Onderwijsvernieuwing in de praktijk
Ski-wedstrijd in de duinen bij Zandvoort
Ons land op de grens tusschen vorst en dooi
(Kort en Bondig
Hoe ver het was en hoe koud
Boekbespreking
Maandag 10 Februari 1947
HAARLEMS DAGBLAD
Hoofd van de J. P. Coenschool vertelt van zijn idealen
De J. P. Coenschool, een geslaagde schep- peranto op de lagere school internationaal
ping van ir. G. Friedhoff, is niet alleen op- moet worden ingevoerd,
vallend door haar fraai uiterlijk, dat in vol- j Op deze Noordhollandsche dorpsschool
strekte harmonie is ract het intieme P. C. kwam de heer Van der Linden tot de toe-
Hooftplein. Deze school is tevens één van passing van zijn systeem, dat het midden
vier instellingen van openbaar lager houdt tusschen het persoonlijkheidsonder-
onderwijs in Haarlem, waar de veelbespro
ken en veel gecritiseerde onderwijsver
nieuwing in praktijk wordt gebracht.
Wat verstaat men nu eigenlijk onder die:
onderwijsvernieuwing?
Het hoofd der school, de heer A. E. van
der Linden, die sedert 20 Augustus van het
vorige jaar hier werkzaam is, wil ons er
graag iets van vertellen en laten zien. Maar
hij zal dan een uurtje „zijn" zesde klas al
leen moeten laten.
En wij denken terug aan onzen eigen
schooltijd, toen wij iedere afwezigheid van
den docent aangrepen om herrie te schop
pen.... De heer Van der Linden echter
verlaat rustig het lokaal en zegt bij de deur:
-Ik kom straks wel terug". Op onze ver
baasde vraag antwoordt hij: „Ik moet de
kinderen toch alleen kunnen laten".
Nieuwe geesteshouding.
Dit korte antwoord nu raakt de kern van
de zaak: onderwijsvernieuwing is niet in
de eerste plaats een kwestie van nieuwe
leermiddelen of nieuwe scholen, maar een
veranderde geesteshouding van den onder
wijzer tegenover de school in de wereld.
De voorstanders van de vernieuwing mee-
nen, dat het leerplan meer op de eischen
van het dagelijksche leven gericht dient te
zijn; dat het kind een grooter verantwoor
delijkheidsbesef en meer gemeenschapszin
bijgebracht moeten worden
Aansluiting bij de praktijk van allen
dag: in de klas hangt een diagram van de
schaakcompetitie, van het damtournooi der
scholieren. Men kan een fraaie statistiek
bewonderen tan de spaar-actie der leer
lingen en een groote plaats aan den muur
wordt ingenomen door de schoolkrant, een
verzameling van actueele krantenknipsels,
afgewisseld met eigen verhalen en zelfs
strips. „De kinderen maken dat allemaal
zelf", zegt de heer Van der Linden. „Ik
bemoei me er niet mee".
Wonderlijk ook, die sfeer tijdens het „vrij
werken" in de ochtenduren. Hier werkt er
één uit een rekenboekje. Daar is een meisje
bezig met een taaloefening. En twee, drie
knapen bespreken tezamen de problemen,
die de topografie van Frankrijk hen stelt.
Aan het eind van de week moeten ze de
taak, die iederen Maandag wordt vastge
steld, af hebben. De vluggen, die eerder
klaar zijn, krijgen dan extra opdrachten,
de langzamen zullen thuis een uurtje
langer moeten werken. Het voornaamste is,
dat het kind een begrip krijgt van de taak,
die het later in de maatschappij zelfstandig
moet volbrengen.
In dit systeem wordt de sociale opvoeding
niet vergeten. De zesde klas heeft een de
mocratisch gekozen klassebestuur, dat zorgt'
voor de werkjes, die voor schooltijd moeten
gebeuren, dat de pretjes organiseert en het
contact met de zieke kinderen onderhoudt.
„Internationale contacten"
Het contact met „de wereld" wordt even
min verwaarloosd. Dezer dagen heb
ben de kinderen gezamenlijk een brief naai
de mijnwerkers gestuurd om hen te dan
ken voor hün fraaie prestaties en met
Kerstmis werd een groet naar Derby gezon
den, die daar onder de scholieren verspreid
moest worden. De heer Van der Linden
heeft het plan om iedere maand de meisjes
en jongens een album naar Onze Engelsche
uitwisselingsstad te laten zenden, waarin
met eigen verhalen, teekeningen en knip
sels het dagelijksch doen en laten van de
Hollandsche jeugd aan de Derby-anen
wordt duidelijk gemaakt. Het schoolhoofd
heeft dat idee al eerder verwezenlijkt op
zijn eerste school, nu al weer tien jaar ge
leden, in Oosthuizen. Daar correspondeer
den ze op deze wijze met een Poolsch dorp.
Het Roode Kruis verleende dan zijn bemid
deling voor de vertalingen in en uit het
Poolsch. Omslachtig, maar volgens den
heer Van der Linden des te meer een klem
mend argument voor de opvatting, dat Es-
wijs en de Dalton-methode. Hij werd er toe
gedwongen, omdat hij alleen stond voor
zes klassen. Toch had die Oosthuizer school
veel voor, vertelt hij. Zij was het middel
punt van de dorpsgemeenschap. Was de
school een dagje uit geweest, dan stond de
muziek haar bij de thuiskomst op te wach
ten.
