Predikbeurten
Ook Britsch protest egen de controle
op den uitvoer in Nederlandsch-lndië
is sl Si
De „Japan-legende"
Tom v. d. Spek
Wikkelman
en het Noodlot
[Kort en Bondig^)
HAARLEMS DAGBL'XB
21 Zaterdag 8 Maart 1947
p Haarlems dooden van de Dreef herdacht
i mi tf;
tIJ ■fit
In het vliedende licht van den killen
Vrijdagmiddag gingen de gedachten van
honderden Haarlemmers, onder wie het
voltallig college van Burgemeester en
Wethouders, geschaard om een blank-eiken
kruis, terug naar den zevenden Maart van
het jaar 1945. In een stralende lentever
wachting ketsten tegen de glooiing van
een schuilkelder aan de Dreef de kogels,
vielen zestien jonge lichamen ten prooi
aan de machtelooze woede van een wree-
den vijand.
Weer werd het zeven Maart en op de
pielt, waar twee korte jaren geleden de
voorbijgangers gedwongen werden toe te
zien, hoe zestien levens werden afgesne
den, waren nu velen vrijwillig gekomen
om een oogenblik te verwijlen bij het
offer van vlak voor de bevrijding.
Evenals vorig jaar herdachten twee ver
schillend gezinde geestelijken, ds- I. P. v.
d. Waal en pater Ceslaus-Tijnagel, wat op
deze plaats gebeurde en velen zullen het
betreurd hebben, dat er geen rouwende
driekleur hing op het Haarlemsche Plein.
„We vergeten zoo gemakkelijk, hoewel
zelfs nu nog een huivering ons bevangt,
wanneer we terug denken aan de mach
telooze bezettingsjaren". Deze woorden
van den predikant en zijn hoop op een
wereld, die zich den dood van de zestien
mannen waardig zou toonen waren tezamen
mét een vlammende rede van pater Tijna
gel, waarin de priester den fatalen 7en
Maart een Golgotha voor zestien jonge
menschen noemde, het zwaartepunt van de
plechtigheid „Wanneer op de plaats van
dit eenvoudige kruis een grootsch monu
ment verrijst" zoo eindigde pater Tijnagel,
„dan moet er tegelijkertijd een monu
ment in de harten der Nederlanders zijn
gebouwd voor de slachtoffers van het
verzet".
Hoewel het vorige jaar een grootere
Dreef-herdenking beleefde, waren de drie
kwartier van Vrijdagavond in hun een
voud aangrijpend om de werkelijke sfeer
van stille gedachten: „Caecilia" zong de
oude wijzen, welke zoo treffend aansluiten
bij een plechtigheid als deze; het Wilhel
mus klonk diep-ernstig door de winter-
sche schemering en de oogenblikken van
een stil gedenken verleenden een ontroe
rende wijding.
Weer is een zevende Maart gepasseerd,
waarop de vereeniging „Plein en omge-
B. Schuil en Godfried Bomans
besloten de Boekenweek
De afdeeling Haarlem van den Neder-
landschen Boekverkoopersbond had in sa
menwerking met de Litteraire Club Vrij
dagavond ten overstaan van een talrijk
publiek, twee uitersten op het podium
van het gebouw van de Vereeniging voor
Hervormden tezamen gebracht.
De heer J. B. Schuil haalde herinnerin
gen op uit zijn tooneelleven en de jonge
letterkundige Godfried Bomans sprak over
onderwerpen, die hem na aan het hart
liggen: het jongensboek, het sprookje, het
café en de jonge dichter.
De heer Schuil hield zijn gehoor vijf
kwartier lang in den ban van zijn geest
driftig vertelde souvenirs van de groote
acteurs uit het begin van deze eeuw: Dirk
Haspels, Willem van Zuijlen, de Bouw
meester-dynastie en besloot met enkele
anecdotes over zijn ervaringen als tooneel-
recensent.
Diegenen die meenden, dat Godfried
Bomans onder het motto „Lachen, gieren,
brullen" zou optreden zijn bedrogen uit
gekomen. Diegenen die gehoopt hadden,
dat de auteur van „Erik" hen op kers-
versche staaltjes van zijn fijne en rake pen
zou vergasten, werden ook teleurgesteld,
want Bomans haalde een aantal verfrom
melde krantenuitknipsels tevoorschijn en
deed zijn gehoor mondeling kond van dat
gene, wat hij kort te voren aan de druk
pers had toevertrouwd.
Burgerlijke stand van Haarlem
„Wanneer straks op deze plaats een monu
ment verrijst, dan moet er tegelijkertijd
een monument in de harten der Neder
landers zijn gebouwd". Pater Ceslaus
Tijnagel tijdens zijn rede bij de Dreef-
herdenking van Vrijdagavond.
ving"' bewezen heeft, dat de door haar ge
regelde doodenherderiking in onze stad een
vaste plaats gaat veroveren. De bloemen,
welke rond het kruis gelegd waren en
waaraan burgemeester M. A. Reinalda een
groot bouquet toevoegde, toonden dat in
dezen barren winter een stoffelijk hulde
blijk voor Haarlems oorlogsdooden graag
gegeven wordt.
Het verdient aanbeveling als volgend
jaar de herdenking plaats heeft, dat deze
belegd wordt op een geschikter uur. Onge
twijfeld zullen dan veel meer Haarlem
mers daaraan kunnen deelnemen.
