De ware aard der dingen
Naar meer automatische mogelijkheden
voor telefoondistrict Haarlem
Twee bekroonde Fransche boeken
Zorgwekkende getallen
over landbouwwerkers
Dienstplichtigen
naar Indië
Wereldnieuws
WOENSDAG 19 MAART 1947
IN DE WERELDPOLITIEK:
Het is een typisch verschijnsel in de po
litieke atmosfeer vap vandaag, dat de de
pressies en opklaringen in het Oosten de
mensehen het mees: interesseeren cn het
diepst beroeren. Als Stalin tegen Elliot Roo
sevelt zegt dat er geen direct oorlogsgevaar
as, haalt men verlicht adem en voelt men
zich gerustgesteld - totdat een heftige uit
val van Moiotof of Visjinski dezelfde vrees
en dezelfde bange erwachtingen van
voorheen weer levendig maakt. Als een
Nederlandsch vakvereemgingsleider, die in
Moskou op bezoek was, bij zijn terugkeer
met stelligheid verzekert, dat het Russische
volk den vrede wil, zegt de voorzitter van
de vergadering, tot welke deze woorden
gesproken werden, dankbaar te zijn voor de
geruststelling. Als een krant het bericht
lanceert, dat de Russen met V-wapens ex
perimenteer en, daalt de barometer tot
storm en als de Russische delegatie in de
UNO aandringt op drastische ontwapening
wijst hij onmiddellijk mooi weer aan.
Als men de zaak omdraait en eens gaat
kijken welke gevolgen de weersverschijn-
selen in het Westen voor de publieke opi
nie hebben, komt .men, merkwaardig ge
noeg, tot andere resultaten. Wanneer Bevin
in het openbaar verklaart, dat hij ten aan
zien van den vrede vol goeden moed is,
zegt men: „Maar wat meent Moskou?" en
wanneer Truman in een met veel gerucht
omlijste rede een krachtig verzet tegen de
Russische bedreigingen in het Nabije Oos- I wijten,
ten aankondigt, dan reageert men met een
bang voorgevoel - niet voor de Ameri-
kaansche plannen, doch voor de Russische
reactie daarop. Zoo is het altijd weer Mos
kou, dat als een sombere vulkaan den ho
rizon vei-duistert en de menschen „in zwar
te schaduwen hult". Altijd weer Moskou,
dat. de belangstelling heeft en waarvan de
uitlatingen en verklaringen op een gouden
schaal gewogen worden om eèn argument
voor optimisme of pessimisme te vinden.
Is Moskou belangrijker dan Washington?
Is Moskou voor den vrede gevaarlijker dan
Washington? Men is geneigd, daarop snel
en overtuigd te antwoorden, doch men
moet daarbij bedenken, dat de „ware aard
der dingen" soms gehuld is in een zeer
overtuigend doch niettemin b^riegelijk
kleed, dat gemakkelijk misleiden kan.
Wanneer men de oprechte bedoeling heeft,
de objectiviteit in dienst te stellen van de
beschouwing der wereldverhoudingen, dan
moet men beginnen met zich af te vragen,
of er inderdaad een serieus gevaar voor
den wereldvrede bestaat en van* welken
kant dit gevaar zich tot den sprong gereed
maakt. Afgezien van het feit dat, zuiver
technisch en zakelijk gezien, een oorlog in
de eerste vijf en twintig jaar tot de onmo
gelijkheden behoort, dient men te over
wegen welke reden er voor een of ander
land kan zijn, aan te sturen op een oorlog,
die voor dat land zelf onmeetbare en on
voorziene gevaren inhoudt. Het Duitsche
voorbeeld spreekt daarbij wel zoo duide
lijke taal, dat over dit laatste niet veel be
hoeft te worden gezegd. Het kan waar zijn,
dat er vooral van Russische zijde veel on
aangenaams aan het adres van de Weste
lijke mogendheden wordt gezegd, doch
wanneer men kennis neemt van de onver
bloemde oordeelen over het Sovjet-systeem
en de Russische politiek die in het Westen
an woord en geschrift ten beste worden ge
geven, dan kan men in dit geval moeilijk
van eenzijdigheid spreken. Het Westen is
overwegend afkeerig van de communisti
sche staatsidee, die niet overeenkomt met
wat de oude cultuurwereld verstaat onder
een democratische samenleving - de Rus
sen zijn afkeerig van wat zij „dollardemo
cratie" noemen en kunnen zich moeilijk
vereenigen met de opvattingen die in de
kapitalistische landen gelden ten aanzien
van het sociale en politieke beginsel. Zoo
wel in Oost als in West beschouwt men de
eigen opvatting als de juiste en - wellicht
is zoowel in Oost al= in West die opvatting
ook wel de juiste. Wie zal zich daarover
een Salomo's-oordeel aanmatigen? Op een
der bijeenkomsten te Moskou kwam het
dezer dagen nog zoo treffend tot uiting in
een op zichzelf niet zoo belangrijk debat
