Haarlems Dagblad Doodstraf geëischt tegen S.S.-man uit Zandvoort De beteekenis der kleine mogendheden Weekabonnementen St. Nicolaas Stemmen over Cheribon Prof. Gerbrandy spreekt van een ramp Geen gejieime clausules De waarde van regionale federaties 61e Jaargang No. 18499 Bureaux: Groote Houtstr. 93, Tel. Admin. 10724, 14825, Redactie 10800, Directeur-Hoofdredacteur 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230. Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132. Dinsdag 3 Deccmlior 1946 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 31 cent; per kwartaal 4,Postgiro 273107 - Advertentie tarieven op aanvraag bij de Administratie. Directeur-Hoofdredacteur: Rober^ Peereboom Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem .EMIDDEN van de stormen der tijden 1 in dit land temidden der beroering, ge wekt door de nieuwe ontwikkeling van zaken in de Indische crisis is het goed, zich een oogenblik aan dit alles te onttrek ken en te verwijlen bij een vriendelijk, huiselijk feest der vaderlandsche traditie, dat ondanks alles toch gevierd zal worden: niet door allen, maar door velen, Zelfs in de bezettingsjaren is het gevierd. Er zijn goede, milde gebruiken die onwrikbaar stand houden, door alles heen en laat ons er blij om wezen, want dat helpt om het geloof in het goede in de menschelijke na tuur te bewaren: het goede, dat tenslotte toch overweegt. St. Nicolaas is niet verouderd. Hij blijft eeuwig dezelfde, al is de keus in cadeautjes beperkt en al zijn de cadeautjes peperduur, zoodat hij zich beperken moet. Dat is de hoofdzaak niet. Het is de geest des kinder- vriends, die onvergankelijk blijft en zich door materieefe moeilijkheden niet ver dringen laat. Altijd is het op den duur de geest, die overwint. Misschien zal het bij na-oorlogsche kinderen wel al te moeilijk zijn, de stoomboot uit Spanje nog aan vaardbaar te maken. Maar ook de stoom boot behoort tot de materieele bijzaken en was ook zij niet slechts een tijdelijk attri buut? Ruim een eeuw geleden vervoerde _j hem nog niet; hij was ook toen een be dachtzame oude bisschop van Myra, voort levend als symbool uit de verten van een grijs verleden en hij kan dpt nieuwe, be angstigend-snelle vaartuig, dat wel eens ontploffen kon, niet gewenscht hebben. Maar het paard was er toen en het paard is er nog, omdat het van alle tijden is en als ^chopnste vérovering van den mensch", zooals een pittig Franschman het indertijd genoemd heeft, in onvergankelijke eere blijft. Er is meer dat blijft. In tallooze wo ningen zal Donderdagavond weer blijde «panning heerschen om surprises. Er zul len nieuwe bedacht zijn en oude zullen als immer opgeld doen. De kinderen, die met klare, vertrouwende oogen de wereld in kijken, zullen genieten en nog blijer zijn omdat de oqderen even kinderlijk mee genieten, zoodat dit toch wel een goede, vriendelijke wereld moet zijn, waarin zij terecht zijn gekomen. En de rijmen zullen, gelijk Sinterklaas-rijmen dat moeten doen, kreupel gaan op vreemde versvoeten, maar daarom niet minder bewonderd worden en dat ook verdienen, vanwege de inspanning waarmee zij gewrocht en de vriendelijke gedachten waarvan zij vervuld zijn. Ja, hij is goed, St. Nicolaas: een groot- heilig man voorwaar, die zoo in de harten der menschen heeft kunnen voortleven. Er was indertijd een maandblad, dat bij be kende mannen een enquête hield over de vraag: „Op welken leeftijd hield u op, in het bestaan van St. Nicolaas te gelooven?" En sommige antwoorden waren zwaar wichtig, andere alleen maar nuchter. Som migen wisten het niet meer. Anderen zei den, dat zij zeven of acht of tien jaar ge weest waren en ik vrees dat enkelen een beetje opsneden om niet den indruk te wekken, dat zij als kinderen al niet bui tengemeen schrander geweest zouden zijn. Want groote mannen moeten hun