Bevroren Nederiandsche
bloemen naar de tropen
Uit Aalsmeer zijn onlangs snijbloemen
per ..Oranjefontein" naar Zuid-Afrika
verstuurd. De seringen, rozen en tulpen
waren in „droog ijs" (koolzuur) verpakt
en toen men één der kisten ter hoogte van
den Evenaar opende, waren de kinderen
van flora even frisoh, als toen ze in hun
koele bewaarplaatsen werden gedaan- Ook
in Kaapstad bleken de daar ontdooide
bloemen die twintig dagen bevroren
waren geweest de reis zonder eenige
schade te hebben doorstaan. Hiermee is
~een experiment geslaagd, dat van ver
strekkende beteekenis kan zijn voor den
Nederlandschen bloemenexport naar ver
afgelegen gebieden.
De nieuwe voorzitter van
Bloembollencultuur
Het hoofdbestuur van de Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencultuur
heeft zich, toen bekend werd dat dr. A. J.
Verflage als voorzitter zou aftreden, tot
den burgemeester van Hillegom jhr. dr.
O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden ge
wend. Deze verklaarde zich bereid onder
de huidige omstandigheden de voorzitters-
candidatuur aan te nemen. Verschillende
afdeelingen van „Bloembollencultuur"
hebben jhr. Van Nispen reeds als nieuwen
voorzitter voorgedragen.
Volgens het weekblad voor Bloembol
lencultuur komen enkele personen nu met
een „onbekenden tegencandidaat" aandra
gen, namelijk ir. Lincklaen Arriëns, een
nieuweling in de bloembollenwereld. Een
circulaire, die deze nieuwe candidatuur
toelicht, heeft bezwaren tegen Hillegoms
burgemeester uit hoofde van zijn ambt en
noemt hem een „half-timer". Genoemd
weekblad dringt er echter bij zijn lezers
op aan, jhr. Van Nispen te stemmen.
„Haarlem Bloemenstad"
Ter aanvulling van het programma, dat
voorloopig is vastgesteld voor de Haar
lemsche feestweek van 29 Augustus,
wordt ons medegedeeld, dat „Haarlems
Bloei" plannen heeft om in deze week een
bloemencorso, een bloemen-cantate en
een tentoonstelling in het Frans Halsmu
seum te organiseeren. Op de expositie
zullen door den directeur van het museum
werken bijeengebracht worden van schil
ders, die in den loop der eeuwen bloemen
als motief kozen voor hun doeken.
DE DISTRIBUTIE
Maandag 10 Maart.
Haarlem. (De Vleeschhal) kaarten voor voe
dingsmiddelen, textielkaarten, brandstoffenfor-
mulieren, (kaart 703 meebrengen), de letters C,
Da t
t Di.
Heemstede, kaarten voor voedingsmiddelen,
textielkaarten, brandstoffenformulieren (kaart
703 meebrengen) 912 30 uur F tot Ger; 24 uur
Ges tot Go.
Bloemendaal, (Jeugdhuis) kaarten voor voe
dingsmiddelen. textielkaarten, brandstoffenfor
mulieren (kaart 703 meebrengen) Q tot en met S.
ZONDAG 9 MAART
HAARLEM. Ned. Herv. Kerk. Groote Kerk
Zaterdag 7.30: Avondgebed in de Consistorie.
Zondag Geen dienst. Nieuwe Kerk 10: Ds.
Rémme. Amsterdam. 7: Ds. van Leeuwen,
's Gravenliage, Jeugddienst.. Noorderkerk 10.30:
Ds E Dijkhuis, 7. Ds. A. J. van Rhijn. Ooster-
kerk 10: Ds. P J Mackaay. 7: Ds E. Dijkhuis
Bakenesserkerk 9.30: Klnderkerk. Ds J W. v.
Elden. 10 30: Ds. I. P van der Waal Kapel Be-
thesda Sarepta 9 30: Mw. A. Wakker-de Wijs.
Klnderkerk. 10.45: Ds. G J. Waardenburg
Stads F\angelisatle. 10: G. Baas. Zaandam
7 30: J. F. Snoeks. Zuiderkapel. Zuiderstr. 15
10 en 4 Dhr. Ed. W. Pera. den Haag 7.45:
Jeugdsamenkomst, Opwekklngssamenkom-
sten. Zuiderstr. 15. Donderdag 8: Ds. B E J.
Bik. Hersteld Evang. Luth. pred. te A'dam.
Youtli for Christ", Jansstr 83. Zaterdag 8
Maart 8 Instuif-avond. Vrije Evang. Gemeente
gebouw Salem. 10 en 5: Ds. D J. D. du Fossé
10: Klnderkerk. O. R. G. Centrum. 10 30: Ds
A. R. de Jong Anglican Church. Sunday. March
9th, 3 p m. at the Oud-Katholieke Kerk, Kir.
derhuissingel. Evensong. Rev. Austen C F
Egllse IVallonne. Begijnhof. Dimanche 9 Mars
a 20 h Cercle d'êtudes bibllque. présidé par
mr. Ie pasteur M. Jospin. Christian Science 10:
Ned. taal 1115: Eng taal. E\ang. Luth. Ge
meente 10.30: Ds. G. Kroes, van Woerden
Ver. Doopsgez. Gemeente. 10 30: Ds. Leendertz
Ver. v. Vr(|z. Hervormden. Jacobstr. 6. 10.30:
Ds. J. de Graaf Hein. Geref. Gemeente. 10.30:
Ds. C. B. Heyn. Geref. Kerk. Viering H. A v. er.
Nabetr. Kloppersingelkerk 10 en 5: Ds J.
W. Slertsema Wilhelmlnakerk 10 en 5: Ds. A.
M. Boevmga. Zuld-Oosterkerk 10 en 5: Ds. L.
Hoorweg Jr. Geref. Kerk (Art. 31) Begijnhof
kapel 10 30 en 5: Ds A. Bos. Oud-Geref. Ge
meente. Parklaan 21 Maandag 7.30: Ds. E. v.
