L
Half Om van Franken!
r~
Wereldnieuws
-J
De Radio geeft vanavond
Tips
en
Kort en
Bondig
Twee desertiegevallen bij de 7 Decemberdivis/e
voor den Krijgsraad
Voor den krijgsraad te 's-Gravenhage
hebben terecht gestaan J. van der G. uit
Hilversum, sergeant bij de derde mobiele
bad- en wuscheenheid te Grave en G. van
A uit Utrecht, soldaat bij het eerste regi
ment pioniers te 'a-Gravcnhage, beiden
beschuldigd van desertie bij de 7 Decem-
ber-d
Den 29-jarigen J. van der G. was ten
laste gelegd, dat hij van inschepingsverlof
niet was teruggekeerd bij zijn onderdeel
te Grave en eenigen tijd later te Hilver
sum bij ..professor" Pootjes werd aange
houden
Beklaagde gaf deze feiten toe. Uit zijn
verklaring, afgelegd voor den officier
commissaris kwam vast te staan, dat hij
principieele bezwaren had tegen uitzending
naar Indië Aanvankelijk was hij zich er
van bewust strafbaar te zijn als hij niet
naar zijn onderdeel terugkeerde, doch
„professor" Pootjes, met wien hij in con
tact kwam. overtuigde hem van het tegen
deel. Zijn uniform had beklaagde aan het
departement gezonden om niet van ver
duistering te kunnen worden beschuldigd.
Ter zitting verklaarde Van der G. geen
wijziging in deze verklaring te willen aan
brengen
De auditeur-militair, majoor mr. M. Lod
der. zeide. dat beklaagde heeft geluisterd
naar de propaganda van onverantwoorde
lijke lieden, die zeiden, dat het wegblijven
van zijn onderdeel niet strafbaar was. Hij
had beter gedaan te luisteren naar de
woorden van generaal Kruis, die zich od
10 September richtte tegen misleidende
propaganda. Na deze rede heeft beklaagd'
volhard in zijn verkeerde houding. Hij
heeft samengewerkt met don zich noemen
den „professor" Pootjes. Hij heeft tegen
andere militairen gezegd, dat zij niet straf
baar waren en slechts hun uniform hadden
uit te trekken Op deze wijze heeft be
klaagde getracht het prestige van leger en
land in de wereld te schaden.
Majoor Lodder vond dat beklaagde, die
als sergeant voor den troep gestaan heeft,
zeer streng gestraft moet worden. Hij vor-
derde de maximum straf, 7 jaar en 6 maan-
den met ontslag uit den militairen dienst
en ontzetting uit de bevoegdheid om bij de
gewapende macht te dienen.
Do verdediger, mr. Benno J. Stokvis uit
Amsterdam, lid der Tweede Kamer voor
de C. P. N., merkte op, dat beklaagde eerst
op het laatste oogenb^ik een raadsman
kreeg toegevoegd en zeide. deze wijze van
procedeeren ten sterkste af te keuren. Hij
zou als Kamerlid den betrokken minister
hierover vraeen stellen. Mr. Stokvis be
toogde dat art. 192 van de Grondwet,
waarin bepaald is, dat Nederlandsche
dienstplichtigen uitsluitend met hun toe
stemming naar de ovcrzeesche gebiedsdee-
len mogen worden gezonden, nog van
kracht is. De uitzending naar Indië berust
op het Koninklijk Besluit E 45 er
het staatsnoodrecht. Dit staatsnood-
recht was verklaarbaar, toen er nog
buitengewone omstandigheden waren. De
raadsman zeide dan ook van oordeel te
zijn, dat geen veroordeeling van verdachti
zou kunnen volgen.
In zijn repliek zeide de auditeur-militair
dat voor het staatsnoodrecht nog geen an
der recht in de plaats is getreden en dat
men tot zoolang het noodrccht moet aan
vaarden
Vervolgens stond terecht de 21-jarige G.
van A. Ook hem was ongeoorloofde afwe
zigheid van zijn onderdeel en het zich niet
melden toen dit onderdeel met de ..Bois-
flevain" naar Indië vertrok, ten laste ge
legd. Hij werd te Harlingen gearresteerd.