Ook te Eindhoven, waar de heer Van der
Linden zeven jaar aan het hoofd van de
opleidingsschool van het Nut stond, was er
een hechte band tusschen de leerkrachten
en de ouders.
Hier in Haarlem-Noord meent hij
moet dat ook zoo worden. Het schoolge
bouw mag niet leeg staan. Als om vier urn-
de kinderen naar huis zijn gegaan, moet
het om vijf uur weer vol zitten met de
buurtvereenigingsclubs.
Maar wil de vernieuwing van het onder
wijs goed doorzetten, dan is het noodzake
lijk, dat de opleiding voor onderwijzer ra
dicaal veranderd wordt. Is het niet absurd,
dat een jongen van veertien jaar al beslis
sen moet of hij onderwijzer wil worden9
vraagt de heer Van der Linden. De Kweek
school moet aansluiten op de vijfjarige
H.B.S. of zij moet zoodanig hervormd wor
den, dat het diploma dezelfde rechten geeft
als de middelbare school, zoodat de jonge
man, die voelt dat hij het onderwijs toch
Kunstavond „Bosch en Vaart"
Hoewel reeds een aantal der buurtvereeni-
gingen opgeheven is. blijven er enkele actief,
waaronder die uit de omgeving van „Bosch
en VaartDezer dagen stond een kunstavond
op het programma en voor Donderdag as
zijn de leden en donateurs uitgenoodigd voor
een feestavond in „De Leeuwerik". Aan de
bijeenkomst, welke in de zaal van „Bethesda
Sarepta" gehouden werd, werkten mee Akke
de Vries, Aafje Top en Roel Riphagen. Dezen
hadden een prachtig programma samengesteld
Akke de Vries opende het met het zingen van
middeleeuwsche minneliederen, waarbij zij
zich met de luit begeleidde. Met een toelich
ting verduidelijkte Akke de Vries haar voor
dracht. Later op den avond zong zij een drie
tal liederen van Gustav Mahler, met bege
leiding van Roel Riphagen. Aafje Top (decla-
matrice) is nog een jonge kunstenares, die
nog weinig in het openbaar is opgetreden
Ook zij had werken uit de middeleeuwen op
haar progrramraa, waarmee zij veel succes
oogstte. In het tweede deel. met werken uit
den tegenwoordigen tijd. vergastte zij de toe
hoorders door haar goede voordracht- Roel
Riphagen was een vaardig pianist. Hij speel
de werken van Chopin en Isaac Albeniz,
waarmee hij het geheele programma op een
hoog peil bracht.
Monument op den Grebbeberg
Het ligt in de bedoeling dat er een nationaal
legermonument op den Grebbeberg wordt op
gericht, ter nagedachtenis aan de Nederland-
sche militairen die daar gevallen zijn Over
deze plannen houdt generaal Winkelman bin
nenkort een radio-rede, waarin hij alle oud
strijders zal opwekken de stichting die zich
beijveren zal dit monument op te richten te
steunen. Het is de bedoeling ook te Haarlem
en te Heemstede een afdeeling van den Bond
van Oud-strijders op te richten. De oprich
tingsvergadering wordt op Dinsdagavond 11
Maart in de Cadi Club. Zijlwee te Haarlem
»CTf!lr
ïehouden, waar dan de legfffilmdienst uit
Gemaskerde bals
„Nieuw Leven"
Met een aantal kunstlievende leden van twee
duizend ls het voor de geheelonthouders tooneel-
vereeniging „Nieuw Leven" noodzakelijk .twee
maal een gemaskerd bal te houden. Daarom was
Zaterdag de eerste groep in het Gem. Concert
gebouw bijeen en Zondagavond de tweede. De
bekende figuren voor een dergelijk feest waren
weer present en natuurlijk ook enkele, wier
naam den laatsten tijd veel genoemd wordt.
Churchill wandelde rustig rond. Aan de propa
ganda voor de geheelonthouding was minder
aandacht besteed dan vroeger. Voor een fees
telijke verlichting was gezorgd, welke prettig
aandeed. Na een onderbreking van eenige jaren
heeft „Nieuw Leven" het bal-masqué het vorig
Jaar op het programma gezet en gelet op de
successen van de afgeloopen dagen zullen in de
komende jaren talloozen gaarne deze feesten
bezoeken.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM 8 Februari 1947.
BEVALLEN wan een zoon: 7 Febr.. C. J. v. d.
Haas—v. d. Wiel; M. v. Vueren—Hameteman
J. H. Wilkes—Halöerman; A. L. Warren—Ruijg-
roorn; 8 Febr.( A. Hansma—Boelen.
BEVALLEN van een dochter: 5 Febr., J. O.
Ponfoort—Anst; 6 Febr., A. J. v. Deudekom—
Bruss; 7 Febr.. E. K. Visser—DibbetsE. A. M.
Vroling—Prins; G. B. v. d. Kroft—v. Roon; J. K.
Dijkstra—Beunder; P. B. Deurloo—d. Jong.
GEHUWD: 8 Febr.. P. Doeven en C. A. Edam.
OVERLEDEN: 6 Febr.. H. v. Herpe—Timmër-
man, 80 J., Baljuwslaan: Febr.. F. F. J. v. Deur-
sen. 28 d.. Kamperlaan: J. Zekveld, 71 J., Kam
perlaan; J. P. d. Roeper, 67 J., Gr. Houtstraat;
F. suppers. 65 J., Kinderhulsvest; M. Opdam.
17 J., Mlnahassastraat; 8 Febr.. M. v. Geijlswljk.
78 j„ Kamperlaan.