reputa tie verzorgen. Maar er was een dichter die het ware antwoord gaf. Hij schreef: ,,Ik begrijp uw vraag niet. Hij bestaat toch?". Dat is de waarheid; zijn geest is immers blijven leven en is dat niet het belang rijkste? In later tijden, in deze twintigste eeuw, waarin de menschen zooveel grapjes gingen maken om te vergeten, dat hun geest en hun samenleving zoo bedreigd werden, is ook over de figuur van St. Nicolaas een stroom van humor uitgegoten. Vaak was het speelsche scherts, maar ook werd het wel eens tot wrange spot. Maar het deer de hem niet en zal hem nooit kunnen de ren. Al werd hij door nog zooveel lieden verpersoonlijkt, van wie menigeen slechts door geldelijke overwegingen gedreven werd, al viel af een toe een hunner van het paard en al was de aanleiding daartoe van alcoholischen aard, al beweerde men dat een Bond van Sinterklazen was opgericht en al zag Deventer zich genoopt een stads- Sinterklaas aan te wijzen om bestaande misbruiken te beteugelen, de hooge figuur zelf bleef ongerept. Dat andere bekende woord van een Franschman: le ridicule tue, bleek op hem niet van toepassing te zijn. Hij bleef ver boven de caricaturale nabootsing van lieden, die zich zijner niet waardig toonden,'verheven. Niets kon be ter getuigen van den eerbied, dien wij hem in waarheid toedragen. Het Nederlandsch Instituut voor Publie ke Opinie heeft tot velen een vraag ge richt: „Men zegt wel eens dat het voor kinderen niet goed is, om hun over Sin terklaas te vertellen en hen in Sinterklaas te laten gelooven; wat vindt u ervan?" Drieëntachtig procent der ondervraagden heeft geantwoord: Het is wel goed. Elf pro cent: Het is niet goed. Zes procent had er geen oordeel over. Ik schaar mij bij de drieëntachtig procent en zou tot de elf procent willen roepen: „Ook dat nog? Houdt nu toch wat plezier en bekoring en vooral poëzie in het leven! Is het nog niet verward en ingewikkeld genoeg in dezen tijd?" Negentien procent der bevolking „doet er dit jaar niets aan": noch aan Sinter klaas-, noch aan Kerstmis-cadeautjes. Jammer. Maar in deze omstandigheden valt het percentage mee: lager dan verwacht werd. En natuurlijk bestaat het ten deele menschen, die geen jonge kinderen hebben. Uit de enquête is verder gebleken, dat St. Nicolaas nog populairder op het platte land is dan in de steden. Maar mag ik door gaan met dorre statistische cijfers? Neen; het is ook niet noodig. De Heilige kinder vriend handhaaft zich als immer. Laat dat ons verheugen. R- R- Regeeringscommissaris voor Opsterland De heer J. J. G. S. Falkena, oud-burge meester van Heerenveen, is benoemd tot regeeringscommissaris in de gemeente Op sterland. De heer J. H. Poppinga, tot dusver belast met de vervulling van het ambt van burge meester. heeft den minister van Binnenland- sche Zaken verzocht hem niet voor een be noeming tot regeeringscommissaris in aan merking te brengen, onder mededeeling. dat hij op deze wijze hoopt, het zijne ertoe bij te dragen 0® in de gemeente Opsterland zoo spoedig mogelijk weder tot normale bestuurs- verhoudingen te geraken. CONSUMENTENCREDIET VOOR SCHIPPERS EN ZEEVARENDEN. Voor opvarenden van binnenschepen en voor zeevarenden bij de koopvaardij bestaat de mogelijkheid tot 31 December een aan vrage voo.T consumentencrediet in te dienen. Hoogleeraren adviseeren tot bekrachtiging Prof. Gerbrandy, oud-minister-president der Nederlandsche regeering, heeft gister avond in een radiotoespraak een dringend be roep op regeering en Staten-Generaal gedaan de ontwerp-overeenkomst van Cheribon erwerpen, daar zjj „de volken van Neder- landsch-Indië en Nederland den weg naar een betere toekomst verspert". „Ik voel mij gedrongen," aldus prof. Ger brandy, „tot u te spreken over wat dreigt te gebeuren met het Koninkrijk der Nederlan den over het onheil, dat zich daardoor zal