Volgens de verklaring van verdachte had
hij zich laten leiden door communistische
lectuur. Nu hem een lange celstraf voor
oogen stond zou hij toch liever naar Indië
gegaan zijn.
De auditeur-militair zeide, dat ook deze
beklaagde de waarschuwing van generaal
Kruis in den wind heeft geslagen Geleid
door communistische lectuur, die hem
hield dat hij zou moeten deelnemen aan
een „koloniale oorlog", heeft hij zich van
zijn onderdeel verwijderd De auditeur
militair wilde niet de maximumstraf vra
gen, doch voor eiken militair die zich than*
nog aan desertie schuldig maakt, zou hij
zich genoodzaakt zien. dit wel te doen Hij
vorderde 4 jaar gevangenisstraf.
Mr. Stokvis zeide, dat beklaagde zich
niet had behoeven te laten leiden door
Naar aanleiding van passage.*, In het boek
„Diner op het Wille Huis" heeft Winston
Churchill een aanklacht wegens smaad inge
diend tegen Harper Bros., uitgevers te New
York en Londen, en tegen den auteur Louis
Adamic. Aan vele leden van het Brltsehe
parlement werden exemplaren van het boek
toegezonden.
De Mosley uitgeversmaatschappij waar
van Sir Oswald Mosley (vroeger leider van
de fascisten in Engeland) directeur is, maakt
bekend, dat zij een maandblad, getiteld
„Mosley News Letter", zal uitgeven, waar
van het eerste nummer in November-Decem
ber zal verschijnen. Van de hand van Sir
Oswald zal in dit nummer een artikel voor
komen over „de dreiging van het Russische
communisme en de noodzakelijkheid het te
voorkomen, daar het de atoombom zal ge
bruiken ter verovering van de wereld".
Volgens radio Belgrado hoeft maarschalk
Ti to. Joego-Slavisch premier, in een rede tot
de groep Polen, die onder leiding van den
Poolschen president. Blerut. Joego-Slavië
beozeken, gezegd, dat Joego-Slavië zal blij
ven vechten voor zijn rechten op Tritst en
Venezia Julia. Daar te Parijs met meerder
heid van stemmen beslist Is. aldus Tito,
kunnen we thans niets aan den toestand ver
anderen, maar wat niet ls, komt. „De grootc
mogendheden hebben de zijde van Italië ge
kozen, omdat Itallë's belangen de hunne
*«n".
communistische lectuur en verwees verder
naar zijn pleidooi in de eerste zaak.
De krijgsraad veroordeelde J. van der G.
tot een gevangenisstraf van drie jaar met
aftrek van voorarrest. Tevens werd hij uit
den militairen; dienst ontslagen. Ook werd
hem de bevoegdheid ontnomen, bij de ge
wapende macht te dienen.
Het vonnis tegen G van A. luidde 6
maanden met aftrek van voorarrest.
De krijgsraad was van oordeel, dat de
rechtskracht van het staatsnoodrecht niet
in het geding is. Bij de vaststelling van de
strafmaat in de zaak tegen Van der G. is
overwogen, dat deze den rang van onder
officier bekleedt en dat hij over voldoende
ontwikkeling beschikt om de draagwijdte
van zijn handeling te overzien.
Ten aanzien van Van A. heeft de raad
rekening gehouden met diens jeugd en ge
ringere ontwikkeling. Voorts heeft de raad
hier doen gelden de verklaring van be
klaagde. dat hij alsnog naar Indië wil.
in het timmervak
Voor het Haagsche tribunaal heeft
zich te verantwoorden gehad mr. J. P.
de P. die, na werkzaam te zijn geweest
op het departement van Landbouw, tij
dens de bezetting benoemd is tot rech
te: in de Amsterdamsche rechtbank.
Hem was ten laste gelegd, dat hij zich
had aangesloten bij de N.S.B. en bij het
instituut voor rechtsvernieuwing en
dat hij vrijwillig naar Duitschland is
gegaan waar hij aan een ambachtsschool
en in een fabriek gewerkt heeft. Ook
heeft hij medegewerkt aan de uitgave
in het Duitsch van het Nederlandsche
Burgerlijk Wetboek.
