C
L
IJsland is rotsvast
Gevaar van over-investeermcj lccrcn het nooit
is niet denkbeeldig
De Gaulle licht zijn plannen toe
Het leger der mijnwerkers zal met
6000 man versterktmoeten worden
Sport in het kort
r
Wereldnieuws
ZATERDAG 26 APRIL 1947
IN DE WERELDPOLITIEK:
Na twee wereldoorlogen oorlogen diedat IJsland alleen aan de IJslanders be
zien inderdaad over de geheele wereld ver
spreidden en waarvan de gevolgen in alle
hoeken der wereld gevoeld werden heeft
de politieke sfeer een zekere compactheid
gekregen over de grenzen der landen heen,
waardoor het verantwoord werd te spre
ken van een „wereldpolitiek". De naties
leven niet langer in de omheining van het
nationale zonder gebonden te zijn aan wat
er buiten de landsgrenzen gebeurt zij
worden betrokken in den marsch der
wereldbevolking door het leven, zij mar-
cheeren mee in een gezamenlijken omme
gang, fier aan net hoofd of sukkelend ach
teraan naar gelang hun begrip en bereid
heid voor den nieuwen toestand.
Geen volk ter wereld leeft meer onge
bonden zijn eigen willekeurig leven hoe
klein het ook is en in welk „dead-erai" der
aarde het zijn tenten heeft opgeslagen.
Daar ergens in het Noorder., aan den
Poolcirkel, ligt een eiland van 300 bij 200
mijl, met 130.000 inwoners: IJsland, een
ei-vormig brokje land in de zee, met een
onafhankelijke en vrije natie in republi-
keinschen staatsvorm. En zelfs dat kleine,
vrije landje werd betrokken in den grooten
machtsstrijd van 19401945, omdat het
enkel en alleen door de plek waar. het lag,
van elementaire beteekenïs voor de rivalen
Het was voor de IJslanders geen arbeiders te niet zal worden gedaan.
vraag, tot welke partij in den oorlog hun-
sympathie zich richten zou. De reden daar
van noemen beteekent zich verdiepen in
een prettig, bemoedigend aspect van de
politiek, die elders ter wereld zooveel on
aangename en troostelooze overwegingen
oproept. Want de IJslanders zijn een voor
beeld voor de volkeren der wereld. Zij
leven in een bijna volmaakten vorm van
democratie, die geen armoede, analphabe-
tisme, werkloosheid o£ misdaad kent. Zon
der leger en bijna zonder vloot handhaaft
het IJslandsche volk zich door een beleid
volle houding temidden van begeerige
machten, die na den strijd de bruikbaar
heid en beteekenis van het eiland als lucht
en vlootbasis bevroeden en er gaarne een
steunpunt voor hun wijdvertakte belangen
zouden vestigen.
IJsland koos in den oorlog de houding
van sympathiseerend neutrale. Het hielp de
geallieerden zooveel Het kon en heette hen
hartelijk welkom toen zij er voet aan land
zetten. Maar na afloop van den strijd ston
den de IJslanders op uit hun welwillend
gastheerschap. Zij maakten zich los ven
Denemarken, verzochten' den Amerikanen
hun militaire basis op te ruimen en knoop
ten handelsbetrekkingen aan met wie zij
konden, Rusland incluis. De Amerikanen
waren eenigszins verbluft. Zij protesteer
den en maakten hun verlangen voor per
manente bases kenbaar, wat het IJsland
sche parlement wellicht voor het eerst in
zijn duizendjarige geschiedenis het IJs
landsche parlement is het oudste ter we
reld! in heftige debatten wikkelde. Het
voorloopige slot was, dat de Amerikanen
enkele bases mochten behouden, in afwach
ting van eeft definitief verdrag. Het is
eigenlijk een belachelijk beeld: het mach
tige rijk der Vereenigde Staten met zijn
gigantisch militair apparaat, bedelend om
een plekje gronds van het kleine, nietige
IJsland. Maar de belachelijkheid zit slechts
in de tragische realiteit, dat macht en
zwakheid in de wereld nooit over recht
twisten, aangezien de zwakheid het niet
waagt en de macht het niet tolereert.
