Haarlem's Dagblad | 1946 | 23 december 1946 | pagina 3

Haarlem wordt steeds dichter bevolkt

Eisch geen twee pakjes

X

Een andere de Bénouville

Koelkasten ontdooien deviezen

Bondig)

Een hoog geboortecijfer, talrijke vestigingen,
veel huwelijken en geen nieuwe huizen

Het inwoner-aantal van Haarlem groeit
snel. Op 1 Januari van dit jaar hadden wij
150.464 inwoners, op 1 Augustus reed.-
153.400. Dat wil dus zeggen: in tijd van 7
maanden een vermeerdering van niet min
der dan 2936! Voor den oorlog was de toe
neming nooit meer dan 2000 in het jaar.
soms zelfs veel minder-

Voor een groot deel ligt de verklaring
van dezen snellen groei in het zeer hooge
geboortecijfer. Wij gaven eenigen tijd ge
leden al cijfers over de eerste maanden van
dit jaar. Nog steeds houdt dit na-oorlog-
sche verschijnsel aan. De geboortecijfers
(berekend over 1000 inwoners over een vol
jaar) waren over Juni en Augustus 31.9
en 31.1, tegen slechts 19.71 en 19.31 over
dezelfde maanden van 1938.

'Van 1 Januari tot en met 31 Juli 1946
zijn in Haarlem 2823 kinderen geboren
,(1432 jongens en 1391 meisjes).

Het sterftecijfer is (nadat het in de
laatste oorlogsjaren en de eerste maanden
daarop aansluitend zeer hoog geweest is)
weer normaal, zelfs wat aan den lagen
kant. Er overleden in dien tijd 498 mannen
«n 453 vrouwen. Totaal dus 951.

Het verschil tusschen geboorte en sterfte
|vas dus 1872.

Het bevolkingscijfer steeg in de eer
ste 7 maanden van dit jaar met 2936.
Het verschil tusschen geboorte en ster
ven is 1872. Daaruit blijkt dus, dat zich
in dien tijd te Haarlem 1064 personen
meer gevestigd hebben dan er vertrok
ken zijn.

En dat niettegenstaande het moeilijk is
om een vestigingsvergunning te krijgen. Er
worden als regel alleen zulke vergunningen
gegeven als personen opgenomen zijn in
het arbeidsproces in onze gemeente. Daar
naast hebben zich evenwel veel Indische
gerepatrieerden hier gevestigd, waarvoor
(die eisch niet geldt.

Uit deze cijfers blijkt, dat Haarlem steeds
dichter bevolkt wordt. Een feit, dat zich
$teeds sterker doet gevoelen nu de woning
bouw vrijwel stilstaat.

Het aantal woningen te Haarlem is thans
nog iets kleiner dan in het begin van den
oorlog, toen Haarlem inplaats van 153400
nog geen 140.000 inwoners telde. Er is im
mers niets gebouwd, terwijl er nog een 100
huizen zijn vernietigd door oorlogsgeweld,
pf op last der Duitschers zijn afgebroken.

Trouwlustigen.

De woningvoorziening wordt ook steeds
moeilijker door het groote aantal huwe
lijken dat gesloten wordt, want al- nemen
de meeste jong-gehuwden (door den nood
gedwongen) met enkele kamers genoegen,
doch is het gevolg van een en ander, dat
de reserve aan woonruimte (als die hier en
daar nog is) steeds kleiner wordt.

Tot op heden zijn er in 1946 in Haarlem
reeds ruim 1700 huwelijken gesloten. In
1945 waren het er 1085, in 1944: 791 en in
J.943: 1152.

Veel onwettige geboorten.

Zeer hoog is het aantal onwettig geboren
kinderen te Haarlem. In de eerste 7 maan
den van 1946 was het cijfer al gestegen tot
88 (56 jongens en 32 meisjes). Over de
zelfde maanden van 1945 was dit aantal 45.
Dit verschijnsel doet zich evenwel in heel
pns land voor. In Nederland werden in

als ge er aan één genoeg hebt. Maizena
fabrikaat Duryea is nog maar beperkt
beschikbaar en de vraag is zoo groot.

Het oude

dien tijd 5191 onwettige kinderen geboren,
wat neerkomt op 0-55 per 1000 inwoners
Voor Haarlem komt het cijfer op 0.58, dus
slechts heel weinig hooger.

Talrijke echtscheidingen.

Ook het hooge aantal echtscheidingen,
dat thans wordt geconstateerd, ziet men
algemeen als een na-oorlogsch verschijn
sel.

Te Haarlem zijn tot heden in 1946 niet
minder dan 263 echtscheidingen ingeschre
ven. In 1945 was het aantal 144 en in 1944
151. In de jaren voor den oorlog bleef het
cijfer steeds onder de 100.

Tegenover zeven huwelijken die in 1946
te Haarlem gesloten werden, staat een
echtscheiding.

Zilver zonder inlevering

Twee vrouwelijke employés van een
Haarlemsch restaurant trachtten hun voor
raad tafelzilver op oneerlijke wijze uit te
breiden, door een deel van het bestek van
hun patroon mee te nemen. Bovendien
ontvreemdden zij een aantal soepkommen.
De politie, die in dit geval niet kon mee
gaan met de meening der dames, dat men
in het veen niet op een turfje ziet,
arresteerde het duo; de gestolen waar
is weer op de plaats van herkomst beland.