Dijk, van den Haag Baptlste Gemeente. Park
laan 34. 10 en 5: Candldaat A. v. D3tn. Leger
des Hells, Schachgelstr. 26. 10 en 8: Majoor M
v. Echten. Gemeente des Heeren. Lange Molen
straat 22. 10 en 7: Godsdienstoefeningen
Gemeente Gods. Frans Halsstraat 4. 10: Sa
menkomst Vergadering van Geloovigen. 11:
Samenkomst (Broodbreken). llerst. Apost.
Zendingsgemeente. Wilheiminastraat 21 10 en
5: Godsdienstoefening Hersteld Apost. Zen-
dlngsgemecnte, Jacobijnestr. 15. 10 en 5:
Godsdienstoefening. Universeele Eercdlenst
(Soefi-Beweglngi Ged. Oude Gracht 47. 10 30:
Dienst. Ned. Ver. van Spiritisten Hannonia
10.30: Wljdlngsmorgen. Spr. Mevr D. Funke-
Determan. Het Rozekrulsers Genootschap. Ba-
kenessergracht 13. 7.15: Tempeldienst. Dhr. J.
Leene.
HAARLEM-NOORD. Ned. Herv. Kerk. Julia-
nakerk. Zaterdag 7 30: Avondgebed Zondag 10:
Dr. M. v. d Voet. 7: Ds. J Bronsgeest van
Veisen. Jeugddienst Immanuëlkerk. 10: Dr. H.
v. d. Loos Ned. Prot. Bond. Berkenstr. 10.
10.30: Ds. F. H. v. Aalst, te Assen. Leger des
Hells, Ceramstr. 4. 10: Helllglngsdienst. 8: Ver
lossingssamenkomst. Leidsters: Adjudante E.
Geutjes. Kapt e M Meljerhof. Vereen. Doopsgez.
Gemeente, Noorderkapel, Mlnahassastr. 10.30:
Ds. Hoekema. Noorderkapel. Mlnahassastr. 7.30
Dhr. L. J. Pasman. Geref. Kerk. Noord-Scho-
terkerk. 10 en 5: Ds. J, A. van Arkel. H. Av. en
Nabetr, Chr. Geref. Kerk, Floresstraat 10 en
5: Ds. J. C Maris.
HEEMSTEDE. Ned. Herv. Kerk. Kerk op het
Wllhelminaplein. 10: Ds. J. W. v. Nieuwen -
huljzen. 7: Geen dienst. Kapel Nw. Vredenhof
10.30: Ds. A. Hijmans van Amsterdam, 7: Ds.
C. M. Brlët. Ned. Prot. Bond. 10.30: Intrede
dr. H Jansen: bevestiging door ds. mr. G. D.
Boerlage, voorzitter van het hoofdbestuur
van den Ned. Protestantenbond. Geref. Kerk.
Koediefslaan. 10: Dr. P. J. Richel. Bidst. Ge
was. 5: Ds. A. Dondorp. Camplaan. 10: Ds. A.
Dondorp, Bidst. Gewas. 5: Dr P J. Richel.
Geref. Kerk. (Art. 31) 8 15 en 3: Ds J. Keizer
H Avondmaal.
AERDENHOLT. Ned. Herv. Kapel 10: Dr.
Brouwer. Oegstgeest. Relig. Kring. 10 30: Ds J.
J. Louet Felsser, Ned Herv, Pred. te Amsterdam
BLOEMENDAAL. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds. J.
C. van Dijk. Ned. Prot. Bond. 10.30: Ds Mr M.
J. A. Moltzer, Rem. Bloemendaal. Soefl-Bewe-
ging. (Unlverseele Eeredienst). Popellaan 1.
Wegens kolenschaarschte geen dienst.
OYERVEEN. Ned. Herv. Kerk. 10: Dr Ch.
de Beus.
SPAARNDAM. Ned. Herv. Kerk. Oost. Oude
Kerk. 10: Ds. G. H van de Woord. West Kon.
Emmaschool. Raafstr. 10: Ds, Bartlema. van
Heemstede, Jeugddienst. 5: Ds. H. J. Plagge-
Gymna&tiek
Nederiandsche turners
in Concertgebouw
In de ploegen voor de vereenlgingskampiocn-
schappen K.N G.V van a.s. Zondag in het Con
certgebouw te Haarlem zijn verscheldenen van
de beste Nederiandsche turncrs(-sters) opgeno
men. zoodat ook het persoonlijk werk tot rijn
recht ral komen. Bij de dames komen o.a. uit
de beste vier van de nationale persoonlijke kam
pioenschappen. waarbij dus ook de kampioene,
mevrouw G J Heil—Bonnet (DOC.. Amster
dam). d'.e m den wedstrijd van Zondag tegen
Frankrijk van alle deelneemsters nummer één
werd
Zoowel ..Quick" uit Hutzum (de kamploens-
c'ub !W«). als ..De Halter" uit Alkmaar, ver
schijnen met drie van de beste Nederiandsche
turnsters. De vierde mededinger om het dames
kampioenschap. ..Hercules-Hebe" uit Enschedé,
bezit geen bekende turnsters.
De heeren van deze vereeniging rijn evenwel
zeer sterk met o.a. G. v. Galen en G. B. J.
Schlosser, de besten uit de nationale ploeg tegen
België, in welke ploeg ook opgenomen zijn N.
J. Vos en Lod. Groeneveid van het Zondng even
eens deelnemende „Simson" uit Amsterdam.
