Haarlem's Dagblad | 1947 | 28 januari 1947 | pagina 3

„Spoorstudenten" werden eerst beschouwd

als een soort „ontaarde forensen"

isêRsz

Wethouder Geluk bespreekt de moeilijkheden
van het Openbaar Onderwijs

Bantzinger: een modern teekenaar

Ballet der reinheid

Kort en Bondig^

$inanaecUtg.

papier afval

Dinsdag 28 Jai

1947

HAARLEMS DAGBLAD

,Haerlems Studenten Gildt"

Op 25 Januari 1939 troffen de heeren Swart.
Augustijn, Bleeker. Geerlink. Hoekstra en
Hutïe de laatste voorbereidingen voor een en
kele uren later te houden vergadering, waarop
besloten is de studentenvereeniging „Haer-
lems Studenten Gildt" te stichten, Eenigen
van de in Haarlem en omgeving wonende
studenten voorzagen in de behoefte oen ge-
zelligheidsvereeniging op te richten, om
daardopr in de gelegenheid te zijn het stu
dentenleven in Haarlem te bevorderen.

Inrichting en benaming van het Gildt
werden gekozen in overeenstemming
het destijds bestaande „Sint Lucas-
gildt", waaronder een ander Gildt res
sorteerde. „Menghde consten" genaamd. De
kleuren van het Stadsche Gildt zijn gelijk aan
het oude schild van Sint Lucas, een blauw
veld met daarop drie gouden velden. Di
groenen (..gezellen") maken een „proeftijd'
door, om daarna „ingewaerd" te worden tot
.meester".

Het bestuur („de raedt") bestaat uit vijf
meesters, te weten, de meesterdeken.
gheheïmschrijver. de schatbewaerder. de
groot zeghelbewaarder en de breuckmeester.
Bij het aftreden worden zij raedtpensionaris-
fëii genaamd. Ook is er een college van ..Scout
en Schepenen"' gevormd. Het Gildt telt zeven
disputen of gildtcolleges.

In den loop der jaren kwamen de meesters
in verschillende zalen bijeen. Het is den
raedt kort geleden gelukt met medewerking
het gemeentebestuur en den dienst van
Openbare Werken een eigen sociëteit te ope-
welke gevestigd is in de Stadsdoelen.
worden geregeld bijeenkomsten gehou
den. Leden van het Sint Lucasgilde kwamen
vroeger ook in de Doelen bijeen, zoorla! de
studenten zich in deze omgeving thuis voelen.

De viering der Dies-natalis is daar begon
nen en de meester-over,=te S. D J. Overdijk
heeft zooals we gemeld hebben de dies-rede
uitgesproken. Interessant waren de passages,
waarin de heer Overdijk sprak over het be
staansrecht van d'e organisatie. Dat is in het
Bfgeloopen jaar gebleken. Velen hebben zich
ingespannen om een eigen sociëteit, te verkrij
gen. De aanvang van een cyclus lezingen bleek
>en goede greep, die' hooge verwachtingen
foor de toekomst inhoudt. Het ledental steeg
regelmatig, niet alleen in overeenstemming
met het toenemend aantal studenten, maar
uok gelijken tred houdend met het stijgende
janzien, dat het gildt In de studentenwereld
speciaal in Haarlemsche kringen geniet.
Spr. vervolgde, dat men ovpr het algemeen
den spoorstudent beschouwd heeft als een
tmtaarde forens, wien de ware studenten
geest vreemd is. De toestand is niet op te
heffen door hierop neerhalende crltiek te le-
feren. De sociale verhoudingen hebben een
ommekeer teweeggebracht, zoowel wat het
zetal als wat de aard der aankomende stu
denten betreft, In de toekomst zal het voor
ie meerderheid moeilijker worden, om groote
>edragen voor het buiten-studié-element af
e zonderen. Het Haerlems Studenten Gildt
can, in dit licht beschouwd dus nooit wor
den gezien als een door toeval ontstane iso-
stionïstische gToep. die de volheid van het
studentenleven schuwt, maar is onafwijsbaar
»en lichaam, ontstaan uit de nieuwe verhou-
llngen, welke zich voordoen, juist om het
ipecifieke van dit studenteleven zooveel mo-
;elijk te behouden en te binden.

De loyaliteitsverklaring.

De heer Overdijk vroeg zich af of het niet
rerwonderlijk is. dat zelfs van regeerings-
rege met de studenten wordt gesold, als de
litsluitingstermijn voor degenen, die zich
n den bezettingstijd buiten het verband stel
len door het teekenen der loyaliteitsverkla-
Ing, eenvoudig wordi opgeheven zonder
oorkennis der studenten. Het is niet. ver
wonderlijk, dat de burger schreeuwt over het
(arsity-schandaal, wanneer hierover in stu-
lentenkringen openlijke oneenigheïd bestaat.
De heer Overdijk was van meening. dat dit
nogelijk komt door gebrk aan homogeniteit en

Lenin's sterfdag herdacht

Het district Kennemerland van de C. P. N. de
faarheid organiseerde Maandagavond ln het
laarlemsehe Concertgebouw een openbare bij
enkomst ter herdenking van den sterfdag van
Lerün, drie en twintig jaar geleden. De
listrictsvoorzitter Martin Grégoire herdacht /ln
Ijn openingsrede den harden en moeilijken
trijd van Lenln en vertelde met welk een ver
latenheid indertijd het bericht van zijn dood
irerd ontvangen.

Vervolgens speelde de arbeiders muziekver
eniging „Excelsior" vroolijke marschen

de gemengde arbeiders zangvereeniging
Morgenrood" eer.ige liederen, waaronder het
tussische volkslied.