Studiekamp voor
kweekeliiigen

De leerlingen van de derde en vierde klassen
der Rijkskweekschool voor Onderwijzers en
Onderwijzeressen te Haarlem brachten een
.studiekampweek" door op de Volkshooge-
school De Zandhoeve" bij Bergen (N.H De
leidende gedachte bij het opstellen van het
programma was de opvatting, dat het uit
drukkingsvermogen van den mensch beter tot
zijn recht moet komen in het onderwijs

Een kunstschilder heeft het vijftigtal cur
sisten 'ingeleid io het zien van schilderijen.
Een bezoek aan eenige ateliers, ook aan die
van een beeldhouwer en een pottenbakker,
verduidelijkte diens uitleg

Een toonkunstenaar voerde hen door woord
en spel in het rijk der muziek. Een tooneel-
speler wijdde hen in in de mogelijkheden en
eischen van de voordrachtskunst, die zij ook
zelf onder zijn leiding beoefenden. Een des
kundige op het gebied der lichamelijke op
voeding toonde in woorden en door een de
monstratie met de kweekelingen zelf aan,
welke uitdrukkingsmogelijkheden er ook op
dit gebied zijn.

In den trant van het volkshoogeschoolwerk
is er door de jongelui en hun leeraren veel
practisch werk verricht. Er zijn poppen ge
modelleerd en aangekleed voor een poppen
spel en in een zelf vervaardigde fraaie pop
penkast is de taaiuitdrukking bepefend. Er
werden volksdansen uitgevoerd, gezongen en
gedeclameerd en steeds werd gewezen op de
practijk van dit alles in de schooi, het toe
komstig arbeidsveld van de jonge menschen

Op den Raamsingel te Haarlem waren vele
liefhebbers bijeen gekomen, om een baantje
te rijden.

Kerstviering van trekkers
en padvindsters

De Heemsteedsche Padvindsters hebben
Zaterdag Kerstfeest gevierd. Des middags te
halfvijf trokken padvindsters en kabouters
langs .de woningen te Heemstede in kleine
groepjes en zongen bij ouden van dagen en
zieken Kerstliederen

Des avonds w.erd een bijeenkomst gehouden
ln de Wilhelnv.nakerk, waarbij vele ouders
•waren De hoofdleidster mejuffrouw Busscher
opende de samenkomst met een kort gebed.
Daarna las zij een fragment voor van het
Kerstevangelie. Ter afwisseling zong het
vendel „Margriet" een tweetal Kerstliederen
•waarna een groep padvindsters een leekespe!
over Kerstmis opvoerde.- Aan het slot werd
gezongen ..Groote God. wij loven U"

Zondag vierden de Heemsteedsche Trekkers
hun Kerstfeest. Des middags werden in het
hoofdkwartier eenige welpen als gidsen en
trekkers geïnstalleerd door hopman Bakker.
In het Sportpark-restaurant is een Kerst
maaltijd gehouden, welke door de -Trekkers
was bereid en waarbij ook een aantal Zand-
voortsche Trekkers aanwezig was.

Wintersch gezichtsbedrog

Zondagmiddag om ,5 uur rukte de Haar-
lemsche brandweer met groot materieel
uit, om een brand te gaan blusschen in de
Nieuwe Kerk. Een voorbijganger had na
melijk aan de Zuidzijde van den toren een
groote hoeveelheid rook ontwaard en de
angst sloeg hem om het hart voor het
Bchoone gebouw. De roode wagens kwa
men echter gelukkig tevergeefs: de rook
bleek damp te zijn, als gevolg van de gas
kachels, die de kerk moesten verwarmen.

Twee mannen en een diefstal

Zaterdagavond hield de Haarlemsche
politie in de Van 't Hoffstraat iemand aan,
die een schrijfmachine en een hoeveelheid
kleedingstukken vervoerde. Het bleek de
Amsterdammer J. W. A. S. te zijn, die de
goederen aan de Lorentzkade had ont
vreemd. Eenige uren later werd ook de
Haarlemmer P. C. D. gearresteerd; hij
verklaarde een zak met linnengoed in een
open poort te hebben geworpen, toen zijn
metgezel S. door de politie werd gesnapt.

Zoete zonde

Zaterdag maakte de Haarlemsche politie
proces-verbaal op tegen twee arbeiders bij
een chocoladefabriek hier ter stede, die er
van verdacht worden drie „brooden" cho
cola te hebben weggenomen. Behalve de
eigenlijke daders P. V en L. v. d. V., wer
den de helers van de zoetigheid, A. Z. en
N. M. P. V. gearresteerd.

In de kunstafdeeling van een boekhan
del te Amsterdam, luisterde dezer dagen
weer een klein gezelschap naar een der
bouwers van de „Maquis", de Fransche
organisatie van het gewapend verzet.

De pas drie en dertig jaar oude generaal
Dè"* Bénouville staat'gemoedelijk met de
handen in de zakken, hij schudt oude
vrienden de hand en zet handteekeningen
in exemplaren van zijn boek „Le Sacrifice
du Matin". Weldra ontstaat een tintelend
gesprek tusschen hem en twee andere
Franschen, Ds. Arnal van de Waalsche
Gemeente en den Franschen Consul. Alles
op geestelijk en artistiek terrein interes
seert dezen veelzijdige en wanneer hij
tenslotte komt te spreken,over litteratuur,
krijgt zijn toon iets heel warms en dieps.

Hij zegt, dat een der grootste figuren
onder de moderne litteratuur zijn gestor
ven vriend Antoine de Saint-Exupéry is,
dien we steeds meer bezitten, naarmate zijn
doodsuur verder van ons wijkt. Deze kun
stenaar was allereerst een man, een die
het leven had geproefd en ondergaan, al
vorens hij litteraire werken begon te
scheppen: „Vol de Nuit" (Nachtvlucht),
„Terre des.Hommes" (Aarde van de Men
schen).

Diep gaat De Bénouville in op het laat
ste werk van De Saint-Exupéry „Lettre
a un otage" (Brief aan een gijzelaar) en
dat hij wel in alle talen vertaald zou wil
len zien. Dit boekje is ontstaan uit het
krachtige, nimmer falende gevoel van
solidariteit tusschen allen, die van goeden
wille zijn, die zoeken naar wat goed is
en schoon, rechtvaardig en verheven.