Ook de andere Ingeschreven vereenlgtngen.
n.l. ..De Halter" en „Quick", hebben ln haar
nv.dden enkele van de beste tien Nederiandsche
turners, onder wie de Alkmaarder K Boot
Om technische redenen is alleen de middag
wedstrijd voor het publiek toegankelijk Dan
komen in den eindstrijd alle 23 turnsters en
evenveel turners, telkens één tegelijk, uit met de
onderdeelen. die het meest ln den smaak van
het publiek vallen, n.l. vrije oefening en ringen
zwaaien voor dames en brug en rek voor heeren.
Verder staan op het middagprogramma de
monstraties door heeren van de beste vrije oefe
ningen en paardoefeningen van "s morgens.
Biljarten
De Leeuw vestigt nieuw record
De Leeuw heeft ln z(Jn partij tegen Kobus
het Nederlandsch record voor de hoogste
serie, dat op naam stond van Van Vliet met
165 sinds Maart 1941, verbeterd door een serie
van 196 te scoren.
De Haarlemmer ls nog niet ln vorm en verloor
opnieuw twee maal.
De uitslagen van Vrijdag lulden:
Van Vliet
300
21
78
14.28
Lubach
280
21
68
13.33
Van der Pol
300
lil
98
27.27
Teegelaar
76
ia
33
6.90
De Leeuw
300
8
196
37.50
Kobus
50
8
18
6.25
v. d. Pol
300
10
72
15.78
Lubach
177
19
«2
9.31
Sweering
300
25
43
12.—
Kobus
267
25
sa
10.68
Jacobs
300
28
49
10,71
De Leeuw
290
28
57
10.35
Sweering
300
20
50
15.—
Jacobs
224
20
62
11.20
Teegelaar
300
23
37
13.04
Van Vliet
285
23
59
12.39
Van de Pol e
n Sweering zijn nog ongeslagen.
dan volgen De Leeuw en Va
Vliet
met
een ver-
loren partij, Jacobs en Teegelaar hebben een
maal gewonnen en Lubach en Kobus bezetten de
laatste plaatsen.
Schaken
Voorronde
wereldkampioenschap
Het Europeesche zöne-tournool ter voorberei
ding van het wereldkampioenschap schaken zal
in Juni ln Hilversum worden gehouden.
Wandelsport
Vierdaagsche in Juli
De jaarlljksche vierdaagsche afstandsmarschen
in Nijmegen zullen dit Jaar van 22 tot en met 25
Juli worden gehouden.
De Regeeringsvoorlichtingsdienst geeft een uiteenzetting
HAARLEM. 7 Maart 1947.
r ONDERTROUWD: 5 Mrt, J. M. Sintenie en A.
Appelman: 6 Mrt. W. L. Koch en M. Castien; H.
G. v. d. Wolk en J. P. Henzen.
BEVALLEN van een zoon: 6 Mrt. J. H. Kooien
—Steenken; L. M. Mentink—Slagt.
BEVALLEN van een dochter: 5 Mrt. J. Patoir
r Grilk; J. v. KruiselbergenBos; E. M. Ophem
d. Graaff; 6 Mrt. M H. Zu-.dhoek—Schoone; N.
t Roose—Kol: 7 Mrt. M. Kemper—Hij zeiendoorn.
OVERLEDEN: 5 Mrt. A. Kees. 71 j.. Veenberg-
Straat; 6 Mrt, D. Veer. 83 j.. Plataanstraat: C. R.
v. d. Vossen. 63 j.. Kamperlaan; H. d. Weers. 76
J., Kloosterstraat.
CHIN. IND. REST. „HONGKONG"
SMEDESTRAAT 21 - TEL. 21375
LOEMPIA 50 CTS. BAMI GORENG f 1.50
IND. RIJSTTAFEL VAN 8 GERECHTEN" f 3.75
Alle gerechten kunnen ook gehaald worden.
(Adv.)
Agenda voor Haarlem
ZATERDAG 8 MAART
Rembrandt: N.I.W.I.N. nachtpremière ..Rebec
ca", 12 uur. Begijnhofkapel: Kamermuziekavond,
8 uur. Frans Hals: „Drie Jantjes op stap", toeg.
boven 14 j., 2.00. 4.30. 7.00 en 9.15 uur. City:
„Blokkade", toeg. bov. 18 j. 2.15 4.30, 7 00 en
9.15 uur. Spaarne: „Atlantic City". 2.30, 7 00 en
9 15 uur Rembrandt: „Kameraad P.". toeg. bov.
18 2 00. 4.15. 7.00 en 9.15 uur. Palace: „Vijf
bakens voor Cairo", toeg. bov. 14 j„ 2.00, 4 15.
7.00 en 9.15 uur. Luxor: „Alles op het ijs", toeg.
811e leeft.. 2.00. 4.15. 7.00 en 9.15 uur.
ZONDAG 9 MAART
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
MAANDAG 10 MAART
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
„DRIE JANTJES OP STAP" (Frans Hals). In
dien het leven tijdens den oorlog zoo prettig
voor de Engelsche marine-mannen is geweest
als in deze film tot uiting komt. dan moet het
meegevallen z(jn. Gemakkelijk bezetten drie
matrozen een Duitech slagschip en werken ze
mee aan het winnen van een zeeslag. Vroolijk
gaat het er ln deze film aan toe en dat ls te
danken aan Tommy Trinder. die daarbij ter
zijde wordt gestaan door Claude Hulbert en
Michael Wilding. Het begin brengt den toe
schouwer reeds in een prettige stemming, als
Tommy Trinder een liedje over het zeemans
leven zingt. Het grappigst ls het gedeelte van
de film, dat op het Dultsche slagschip speelt.
