Haarlems Dagblad
Afbraak
Nederlandsche nota aan de
„Groote Vier" overhandigd
Opvarenden van de Liliam tijdens storm
en hooge zee van boord gehaald
De „rechtsche" Italiaansche socialisten
keeren zich tegen het vredesverdrag
61e Jaargang Nó. 18532!
Bureaux: Groote Houtstr. 93, Tel. Admin. 10724,
14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N. Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Dinsdag 14 Januari 1947,
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
4.Franco per post 1 4.50. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
r\E groote programpunten van dezer, t ij d
zijn herstel en wederopbouw. Voor-
loopïg wordt er in Npderland heel wat
meer hersteld dan weder opgebouwd
aan dat laatste komt men niet snel toe
maar het reparatie-tempo mag er wezen.
Vooral bij de Spoorwegen. Dit behaagt een
aantal menschen blijkbaar niet. Het is mo
gelijk dat de bezettingstijd hen meer aan
trok. Zij beoefenen de afbraak en werken
dus tegen.
In de wagons (bijvoorbeeld) van de
spoorlijn Amsterdam-Enkhuizen wordt
sinds eenigen tijd een waar vandalisme be
oefend. Reizigers snijden fittings kapot, be
krassen ruiten en zoo meer. Men heeft wa
gons, die de Deensche spoorwegen ons wel
willend in bruikleen hadden afgestaan,
moeten overbrengen naar de lijn Zwolle-
Emmen en ze moeten vervangen door min
der geriefelijke, oude Duitsche exemplaren.
Met de door Zwitserland aan ons uitge
leende wagons gaat het niet anders. Een
aardige reclame voor Nederland in zulke
landen als Zwitserland en Denemarken.
Wij zullen er op die manier wel een goeden
naam krijgen. Op de diensten Zutfen-Nij-
megen-Winterswijk zijn o.a. de thermome
ters uit de wagons gestolen. Hetzelfde ge
beurde in het Noorden, maar daar is het
vandalisme nu geluwd. Niet in andere dis
tricten. En het is niet alleen de school
jeugd, die afbraak pleegt. Volwassenen
doen er ook aan mee. Dat blijkt uit het
feit dat ook tweedeklasse rijtuigen, waarin
geen scholieren reizen, worden geteisterd.
Een pas opgeknapt tweedeklasse rijtuig
werd onlangs „ingelegd" op de lijn Weert-
Dalheïm. Het is nu zoo beschadigd, dat het
zoo spoedig mogelijk uit den dienst moet
worden genomen en vervangen door een
oude Duitsche wagon.
De klachten over vandalisme komen uit
het geheele land. Het is de directie van de
Nederlandsche Spoorwegen onbegrijpelijk
dat de reizigers hun eigen belangen zoo
slecht zien, dat zij den zoo noodigen op
bouw op een dergelijke wijze saboteeren.
Alle veroorzaakte schade komt immers als
een'boomerang terug op de gebruikers van
de spoorwegen! Vooral over de werklieden-
treinen komen veel klachten in. De directie
van de Nederlandsche Spoorwegen hoopt,
dat eertijds toegepaste maatregelen, zooals
het laten meereizen van maréchaussées om
het vandalisme binnen de perken te hou
den, niet opnieuw noodig zullen blijken.
Tot zoover deze mededeelingen. Het
geen vroolijke geschiedenis. Het begrip „de
beschaving" wordt wel gebruikt alsof het
iets is dat algemeen aanvaard en nageleefd
wordt, maar er zijn aanleidingen genoeg
om er ons op te bezinnen en ons af te vra
gen, hoever wij er als volk eigenlijk mee
gevorderd zijn den goeden niet te na ge
sproken. Zij leveren tenslotte het gemiddel
de peil niet op. Gedachten aan het gemid
delde peil kunnen niet blijmoedig zijn,
want deze spoorweg-historie raakt nog
maar één soort uiting van de gekke ver
nielzucht en baldadigheid. Het is zeker dat
de instellingen, die op dit gebied verbete
ring pogen te brengen, alle steun voor hun
werk verdienen. Het is hoog noodig.