Hier, in intiemen kring, klinkt de ge
sluierde stem van dezen schrijver en strij
der heel anders dan in de zalen, waar hij
zijn enthousiaste conférences houdt. Hier
wordt ons duidelijk, hoe het eigenlijk
„zachte krachten" zijn, die de Fransche
ontwerpers van het verzet, hebben gedre
ven tot hun vermetele daden.

En groot wordt onze zekerheid, dat
Frankrijk met zulke figuren weer tot
bloei kan komen; dat het nog steeds een
bijzondere kracht bezit, die diep wortelt m
wat algemeen-menschelijk is, maar toch
speciaal Frankrijk toebehoort.

Zoo zetten wij ons aan het boek, dat aan
de pen ontvloeid is van Generaal De
Bénouville en waarin zoo boeiend beschre
ven wordt, dat velen offerden wat zij niet
kenden: den vdllen bloei van het leven, den
stralenden morgen van een veelbelovenden
dag. C. H.

Haarlemsche gemeentepersoneel
krijgt nog dit jaar toeslag

Het ïs bekend, dat aan het rijkspersoneel
een toeslag van 10% wordt uitbetaald, in
gaande 1 October.

Door het Haarlemsche gemeentebestuur
is bepaald, dat dezelfde toeslag ook aan
ons gemeentepersoneel zal worden gegeven.

Maatregelen zijn genomen, dat de uitbe
taling nog aan het einde van dit jaar plaats
kan hebben. In afwachting van een latere
verrekening er is een salarisherziening
in aantocht wordt '10% van het basis
salaris van 1940 gegeven. Over de maan
den October, November en December dus
2i/2 pet. van dit basis-salaris.

Studenten werken voor de kost

In een groote villa te Aerdenhout Is door het
bureau „Studiehulp" een internaat gesticht
voor middelbare seholen-bezoekende kinderen.
..Studiehulp" werd ln 1942 gesticht door eenige
studenten, die op deze manier ln hun ondehoud
voorzagen. Het beoogde hulp bij huiswerk voor
leerlingen der middelbare scholen en kreeg na
eenigen tijd afdeelingen ln Heemstede, Over-
veen en Amsterdam.

Het Internaat, dat keurig is Ingericht, biedt
plaats aan vier en dertig kinderen en staat on
der leiding van deskundigen op opvoedkundig
gebied. De hulp bij het huiswerk geschiedt door
vier studenten.

De receptie op Zaterdag jongstleden, ter gele
genheid van de opening, werd druk bezocht.

DE DISTRIBUTIE

Dinsdag 24 December.
Haarlem. Schoenenbonnen: S, T, U en V

(Vleeschhal).

Enquête over de situatie
van ex-politieke gevangenen

Reeds dikwijls is er gesproken over de
nooden van hen, die naar lichaam of geest
(ebroken uit Duitsche gevangenissen öf
concentratiekampen teruggekomen zijn. en
van de nagelaten betrekkingen van hen,
die helaas niet zijn teruggekeerd.

De Nederlandsche Vereeniging van Ex-
politieke gevangenen laat geen gelegenheid
voorbijgaan om de eischen tot schade
vergoeding van de getroffenen onder de
aandacht van de regeering te brengen.

Bij de besprekingen mét de regeering
is herhaaldelijk gebleken, dat er groote
behoefte bestaat aan gedocumenteerd
materiaal betreffende den aard en den om
vang van deze nooden. Daarom heeft het
bestuur op zich genomen, in samenwerking
met het Rijksbureau voor Oorlogsdocumen
tatie een enquête te houden. Wil deze sla
gen, dan moeten alle ex-politieke gevange
nen meewerken, niet alleen de leden der
vereeniging, doch ook de niet-leden. Aan
de leden worden door bemiddeling vafi de
afdeelingsbesturen de enquête-formulieren
toegezonden. Doch ook de vele niet-leden
'moeten in de gelegenheid worden gesteld
hun nooden en wenschen kenbaar te
maken.

Ieder, die ex-politieke gevangene is of
nabestaande van een ex-politieke ge
vangene kan een formulier krijgen bij den
vporzitter van de Sociale Commissie der
Afdeeling Haarlem, mr. P. J. Prinsen Geer-
ligs, Jansweg 52 te Haarlem. Uiterlijk 31
December behooren de ingevulde enquête
formulieren weer op hetzelfde adres terui
beztfrgd te zijn.

Burgerlijke Stand

HAARLEM. 23 December 1946

BEVALLEN; 18 Dec., P. J. Seller—Brons.
19 Dec.. M. H. RansrjnBoesmans. z.; J. W.
der Veen—van Hooff. d.; 20 Dec., A. M. Rlks-
manDuijndam. z.; G. A. Tak— MesenhöUer. d
T. J. Leleringvan der Laan. z.; A. J. van der
SpekBertholee, z.; G. M. Sipma—van Houten,
d.; W M. HoogervorstGéesink. d.; J. T. Klaver
—de Bruin, d.; 21 Dec., G. van Lammeren—de
^lan. d.; L. L. van Weezenbeek—Bosse. d.; J.
"M. C. Vonk—Hanjoel. z.; T. Eysker—Mulder, z.\
J. Kwaad—Gerritsen, d.; A. M. Kamsteeg-
Evers, d.

OVERLEDEN: 20 Dec., F. G. ToorenFaas,
j.. Rijksstraatweg.

GEHUWD: 21 Dec., J. G. van Driel en M. C.
Smelik; R. van der Woude en P. Rührop.

De herbouw van Zandvoorf

Plannen voor 1947

Binnenkort gaat de wederopbouw van
Zandvoort een tweede phase in, die van bouw
plan 1947

De eerste phase betrof het op het plan 194*5
gebaseerde bouwwerk, omvattende een hofje
met 27 woningen voor ouden van dagen en
14 arbeiderswoningen, voor rekening van de
woningbouwvereeniging „Eendracht maak:
Macht' Het is in een vergevorderd stadium
van uitvoering. Men is met de kapconstructie
begonnen en reeds zijn de mooie lijnen te
zien, welke de architect Stevens uit Haarlem
in zijn ontwerp heeft neergelegd. In Mei 1917
hoopt men deze woningen gereed te hebben.