over de persvrijheid in de thans bezette
landen Duitschland en Oostenrijk: Moiotof
legde er den nadruk op, dat zijn regeering
onmogelijk kon tolereeren dat die pèrsvrij-
heid de kans voor de bezette volken zou
openlaten tot het verspreiden van nazi-
propaganda. Met andere woorden, een be
paalde beperking van de persvrijheid als
middel tot een verhoogde veiligheid was
voor hem zoo logisch en zoo geheel en al
democratisch, dat hij het als het ware ab
surd zou vinden, wanneer de Westelijke
mogendheden in dit geval hun principe van
volledige en onbeperkte vrijheid van druk
pers zouden willen toestaan. Uit principe
van Moiotof, dat tevens het principe van
het Sovjet-systeem is, zou :n het nationale
verband van een Westelijke natie een
schending van het heilige grondwettelijke
recht beteekenen - in Rusland, waar de
natie als zoodanig nog ternauwernood aan
duizend interne gevaren en moeilijkheden
ontsnapt is en waar de Sovjetregeering
eigenlijk nog lang niet toe is aan de volle
dige wedergeboorte van het ontzaggelijke
rijk tot een industrieel, sociaal en econo
misch eindproduct, kan die volledige, in
het Westen tot traditie gegroeide vrijheid
eenvoudig niet worden geduld. Men kan
het er mee eens zijn of niet - de Sovjet
regeering heeft in nationaal verband te
beoordeelen, wat zij voor hare onderdanen
het beste acht en dat moet in de interna
tionale politiek geen rol spelen. En wan
neer de nationale welvaart der Sovjet-Unie
eischt, dat er een vrije uitgang naar de
Dardanellen wordt verkregen, dan is het
streven daarnaar een even groote aanslag
op den wereldvrede als het Amerikaansche
streven naar uitbreiding van de invloeds
sfeer der U.S.A. in de Pacific en de Mid-
dellandsche Zee. Waar de uitloopers van
die nationale pohtiek elkaar raken, daar
ontstaan de wrijvingen en daar vallen har
de woorden - daar wordt de kiem gelegd
voor redevoeringen als die van Truman en
voor kregelige opmerkingen als die van
Moiotof. Maar waar is de serieuze oorlogs
kans? De nationale welvaart van de Sovjet-
Unie. noch die van Amerika, gedoogt een
beslissing met de wapenen. Het is waar,
dat zulk een vrede weinig meer lijkt op
dien, waarvan men in gouden droomen ge
droomd heeft, doch dat is het noodlot van
de menschelijke samenleving, die haar
droomen maar zelden in realiteit ziet ver-
keeren. Tenslotte gaat het er om, uit te
vinden waarvoor men werkelijk en met
reden bang moet zijn: Dat is dan niet enkel
Moskou of enkel Washington, doch dat is
de verblinding die zich kan meester ma
ken van eiken politicus in elk land en van
ieder volk in Oost zoowel als in West. De
verblinding, die nationale welvaart en
menschengeluk verwarren doet met macht
en meesterschap. Op de symptomen daar
van dient zorgzaam te worden gelet, want
de ware aard der dingen in de wereldpoli
tiek gaat vaak schuil onder schoone phra-
sen, vaker dan onder ruwe en onaangena
me. maar in ieder geval openhartige ver-
J. L.
De radio geeft Donderdag
HILVERSUM I. 301.5 M.
8.0O, 13.00. 19 00. 20.00. 22.00 uur Nieuws, 3.15
J>!uk den dag. f oo Muziekkalender 9 05 Och-
tendconcert. 9.45 Voor kleuters. 10.00 Leger
des Heils. 10 15 Morgendienst. 10.45 Orgel
1100 Zonnebloem 11.45 Familieberichten. 12 00
Angelus. 12.03 Frltz Krclsler. 12.30 Lunchconcert.
12 55 Zonnewijzer. 13.15 Als 12.30. 13.45 Voor de
vrouw. 14.00 Espressivo 14 40 Causerie. 15 00
Sans Souci. 15.45 Koor 1G.O0 Joh. de Heer. 10 45
Orkest. 17 30 Disco-klanken. 18.00 Orgel 13 30
Strijdkrachten. 19.15 Lichte Opera. 13 25 Vaart
der volken. 19.45 RVD antwoordt. 20.08 Weer-
praatje. 20.08 Koor en orkest. 21.30 Band en
plaat. 22.05 Actueel geluld. 22.30 Kamerorkest.
HILVERSUM II, 414.5 M., 218 M. en 1875 M.
8.00, 13.00. 18.00. 20,00. 23.00 uur Nieuws. 8,15
Gram.platen. 8.45. Gram.platen. 9.15 Morgen
wijding 9.30 Waterstanden. 9.50 Arbeids
vitaminen. 10.30 Voor de vrouw. '.0.35
Gr pl 10 50 Kleutertje luister! 11 00 Echoes of
the Orient. 11.15 Stemmen uit Amerika. 1130
P:ar.o. 12.00 Sextet. 12 30 Spionnetje. 12 51
Piano! 13 45 Metropole-orkest. 14.00 Voor de
Vrouw. 14.20 Cesare-trio. 15 00 „Het Irene-
Jor.ds"! 15.20 Reprises, 16.25 U kun: het geioo-
ven of niet. 16,30 Spaansche muziek. 17.00 Ka-
leidoscoop. 17.20 Dr. Porttetje. 17.30 Orgel en
piano 17.50 Rijk over zee. 18.15 Skymasters.