Maar ik hoop dat de directie van de Ne
derlandsche Spoorwegen er niet opnieuw
toe zal komen, maréchaussées in treinen
mee te laten reizen. Dat voorkomt wel
ofschoon maar ten deele, want men zal
achter hun ruggen nog zooveel mogelijk
pogen uit te halen maar het geneest
niet. Integendeel: het lokt uit tot verzet en
nieuwe stuksnijderij. Het spelletje zal
spannend worden. Dien conducteur kon je
makkelijker ertusschen nemen. Met de
maréchaussées wordt list vereischt.
Ik vraag mij af of het niet veel verstan
diger zou zijn, de medewerking van een
aantal „vaste reizigers" op de meest ge
teisterde diensten in te roepen en him te
vragen, i.n het algemeen belang mee toe
zicht te helpen houden. Een heel goed mid
del zou kunnen zijn, zulke toezichthouders
r uit de vandalen zelf te kiezen. Vermoedelijk
zouden zij, vereerd met het hun geschon
ken vertrouwen en de hun toegekende ver
antwoordelijkheid, de gestrengste bewa-
J kers van het heil der spoorwegen
daarmee van het reizend publiek zijn
en een soort overredingskracht doen gel-
den, waaraan geen weerstand zou worden
geboden.
Dit is geen nieuwe gedachte. Zij is elders
vaak en met succes in toepassing gebracht,
al gold het dan niet precies baldadigheid
en vernielzucht, die helaas in Nederland
bijzonder veel en in andere landen der be
schaafde wereld niet of slechts in geringe
mate voorkomen. Men heeft het middel in
strafkolonies en gevangenissen gebezigd:
de ex-delinquenten bleken strenge hand-
1 havers der orde. Dezer dagen nog zag ik in
een Amerikaansch tijdschrift het portret
van den directeur van een groote gevange
nis, met de mededeeling dat hij ex-gevange
ne was.
Kan men op een gebied, waar geen mis
daden maar wel ernstige inbreuken op de
maatschappelijke orde gepleegd worden,
hetzelfde principe variant op het oude
woord „men moet dieven met dieven
vangen" niet toepassen? Het eischt wat
meer fantaisie en wat meer uitwerking dan
het laten meereizen van „den sterken arm",
I maar het opent dan ook mogelijkheid tot
verbetering van den toestand.
Misschien zou het ook nuttig zijn als men
zich eens verdiepte in de vraag, welk soort
baloorigheid kinderen en volwassenen tot
vernielzucht en baldadigheid drijft. Met
wat goedkoope gemeenplaatsen lost men
zulk een vraagstuk niet op, zooals nu lang
zamerhand wel gebleken is. Want deze
verschijnselen hebben altijd in ons land
bestaan en van den oorlog kan men dus
niet zeggen, dat die ze veroorzaakt heeft.
Hij heeft ze alleen verergerd. In wezen
moet de zaak iets met een geestelijk tekort
aan ontwikkeling in enkele gevallen
misschien met een afwijking te maken
hebben. Maréchaussées kunnen die met
hun processen-verba al niet genezen. R. P
Post uit gezonken schip
na twee jaar besteld
Twee jaar geleden, in de eerste dagen
van Januari 1945, is op het IJselmeer de
stoomboot „Groningen IV" van den dienst
AmsterdamLemmer gezonken. Bij deze
ramp zijn vele passagiers verdronken.
Het schip is onlangs gelicht en men
heeft toen ook de post teruggevonden,
welke uit Friesland was verzonden. Het
grootste deel bestond uit levensmiddelen
pakketjes. welker inhoud natuurlijk is
vergaan. Drie postzakken bevatten brie
ven en kranten. Deze zijn op het post
kantoor te Enkhuizen gedroogd en gesor-
I teerd en daarna, twee jaar na de verzen-
j ding, bij de geadresseerden besteld.
Het Duitsche vraagstuk
Regeering formuleert haar tvenschen op financieel,
economisch en cultureel gehie<l
Hedenmiddag is aan de plaatsvervangende ministers van Buitenlandsche Zaken
der „Groote Vier" te Londen het memorandum van de Nederlandsche regeering
overhandigd, dat betrekking heeft op het beleid, door de geallieerde mogendheden
ten aanzien van Duitschland te voeren.
In dit memorandum wordt verklaard, dat afdoende waarborgen ter verzekering
van vrede en veiligheid geschapen dienen te worden, alsmede' waarborgen voor
herstel van het economische leven van Nederland en herstel van de welvaart van
Duitschland, voorzoover deze vereischt is voor de algemeene welvaart van Europa
en de wereld. Vóór het sluiten van een vredesverdrag moet een gemeenschappelijk
beleid worden vastgesteld.