voltrekken over 70 millioen Nederlandsche onderdanen in onzen Oost-Indischen Archipel. Wij, Nederlanders, staan op het punt den oorlog alsnog te verliezen. Het ergste bij het zich voltrekken van deze ramp is, dat het geschiedt met onze eigen medewerking. Tenzij wij resoluut ons om- keeren op den weg, die ons thans heeft ge bracht tot de ontwerp-overeenkomst van Lmggadjati, is onze rechtvaardige zaak ver loren. Spreker betoogde verder dat men zich moet plaatsen op „den bodem van de Koninklijke rede van 1942" en achtte het mogelijk, een aan van dr Van Mook tegengestelde politiek ingang te doen vinden bij de bondgenooten. Hij trok een vergelijking tusschen de Britsche bemiddeling in Indië en de rol van Lord Run- ciman in Praag in 1&38 en sprak van knie vallen van Van Mook en zijn discipelen voor de extremisten. Spreker keerde zich tegen het argument „het kon niet anders" en bracht de gevolgen van de gesloten ontwerp-over eenkomst voor den geest, zooals het loslaten van de Rijksgedachte, de krachteloosheid van een Unie, die hij een „in zijn voortbestaan niet verzekerd duo" noemde, sterke daling van den Nederlandschen levensstandaard; „dit laatste zou geen te hooge prijs zijn, wanneer wij daardoor onze broeders in Nederlandsch- Indië vrijheid, rechtszekerheid en welvaart konden bieden, aldus spreker, doch er is geen vreantwoordelijk mensch die de stellige ver zekering durft geven dat dit offer niet tever- geefsch zal zijn." „Het transigeeren met Soekarno, president van een republiek die geen republiek is, moet ophouden," aldus vervolgde prof. Gerbrandy. „Men late zich niet in een dwangpositie bren gen." Spreker drong aan op een Rijksconfe rentie met loyale vertegenwoordigers en be sloot: „En als u mij vraagt: kunnen wij dat nog? Dan vrSag ik u: Hebt u niet 5 jaren lang het onmogelijke gedaan, omdat het moest? Houdt vast, ga van dit standpunt nooit af, ge zult bondgenooten overtuigen, want het woord van recht en waarheid vermag oneindig veel( dat weet ik uit ervaring), en ge zult het welzijn van alle volken van het Koninkrijk herstel len. De crisis van heden zal dan blijken heftig maar voorbijgaand te zijn. De weg van Ling- gadjati voert voor verre toekomst de groote massa van Nederlandsch-Indië naar een nacht van onvrijheid en onzekerheid". „Onmiddellijke aanvaarding" Gistermiddag is aan den ministerraad een schrijven overhandigd, waarin veertien hoog leeraren hun meening over de Cheribonsche overeenkomst kenbaar maken. De ondertee kenaars van dit schrijven dat adviseert tot onmiddellijke aanvaarding door de Staten- Generaal van het ontwerp-accoord, zijn: prof. mr. R. D. Kollewijn, hoogleeraar te Leiden; prof. mr. F. M. baron van Asbeck, hoogleeraar te Leiden; prof. mr. C. Westrate, hoogleeraar te Leiden; prof. mr. G. van den Bergh, hoog leeraar te Leiden; prof. mr. W. F. Wertheim, hoogleeraar te Batavia; prof. mr. W. G. Veg- tin, hoogleeraar te Amsterdam; prof. mr. J. Valkhoff, hoogleeraar te Amsterdam; prof. mr. W. P. J. Pompe, hoogleeraar te Utrecht prof. mr. Jb. Zeylemaker Jzn., hoogleeraar te Batavia; prof. mr. M. G. Levenbach, hoog leeraar te Amsterdam; prof. mr. H. F. W. D Fischer, hoogleeraar te Leiden; prof. mr. J. C. van Oven, hoogleeraar te Leiden; prof. mr. J. M. J. Schepper, oud-<hoogleeraar te Bata via; en prof. mr. Gr Langemijer, buitenge woon hoogleeraar te Leiden. Deze brief is bedoeld ter weerlegging van de meening der vijf andere hoogleeraren, die dezer dagen in een adres aan de regeering betoogden dat goedkeuring der overeenkomst door de Staten-Generaal rechtens ongeoor loofd is. In zeven punten wordt in dezen brief uiteengezet dat de normale procedure tot her- vorming van het Koninkrijk belangrijk tijd verlies zou veroorzaken en tevens de juridi sche en staatkundige miskenning zou betee- kenen van factoren, die