- llilL
De Muur
o;
Churchill zegt bewijzen te hebben
Melk wordl een cenl
duurder
Hel woord is aan.
Schoenenbon op 7
De Koningin in Brussel
0
rrrlp i
m k w
Lie vestigt de aandacht op Spanje
Verschil van meening over het veto
Ten«« •No. IBlflff "f T m k T T| "B VrlJAun 25
Bureaux: Groote Houtstr. 93 H*"» j^^fT T* 1 fs&Sk "Ifll C5 I I ff^9 Uitgave stichting Voorlichting
en Socndaplein 37. Haarlem M V S I J R 8 B 1 J I J I. i i J i J Abonnementen: p. week 31 ct.
I.Tmuiden: Kennemerlaan 154, XsULi A. A A Bna#' ^mzjs^ 'W». dfW7 JL Xsrik per kwartaal 4.—.
.Telefoon 5437 Postgiro 273107.
Tel.: Administratie 10724. Expeditie 14825 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Tel.: Redactie 10600. Dir-Hoofdred. 15054
)VER het IJzeren Gordijn, dat Rusland
van het Westen scheidt, wordt niet
meer gesproken, maar het is helaas alleen
de term die in onbruik is geraakt en
men heeft het nu over den Muur. Het is
een muur van wantrouwen; wie zal zijn
bestaan willen ontkennen? Het baat niet
veel of Molotov na de welkomstrede, door
president Truman tot de vergadering van
de Vereenigde Volken gericht, hem com
plimenteert en zegt, dat het een schitte
rende rede was. Want nauwelijk zijn deze
woorden geuit, of de strijd om het veto
recht der Groote Vijf begint op de be
kende wijze. De Sovjet-Unie laat de
andere mogendheden weten, dat zij tegen
een debat over het recht van veto is,
ofschoon een aantal mogendheden zich
heeft uitgesproken voor algeheele af
schaffing van dit recht, of voor wijziging
door opneming van nieuwe clausules in
het Handvest. Hoe kan de U.N.O. werken
als zij niet "vrij debatteeren kan over dee-
len van haar statuut, welker werking in
de practijk niet blijkt te slagen? De Ame
rikanen aanvaarden het Sovjet-verzet dan
ook niet en de anderen zullen dat even
min doen. De Amerikanen protesteeren
tegen pogingen om kwesties, waarover
debat verwacht kan worden, van discussie
uit te sluiten.
Er zijn 51 mogendheden vertegenwoor
digd. In 1945 hebben zij te San Francisco,
na maandenlange beraadslagingen, een
Handvest ontworpen dat sindsdien door
de groote meerderheid der parlementen
geratificeerd is, zij het niet met groote
verwachtingen. Maar wat baten Hand
vesten, wat zou zelfs een veel beter Hand
vest dan het bestaande kunnen baten, als
instede van den wil tot samenwerking de
muur van wantrouwen verrijst? Kunstige
juridische constructies brengen geen op
lossing, tenzij zij een levenden wil be
lichamen. Hot is niet het statuut dat
voorop moet gaan, maar de wil. Als men
in arren moede de omgekeerde volgorde
beproeft, kunnen daarbij wel schoone
woorden geuit worden en vrome
hoop uitgesproken, maar die hoop wordt
niet verwezenlijkt. Men ziet het telkens
weer.
De Russen wantrouwen het Westen.
Minister-president Attlee heeft er een
triest beeld van gegeven voor het congres
van Britsche vakvereenigingen. Opnieuw
stolt hij vast, dat de Sovjctregeering
„blijkbaar opzettelijk" het verkeer tus-
schcn het Russische volk en de buiten
wereld belet. Het mag niet weten
wat anderen denken. De Russi
sche bladen geven er een ongelooflijk
valsch beeld van. „Wij kunnen de ver
ontrustende trekken in het wereldgebeu
ren niet voorbijzien en moeten, tot wij
grooter resultaten hebben bereikt ten
aanzien van wereldorganisatie, de strijd
krachten onderhouden die noodig zijn om
onze verplichtingen te vervullen", zegt
Attlee.
Dit is blijkbaar het antwoord op Chur
chill's dramatische vraag tijdens het bui-
tenlandsche debat in het Lagerhuis: „Is
het juist dat de Sovjet-Unie in Oost-
Europa tweehonderd divisies op oorlogs
sterkte heeft?" McNeil antwoordde na
mens de regcering, dat zij niet wist of
het er tweehonderd waren, maar wel op
do hoogte was van de aanwezigheid van
een groote troepenmacht. Overigens was
zij er niet bevreosd voor en liet zich niet
imponecren door dreigementen. Churchill
is tegenwoordig voortdurend aan het
waarschuwen tegen Russische verschijn
selen. Maar Mc Neill wou zich niet uit
zijn tent laten lokken en zei dat ook.