Beschuldigde, die niet gedetineerd is
geweest, erkende de hem ten laste ge
legde feiten. Hij was in Augustus 1944
uit de N.S.B. getreden en op 17 Sep
tember naar Duitschland gegaan. Op een
Duitsche ambachtsschool werd hij leer
ling in het timmervak.
Dadelijk na de aankomst van H.M. de Koningin in Brussel werd namens haar
door haar ambassadeur mr. B. Ph. Baron Harinxma Thoe Slooten een krans
gelegd bij het monument voor den Onbekenden Soldaat. De ambassadeur was
veigezela van den militairen attaché, Generaal-Majoor Sas, en het Bel
gische leger werd vertegenwoordigd doo~ Generaal Toulon, sous-chef van den
Belgischen Generalen Staf. t
Het invasievoorschot aan
onderwijzers
Op vragen van het Eerste Kamerlid
den heer Van Velthoven over onbillijk
heden bij de uitbetaling van het invasie
voorschot aan onderwijzers bij het Lager
Onderwijs heeft de minister van Onder
wijs geantwoord, dat de toekenning van
het invasievoorschot het karakter heeft
van een gunst, welke beperkt is tot het
onderwijzend personeel, dat op 15 Oc
tober 1945 bij het Lager ónderwijs
werkzaam was. Het stellen van een
grens zal steeds het ontstaan van grens
gevallen ten gevolge hebben. Verlegt
men de grens, dan komen er nieuwe
grensgevallen en bij hernieuwde correc
tie bestaat de kans, dat het aanvanke
lijk gestelde doel volkomen wordt over
schreden.
Boter nog niet duurder
De In de regeeringsverklaring van 4
October aangekondigde verhooging van
den maximumprijs voor boter met 30
cent per pond zal niet doorgaan, zoo
lang het nog niet mogelijk is op den
bon voor boter desgewenscht marga
rine te betrekken.
Na 21 November wordt geen
bloenihon meer aangewezen
Door dat de invoer van tarwe uit de
Vereenigde Staten als gevolg van de
stakingen aldaar reeds geruim en tijd
stagneert, zullen inlandsche tarwe en
rogge in ruimer mate moeten worden
gebruikt voor de broodvoorziening. Met
ingang van 21 November zal voorloopig
geen bon voor bloem of zelfrijzend bak
meel worden aangewezen. Er komt na
den thans aangewezen bloembon nog
eenmaal een bon voor zelfrijzend bak
meel, waarvan nog voorraden bij den
handel aanwezig zijn.
Ook de bonvriie artikelen koekjes,
gebak, biscuits, beschuit, vermicelli e.d.
zullen in mindere mate beschikbaar
kunnen worden gesteld. De toewijzin
gen aan tarwebloem voor deze artikelen
worden voorloopig met een kwart ver
minderd.
18.00, 20 00 en 23.00 uur Nieuws. 17.30 HARK;
17.35 Muzikaal babbeltje door Wouter Paap.
18.15 Harry James en zijn orkest. 18,30 Neder
landsche strijdkrachten. 19.15 Gramofoon.
19.30 Hoorspel „Waarvoor vochten wij". 19.50
Vrijz. Prol. nieuws. 20.08 „Drie divertimen-
ten". 20.30 Dr W, Sikken over „Het com
promis als zedelijk vraagstuk". 21.00 „Men
vraagten wij draaien". 21.30 Buitenlandsch
weekoverzicht. 21.45 Dansmuziek rond 1900.
22.15 Janzz-ultzending. 23.00 VPRO Avondwij
ding. 23.15 Symphonlsch concert.
HILVERSUM II, 401.5 M.
19.00. 20.00 en 22.00 uur Nieuws. 18.00 „Vrij
en blij". 18 40 Goede bekenden van vroeger.
19.15 Departementale uitzending. 19.30 Orgel
concert. 20.05 De Bijbel in do muziek. 20-40
Moeillljke teksten uit den Bijbel. 21 00 Pro
menade-orkest. 22.15 Vragen aan voorbijgan
gers. 22.45 Avondoverdenking. 23 00 Nieuwe
vaderlandsche muziek. 23.30 Gramofoon.
van hun trainin
mensen
moeten
meeleeft
rekent
daarbij
AGENDA
VRIJDAG.25 OCTOBER
Gent. Concertzaal, Leden-concert H. O. V.,
1 uur. Rembrandt: De Slag om Arnhem.