in de gegeven om standigheden dwingend zijn, terwijl daar naast de nadruk wordt gelegd op het basis karakter der ontwerp-overeenkomst, die de voorwaarden voor een concrete behuizing van het Nederlandsch-Indonesisch nog moet scheppen. Bon voor citroenen inleveren Voor allen die geboren zijn in 1925 of eer der, wordt ongeveer 200 gram citroenen be schikbaar gesteld. Hiervoor dient men bon 49—IA Reserve bij een handelaar in groenten en fruit in te leveren uiterlijk 7 December. De aflevering der citroenen hangt van den aanvoer af en zal vermoedelijk geruimen tijd duren. Er wordt aan herinnerd dat ook de reeds bekend gemaakte bonnen voor 500 gram sinaasappelen, 496 of 508, uiterlijk op 7 December bij den kleinhandelaar moeten zijn ingeleverd. Frau Gasille ontvlucht Frau Gasille, die een groote rol gespeeld heeft bij de plundering van Arnhem door de Duitschers na de evacuatie in Septem ber 1944 en die onlangs in Duitschland was gearresteerd, heeft kans gezien uit de cel in het P.R.A.-gebouw te Arnhem, waar zij was opgesloten, te ontvluchten. Toen een bewaker haar eten bracht, vroeg zij Groepen docenten en studenten aan de Am- hem een raampje in de cel te willen slui- steraamsche, Groningscbe. Leidsche en ten. Terwijl de bewaker aan dit verzoek Utrechtsche universiteiten en aan de Delft-voldeed, snelde zij plotseling de cel uit, sche, Rotterdamsche en Wageningsche Hooge £j00{ (je deur achter zich en zag kans on- Uit welingelichte kringen te Den Haag verneemt het A.N.P. dat in tegenstelling tot loopende geruchten de ontwerp-overeenkomst van Lingad- jati geen geheime clausules bevat en geen geheime concessies behelst. Wèl wijst men er in deze kringen op, dat in het regeeringscommuniqué van Zaterdag j.l. is aangegeven, dat de bindende notulen voor het ontwerp interpretatieve beteekenis hebben. Men acht het vanzelfsprekend dat ook deze notulen aan de Kamer zullen worden voorgelegd. Scholen hebben een oproep gericht aan alle universiteiten en Hooge Scholen in Nederland om hun instemming te betuigen met de basis overeenkomst van Langgadjati door voor Donderdag as. een petitionnement aan de leden der Staten-Generaal gericht, te onder teekenen. verklarend dat de onderteekenaren geheel achter de overeenkomst staan, zooals doze door de commissie-generaal en de ver tegenwoordigers der republiek Indonesië is gesloten. Het petitionnement is o.m. onderteekertd door hoogleeraren te Amsterdam, Groningen, Leiden, Delft, Utrecht en Wageningen. jemerkt het gebouw te verlaten. Zij is tot dusverre nog niet opgespoord. Weerbericht ONVAST WEER. Verwachting geldig tot Woensdagavond: Aanvankelijk tijdelijk opklarend. Later weer toenemende bewolking met tijdelijk regen, plaatselijk wellicht vermengd niet natte sneeuw. Varieerende wind. Vrij koud. „Vliegtuig op rails" zou het onderschrift kunnen luiden van deze foto, met de bij voeging „Britain can make it." Het ongeluk, dat ergens in Engeland gebeurde, kostte geen menschenlevens en het vliegtuig, een R.A.F. transportmachine, werd niet zoo zwaar beschadigd zoodat „Engeland het kan maken." De moord op de logement houdster te Amsterdam Gebroeders H. in Duitschland gearresteerd 11 Frankfort aan de Main zijn ge arresteerd de 24-jarige C. II. en zijn 22- jarige broer J. H., die er van verdacht orden, op 2 November de 65-jarige loge- menthoudster A. M. in de Warmoesstraat Amsterdam te hebben vermoord. De arrestatie geschiedde op 28 Novem ber door de Duitsche politie, wegens on bevoegde grensoverschrijding en het zich bevinden in andermans woning zonder verblijfsvergunning. Toen de gebroeders H. hiervoor voor een Duitsch gerecht terecht stonden wilde het toeval, dat de aan dit gerecht als tolk werkzame Nederlander in Nederlandsche kranten over den moord en het verzoek tot opsporing en aanhouding gelezen had. De broers