De militaire bezetting zal te zijner tijd voor is het echter niet noodzakelijk, dat
beperkt moeten worden tot een aantal
strategische gebieden, verkeers- en indus
triecentra. De bezettingslegers kunnen dan
getransformeerd worden tot een militair
georganiseerde politiemacht.'Een vredes-
verhouding met Duitschland zal eerst mo
gelijk worden indien een minimum aan
economische en sociale bestaanszekerheid
aan de Duitsche bevolking kan worden
gewaarborgd. Het zal noodzakelijk zijn de
verantwoordelijkheid voor de voedselvoor
ziening voor geheel Duitschland in Duit
sche handen te leggen, aanvankelijk onder
scherpe geallieerde controle. Ook zal nauw
keurig toegezien moeten worden op het
beleid inzake de denazificatie, waarbij
voor gewaakt moet worden, dat deze geen
eeuwigdurende twistappel onder de Duït-
schers wordt. Het herstel van de vrijheid
van meeningsuiting in Duitschland tijdens
de bezetting is noodzakelijk, waarbij men
den Duïtschers moet leeren het belang der
geallieerden te respecteeren. Er zullen hun
echter zekere reserves moeten worden op
gelegd ten aanzien van uitingen in het
openbaar met betrekking tot de geallieer
den. Geschiedt dit niet dan zal een even-
tueele openbare discussie van de denk
beelden der geallieerden over de toekomst
van Duitschland tot veel onverkwikkelijk
heden leiden.
Er zal een onderzoek ingesteld moeten
worden naar de structuur van de Duitsche
bevolking, naar de welvaartsbronnen en
de economische mogelijkheden.
Voorbereiding van
het vredesverdrag
Een statuut voor Duitschland zal volgens
de Nederlandsche regeering gebaseerd moe
ten zijn op de volgende beginselen: in po
litiek opzicht zal gewaakt moeten worden
tegen een herleving van het Pruisisch-
Duitsche nationalisme en de Duitsche
zucht naar wereldverovering. Decentrali
satie van het bestuur zal beteekenen dat
Duitschland op federalen grondslag zal
worden opgebouwd.. De statenbond is bo
ven den bondsstaat te verkiezen.
In economisch opzicht zal gewaakt moe
ten worden tegen hernieuwde Duitsche
economische agressie. De Duitsche econo
mie dient gedecentraliseerd te worden. Bij
uitvoering van de plannen tot socialisatie
van de mijnen en de zware industrie moet
er voor gewaakt worden, dat deze sociali
satie niet op nationalisatie zal neerkomen.
Hoewel het herstel van de Duitsche econo
mie een gebiedende eisch is, beteekent hij
tevens het vergrooten van Duitschlands
oorlogspotentieel. Het probleem, door deze
tegenstrijdige belangen veroorzaakt, kan
volgens de Nederlandsche- regeering slechts
opgelost worden indien naast een redelijk
herstel der Duitsche economie tevens wordt
gestreefd naar decentralisatie van de poli
tieke structuur en deconcentratie van de
economische macht. Gaat deze gepaard aan
demilitarisatie en ontwapening, dan zou
den voor het Rijn- en Roergebied geen af
wijkende regelingen ontworpen behoeven
te worden, al zullen wel eenige speciale
bepalingen voor deze gebieden ontworpen
moeten worden.
De Nederlandsche regeering acht het ge-
wenscht,-dat een beslissing over het Saar-
gebied genomen wordt tezamen met de be
slissing ten aanzien van de wenschen wel
ke de Westelijke buurlanden van Duitsch
land hebben geformuleerd. De Nederland
sche regeering heeft in beginsel volledig
begrip voor de Fransche verlangens ten
opzichte van het Saargebied.
Economische
en financiëele aspecten
Het herstel van de schade, welke Ne
derland geleden heeft, zal ook tot uitdruk
king moeten komen in herstelbetalingen,
doch daar deze niet tot een oplossing van
de moeilijkheden, waarin Nederland ten
gevolge van de Duitsche agressie is ge
raakt kunnen leiden, zijn ook andere
maatregelen noodig. Daar Nederland zich
thans tot grenscorrecties wenscht te be
perken, dienen de economische concessies,
welke Nederland in het memorandum van
November 1946 stelde, als essentieel te
worden beschouwd.