De jongens merken een anderen geest. Zij be
grijpen echter, hoe zij een overwinning moeten
boeken, en doen dat na vele vechtpartijen.
Waarde heeft de film overigens niet. maar
men kan zich er mee vermaken.
„VIJF BAKENS VOOR CAIRO" (Cinema). De
gebeurtenissen van Juli 1942. zooals ze zich
in de Noord-Afrlkaansche woestijnen ten gun
ste van de Engelsche legers ontwikkelden, zijn
voor Paramount aanleiding geweest een on
gemeen boeiend filmwerk te vervaardigen,
waarin de hand van den regisseur de barre
feiten met een romantische saus overgoot. HIJ
leverde tot byna aan het einde een suggestief
verhaal Byna tot het eind, want deze film
heeft met „Gaslight" gemeen,'dat zij betreu
renswaardige concessies doet aan den publle-
ken smaak voor een Joyeuse rentrée van den
held. Bulten deze laatste honderd meter zyn
de Egyptische bakens echter aaneengeregen
tot een hechte geschiedenis met een koste-
Broodelooze eenden
Op het gore wit van den besneeuwden
Haarlemmerhout een krioelend leger
van hongerige eenden. Vlakbij zwoegen
de auto's zich door de sneeuwbrij
maar de honderden dieren op de voer
plaats trekken zich er niets van aan:
zij schransen zich de maag vol. wie weet
na hoe lang-vasten. Plotseling een rap,
bruin figuurtje: een eekhoorn en daar.
nog een. De wilde eenden, wel eens de
schuwste watervogels genoemd, de vele
knagertjes er tusschen, was het wonder
dat vele wandelaars hun schreden in
hielden om dit ongewone tafreel te zien?
En misschien zal het de hongerende die
ren goed doen. eens den menscih te too
nen, welk een nood er is onder de vogels
Misschien zullen meer ramen opengaan
en meer handen zich openen om wat
brood te strooien.
3. de Kadt over Japansche
en anti-Japansche invloeden
in de Republiek
In een onder leiding van mr. J. H. van
Wijk gehouden vergadering van de afdee
ling Haarlem van de vereeniging „Nèder-
landIndonesië" heeft de heer J. de Kadt
Vrijdagavond in restaurant Brinkmann ge
sproken over „Japansche en anti-Japan-
sche invloeden in de republiek". Vooraf gaf
de heer De Kadt een overzicht van den
reeds sedert 1905 bestaanden invloed van
Japan na den oorlog met Rusland. In Indië
had zich een nationalistische beweging ont
wikkeld. Volgens spreker werd de invloed
na den oorlog van 19141918 sterker en
hiervoor had men in Indië waardeering en
bewondering.
Uitvoerig besprak de heer De Kadt de
situatie, welke na 1940 is ontstaan. Hij
merkte op, dat er bij de bewoners een on
behagen tegen de regeering was gegroeid
en toen de oorlog in Indië uitbrak maakte
de actie van het leger weinig indruk op
her.. Haar prestige is in de korte oorlogs
periode niet toegenomen. Door het maken
van propaganda gaven de Japanners zich
't kenmerk van Aziatische broeders en be
vrijders. Radio Tokio buitte fouten van de
NederUndsche regeering uit, aldus ging de
heer De Kadt verder en haar leuzen voor
een gemeenschappelijk Aziatisch volk en
vrijheid voor de Indonesiërs sloegen in.
Japan had de bevolking dus pp zijn hand.
Bovendien besteedden de Japanners, vol
gens spr., meer aandacht aan het onder
wijs en stimuleerden ze de schilderkunst.
Ook het vormen van een leger had tot ge
volg, dat bijzondere karakter-eigenschap
pen werden gevormd.
De ondergrondsche actie tijdens de be
zetting had een afkeer van Japan tot gevolg
en bij de capitulatie was de stemming tegen
dit land, merkte spr. op. Men was blij, dat
de heerschappij ten einde was en verwacht
te. dat de Nederiandsche regeering wat ge
leerd zou hebben door de bezetting der
Duitschers. Toen de Engelschen geland wa
ren en Nederiandsche ambtenaren op de
zelfde wijze als vóór den oorlog de posten
op de departementen gingen bezetten, sloeg
de stemming om. De drang naar zelfstan
digheid nam toe en de republiek werd op
17 Augustus uitgeroepen. Volgens spr. had
den de Indonesiërs steun van de Nederlan
ders verwacht.
De heer De Kadt zei, dat er inmiddels
een Japan-legende ontstaan is, welke een
product is uit de fabriek der tegenstanders,
die niet voor het nieuwe zijn. Spreker be
sloot met te zeggen, dat de legende terug
gebracht moet worden tot de werkelijkheid
en dat de weg tot samenwerking moet in
geslagen worden.
Hierna bestond er gelegenheid vragen te
stellen.
Dubileerende schoolvereeniging
Het 25-1arlR bestaan der schoolvereeniging van
de 2e H.B.S,-b, Santpoorterplein te Haarlem,
dat op 6 October viel. wordt herdacht op Dinsdag
1 April, 's Middags ls er een tooneel- en muziek
uitvoering ln de Tulnzaal van het Gem. Con
certgebouw en 's avonds een bal in de Concert
zaal, met medewerking van de „Bamboozlers"
en de „Jig Rhythm Club",
UITSPRAAK BIJZONDER HOF
Uitspraak doende veroordeelde het Bijzonder
Gerechtshof te Amsterdam hedenochtend con
form den eisch F. C. J. S. uit Haarlem, tot 1 Jaar
R.W.I., waarvan 9 maanden voorwaardelijk,
wegens werkzaamheden voor de Dultsche Orts-
kommandantur.