werden toen onmid dellijk ter beschikking gesteld van de Ne derlandsche militaire missie te Frankfort. Bij hun verhoor gaven zij toe de grens illegaal te hebben overschreden op 5 No vember bij Susteren-Kaldenkirchen, om in Duitschland onder te duiken. Zij hadden tot nu toe van den zwarten handel voornamelijk verkoop van koffie, welke zij uit Nederland hadden medegebracht geleefd en waren in het bezit van ruime geldmiddelen. Het was hun na hun aan komst in Frankfort gelukt direct contact te verkrijgen met de Frankfortsche onder wereld, die hun onderdak verschafte en aan valsche papieren zou helpen. Voordat zij deze echter kregen, werden zij ge arresteerd. Zij zullen binnenkort naar Ne derland worden overgebracht. De „Dirk" als verloren beschouwd De positie van den bij Petten gestranden stoomtrawler Dirk KW 157 is de laatste dagen dermate slechter geworden, dat het schip als verloren beschouwd wordt. De trawler is voor 110 000 verzekerd, een bedrag dat ver beneden de kosten van de groote reparatie is, die het schip op de werf Holland Nautic te Haarlem heeft ondergaan. Hel woord is aan. Schiller: Alleen zij, die het geduld be zitten om eenvoudige dingen volmaakt te doen, zullen de vaardigheid verwerven om moeilijke dingen met gemak te doen. Vijftien jaar geëischt tegen G. van Burink G. van Burink. van 1918 tot 1921 onderwij zer in Indië, daarna propagandist voor de Communistische Partij Holland en als zoo danig lid van den Rotterdamschen gemeente raad. vervolgens op een eigen lijst opnieuw raadslid geworden en in 1932 weer lid van den raad, maar nu als candidaat van den Bond van Actief Zakendrijvenden. werd in 1940 lid van de NSB Met vijftien N.S B "ers drong hij op het stadhuis de kamer van den burgemeester binnen en bond dezen een schootsvel voor. met de bedoeling den bur gemeester te fotografeeren en door het ver spreiden van de foto den magistraat belache lijk te maken. Voor dit feit had Van Burink zich voor de Rotterdamsche Kamer van het Haagsche Bij zonder Gerechtshof te verantwoorden. Tevens was hem ten laste gelegd, dat hij in een rede tijdens de gemeenteraadszitting van 12 Juni 1941 de wethouders De Zeeuw. Brautigam en Donner. alsmede het raadslid Kievit door den aard van zijn bewoordingen aan vrijheids- berooving had blootgesteld en voorts, dat hij in het derde kwartaal van 1944 met de revol ver in de hand eer) bewoner van de Van Borselenstraat had bedreigd, omdat deze naar overtrekkende vliegtuigen stond te kijken. Uit het getuigenverhoor bleek, dat Van Burink na Dollen Dinsdag in Twello op de gemeente-secretarie een baantje had gekre gen. De advocaat-fiscaal, mr. J. C. Donker, merkte op, dat het ten laste gelegde slechts een kleine bloemlezing is uit dc vele delic ten, waaraan Van Burink zich tijdens de oorlogsjaren heeft schuldig gemaakt. Hij eischte een gevangenisstraf van 15 jaar. Hedenmorgen stond voor het Bijzondere Hof te Amsterdam, terecht de oud-SS-er Leendert Paap uit Zandvoort. Hem was ten laste gelegd, dat hij in Februari 1942 bij de Waffen SS was toegetreden. Daar voor was hij lid geweest van de NSNAP, later ging hij over naar de NSB. Hoewel hij geoefend was in den wapen handel, had hij nergens in'styling gelegen, volgens zijn eigen beweringen. Op de vraag van den president, wat hij dan deed, antwoordde verdachte: „terug trekken". „Dan zullen de Amerikanen het wel ge makkelijk gehad hebben?" vroeg cte pre sident. Tiso voor het tribunaal Het proces tegen Josef Tiso, president van de „Slowaaksche republiek" tijdens de Duitsche bezetting van Tsjecho-Slowakije is Maandag voor een volksgerechtshof te Bratislawa begonnen met de voorlezing van de acte van beschuldiging. Order van vier millioen voor onze vliegtuigindustrie Op de internationale luchtvaarttentoon stelling te Parijs heeft de N.V. Nederland sche