Overwogen zal derhalve moeten worden
of gelijktijdig met het tot stand komen
van een vredesverdrag met Duitschland
niet tevens het ontwerp gereed zal moeten
zijn voor een algemeene economische sa
menwerking in Europa inclusief Duitsch
land.
De bezettingskosten zullen ten volle
door het Duitsche volk moeten worden
opgebracht. Verwacht mag worden, dat
de geallieerden, die deze bezettingskosten
voorschieten, de restitutie daarvan niet
zullen trachten te verkrijgen door het
treffen van maatregelen in Duitschland
waardoor de gevestigde en traditioneele
belangen van de geallieerde nabuurstaten
worden geschaad.
De kosten van den wederopbouw van
Duitschland zullen door het Duitsche
volk moeten worden gedragen Gezien de
ervaringen opgedaan na den eersten we
reldoorlog verdient het aanbeveling, dat
het buitenland in beginsel geen langloo-
pende wederopbouwleeningen zal verstrek
ken aan Duitsche overheidsorganen.
Herstelbetalingen in den vorm van ont
manteling en afvoer van fabrieksinstalla-
ties zullen met voorzichtigheid moeten
worden gehanteerd.
Herstelbetalingen uit loopende produc
tie zijn in beginsel noodzakelijk.
Ter voorkoming van Duitsche agressie
in de toekomst is een duurzame ontwape
ning van Duitschland noodzakelijk. Daar-
men aan Duitschland alle industrieën ver
biedt, die direct of indirect voor de oor
logsmachinerie kunnen dienen.
Daar het Duitsche imperialisme en de
industrieele expansie en concentratie voor
een overwegend deel gebaseerd waren op de
Duitsche protectionistische tariefpolitiek zal
men alleen fiscale tarieven van invoer
rechten voor de Duitsche industrie mogen
toelaten. Dumping en exportpremies voor
industrieele producten moeten worden
verboden.
Uit een sociaal gezichtspunt valt te over
wegen een bedrijfsorganisatie, waarbij de
arbeiders bij de Duitsche organen mede te
beslissen zuilen hebben in de groote vraag
stukken. Op die wijze kan een wijziging
van do agressieve industrieele mentaliteit
op effectieve wijze worden bevorderd.
Hoewel de Voedselvoorziening van
Duitschland dit land dwingen zal de grootst
mogelijke aandacht te schenken aan zyn
landbouw, zal tijdens de bezetting reeds
een politiek gevoerd moeten worden, waar
door de Duitsche nabuurlanden, waaronder
Nederland, hun landbouwproducten op de
Duitsche markt moeten kunnen brengen.
Bijzondere aandacht zal moeten worden
geschonken aan den Duitschen boschbouw,
opdat Duitschland meer dan tot dusverre
in de Europeesche houtvoorziening kan
worden ingeschakeld.
Het is niet ge wenscht Durtschland van
de zeescheepvaart uit te sluiten. Evenmin
moet de uitoefening van het scheepsbouw- j
bedrijf voor handelsdoeleinden verboden
worden.
De Duitsche handelspolitiek zal in het
kader van de Europeesche economische sa
menwerking moeten worden gebracht.
Daarbij zal in het bijzonder rekening ge
houden moeten worden met de belangen
van de nabuurstaten.
Saneering van het Duitsche financiewe
zen en van het Duitsche geldwezen is op
korten termijn gewenscht.
De oude binnenlandsche, in Marken lui
dende, schulden zullen in overeenstemming
gebracht moeten worden m^t de reëele mo
gelijkheden. Met de sociale consequenties
zal daarbij in het bijzonder moeten worden
rekening gehouden.
Bona-fide geallieerd aandeelenbezit in
Duitsche ondernemingen moet ten volle
worden gerespecteerd.
De Duitsche valuta zal voor langen tijd
internationaal niet bruikbaar zijn. Om die
reden moet het buitenlandsche betalings
verkeer van Duitschland niet alleen in
ponden en dollars kunnen worden afge
wikkeld, doch ook in andere geallieerde en
neutrale valuta's. Er zal een nieuwe cir
culatiebank in Duitschland moeten worden
gesticht. Gelijktijdig zal een nieuwe munt
eenheid moeten worden geïntroduceerd met
een vaste waardeverhouding tot het bui
tenland.