Zoo is dus IJsland in zijn wereldpolitieke
rol een curiositeit. Een bemoedigende cu
riositeit, die een voorbeeld vormt. Want de
houding der IJslandsche regeering heeft op
een zoo kwestbaar punt de rivaliteit tus-
sohen de groote machten resoluut voor
komen. Zijn bases zijn geen twistappel ge
worden, zooals in Griekenland en Turkije.
De realistische politiek van den IJslander
zal zoo goed als zeker de consequenties aan
vaarden, dat Rusland, wanneer het zijn
verlangen daartoe kenbaar maakt, op den
zelfden voet zal worden behandeld als
Amerika.
Tot nu toe heeft het IJslandsche „Alting'1
het parlement, nog geen motie behoeven
aan te nemen waarin tegen bedreiging of
dwang van buitenaf wordt geprotesteerd.
De historie der democratie op IJsland, die
eigenlijk alleen maar successen vermeldt,
behoeft ook in dit tijdstip niet te worden
aangevuld met een hoofdstuk over ernstige
verdeeldheid. Want de weinige politieke
partijen op IJsland zijn het er over eens,
hoort en dat het zich niet mag leenen voor
een machtspolitiek van welke zijde ook. De
IJslanders redeneeren als de Lilliputters
uit het sprookje: Zij zijn van meening, dat
een goedmoedige Gulliver-reus met voor
komendheid moet worden ontvangen, doch
op tijd naar zijn eigen home moet terug-
keeren wanneer de gelegenheid daartoe
zich aandient. Welke taal Gulliver spreekt,
doet niets ter zake. J. L.
Bakkers laten den trog
in den steek
In een vergadering van de Haagsche
fdeelmg van de Unie voor het Bakkerij-
bedrijf is een motie aangenomen, welke
ter kennis zal worden gebracht van het
College van Rijksbemiddelaars. In deze
motie wordt verklaard, dat vele vakarbei
ders het bakkersbedrijf verlaten en een
betere positie vinden, waardoor de over
blijvend en boven hun krachten moeten
werken teneinde de broodvoorziening nor
maal te laten functioneeren. Aangedron
gen wordt op het toekennen van een
prestatie- of productiepremie, waardoor de
achterstelling bij andere categorieën van
Verder wordt een spoedige beslissing ge
vraagd over de vacantieregeling. Indien
deze aangelegenheeid niet voor 1 Mei
wordt geregeld, dan zullen door de sterke
onderbezetting in vele bedrijven de va-
canties in het gedrang komen.
„Heinrich" leverde valsche
textielpunten
Ambtenaren van den CCD hebben te Oss
aangehouden een vrouw uit Brunssum, die
in het bezit was van 2.220 valsche textiel
punten, welke zij verkocht voor 37 cent
per punt. De aangehoudene verklaarde de
punten te hebben gekocht van een echt
paar uit Schinveld, dat de bescheiden weer
had betrokken van een Duitscher, dien
men alleen kende als „Heinrich", uit een
Duitsch grensplaatsje. De Duitsche poli
tie, welke daarna in deze zaak ook een
onderzoek instelde, hield drie personen
aan, waarvan twee een volledige bekente
nis aflegden. De herkomst der punten is
wederom Aken, waar onlangs een typo
graaf gearresteerd, is, die de valsche tex
tielpunten vervaardigde.
Een deel van de reeds verkochte valsche
textielpunten is door den CCD achter
haald.
Handelsaccoord met Bulgarije
In Den Haag zijn besprekingen gehouden
tusschen een Nederlandsche en een Bul-
ga arsche handels-delegatie; Deze bespre
kingen hebben geleid tot de parafeering
van een handels- en betalings-overeen-
komst.
De Nederlandsche delegatie stond onder
leiding van dr. W. P. H. van Oorschot, adj.
directeur van de buitenlandsche economi
sche betrekkingen. De Bulgaarsche dele
gatie werd geleid door den gevolmachtigd
Bulgaarschen minister A. I. Karantjouloff.
