Eerste wetenschappelijke expeditie
van ons land na den oorlog
Belangstelling over de gekeele wereld
Londensch verkeer wordtchaotisch
In Deli wordt weer tabak geplant
Buitenlandsche filmproductie in ons land?
Sportprogramma's
Poessie'
De nieuwe bonnen
Panda en de B
deester-dief
Wereldnieuws
j
Donderdag 23 Januari 1947
Een sterrenwacht in de rimboe
Dr directeur van de Leidsche Sterre-
wacht, prof. dr. J. H. Oort vertelde ons,
dat de onderzoekingen, welke in Britsch
Oost-Afrika zullen worden verricht, een
onderdeel vormen van een groot interna
tionaal programma van astronomische
■waarnemingen, welke tot doel hébben de
onnauwkeurigheden, die heden ten dage
nog bestaan in de gegevens omtrent de
juiste positie van een zeer groot aantal
hemellichamen, tot een minimum terug te
brengen.
De belangrijke en tevens eervolle taak,
welke ons land in dit internationale ver
band op zich heeft genomen, zal bestaan
in het met groote nauwkeurigheid be
palen van de z.g.n. declinatie van rond
1200 sterren. Het is hierbij de bedoeling
dat zal worden voortgebouwd op een door
den Nederlandschen astronoom, prof.
Kapteyn, aangegeven methode.
Verder ligt -het in de bedoeling, dat de
waarnemers een speciale studie zullen
maken van het zodiakale licht, dat zij
indien mogelijk een meteorologisch
journaal zullen bijhouden en ook dat zij
biologische gegevens zullen verzamelen.
Om alle mogelijkheden hierbij zooveel
mogelijk uit te buiten zal tevens een toe
stel worden gebezigd voor het langs elec-
trischen weg registreeren van de licht
intensiteit aan den equatcjrialen hemel.
De leidei- van deze expeditie, die drie
jaar zal duren, de Leidsche ajftronoom, dr.
G. van Hcrk, was de man, die op dezelfde
plaats waar thans wederom de waarne
mingen zullen plaats vinden in de jaren
19311933, in samenwerking met dr. C. H.
Hins, veel voorbereidend werk heeft ge
daan. Als geen ander kent hij de omstan
digheden waaronder gewerkt zal moeten
worden. Voortbouwend op de in die jaren
gelegde grondslagen en toegerust met de
meest geperfectionneerde instrumenten
hoopt men tha:is definitieve resultaten te
bereiken, resultaten, welke, naar wij ho
pen. voor de astronomische wetenschap
der geheelo wereld van belang zullen blij
ken te zijn. Dat hieraan thans ook de Ma
rine één van zijn kundige krachten
wenscht af te staan, strekt tot groote
voldoening.
Prof. Oort vertelt, dat heel de as
tronomische wetenschap het oog op
Leiden richt. Bekende Amerikaansche
astronomen vragen zich met verba
zing af hoe het mogelijk is. dat de
Nederlanders dit weer klaar weten te
spelen.
Een bewijs, dat men echter het volste ver
trouwen in onze expeditie heeft, is wel
het feit, dat een aantal Amerikaansche
fondsen cn ook de Internationale Astrono
mische Unie in de kosten wenschen bij te
dragen. Verder hebben de Hollandsche
Maatschappij der Wetenschappen en eeni-
ge andere Nederlandsche lichamen bedra
gen voor dit doel gevoteerd en zal ook de
regeering een subsidie beschikbaar stel
len.
De leider der expeditie.
Dr. Van Herk, die straks zal kunnen
Voortbouwen op de ervaring, welke hij in
1931—1933 heeft'opgedaan, vertelt ons dan
iets van de streek waar de waarnemingen
zullen plaats vinden. „Het is voor onze
speciale observaties noodig, dat onze waar
nemingspost zich zoo dicht mogelijk bij
den equator bevindt. Na een onderzoek
van de daartoe aanwezige Vnogelijkheden
ds de keuze opnieuw gevallen op een streek
in hét hooggebergte van Kenya, gelegen
3000 meter boven den zeespiegel. Deze
streek, welke zich in een zeer afgelegen
gebied bevindt, is ruim 300 km verwijderd
van Nairobi, de hoofdstad van Kenya met
ruim 55.000 inwoners. Het is de bedoeling,
dat wij in Amsterdam scheep gaan en dat
onze expeditie -in Mombasa van boord zal
gaan. Van hieruit brengt ons een berg
trein, welke speciaal op goederenvervoer
is aangewezen., tot op een 8-tal km van
onze „operatiebasis"'. Dan echter begint
het moeilijkste traject pas. Door een on
herbergzaam oord, waar wij zelf gedeel
telijk onzen weg mo^en aanleggen, be
landen wij eindelijk bij den equator".