Attlee heeft het blijkbaar nuttig geacht,
iets meer te antwoorden en dat op het
Trades Union Congress te Brighton ge
daan.
Het klinkt niet opwekkend. Maar er valt
wel opwekkender commentaar bij te
geven. De Manchester Guardian zegt:
„Churchill schijnt bezeten te zijn met de
„Russische bedreiging". Rusland is een
koppige moeilijk* en door zijn kracht ge
vaarlijke natie, maar wij gelooven niet
dat het thans oorlog wil of kan onder
nemen. Rusland heeft wellicht, zooals
Churchill zegt. tweehonderd divisies in
Oost-F.uropa. maar zijn die werkelijk op
oorlogssterkte? Is het niet mogelijk, dat
deze soldaten or.der de wspenen zijn om
dat z'j nog niet kunnen worden opgeno
men in Ruslands versplinterde bedrijfs
leven'' Het zcu niet voor het eerst zijn,
dit werkloosheid !n uniformen werd ver
borgen. Het is tergend dat wij tengevolge
van Ruslands belachelijke angsten en dog
ma's geen vorderingen kunnen maken met
de organisatie van een rationeele samen
leving. maar er is niets aan te doen. ïn-
tusschen, terwijl wij wachten op den te
rugkeer van het gezonde verstand, kunnen
wij veel doen. door te pogen zulke gebie
den als de Britsche zóne van Duitschland
en West-Europa te organiseeren."
Dit is gezonde taal. De Times doet een
direct voorstel ten aanzien van West-
Europa. Bevin heeft zijn voldoening geuit
over het geregeld overleg tusschen Brit
sche en Fransche deskundigen over econo
mische zaken. Waarom zouden ook de
economische experts van Nederland. Bel
gië en Luxemburg daar niet bij betrokken
worden? Een economische overeenkomst
zou toch jegens niemand vijandig zijn!
Neen, dat zou men zoo zeggen. En het
zal spoedig genoeg blijken dat West-Europa
niet kan blijven wachten op Russische
goedkeuring om tot samenwerking en
da rmee tot duurzaam herstel te geraken.
'ntusschen blijft dc muur tusschen West
en Oost zich verheffen. En Attlee zegt:
voor Russische militaire ste rkte in Oost-Europa
Winston Churchill heeft gister
avond in een bijeenkomst te Lough-
ton in zijn kiesdistrict in Essex ver
klaard. dat het antwoord op zijn
vraag aan Attlee in liet Lagerhuis
over de aanwezigheid van meer dan
200 Sovjet-divisies op oorlogssterkte
in de bezette gebieden van Oost-
Europa bevestigend moet luiden en
dat hij de bewijzen voor de juist
heid daarvan aan de regeering heeft
overgelegd. Hij zeide deze vraag 11a
rijp overleg en onder overlegging
van bewijzen te hebben gesteld en
de rogecring tevoren te hebben in
gelicht.
Verder gaf hij antwoord op de be
schuldiging, die generalissimus Stalin
op 13 Maart na zijn (Churchill's) te
Fulton gehouden rede, waarin hij pleit
te voor een Engelsch-Amerikaansch
verbond, tot hem gericht had. Volgens
radio Moskou zou Stalin namelijk aan
een correspondent van de „Prawda" ge
zegd hebben, „Churchill heeft nu de po
sitie ingenomen van een oorlogsophitser;
het lijdt nu geen twijfel, dat Churchill
oorlog wil, oorlog met Sovjet-Unie".
Churchill gaf hierop thans het volgende
antwoord:
„Ik ben geen oorlogsophitser. Ik doe,
wat ik denk. dat mijn plicht is. Wat al
deze schimpscheuten betreft, die men
mij mogelijkerwijs naar het hoofd zal
slingeren, ik heb ze allemaal al eens ge
hoord. Er is bijna geen woord, dat Stalin
mü enkele maanden geleden heeft toe-
De volgende
Neurenberg-rechtzaak
In het paleis van justitie te Neuren
berg zullen de volgende maand 23 Duit-
sche medici worden berecht wegens
misdaden tegen de menschheid.
Drie Amerikaansche rechters en een
plaatsvervanger ziin gisteren per vlieg
tuig te Neurenberg aangekomen.