Herziening van de Armenwet
Bij Koninklijk'»Besluit is ingesteld de in
de Troonrede van verleden jaar aangek om
digde staatscommissie tot herziening van
de Armenwet. De officieele opdracht luidt:
het instellen van een onderzoek omtrent de
wettelijke voorzieningen, welke ten aan
zien van de sociaal-Charitatieve zorg zullen
dienen te worden getroffen. Voorzitter is
jhr. dr. C. G. C. Quarles van Ufford, Com
missaris der Koningin in de provincie Gel
derland.
Substituut-officier van justitie
veroordeeld
Het Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam heel't uitspraak gedaan in de zaak te
gen mr. J. H. van de R. substituut officier
van justitie te Utrecht, tegen wien een
jaar voorwaardelijk met een proeftijd van
drie jaar en ontzegging van het recht bij
de rechterlijke macht te dienen was ge-
eischt, omdat hij op 16 October 1942 den
directeur van het Gewestelijk Arbeids
bureau een aantal namen opgaf van per
sonen die volgens hem in aanmerking
kwamen voor tewerkstelling in Duïtsch-
land als gevolg waarvan drie mannen lan
ger dan een maand van hun vrijheid wer
den beroofd. Hij werd conform den eisch
veroordeeld, met dien verstande dat den
veroordeelde het recht om een functie bij
de rechterlijke macht te bekleeden voor
den tijd van drie jaar werd ontnomen. Als
bijzondere voorwaarde werd bepaald, dat
hij telkens op 1 Juni van de jaren 1947.
1948 en 1949 f 100.moet overmaken aan
elk der drie slachtoffers „als gedeeltelijke
vergoeding voor het leed hen aangedaan".
Rotterdam beeft de primeur
van wijkraden
Rotterdam is de eerste Nederlandsche
gemeente welke het initiatief heeft geno
men tot het instellen van wijkraden,
waartoe de Rotterdamsche gemeente
raad thans in principe heeft besloten.
Deze wijkraden zijn commissies, welke uit
de burgerij door den gemeenteraad wor
den benoemd en waarin geen gemeente
ambtenaren zitting mogen hebben. Zij be
oogen de burgerij nauwer bij de gemeen
telijke huishouding te betrekken eenerzïjds
doordat het college van B. en W. den wijk
raad over voorstellen ten aanzien van die
wijk kan hooren, anderzijds door het doen
van voorstellen en aanbevelingen van de
zijde van den wijkraad aan het college
van B. en W. en aan den gemeenteraad. De
kerkelijke, politieke en verdere maat
schappelijke schakeeringen zullen zooveel
mogelijk in den wijkraad tot uitdrukking
komen.
Klaverblad gesnapt
Gisteren meldden wij, dat uit de bewaar-
Het is in deze rubriek al eens meer op
gemerkt dat de groote winsten, welke door
vele Nederlandsche ondernemingen over
1946 worden gepubliceerd, licht aanleiding
kunnen geven tot een ongemotiveerd opti
misme. Men heeft er in bepaalde kringen,
ook in het parlement, reeds verkeerde
conclusies uit getrokken en het is daarom
goed er aan te herinneren dat de in vele
gevallen hoogere cijfers gesteld worden
naast die van 1945, toen de bedrijven voor
een goed deel nog onder de oorlogsomstan
digheden gebukt gingen en voorts dat de
vennootschappelijke kapitalen meestal nog
zijn uitgedrukt in guldens van vóór den
oorlog.
Men mag zich er zeer zeker over verheu
gen dat het Nederlandsche bedrijfsleven
zich in den loop van 1946 krachtig heeft
kunnen herstellen en grootere winsten heeft
kunnen behalen, maar men houde ook hier
ernstig rekening met de waardeverminde
ring van het geld, tengevolge .waarvan die
winsten grooter schijnen dan ze in werke
lijkheid zijn. De vele emissies van den laat-
sten tijd wijzen er op. dat de kapitaals
positie van vele ondernemingen bij de mo
netaire ontwikkeling achterop is geraakt
en dat men bij bedrijfsomzetten, welke in
vele gevallen nog aanmerkelijk kleiner zijn
dan die van vóór den oorlog, belangrijk
grootere kapitalen noodig heeft.