Verlaten land.
Om ons dan eenigszins een indruk te
geven van de totale verlatenheid van deze
streek vertelt dr. Van Herk, dat hier bij
zijn vorig bezoek in 19311933 op een
oppervlakte, welke overeenkomt met die
van Amsterdam, slechts drie farms werden
aangetroffen, welke In totaaL door slechts
dertig personen werden bewoond. Hierin is
ook thans nog geen verandering gekomen,
zoodat u zult begrijpen, dat wy in de drie
jaar, welke wij hier zullen verblijven, ge
heel op ons zelf zijn aangewezen. De expe
ditie zal zich dan ook volkomen zelfstan
dig moeten handhaven.
Zijn wij eenmaal met onze zestien pon
aan bagage in deze streek aangekomen en
hebben we niets anders dan den ons
blauw overkoepelenden hemel boven het
hoofd, dan breken er eenige maanden
dr. Van Herk schat dit op drie maanden
van rusteloos werken aan. In de ge
geven omstandigheden zorgen wij natuur
lijk eerst voor een onderkomen voor
den nacht, want ook die kunnen daar,
evenals in Holland, koud en guur zijn. In
dit verband merkte dr. Van Herk nog op,
dat het klimaat in deze streken niet van
dien aard is, dat men op tropenkleeding
is aangewezen.
Na verloop van enkele dagen als in
onze woningen, welke natuurlijk maar
zeer eenvoudig zijn ingericht, eenige tee-
kenïng begint te komen, zal met de inrich
ting van onze sterrewacht worden begon
nen, die zich zeil' zal moeten kunnen
voorzien van alles wat noodig is om het
samenstel van kijkers, electrische tijd
meters en radio-ontvangst te doen func-
tionneeren en te behandelen.
Laatst hebben wij medegedeeld, dat
op het oogenblik in Leiden voorberei
dingen worden qetroffen een astro
nomische expeditie naar Britsch Oost-
Afrika, die onder leiding zal staan van
dr. G. van Herk uit LeidenEen onzer
medewerkers heeft in Leiden zijn licht
opgestoken over deze groote onder
neming.
Tot de inrichting van deze sterrewacht
„in de rimboe" zal o.m. behooren het Azi
muth-instrument. een zenith-telescoop,
een Schmidt-camera, een spiegelsysteem
met foto-electrische registratie-apparaten,
een batterij (120 V) met oplaadaggregaat.
een chronograaf, radio-toestel, een klok
en Chronometers.
Dr. Van Herk, die over deze uitrusting
en de hem hierbij verleende medewerking
zeer te spreken is, verklaarde ons, dat
menige sterrewacht op deze inrichting,
welke 3000 meter boven den zeespiegel te
midden van het oerwoud zal verrijzen,
jaloersch zal zijn.
,Het grootste probleem", aldus besluit
dr. Van Herk, „is wel het probleem van het
water. Daar moeten wij, onze vorige tocht
heeft dit reeds bewezen, wel de uiterste
zuinigheid mee betrachten. Wij weten, dat
als op een gegeven moment de waterbak
ken leeg zijn, ons dit de allergrootste
moeilijkheden geeft. Wij moeten dan het
water gaan koopen en o, dat vervoer.
Handelsverdrag met Fransche
zóne geteekend
De handelsovereenkomst tusschen Neder
land en de Fransche zóne in Duitschland.
welke op 4 December 19-16 te Baden-Baden
werd geparafeerd, is op 20 Januari ondertee
kend. Het verdrag is met ingang van .dien'
datum in werking getreden.
Zal nationalisatie der transportmiddelen
een oplossing brengen?
Jaarlijks houden de Nederlandsche Spoorwegen een aantal dagen lang een verkoo-
ping van al hetgeen vergeet-achtige treinreizigers hebben achtergelaten. Parapluies
plegen het hoofdbestanddeel van den voorraad te vormen, maar verder zijn er dé meest
uiteenloopende voorwerpen te vinden en men vraagt zich af hoe het mogelijk is, dat
de eigenaars zich geen moeite hebben gegeven om ze terug te halen.
(Van onzen specialen verslaggever
Wie het over Deli heeft, denkt aan tabak.
De tabak heeft Deli beroemd gemaakt,
want een betere sigaar dan die van Deli-
dekblad moet nog steeds worden uitgevon
den. Sumatra's Oostkust dankt haar enor
me ontwikkeling in de laatste driekwart
eeuw aan de kwaliteit van dat dekblad,
dat in de laagvlakte rond Medan zoo'n bij
zonder goeden voedingsbodem vond.