Dit. is de eerste vrucht van de snelheid
waarmede het plan-Friedhof (nog tijdens de
bezetting) is tot stand gekomen In menige
getroffen gemeente is men nog niet zoo ver

Aansluitend heeft dezelfde architect 48 wo
ningen ontworpen, in 1947 te bouwen aan de
Burgemeester Engelbertstraat en omgeving
Nu inmiddels omtrent de financiering nadere
gegevens bekend zijn geworden, worden deze
woningen gebouwd voor rekening van per
sonen, die hun eigendom door slooping hebben
verloren. Uit de daarvoor volgens de her
verkavelingsregeling het meest in aanmerking
komenden waarbij aan de gevestigde Zand-
voortsche bevolking de voorkeur wordt ge
geven heeft men een keuze gedaan en met
die personen worden- momenteel besprekin
gen gevoerd. Een belemmering vormt nog de
onzekerheid omtrent de grootte der inschrij
vingen in het Grootboek voor den Weder
opbouw in verband met de aanhangige her-
taxatie der gesloopte gebouwen. Natuur
lijk maakt de beperkte bouwcapaciteit het
onvermijdelijk, dat tientallen andere gedu
peerden, die in vrijwel dezelfde omstandig
heden verkeeren, nog eenigen tijd geduld zul
len moeten hebben.

Tegelijkertijd wordt in 1947 de bebouwing
van de Kerkstraat ter hand genomen Deze
zal aan de Noordzijde aansluiten aan die van
de Burgemeester Engelbertstraat. Daar zullen
een aantal winkels en enkele cafés worden
gebouwd. De Zuidzijde zal eveneens door den
bouw van winkels worden voltooid en op den
hobk van de Kerkstraat en het Badhuisplein
wil men een café laten bouwen.

De gebouwen aan de Noordzijde van de
Kerkstraat tot aan de woningen aan de Bur
gemeester Engelbertstraat. worden ontwor
pen door den architect W A. van Gogh te
Zaandam, die aan de Zuidzijde door den ar
chitect A. P. Smits té Aerdenhout. Laatstge
noemde is ook aangewezen voor het ontwer
pen van het complex gebouwen aan de Oost
zijde van het Badhuisplein, aansluitende aan
de bestaande bebouwing van den Hoogweg

Dit deel van zijn plan zal zoodra mogelijk
ter hand worden genomen.

De woningbouwvereeniging "„Eendracht
maakt Macht" zal binnenkort overgaan tot
den bouw van 18 woningen aan de Da Costa-
straat en de Helmerstraat (architecten J C
de Vries en H de Rijk te Amsterdam)

In voorbereiding is o a. nog de bouw van
ongeveer 32 woningen aan de Nic. Beetslaan
Vondellaan (architect J A. van Asdonk te
Bloemendaal).

Al deze plannen overtreffen het voor 1947
toegestane bouwvolume. Het bouwplan van
Asdonk voor 32 woningen wordt daarom in
reserve gehouden voor het geval nog een
grooter bouwvolume aan Zandvoort mocht
worden toegewezen of. indien de herbou
door particulieren onverhoopt stagnatie
mocht ondervinden. Het zal echter, naar ver
wacht wordt, zeker in 1948 ter hand worden
genomen.

Vrouwèn-gemeenschap G.G.G.

Het prQgramma van de Haarlemsche
Vrouwen-gemeenschap G.G.G. (Geluk
door Geestelijken Groei) voor de komende
maanden vermeldt een aantal lezingen en
voordrachten, die één voor één de moeite
van het aanhooren meer dan waard zijn.
Bekende inleiders (en -sters). zullen de
meest uiteenloopende onderwerpen behan
delen: wij noemen op 8 Januari een lezing
van den dierenarts L. J. Kas over „de
ziekten der dieren, voorzoover ze van be
lang zijn voor den mensch"; causerieën
over Bali, Buitenlandsch'e Politiek, Muziek
en den Haarlemschen St. Bavo.

Voorts animeert de Vrouwen Gemeen
schap maandelijksche excursies, zij heeft
in verschillende buurten kinderclubs ge
sticht en tracht door een bibliotheek goede
lectuur onder ieders bereik te brengen.
De voordrachten worden gegeven in Ge
bouw „De Nijverheid" in de Jansstraat
te Haarlem.

AGENDA

MAANDAG 23 DECEMBER

WUkgebouw, Ged. Oude Gracht 104: Kerst
feest voor Chlneezen. 1» uur. Concertzaal: Kerst
programma door de Minnestreelen, 20 tiur.
Spaarne Theater: De witte gorilla (14 J.) 14.30,
ra.00, 21.15 uur City: Verboden liefde (18 14 15.
16.30. 19.00 en 21.15 Uur. Remhrandt: Eerste
Liefde (a. 1. onder geleide) 14 00. 16.15, 19.00 en
21.15 uur. Palace: Meet the Navy (a. 1 onder
gelelde) 14 00, 16.15, 19.00. 21.15 uur Luxor: Liever
lui dan moe (a. 1.) 14.00, 16.15, 19.00 uur. Frans
Hals: Hoe langer hoe gekker (a. 1.) 14.00, 16.30,
19.00 en 21.15 uur.

DINSDAG 24 DECEMBER

Concertzaal: Kdhstconcert Inter Nos, 20 uur
Parklaan 34: Bijzondere Wljdlngsdienst met so
liste en koor, 20 uur. Raafs(raat (Hulpkerk)
Kerstwijdingsdienst voor ledereen. 20 uur. Wes-
terhoutpark (Open religieuze gemeenschap)
Kerstnachtdienst 4 uur des nachts. Zuiderkapel:
Kerstwijding, 20 uur. Concertgebouw (Tuinzaa.)
Eduard Verkade met Macbeth. 20 uur. Ged Oude
Gracht 104: Kerstfeest voor eenzamen, 20 uur.
Bloemendaal Vrije Katholieke Kerk: Viering
van den Kerstnacht, 24 uur. Bioscopen als
Maandag. Luxor ook om 21.15 uur.