Duitschland zal buitenlandsche leenin
gen alleen mogen opnémen voor de voed
selvoorziening en de grondstoffenvoorzie-
ning.
De levensstandaard van het Duitsche
volk moet op een niveau gebracht worden
dat niet alleen de volksgezondheid waar
borgt, doch ook een redelijke sociale orde.
Het beleid zal daarbij zoo geveerd moe
ten worden, dat het Duitsche volk niet de
gelegenheid krijgt de geallieerden in ge
breke te stellen bij een ongewenschten
gang van zaken op dit gebied.
Er zullen regels gesteld moeten worden
met betrekking tot de vestiging van bui
tenlandsche personen en bedrijven in
Duitschland.
Nederlandsch-Duitsche handel
Binnenkort zal een handelsovereenkomst
tusschen Nederland en de Fransche zóne
in Duitschland worden onderteekend, al
dus werd in militaire kringen te Parijs ver
nomen. Nederland zal voedsel en 1.200 ton
rubber leveren, in ruil voor verschillende
producten.
De Berlijnsche correspondent van het
A.N.P. seint: Het voornaamste blad van de
Britsche zóne „Die Welt", dat te Hamburg
verschijnt en geldt als spreekbuis van het
Britsche militaire bestuur, heeft in een
hoofdartikel gepleit voor stopzetting van
den Duitschen kolenuitvoer.
Het blad spreekt als -zijn meening uit,
dat de contróleraad het volledig stopzetten
van den reeds verminderden kolenuitvoer,
ten minste tijdelijk, dient mogelijk te ma
ken.
Volgens de laatste beschikbare cijfers
heeft de export uit het Ruhrgebied in No
vember 715.060 ton bedragen, waarvan 144
ton naar Oostenrijk ging en de rest naar
de bevrijde landen. De uitvoer naar Ne
derland bedroeg volgens de laatste cijfers
rond 100.000 ton per maand.
Londensche bespreking
begint morgen
De besprekingen over het Duitsche en
Oostenrijksche ontwerp-verdrag zullen
worden gevoerd door de plaatsvervangers
der vier ministers van Buitenlandsche Za
ken van Engeland, Frankrijk, de Sovjet-
Unie en de Ver, Staten.
Hunne namen zijn: Sir W. Strang,
en Lord Hood (Eng.), Murphy en generaal
Mark Clark (V. S.). F. T. Goesef (Sovjet-
Unie) en Couve de Murville en Paris
(Frankrijk).
Zy zullen hedenmiddag vier uur door
minister Bevin worden verwelkomd
vervolgens Woensdagmorgen met de
kwestie Duitschland en- 's middags met de
kwestje Oostenrijk een begin maken. De
plaats vervangers zullen zes weken bijeen
zijn.
Het woord is aan....s
Publilius Syrus:
De moed neemt toe door op
gewekt handelen, de vrees
door traagheid.
Kolentrein door Duitschers
geplunderd
Een kolentrein, bestemd voor Nederland,
is nabij de grens, tusschen Gronau en Gla-
nerbrug door Duitschers aangevallen, die
een hoeveelheid kolen van de wagons haal
den. In verband met de helling van het
terrein moeten de treinen ter plaatse lang
zaam rijden, zoodat het vrij eenvoudig is
de wagons te beklimmen.
Het schip is waarschijnlijk verloren
Met groote voldoening heeft de Neder
landsche regeering kennis genomen van
het feit. dat de bestudeering van een ont
werp-verdrag van langen duur, de demili
tarisatie en ontwapening van Duitschland
beoogende. op de agenda van de aanstaan
de conferentie van Moskou is geplaatst, als
mede de bestudeering van andere maat
regelen, welke voor het economische en
militaire toezicht op Duitschland noodza-
kelijk Zijn. In overeenstemming met het I "aldus in een historie
gevoelen van andere vredelievende landen
is ook Nederland van oordeel, dat een zoo-
ar--
steeds sneller voortschreed en sedert 1933
in het nationaal-socialisme zijn duivelsche
consequentie bereikte.