Bodega
't Jxefpuitt
GROOTE HOUTSTRAAT 125-127
Extra geëngageerd
De bekende Violist
Verkrijgbaar naar verkiezing:
Oude Genever
Bols. Wijnand Fockink extra.
Night Cap, Hoppe, Oorlam, Levert.
Div. merken Fransche Cognac
en Likeuren.
Alle dranken worden bij ons geschonken zoo
als wij ze ontvangen.
I lijken dialoog, een vermakeiyke persiflage op
veldmaarschalk Rommel door Erich van Stro-
heim en een splonnage-gegeven. dat met be
hulp van Anne Baxter en Franchot Tono tot
een illuster verhaal van net-met-teveel liefde
en nog-net-aannemeiyke verwikkeling is ge
groeid. De fotografie ls wel eens Iets te don
ker. maar munt aan den anderen kant uit
door indrukwekkende vondsten, zooals het
tweemansgevecht, dat door één brandende zak
lantaarn "wordt geïllustreerd en desniettemin
tot een hoogtepunt ls geworden.
„ALLES OP HET IJS" (Luxor). Na een uitge
breid en deels interessant voorprogramma, waar
in men zoowel een dansenden Hitier als een
boffenden Slnbad-the-Sailor kan bewonderen,
komt „Alles op het IJs" met een reeks over
dadige revue-scènes, waarvan de kleine Irene
Dare het beweeglijke middelpunt vormt. De
massa der schaatsfestljnen wordt bijeengehou-
den door een tamelijk pretentieloos verhaalde,
dat uit een reeks vergissingen en romances en
een gelukkige oplossing bestaat. Het feit, dat het
ln verkeerde volgorde afdraaien van enkele
acten geen noemenswaardige storingen beteeken-
de. bewijst we! dat niet het verhaaltje, doch de
ijsscènes :r. deze film de belangrijkste rol was
toebedeeld.
„ATLANTIC CITY" (Spaarne). In het voor
programma draalt ..De Spookhengst". De hengst
is minder „spokerig" dan de titel zou doen ver
moeden, want zijn charmes voor de zwakke
leden van het paardcngeslacht worden gebruikt
door een bende paardendieven, om heeie kuddes
merries mee te lokken. Gelukkig voor den recht-
matigen eigenaar en diens dochter komt Tom
Tyler op de proppen, die het mysterie op bevre
digende wijze oplost. De hoofdfilm „Atlantic
City" geeft een opeenvolging van allergenoege-
ltjkste shows met medewerking van Jerry Co-
lonna. Louts Armstrong. Paul Whlteman en vele
anderen. Bovendien geeft zij en passant de wijze
levensles, dat het zelfs voor een schatrijken
theater-exploitant niet loonend is om zijn zaken
belangrijker te vinden dan zijn vrouw, want dan
De regeering van Groot-Brittannië heeft
bij de Nederiandsche regeering geprotes
teerd tegen de aanhouding van het Engel
sche koopvaardijschip „Empire Mayrover"
door de Nederiandsche marine, aldus meldt
Reuters diplomatieke correspondent. Toen
het protest werd ingediend meer dan
tien dagen geleden was het den Brif-
schen autoriteiten niet bekend, dat het
schip reeds was vrijgegeven. Het incident
wordt officieel nog altijd als niet geregeld
beschouwd, aangezien men geen verzeke
ring heeft ontvangen, dat dergelijke inci
denten in de toekomst zullen worden ver
meden.
Naar aanleiding van de vele uiteenloo-
pende verklaringen, door den heer James
Ryau, directeur van de Isbrandtsen-Lme,
afgelegd, heeft de Regeeringsvoorlich
tingsdienst te Batavia het volgende com
muniqué uitgegeven:
„De mededeelingen van den heer Ryan
inzake den loop der gebeurtenissen tot de
aankomst van de Martin Behrman op de
reede van Cheribon stemmen niet overeen
met de gegevens, die door het Amerikaan-
roept zij op zekeren dag uit: „Ik hou dit niet
meer uit" en loopt weg.
„KAMERAAD P" (Rembrandt) geeft weer hoe
de bevolking van een Russisch dorpje, dat achter
de Duitsche frontlijn is geraakt, er toe over gaat
een partlsaner.troep te vormen, die wraak neemt
voor het ondervonden leed, den overweldigers
zoo veel mogelijk dwars zit en op een gegeven
oogenblik bijdraagt tot de "bevrijding door een
plaatselijke overwinning ie behalen. De film
schildert dat alles met elementaire begrippen,
die goed cn kwaad zeer scherp tegenover elkaar
zetten en den Duitschers hier en daar tot vol
komen carlcaturen maken. Niettemin ls de uit
beelding van de heerschersmethoden der bezet
ters doeltreffend, want zij roepen ook nu nog de
gewaarwordingen op die we ons nog al te goed
herinneren. De niet genoemde regisseur is n:et
teruggeschrokken voor rauwe tafreelen, maar
de trant van dit werk is toch geenszins van be
gin tot eind realistisch. Verschillende malen
dringt zich een pathos naar voren dat tot sym
boliek verstart. Het spel. dat te zien is. blijft
zeer primitief, de sterkste gevoelsuitdrukkingen
worden bereikt met beweginglooze close ups.
Technisch staat de film niet op het peil. dat we
gewoonlijk zien de oorlogsomstandigheden
zullen daar we! de oorzaak van zijn en voor den
slmpilstischen stijl moet waarschijnlijk de ver
klaring gezocht worden ln het feit. dat deze
film het ls aan de strekking te merken oor
spronkelijk voor blnnenlandsch Russisch gebruik
is vervaardigd.