Bijna vijf jaar heeft die cultuur nu stil
gestaan. De Jap interesseerde zich niet
voor den Dell-sigaar bij gebrek aan af
zetgebied., Hij gaf den grond uit voor
voedselgewassen, opdat Sumatra althans
niet al te spoedig hongerlijden zou. Wel
probeerde hij op enkele ondernemingen
Virginia-tabak te produceeren, doch hier
voor bleken bodem en klimaat niet bijster
Er bestaan plannen om in ons land Fran
sche en Engelsche films te gaan maken
voor buitenlandsche filmmaatschappijen,
wat dus beteekent, dat een niet onbelang
rijke bron voor deviezen ontstaat.
.De plannen zijn van G. E. Ostwald, die
voor den oorlog in Nederland al? film
producent bekend, was cn onder andere
de leiding heeft gehad bij de vervaardiging
van de film ..Veertig jaar".
De heer Ostwald heeft uiteen gezet, dat
de Fransche filmproductie maatschappij
E(ureau) C(inematographie) M(usicale),
waarvan de directeuren kort geleden de
situatie in Nederland kwamen opnemen hier
wil komen werken; een Engelsch belang
hebbende wenscht dit eveneens te doen.
Om hier te lande films op te nemen is
de gelegenheid aanwezig, maar om de in
stallatie van de daarvoor benoodigde Cine-
tone Studiio in orde te maken, is een be
drag van f 200.000 a f 300.000 noodig. Deze
studio, die te Amsterdam is gelegen, werd
namelijk in de bezettingstijd door de Duit-
schers leeggeroofd. De Haagsohe „film-
stad" ligt in puin.
Toch hoopt de heer Ostwald, dat met
inspanning van alle krachten en met
medewerking van de desbetreffende in
stanties, binnen afzienbaren tijd in Am
sterdam een proeffilm zal kunnen worden
gemaakt. i
Wanneer alles naai- wensoh verloopt, dan
zal/op 1 Juni de Fransche productie een
aanvang nemen en hoopt men half
September, begin October Stendhals „Le
rouge et le noir" te gaan verfilmen, niet
alleen in een Fransch-, maar evenzeer in
een Engelsch versie. Fransche spelers en
film-technici komen voor de productie
naar Nederland; voor het ontwikkelen en
afdrukken is de fabriek van Willy Mullens
in Den Haag beschikbaar. H. A. Wegerif
De radio geeft vanavond:
HILVERSUM I, 301.5 M.
19.00 Nieuws. 19.15 Musetteklanken. 19.25 De
vaart der volken. 19.4S R.V.D. 20.00 Nieuws. 20.05
Weeroverzlcht. 20 M Zang en voordracht. 21.30
Bar.d en plaat. 22 00 Nieuws. 22.15 Actueel ge
luid 22.30 Henry Teinianka. 22 45 Avondover
denking. 23.00 Orgelspel en Koorzang. 23.30
Avondconcert
HILVERSUM II, 415.S M. cn 218 M.
19.00 En nu naar bed 19 05 Glno Bordin. 19.15
Huize Pietersberg. 19.30 Volksmuziekschool. 20.00
Nieuws. 20.05 Echo van den dag. 20.15 Omroep-
kamerorkest. 21.15 Marie Antoinette. 21.45 Con
fetti. 22.45 Nederland ln de wereld. 23.00 Nieuws.
2315 Gram .muziek. 23.30 Hoogste tijd Heeren,
23.43 Roemeensche zlgeunermuzlefc.
„Utility"-artikelen komen
in productie
De minister van Economische Zaken
heeft, in antwoord op een hem gestelde
vraag, een overzicht gegeven van het sta
dium, waarin de plannen tot uitvoering
van het „utility-systeem" thans verkee-
ren.
In de glas- en keramische industrie is
de productie van de utility-artikelen be
gonnen. Voor de houten huishoudelijke ar
tikelen zijn de plannen vrijwel voltooid.
In iets minder verder stadium bevinden
zich de plannen voor de metalen huishou
delijke artikelen. Voor de „draadartikelen"
zijn reeds vaste maximumprijzen vastge
steld. eveneens voor de verzinkte huishou
delijke artikelen.
ln den textielsector wordt hard aan de
invoering van'het systeem gewerkt, bij de
schoenenindustrie is het in overweging.
In den meubelsector werkt reeds een: gen
tijd een dergelijk systeem. Straffere maat
regelen op dit gebied zijn noodig gebleken,
en worden dan ook overwogen.
KEIZERS VEER WEER IN DE VAART.
Naar de Rijkswaterstaat mededeelt is met
ingang van Woensdag de pont bij Kcizers-
veer weer in de vaart gebracht.
zal de décors bouwen evenals hij dat deed
voor de films: „Boefje", „Merijntje Gij
zen", „Suikerfreule", „Pygmalion" en
„Veertig jaar".