18 45 Sport. 19.00 En nu naar bed. 19 00 Gr pi
19.45 Indië spreekt. 19.30 Volksmuziekschooi.
ao.05 Echo. 20.10 Orkest. 21.15 Hoorspel. 21.45
Op den drempel van de lente.
Igor Strawinsky, de Russische componist,
pianist en dirigent, die In het, begin van deze
eeuw met zijn „Sacre du printemps" de muziek
wereld op zijn grondvesten deed wankelen,
komt naar ons land om op 29 Mei met het Am-
sterdamsch Concertgebouworkest te concer
teeren.
Igor's zoon Soulima zal tijdens dit concert
zijn vaders pianoconcert spelen.
Behalve Strawinsky zullen in het voorjaars
seizoen ook Paul Hindemith, Leopold Stokows-
ky en Henri Tomasi in den dlrigentenstoel van
het Concertgebouw plaats nemen.
Franziska Gaal en Adolf Wohlbruck, die
de laatste jaren in Engeland onder den naam
Anton Walbrook optrad, zullen dé hoofdrollen
In een groote muziekfilm, die te Weenen wordt
voorbereid, vertolken.
De bekende actrice Marie van Eysclen—
Vink vierde dezer dagen haar 83sten verjaar
dag. Tientallen bloemstukken en honderden
telegrammen en brieven uit alle deelen des
lands bewezen, dat men haar nog niet ver
geten is.
De Haarlemsche filmkring H16 organi
seert op Zondag 30 Maart om 11 uur in het
Luxor-theater een voorstelling van het werk
van den Franschen regisseur René Clair: „Les
deux timides".
Marfa Semionowna Kriukowa, die nauwe
lijks lezen en schrijven kan, maar tot de
geliefdste sprookjesverstelsters van Noord-Rus
land behoort, heeft onlangs de Leninorde ont
vangen. Schrijvers en musici verzamelden haar
sprookjes en liederen tot een aantal omvang
rijke bundels.
Alle oude abonnés zijn weer aangesloten
en 1000 nieuwe hebben hun telefoon
Dc Haarlemsche meneer, die verwacht,
dat zoodra de vorst geheel uit den grond
is, met veel misbaar een auto van de P.T.T.
voor zijn huis zal stoppen, om hem van de
zoo hoognoodige telefoonaansluiting te voor
zien, toont met zijn wensch een verkeerde
gedachte te hebben voortgebracht: de ge
dachte namelijk dat op het oogenblik Tante
Pos maar weer „raak" aansluitingen uit
deelt. De wachtlijst met 8000 namen voor
het telefoondistrict Haarlem spreekt hier
wel heel andere taal.
Toch zijn alle oude klanten (11.000 in
onze stad) weer aan hun telefoon geholpen
en wanneer we bedenken, dat er eind 1945
nog maar 5000 aansluitingen hersteld wa
ren, blijkt wel, dat de P.T.T. niet stil heeft
gezeten. Integendeel, want behalve de
11.000 oude klanten konden nog ongeveer
1000 nieuwe geholpen worden, zoodat in
het geheele district Haarlem, dat zonder
Amsterdam met de Zaanstreek en het Gooi
de provincie Noordholland omvat, op het
oogenblik 27.000 aansluitingen in bedrijf
zijn tegen 26.000 vóór den oorlog.
De wachtenden zullen op den duur gehol
pen worden, maar de chef van den admini
stratieven dienst van het telefoondisttict
Haarlem, wien wij deze gegevens danken,
was niet bijster optimistisch over de ma
teriaalpositie. Bovendien heeft de lang
durige winter alle grondwerk tijdelijk on
mogelijk gemaakt,
A.Z.Z.-verkeer voor Haarlem
op komst.
De P.T.T.-menschen hebben de eigen
aardige gewoonte om, net als hun broeders
a" de Spoorwegen, graag in afkortingen
te spreken. Wanneer de heer J. J. Kolijn
ons dan ook vraagt, of we nog iets willen
weten van het toekomstige „A.Z.Z.-verkeer"
moeten we het twee keer laten zeggen, om
de letters te laten doordringen.
Onze zegsman glimlacht toegeeflijk en
onthult dan. dat ..over eenige maanden
Haarlem 's Avonds, 's Zaterdags en 's Zon
dags automatisch verbonden zal zijn met
zoowat het geheele land". Helaas is deze
belangrijke uitbreiding van het automati
sche verkeer voor onze stad overdag dan
nog niet mogelijk, want het materiaal laat
zooiets voorshands niet toe.