Deze zorg wordt geenszins minder, wan
neer zy zich het geestelijk vacuum indenkt,
dat na het ineenstorten van den machts
aroom is overgebleven en dat om vulling
met positieve waarden roept. Wat thans
aan brokstukken van „Weltanschauung" bij
de meeste Duitschers leeft ten aanzien van
de verhouding van staat en volk, de ver
houding van macht en recht, gemeenschap
en enkeling, stof en geest, persoonlijke
verantwoordelijkheid en groepsmoraal, be
hoeft grondige wijziging alvorens werkelij
ke democratische verhoudingen of zelfs
maar normale gezagsverhoudingen onder
een bezettingsapparaat een levenden in
houd voor hen krijgen, die ook innerlijk
wordt aanvaard.
De Nederlandsche regeering beschouwt
het voortwoekeren van dit nihilisme als een
bedreiging voor de geheele wereld.
Genezing zal in de eerste plaats gevon
den moeten worden in de opwekking van
de in het Duitsche volk zelf bestaande re»-
genereerende krachten. In dit verband zal
aandacht moeten worden gegeven aan den
heropbloei van de door het nationaal so
cialisme verstikte godsdienstige, humani
taire en overige ethische krachten en door
versterking van haar invloed op het on
derwijs, de pers, het publieke leven en
andere bij den geestelijken wederopbouw
betrokken gebieden. Bij dit alles zal hulp
van het buitenland onontbeerlijk zijn.
Er is goede grond voor de gedachte, dat
Nederland tot dit herstel een eigen, be
langrijke bijdrage zou kunnen leveren. Van
oudsher is Nederland met den Franschen,
Engelschen en Duitschen geest in aanra
king geweest. Het heeft den cultuurstroom
van drie verschillende volken weten te
verwerken zonder in navolging te verval
len. Het heeft geleerd den geest van alle
drie te verstaan. Het heeft ook op de cultu-
reele ontwikkeling der omliggende landen
mede invloed gehad, zij het in verschillen
de mate naar plaats en tijd.
Het zou te betreuren zijn, indien van de
ervaring, welke het Nederlandsche
volk aldus in een historie van eeuwen
heeft verworven, bij de oplossing van het
Duitsche vraagstuk geen gebruik zou wor
den* verdrag gesloten moet worden voor gemaakt te meer daar herhaaldelijk
langen duur, waarin een nieuwe generatie - - J
ans voldoende aanwuzingen. die er op
volk, een groote en levendige belangstel
ling bestaat in alle kringen van het Neder
landsche volk.
De Nederlandsche regeering is bereid,
indien een beroep op haar wordt gedaan,
te bevorderen, dat ook Nederlanders een
plaats zullen innemen in die organen,
welke met een geestelijke en cultureele
taak in Duitschland zijn of zullen worden
belast. Zy dringt er op aan, dat de belem
meringen uit den weg worden geruimd,
welke thans aan het geestelijk en cultu
reel verkeer tusschen Nederland en het
bezette gebied in den weg staan. Zij zal
het op prijs stellen, indien aan Nederland
sche autoriteiten, organisaties en instel
lingen, op dit gebied werkzaam, facilitei
ten worden verleend, welke voor verant
woorde uitwisseling zoowel van personen
als geschriften met geestelijk en cultureel
oogmerk noodig en mogelijk zijn Zij pleit
er voorts voor. dat bepaalde gedeelten
van West-Duitschland, in het bijzonder
die, welke door volksaard, historisch-cul-
tureele banden en streektaal aan Neder
land verwant zijn, voor zoover het leiding
bij het cultureel en paedagogisch herstel
aangaat uiteraard onder toezicht van de
centrale c.q, intergeallieerde organen
toevertrouwd worden aan de zorg van Ne
derland. Op deze wyze kan een belangrijke
bijdrage geleverd worden voor het herstel
van de persoonlijke contacten, waaraan
een wereld, die naar vrede snakt, dringend
behoefte heeft.
thans voldoende aanwijzingen,
duiden, dat de val van het Hitlerisme niet
het einde van het Pruisische nationalisme
heeft beteekend. Om deze verderfelijke
mentaliteit uit te roeien bestaat naar het
oordeel der Nederlandsche regeering geen
beter middel, dan den Duitschers de zeker
heid te geven, dat iedere hernieuwde po
ging tot agressie, in welken vorm ook. zal
stuiten op den onmïddelliiken weerstand
van de rechtstreeks daarbij betrokken mo
gendheden, die hun eemeensohanneliik doel
in een voor langen duur gesloten verdrag
schern hebben omlijnd.