We staan voor een blinkend wit Instrument
dat iedere huisvrouw graag het hare zou wil
len noemen. Maar gelijk het een Nederland
sche en vooral na-oorlogsche vrouw betaamt,
zou zij vooraf vragen wat het verleidelijke
geval moet kosten. „Op het oogenblik komt
deze ijskast nog op zoo'n achthonderd gulden",
luidt het antwoord, maar als balsem op deze
wonde in het budget van Holland's ijskast-
looze keukenh^erscheressen laat onze zégs-
man zich ontglippen, dat er een kleiner model
op het programma staat, welks prijs beneden
de honderd (gulden zal blijven.

In een ruime hal van de Haarlemsche
scheepswerf „Holland-Nautic" wordt op het
oogenblik hard gewerkt aan een ijskasten-
fabricage, die niet alleen Nederlanders maar
ook afnemers in het buitenland aan conser-
veerende koude voor spijzen en dranken zal
kunnen helpen. Hoewel deze nieuwe afdee
ling van de werf nog lang niet op volle toe
ren draait, glijden wekelijks reeds tientallen
glanzende ijskasten „van stapel", die hun weg
vinden naar België, Frankrijk, Zuid-Amerika
en Zuid-Afrika. Wat natuurlijk de noodige
deviezen oplevert.

Bovendien heeft men de fabricage van con
servators ter hand genomen, die bedoeld zijn
als kleine koelhuizen voor de winkels, wan
neer plannen voor distributie van „diep ge
vroren" fruit en groente volgens een regee-
rings-schema tenuitvoer gelegd kunnen wor
den.

De twee factoren, die de fabricage van deze
beide artikelen bijna ongewoon vlot doen ver-
loopen. zijn: de gerationaliseerde werkmetho
des en het praedicaat ..Geheel Nederlandsch".
De machines waarop de onderdeelen voor de
ijskasten en de cons&rvatoren vervaardigd

worden, zijn dermate eenvoudig gehouden,
dat een kind zoo'n kastgeval zou kunnen
bouwen.

De fantasie van één der werkbazen hielp
de directie aan een apparaat, dat met het
grootste gemak en zonder verhitting een lange
buis in een spiraal verandert; een ander
werktuig buigt den kop van een stalen koker
met een handomdraai naar binnen.

Op deze manier is het probleem der ge
schoolde arbeidskrachten, dat diverse indu
strieën als een nachtmerrie pleegt te achter
volgen.' uit de wereld geholpen. Bovendien
levert de Nederlandsche industrie zoo goed
als alle grondstoffen voor de ijskastenfabriek

Op dit oogenblik zeven weken na het
begin van de nieuwe fabricage staan de
machines, die onderdeelen voor de twee soor
ten ijskasten produceeren, nog verspreid door
het fabriekscomplex, maar als in Januari de
groote, er voor bestemde hal gereed is. zal
het zonder veel moeite mogelijk zijn honderd
en meer kasten per week af te leveren. De
invoer van buitenlandsche ijskasten ls dan
ook reeds door de regeering stopgezet, want
van de productie komt 20 ten goede aan
de binnenlandsche markt.

Het buitenland kijkt deels argwanend, deels
Instemmend naar dit „ijselijk" gedoe ln Haar
lem. Argwanend, omdat de koelkasten en de
conservatoren met de beste Amerlkaansche
producten kunnen concurreerengoedkeurend
omdat er groote belangstelling bestaat voor
deze handige Nederlandsche nieuwigheid
Nieuwigheid? Ja. want de ijskasten en con
servatoren uit de Spaarnestad kunnen zoowel
met een petroleum- als een gasvlammetje
op koeltemperatuur gehouden worden en
bovendien bestaat de mogelijkheid om ze op
het lichtnet te laten werken.

Feesteoncert Haarlems
Postaal Mannenkoor

Hoe verbreid de liefde voor de muziek en
;peciaal voor den /ang in de kringen der P.
T. T. ls. bieek duidelijk bij de receptie, die het
bestuur van het Haarlemsche Mannenkoor ter
lelegenheid van zijn 3de lustrum Zaterdag
smiddag m een dei zalen van Brinkmann hield.
Daar waren vertegenwoordigers van vereenigln-
alle tot de groote familie van Tante Pos
behoorend, uit Haarlem. Utrecht. Amsterdam.
Alkmaar. Baarn^en Zeist van andere P T. T
vereenlglngen op kunstgebied, van de Unie van
Postale Zangvereenigingenvan de Commissie
Ontspanning en Ontwikkeling van het P
T. T. personeel, van de Sportvereeniging „Tele-
fonia" en voorts nog van het Haarlemsche Man
nenkoor „Caecilia". allen om het bestuur van
Haarlemsch P.T.T -koor geluk te wenschen
Dat daarbij menig fraai bloemstuk aangeboden
werd spreekt van zelf. maar ook andere ge
schenken als een kaas '(uit Alkmaar), een leg
penning (uit Zeist) en 't volledige koormateriaal
van een koorwerk van Hendrik Andnessen (na
mens „Caecilia") vertolkten de vriendschappe
lijke gevoelens jegens het jubileerende koor. en
menig hartelijk en waardeerend woord werd
daarbij gesproken.