De genoemde uitbreiding heeft toch nog
al wat voeten in de aarde, want de centrale
aan de Raaks moet uitgebreid worden: er
kan maar niet zonder meer worden bijge
bouwd, en dus zullen de nu nog door het
Mysterie van de „Wilda"
is thans opgelost
Het seliip was doorge
varen naar een Spaan-
sche haven
Het mysterie van de „Wilda", het eenige
kustvaartuig uit het voor Indië bestemde
convooi, dat tot nu toe niets van zich had
laten hooren, is thans opgelost- Tijdens
den mist in het Kanaal, waarbij de kust
vaarders elkaar kwijt raakten, was de
„Wilda" te ver uit den koers gevaren, om
óp het oogenblik, dat het zicht helderder
werd, haar mede-lotgenooten nog m het
vizier te kunnen krijgen. De oproep van
den convooileider om in Brest te verzame
len. is door den kapitein van de „Wilda"
blijkbaar niet ontvangen en toen hij in de
volgende dagen geen contact met de
..Beta" had, is hij voorloopig de Spaansche
haven Vigo binnengeloopen, mede wegens
het slechte weer. Inmiddels is het radio-
telegrafisch contact hersteld. Het te Brest
1 ggende convooi, dat tot nu toe wegens
zwaar weer niet kon uitvaren, heeft echter
weer zee gekozen, met Gibraltar als voor-
loopige bestemming. De „Wilda" heeft dat
voorbeeld gevolgd. Verwacht mag dus
worden, dat aan het eind van deze week
het geheele convooi te Gibraltar weer bij
elkaar zal zijn.
Aparte bon voor jam
I en stroop gevraagd
Het Tweede Kamerlid de heer Maenen
heeft aan den minister van Economische
Zaken gevraagd of het juist is, dat ver
scheidene fabrieken, alsmede de groot-
en kleinhandel over zeer groote voorraden
-troop er. jam beschikken waar geen afzet
voor is. Naar de meening van de betrok
ken fabrikanten zal handhaving van den
gecombineerd en bon (suiker, chocolade,
stroop, jam etc.) binnenkort stillegging
van deze stroop- en jamfabrieken tot ge
volg hebben.
De heer Maenen vraagt, jam en stroop
ten spoedigste zonder bon verkrijgbaar te
stellen of voor deze artikelen een afzon
derlijke bon aan te wijzen.
personeel gebruikte zalen moeten worden
ontruimd om plaats te maken voor appara
tuur. Het gevolg zal zijn, dat een gedeelte
van den Telefoondienst verplaatst wordt
naar de P.T.T.-gebouwen aan de Nieuwe
Gracht naast de bureaux van de Radio-
distributie.
De automatiseeringsplannen brengen
grootscheepsche technische veranderingen
mee: nieuwe kabels zijn of worden gelegd,
kabels voor radio-telefonische verbindin
gen, die, om het maar eens in gewone taal
te zeggen, een draaggolf als die van een
zender bevatten, waarop het gesprek wordt
„geplant", kabels met de mogelijkheid om
270 automatische uitwegen per kabel te
verwezenlijken en vele andere technische,
voor den leek onbegrijpelijke telefoonsnuf
jes zullen Haarlem een moderne en mach
tige centrale verschaffen.
Behalve de moeilijke grondstoffenvoor-
ziening veroorzaakt de schaarschte aan ge
schoold personeel vertraging bij de P.T.
T. zooals overal elders. Maar in Haarlem
zit men niet bij de pakken neer: wanneer
het publiek eenïg geduld betracht, zal het
op den duur nog meer verwend worden,
dan in de jaren vóór de teisterende bezet
ting.
Vliegtuig neergestort
in de Cordilleras
Een toestel van de luchtvaartmaatschap
pij TACA is ten Noordoosten van Medellin
in de Cordilleras (Columbia) neergestort.
Over het lot van de acht passagiers, allen
Amerikanen, is nog niets bekend. Dit is
het vierde vliegtuigongeluk in Columbia
binnen de twee maanden.
De opstand in Paraguay
J. J GAUTIER, „Histoire d'un
fait divers" - cd. Julliard Jules
Roy „La Vallée heureusc"
éd. Chariot.
December is voor de Fransche roman
ciers de maand der belooningen, die hun
in den vorm van letterkundige prijzen ten
deel vallen. Zeer groot is in den loop der
jaren het aantal „prix littéraires" gewor
den, dat tegen Kerstmis schrijvers, critici
en uitgevers in gespannen verwachting
houdt. De bekendsten zijn: de prix Gon-
court, de prix Théophraste Renaudot, de
prix Femina, waarvan de eerste de meest
begeerde is en een groot verkoopsucces
verzekert. Niet dat de keuze van de Acadé
mie Goncourt steeds juist is; slechts eenige
keeren heeft zij een jong schrijver be
kroond, die zich later tot een van de be
langrijkste Fransche romanciers ontwikkeld
heeft. Dezen keer is de keuze zóó bedenke
lijk geweest, dat een groep artiesten, wien,
als alle Franschen, het goedmoedig be
lachelijk maken van deftige genootschappen
en bekende autoriteiten nu eenmaal in het
bloed zit, een nieuwe „prix" gesticht heb
ben: die voor de jury, die de slechtste keuze
doet en zij hebben dezen prijs met geest
driftige welsprekendheid verleend aan de
Académie Goncourt. Inderdaad, geen cri
ticus behoeft bevreesd te zijn, wegens ge
brek aan tijdsafstand, een onjuist oordeel
te vellen, als hij „Histoire d'un fait divers'
onder de middelmatige werken-rangschikt.