Als spreker trad nog op de heer J. Schalker.
andelijk secretaris der C, P. N. Hij betichtte de
eactie ervan, een „down-stemming" onder de
rbeiders te willen kweeken. Wat betreft de
'art.ij van den Arbeid zij is hierin reeds ge
laagd, aldus spreker, maar ntet bij de C. P. N.

wekte de arbeidersklasse op, strijd te voeren,
im hun positie te verbeteren.

De bijeenkomst werd gesloten met de Inter-
aUor.ale.

Burgerlijke stand van Haarlem

HAARLEM 27 Januari 1947.

BEVALLEN van een zoon: 25 Jan., J. M. Kui
ler—Botter; C. C. v. d, Vossen—Alleman; G A.
ferbeek—v. d. Wijden; D. PhilippoVisser; G.

Noordhoff—Hoekstra; 26 Jan., J. M. v. d.
CampKoster; G. Boersma—Bouwens; C. S. C.
Mthuisius—Gardenier; F. v. Hengel—SterkR.
Beaufort—Bakker: A. M. Koelemeijer—Wool-
huis; 27 Jan E. G. Koelemeijer—Rijbroek; W.
iupoortBulslng.

BEVALLEN van een dochter: 24 Jan.. H J. v.
is—v. Angelen: 25 Jan.. G. Smitd. Vos; C. d.
.raaf—Vrijhof: 26 Jan., M. v. d. Putten—v. Eis:
i Moerkerken—Kluinhaar; H. M. Versteeg—
iensen; J. C. Zwemmer—Hoolwerf.
OVERLEDEN: 25 Jan., C. d. Vos, 49 .1., Graaf-
chapstraat; C. C. v. Deursen—Paauw, 79 j.. Ha-
estraat'; J. H. Stubenitsklj—Hoole, 78 J„ L. Hee-
enstraat; A. M. Zon—Koerts, 68 j., Amsterdam-
ehevaart: J. Fortgens, 65 .1 Caninefatenstraat;
H. G. Stoel, 71 j„ Gasthulsvest; N. d. Jong.
d.. SchotervèenstraatD. Winter—Stet. 26 J
iazepaterslaan; M. Plukkerd. Groot, 79 J..
paarnhovenstraat; 26 Jan.; G. Keur—Molenaar.
J„ Hazepa terslaan.

CHIN. IND. REST. „HONGKONG"

SMEDESTRAAT 21 - TEL. 21375

Orig. Ind. Rijsttafel vanaf 5.75

Ule gerechten kunnen ook gehaald worden.

(Adv.)

Vgenda' voor Haarlem

DINSDAG 28 JANUARI
Stadsschouwburg: „Boefje" met de Kome-
lanten en Annie van Ees, 20 uur.
Concertgebouw (Tuinzanl): Emlgratievoor-
chtingsavond. Remonstrantenhuls: Wilhel-
linastraat 22: Voordracht over Voorchristelijk
hristendom. 20 uur. Rembrandt: Tarzan's ver-
orgen schat f14 j.). Palace: Always In my heart
4 J.). Luxor: Russische rhapsody (14 J.). Deze
ne: -4.00. 16A5. 19 00 en 21.15 uur Frans Hals:
én van de svelnigen (a I.) 14.00. 16.30. 19.00 en
,15 uur. Spaarne: Vlammende prairle-ongen
11 J.) 14.30, 19.00 en 21.15 uur. City: Hötel du Nord
18 j.) 14.15. 16.30. 19.00 en 21,15 uur.

WOENSDAG 29 JANUARI
Concertzaal: „Caecllia", Volksconcert, 20 uur.
Hoscopen: als Dinsdag.

onderlinge samenwerking in de Nederland-
sche studentenwereld. Nauwer aaneensluiting
Is noodzakelijk, om verdere burgerlijke in
filtratie te voorkomep. Voor de meer dan
300 in Haarlem en omgeving wonende stu
denten wordt door Haarlems Studenten Gildt
gewerkt, het opgaan in het volle-student-zijn
te vergemakkelijken. De bereidheid tot eer
lijke samenwerking met andere studenten
lichamen is reeds getoond. Tenslotte besprak
de heer Overdijk het politieke element naar
aanleiding van de houding van studenten
verenigingen inzake het Indonesische pro
bleem.

Eere-comité voor het concours
der Chr. Harmonie „Sursum"

Voor het op 15 en 17 Mei te houden muziek
concours, uitgeschreven door de Chr. Harmonie
Sursum te Bloemendaal, ter gelegenheid van
haar 25-jarig bestaan, Is een eere-comité samen
gesteld, bestaande uit: Mr. J. Blerens de Haan,
beschermheer der vereeniging, Jhr. mr. C. J. A.
den Tex. mr. F. P. Th. Rohling, A. van Geluk,
Adr. Casseé, mr. J. c. C. W. Hijszeler, prof. dr.
M. J. A. de Vrijer te Utrecht, oud-predikant der I
Ned. Herv. gemeente te Bloemendaal. eerelid
der vereenlging, ds. J. c. van Dijk, ds.
Brussaard, prof. drs. S. Posthuma. H. M van
Weel. maj. J. H. A. K Gualtherie van Weezei,
L. Bierens de Haan. J- de Jong Czn., dr. S B
Drljber. dr. J. J. Westenburg. mr. M. J. A. Molt-
zer, jhr. G. C. Quarles van Ufford C G. van
Bqkuyl. H. v. d. Bunt, D. L. J. Spaling en C.
Hogenbirk.