Agend a voor H aarl era
MAANDAG 10 FEBRUARI
Gem. Concertzaal: Avro's Bonte-Trein Tour-
née. 20 u. Stadsschouwburg: Hoofdslad-operette
„Het vroolijke Weeuwtje", 20 uur. Rest. Brink-
mann: Psychometrische séance, mevr. W. A, H.
Mulder—Schalekamp, 20 uur. Bioscopen: Rem
brandt: Mrs. Miniver (14 J.) 14.30. 18.30 en 21.15
uur. Palace: Haal Paul Temple er bij (18 J.).
Luxor': Gaslight (18 J.). Deze twee: 14.00. 16.15.
19.00 en 21.15 uur. Frans Hals: Eiland der liefde
(18 J.) 14.00. 16.30. 19.00 en 21.15 uur. Spaarne
Theater: Het geheim van de onderwereld (deel
II) 14.30. 19.00 en 21.15 (a. 1.). City: Vlucht in het
verleden (14 j.) 14.15. 16.30. 19.00 en 21.15 uur.
DINSDAG 11 FEBRUARI
Gem. Concertzaal: HOV Volksconcert, 20 uur.
Overboschlaan 17. Heemstede: Ledenvergade
ring Alg. Ned. Vrouwen Vereeniglng ..Tessel-
schade". 14,30 uur. Bioscopen: Zie Maandag.
Stadsschouwburg: Haarl. Operetto Ensemble
„Surcouf de Kaper' 19.30 uur. Commissie in
zake huishoudelijke voorlichting en gezinslei
ding, Fran Halsstraat 7: „Oranje-demonstraties".
14.15 uur.
amK.wt k! «1 i Haarlem de documentaire oorlogsfilms W<
fLï S k/" reldoorlog 1M0-1J» hM Geheime W.pt
kiezen. En eigenlijk moest het zoo zijn, dat
iedere aanstaande onderwijzer een actief
lid van de jeugdbeweging is. Dit is een
noodzakelijke voorwaarde, willen wij het
probleem van de „ongrijpbare jeugd" de
baas worden.
Hier was een idealist aan het woord. Na
tuurlijk kan men op de door hem voorge
stane methode critiek hebben. Maar men
kan niet ontkennen, dat het schoolhoofd
van de J. P. Coenschool met zijn collega's
van de Lorentzschool, de P. H. van der
Leyschool en de school in Spaarndam een
positieve bijdrage levert om uit de im
passe, waarin ons onderwijs langzamer
hand geraakt is, te komen.
apen
zal vertoonen. Alle oud-strijders uit deze om
geving kunnen zich vóór 1 Maart schriftelijk
opgeven aan het secretariaat Bosch en Vaart
straat 20, Haarlem. Het doel van den bond is-
versterking van den ouderlingen band. het
waken voor de bijzondere belangen der mili-
*o;re oorlogsweduwen en invaliden sinds Mei
1940.
DE NIEUW-HOLLAND MET MARINIERS
NAAR INDIë.
Woensdag 19 Februari vertrekt van de
Javakadg te Amsterdam de „Nieuw-Hol-
land" met 200 mariniers-miliciens naar In-
dië. Het transport staat onder leiding van
den kapitein der mariniers J. van Aller.
i.j
w ik-
t
Üi*.
In de Zandvoortsche duinen werd Zon
dagmiddag een ski-wedstrijd gehouden, die
georganiseerd was door de Vereeniging
voor Vreemdelingenverkeer. Het parcours
voor de heeren was vijf kilometer lang,
dat voor de dames twee en halve kilome
ter. Bij de dames werd mej. M. Rambon-
net uit Driebergen, die er 26 min. 34 sec-
over deed, eerste, gevolgd door mej. A.
Doorgeest uit Amsterdam met 29 min. 21
sec. Derde werd mej. P. .D. Sondervan uit
Bussum in den tjjd van 30 min. 14 sec.
Bij de heeren was de volgorde: A. Hen-
drikman-Versteege uit Heemstede, 43 miij.
46 sec., J. Hinloopen uit Aerderihout, 46
min. 9 sec-, en H. de Bruyn uit Heem
stede met 46 min. 19 sec.
Biljarten
De Leeuw Europeesch
kampioen
De Amsterdammer Piet de Leeuw heeft
Zondagavond te Montpellier na een beslis-
singspartü tegen den Franschman Albert
het Europeesch kampioenschap groot biljart
anker kader 45/1 behaald.
In de zevende en laatste ronde verloor De
Leeuw zijn partij tegen Albert, zoodat beiden
met zes overwinningen de eerste plaats in het
eindklassement deelden. Bij de achtste beurt in
de besüssingspartij leidde de Franschman met
196146 Na een kleine inzinking werd De Leeuw
zich zelf weer meester, liep zijn tegenstander
voorbij en won tenslotte de partij en den titel,
Albert met 196 caramboles achter zich latend.