Het dezer dagen gepubliceerde jaarver
slag van de Nationale Herstelbank, welke
instelling uit. 1946 voor f 177 millioen aan
voorschotten en credieten gecontracteerd
of in behandeling had, wijst er op dat van
dit bedrag nog slechts f 81 millioen werd
opgenomen en dat het tempo der disposi
ties de eerste maanden van het nieuwe jaar
een opmerkelijke vertraging te zien geeft
als gevolg van het feit dat de voor de be
drijf sverniem^irig zoo hoog noodïge kapi
taalsgoederen nog niet konden worden aan
geschaft, en omdat ook de grondstoffen-
voorziening nog steeds uitermate gebrek
kig is.
De deviezennood springt hier wel duide
lijk in het oog en staat aan de nieuwe in-
vesteeringen in den weg, waaruit de con-
j clusie kan worden getrokken dat, zoo deze
plaats van de oude Alexanderkazerne te i belemmering kon worden opgeheven, zoo-
TTc>r* TT3o ct arros+an+on uraron rvntcnaril -,,*-1 f.>1 r. TTI- r.r~l
Den Haag, drie arrestanten waren ontsnapt.
Naar wij thans vernemen, zijn zij in Nieu-
werkerk aan den IJssel door de rijiks politie
in samenwerking met de marechaussee
gisteravond om kwart voor negen gear
resteerd.
Een veearts, die het bericht van de ont
snapping via de radio had gehoord, was het
drietal namelijk tegengekomen en had toen
onmiddellijk de rijkspolitie ter plaatse ge
waarschuwd.
wel op de Herstelbank als op de kapitaal
markt door de Nederlandsche bedrijven in
nog veel grooteren omvang een beroep zou
worden gedaan. Geleidelijk zullen de ka
pitalen der bedrijven zich bij de waarde
vermindering van den gulden moeten aan
passen en zoolang zij dit niet hebben kun
nen doen, zijn de groote winstcijfers over
1946 derhalve in vele gevallen misleidend.
Zoo heeft bijv. Werkspoor, die in 1945
een verlies leed van f 3,6 millioen, gedu-
Tijdens een persconferentie verklaai'de
generaal De Gaulle, dat het niet in zijn
bedoeling ligt door het instellen van zijn
„Partij van het Fransche volk" een een
partijenstelsel in Frankrijk ingang te 'doen
vinden, doch slechts het Fransche volk „een
vrije en algemeene stem te doen hebben in
de Fransche regeering".
Ten aanzien van de verhouding tot de
andere partijen' zeide De Gaulle, dat zijn.
beweging geenszins de experimenten die in
voorgaande jaren met een enkele partij te
zien waren gegeven, wilde herhalen. „Een
enkele partij is belachelijk: wij willen geen
dictatuur maar een democratie van het
Fransche volk, dat stemt met een vrij en
algemeen stemrecht".
Op de vraag: „Denkt u, dat oorlog tus
schen de V. S. en de Sovjet-Unie onvermij
delijk is?" antwoordde De Gaulle: „Oorlog
is nooit onvermijdelijk. Wij moeten altijd
trachten den vrede te bewaren, maar het
wordt reeds laat." Als zijn politiek zou zijn
geslaagd, zouden Engeland en Frankrijk
De radio geeft Zondag
HILVERSUM I, 301.5 M.
8 00, 13.00, 13.00. 20.00. 23 00 uur NleUWS. 8.15
Ouverture. 8.30 Voor het platteland. 8.45 Lichte
muziek. 9.15 Geestelijk teven. 9:30 Platen op
verzoek.. 10.00 Zondagshalfuur. 10.30 Ev. Luth.
kerkdienst. 11.45 H. D. Louwes spreekt. 12.00
Fransche platen. 12.30 Zondagclub. 12.40 Vrou
wenkoor. 13.15 Orgel, piano en zang. 13.S0
Spoorwegen spreken. 14 05 Boekenhalfuur. 14 30
Haydn, Rachmaninoff. Tsjaikowsky. 15.45 Film-
praatje. 16.00 Dansorkest. 16.30 Voor de vrouw.
16.40 Sport 17.00 Bijbelverzen. 17.10 Gesprekken
met luisteraars. 17.30 Oome Keesje. 18.15 Sport.