Palace: Jongenskazerne. JLuxor: Het Execu
tiepeloton. Deze drie: 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: De Dief van Bagdad 2, 4.30 7
en 9.15 uur. City: Safla's Leugen 2.15, 4.30, 7
1.15 uur. Spaarne Theater: De Woesteling
2.30, 7, en 9.13 uür.
ZATERDAG 26 OCTOBER
Stadsschouwburg: Tooneelgroep „Comcdla"
met „Fonkelende Stroom", 20 uur. Nieuwe
Kerk: Concert Leger des Heil-, Muziekkorps,
ur. Bioscopen: als Vrijdag.
De bril
van
Sultan Sar
„Zij hebben zichzelf schaakmat
gezet", herhaalde Joessoef. Toen gaf
hij zijn bevelen. „Iialef gaat met de
helft van zijn mannen door de onder-
aardsche gang achter de beren aan en
hij moet zoo snel mogelijk beginnen te
schieten. Wat geraakt wordt is mee-
genomen! Zij zullen dan trachten zich
op hel eiland te verbergen. Ook daar
op heb ik gerekend. De wind is Noord.
IVanneer de beren en hun trawanten
het bosch zijn ingedrongen, steekt Ha-
lef dit bosch in brand. De beren en
hun gevolg worden dan door het vuur
gedwongen naar de Zuidkant van het
eiiand te vluchten, waar wij ze met de
vereischte beleefdheid zullen ont
vangen. Vooruit, op marschi De groep
roovers, die onder leiding van Iialef
stond, galoppeerde naar den steen.
Nog 39000 politiek verdach
ten in bewaringskampen
Volgens een mededeeling van het Di
rectoraat-generaal voor Bijzondere
Rechtspleging bedroeg het aantal poli
tiek verdachten in bewaringskampen op
15 October nog 39.044. Op 1 Juli. enkele
dagen voor het optreden van het nieu
we kabinet, beliep dit aantal 59.093.
Hoewel de vermindering niet. onaan
zienlijk is, beantwoordt zii niet aan de
verklaring, die de regeering op 10 Juli
in de Tweede Kamer heeft afgelegd,
blijkens welke het in haar voornemen
lag het aantal politieke delinquenten in
de kampen vóór 1 October te reduceeren
tot omstreeks 25.000.
De parketten der procureurs-fiscaal
hebben hun schiftingsarbeid nog niet
voltooid, zoodat met een aanzienlijke
vermindering van het aantal van 39.044
in de naaste toekomst kan gerekend
worden. De minister van Justitie heeft
den procureurs-fiscaal verzocht door
tastende maatregelen te nemen, opdat
de toestand, zooals de regeering zich
dien per 1 October gedacht had. uiter
lijk per 15 November a.s. bereikt zal
zijn.
Buiten de gedetineerden, die in de
bewaringskampen vertoeven, bevonden
zich op 1 Juli nog 1250 dergelijke per
sonen in Huizen van Bewaring en ge
vangenissen. Het betreft hier over het
algemeen de zwaarste gevallen, wier
aantal sinds 1 Juli niet noemenswaard
verminderd is. Onder de 39.044 op 15
October in kampen gedetineerden be
vonden zich 1609 personen onder de 21
jaar en 5679 personen van 21 tot 23
jaar
Hoofdstedelijke prijzen voor
literatuur en tooneel toegekend
De proza-prijs van f 2000 van de
gemeente Amsterdam voor 1946 is toe
gekend aan den heer S. Vestdijk voor
zijn roman „Pastorale 1943". De poëzie
prijs voor 1946 van 1000 is toegekend
aan den heer Jan H. de Groot voor zijn
bundel „Moederkoren". De tooneël-
prijs voor 1946 van f 1000 is toegewezen
aan den heer G. Gonggrijp voor zijn
tooneelspel „Hier is Londen".
VALSCIIE STEMBILJETTEN
Tegen C. J. en A. H. te Tilburg, beiden ann-
hangers van de partij van Arnold Meyer, die
tijdens de Tweede Kamerverkiezingen vnl-
sche stembiljetten hadden ingeleverd, Is een
jaar gevangenisstraf geëischt.