's Avonds had ^ïet Feestconcert ln de Gem.
Concertzaal plaats, Haarlem s Postaal Mannen
koor heeft een eervollen staat van dienst. In de
15 jaar van zijn bestaan heeft het zich dank zij
den ijver en de zaakkundigheid van zijn diri
gent. deiwpostambtenaar P M. Germ es. van de
4de tot de hoogste Afdeeling bij concoursen
opgewerkt, en ln deze laatste nog in dit jaar een
lsten prijs benevens een directeursprijs behaald.
En toen het 's avonds t*et concert opende met
„Kyrie" en „Gloria" uit een Mis van Ph. Loots
bewees de uitvoering zijn recht op een hooge
plaatsing al waren dit geen concoursnum
mers, bewees ze niet minder den goeden smaak
van den dirigent, die deze mooie, doch naar aard
en gehalte geheel van het gewone mannenkoor
repertoire afwijkende muziek gekozen en inge
studeerd had. Roeske's „Tranen waarmee
bekroningen behaald werden, behoort tot het
genre, dat Wagenaar in zijn .,0de aan de Vriend
schap" zoo kostelijk geparodieerd heeft; de mu
ziek is even bombastisch als de tekst.

De P T T.-koren uit ((Amsterdam. Baahn, Zeist
(gemengd koor) en Utrecht leverden eveneens
hun aandeel in dit concert. Ik wil geen verge
lijking tusschen hun prestaties trekken, want
het was geen concours, maar toch speciaal den
uiterst beschaafden zang van het kleine Baanr-
sche koor eervol vermelden. Amsterdam zong
o.m. een „Sanctus" en „Benedictus" van zijn
dirigent Nico v. d Linden, nogal lang, maar
goede momenten bevattend, Baarn o.a. een een
voudig liedje van den in Duitsche gevangen
schap overleden Jacob Hamel. Utrecht een ver-
llederiaTelden „8ste Psalm" van A. B. H. Ver-
hey. Dit wat enkele der uitgevoerde werken be.
treft. Albert de Klerk begeleidde sommige aan
het orgel en speelde als solo een Fantasie van
Telemann uitmuntend.

Ten slotte vereenlgden alle koren zich onder
het oppercommando van den heer Germ.es; een
vestzakvleugel, door Gosse Kroese bemand, con-
voyeerde de reusachtige, meer dan 400 zangers
tellende onderneming, die ondanks de korte
voorbereiding volkomen slaagde De comman
dant kreeg een groote krans als onderscheiding
K. DE JONG

De naheffing op het
tulpenareaal

De Commissie Bloembollen van de Stichting
voor den Landbouw heeft naar aanleiding van
de areaalheffing voor tulpen, welke noodig ls
voor de financiering van den opkoop van de
marktoverschotten. er bij den minister van
Landbouw. Vlsscherlj en Voedselvoorziening op
aangedrongen, dat het bloembollenvak door een
leening ln sta^t wordt gesteld, de naheffing
welke noodig zal >ijn op deze areaalheffing, uit
te stellen. Indien de minister er ln zou toestem
men om uit het Landbouwfonds datgene, dat
nog boven de heffing van f31 per are geheven
moet worden, aan het Bloembollensurplusfonds
te betalen, zou het surplusfonds verplicht kun
nen worden dit bedrag ln drie Jaar terug te be
talen uit de gelden, die het fonds krijgt door de
heffingen van het Bedrijfschap voor Sierteelt
producten

Het groote surplus aan tulpen, naar schatting
ter waarde van f 15.000.000.op basifcvan de bin
nenlandsche minimumprijzen, dat dit jaar ls
ontstaan, ls voor ongeveer 85 veroorzaakt door
het groote gewas, terwijl verder de opbrengst
van de teelt zonder teelt vergunning en de inle
vering van bollen geteeld op bloemisterijvergun
ning A dit surplus nog aanzienlijk hebben
vergroot.

De commissie is van oor-deel. dat de naheffing
van naar schatting f21.50 per are voor tulpen
nog dit Jaar door de bloembollenkweekers be
hoort te worden- voldaan.

Deze naheffing. die het totaaal der heffingen
zou brengen op ongeveer 155,— per are. zou
echter het bloembollenvak wel zeer zwaar be
lasten. De Commissie meent. datJiet niét verant
woord zou zijn. deze naheffing op tulpen alleen
op dit seizoen te doen drukken.

De eerste overweging daartoe is. dat door de
sterk gestegen bedrijfskosten de bloembollen
teelt dit Jaar niet loonend is geweest. In het
bijzonder de kleine kweekersbedrijven zouden
daardoor In een zeer moeilijke positie geraken
Het niet-loonend zijn van de teelt is voor een
belangrijk deel ook daaraan te wijten, dat door
het groote overschot de prijzen in het algemeen
niet gestegen zijn boven de gestelde minimum
prijzen. Bovendien hebben de verplichte inle
veringen de bedrijven zeer ongunstig beïnvloed

Voor de stille armen
te Heemstede

Ontvangen werden door het Comité voor de
„stille armen" te Heemstede de navolgende bij
dragen: J. H. H. V. B. 2.50. C. J C. 5.—
Mevr F. 2.50. W G f 3.—, P M. v. G 10.—,
S. M. 5.—, Mej. W. H. M. ƒ2,50, C. P. ƒ5.—,
D. v. W. 50,—. W. R 10.—. Mevr. J.—de L.
M. 100.—. Mevr B K3.—. N. N. 2,50,
Mevr. O. 10.—. K. 2.50, G. H. v. A. 10.—.
H. J. L. 10.—. K. R. v S. 50.—, Mr. A W. S.
2.50. J. M. S. 10.—. M. T. G. 100.—, M S.
2.—. C. S. 5.—. Mevr. M. H.—L. 5.—, Mevr.
H. M. B.—B. f 10.—, A. en F. H. 100.— W. B.
5.-. Mevr. Wed. J L. 10,—, P. O. R. f 5.—.
v. d H. 5,-. Jkvr. W. v. d. C. 5.—, J. W. L.
2,50, N. N. 2—, A. van E. 2,50,- A. L.
5,—. N. N. 2.50. J. D B. 5.—, Mevr. J. D

G. 40.—, P. 25.—. Mevr. A. v. d. L. j 10.—.

Bijdragen kunnen nog steeds worden bezorgd

bij den penningmeester van het Comité, den
heer A. van Wlngerde, te zijnen huize Antonis
Duycklaan 12. of ten Raadhuiae. Zijn postgiro-
nummer ls 153306.