De heer Ostwald meent, dat per jaar 4 a
5 buitenlandsche films zouden kunnen
worden opgenomen en dat deze kans thans
moet worden aangegrepen, alleen al met
het oog op de deviezen-winst.
De KNVB heeft voor Zondag 26 Januari het
volgende programma vastgesteld: District I.
eerstfe klas: EDO—Feijenoord; Hermes—"t Gooi;
RFC-DWS; Emma—Ajax: ADO—Sparta. District
II: Neptunus—DFC; De Vole wijekers—Haarlem;
Blauw WitExcelsior; Xerxes—:DOS; DHC
Stormvogels. District I, tweede klas A: ZFC—
HVC; ZeeburgiaAl'kmBoysDe Spartaan—
AFC; RCHWest Frlsia; De KennemersWFC.
Tweede klas B: SDW—Volendam; KFC—HBC;
Watergraafsmeer—OS V; Velsen—DWV; Vrien
denschaarZVV. Derde klasse: Bloemendaal—
Succes; GVO—Halfweg; DTS—Terras vogels;
Kfnheim—DE.M; Aalsmeer—RlpperdaRKVVA
Beverwijk; Zandvoortmeeuwen—Schoten. Vierde
klasse: DSS—DCO; SM—'VIC; DIO—Spaarnevo-
gels; EHSOntwaakt; WE—ASR; SCA—Vlie
gende Vogels; WBXEVTHB—Fokke; Lijnden
ETO. District 2, derde klas A: LFC—Hillinen
Blauw Zwart—Wassenaar; HFCTYBB
Het programma van den Kon. Ned. Korf-
balbond luidt: Eerste klasse: Archipel—DED;
Samos—Oosterkwartier; Westerkwartier—Rohda
KZSwift. Tweede klasse B: DED 2Ooster
kwartier 2; AZ—BEP; ZKV 2—Indo; SVK 2—
DTV. Tweede klasse C: Sport Vereent—Actief.
KZ 2—Watervliet. Derde klasse D: Haarlem—
Togo.
In den Haarlemschen Korfbalbond worden
gespeeld: Eerste klasse: Nieuw Flora 1—Water
vliet 2: O'kwartier 3—Sport Vereent 2; Aurora 3
—Animo Ready i. Tweede klasse: Haarlem
Watervliet 3; SV 3 AOnder Ons; SV 3 B—Aurora
4; Nieuw Flora 2—O'kwartier 4. Derde klasse:
Watervliet 5—Aurora 5; Aurora ft—Oosthoek 2;
Animo Ready 3—Animo Ready 2.
Dammen
De hoofdklasse wordt in
Noordholland uitgebreid
Het bestuur van den Nederlandschen Dam-
bond heeft besloten het aantal tientallen van
de hoofdklasse van 11 op 20 te brengen. Men
heeft zich de nieuwe uitbreiding als volgt
gedacht; de eerste vier clubs uit de eerste
klasse, district Amsterdam, promoveeren
automatisch. Ditzelfde geldt voor de eerste
drie van het district Kennemerland en de
eerete twee van district West-Friesland In
"t volgend seizoen komen er twee afdeelingen,
waarvan de kampioenen een halve competitie
spelen voor het kampioenschap van Noord
holland. Voor het kampioenschap van
Nederland spelen de kampioenen van de
-provincies tegen elkaar.
Sport in het kort
ZWEMMEND REDDEN. Het district Noord-
holland van den Nederlandschen Bond tot Red
den van Drenkelingen, organiseert Zondag te
Amsterdam wedstrijden zwemmend redden. De
reddingsbrigades uit Amsterdam, Haarlem. Win
kel, IJmuiden en Zaandam zullen deelnemen.
Voor Haarlem verschijnen o.m. aan de start
de dames Turkenburg, Theel en de heeren Vrugt,
Geerts en Snel.
geschikt. Zoodat het tabaksland rond Me
dan bij het einde van den oorlog óf met
rijst beplant, óf met bosch bedekt was.
En zoo is het nog steeds met één uit
zondering. Slechts enkele kilometers van
Medan ligt een der oudste ondernemingen
van de Deli Maatschappij, die dank zij
haar nabijheid tot de stad al spoedig na
de aankomst der Britsch-Indiërs behoorde
tot het geallieerde gebied. Zij heet Helvetia,
want het waren eenige Zwitsers, die hier
lang geleden begonnen met den aanplant
van tabak. Daar legerden de Engelschen,
de Ambonneezen van het KNIL, die
Oost-Sumatra uit de krijgsgevangenkam
pen kwamen. In Mei verleden jaar deden
extremisten een aanval op dit kamp, welke
bloedig afgeslagen werd. Sindsdien is het
rond Helvetia rustig geweesten nu
wordt er weer tabak geplant.