BLOKKADE (City) is een spannend verhaal,
dat zich tijdens den Spaanschen burgeroorlog
afspeelt. De hoofdpersonen zijn een Jonge lui
tenant (Henry Fonda) en een charmant meisje
(Madeleine Carroll) die betrokken worden bij een
ingewikkeld siponnage-avontuur, waarin vooral
het meisje een actieve, maar minder fraaie rol
speelt. Ook de liefde spreekt temidden van bom
bardementen en andere oorlogsversehrlkkingen
een woordje mee en het slot is dan ook mee:
romantisch dan waarschijnlijk. Maar het is een
Amerikaansche film en dus was een „happy
ending" beslist noodzakelijk.
sehe ministerie van Buitenlandsche Zaken
en de Nederiandsche ambassade te
Washington aan de reeders zijn verstrekt.
Misleidend is de verklaring van den heer
Ryan, dat de directeur van het departe
ment van economische zaken zou hebben
toegestemd in een regeling van de geschil
len ten aanzien van de lading van de Mar
tin Behrman binnen het kader van de ge
meenschappelijke Nederlandsch-I ndonesi-
sche besprekingen. De Nederiandsche en
de Indonesische autoriteiten plegen regel
matig overleg over economische vraag
stukken van wederzijdsch belang en daar
voor is de tusschenkomst van den heer
Ryan onnoodig. De stellingen van den heer
Ryan, gebaseerd op het internationale
recht, missen iederen juridischen en feite
lijken grond. De Martin Behrman is be
handeld met de hoffelijkheid en de correct
heid, welke past jegens een koopvaardij
schip van een bevriende natie en er is geen
sprake geweest van eenige bedreiging ten
aanzien van kapitein of bemanning. De
souvereiniteit van de Nederlandsch-Indl-
sche regeering over het Nederlandsch-In-
sche gebied en de Nederlandsch-Indische
territoriale wateren staat volkomen vast
en is onlangs nog door het Amerikaansche
ministerie van buïtenlandsche zaken be
vestigd. Daarom kan er nimmer sprake
zijn van een „strooptocht". In overeen
stemming met het internationale recht is
de Nederlandsch-Indische regeering vol
komen bevoegd voorschriften te geven van
hetgeen in de Indische wateren mag en
niet mag. Bovendien is hier van toepas
sing de „maritieme kringen ordonnantie",
welke bepaalt, dat de commandant van de
zeemacht bevoegd is vreemde schepen te
gelasten de territoriale wateren te ver
laten op grond van overwegingen van vei
ligheid, openbare orde of landsbelang,
waarbij de marine gerechtigd is de sche
pen op te brengen naar bepaalde havens.
Derhalve was de opdracht aan de Martin
Behrman om op te stoomen naar Priok
een politie-maatregel op legalen grond
slag. welke maatregel, indien noodig kan
worden afgedwongen.
Volgens het internationale recht kan
onder zulke omstandigheden een be
vel, gegeven in de territoriale wateren,
ook worden afgedwongen buiten de ter
ritoriale wateren. In verschillende landen
gaat men wat betreft deze bepaling van
het internationale recht belangrijk verder:
Amerika bijvoorbeeld hield dranksmok
kelaars aan en zette de vervolging tot ver
buiten de territoriale wateren voort. On
juist is voorts de bewering van den heer
Ryan, dat de bemanning aan boord van
het schip gevangen zou zijn. De beman
ning was op de reis van Cheribon naar
Priok geheel vrij en is ook thans volkomen
vrij. De conclusie is. dat de marine de be
palingen van het nationale en internatio
nale recht volledig in acht genomen
heeft".
STEEDS biedt het door-de-daagsche
leven den burger nieuwigheid.
Gisteren was het een staander.
Een heer met een noodlot.
Een heer met een bontjekker, een kof
fertje en een goed gezicht.
Wij stonden allemaal op-een gedrukt op
een treinbalcon.
Ik heb ze geteld: een Indisch echtpaar
met twee Indische kindertjes, drie matro
zen. een heer die bleek sociaal werker ta
Zwolle te zijn. een meisje met een vuur-
roode doek over rossig haar en water-
blauwe oogen. een nogal grauwe dame, dia
leerares MO. Fransch aan een meisjes
II.B.S. zol kunnen wezen en een man met
een wiet. lende lorgnet, die de krant wilde
lezen ondanks de drie matrozen en de
leerares die hem. van Amsterdam tot Lei
den. omknelden. En de staander.
De Indische kindertjes keken naar mij
uit de diepte Zij hadden groote, glanzen
de oogen, die karbonkelden uit een warm
en kunstig windsel van doeken. De Indi
sche ma slaakte geluidjes, die niemand dan
de kinderties verstond.
De matrozen bromden liedjes. Het was
een trio. dat de harmonie verstond. Zij
bromden op den cadans van den trein en
dc wielen. De sociale werker voerde een
kalm gesprek met mij over aluminium
pannen van negentien gulden, die nu punt-
ioos te koop zijn. Maar wie. die twee maal
negentien gulden werkloon ontvangt, kan
de helft daarvan besteden aan één pan?
De rest zweeg en deinde mee met de ge
comprimeerde vleeschpuöding, door het
toeval en de Nederiandsche Spoorwegen
bekookstoofd op dit eene deinende balcon.
De man met het noodlot stond aan mijn
andere zijde. „Het wordt steeds erger",
zeide hij. „Mijn zenuwen kunnen er steeds
minder tegen. Ik sta alle dagen van de
week, behalve Zondag, zoo ingepakt tus
schen de menschen. Ik heb het slecht ge
troffen in de wereld. Ik zit nooit. Ik ben
twee-en-dertig jaar reiziger en ik kèn niet
tegen reizen".