De Nederlandsche regeering geeft er zich
volledig rekenschan van, dat een veilig
heidsstelsel voor Eurona slechts aan ziin
doel kan beantwoorden, indien de vier
daarbii betrokken groote mogendheden
eensgezind optreden. Daarnaast mag de
vraag echter gesteld worden of een Euro-
neesch veilïgheidsstelsel. dat uitsluitend on
de samenwerking dier mogendheden geba
seerd is, geacht mag worden in ieder op-
zirV een sluitend geheel te vormen. De
Nederlandsche regeering is geneigd deze
vraag ontkennend te beantwoorden. Haars
inziens zouden de geallieerde nabuurlanden
van Duitschland tot zoodanig veiligheids-
«Msel dienen toe te treden.
Ernstige zorg vervalt de Nederlandsche
regeering, als zij zich rekenschap geeft van
het geestelijk, zedelijk en cultureel ver-
wordingsproces in Duitschland, dat na 1866
Bovenste opname: de „Liliam" had het
zwaar te verduren.
Onderste foto: de eerste schipbreukelingen
verlaten het schip om naar veiliger oorden
te worden overgebracht.
Léon Blum naar Londen
De Fransche premier is op uitnoodiging
van minister-president Attlee naar Londen
vertrokken voor bespreking van proble
men die samenhangen met het economische
herstel van Frankrijk.
Van het Deensche s.s. „Liliam", dat Zater
dagavond met een lading pijpaarde op weg
naar Scandinavië voor het Westgat op de
Haaksgronden bij Den Helder is gestrand,
zijn gisteravond noodseinen ontvangen, waar
in dringend verzocht werd de laatste opva
renden, den kapitein, den machinist, den
stuurman en een matroos, van boord te ha
len. De motorreddingboot „Doms Rijkers"
van de Noord- en Zuldhollandsche Redding-
maatschappij heeft daarop onder commando
van den nieuwen schipper P. W. Bot even
voor negen uur zee gekozen.
Onder hevig protest heeft de oude schip
per van de „Dorus Rijkers". C. Bot, er in
toegestemd ditmaal eens niet mee uit te
varen. Het is voor hem een groote opoffe
ring lijdelijk te moeten aanzien hoe thans
anderen het werk verrichten, dat hij zooveel
jaren met inzet van zijn leven heeft ge
daan. De omstandigheden waren echter zoo
danig, dat het niet verantwoord zou zijn
iemand van dien leeftijd nog aan een derge
lijk risico bloot te stellen. Er stond namelijk
een Zuidwestenwind, die het karakter van
een storm had.
Het schip lag met den kop om den Noord,
zoodat het aan stuurboord nog lij had.
Omstreeks tien uur had de ..Dorus Rijkers"
de „Liliam" bereikt. De stormachtige wind en
de hooge zee bemoeilijkten het reddingswerk
ten zeerste De wind was zoo hevig, dat van
het afdalen langs een stormleer moest wor
den afgezien. Terwijl de reddingboot aan
sturboordzijde langs de „Liliam" stoomde,
hielden vier leden van de bemanning een
springnet op, waarin achtereenvolgens drie
van de schipbreukelingen met een goed be
rekenden sprong terecht kwamen. De vierde
en laatste belandde op het dek. maar liep
ondanks den vrij hevigen val geen letsel op.
Om kwart voor elf liep de „Dorus Rijkers"
de haven van Den Helder binnen en namen
de uitgeputte Denen hun intrek In hotel
„Wapen van Den Helder". Daar deden zij
het sobere verhaal van hun noodlottig ge
worden tocht, hoewel zij zic\over de oorzaak
van de stranding niet wensenten uit te laten.
Zoo werd bekend, dat de „Liliam" een 1506
brt, metend Deensch stoomschip van de fir
ma J. Lauritzen uit Kopenhagen is en op
weg was van de Engclsche haven Fowey naar
Helsinki met een lading porseleinaarde voor
Finland. Kapitein is de 50-jarige F. Clausen,
die diep onder den indruk was van het stran
den van zijn schip. Met drie leden van zijn
bemanning is hij van Zaterdagavond tot
Maandagavond bijna onafgebroken in touw
geweest om te trachten de „Liliam" te reden.