Hoewel de berechting door Amerika
nen zal geschieden, kan de militaire
gouverneur van de Amerikaansche zóne,
indien hem zulksdienstig voor komt,
met de commandanten van de andere
zones in overleg treden inzake geza
menlijke procesvoering in de toekomst.
Op het paleis van justitie te Neuren
berg wappert thans alleen nog de Ame
rikaansche vlag.
gevoegd, dat ik niet meer dan eens van
wülen Hitier en Goebbels heb gehoord".
Naar aanleiding van Attlee's rede op
het congres van vakyereenigingen te
Brighton verklaarde Churchill, dat de
regeering een belangrijke daad had
verricht door met de communistische
partij te breken. Het feit, dat de com
munistische partij door de Labourpartij
en het congres van vakvereenigingen is
uitgebannen en buitengesloten, aldus
Churchill, vormt een belangrijke bij
drage voor de stabiliteit van Europa.
Joego-Slavië geïsoleerd
Gisteren is te Berlijn bekend gemaakt,
dat het geallieerde bestuur de stopzetting
van alle postverkeer met Joego-Slavië
heeft bevolen. Alle post, die uit Joego-
Slavië komt, zal worden teruggezonden.
De post van de Duitschc krijgsgevangenen
die in Joego-Slavië zijn geïnterneerd, zal
over Oostenrijk gaan.
In overeenstemming met het voor
nemen van de regeering, over te gaan
tot de verhooging van den melkprijs
voor de consumenten, zullen met ingang
van 27 October a.s. alle maximum-con
sumentenprijzen van melk en melkpro
ducten over het geheele land met een
cent per liter worden verhoogd.
Plutarchus:
De maat van den levens
duur is het schoone, niet de
tijd.
Volksherstel en de
Imporfsigaretlen
Dc Vakgroep Detailhandel in Tabak en
Tabaksfabrikaten deelt mede, dat de
groote ontevredenheid van de leden van
de vakgroep over de aflevering van Zuid-
Amcrikaansche sigaretten nog is toege
nomen door de mededeeling van den mi
nister van Economische Zaken, dat Neder
lands Volksheretel importsigaretten zal
gaan verkoopen ten bate van de noodge-
bieden.
Aan den minister van Economische Za
ken is een telegram verzonden van den
volgenden inhoud:
„Verzoeke ten spoedigste in audiëntie
te worden ontvangen wegens de houding
der leden van de Vakgroep Detailhandel
in Tabak en Tabaksfabrikaten over den
aankoop van sigaretten gefabriceerd van
Zuid-Amerikaansche tabak en aflevering
van Importsigaretten aan Nederlands
Volksherstel. De ontevredenheid der leden
stijgt ten top. Wij vreezen zeer ernstige
onregelmatigheden".
Zij, wier stamkaartnummer op het
cijfer 7 eindigt komen in November in
aanmerking voor een schoenenbon.
Nauwelijks is de vergadering der Ver
eenigde Volken bijeengekomen, of de strjjd
om het vetorecht der „groote vijf" begint
zich reeds af te teckenen. De Sovjet-Unie
heeft de andere mogendheden reeds laten
weten, dat zij tegen een open debat is over
het recht van veto, terwijl een aantal an
dere landen zich heeft uitgesproken hetzij
voor algeheele afschaffing van dit recht,
hetzij voor wijzigingen door middel van
nieuwe clausules in liet Handvest.
Uit de door president Truman gehouden
KWji/V
rede viel op te maken dat de Vereenigde
Staten zich uitspreken ten gunste van een
open debat over het recht van veto Het
standpunt van Engeland is blijkens de ver
klaring van Attlee In het Lagerhuis als
volgt samen te vatten: Groot-Brittannië is
voor een herziening, welke het vetorecht
terugbrengt tot de proporties, zooals zij
door dc ontwerpers van het Handvest zijn
bedoeld, aldus Un. Press.
De Amerikaansche delegatie heeft een
bijeenkomst gehouden voor de zitting van
dc algemeene vergadering der UNO en
hierop besloten, dat zij zich zal verzetten
tegen pogingen, die ondernomen zouden
kunnen worden om bepaalde kwesties,
waarover een discussie verwacht wordt,
van bespreking uit te sluiten. De Ver
eenigde Staten zijn van meening, dat de
vertegenwoordigers der 51 naties dc ge
legenheid dienen te hebben over het veto
recht van de „vijf grooten" te discussiee
ren.
Franco gesignaleerd.