Moeilijk begin.
Dat is in een paar woorden gezegd, maar
men moet het land hebben gezien en de
planters hebben gesproken om eenig idee
te krijgen van de enorme moeilijkheden,
die men te overwinnen had. Om te be
ginnen kan men bezwaarlijk tabak gaan
planten waar de bevolking reeds rijst in
den grond heeft staan. Nu was een deel.
van Helvetia (om precies te'zijn: 150 van
de 3400 hectaren) met bosch bedekt. Dit
bood dus mogelijkheden mits er werk
volk èn behuizing was. Het oude emplace
ment (woningen, kantoren, winkels enz.)
werd door de militairen gebruikt. Maar
onder de weinige hier aanwezige Deli-plan-
ters leefde nog de oude geest, dezelfde
geest, die Nienhuys, Cremer en Janssen
inspireerde, toen deze pioniers in de tweede
helft der vorige eeuw de rimboe in ta-
bakstuinen omtooverden. In Augustus be
gon men met den bouw van een geheel
nieuw houten emplacement, dat in een
maand op pooten stond. Men wierf werk
volk aan, en kreeg met moeite een bont
gezelschap van ondervoede, ongeldeede
zwervers bijeen. En toen kon het bosch te
gen den grond.
Inmiddels was gebleken, dat een kluis
met zaad door de Jappen wel opengebro
ken, maar niet leeggehaald, was. Het beste
zaad werd bijeengezocht en in de kleine
Nederlandsche „concessie" van Medah, de
wijk Polonia, verrezen 50.000 tabaksboo-
men (de tabaksman noemt zijn plant een
„boom", en hij kan ook inderdaad wel twee
meter hoog worden). Het was een merk
waardige aanplant, waarvoor elk plekje
werd gebruikt waar geen huis stond of een
weg liep. En zoo kwam Helvetia aan vol
doende zaad.
Behalve grond, volk, behuizing en zaad.
heeft een tabaksplanter mest en gereed
schap noodig. Deze twee artikelen werden
gekocht van den Chinees tegen exhorbi-
tante prijzen. Vrijwel al het materiaal, dat
ten tijde van den Japanschen inval op de
ondernemingen was, bleek door de Indone
siërs aan Chineezen te zijn verkocht, en
moest nu door den wettigen eigenaar wor
den teruggekocht. Er zat niets anders op
en men was al blij dat het er was
Eerste verscheping in September
Maar nu zijn de planters op Helvetia dan
ook zoover, dat de grond schoon is en bin
nenkort met den aanplant begonnen kan
worden. Als de tabak begin Maart *den
grond ingaat, kan eind April, begin Mei
geplukt worden. Daarna volgt de bewer
king in de droog- en fermenteerschuren, en
in September kan weer het eerste dekblad
worden afgescheept. Waarbij alles verder
afhangt van de hoeveelheid regen in Maart
en April. en van de pemoeda's. Thans
is alles rustig rond Helvetia, waar Holland
sche miliciens de wacht houden. Maar het
tekort aan menschen is algemeen, en dit
geldt ook op militair gebied.
Doch in ieder geval is er een begin ge
maakt; één van de tallooze ondernemingen
op Sumatra is weer in,bedrijf, althans"ge
deeltelijk. De 230 Javanen en 150 Chinee
zen, die hier werkzaam zijn, hebben een
ware metamorphose ondergaan in een half
jaar tijds. Uit een stelletje magere, half
naakte vagebonden is een ploeg goed ge
voede, goed-gekleede werkers ontstaan. En
de tabak gaat weer de zaadbedden in.
Zoolang er planters zijn van de soort,
dit dit hebben aangepakt, hoeft Deli niet
te wanhopen.
Het geld dat is gestoken in de transport
middelen van Groot Brittannië voor de
wegen, de spoorwegen en de kanalen
bedraagt tennaastenby 6000 millïoen; en
meer dan anderhalf millioen menschen
verdienen er hun bestaan in. Dit bedrijf is
thans staatsbedrijf geworden, bij een wet
die kort geleden in het Lagerhuis is goed
gekeurd.
De spoorwegen en de groote vrachtrijde-
ijen die van de wegen gebruik maken
hadden zich met hand en tand en met dure
en levendige reclamecampagnes tegen
deze voorgenomen nationalisatie verzet.
In het Lagerhuis zelf heerschte bij de
Conservatieven en de Liberalen de kam
pioenen van het particuliere bedrijf de
overtuiging dat de regeering, zonder het
voor en tegen te overwegen, eenvoudig tot
dezen ingrijpenden maatregel overging om
dat socialistische theorie, die de grondslag
is van haar beleid, hem voorschreef. De
partij-politieke temperatuur steeg in
's lands vergaderzaal .tot zelden genoteerde
hoogten. Sir John Anderson, een der waar
lijk massieve kopstukken van de Tories,
verklaarde in alle oprechtheid dat hij voor
het eerst van zijn leven aan zijn land zou
wanhopen als het ontwerp er door kwam.