18 30 Strijdkrachten. 19.00 Radtolympus. 1930
Cabaret. 20.15 Metropo'.e-orkest, 20.45 Detective-
hoorspel. 21.15 Tosca. verkort. 22.05 Cabaret. 22.30
Muziek-mozalek. 23.15 Platen.
HILVERSUM II, 415.5 M„ 218 M. en 1875 M.
8.00. 9.30. 13.00. 19.30 en 22.00 uur Nieuws. 8.15
Van man tot man. 8.30 Kerkdienst uit de Begijn
hofkapel te Haarlem. 9.45 Hoogmis. 1130 Trio.
Tsjaikowsky. 12.15 Boekbespreking. 12.30 Lunch
concert 13.45 Apolog-.e. 14.05 Kamerkoor. 14.45
Causerie over atoomkracht. 15 00 Piano-duo
15,30 Pears zingt liederen van Britten. 15.45
Nieuwe spelling. 16.00 Opera. 16.30 Ziekenlof.
17.00 Chr, Geref, kerkdienst. 18.30 Gewijde
muziek. 19.15 Kent gij uw Biibel? 19.43 Sport.
20.00 Gewone man en Actualiteiten. 20.15 ..De
zilvervloot". 21.15 Luisterspel „De Zwarte tulp".
22 20 Avondgebed. 22.40 Lichte muziek. 23.15
Slavische symphonische muziek.
Maandag
HILVERSUM I. 301.5 M.
7.00. 8.00. 13 00, 18.00. 20.00 en 23.00 uur Nieuws
7.15 Ochtendgymnastiek. 30 Platen. 9.15 Mor
genwijding. 9 30 Handel. 9.45 Arbeidsvitaminen.
10 30 Voor de vrouw. 10.35 Fluit. 11.00 Op den
uitkijk. 11.15 Operette. 11.45 Famtlielprichten.
12.00 Platen. 13.15 Lichte muziek. 13.50 Platen
van Bretagne. 14.20 Zuid-Afrikaansche poëzie.
14.40 Cello en piano. 15.00 Gevarieerd program
ma. 16 30 Opera. 17.00 Dansorkest. 17.30 Voor
padvinders. 17.45 Rijk over 2ee. 18.15 Koor. 18.30
Strijdkrachten. 10.05 Platen. 19.30 Inleiding tot
muziekbegrip. 19.45 Landbouwrubriclc. ïo.or. Ge
varieerd programma. 22.15 Piano. 22,45 Causerie
„Wereldbrand of wereldopbouw". 23,15 Swing.
HILVERSUM II# «15.5 M.. 218 M. en 1873 M.
7.00 8.00. 13.00. 19.00. 20 00 en 22.00 uur Nieuws.
7.45 Een woord voor den dag 8.15 Platen. 9.15
Voor z:eken 9.30 Politieberichten. 9.50 Alpen-
symphonie. Rich. Strauss. 10.30 Morgendienst
11 00 Orgel. 11.15 Voorlezen. 11.35 Piano. 12,00
Harmonie-orkest en orgel. 13.15 Lunchmuzlek
14 00 voor Jonge moeders. 14.20 Platen. 15.00
Strijkkwartet 15.45 Ravel. 16.00 Bijbellezing
16 45 Kamerorkest. 17.25 Voor de jeugd. 18.00
Sport 13.30 Metropole-orkest. 19.20 Boekbespre
king. 19.40 Platen. 20 IS Orgel en zang 21.10 De
nieuwe spelling. 21.25 Harmoniemu/.lek. 22.30
Cello. 22.45 Avoüdoverdenkiiifi. 23.00 Mozart,
Binnenkort landelijke
wervingsactie
Een der belangrijkste factoren in het
welvaartsherstel van Nederland, die de Ne
derlanders zelf in de hand hebben, blijft
voorloopig de productie der binnenland-
sche steenkoolmijnen. Wil het industrieele
apparaat weer op volle toeren komen te
draaien en in de naaste toekomst de huis
brandvoorziening onder handhaving
van de distributie op bevredigende peil
komen, dan zal de productie der Limburg-
sche mijnen van negen millioen ton de
opbrengst van 1946 moeten worden ver
hoogd tot twaalf millioen ton in het loo-
pende jaar. Om dit te bereiken zal het le
ger der „ondergrondsche strijders" met
nog 6000 man moeten worden versterkt.