De uitslag luidt: 1. De Leeuw (Nederland) 7
overwinningen: 2. Albeit Frankrijk) 6 overwin
ningen; 3. Van Hassel (België) 4 overwinningen;
4. 5. en 6. Sweering (Nederland), Jacobs (Neder
land), Vtngerhoedt (Belgie) ieder 3 overwinnin
gen; 7. Chassereau (Frankrijk) 2 overwinningen;
8. Delforque (Frankrijk) 1 overwinning.
Een filmisch beeld van
Engeland in oorlogstijd
Het Instituut voor Arbeidersontwikkeling
vertoonde Zondagmorgen in het Frans Hals
theater voor zijn leden door middel van een
achttal door het filmbureau E. M Weisman
en Zoon uitgebrachte documentairen even
veel facetten van het Engelsche leven in de
oorlogsjaren. De eerste twee banden „Naar
de City" en „Ochtendblad" vormden in fil
misch opzicht de meest geslaagde producten,
ook het onderwerp de dynamiek van
transportwezen en krantenbedrijf leent zich
bij uitstek tot verfilming. De beide techni
colors „De Wereldtuin" en „Kleurige Klei"
hebben al menig voor-programma opgeluis
terd, maar vormden in deze reeks voor een
fleurige afwisseling. Het programma^ dat
door den heer Weisman werd toegelicht,
werd met reportages over het onderwijs, de
blindenverzorging en het loodswezen en een
imposante weergeving van St. Pauls door
John Rogers gecompleteerd.
Voor de vogels
Een lezeres, die onze opwekkinlg. btj de vorst
ook voor de vogels te zorgen, ter harte nam.
schrijft ons, dat zij een goede manier vond om
te voorkomen, dat het drinkwater, hetwelk zij
buiten zette, bevroor. Ze nam namelijk .haar
oude noodkacheltje en plaatste daarin een
waxinelichtje. Dat hield de drinkensbak uitste-,
ken op temperatuur. Om te voorkomen, dat de
vogels in het water gingen baden, bedekte zij
het bakje met kippengaas.
De winnaar bij de- heeren A. Hendrikman
Versteege passeert de finish.
Geen Zondagsrust voor de
Gemeentereiniging
Ook Zondag heeft de sneeuw aan de Ge
meentereiniging weer heel wat werk bezorgd.
De verbindingswegen waren Zondagmorgen
afgesloten door opgewaaide sneeuw, die soms
een hoogte van 80 cm bereikte. Met man en
macht werd er gewerkt om deze wegen weer
vrij te maken en berijdbaar te houden. Ook
de binnenstad werd gedeeltelijk onder handen
genomen.
DE „KOTA GEDEH" HEDEN IN
ROTTERDAM.
Het m.s. „Kota Geden" met 128 repatri-
eerenden uit Indië aan boord, zal vandaag
te Rotterdam aankomen. De ontscheping
geschiedt Dinsdagmorgen om negen uur.
Een langgerekte gordel van hoogen druk
strekt zich uit van Siberië via rmdden-Scan-
dinavlë en IJsland naar Groenland. Ten Zuid-
Westen van Ierland ligt een depressie: die nu
langzaam opvult. Een nieuwe, zich nog ont
wikkelende storing, trekt van Spanje in ae
richting van de Zuid-Fransche kust. Onder
invloed van de depressie bij Ierland is de
temperatuur in de hoogere luchtlagen aan
zienlijk gestegen. Daardoor viel er in het
Zuiden en hier en daar in het midden van
ons land regen bij temperaturen onder het
vriespunt aar. den grond. Later drong de
warmere lucht ook in de onderste lagen meer
naar het Noorden door. Zondag stegen de
temperaturen In Limburg. Brabant en Zee
land tijdelijk boven het vriespunt. De stroom
van koude lucht uit Rusland via Noord-
Duitschland is echter onder Invloed van de
stijgende barometers over Scandinavië weer
in kracht toegenomen. Vandaar dat in de
overige overgangszones tusschen de koude
Russische lucht en de warmere, van den
Oceaan afkomstige lucht, de temperatuur-
tegenstellingen aanmerkelijk zijn toegenomen
Aangezien deze overgangszone kleine
schommelingen ondergaat, kan de tempera
tuur. vooral in het Zuiden van het land, een
vrij grillig verloop hebben Temperatuurs-
overzicht van hedenmorgen 9 uur:
Twente 8; Den Helder 7. Vlissingen 2:
De Bilt 6: Schiphol —7. Leeuwarden 8:
vliegveld Groningen (Eelde) 9: vliegveld
Maastricht (Beek) 0; Gilze-Rijen 4
Koudegolf in Amerika.
Ook een deel der Vereenigde Staten, name-
lijk het midden-Westen, heeft te üjden var.
een buitengewoon hevige koudegolf. Meer
dan 110 000 fabrieksarbeiders zijn naar huis
gestuurd, daar staalfabrieken en andere be
drijven moesten sluiten tengevolge van te kort
aan kolen en gas.
De temperatuur daalde in twaalf uur maar
liefst 45 graden. Spoorwegverkeer werd on
derbroken en scholen moesten sluiten. Ook in
het midden-Westen van Amerika is dit de
derde koudegolf van den winter en tevens
alweer net als hier de ergste. Het koude-
gebied strekt zich uit var. Zuid-Michigan tot
Noord-Texas. Het koudst is het in Jamestown
(Noord-Dakota). waar het 23 graden vriest.
E.V.C.-congres spreekt zich
uit vóór fusie met het N.V.V.
Het congres van de Eenheidsvakcentrale,
dat de vorige week in Amsterdam is ge
houden heeft met overgroote meerderheid
besloten het rapport over de fusie van
N.V-V. en E.V.C. te aanvaarden als basis
voor verdere besprekingen.
De algemeene voorzitter, de heer B.
Blokzijl zeide o.a.: „Wij moeten begrip
hebben voor de moeilijkheden in eikaars
organisaties en niet afgaan op onprettige
uiterlijkheden.