Churchill, meer partijzuchtig, beschuldigde
de regeering -van tyrannie, verwaandheid
en onbekwaamheid.
Voor een Nederlander, die sinds jaar en
dag althans zijn staatspoorwegen kent,
klinkt dit alles wat óverdreven. Het pu
bliek hier heeft er zich ongetwijfeld ook
niet zoo warm om gemaakt als zijn parle
mentaire vertegenwoordigers het deden.
Wat het zich wellicht wel zal hebben afge
vraagd is of zijn transport er met natio
nalisatie beter op zou worden. De dagbla
den en de weekbladen hebben in vele dui
zenden woorden druks den politieken
economischen en financieelen kant van de
zaak deskundig en diepzinnig besproken.
Maar ze heben geen antwoord gegeven op
de eenvoudige vraag, die het publiek
bezighoudt!
Ontstellend gedrang.
Het reizen in de stad en van stad tot
stad is in Engeland zeer ongeriefelijk. In
Nederland is er een antitrosbeweging, die
een einde gemaakt wil zien aan de trossen
die aan de trams hangen. De rijtuigen van
de Londensche ondergrondsche treinen
kunnen geen trossen meesleuren omdat de
tunnels er te nauw voor zijn. De trossen
die zich op de perrons der stations rond
de deuren verzamelen moeten dus naar
binnen worden geperst, tot in ..every nook
and cranny". Het zijn allemaal ribben van
fatsoenlijke, hard werkende burgers en
burgeressen, die London Transport eiken;
dag een of meer uren onder hevigen
druk zet.
Op straat is de toestand even ontstellend
als onder de straat. Wie, vooral in de
avonduren, als de groote magazijnen slui
ten in Kensington, Knightsbridge of Re
gent Street, de dringende, struikelende,
duwende en grijpende menigten ziet bij het
bestormen van de omnibussen, diens
hart wordt vervuld van verbijstering en
meewarigheid.
De opstoppingen in het Londensch ver
keer worden met den dag langer en veel-
vuldiger. Het aantal verkeersongelukken
groeit onrustbarend. Sinds jaar en dag is
de groei van het verkeer vooruit geloopen
op de maatregelen om het veiliger en vlot
ter te maken en het dus aan zijn doel te
doen beantwoorden.
„Staggering" van de werkuren is het
jongste middel tot verbetering dat thans
door London Transport met als steeds voor
treffelijke reclameplaten wordt aanbevo
len. „Staggering" beteekent vrij vertaald
verschuiving. Dit denkbeeld oppert het
plan dat kantoren en winkels voor een deel
van 8 tot 4, voor een tweede deel van 9
tot 5, voor een derde deel van 10 tot 6 in
bedrijf zijn, opdat de stroom reizigers over
een broederen strook tijd zal vloeien. Maar
dat is voorloopig de eenige verbetering die
in het uitzicht wordt gesteld.
on dei
licht
Voor het tijdvak van 26 Januari t.m.
Februari zijn de volgende bonnen geldig:
Bonkaarten KA, KB, KC 701 (strook 3)
..Altijd heb je praatjes!" zei Panda.
,Je hebt me altijd voor de gek gehouden,
maar dat zal je niet meer gelukken! Je.."
„Ach.... ach!riep Joris Goedbloed
terwijl hij tegen een kast ging leunen.
,Ach! Ge hebt gelijk, mijn jongske! Ik ben
een mislukking! Uw toorn is terecht! Ach,
hadde ik op school toch beter opgelet....
hadde ik toch beter zorg gedragen, dat mijn
sommetjes in orde waren! Wat heb ik mij
nen braven opvoeders een verdriet gedaan!
Immer ging ik liever ravotten en spele
meien dan met zorg mijne taken vervullen!
En zietwat is van mij geworden
Een dief!! Ja, ja! Spreek het niet tegen,
makkertje! Een gewone dief! Joris liet zich
op een stoel zakken en begon bitter te hui
len. Panda keek verbaasd naar hem cn
wist niet hoe hij het had. „Het is toch
1 eigenlijk wel een stakker!" dacht hij.
57-3 Algemeen 375 gram zachte zeep
57-4 Algemeen 2 eieren
57-5 Algemeen500 gr. sinaasappelen
57-6 Algemeen500 gr. suiker, boter
hamstrooisel of 1000
gram jam, stroop enz.