„Kerstmis nadert snel enNiaarom nog een op
roep tot hen. die bij willen dragen, doch dit tot
heden niet deden, zoo spoedig mogelijk hun bij
dragen ln te zenden. Hoe meer er binnenkomt,
hoe meer er geholpen kan worden. Stel ons in
de gelegenheid veel te doen" zoo schrijft het
comité.

Tuinlieden vergaderden

De Onderlinge Tuin lieden vereeniging „Aer
denhout en Omgeving" hield ln de Volksbond-
eantlne aan de Heemsteedsche Dreef haar jaar
vergadering. Uit de jaarverslagen van den secre
taris en den penningmeester bleek dat .het
afgeloopen jaar voor de vereeniging zeer goed

Vervolgens deelde de voorzitter mede, dat hij
na ruim 28 Jaar bestuurslid te zijn geweest,
thans zijn functie wilde neerleggen om plaats te
maken voor een Jongere kracht. In zijn plaats
werd gekozen tot voorzitter de heer W. v. Zadel.
De belde andere bestuursleden, de heeren W
Ravenhorst en J. Berkhout werden'bij accla
matie herkozen.

Nadat een commissie was benoemd die met het
nazien van de boeken werd belast, werd vervol
gens een feestcommissie üi het leven geroepen,
welke tot taak zal hebben, het Jaarfeest te orga-
niseeren, waarna de vergadering door den heer

H. v. Gurp gesloten werd.

EEN NIEUWE ZWEMINRICHTING.

Eenigen tijd geleden deelden wij mede, dat
het in de toekomst noodig zal zijn, een nieuwe
zweminrichting te maken, daar de grond waar
op de zwemvijver „Groenendaal" ligt, be
stemd is door den tijd getrokken te worden
bij de begraafplaats. De raad stond een cre-
cHet toe voor boringen op een terrein bij de
Sportparken, ter beoordeeling van de vraag,

Te Oterlcek ls de groote boerderU ..De drie
Koningshoofden" bewoond door den burgemees-
van deze gemeente, den "heer J. Bosch, af
gebrand Do inboedel ging verloren. Een paard

een kglf kwamen ln de vlammen om

- In de week van 2 tot en met 6 Januari zal
de Katholieke Volkshoogcschool op het land
goed ..Drakenburgh" bij Hilversum een studie
week houden over christendom en communisme
onder den titel: „De wereld van morgen". Tot
de sprekers behooren: prof. C. V. Gestel uit
Leuven, dr. Chr. Lannoy uit Brugge, dt Boris
Raptschtnsky. pater dr. P. A. van der We IJ en
p J. S. Serrarcns. secretaris van de Internatio
nale Christelijke Vakbeweging

Op Tweeden Kerstdag wordt vla Hilversum I
van 22.00—22.20 uur een luisterwedstrijd uitgezon
den onder den titel: „Welken tak van sport zag
het Kerstmannetje?". De opbrengst komt ten
goede aan het Fonds Noodgebieden. De inzen
ding der oplossingen kan geschieden per brief
kaart aan het „Fonds Noodgebieden". Palels-
straat 1. Den Haag. Op deze briefkaarten moet,
behalve de normale frankeering. ten ^minste 40
cent aan postzegels bijgeplakt zijn.

De tentoonstelling van Fransche wandtapijten
in het Rijksmuseum te Amsterdam zal tot en met
1 Januari worden verlengd. Op de belde Kerst
dagen en Nieuwjaarsdag ls zij des middags van
1—5 uur geopend.

Op 15 Februari 1836 werd de spoorbrug over
den Mssel bij Westervoort als eerste spoorbrug
in ons land voor het verkeer opengesteld. Als
zoovele andere bruggen werd ook deze ver-
keersschakel door oorlogsgeweld vernield Zater
dag is de herbouwde brug officieel weer ln
dienst gesteld.

Postpakketten voor Finland en het Euro-
peesche gedeelte van de Sovjet-Unie met Inbe
grip van de randstaten kunnen per vliegtuig
worden verzonden De postkantoren verstrekken
nadere Inlichtingen.

Op 31 December zullen de postkantoren na
15 uur voor alle geldzaken, dus ook voor spaar
banken. gesloten zijn.

In het briefpostverkeer met Dultschland
zijn voortaan, behalve mededeellngen van
strikt persoonlijken aard. ook mededeellngen
toegelaten van eenlgszins zakelljken inhoud. Dit
verkeer Is beperkt tot het bevestigen van feiten
en het uitwisselen van Inlichtingen. Niet toege
staan Is het afsluiten van zakentransactie.- en
overeenkomsten. Bovendien, ls correspondentie
van Duitschers betreffende hun buitenlandsche
bezittingen verboden, zelfs Indien slechte ver
zoeken om Inlichtingen worden gedaan.

Er zal een commissie worden Ingesteld,
welke der. naam draagt van Centrale Jeugdzorg
commissie. De commissie heeft tot taak de mi
nisters van Onderwijs. Kunsten en Wetenschap
pen. van Justitie, van Binnenlandsche Zaken en
van Sociale Zaken van advies te dienen ten aan
zien van alle voorzieningen betreffende de
jeugdzorg In den ruimsten zin van het woord,
voor zoover deze niet ligt op het terrein van
het onderwijs.

Voor schaatsen slUpen. zoo wordt van be
voegde zijde medegedeeld, mag met meer wor
den berekend dan de volgende prijzen: hol slij
pen f2. vlak slijpen fi.40. polijsten f 0.60

Met Ingang van 7 Januari zal Rüpweterlng
opgenomAi worden In het automatische telefoon
net onder het kengetal K 1712.