Wij moeten diepbewust de eenheid tot
stand brengen, omdat het kapitalisme ons
niets meer te bieden heeft. Wanneer wij
consequent een algemeene vakbeweging op
grond van de bedrijfsorganisaties voor
staan, dan moeten wij als socialisten, com
munisten, christelijken en katholieken, al
lemaal goede vakbewegingsmenschen wil
len zijn. Wij kunnen geen dag en geen uur
met de fhsie wachten en moeten, bewust
van onze verantwoordelijkheid voor het
Nederlandsche volk, onze beslissing nako
men," aldus de heer Blokzijl.
Zondag is in het jaarbeursgebouw te
Utrecht een landelijke E.V.C.-demonstra
tie gehouden- Een achttal arbeiders en ar
beidsters voerde het woord. Deze verte
genwoordigers Cstersvan zeelieden, ha
ven arbeiders, bouwvakarbeiders, landar
beiders. benevens die van de vrouwenbe
weging spraken hun voldoening uit over
de voorgestelde fusie.
De hoofdschotel van de demonstratie
vormde de rede van den heer Berend Blok
zijl, die als de twee directe oorzaken tot
de demonstratie noemde: den grooten nood,
welke nog steeds in de arbeidende klasse
heerscht en den rotsvasten wil om eenheid
in den Nederlandschen vakbond tot stand
te brengen.
Naar aanleiding van een manifest, waar
in gezegd wordt, dat Blokzijl den Kardi
naal en de bisschoppen heeft beleedigd,
noemde spreker het verbod aan katholieke
arbeiders om lid te zijn van E.V.C. of N.
V. V,. ongemotiveerd.
Doodvonnis voltrokken
De minister van Justitie maakt bekend,
dat de Koningin geen termen aanwezig
heeft geacht, om gebruik te maken van
haar recht van gratie ten aanzien van L.
Heinemann, tot de doodstraf veroordeeld
bij sententie van het Bijzonder Gerechts
hof te Arnhem.
Het vonnis is hedenmorgen voltrokken.
De eerste vrouwelijke
notaris benoemd
Bij Koninklijk Besluit van 7 Februari
is mevrouw C. H. A. Bletz benoemd tot
notaris te Amsterdam in de vacature van
notaris Van Campen. Mevrouw Bletz is
de eerste vrouw in Nederland, die in dit
ambt benoemd is.
DE DISTRIBUTIE
Afhalen van nieuwe bonkaarten op Dinsdag
li Februari.
Haarlem: Restant T. U en Va t.m. Vis.
Zandvoort: letters Q t.m, T.
BINNENLAND
De architect D. Roosenbwg Is door de Ne-
derlandsche regeertng candld-iat gesteld voor de
commissie van raadgevers, die 't nieuwe schouw
der UNO te New York zullen helpen ontwerpen.
HAARLEM EN OMGEVING
De heer P. Groot, die van Augustus 1938 tot
Mei 194® ambtenaar ter secretarie te Beverwijk
is geweest, thans ambtenaar ter secretarie te
Worm er, is met lr.gang van l Maart benoemd tot
burgemeester van Hoogkarspel.
Ds. p. p. J. Monster uit Dinteloord heeft
bedankt voor het beroep naar de Ned Herv.
Gemeente te Beverwijk.
In samenwerking met enkele jeugd- en cul-
tureele organisaties heeft de Ncdcriandsche
Vereentgirg tot Afschaffing van Alcoholhou
dende Dranken onder den titel „Tijdsproblemen
voor jong en Oud" In ..Brlnkmann" een serie
lezingen op de Donderdagavonden 13 en 57
Februari en 13 en 27 Maart georganiseerd.
De directeur van Openbare Werken te Haar
lem heeft aanbesteed het herstellen van de
Spaarndamschebrug en van de Vlaamschehrug.
Ingekomen waren 25 biljetten. Laagste Inschrljf-
ster Van Hoften's aannemersbedrijf te Haarlem
voor f7670.
Van de KonlnklUke Marine sneuvelden op
4 November de volgende personen uit Haarlem
Marinier III. oorlogsvrijwilliger G. Deutekom.
Legernummer 4505753. uit Bloernendaal. in de om
geving van Soerabaja. tengevolge van vijande
lijke actie.
Marinier II. oorlogsvrljwilliger J. A. C. Baar-
da. legernummer 4505861 uit Haarlem, eveneens
tengevolge van vijandelijke actie.
Huize „de THtenbcrg" te Vogelenzang her
bergt sinds cenigen tijd een hoogere missieschool
voor Katholieke vrouwelijke lccken. De leiding
berust bij de ..Vrouwen van Nazareth".
Een Opera-concert wordt op Vrijdag 14 Fe
bruari in de Gem. Concertzaal te Haarlem ge
geven. Hieraan zullen medewerken: een dames
koor. gemengd koor en mannenkoor. Leonle
Smits. col. sopraan. Hermine Preyer, mezzo
sopraan. Jan Hensen. tenor en George Spijkstra.
bariton. De begeleiding wordt verzorgd door de
Haarl. Ork. Vereeniglng onder den Opera-
dirigent Ben Geljsel.
Een klnder-matinée wordt gegeven op Za
terdag 15 Februari in den Stadsschouwburg te
Haarlem. Opgevoerd zal worden de beker.de
operette „De schat in de Heksengrot". Het ge
heel wordt door kinderen gespeeld, gezongen cn
gedanst Regie Ely Huyboom. Aan de vleugel
Mies Wesle: veld—Lucas. Balletten Leny v. d.
Ree—v. Tricht.