Bonkaarten KD, KE 701 (strook 3)
58-3 Algemeen 375 gr. zachte zeep
58-3 E Reserve 375 gr. zachte zeep
58-4 Algemeen 2 eieren
58-5 Algemeen 1000 gr. sinaasappelen
58-6 58-7 Algemeen 250 gr. suiker, boter
hamstrooisel of 500
v gram jam, stroop enz
Bonkaarten MA, MD 701 (strook 3)
57-4 Suiker375 gr. suiker, boter
hamstrooisel of 750
gram jam, stroop enz
Tabakskaarten enz.
T 672 rantsoenen tabaksartikelën
V 68 200 gram chocolade en/of sui
kerwerk
X 672 rantsoene» tabaksartikelen
X 68 150 gram chocolade en/of sui
kerwerk
Eieren
Wanneer op de voor 2 eieren aangewezen
bonnen 57-4 en 58-4 Algemeen niet on
middellijk kan worden afgeleverd, dient
het publiek deze bonnen bij zijn handelaar
in te leveren, waarna aflevering zoo spoe
dig mogelijk zal plaats hebben.
Sinaasappelen
De bonnen 57-5 en 58-5 Algemeen voor
sinaasappelen moeten uiterlijk 29 Januari
a.s. door het publiek bij een handelaar in
groenten en/of fruit worden ingeleverd,
waarna aflevering zal geschieden naarmate
de aanvoer plaats heeft.
Tabak
Van de Tabakskaart is thans 1 bon voor
2 rantsoenen aangewezen. Op 30 Januari
zal nogmaals een bon voor 2 rantsoenen
worden bekend gemaakt.
Suiker en snoep
De volgende bonaanwijzing vqor suiker
en versnaperingen zal op Donderdag 6 Fe
bruari plaats vinden.
Militair dagrapport
uit Indië
De Nederlandsche militaire woordvoer
der te Batavia heeft het volgende over
zicht gegeven van den militairen toestand.
Een post in de omgeving van Batavia
werd door vuur uit verschillende rich
tingen beschoten. Bij een tegenaanval
brachten de Nederlandsche troepen den
republikeinen zware verliezéh toe. terwijl
een hoeveelheid wapenen en munitie werd
buitgemaakt. Onder de gesneuvelden be
vonden zich een aantal Japanneezen. Op
20 Januari zou voor het gebied Bandoeng
een bijeenkomst van Nederlandsche auto
riteiten en afgevaardigden van de TRI
plaats hebben, die geen doorgang kon vin
den, daar de leden van de TRI niet ver
schenen.
In den sector Soerabaja werden door re-
publikeinsche artillerie twee burgers ge
dood en twee gewond. Na aanhoudend re-
oublikeinsch vuur op een Nederlandsche
post hebben Nederlandsche troepen kam
pongs van republikeinen gezuiverd. Bij al
deze acties werden aan Nederlandsche zij
de geen verliezen geleden.
99
Het geviel op een zonnigen voorjaarsdag
van Januari, op het hofje in het .stille ach-
terafstraatje, waar de hemelkoningin snip
pers van haar gouden sluier liet verpul
veren tegen de vlekkerige geveltjes, dat
zich een deur open deed. Op zichzelf geen
wereldschokkende gebeurtenis, temeer om
dat deuren op hofjes immer geopend ple
gen te worden, wanneer de eerste schuch
tere voorboden van een nieuw voorjaar
zoo'n verstorven hoekje in bezit gaan ne
men Wèl een evenement, wanneer zich
onder de lijst van de lage opening een
zpnnekind van vier jaren komt zetten,
zoo maar in dien hof van ouderdom, waar
hoogstens een nest jonge katten herinne
ringen aan jeugd en leven opwekt. Dus
een gebeurtenis. Ze was daar zoomaar, in
die zon en Moeder zat achter een bakje
troost met Opoe de „granumpies" te be
wonderen. die voor den vierden keer al
weer in bloei geschoten waren, sinds kind
je kwam.
„Dat eene stekkie was gepoot, persies
den dag, dat Marijke het eerste levens-
over haar toen nog verschrompeld
hoofdje liet spelen. „En nou bloeit'ie elk
vroeg voorjaar, hoe is 'et gosmogelijk".
De kleine Marijke, die ongeweten in de
hofjesflora en derzelver groei en bloei be
trokken werd, had te dien ure een rood
gestreepte poes in het vizier gekregen en
scharrelde, „poessie, poessie" roepend, dit
wellcome intermezzo-op-pooten tegemoet.