Plannen voor R.K. Ambachtsschool
nemen vasten vorm aan

Maandagavond werd in een gecombineerde
vergadering van de R K. Middenstancsvereen:-
ging en de R K. vakorganisaties te Haarlem be
sloten een commissie te vormen, die net voorbe
reidende werk zal doen om tot de stichting van
een R K. ambachtsschool te komen. Het ligt in
de bedoeling, dat vertegenwoordigers van de
bovengenoemde organisaties, van de R.K. arbel-
derbeweging en van de R.K./ industriëelen in
de commissie zitting zullen nemen.

Tevens werd besloten een commissie te benoe
men, die zal nagaan of de stichting van een
R K. Middenstandsbureau, als overkoepeling van
de verschillende vakorganisaties, mogelijk is.

De Gemeentereiniging neemt de
„sneeuwhandsehoen" op

De sneeuw heeft de Haarlemsche Gemeente-
reiniging plotseling voor groote problemen ge
steld. Om half negen rukten vanochtend de eerste
motor-sneeuwploegen uit en het duurde niet
lang. of er waren tien „sneeuwverdrijvers" in
de stad bezig met het schoonmaken van de be
langrijkste verkeerswezen. De aanhoudende
neerslag maakte een tweede ronde noodzakelijk,
zoodat de dienst spoedig overbelast raakte.

De zandstrooiers trokken vanmorgen niet de
stad in, daar hun werk toch direct door nieuwe
sneeuw teniet gedaan zou worden. De enorm ge
stegen prijzen van den pekel (dit goedje kost
thans f 60 per ton) maakten een op groote
schaal strooien van zout niet verantwoord. Bo
vendien is er de afgeloopen dagen al hier en
daar gepekeld, zoodat de behandelde punten
gerulmen tijd sneeuwvrij blijven.

De medewerking van het publiek wordt inge
roepen bij het sneeuwvrij maken van het trottoir
vóór de huizen.

Niet meer parfeeeren
in de Ridderstraat

B. en W. van Haarlem hebben besloten
in verband met de geringe breedte van den
rijweg en de daardoor herhaaldelijk voor
komende verkeersopstoppingen voor de
Ridderstraat een absoluut parkeerverbod
vast te stellen, dat 1 Februari van kracht zal
worden. Bovendien wordt met ingang van
denzelfden datum de Ridderstraat in beide
richtingen gesloten voor het verkeer van
motorrijtuigen, die, met inbegrip van de la
ding, een breedte hebben van meer dan één
meter 90. e

Vereeniging „Haerlem"

Na ingeleid te zijn door den heer J L.
Tadema hield de heer H B E. Warnaars
voor de leden van de vereeniging „Haerlem"
in het gebouw van den Haarlemschen Kegel
bond een voordracht. Bij een serie gekleurde
lantaarnplaatjes, welke een beeld gaven van
taliooze plekjes uit de stad, vertelde de heer
Warnaars bijzonderheden en noemde punten
op, waarop wandelaars in het bijzonder moe
ten letten, als zij er passeeren. Ter vergelij
king van de plekjes liet hij ook foto's zien
uit andere streken van het land. in het bij
zonder van. Middelburg.

EEN DORSTIGE MAN.

In den nacht van Zondag op Maandag werd
een inbraak gepleegd in een wijnpakhuis in
de Gravinnesteeg. De dief heeft vijftien fles-
schen Fransche Vermouth uit een vat getapt
en is daarmee verdwenen.

SCHEEPVAART

K. N. S. M. Deo Duce. 25 Jan. te Amsterdam
Lotos, 26 Jan. te Amsterdam. Örestes. 27 Jan. te
Amsterdam. Odysseus, 26 Jan. te Rotterdam.
Vinga, 25 Jan. van Rotterdam naar Barry Dock.
Aspen. 24 Jan. te Genua. Aardenburg. 24 Jan. te
Valencia. Gudrun, 25 Jan. te Oporto. Ary
Scheffer. 26 Jan. van Antwerpen naar Lissabon
Oksywie, 25 Jan. van Gibraltar naar Antwerpen.
Ariadne. 26 Jan. van Tunis naar Alexandrlë
Iris, 26 Jan. Dungeness gepasseerd. Yrsa, 25 Jan.
te Immlngham. Carlba, 25 Jan. van Kopenhagen
naar Amsterdam. Euterpe. 25 Jan. van Lissabon
naar Amsterdam. Aruba, 28 Jan. te Antwerpen
Boskoop. 25 Jan van Curasao naar Madeira.
Bessa. 23 Jan. van Madeira naar La Gualra. Ros-
sum, 28 Jr.. te Antwerpen. Eton. 27 Jan. te Am
sterdam.

K. H. L. Westland. uitreis 26 Jan van San
tos naar Buenos Aires, v. d. Velde. 25 Jan. te Ho
llo. Sailand. thuisreis 26 Jan. van St. Vincent n.
Amsterdam.

Oceaan. Melampus, 23 Jan. van Liverpool
naar New York. Medon, 26 Jan. van Amsterdam
naar Glasgow. Polydorus, 21 Jan. te Penang
aangekomen.

Hol!. Afrika Ltfn. Oranjefontein, 27 Jan. van
Antwerpen naar Amsterdam.

West Afrika Lijn. Maaskerk zal 28 Jan. van
Bordeaux naar Dakar vertrekken.