Tot hoofd der opgerichte kinderschool Ons
Streven te Nieuw Loosdrecht ls benoemd mej.
W. Cassee le Haarlem.
Uit een auto. die bij den Ilaarlemschcn
stadsschouwburg geparkeerd stond, verdween
een tascfa met schoenen, papieren en glaswerk.
„ut,,- Een plafondbrandje aan den Wcgenweg te
aldus mr. Kalbfleisch üi aijn ptódooi. em d00, lek m
den schoorsteen uitbrak, was gedoofd voordat
de twee uitgereden brandweerauto's hoefden in
te grijpen. De schade Is zeer gering.
Zondag werden op het ijs van den Burgwal
te Haarlem onderlinge schaatswedstrijden ge
houden voor de Jeugd en ook de ouderen
uit den omtrek. Zaterdag was er reeds met ver
eende krachten een baan geveegd, een werkje
dat Zondagmorgen dunnetjes overgedaan moest
worden. De prijzen. Sie uit schoenen, brandhout
en turven, sinaasappelen en versnaperingen be
stonden, werden onder groot enthousiasme ver
reden, zoodat deze geïmproviseerde wedstrijden
zoowel voor het inderhaast gevormde bestuur
als voor de vele deelnemers en -neemsters een
waar feest wejxien.
Het 4e Volksconcert wordt op Woensdag 12
Februari in de Gem. Concertzaal te Haarlem
gegeven. Hieraaji zullen medewerken: Rosa
Spier, harp. Hendrik Lasschult. orgel en het
Haarl. Cht Mannenkoor o.l.v. Jee. Zwaan. Het
programma bevat werken van: Hündel, Salnt-
Saens. Bonnet, Smotana. Helntze e. a.
De he.cr L. v. d. Zweep, onze oud-stadgenoot,
thans Rijksinspecteur van het onderwijs te Am
sterdam, zal Donderdagavond 13 Februari in do
Gereformeerde Kerk te Bloemendnai spieken
over het onderwerp „Contact en conflict ln do
opvoeding".
De heer Max Gardner, die kort geleden
benoemd werd tot Amerikaansch ambas
sadeur in Engeland en die stierf toen hij op
het punt stond, om naar Londen te
vertrekken.
99
Elfstedentocht-rijders vertellen van hun ervaringen
Bosnian's eenige
paar Noren
ff
Voldaan over zijn prestatie
zit Bosman, de 29-jarige on
getrouwde timmerman uit
Breukelen. die de elfsteden
tocht heeft gewonnen, in een
hoekje van café „De Groene
Weide" ln de Frieeche hoofd
stad, terwijl een dokter zijn
teenen masseert
„In het donker ben ik Za
terdagmorgen éénmaal ge
vallen, maar ik heb me niet
bezeerd. Het ijs was heeï
slecht, maar ik heb altijd
goed op slecht ijs kunnen rij
den. al zeg ik het zelf", zoo
vertelt hij van zijn ervarin
gen.
Gevraagd naar een even-
tueele afspraak, die hij met
zijn wedstrijdkameraad Schip
per zou hebben gemaakt, toen
zij beiden na Workum weg
liepen uit de kopgroep, ant
woordt hij, dat zij den gehee-
len tocht als sprak het van
zelf zonder eenig overleg met
elkaar hebben gereden en
tot beider tevredenheid. „We
namen om beurten den kop",
zei hij „en als de voorste dan
moe werd, knikte hij maar
ïven met het hoofd en dan
wist de ander reeds, dat het
zijn beurt weer was".
„Ik verwachtte wel. dat het
er tegen de finish om zou
gaan spannen." verklaart de
timmerman, „terug uit Dok-
kum hebben we er dan ook
beiden een schepje opgelegd,
maar we waren precies aan
elkaar gewaagd en zonder
dat we het elkaar vertelden,
begrepen we beiden wei, dat
we elkaar niet kwijt konden
raken. Dus lieten we het
maar op de laatste metertjes
aankomen."
Schipper kwam'enkele hon
derden meters voor de finish
bij het overschrijden van een
brug ten val. net toen hij het
ijs op wilde loopen. Op dat
moment liep hij nog voor
Bosman uit, maar toen kreeg
Bosman zijn voorsprong, die
Schipper geen schijn van
tans meer gaf. omdat beide
•ijdere nu eenmaal van on-
jeveei gelijke capaciteiten
lijn.
De voeten van Bosman zijn
door de kou bevangen. „Dat
komt ook," legt hij uit. „om
dat ik te nauwe schoenen heb
op die Noren, maar het is
mijn eenige paar schaatsen,
dus moest ik het wel rlskee-
ren."
Klaas Schipper kwam met
een bloedende kin in Leeuw
arden aan. Van Franeker af
had hij met zijn hoofd in een
dik verband gereden, maar
toen Leeuwarden in het zicht
kwam. heeft hij dit verwij
derd.
Ook de andere eerst-aan-
komenden leden allen in min
dere of meerdere mate van
de kou. Zoo had Van der
Hoorn bevroren oogen en was
Nauta geheel versuft, al
kwam hij daar al heel gauw
bovenop. Deze juist 20-jarige
jongen heeft, door de helft
van het traject geheel alleen
af te leggen, wel een der
grootste prestaties geleverd.
Een Haarlemmer
zette door
„Dit was de vijfde keer.
dat ik den elf6tedenwedstrljd
reed, maar ik kan mij niet
herinneren ooit onder zulke
slechte omstandigheden mee
gedaan te hebben", was het
oordeel van den Haarlemmer
Arie van Beekum. to§n wij
hem Zondagavond na zijn
thuiskomst naar zijn ervarin
gen vroegen.