vliegtuigfabriek Fokker de „Promo tor" F 25 tentoongesteld, een vierpersoons zakenvliegtuig, dat zeer groote belangstel ling heeft getrokken. Er werden een groot aantal orders geboekt en contracten afge sloten tot een totaal bedrag van vier mil lioen. Deze orders kwamen niet alleen uit Frankrijk, maar ook uit Zwitserland, Spanje, Zweden en Denemarken. Het is niet zeker dat alle orders uitgevoerd kun nen worden daar vele moeilijkheden op het gebied van deviezen en in- en uitvoer vergunningen nog opgelost moeten wor den. Amerika wil Franco verzoeken af te treden In de politieke commissie der UNO is gisteren Franco-Spanje het onderwerp van inleven djscussje geweest. De Amerikaansche ge delegeerde senator "tonally heeft bekend gemaakt dat hij voornemens is, de UNO- vergadering te verzoeken een beroep te doen op Franco om af te treden en aan een voorloopige Spaansche regeering op dracht te geven, algemeene verkiezmgen uit te schrijven. Dr. Lange (Polen) hield een uitvoerige uiteenzetting over de Spaansche aange legenheid en drong aan op het verbreken der diplomatieke betrekkingen en op de uitsluiting van Franco-Spanje ten aanzien van UNO-instellingen. Dr. Lange ver klaarde dat Franco zijn land beschikbaar stelt voor fascistische activiteit, die vij andig,is aan de idealen der UNO. Beslis singen over deze kwestie werden niet ge nomen. Priestley vraagt Dr. Kurt Schuhmacher, leider der Duitsche Sociaal-Democraten, is op het oogenblik de gast der Engelsche Labourparty. Hij heeft van de gelegenheid gebruik gemaakt een bezoek aan een krijgsgevangenenkamp te brengenwaar hij zijn gevangen land- genooten toesprak. „Stoutmoedige projecten" voor de UNESCO De Britsche gedelegeerde J. B. Priestley waarschuwde de conferentie van de Unesco, de organisatie voor opvoeding, we tenschap en cultuur van de UNO, die thans te Parijs wordt gehouden, dat de confe rentie gevaar loopt „zich te verliezen in kleine culturèele projecten, die slechts, routinekwesties zijn". „Wij moeten stout moedige en vindingrijke projecten onder de loupe nemen, die films, «radio en pers omvatten", aldus Priestley. „Wanneer wij geen belangstelling toonen voor de milli- oenen buiten deze zaal, waarom zouden zij dan belangstelling -voor ons toonen?" Priestley drong voorts aan op het oplei den van deskundigen, die ook minder be schaafde landen moeten voorlichten. De Amerikaansche delegatie verklaarde dat zij steun zou verleenen bij het neer halen van de versperringen, die een onbe- lejnmerde internationale uitwisseling van nieuws belemmeren, in het bijzonder ten aanzien van de pers. De Britsche en Ame rikaansche delegaties schijnen zeer ver langend te zijn iederen vorm van censuur afgeschaft te zien. LORD BEVERIDGE OVER: „De les van de twee wereldoorlogen is deze, dat geen enkel land veilig kan zijn voor of in den oorlog, noch door eigen sterkte of isoleering, noch door het voeren van een neutralitcits-politiek. Ook kan de oorlog niet uitgebannen worden door reso luties en verdragen zooals het Briand- Kellogg-pact. Oorlog kan worden uitge bannen en terwille van het voortbestaan van de beschaving moet dit gebeuren alleen door iets positiefs ervoor in de plaats te stellen, namelijk middelen voor het re gelen van geschillen tusschen de naties, wanneer zij niet tot overeenstemming kun nen komen." Aldus begon Lord Beveridge zijn rede over „De beteekenis der kleine mogendhe den", welke hij gisteravond hield in de aula van de Economische Hoogeschool te Rotterdam. Er moet, zoo zei Lord Beveridge, een in stantie, een autoriteit wordpn ingesteld, die den regel van het recht zal doen gelden tusschen de landen, in plaats van den regel van het geweld. Het beteekent het prijsge ven van de oude opvatting over natiohale souvereiniteit als- het recht van elke natie, om haar eigen weg te volgen in