Too Oranje-marmelado
Too Grapefruit-marmelade

T A M I N I A U

:LST-0VERBETUWE

Intensief onderzoek naar
beschikbare woonruimte

Hei gemeentebestuur deelt mede:
De moeilijkheden op het gebied van de
huisvesting stapelen zich steeds meer op.
Ten einde hierin, zooveel als maar ecnigjp-
zins mogelijk is, verbetering te brengen,
zullen ingrijpende maatregelen niet ach
terwege Kunnen blijven. In verband hier
mede heeft het gemeentebestuur besloten
een intensief onderzoek naaf de nog be
schikbare woonruimte in te stellen. Een
aantal makelaars verleent hiervoor aan het
gemeentelijk bureau voor huisvesting me
dewerking. Dit onderzoek zal zeer binnen
kort een aanvang nemen. Het gemeentebe
stuur doet een zeer dringend beroep op
den burgerzin van de Haarlemsche bevol
king om, door het vrijwillig afstaan van
woonruimte, mede te, helpen aan het leni
gen van den heerschenden noodtoestand
Met den meesten nadruk wordt onder de
aandacht van het publiek gebracht dat, zoo
noodig, het „Vorderingsbesluit "Woonruim
te" zal worden gehanteerd.

DE DISTRIBUTIE

Woensdag 29 Januari

Nieuwe bonkaarten:

Haarlem: Ma t.m. Meu (Vleeschhal).

Heemstede: T t.m. Tri (9—12.30 uur). Tro t.m.
Verk (14—16 uur) Binnenweg.

Overveen: (gebouw Doml) GM.

Schoenenbonnen.

Haarlem: Cijfer 5: T, U, V.

„Ja!" zei de Wethouder van Onderwijs, baar onderwijs zeer geleden door het op-

de heer D J. A. Geluk dezer dagen, toen I heffen van het gemeentelijk lyceum, juist

hij voor de af deeling Haarlem van de
Vereeniging „Volksonderwijs" de vraag
beantwoordde of ons onderwijs in gevaar
verkeerde.

De voortdurende bezuinigingen op deze
post van de begrooting zijn oorzaak, dat er
reeds thans een groot tekort aan onder
wijzend personeel bestaat, met het gevolg,
dat op het platteland reeds scholen gesloten
moesten worden. Over enkele jaren zullen
de gevolgen van het gestegen geboorte
cijfer ook op de scholen merkbaar worden.
Vandaar dat zich ongewenschte toestanden
gaan voordoen: onbevoegde krachten voor
de klasse en een kweekschool te Amster
dam, die aan iederen nieuwen leerling
500,cadeau doet. Het openbaar onder
wijs lijdt daarenboven nog aan de finan-
cieele gelijkstelling van het bijzonder on
derwijs. In feite komt dit op een bevoor
rechting van de bijzondere school neer. Van
alle schoolgaande kinderen gaat slechts het
derde deel naar de gemeente-school.

De roofbouw op ons openbaar onderwijs
heeft tot gevolg gehad, dat thans op een
Ulo natuurkundeboeken uit 1918 gebruikt
worden en op vele lagere scholen nog wer
ken in de oude spelling aanwezig zijn, om
maar te zwijgen van één geval-, waarbij
leesboekjes van voor den eersten wereld
oorlog den kinderen voorgelegd worden.

Natuurlijk staat het recht van de ouders
om hun kinderen het onderwijs te laten
genieten in den geest, dien zij voorstaan,
buiten discussie, maar wèl, aldus de heer
Geluk, zijn wij er op tegen dat er kinderen
naar de bijzondere school gaan, wanneer
zij eigenlijk op de openbare thuiK hooren.

De wethouder bepleitte vooral een actief
deelnemen van d'e ouders aan het school
werk. De offervaardigheid en geestdrift
van hen, die' het bijzonder onderwijs groot
gemaakt hebben, kunnen hierbij tot voor
beeld dienen.

Bij het middelbaar onderwijs, dat de
laatste twintig iaar een enorme aangas van
leerlingen heeft gekend, is ongeveer 80
van de stijging aan het bijzonder onderwijs
ten goede gekomen.

In Haarlem heeft het openbaar middel-

Plan voor een nieuwe brug
over de Van Merlenvaart

Op last van de bezetters zijn de drie houten
bruggen ln de Vrijheldsdreef var. het wandel
bosch Groenendaal gesloopt, terwijl de vaart
ter plaatse ln aansluiting met de bestaande van
Merlenvaart op een breedte van 18 meter werd
gebracht. De toegang tot Groenendaal ls on
mogelijk geworden. B en W. deelen den ge
meenteraad van Heemstede mee. dat zij het niet
gewenscht achten de Vrijheldsdreef in den vroe-
geren toestand terug te brengen. Immers door
het, graven van de vaart ten noorden van den
toegangsweg naar de Amsterdamsche waterlei
ding. westelijk van den Heeren weg. welke vaart
geheel in overeenstemming met het uitbrei
dingsplan werd gegraven, moet de mogelijkheid
blijven bestaan in de toekomst de verbinding
van de Leidschevaart. via de Van Merlenvaart
met de Ringvaart tot stand te brengen. B en W.

:nen, dat er thans één brug met een groote
spanwijdte gebouwd moet worden. De kosten
worden op f 15.000 geraamd. Een tegemoetkoming
in de oorlogsschade zal worden aangevraagd

VERGADERING VAN „MERCURIDS".

De vakgroep reizigers van den Algemeenen
Nederiandsehen Bond van Handeis- en Kan
toorbedienden en Handelsreizigers „Mercu-
rius" beicgt op Vrijdag 31 Januari om 20 uur
in de zaal van Hotel „Bolwerk te Haarlem
een openbare vergadering voor handelsreizi
gers en vertegenwoordigers. De voorzitter
van het landelijk groepsbestuur-handelsrei
zigers. de heer C. W.s Jacobsen zal een uit
eenzetting geven over de beteekenis van de
regeling, uitgevaardigd door het College van
Rijksbemiddelaars, waardoor een einde wordt
gemaakt aan het gewraakte „Aileen-Provisie-
Stelsel" en waardoor aan de handelsreizigers
een minimum inkomen wordt gegarandeerd.

een schooltype, waaraan veel ouders de
voorkeur geven.