Wegens het tekort aan personeel op vele
telefoonkantoren wordt het publiek verzocht in
den nacht van 31 December op 1 Januari het
aantal en den duur van de nlet-automatlsche
telefonische Nleuwjaarswer.schen te beperken.

Vrijdag 10 Januari zal de herstelde spoor
brug over de Waal bij Zaltbommel officieel
worden geopend. Als hulde aan Ir. W. Hupkes,
die op 1 Januari als president-directeur der Ne
derlandsche Spoorwegen aftreedt zal deze
oeververbinding den naam „Ir. "Hupkes-brug"
krijgen.

HAARLEM EN OMGEVING

Te Heemstede wordt 24 December ln de Ka
pel Nieuw Vredenhof een liturgische Kerst wij
dingsdienst gehouden, die des avonds te 10 uur
begint. Het zal zijn een korte dienst waarin
veel zal worden gezongen. Ds. Briët zal een korte
predikatie houden. Mevrouw Jonkheid—Peere
boom heeft zich bereid verklaard eenige Kerst
liederen te zingen.

De heeren J. G. Baak te Aerdenhout en J.
G. Kliemble te Haarlem zijn geslaa d voor het
accountantsexamen van het Nederlandsch Insti
tuut van Accountants.

Voor het candldaatsexamcn rechten zijn
aan de Vrije Universiteit te Amsterdam ge
slaagd mej. A. A. van der Bend te Heemstede
en de heer J. W. de Rijk te Haarlem.

Mr. C. J. Paré, substituut-griffier bij de
Arrondissementsrechtbank te Haarlem komt
voor op de aanbevelingslijst voor rechter in de
Arnhemsohe rechtbank.

De Kennemer Foto Kring houdt, voor het
eerst na de bevrijding, weer haar Kerstsalon, de
jaarlijksche tentoonstelling van foto's. De
opening Is Dlnsdagaovnd 8.15 ln de „Nijverheid"
ln de Jansstraat.

Mr. W. A. baron Van, der Feltz, waarnemend
ambtenaar van het O. M. bij de kantongerechten
In het arrondissement Haarlem ls benoemd tot
ambtenaar van het O. M. bij de kantongerechten
ln het arrondissement 's Gravënhage.

Tot nctfarls binnen het arrondissement Haar
lem, ter standplaats Krommenie ls benoemd de
heer D. Gorter, candldaat-notarls te Amsterdam.

De Vereeniging tegen het Mishandelen van
Dieren vestigt er de aandacht op, dat men wild
en gevogelte vakkundig kan laten slachten in
het Slachthuis, waar Sulks Dinsdag van 9—12 en
van 2—5 kan plaats hebben a f0.25 per stuk. Dit
voorkomt dat het slachten door ondeskundiger*
geschiedt en dat weerlooze dieren ernstig lijden.

Het Humanistisch Verbond belegt op den
len Kerstmiddag, ln de muziekzaal Brinkmann,
Groote Markt, een Zonnewendebijeenkomst. Als
spreker zal optreden Prof. Dr. H. M. J. O lde-
welt, met als onderwerp Overdenking in ver
band met de Zonnewende. Verder zang en
declamatie.

De wethouders der gemeente Bloemendaal

houden deze week geen spreekuur. De wethou
der van Onderwijs en Personeelszaken, mr. F.
P. Th. Rohllng zal bovendien op l Januari geen
spreekuur houden.

Foto-tentoonstelling. De Kennemer Fotokring
houdt op de belde Kerstdagen een tentoonstel
ling ln het gebouw de Nijverheid ln de Jans
straat te Haarlem.

Mej. M. M. van Houwellngen Rijkhoek
slaagde voor doctoraal examen rechtsweten
schappen aan de Universiteit ,te Leider..

Een brandend petroleumlampje, dat de be
woner van een huls in de Clerqstraat te Haarlem
onder den vloer bij den watermeter had neer
gezet, omdat dit Instrument de vorst niet had
kunnen weerstaan, veroorzaakte Zaterdagmiddag
een begin van brand, dat echter door de brand
weer met één straal op de waterleiding be
dwongen werd.

of deze grond geschikt is voor de nieuwe
inrichting. Maar dit wil niet zeggen, dat de
plannen den eersten tijd tot uitvoering kun
nen komen In verband ook met den „Weder
opbouw" is het aan te nemen, dat het nog
wel vier of vijf Jaar kan duren voor met den
bouw begonnen zal worden.

Wel is reeds te zeggen, dat het ln de be
doeling ligt in de nieuwe inrichting drie bas
sins te maken één groot (met een lengte
van 50 m., wat van belang ls voor internatio
nale wedstrijden) cn twee kleinere Dan zal
het mogelijk zijn rekening te houden met
wenschen over gemengd en afzonderlijk
^wemmen van dames en heeren. Oók moet
gedacht worden aan het maken van een
„strandje" om gelegenheid te geven voor
zonnebaden Het nieuwe Jerrein zal in alle
geval zoo grondig mogelijk beplant worden,
om te bereiken dat er een behoqrltike beplan
ting is als de inrichting geopend kan worden.

OFFICIEELE PUBLICATIE

DISTKIB CTIEDIENST
HEE.MSTEOE-BFNNKBROEK.
BRANDSTOFFEN voor kamerhuurders.

Ter verkrijging van brandstoffen voor kamer
bewoner-s moeten aanvraagformulieren worden
afgehaald op Vrijdag 27 December van 9—12 uur
of Zaterdag 28 Dec. van 8—lt uur. kantoor v.
Merlenlaan 2.

Deze formulieren moeten uiterlijk 31 Dec. aan
hetzelfde kantoor worden ingeleverd. Voor het
afhalen der bonnen wordt daarna een oproep
kaart toegezonden.