kwesties met andere naties, wanneet dit door eigen sterkte mogelijk is. Het beteekent, dat in de plaats van deze simpele anarchistische op vatting gesteld moet worden de opvatting van het bestaan van rechtsregelen tusschen en voor de naties in internationale aange legenheden met behoud van onafhankelijk heid van elke natie inzake binncnlandsche aangelegenheden. Het is niet gemakkelijk voor de groote mogendheden, zich deze noodzaak van een fundamenteele verandering in het bestuur van de wereld te realiseeren. Die groote mogendheden, ofwel sommige van haar, zouden nog steeds willen blijven vasthou den aan de tragische opvatting van veilig heid door eigen kracht en door de sterkte van haar satellieten. Geen kleine mogendheid, welke de on afhankelijkheid begrijpt en op waarde schat, kan deze illusie aanhangen. De klei ne mogendheden weten, dat zij niet veilig kunnen zijn door eigen wapenen of door de meest strikte neutraliteit. Tenzij de re- waarde van f 400.000 opgespoord ten huize gel van het recht voor alle naties geldend van de schoonouders van een chauffeur, kan worden gemaakt, kan een kleine mo- die tijdens de bezetting verbonden was gendheid geen hoop koesteren op veilig- aan de „Sammelstelle". Deze Duitsche ïn- slissing door een onpartijdige autoriteit te erkennen. Een ander probleem is dat van het karakter, hetwelk de super-nationale autoriteit moet bezitten, om een dergelijke onpartijdige beslissing te kunnen nemen. Altijddurende vrede is van het grootste belang voor elke natie wat de internatio nale betrekkingen betreft, doch hij moet gepaard gaan met autonomie in binnen- landsche aangelegenheden. Beteekent dit, dat plannen voor een federale unie van thans nog aparte landen zooals Churchill te Ziirich voorstelde geen waarde heb ben" Een federatie met een gezamenlijk par lement en een uitvoerende macht voor fe derale aangelegenheden is heden geen op lossing voor het probleem van den wereld vrede, want een federatie is sleehts moge lijk tusschen landen met parallel loopende politieke inrichting en idealen. De idee var een wereldfederatie is thans nog niet prac- tisch bruikbaar. Wel zouden regionale federaties waarde hebben als practische voorbeelden combinatie van nationale autonomie met uitsluiting van alle oorlogsmogelijkheid. De waarde van het Britsche gemeenebest is juist hierin gelegen, dat Groot-Brittannië en de Dominions alle autonoom zijn, doch dat de mogelijkheid van oorlog tusschen hen is uitgesloten en dat. het practisch ze ker is, dat, wanneer een van hen zou wor den aangevallen, de anderen ter hulp zul len snellen. IJe verhouding tusschen het Britsche gemeenebest en de Vereenigde Staten van Amerika komt practisch op het zelfde neer: combinatie van algeheele on afhankelijkheid met uitsluiting van elke mogelijkheid van oorlog tusschen beiden. Een vrijelijk tot stand gekomen fede ratie- in West-Europa zou nog een nuttig voorbeeld op dit gebied kunnen opleveren. Doch de waarde ci vmi 'is dan ook alleen daarin gelegen en ni® in het tot stand brengen van een groote mogendheid, waardoor andere mogendheden bedreigd zouden kunnen worden. Regionale groe peeringen zijn slechts van waarde in het kader van orde en internationaal recht' Juweelen ter waarde van 400.000 opgespoord In Amsterdam is een partij juweelen ter heid, dan door de bondgenoot-satelliet te worden van een groote mogendheid. Dit beteekent verlies van onafhankelijkheid. Tenzij de wereld veilig wordt voor d£ kleine mogendheden, kan zij niet veilig zijn voor eenige mogendheid. Een kleine mo gendheid kan, wanneer zij begrip heeft van onafhankelijkheid, een waardevolle bijdra ge leveren aan de oplossing van het groote technische probleem van het tot stand brengen van rechtsregelen tusschen de na ties. Een der problemen is het bepalen van de grens tusschen binnenlandsche