Wethouder Geluk kondigde aan, dat zeer
binnenkort den raad voorstellen zullen
bereiken, die in de stichting van twee ge
meentelijke lycea voorzien. Hij wekte zijn
gehoor op „Volksonderwijs" te steunen in
zijn stryd, voor een modern onderwijs, dat
laat zien, dat kinderen van verschillende
politieke en godsdienstige overtuiging, van
verschillende rang er^ stand, zeer goed kun
nen samengaan op één openbare school, die
aldus de nationale eenheid bevordert.

De bijeenkomst werd opgeluisterd door
zang en spel van de leerlingen van de wet
houder Westerveldschool onder leiding van
den heer L. J. van Mechelen, wien een
woord van lof toekomt voor de oorspron
kelijke keus van het repertoire.

Een groqp leerlingen van de openbare
school voor U.L.O. A oogstte veel succes
met een uitvoering van het „Vieille chan
son" van G. Fauré en van het Nonnenkoor
uit de operette „Casanova" van Joh.
Strauss. Mevrouw Elize Snijders, die de
leiding had, zong in het laatste nummer
ook de solopartij.

Provinciale Staten bijeen

Amendementen om kunst
subsidies te verhoogen

In de Dinsdagmorgen gehouden verga
dering van de Provinciale Staten van
Noordholland zijn eenige voorstellen van
God. Staten, Inzake het verleenen van een
garantie voor een geldleening en het ver
kenen van sobsidies aan provinciale in
stellingen goedgekeurd.

Ingekomen waren amendementen van
statenleden om het subsidie voor de Ned:
Opera te bepalen op f 25.000 in plaats van
f 15.000, voor de Volkshoogeschool te Ber
gen op f 5000 in plaats van f 2500 en voor
de Haarlemsche Orkestvereniging op
1 15.000 inplaats van f 10.000. Deze amen
dementen zullen bij de desbetreffende
voorstellen aan de orde komen.

Bij het voorstel tot .wijziging vap de

bodemverlagingsverordening, verklaarde
mr. S. J. baron Harinxma thoe
Sloten (P. v. d. V.) zich tegen de wij
ziging, omdat de vrijheid der betrokkenen
te veel beperkt wordt. Er zijn vele bepa
lingen, welke ln de praktijk niet uitge
voerd kunnen worden. De heer Volkers
(Comm.) had bezwaren tegen de wijziging
inzake het afgraven van tuingrond.

De heer Bouma (P. v. d. A.) verzocht
aandacht aan het natuurschoon te beste
den. De heer Vermeulen (A.R.) vroeg
op welke wijze de contróle uitgeoefend zal
worden. Met het voorstel stemde hij in.

Het lid van Gedeputeerde Staten de heer
De Vries (P.v.d.A.) achtte het van be
lang, dat gemeentebesturen, polderbestu
ren enz. de autonomie zoo veel mogelijk
moeten behouden. Dit komt in het voorstel
ook tot uiting. Spr. verwacht, dat de wij
ziging door de betrokken besturen bekend
gemaakt zal worden en dat zij nauwlettend
op de naleving er, van zullen letten. Ged.
Staten zullen meewerken aan een vlotte
afwerking van eventueele verzoeken. Af
graven van tuingronden valt niet onder de
verordening.

Hierna werd het voorstel aangenomen.

Eenige voorstellen, inzake het verleenen
van subsidies voor restauraties in Amster
dam, Zwaag, Westerblokker, Purmerend,
Alkmaar. Castricum en Monnikendam wer
den goedgekeurd.

De vergadering vereenigde zich met het
voorstel ten aanzien van een adres van
het gemeentebestuur van Haarlem, hou
dende verzoek om subsidie in de kosten
van herstel van het beeld „Asaph" bij het
orgel in de Groote Kerk te Haarlem.

Hierna werd de zitting geschorst.

In de. aankondiging van de tentoonstel
ling van werk van Bantzinger (Leffelaar
Haarlem) wordt gesproken van Circusta-
fereelen, die een voornaam deel van de
collectie vormen. Naar mijn meening is dil
een onjuistheid. Wat Bantzinger exposeer,
onder dezen titel zijn slechts aanduidingen,
vage fantasieën, geen afbeeldingen van het
geen hij heeft gezien. Herinneringen zijn
het, weergegeven op zijn eigen manier, die.
geheel in overeenkomst met zijn overige
werk, eerder beeldend dan afbeeldend is.
Om deze hoedanigheid zou ik hem dan ook
een modern teekenaar willen noemen. Waar
nu deze circusteekeningen herinneringen
zijn gebleven en niet méér, zijn ze het best.
Deze luchtige vaagheden zijn charmant en
sierlijk en getuigen van een levendige fan
tasie Worden ze evenwel directer als no.
67 „Artiste te paard" en 40 „Circusartis-
ten", dan loopen ze vast in onduidelijkheid
en deelen ze het lot van de „Clowns" (43
en 48), die nóch beeldend nóch afbeeldend
zijn. Deze „clowns" vallen er uit, behon-
ren niet bij de Serie, staan in onvolko
menheid alleen.