De secretaris-generaal van de organisatie
der Vereenigde Volken, Trygve Lie, heeft
den gedelegeerden verzocht zich bezig te
houden met Franco-Spanje, „dat een bron
zal blijven van achterdocht cn mcenings-
verschil zoolang Franco aan het bewind
blijft." Lie verzoekt den gedelegeerden
naar de middelen te zoeken, die het vrije
en democratische Spanje'zullen herstellen.
Deze interventie van Trygve Lie zal ver
moedelijk een uitgebreide discussie over
Spanje tot gevolg hebben, want de secre
taris-generaal hoeft hier gebruik gemaakt
van zijn speciaal recht de aandacht der
Vereenigde Volken te vestigen op een si
tuatie, die volgens hem een bedreiging van
den wereldvrede en de Internationale vei
ligheid vormt.
In een gesloten auto reed HM. de Koningin vergezeld van prins-regent Karei,
naar het Koninklijk Paleis te Brussel.
Om half vijf gistermiddag is de trein,
waarmede H.M. de Koningin zich naar
Brussel begaf, aan het Brusselsche Gare
du Nord aangekomen. De prins-regent
van België was ter begroeting in de fees
telijk versierde hal van het station
aanwezig, waarna het gezelschap zich in
gesloten auto's naar het koninklijk paleis
begaf. De gevels van winkels en waren
huizen in Brussel waren kwistig opge
smukt met oranje en portretten van dc
koninklijke gast, en talrijke Brusselaren
hadden zich langs de straten opgesteld
om de koningin toe te juichen. Te Brussel
woonachtige Nederlanders hadden zich
getooid met het oranje en rood-wit-blauw
en zwaaiden met Nederlandsch vlaggetjes,
toen de stoet passeerde
Ofschoon aan het koninklijk bezoek
geen officieele toon is gegeven en het
slechts met sobere plechtigheid is omgeven
„Ieder, die de bevelen der communisten
niet opvolgt, wordt door de communisten
een fascist genoemd". Van de U.N.O.-ver-
gadcring moeten wij maar niet veel ver
wachten. R. P.
heeft de Belgische pers In geestdriftige
bewoordingen uiting gegeven aan de Bel
gische erkentelijkheid voor dit bezoek cn
aan de vriendschapsbanden, die beide
landen verbinden cn welke door dit be
zoek nauwer worden aangehaald. In Mei
1939 bezocht de koningin België voor het
laatst, waarbij haar een luisterrijke ont
vangst werd bereid. Thans Is koningin
Wilhelmina naar België getogen om onze
Zuidelijke buren te danken voor de hulp
en den bijstand, die zij ons land in de
moeilijke dagen na den oorlog hebben
verleend.
Hedenmorgen heeft H.M. de koningin
in de Nederlandsche ambassade te Brussel
een groot aantal onderscheidingen uitge
reikt.
Onder de onderscheiden personen be
vinden zich leden van de verzetsbeweging,
van de buitenlandsche hulpvcrleenlng, het
Roode Kruis, de repatrieering en evacu
atie. in het algemeen personen die zich
bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt
voor de Nederlandsche zaak. De Brussel
sche correspondent van de Maasbode Theo
Bogaerts, ontving het commandeurskruis
van Oranje Nassau.
Weerbericht
OOSTENWIND
Verwachting geldig van Vrijdagavond tot
Zaterdagavond: Matige. In het Zuiden en
Westen van het land nu en clan krachtige
Oostelijke wind. In den nacht lichte vorst
en op beschutte plaatsen flinke grond-
vorst. Overdag vrij zonnig weer. Droog.
Handelsverkeer met Fransche
bezettingszone in Duitschland
In Den Haag zijn bosprekingen gehou
den tusschen vertegenwoordigers van het
militair bestuur van de Fransche bezet
tingszone van Duitschland en een Neder
landsche delegatie over het handels- en
betalingsverkeer tusschen deze zone en
Nederland. Dc besprekingen zullen wor
den voortgezet in Baden-Badcn, nadat de
Nederlandsche regeering haar standpunt
ten aanzien van enkele principieele pun
ten heeft bepaald. Intusschen zijn afspra
ken gemaakt, waardoor het reeds loopende
handelsverkeer voortgang kan hebben.
Doodstraf geëischt
Dc doodstraf Is geëischt tegen den ex-land-
wachter G. J. T. uit Rmmcr-Erfscheiderveen.
T. had tijdens de bezetting een Amerikaan-
sehen piloot, die met een parachute uit een
getroffen vliegtuig was gesprongen, met een
bajonet doodgestoken, na hem eerst de hand
te hebben gedrukt.