„Er zijn groote admiraals, die altüd zee
ziek zijn", zei ik.
„Dat ken wel", zei hij, „maar die hebben
de ruimte. Ik heb nooit ruimte. Ik zit
nooit. Ik tref het nooit. Zelfs geen klap
bankje. Ik zal het ook nooit treffen. Het
is een verschrikkelijk toeval dat mij. juist
mij. juist Johannes Theodoras Adrianus
Wikkelman. tot zijn slachtoffer heeft ge
maakt. Ik vind reizen verschrikkelijk. Het
noodlot heeft mij reiziger gemaakt. Ik heb
het land aan thee. Ik ben thee-reiziger. Ik
kan niet tegen staan. Ik sta altijd. Ik heb
aanleg voor engtevrees. En ik hoef u ver
der niks te vertellen. U kunt mij altijd zoo
op het balcon Haarlem-Leiden en terug
aantreffen. Altijd met vreemde menschen
dicht tegen me aan".
De matrozen bromden een liedje tegen
het rossige meisje, dat niet glimlachen
wilde.
De lorgnet trachtte zijn krant langs den
hoed van M.O. Fransch om te draaien
De man uit Zwolle had de pannen ver
laten en was aangeland bij de wollen
stoffen.
„Laatst zat ik voor het eerst in twee
jaar", zei de achtervolgde man. „voor het
eerst in twee jaar meneer, doordat een
kolonel er in Heemstede al uit moest.
Maar toen kwam er een dame van in de
tachtig naast me staan. Kèn ik niet aan
zien. En toen was het weer zoo. Balcon
tot Leiden.
„Pech gehad", zei ik.
„Dat is geen pech", zei hij, „dat kéjje
geen pech meer noemen; noodlot is het;
fatum; beschikt voor Johannes Theodoras
Adrianus Wikkelman. Dat mot nou een
maal. Wikkelman mag nooit zitten; Wik
kelman mot krepeeren aan engtevrees".
„Pa, een zuurtje", zei een Indisch kind.
„Ik kan zoo niet bij het zakje komen",
zei Pa. „In Den Haag".
„Als u vanavond terug gaat", zei de
man, „vindt u Wikkelman op het bacon.
Dat kèn nou eenmaal niet anders".
En hy wrong zich het balcon af naar het
station Leiden.
ELIAS.
GOEDE ONTSPANNING
De Bellamy-Vereeniging brengt in samen
werking met de Haarl. Hawaiian Ver. op
10 Maart 1947 des avonds 8 uur in den
Haarl. Kegelbond, Tempeliersstraat een
avond van muzikale ontspanning. De Heer
J Bogaard houdt daarbij een populaire
causerie over de economische mogelijk
heden in dezen tijd.
Kaarten tel te bestellen bij den Secretaris
onder nr. 22967 en voor zoover voorradig
bij Alphenaar en aan de zaaL
(Adv.)
HAARLEM EN OMGEVING
Tegen twee personen heeft de politie pro
ces-verban; opgemaakt wegens diefstal van
brandstoffen van het goederen-station der Ne
deriandsche Spoorwegen.
Maandag to Maart herdenkt de heer J. L.
Heemskerk den dag. dat hij vijfenveertig Jaar
geleden In dienst trad bij de N.V. Houthandel
Peltenburg en Zonen.
De vroegere opzichter van den perrondlenst
van het Haarlemsche station, de heer C. R. ten
Kate, is met Ingang van i5 Maart benoemd tot
stationchef te Horst Sevenum.
Prof. Ir. II. T. Zwiers zal op Woensdag 12
Maan in hötel „De Leeuwerik" voor de leden
van de vereeniging „Haerlem" spreken over
„Bouwen van allen dag".
Stierenkeuringen worden gehouden op 1
April 9 uur bij het Slachthuis ie Haarlem en 11
uur op de Markt te Hoofddorp,
In ons nummer van Vrijdag 28 Februari is
tot onze spijt een foutief foto-onderschrift ver
schenen. dat wij -als nog hierbij Intrekken. Het
betreft een relaas, ons verstrekt door een foto
bureau. bij de foto van dc „SlegessSuIe" op de
Siegesa'.lee ln Berlijn.
In de gemeente Bloemendaal werd aan 200
personen eer. consumentencrediet veistrekt.
De politie te Bloemendaal hield twee Jon
gens aan. die steenkool vervoerden, welke zij
bij het provinciaal ziekenhuis hadden ont
vreemd.
De bloembollenexport op Engeland is thans
voor het komende seizoen vastgesteld op
11.000 OOO kilogram. Vorig jaar bedroeg de uit
voer 7.000.000 kilo. De export naar Amerika blijft
vermoedelijk gelijk en ook naar Denemarken
zal ongeveer eenzelfde kwantum als hel vorig
Jaar worden geëxporteerd. Voor Zweden zijn de
vooruitzichten gunstig.
Een „Klndcrzorg"-dag wordt Donderdag 13
Maart gchou -n ln de Begijnhofkapel te Haar
lem. 's Avonds ls er een speciale wijdingsdienst
waarin Ds. P. J. Mackaay zal spreken over het
werk van „kinderzorg" voor het verwaarloosde
kind. Muzikale medewerking wordt verleend
door mevrouw J. A len Cate—Stheeman (so
praan). de heer J C. Westering (orgel). Des mid
dags om 4 uur zal in Hötel Brinkmann de heer
J. de Nle. directeur van het Haarlemsch Wees
huis. een causerie houden over „Waarom kin
deren In het gezin, waarom ln tehuizen? Beide
samenkomsten zijn toegankdttk voor alle bes
1 angstellenden.