Prachtige teekeningetjes zijn „Pony"

(38) en het fragmentarische 44. In zulke
dingen is de vrije teekenaar aan het woord.
Oneindig veel beter zijn zulke stalen van
zijn Kunst dan zijn illustratief Werk, dat
/.eker kwaliteiten vertoont, doch weinig
oorspronkelijks. Dat hij met zeer weinig
middelen soms veel weet te bereiken be
wijzen twee ongenummerde ïeekeningen
in portefeuille ..Paardekop" en „Naakt",
die tot het beste der tentoonstelling be-
hooren. Zeer fraai zijn ook de teekeningen.
die op Japansche prentkunst geïnspireerd
schijnen, zooals „Dijkbreuk" (67), waarin
het verzadigde der gewasschen partijen
zoo fijn contrasteert met de luchtige inkt-
lynen. Het schynt niet de bedoeling van
den kunstenaar te zijn om het dramatische
te geven van het Zeeuwsche land, doch wel
om in schoone vormen en waarden lyrisch
te vertellen over de besproevingen dezer
provinciën. Daarin is hij uitstekend ge
slaagd. Zoo zijn cok de boerentypen en die
van arbeiders evenmin tragische koppen
geworden waaruit het lijden spreekt, doch
veeleer merkwaardige stalen van een in
teressante soms op het gelukkig toeval der
techniek gerichte verzorging.

In deze kóppen maakt hij meermalen
handig, maar smaakvol verantwoord, ge
bruik van technische vondsten als bijvoor
beeld het uitvloeien van de inkt op het
natte papier. Dit is geen slordigheid docii
is bewust geschied.

Deze koppen zijn stug, hard van ex
pressie, onbewogen. Wellicht benadert hij
daarin het huidige type der in Zeeland
werkende arbeiders. Tragisch zijn ze ech
ter niet. (Zie o.a. no 20 Sliedrechter II)
met het stompje sigaret, 61 te klein in den
61 te breeden kop, doch door deze tegen
stelling markant).

Bantzinger fantaseert in zwierige lijnen,
trekt zich al zwierende niet veel aan van
de juiste verantwoording en gebruikt zijn
opmerkelijk talent imprnviseerend. Hij is
als een violist, die een bekoorlijke melodie
heeft opgevangen en, op dit thema fanta-
seerend, zich gelukkig gevoelt. "En omdat
hij vindingrijk genoeg is om een eigen the
ma te bedenken waarop hij fantaseeren
kan, hoop ik met vertrouwen, dat hy zien
tot dat eigene, dat persoonlijke, bepalen za;
En hierbij denk ik aan sommige zeer fraaie
meisjesportretten uit vroeger tijd en een
paar exemplaren uit zijn huidige periode,
met zulk een zin voor verantwoording der
vormen gegeven, dat ik ze nog steeds het
allerbeste van zijn oeuvre blijf noemen.

HERMAN MOERKERK

Tooneel

„Villa Je Vreugd"

De Geheel-Onthouders Tooneelvereeniging
„Nieuw Leven" heef; haar kunstlievende le
den in deze barre kou meegenomen naar de
•.ropen, waar zij zich met hun verbeelding
althans konden verplaatsen in een ietwat
behaaglijker atmosfeer Jan Fabricius laat er
zijn stuk „Villa de Vreugd" speien. waarmee
hij als tooneelsehrijver naar zijn oorspron
kelijke liefde, het oude, toen nog koloniale
Indië. is teruggekeerd Het is niet een van
zijn bekendste stukken geworden, en ook
niet een van zijn beate. Het bestaat eigenlijk
meer uit schetsen zonder veel dramatische
handeling, die hij hier geeft. Gebeuren doet
er niet zooveel in; gesproken wordt er des
te meer.

In het eerste bedrijf vertelt een lang ex
posé. hoe de werkiooze ingenieur Jonkers
er terwille var. zijn studeerend dochtertje
toe komt. een s'.ech: betaalde betrekking als
opzichter van een buiten gebruik zijnde goud
mijn op Borneo te aanvaarden van den hem
welgezïnden koffieplanter Crone. en hoe zijn
vrouw, door dien Crone gewaarschuwd, naar
Holland vertrekt om een oog op dit dochter
tje te houden. Het tweede bedrijf vertoont in
twee langgerekte iafereelen de eenzaamheid,
die Jonkers op zijn post in het oerwoud tot
wanhoop brengt en hem nauwelijks weer
houdt van den zelfmoord, die zijn voorgan
ger uitkomst heeft gebracht.

Over dien voorganger, een Vlaming
Fabricius schreef het stuk in VlBanóeren
wordt door Jonkers' volbloed-een buurman
veel interessants verteld, dat wij liever op
de planken hadden gezien, want deze Po'.
Machiels zou een kleurige tooneelfiguur zijn
geweest.

Veel spel valt er uit dit stuk niet te halen:
des te grooter de verdienste van „Nieuw Le
ven"^ werkende leden, dat zij de verschil
lende personages toch 7.00 met leven wisten
te bezielen Alleen had de regisseur het laat
ste toonee". van het tweede bedrijf., da? uit
louter stil spel bestaat, niet zóó ^hoeven
uit te spinnen, dat het ook den geduldigsten
toeschouwer tenslotte te machtig werd Ook
op korter termijn waren wij we! van de
kwelling der eenzaamheid overtuigd geraakt

H. G. CANNEG1RTER.

Zwitsersclie film-avond

De sneeuw en de koude werken blijkbaar
stimuleerend op de belangstelling voor Zwit
serland. want de avond die de afdcel'.ng
Haarlem en Omstreken van de Nederland-
sche Christelijke Reisvereeniglng gisteren
aan d:t lustoord voor toeristen wijdde, trok
zooveel belangstelling, dat het gebouw der
Vrijzinnig Hervormden vrijwel geheel ge
vuld was.