Een „gemengd bericht" bevat echter zeer
wel, zooals elk aan de gave werkelijkheid
ontleend gegeven, stof voor een grootsche
schepping. Stendhal heeft dat overtuigend
bewezen, door, uitgaande van een „Recht-
zaken"-bericht,den onvergankelijken roman
van een tijdvak en een generatie te schrij
ven „Le Rouge et le Noir", die terecht in
het Nederlandsch vertaald is. Doch ook als
de romancier het krantennieuws als een op
zichzelf staand gebeuren wil behandelen,
kan hij het tot een boeiende, aangrijpende
ervaring opheffen, door de drijfveeren en
de psychische reacties van den ..held" aan
vaardbaar en diens menschelijke tragiek
voelb ar te maken. J. J. Gautïer is daarin
niet geslaagd. Zooals in vele moderne ro
mans toont de schrijver den lezer eerst de
ontknooping: een metaalarbeider vermoordt
zijn derde, een lichtzinnige eh ontrouwe
vrouw. De rest van den roman tracht te ver
klaren, hoe de armzalige Louis Cappel tot
zijn daad gekomen is, na door zijn snibbige
eerste vrouw, die „hooger op wil", ver
laten te zijn en zijn tweede, een goedige
huissloof, die hem een smal geluk bracht,
door den dood verloren te hebben. Louis
Cappel onderscheidt zich in niets van den
conver.tioneelen arbeider uit de gepaten
teerde realistische romans en de schrijver
slaagt er niet in duidelijk te maken uit
an het gemiddelde. Gehoorzaamheid werd
zoo tot moedigste zelfverloochening.
In Chevrier vinden wij al hun reacties
uitgebeeld: hij is individu en type tegelijk.
Toen wy in "t nachtelijk uur de bommen
werpers over ons hoorden heentrekken als
hoop in onze benauwenis als onzichtbare
bereiders van een verre verlossing, ging
onze dankbaarheid uit naar de vliegers
met wier gevoelens wij onbekend waren.
Thans weten wij, dank zij den dichter, ro
mancier en vlieger Jules Roy-Chevrier, dat
angst en medelijden, onderdrukte zwakheid
en moedige aanvaarding hen vervulden en
dat droomen van menschelijkheid en vrij
heid verweven waren in de koele, mee-
doogenlooze strengheid der techniek.
Zij zijn ons daardoor menschelijk nader
gekomen en voor wat zij deden zijn wij
des te dankbaarder. E.
Voorstel tot liquidatie der
Belgische nationale eenheid
Socialisten stellen federatie
tusschen twee autonome
deelen voor
Zooals wij reeds eerder in het kort
meldden, heeft de Belgische Socialistische
afgevaardigde der volksvertegenwoordi
ging Grégoire, tijdens een persconferentie
van het Nationaal Waalsch Congres, een
uiteenzetting gegeven over zijn wetsvoor
stel Wallonië autonomie te verleenen en
België te verdeelen in twee gedeelten:
Vlaanderen en Wallonië. Brussel zou vol
gens dit voorstel een apart statuut krijgen.
Spreker gaf als zijn meening te kennen,
dat slechts federalisme een oplossing kan
brengen voor de talrijke grieven der Wa
len. Brussel begrijpt de nooden van Wal
lonië niet en de Walen krijgen den indruk
niet meer meester te zijn over eigen lot-
Demographische redenen bepalen thans
een Vlaamsche overheersching, hetgeen
moge blijken uit het feit, dat er veel meer
Vlaamsche parlementsleden zijn dan Waal-
sche. Over enkele jaren zal dit nog erger
zijn en volgens den heer Grégoire zullen
de Walen langzamerhand worden uitgeslo
ten van het nemen van belangrijke be
slissingen- Spreker wees er in den loop
van zijn betoog op, dat het federalisme
binnen de landen en binnen de continenten
een eisch van deze eeuw is. Hij merkte op.
dat het voor de Walen bijzonder pijnlijk is
vast te stellen, dat het algemeen stem
recht, waarvoor Wallonië het meeste op de
bres heeft gestaan, zich thans tegen hen
keert- Volgens den heer Grégoire is de nor
male werking der democratische instellin
gen in België bij den huidigen stand van
zaken niet meer mogelijk. Met een link-
welke innerlijke noodzaak de als karakter sche regeering is Wallonië het eens en
Het heele Noorden van Paraguay
ongeveer een achtste deel van 't
land is thans in de macht van
de opstandelingen. Hun gebied
wordt in he( Westen door de Para-
guayrivier begrensd, in het Noor
den en Oosten door Brazilië, in het
Zuiden loopt het front ongeveer
langs de Rio Ypane.