Nietsvermoedend overigens was deze
telg van een roemrucht kattengeslacht, tot
twee peuterige handjes zich in haar vel
letje nestelden en het met kat en al om
hoog beurden. Twee blauvfe oogen schouw
den in het mysterieuze gelaat van een
poes-op-jaren, die haar tijd gesleten had
in de bedaagde rust van het hofje, daar in
het stille achterstraatje. Wie zal het de
roodgestreepte dan ook kwalijk nemen,
dat zij heul' nagels kromde en verzet aan-
teekende, althans aan een motie van wan
trouwen begon? En wie zal boos worden
op dat kind, omdat het vasthield aan het
eenmaal bereikte, door poes steviger te
armexeeren? Zoodat de zonneplekken op
de plavuizen van het hofje plots doorbro
ken werden van twee vlugge voetjes, die
een kindje en een kat te torsen hadden,
in de richting van de open deur.
„Moe, kijk es, poessie".
Maar poessie kon het niet langer gedoo-
gen, zij hoorde por saldo ergens anders
thuis en ging van lijdelijk tot daadwerke
lijk verzet over. De noodsprong was niet
welberaden, want het ijl-bloeiende „gra-
numpie" sneefde met een ijsMük sch^rfge-
kletter. De open deur. die de eerste ge
beurtenis op het hofje inluidde, werd kort
hierna achter de dik-gestaarte ren heftig
blazende poes, die ijlings naar haar mandie
bij buurvrouw vlood, met een onwo" i-
dende klap gesloten en in het andere i-
mertje heeft het gesprek dien middag lang
voortgeteut over „zoo'n zonde van een
bloem en dat leelijke dier. Nou mag Ma
rijke nooit weer mee naar Opoe".
Salomo, waar waart gij met uw oordeel?
Of kwaamt gij nooit op hofjes?
J. F.
Filmfestival in Brussel
In Juni zal in Brussel een internationaal
film-festival worden gehouden. De Bel
gische regeering heeft daarvoor een sub
sidie van tien millioen francs verleend.
De Grieksche miinster van Justitie heeft het
parlement voorgesteld, de amnestie voor alle
guerillastrijders, die zich met hun wapenen over
geven. nog twee maanden te verlc-ngen. De
minister verklaarde, dat amr.esUe een succes ls
geweest en dat de activiteit der guerillastrijders
is verminderd
p*rt ministerie van buitenlandsche zaken der
Vereenigde Staten heeft een verzoek van de
Sovjet-Unie lot uitlevering van Klril Aleksejef
afgewezen. Aleksejef ls werkzaam geweest bij
de Soviet-handelsmissie in Mexico en wordt be
schuldigd van verduistering.
In een r.ota. welke aan de Sovjet-ambassade
is overhandigd, zei de Amerikaansche regeering
uiteen, dat er geen aanleiding ls. wien ook aan
een vreemd land uit te leveren, indien er geen
uitleveringsverdrag bestaat.
Aleksejef. die zich ln de V. S. bevindt, beweert
een slachtoffer van vervolging van de zijde der
Sovjet-Unie te zijn.
De Joodsche organisatie Irgoen Zwal Leoeini
die verantwoordelijk ls voor vele aanvallen op
de Britsche strijdkrachten ln Palestina, heeft vla
een geheimen zender verklaard, dat elke poging
tot verzet tegen de organisatie zou leiden tot
..burgeroorlog ln het heilige land". Dit is het
antwoord van de Irgoen op de Maandag dooi
den Joodschen nationalen raad aangenomen
resolutie, dte een beroep op de Joodsche ge
meenschap doet „zich zoo noodig met geweld
tegen de terroristen te verzetten".
Blijkens nog onvolledige berichten hebben'
de communistische partij en de nationale de
mocratische unie (de oppositiepartij In de Bra-
ziliaansche nationale vergadering) bij de Zondag
gehouden verkiezingen de meeste stemmen be
haald. Zoowel de sociaal-democratische partij,
van den Brazillaanschen president, generaal
Gaspar Dutra, als de Braziliaansche partij van
den arbeid ltjden verliezen, aldus deze be
richten. De eindresultaten zullen eerst in de
volgende maand worden bekend gemaakt.
De vrouwenunie te Batavia, die in Decem
ber J.l. begonnen ls. met het inzamelen van
babykleertjes voor alle kinderen, die op den
zelfden dag geboren worden als de toekomstige
prins of prinses, heeft reeds zooveel succes ge
had. dat men mag aannemen, dat voor alle
daarvoor in aanmerking komende nieuwe we
reldburgers een volledig baby-pakket beschik
baar zal zijn. Naar schattingen van artsen en
vroedvrouwen zullen ongeveer 90 pakketten
moeten worden uitgereikt.
Een referendum, dat de provinViate bond
van metaalbewerkers onder de stakers der Ant-
werpsche scheepstimmerwerven heeft georga
niseerd. heeft, den volgenden uitslag opgeleverd:
voor hervatting van den arbeid 133 stemmen,
tegen de hervatting 4093 stemmen. De staking,
die thans reeds twee maanden duurt, zal dua
voortgezet worden.