Ook hij vond het ijs „bar
slecht". Vooral van Workum
tot Bolsward. „En dan de
wind. waar je tusschen Fra
neker en Dckkum pal tegen
in moest. Gelukkig kon je na
Dokkum weer Wat bijkomen
„Het beste gedeelte van de
tocht? Dat was zeker in den
vroegen ochtend, toen we met
den wind ln den rug over het
Heegermeer gleden. De maan
scheen helder de weg wat
breedOok het IJssel-
meer was trouwens behoorlijk
berijdbaar, al lag er vrij veel
zand. Maar dit euvel deed
zich eigenlijk langs de ge
heele route voor."
„Nee. in de volg-groep kon
ik niet blijven, vooral omdat
de traanbuis van mijn rech
teroog bevroren raakte en ik
gedoemd was het traject één-
oogig af te leggen. Dat was
ook de oorzaak, dat ik vrij
wel den geheeleri weg alleen
heb gereden waardoor je het
twee keer zoo zwaar hebt dan
in een ploeg.Daarom ls het
uitrijden van de tocht toch
een prestatie, zelfs al kom je
na middernacht binnen Zelf
was ik eerst om tien uur in
Leeuwarden."
„Van de qple ongelukken
heb ik niet veel gemerkt: je
hebt al je aandacht noodig
om op jezelf te letten Er was
ook geen „grootsche" stem
ming, daarvoor waren te veel
rijders uitgevallen."
Economische rechter
„Een lammetje
in de weide liep"
„Ja. een lammetje In de weide liep, totdat
het schurft kreeg, want toen was het
Omdat het nog steeds verboden is schapen
te slachten stond Vrijdagmorgen voor den
Haarlemschen economischen rechter het ex-
executiepeloton. bestaande uit een berouw-
vollen eigenaar, zijn echtgenoote. den bemid
delaar en den slachter zelf terecht.
De slachter begon eerst de qualificatie
„schaap" te bestrijden, door te zeggen dat het
slachtoffer nog niet meerderjarig en dies een
„lam" genoemd diende te worden. Mr Bijle-
veld. niet overtuigd door dit verweer, wees
erop. dat er geen juridisch verschil tusschen
een lam en een schaap bestaat, kortom, dat
ze beiden „ovis ovis" heeten. Een opmerking,
die de slachter, die meer gewend was om in
termen van karbonaden en ribstukken te den
ken. zonder zich te verdiepen in de Latijnsche
benaming van dergelijke zwarte smakelijk
heden, niet weinig ontzag inboezemde.
Gezien het feit, dat wijlen het huppelende
lammetje niet voor de zwarte markt, doch voor
eigen consumptie bestemd was, vond de offi
cier het niet zoo'n verschrikkelijk ernstig feit
en de eischen vielen mee. Honderd gulden of
vijftig dagen en twee weken voorwaardelijk
tegen den eigenaar; vijf-en-twintig gulden
tegen zijn echtgenoote: honderd gulden of
vijftig dagen en twee weken voorwaardelijk
tegen den bemiddelaar en vijf-en-twinl ig gul
den en twee maanden voorwaardelijk tegen
den slachter.
Mr. Bijvoet, die den bemiddelaar verdedig
de, bestreed de tenlastelegging en zeide, dat
het niet vaststond of hij werkelijk wel had
„doen slachten" Tevens wees hij er op, dal
de bemiddeling gratis was geweest.
Mr. Kalbfleisch. de raadsman van het eige
naar-echtpaar, zeide. dat zijn cliënt altijd veel
van beesten had ^gehouden. Vroeger had hij
altijd muizen, geiten en honden gehad en dit
lammetje was eigenlijk zijn oogappel. Toen
hij dan ook ontdekte, dat het arme diertje
aan schurft laboreerde, had hij, hoe zwaar
het hem ook viel. besloten het uit zijn lijden
te helpen. (De publieke tribune was zichtbaar
geroerd en een ieder verwijlde een oogenblik
Verkiezingen in Sovjet
republieken
Zondag hebben in de Sovjet-Unie de
verkiezingen' plaats gehad voor de opperste
Sovjets iru»zeven van de zestien republie
ken. Ondanks de koude werd er druk ge
stemd en de sfeer was feestelijk en opge
wekt. De autorietiten hadden vacantie ver
ordend en de stemlokalen waren versierd
met bloemen en tapijten, zoodat het geheel
kh -een aanzLen van een openbare feestelijk-
«flrc "egen republieken
huppelen) Wat de echtgenoote betrot, wees v""rt"
mr. Kalbfleisch erop. dat zij als een goede
eega haar man hulp en steun had verleend. Hij
vroeg de uiterste clementie.
De slachter deed he; zonder raadsman. Hij
deed het op treffende wijze en gebruikte ter
men, die op hun beurt den politierechter ont
zag inboezemden.
j In het kader van deze genoeglijkheid vielen
ook de straffen mee. De mannelijke schapen-
rechters kregen ieder vijf-en-twintig gulden
boete en de tenuitvoerlegger van. het dood
vonnis nog twee maanden voorwaardelijk er
bij De „hulp-en-steunster" kwam er mét tien
gulden af.
Het schurftig lam. zaliger nagedachtenis,
werd verbeurd verklaard.