Hij heeft tot tweemaal toe geweigerd zijn
schip te verlaten. Gisteravond echter beukten
de woelige golven met zooi eel kracht tegen
de wanden, dat het 6chlp een halven slag
werd omgedraaid en gevaar liep geheel om
te slaan of In tweeën te breken Gezien de
hopelooze situatie en het geringe nut van
een verder verblijf aan boord, besloot Clau
sen gisteravond om 8 uur zijn drie metgezel
len en zichzelf niet langer aan het gevaar
van een verdrinkingsdood bloot te stellen.
Hij seinde om hulp en twee uur later nam
de „Dorus Rijkers" hen aan boord.
Maandagmorgen waren reeds 13 leden der
bemanning door de „Dorus Rijkers" van
boord gehaald, nadat twee sleepbooten, de
„Nestor" uit IJmuiden en de „Voorwaarts"
van Terschelling gedurende den nacht te
vergeefs gepoogd hadden het schip weer vlot
te trekken De „Voorwaarts" trok al spoedig
haar sleeptrossen 6tuk, terwijl de „Nestor"
de sleepen moest laten slippen, omdat zij an
ders kans liep tegen de „Liliam" te pletter te
slaan. Het schip wordt als verloren be
schouwd. daar het door den krachtigen Wes
tenwind steeds verder op de zandbanken
wordt geslagen. De bemanning gelooft echter
nog niet in het verlies van het schip. Zoodra
het weer wat kalmer is geworden wil zij zich
nïet de reddingboot weer aan boord laten
brengen, om na te gaan of het de moeite
loont, opnieuw te pogen met sleepboothulp
het schip vlot te trekken.
De nieuwe Italiaansche socialistische par
ty. die zich onder leiding van Saragat. den
aanvoerder van de rechtsche oppositie heeft
afgescheiden van de bestaande partij, heeft
een manifest uitgevaardigd, waarin zij zegt
een „groote autonome Italiaansche arbei
derspartij" te willen vormen tot redding
van Italië. Het manifest keert zich heftig
tegen het vredesverdrag met Italië en ver
wijt den leider van de socialistische partij
en minister van Buitenlandsche Zaken.
Nenni, dat hij bereid is dit verdrag, „dat
Italië's rechten miskent", te teekenen.
Het manifest verklaart met nadruk, dat.
in tegenstelling met wat er gebeurt in En
geland, in de Scandinavische landen, in
Frankrijk en elders in Europa, het socia
lisme in Italië in verval is en doet een be-
Weerbericht
ZEER ZACHT
Verwachting, medegedeeld door het
K.X.M.I. te De Bilt. geldig tot Woens
dagavond:
Meest krachtige wind tusschen Zuid en
Zuidwest. Zwaar bewolkt met nu en dan
eenige regen of motregen. Morgen over
dag zeer zacht.
roep op alle Italiaansche arbeiders het Ita
liaansche socialisme en Italië op den rech
ten weg te brengen.
De oorspronkelijke Italiaansche socialis
tische partij heeft haar congres inmiddels
voortgezet. Aan het slot daarvan heeft de
Italiaansche minister van Buitenlandsche
Zaken en leider dezer socialistische partij,
nog eens een vernietigende critiek uitge
oefend op de socialisten, die zich onder
Saragat tot een nieuwe partij hebben af
gescheiden. „De eenheid van werkkrach
ten. de eenheid van democratische krach
ten".'aldus Nenni, „komt niet verzwakt,
maar integendeel versterkt uit dit congres
te voorschijn. Het plan tot samenwerking
met de communisten wordt nu daadwerke
lijkheid".
Nenni verklaarde, dat de partij zich ge
lukkig prijst de te veronachtzamen bour-
geoïsfractie te hebben verloren. De socia
listen hebben volgens Nenni geen minder
waardigheidscomplex tegenover de com
munisten, daar zij er van overtuigd zijn,
de belangen van de werkende klasse van
Italië te behartigen. Nenni acht het mo
gelijk. dat binnen drie maanden weer een
congres wordt gehouden.
Nadat de journalisten de zaal verlaten
hadden, begon de bestuursverkiezing, die
waarschijnlijk den geheelen nacht zal du
ren.