De Zwitsersche Verkeerscentrale uit Am
sterdam'vertoondeeen reeks nieuwe films,
die alle mogelijke aspecten van Zwitserland
toelichtten mét uitstekende opnamen, doch
met een geluld, dat niet overal in de zaal
goed doordrong,

Voor de meeste toeschouwers zal het rei
zen naar de vele bekende en aanlokkelijke
vacantie-oorden in de bergen voorloonig nog
wel een wenseh blijven, maar de vertegen
woordiger van de verkeerscentrale die de
films met een korte beschouwing toelichtte,
kon toch wijzen 'op een toestand, die verge
leken met de vele reis-bezwaren, die een iaar
geleden golden, al een aanzienlijke verbete
ring heeft ondergaan. Alleen de 'deviezen-
kwestie blijft speciaal voor vacantie-gan-
gers moeilijk.

„Web rmachts"-caféli ouder
verbeurt zijn vermogen

Den 14en Januari stond voor de tweede ka
mer van het Haarlemsche tribunaal de Haar
lemsche N S B.-caféhouder L. v. d. H. te
recht.. die in den bezettingstijd een uitermate
bloeiend „Wehrmacbtsverkehrlokal" in onze
stad exploiteerde

De winst in deze gelegenheid werd op
f 80.000.ln vier jaar geschat Bovendien
werd v. d. H. er van verdacht, cal hij negen
huizen, die het eigendom van Joden waren,
aankocht.

Hedenmorgen deed het tribunaal uitspraak
v. d. H werd op vrije voeten gesteld met
verbeurdverklarine van zijn gehcele vermo
gen. dat thans f 30 000 bedraagt.

Heemstede

Rooien van 85 boomen
is noodig

B. en W. stellen den raad voor te laten

rooien:

een iep staande Jeroen Boschlaan, hoek
Dreef.

Twee iepen voor perceel Zandvoortsche
laan 112.

Dertien Iepen staande in het voetpad aan
de zuidzijde van de Zandvoortsche laan. tus-
schen Heerenweg en Zandvoorter brug.

44 Iepen staande in voetpaden langs de
Zandvoorter Allee.

Twee iepen voor perceelen Valkenburger-
taan 16 en 20.

23 kastanjes ter uitdunning van do be
planting langs de Vrijheldsdreef

Gemeente wil rechtsgeding voeren

In 1939 en 1940 heeft de gemeente Dienst
plichtvergoedingen uitgekeerd Een contróle
heeft aangetoond, dat verschillende men-
schen te veel ontvangen hebben. 6 hunner
(die tezamen f 2839.60 t.e veel ontvangen heb
ben) weigerden het geld terue te betalen. B
en W. stellen den raad voor dit geld in rech
ten terug te vorderen.

DE RAAD KOMT OP 30 JANUARI
BIJEEN.

Donderdag 30 Januari, 's middags 3.30 uur.
vergadert de raad.

Eindelijk heeft de lucht zich in een sul-
keren regen leeggegoten. Aarzelend eerst
als bang voor de vernielende auto
banden, driester dan omdat het tóch
bleef liggen is de sneeuw de hoogte uit
gewarreld, zich vleiend tegen een gevel
non en witte lijnen teekenend langs het
illustere spel' van kathedrale vormen. En
krakend hebben de menschenstappen haar
vertreden, toch blij met die kostelijke,
nieuwe deken, omdat deze menschen kin
deren blijven, ol' weer worden, als ze de
sneeuw om zich voelen en even verlangen
naar den eersten kogel uit een overmoedige
jongenshand.

De boomen. ze worden zonder meer zoo
schoon met hun wit-overtogen hulpeloos
heid. de vogels ze zoeken als ingegraveerde
stippen het wondere landschap af naar
eetbare materie en de warmte van een
rhododendron-struik.

Ja stil maar, we weten het wel van de
kolen en den bakker, die er door moet. we
zijn niet blind voor de nooden van dit
blinkende wereldje, maar dat komt straks,
als het blijft sneeuwen en het gewoon
wordt in de dansende vlokken te loopen.

Eerst even kijken, zoo maar met oeide
oogen naar den toover van deze nieuwe
stad en deze verhulde lijnen. Wan! het is
schoon, nu de lucht haar witte mantel
heeft uitgeschud. En we kunnen nog méér
dan genoeg leelijke woorden zeggen over
die ongelukkige sneeuw. J. F.

BINNENLAND

Aan opvarenden van Hr. Ui. kanonneertiVit
..Van Spcvk". welke op 17 Februari de Fran«ohe

haven Dakar ln Weaf-Afrika aandoet, kan cor
respondentie verzonden worden, welke vóór 10
Februari ter post moet ztjn bezorgd Frankee
ring moet mot Nedetlandsehe zegels volgens
btnnenlandsoh tarief geschieden Over het
/idres moeten twee gekruiste lijnen worden aan-
fiebrncht.

Daar de gevolgen van de nieuwe vorstperio
de nog niet te overzien zijn. wordt er nogmaals
op aangedrongen, de uiterste xulnioheld te be
trachten bij het gebruik van gas. water en
electriclteit. teneinde de geringe kolenvoorraden
zooveel mogelijk te sparen.

HAARLEM EN OMGEVING

Den lCen Februari zal het 40 Jaar geleden
zijn. dat de hoer H P v. Maren als chauffeur
ln dienst trad bij mevrouw C. N, J. Moltrer—
Laan In Aerdcnhout.

Op Vrijdag 31 Januari za! het Engelsohe
laeerhuislld mr. Kenneth Lindsay In restauramt
Bilnkmann voor het genootschap Nederland
Engeland de geschiedenis van het Brltschc parle
ment vertellen.

De prijswinnaars van de zaterdag In Heem
stede gehouden tentoonstelling van de Gevleu
gelde Vrienden waren: H. Brouwer (schoonste
doffer); E. Vrugt (schoonste duif); E Vrugt
(schoonste hokcollectle); H. Brouwer (schoonste
doffer, oude vogels); J. Groenland (schoonste
duif oude vogels); A J. Drlessen (schoonste dof
fer, Jonge vogels); H. Brouwer (schoonste duif,
jonge vogels).