Alle verbindingen tusschefi Asun
cion, de hoofdstad, en de havens
aan de rivier zijn verbroken,
waardoor de voedselsituatie kritiek
is geworden. Volgens de regeering
bestaat het rebellenleger uit 3000
man, maar volgens de opstande
lingen uit 30.000 man.
De regeering heeft inmiddels den
staat van oorlog afgekondigd.
onbelangrijke, in Parijs verzeilde dorpeling
Cappel tot een moord gedreven wordt. Men
zou den roman dan ook spoedig terzijde leg
gen, zco de auteur niet een zeer vaardig
schrijverstalent bezat. Zijn krachtige, afge
meten stijl vermag relief te geven aan de
personen en het dikwijls preciose détail,
de meestal juiste toon der dialogen, de
korte penseelstreken waarmee hij arbeiders-
mflieuX schildert, verleenen leven aan zijn
psychologisch onbelangrijke uitbeelding.
De prix Théophraste Renaudot is terecht
ten deel gevallen aan een van de beste
boeken, die de oorlog geïnspireerd heeft.
„De gelukkige vallei" zooals de R. A. F.
spottenderwijze het Roer-industriegebied
noemde, is geen roman. De zes verhalen,
die het boek vormen, vinden hun samen
hang en eenheid in Chevrier, den comman
dant van een bommenwerper.
St. Exupéry heeft door zijn „Vol de Nuit"
en „Pilote de guerre" reeds bewezen, dat de
luchtvaart de literatuur kan verrijken met
een aangrijpend gegeven: niet de spanning
van gevaarlijke avonturen, maar de reac-
I ties van warme menschelijkheid in den
vlieger, hoog boven den strijd der men
schen, hun vreugde en hun leed. In de
eenzaamheid van zijn machine kwam St.
Exupéry tot de idee der menschelijke soli
dariteit; Jules Roy mediteerde er over het
lot der menschen en der menschen plicht.
Chevrier is ontroerend en levensecht als
individu. Opgesloten in de cockpit, als hij
in een groep van 1200 vliegtuigen het Rijn
dal moet bombardeeren, is hij willoos en
blind onderdeel van een feillooze machine
rie, die, van een verre landbasis, de route
uitstippelt, het tijdstip der handelingen
vaststelt, keeren en wenden regelt. Terug
keer op de basis is slechts te danken aan
een gelukkige spreiding van het afweerge
schut, dood of leven is een kwestie van
centimeters. Zonder vreugde vervult Che
vrier dan ook zijn verschrikkelijke rol. Zijn
onderworpenheid aan de machine is slechts
mogelijk en te aanvaarden, omdat hij ge
dragen wordt door een innerlijke zeker
heid: dat hij strijdt voor den eerbied voor
den mensch en voor landen, waar de v
heid naar leven haakt.
De onzichtbare en toch steeds aanwezige
metgezel is de dood, Alcide, zooals Morin,
de kameraad van Chevrier, hem geteekend
heeft op zijn krib: tandeloos, kaal. grijn
zend, afzichtelijk. „Dat idee van den dood
vergalde alles". De vliegers voelden zich
alsof zij op een aambeeld lagen en niet
wisten, waar en wanneer zij geslagen zou
den worden. Angst en onzekerheid, doch
geen zucht naar roem of patriotische luid
ruchtigheid vervulden dan ook de meeste
vliegers, wanneer zii opstegen om in Stutt
gart, Bochum, de Roer, dood en vernieti
ging te brengen.. Zij leefden in een wereld,
waarin de cijfers koel en hard de doods-
waarschijnlijkheid bevestigden. Bewezen
statistieken niet, dat men gewoonlijk bij
de 20e vlucht verongelukte? Niettemin on
derwierpen zij zich aan die noodlottige wet
Vlaanderen niet, met een rechtsche regee
ring is het omgekeerde het geval. Een re
geering van nationale eenheid is volgens
spreker nog slechter want daarmede
niemand het eens. De oplossing ligt voor
de hand: het federalisme. Er zal een fede
rale kamer met rechtsche meerderheid in
Vlaanderen moeten komen en eenzelfde
instelling met linksche meerderheid ir
Wallonië. Bovendien zal er een confede
ratie ingesteld moeten worden met een
zelfde aantal Vlaamsche als Waalsche af
gevaardigden, waar de wederzijdsche
standpunten onderzocht zouden kunnen
worden.
Het komt er thans op aan te weten of
het parlement bereid is een geste te doen,
die aan de Waalsche openbare meening de
mogelijkheid geeft te gelooven aan den
goeden wil van diegenen, die de toekomst
van het land in handen hebben, zoo zeide
de heer Grégoire tenslotte- Indien de voor
gestelde oplossing niet komt, dan zullen
onze tegenstanders de verantwoordelijk
heid moeten dragen voor de mogelijke
noodlottige gevolgen.
De „groote stad" zuigt aan
het platteland
Het Landbouw-economisch Instituut
heeft dezer dagen een belangwekkende
enquête voltooid die een inzicht geeft
in de „bevolkings-vlucht naar de ste
den" van !het platteland.