aangele genheden, waarover elk land zelf kan en moet' beslissen en internationale kwesties, waarbij elk land bereid moet zijn een be- ;tantie had tot taak woningen van Jood- sehe burgers in de „spergebieden" leeg te halen. dienen uiterlijk 's Woensdags te zijn betaald, daar de bezorgers op Don derdag moeten afrekenen. Verdachte wist: „Ze waren een kilo meter van ons af". President: ..Maar aan het front in de Ardennen of in de Betuwe dan?" Verdachte: „Geen schot gelost. Edel achtbare, daar hadden wij geen tijd voor". Toen de president nogmaals informeerde wat er dan uitgevoerd werd, besloot ver dachte de discussie met de opmerking: „Dekking zoeken". Verdachte zeide de ernst van zijn daden niet beseft te hebben. Ook niet toen hij in 1942 den eed aan den Führer aflegde. In een kort, fel requisitoir eischte mr. B. J. Besier, de advocaat-fiscaal, de dood straf tegen Paap. Uitspraak over veertien dagen. Extremisten gebruiken Dum-Dum kogels Gisteren heeft een woordvoerder van het K.N.I.L. verklaard, dat met Nederlandsche artillerie, gesteund door de luchtmacht, pemoeda's verdreven zijn uit stellingen, wtelke dezen bij Medan hadden betrokken en welke zij, volgens beloften, op 28 No vember hadden moeten ontruimen. De Legervoorlichtingsdicnst deelt mede, dat er volgens officieren van gezondheid en burgcrartsen van de gesneuvelden in gevechten bij Medan 70 gedood zijn door dunijdumkogels. Een gevangen genomen Pemocda had een tasch met 50 dum-dum- patroncn bij zich. Te Padang werd het Nederlandsche troe penschip „Plancius" beschoten. Het vuur werd door het schip beantwoord met zware mitrailleurs. Twee man sneuvelden. Gerucht over een militair Aiiglo-Amerikaansch accoord Een woordvoerder van de Amerikaan sche regeering deelde gisteren aan U. P. mede, dat de Vereenigde Staten en* Enge land besprekingen voeren „op technische basis" over de „gelijkschakeling" van wa pens en andere vormen van militaire sa menwerking in vredestijd. Hij ontkende echter, dat bepaalde concrete overeenkom sten of beslissingen reeds waren bereikt. In antwoord op een door de „Daily Wor ker" gepubliceerd bericht, heeft het mini sterie van oorlog ontkend, dat „eenige aan kondiging" is gedaan betreffende een mili tair bondgenootschap tusschen Engeland en de Vereenigde Staten. De officieele mededeeling zegt: „In verband met een be richt, gepubliceerd in een ochtendblad, ont kent het ministerie van oorlog, dat eenige officieele aankondiging is gedaan betref fende een militair pact tusschen Engeland en de Vereenigde Staten". De samensmelting der zónes een feit? De Engelsche en Amerikaansche ministers van buitenlandsche zaken, Bevin en Byr nes hebben gisteravond de overeenkomst voor samensmelting van de Britsche en Amerikaansche zóne van Duitschland on derteekend, nadat de goedkeuring die de Engelsche regeering aan dc uiteindelijke tekst moest geven, te New York ontvangen was. De Ver. Staten hebben den anderen be zetters van Duitschland medegedeeld, dat thans het oogenblik is aangebroken om een beslissing te nemen. De overeenkomst van Potsdam, die de behandeling van Duitsch land als een economische eenheid aanbe veelt, moet thans uitgevoerd worden, of zij moet geheel worden herzien. De Ver. Sta ten achten den tijd gekomen om een voor- lbopige centrale Duitsche regeering in te stellen onder geallieerde supervisie. Frankrijk in het onzekere Heden zal te Parijs een president wor den gekozen van de Fransche Nationale Vergadering. Vincent Aurioi (socialist) is de eenige candidaat. Woensdag zou dan de keuze van den nieuwen premiei moeten volgen. Men is te Parijs echter van mee ning, dat deze keuze misschien moet wor den uitgesteld, terwijl de verschillende partijen achter de schermen bleven onder handelen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1946 | | pagina 1