BINNENLAND
Te Rotterdam heeft
een baggermolen in de
Maashaven een lucht-
torpedo van 1000 kg. aan
de oppervlakte gebracht.
Gelukkig is het gevaar
te niet ontploft. Er
moest een kraan aan te
pas komen om het pro
jectiel op den wal te
deponeeren, waar het
door deskundigen ts ge
demonteerd.
Prins Bernhard Is
per vliegtuig te Aber
deen aangekomen voor
een particulier bezoek.
Dc prins zal eenige da
gen in Schotland ver
toeven en deelnemen
aan een jachtpartij. Het
ligt in zijn voornemen
Maandag naar Neder
land terug te keeren
Prins Bernhard zal
op 31 October geïnstal
leerd worden als „Zwa-
nenbroeder" van de Lie
ve Vrouwen broeder
schap ln Den Bosch
waarvan alle leden van
ons vorstelijk huls lid
zijn.
Het Initlatiefcomité
„Vrouwen van Ravens-
brück" keert zich in 'n
oproep aan alle Neder
landsche vrouwen tegen
dc vrijspraken in Neu
renberg en roept de
vrouwen op, deel te ne
men aan een op 2 en 3
November ln Amsterdam
te houden congres.
BU een grosslerderU
ln rijwielen en banden
aan de Stadhouderskade
te Amsterdam hebben
Inbrekers 450 bandenbon
nen en f2230 gestolen.
In de hoofdstad zal
een anti-lawaaicampagne
worden gehouden. Er
komt een „stilte-briga
de" van de politie in
actie, welke speciaal te
gen al te luidruchtig
claxoneercnde automo
bilisten zal optreden.
TUdens dc behande
ling van een zaak voor
het gerechtshof te
Leeuwarden is mr, dr. J.
Bolt uit Groningen, die
ln deze zaak moest plei
ten, plotseling over
leden.
In Noord-West-
Overltsel ts men weqr
bevreesd voor waters
nood. daar de bescha
digde dijken van de
Vecht in Duitschland
nog niet hersteld zijn.
Haarlem
i Omgeving
Dr. A. I). de Groot.
WIJ hebben melding ge
maakt van de promotie
tot doctor ln de wis- en
natuurkunde van den
heer A. D. dc Groot te
Santpoort, den bekenden
schaakmeester, aan de
Amsterdamsche Univer
siteit en van zijn proef
schrift over Het Denken
van den Schaker. Er
dient aan toegevoegd te
worden dat deze promo
tie cum lande is ge
schied. Dr. de Groot had
tevens de psychologie
tot studievak gekozen,
De classis Haarlem
der Gcr. Kerken heeft
praeparatolr geëxami
neerd en beroepbaar
verklaard den heer L G.
Pleysant, cand. aan de
Vrije Universiteit.
Voor het ex;
„Aantcekenlng Kraam-
verpleglng" slaagden in
het Dlaconessenhuis te
Haarlem de zustere: K.
Goedegebuur, E. J.
Schuyt, C. A. Simons.
us. L. Blijdorp, pre
dikant der Geref. Kerk
te Overveen, zal a.s.
Zondagavond 5 uur af
scheid van zijn gemeen-
trek naar Hlllegersberg
Terbregge.
De Pcrsoncelsveree-
niglng der P. R. A. te
Haarlem belegt Maan
dagavond 28 October in
de H.K.B. een solrée-
dansante met medewer
king van de Politieband.
Een splinternieuwe
Plymouth werd Woens
dagnacht uit de garage
van den heer F. te Hil-
legom gestolen. Er rij
den nog maar enkele de
zer wagens In ons land;
de politie heeft dus hoop
den dief spoedig te kun
nen vangen.
Haarlem's Christelijk
Mannenkoor geeft 27 No
vember een concert in
het gemeentelijk con
certgebouw, onder lei
ding van den heer Jac.
Zwaan. Medewerken-
ruilen Jaap StotIJn (ho
bo) en de bariton Her
man HUlsmann
I)e kerkeraad der
Gereformeerde Kerk van
Haarlem heeft een com
missie benoemd om con
tact te nemen - met de
Kerk van Heemstede
naar aanleiding van
kerkbouw bij de Haar-
lemsche grens ln de toe
komst.