Zeven en dertig plattelandsgemeenten,
zoowel van de zee- als de rivierklei, ge
meenten met specifieke tuinbouworiëntee-
ring en plaatsen in het zand- en weide
gebied werd in dit onderzoek betrokken.
Als resultaat wordt thans meegedeeld, dat
er nog steeds een dalende lijn in het aan
tal „agrarische arbeidskrachten" te bespeu
ren valt: sinds 1939 zijn in de onderzochte
37 gemeenten ongeveer 4400 mannelijke
arbeidskrachten uit den landbouw afge
vloeid. De achteruitgang bleek het grootst
te zijn bij de inwonende knechten en de
losse arbeiders.
Het instituut teekent hier bij aan, dat
wanneer deze cijfers als typeerend voor di
rest van Nederland worden beschouwd, vai
1939 tot 1946 het aantal mannelijke arbeitls
krachten in den landbouw met 80.000 a
85.000 zou zijn afgenomen.
Wanneer men dan bedenkt, dat dit cijfer
nog niet eens rekening houdt met den snel
len bevolkingsaanwas in ons land, zal het
begrijpelijk zijn welk een zorg dit ver
schijnsel in landbouwkringen baart.
Als grondoorzaak geeft het Landbouw-
economisch Instituut de nog steeds bestaan
de trek naar grootere plaatsen en steden
aan.
Panda en de Meester «-dief
TWEEDE KAMER
Van onzen parlementairen redacteur)
Zonder hoofdelijke stemming nam de ijs-
Kamer na een zeer korte gedachtenwis.se-
ling het wetsontwerp „Rechtvoorziemn#
1947" aan. Heel wat meer tongen kwamen
er los naar aanleiding van het wetsvoorf-1;'
stel, dat, gelijk de Grondwet thans voor-
schrijft, de machtiging bevat om dienst-
phchtigen van de landmacht ook zonde:*™
hun toestemming naar Indië te zenden. Dt Tb
meeste sprekers knoopten aan hun be-
schouwingen meteen opmerkingen vast
die het beleid inzake Iadic raakten en on-fc'c
der andere ook verband hielden met de De
volgens de persberichten door de regee-
ring aan de Commissie-Generaal gegeven'ale
machtiging om Linggadjati te ondertee-®r
kenen.
-as,
Vier communisten trokken van leer te£ste
gen het machtigingsontwerp, onder andere
omdat zü, zooals bijvoorbeeld de heeren
De Groot en Schoonenberg, van meeninj As
waren dat onze troepen in Indië bezi|
waren daar een „typisch kolonialen oorlog' I*
te voeren een stelling, door mr. Joeke#ée:
(P. v. d. A.) als volkomen onjuist weer-
legd. De regeering kreeg overigens vooi De
haar wetsontwerp steun- Zonder voorbe- f
houd en met volle overtuiging deden dj «c
mr. Vonk (P- v. d. V.), de heer Tilanui'®1
(C.-H.) en mr. Roosjen (A.-R.) Deze laat- rc
ste moest echter niets hebben van even T.S-
tueele samenwerking met de T.R.I. het-S'n
geen zijns inziens zou neerkomen op hulperc
aan Soekarno ter consolideering van d< '*5
republiek. De regeering moest onze jon-9°
gens niet aldus voor een gewetensconflict'
plaatsen, hetgeep wel eens spoedig het ge- en
val kan zijn, als weldra, gelijk de jongsti f§e
berichten lieten verwachten, de ondertee-
kening van Linggadjati een feit zou won
den. Tot de voorstanders van het ontwerp Dc
behoorde voorts de heer Van Vliet (KaI
V. P.), die een betere vergoedingsregelinj ff
voor de gezinnen van de in Indië dienend?™'
militairen bepleitte, alsook de heer Ver-f"'
meer (P. v- d. A en mr. Joekes (P.
d. A.) Maar deze laatste twee spreker
lieten toch een wat meer gereserveerd ge
luid hooren en zoo stelde in het bijzonde
mr. Joekes de vraag aan de be winds! iedei 'e
achter de regeeringstafel, of het inderdaac *8
het plan is onzen troepenomvang te hou-rer
den binnen de daarvoor aangegeven gren4 D'
zen in de bestandsbepalingen van 14 Octo+>nE
ber 1946 en tevens of het de bedoeling isen
de troepen zoo spoedig mogelijk te late»eel
terugkeeren. IV'
Het gebeurde bij Modjokerto en ander#"1
teere kwesties van actueelen aard kwamen)^1
mede ter sprake. Ofschoon minister Fiévéa
waarlijk wel de gave bezit terstond en
goed op debaters in te gaan, was het zeker,
in de gegeven omstandigheden volkomei£e'
begrijpelijk, dat hij er de voorkeur aarr!c
gaf niet onmiddellijk, maar den volgendesr e
dag te antwoorden. P
Voetbal r
Voorloopig Nederlandsch,»"
elftal tegen Malrnö t«
Het voorloopig Nederlandsch elftal, datier:
op 26 Maart in het stadion Feyenoord tejon
Rotterdam in het veld zal treden-tegen dele"!