Nieuwe Spaansche regeering
in ballingschap gevormd
De Spaansche republikeinsche premier
Rodolfo Llopis is er Zondagavond in ge
slaagd een nieuwe Spaansche regeering in
ballingschap te vormen. Hierin zijn de
rechtervleugel en de linksche socialistische
groep niet vertegenwoordigd.
Llopis, die tot de rechtsche socialisten be
hoort. heeft het aantal portefeuilles vaa
veertien tot acht teruggebracht en de vol
gende lijst aan president Barrio voorge
legd:
Premier en Buitenlandsche Zaken:
»lfo Llopis (socialist): Binnenlan
Zaken en Nationale Defensie: Julio Just,
(links republikein); Emigratie: Trifon Go
mez (socialist): Economie: Vicente Unbe
(communist); Financiën: Fernando Valera
(republikeinsche unie): Openbaar Onder
wijs: Miguel Santaio (Catalaansch links
republikein); Justitie: Manuel de Irujo
(Baskisch autonomist).
De achtste portefeuille, die later in de
week zal worden aangewezen, komt aan
een lid van de „Confederacion Nacional de
Trabajo". Twee der ministers uit het ka-
blnet-Giral, n.l. Irujo en Gomez, zijn door
Ruiten en sinaasappelen troef
Inbrekers, dte gedurende het afgeloopen week
einde Haarlem als operatieterrein hadden uit
gezocht, bleken ongewone interesse te bezitten.
Een perceel aan den Rijksstraatweg moest een
spiegelruit opofferen, die keurig werd uitgesne
den. zonder dat de bezoekers verder Iets mee
namen In de Leliestraat kwam een Inbraak je de
betrokken bewoners op zes sinaasappelen te
staan.
A. J. BOTHENIUS BROUWER OVERLEDEN.
In den ouderdom van 85 jaar ls te 's Graven-
hage overleden de heer A. J. Bothenlus Brou
wer. oud-hoofdredacteur van de „Leeuwarder
Courant", de Arnhemsche Courant" en de „Nieu
we Courant". De crematie geschiedt morgen na
aankomst van trein 12.1i uur te Drlehms-Wee-
terveld.
zullen Vrijdag en Zondag a.s. stemmingen
organ iseeren.
POST VOOR OPVARENDEN VAN DE
„VAN SI'KYCK".
Op haar reis naar Willemstad (Curacao) zal
Hr Ms. kanonneerboot „Van Speyck" van 25
Februari tot 3 Maart in Recife (Pernambuco)
vertoeven
De mogelijkheid bestaat om gewone en aan-
geteekende brieven en briefkaarten aan. do
opvarenden te verzenden. Deze zullen dan
tijdens het verblijf In Recife ann de geadres
seerden worden uitgereikt. Deze correspon
dentie moet uiterlijk 19 Februari ter post
zijn bezorgd. De frankeering dient te geschie
den volgens blnnenlar.dsch tarief met Ncder-
land6che frankeerzegels Op het adres moeten
twee elkaar snijdende lijnen worden aange
bracht, loopende van den eencn hoek naar
den anderen.
SCHEEPVAART
K. N. S. M. Ariadne. 6 Febr. te Jaffa. Cot-
ilea, 7 Febr. te Paramaribo Euterpe. 8 Febr. van
Rotterdam naar Antwerpen. Ganlmedes, 6 Febr.
van Curacao naar La Gualra Helder. 7 Febr. v.
Gibraltar naar Lissabon Herculej, 8 Febr te
Rotterdam. Odysaeus. 6 Febr. Gibraltar gepass.
Orestes. 7 Febr. le Esbjerg. Thesues. 8 Febr. v.
Amsterdam naar Rotterdam. Pericles, 9 Febr. v.
Cristobal naar Buenaventura. A'.air, 6 Febr. van
Rotterdam naar Tangcr. Teberlus. 7 Febr. te
Paramaribo Fana. 7 Febr. van Malta n. Alexan
dria. Lista. 7 Febr. van Antwerpen r.anr Lissabon.
Amstcr-
»r Istan-
boel Stureborg. 7 Febr. v MaHa naar Gibraltar.
K. H. L. Eemiand. uttro s 6 Febr. van Rio de
Janetro naar Bahla. Nlc. Witsen, uitreis, 7 Febr.
ie Rto de Janeiro.
•MU. Nederland. Roepad. 5 Febr, van Mel
bourne naar Rotterdam. Oranje, 7 Feb.-. te Suez.
Oceaan. Alginoos, 2 Febr. te Ader., gaat itaar
Singapore.
West Afrika HJn. Maaskerk en Amstelkerk,
7 Febr. te Freetown. Colytto, 8 Febr. te Bor
deaux verwacht.
J. G. Toonder: „Het puin aan
dc Rotte (A. J G Streng-
holt. Amsterdam)
In een soms lyrische omlijsting van den
jongen schrijver J. Gerhard Toonder, heeft
de fotograaf J Haitsma zijn foto's vat het
geschonden Rotterdam geplaatst zooda- 1lt,
in drie „episoden" uitecnval.ende werkje en
marknnt herinneringsbeeld van het leed. ten
heroieken strijd cn de wedeiopstandme van
Neer.and* eerste havenstad geeft In sobere,
séms aangrijpende bewoordingen.
Waar ToondcT klaagt, doet hij het zonder
pathoe. waar hij verwacht, doet hij het met
een Innige .lefde voor de stad aan de Rotte.
Zoo is dit boekje een waardevolle bijdrage
geworden in de reeds lange rij der geschrif
ten over Rotterdam het is niet slechts een
kroniek der afbraak maar vooral een simpel
evangelie van den opbouw.