Op het door „Kunst na Arbeid" te Hli'.egom
«reorganiseerde tooneelconcours behaalde „Ami-
cltio" uit De Zllk eerste prijzen voor tooneel-
en samenspel en voor regie.

Op 1 Februari zal mejuffrouw Greta Jörn
den dag herdenken, dat ztj voor twintig Jaar in
dienst van de familie F. Tedlng van Berkhout
te Haarlem trad.

De tooncelcroep „Concordia" te Hlllegom
gaf Maandagavond een geslaagde opvoering vnn
„De Vreemdeling" van Antoon Cooien. De voor
zitter, de heer F. C. van Llerop, kondigde aan.
dat in 'het voorjaar een groote btoemhoilen-
marsch gehouden zal worden, Vanavond wordt
de voorstelling van „De Vreemdeling" her
haald.

op Woensdag 29 Januari za! de afdeeling

Bennebroek van de Katholieke Actie een open
bare vergadering houden In het R.K. Vereenl-
cebouw te Bennebroek, Als spreker zal op
treden de heer J. Bakker uit Den Hang met het
onderwerp: Keerpunten In dc geschiedenis.

Ten gcmccntehuize te Bloemendaal werd
door de leden van,hot gemeentebestuur, gemeen
teraad en ambtenaren een bedrag van f 162.50
bijeengebracht voor het planton van boomen op
Walcheren.

Zaterdag 1 Februari hoopt mej. C. Lijnzaad,
dienstbode aan het St. Elisabeths Gasthuis, den
dag te herdenken waarop zU voor 25 Jcren 1n
dienst trad.

In het Rijksmuseum te Amsterdam ls een

tentoonstelling geopend van de kunstverzame
ling van mevrouw C. von Pannwitz. Deze ver
zameling, die voor den oorlog steeds te bezich
tigen was In „De Hartekamp" btj Bennebroek,
heeft de oorlogsjaren In schuilkelders doorge
bracht en wordt nu, voordat zij weer naar Ben
nebroek verhulst, eenige maanden ln het Rijks
museum geëxposeerd.

Ds. J. c. van Dijk te Bloemendaal, die 3
Februari 40 Jaar predikant ls, zal In die week uit
de gemeente afwezig zijn.

De politie heeft in Aerdcnhout twee mannen
uit Amsterdam aangehouden, die vermoedelijk
een Inbraak wilden plegen. Zij konden geen
aannemelijke reden voor hun aanwezigheid op
geven en zijn In ariest gesteld.

Maandagavond hield de politie te Bloemen
daal een persoon aan, die een zak cokes op zijn
rijwiel vervoerde HIJ bleek deze ontvreemd te
hebben bij een villabewoner, waarbij het dienst
meisje hem had geholpen. Belden zijn ln arrest
gesteld.

Ds. R. j. v. d. Meulen te Utrecht, daarvoor

te IJmu:den. heeft voor het beroep naar de
Oeref Kerk te Katwijk aar. Zee bedankt.

De heer C. B. Th. Enklaar, ear.d:daat te
Haarlem, heeft het beroep naar de Ned. Herv
Gemeente te Burgh aangenomen.

Aang. In Haarlem WONING-
KL'IMTE voor ontwlkk. dame.
die daarvoor in moederl. gez.
de zorg voor een jongetje en
de leiding van de hulsh. op
zich wil nemen. Personeel
aanw. Br. No. 347 Wenslng's
Adv. Bur. Tempellersstr 32.

Kleinb. cam.

of 6 x 6 en smalfilmlnstall ge
vraagd Br. Emmastr. 11, Rijs
wijk, Z.H, Tel 119967

Schaaper Radio

voor zelfbouw. Zend deze ad
vertentie met één gulden voor
■een prospectus, proefbouw-
plaat en proefles van de
schrift, cursus „Radlopraktljk"
naar Bierstraat 4-4a. Den Haag
Hl. D.

van

LUXE. EN VRACHTAUTOMOBIELEN

alsmede

AUTOBUSSEN en MOTORFIETSEN

Gratia Inlichtingen verstrekt

Trust Kantoor voor
Roerende en Onroerende Zaken

PLEIN 13 - HAAIILEM - TEL. 103SB

Ant.

Dr. Kast

te koop aangeb.

Eiken orgel

te koop. merk Lleblg f 600.
uitsluitend voor particulier.
Brieven no. 6722.

UW AL'TO DEFECT?
Monteur-chauffeur met 20-J,
ervaring b z. a. voor alle voor
komende reparaties, Desge-
wenscht aan huls. Ook voor
geregeld onderhoud Brieven
no. 6721.

AL HET OUDE WORDT NIEUW!

WIJ vragen te koop alle soorten

van elke Industrie, t
WIJ.-laten allo ARCHIEVEN van welken aard ook. direct
tot pap vermnlcn.

HAARLKMSCH GROOTSTE INKOOPHUIS
VAN ALLE SOORTEN AFVALMATERIALEN
Bericht of belt U op

Fa. W. F. CLAUS

Tel. 11436 - b.g.g. 23601
BAKENESSERGRACHT 46-51 - HAARLEV

Te koop i

ia»rd:

VRIJSTAANDE VILLA

In mooie, landelijke omgeving, nabij R.K. Kerk.
Koopsom wordt In contant, vrij geld voldaan.
Ev. kan huur van riant hoerenhuis In A'dam-Z.
worden overgenomen,

Br. met omschrijving en prIJsopga.vo onder no. 6720
Bureau van dit blad.