Zweedsche ploeg Malmö, is als volgt sa^ E
mengesteld: ter
Doel: Kraak (Stormvogels). N
Achter: Van Bun (M.V.V-) en Van derl2f
Linden (Ajax). ff.
Midden: Spierenburg (N-E.C.), MöhringOol
(Enschedé) en De Vroet (Feijenoord). (eh
Vóór: Drager (Ajax), Wilkes (Xerxes)ieil
Roozen (Haarlem). Rijvers (N.A.C.) enfrü
Bergman (Blauw Wit). Ion
Reserves: Van Raalte (Blauw Wit), Pot-Éjr
harst (Ajax), Stroker (Ajax), Lakenbergfen
(N.E.C.) en Schaap (Donar). |ha
De wedstrijd vangt aan om 5 uur desBfj
namiddags en zal worden geleid door dr.kh
Van Moorsel. too
Drie kameraden. De geallieerde commissie vanM
onderzoek in Griekenland is onverrichter-lSM
zake teruggekeerd van haar reis naar denfee
rebellengeneraal Markos. De generaal had Jet
het namelijk te druk met oorlogvoeren omL
de heeren te ontvangen. De Russische ent
Poolsche leden van de commissie zijn ech-E 1
ter achter gebleven om den generaal alsnog gr
te spreken te krijgen. De Grieksche tolkfn
van de commissie is evenmin teruggekeerd, I 1
daar hij het rebellenleven blijkbaar zoo jat
aantrekkelijk vond, dat hij zich bij de gue-C,
rilla's heeft aangesloten. (U. P.)
Zieke man heeft honger. Andrei Vishinsky.jlO
doelende op Turkije's houding in en na den bic
oorlog, zei onlangs: „Turkije herinnert mij cei
aan het Russische sprookje over den man, L
die toen hem gevraagd werd om te gaanL;'r
werken, zei: „Ik heb maagpijn", doch toen fr
hem gevraagd werd om te komen eten, uit- re'
riep: „Waar is mijn groote lepel". (U. P.) p'
Uitsluitend? De voorgestelde leening der V. S. I
aan Turkije zal uitsluitend worden gebruikt, f
voor de ontwikkeling van Turkije's in-
dustrieele capaciteit en de opvoering van
de productie, aldus Nasjmi Kisjmir, de
Turksche minister van financiën.
KUkje nemen. Een Amerikaansch vlooteskader
van 12 schepen, waaronder een vliegtuig
moederschip, zal ln de komende dagen een
bezoek aan Griekenland brengen. De Griek
sche regeering is hiervan officieel in kennis
gesteld.
72. Joris liep kalm op de auto toe en
deed alsof hij den chauffeur en de soldaten
niet zag. „Dat is-emü" riep de chauffeur.
„Dat is de vent, die deze auto heeft gesto
len! Een klap op mijn oog heb ik van hem
gehad!" „Goeden dag!" zei Joris, beleefd
zijn hoed afnemend. „Maak een weinig
ruimte, eenvoudige man! Wij wensen onze
wagen weg te rijden!" „Pak hem beet!"
gilde de chauffeur. „Hij is een dief!"
„Eh.... pardon...."!" zei Joris koeltjes.
Weet dat wij de broeder des konings zijn,
goede man! Wees voorzichtig, of wij zullen
U wegens majesteitsschennis laten vervol
gen! Houdt dezen opgewonden burger op
een afstand, dappere krijgers! Wij hebben
geen tijd te verliezen!" De soldaten wisten
niet goed wat ze moesten doen, ze aarzel
den en in die tijd stapte Joris kalm in de
auto terwijl de arme chauffeur schold en
raasde....
Echte queue. Naar de „Observer" meldt, zijn
de twintig leden van de Opperste Sovjet. d:e
een bezoek aan Engeland brengen, uiterst
verlangend om het Engelsche leven in alle
geledingen te bestucjeeren. Een van hen
heeft den wensch uitgesproken om eer. tijdje
in een echte Engelsche queue te mogen
staan.
Eindelijk Iets geheel nieuws. Men ls In Enge
land begonnen met een geheel nieuw soort
tank met een geheel nieuw soort kanon en
voorzien van geheel nieuwe vindingen te
bouwen, weet de „Daily Express" te melden.
Duitsche technici zouden hulp verleenen
bij de fabricage.
Belangengemeenschap. Het republikeinsche
blad „Kedaulatan Ra'jat" schrijft, dat de
republiek sinds haar vestiging de sympathie
geniet van de Aziatische en Arabische lan
den plus die van Engeland en de V. S. om
economische redenen en die van Australië
en de Sovjet-Unie om politieke redenen.,
„Harry's come-back". Volgens het laatste
opinie-onderzoek in de V. S. ls de popula
riteit van President Truman gestegen. Hij
kreeg 51 der stemmen tegen 32 V» in No
vember 1946 en 87 *h in 1945.
„Mein (schwarzer) Kampf. Hitler's boek
„Metn Kampf' is thans op de Duitsche
zwarte markt 2000 Mark waard, verklaarde
een officier van de „Education Branch" van
het Amerikaansche militaire gouvernement
In Duitschland. (Time)