Daartoe wordt in de komende maanden
een wervingsactie in het geheele land ge
houden, in samenwerking met de gewes
telijke arbeidsbureaux.
De achteruitgang onzer productie van
steenkool is in eerste instantie te wijten
aan het verlies van 6000 Duitsche en 3000
Poolsche arbeidskrachten, benevens 6000
van Nederlandsche en andere nationaliteit,
waaronder in totaal 10.000 vaklieden. Bo
vendien stelde de mijnindustrieraad waar
in tien werkgevers en tien werknemers
zitting hebben, vast, dat de man-prestatie
in den vervolge niet meer zal mogen be
dragen dan 80 procent van 1938.
Ondanks ernstige eigen tekorten is het
noodzakelijk kolen te exporteeren, zij het
dan ook uiteindelijk ten eigen bate omdat
slechts tegen leverantie van kolen uit het
buitenland Finland, Zweden en België
het hoog noodige hout enfelas voor den
wederopbouw en onontbeerlijke genees
middelen kunnen worden betrokken.
Langs chemischen weg moeten thans ook
uit de mijnproducten grondstoffen worden
geleverd voor de fabricage van zouten,
zeep, bakpoeder, genever. kunstmest, am
monia en medicijnen. Op dit gebied kan
onze industrie een belangrijk deel van de
vroegere Duitsche productie overnemen.
Beheersching van een groot deel der Euro-
peesche markt ten aanzien van deze arti
kelen is op den duur geenszins onmogelijk.
De wervingsactie zal gericht zijn tot
mannen van 18 tot 35 jaar. De vooroplei
ding vergt drie of vier maanden. Na een
jaar gaan de arbeiders over in accoordloon
tegen ongeveer 80 procent van het hou-
wersloon. na twee jaar wordt dit 90 pro
cent en na ongeveer vier jaar komen zij
op volledig loonpeil Zoo verdient een 18-
jarige ongeveer f 5.50 per dag als aan-
vangsloon, hetgeen tot 23-jarigen leeftijd
opklimt tot I 7.25 per dag. Er is een rege-
ling getroffen dat arbeiders bij hun komst
de eerste maand geen kostgeld behoeven
te betalen. Na een maand werken krijgen
zij boven hun loon 35 gulden extra, be
nevens een stel ondergoed, sokken en een
overhemd, welke emolumenten een maand
later nogmaals worden verstrekt.
Na een verblijf van drie maanden krij
gen zij een nieuw costuum gratis. De thans
ingezette wervingsactie richt zich wegens
het. woningtekort in de mijnstreek in
hoofdzaak tot de ongehuwden. De arbei
ders worden in kloosters en gezellenhui-
zen ondergebracht. Het kostgeld bedraagt
daar f 1.40 per dag. De voeding benadert
het vooroorlogsch peil De gewone Ne
derlander ontvangt thans 2200 calorieën.
Een mijnwerker brengt het tot 5200 calo
rieën. Een gehuwde mijnwerker heeft recht
op 42 mud en een ongehuwde op 12 mud
kolen per jaar.
De pensioengerechtigde leeftijd, welke
thans 55 jaar bedraagt, zal vermoedelijk
in 1954 tot 50 jaar worden teruggebracht.
Het gevaren-risico is voor een chauffeur
vijf maal en voor een bouwvakarbeider
die op een stelling werkt driemaal zoo
groot als voor een mijnwerker. Het onge-
vallencijfer van de mijnen is gelijk aan
dat van een bedrijf als de Philipsfabrie-
ken.
een centrum hebben kunnen vormen voor
de vorming van een vereenigd Europa, dat
een bufferstaat had kunnen zijn tusschen
de.V. S. en de Sovjet-Unie. Op het oogen-
blik scheen het hem toe, dat de practische
gelegenheid om deze rol te vervullen voor
deze beide landen voorbij is. Mogelijk zul
len zij dit later kunnen, wanneer elk zijn
economische kracht heeft teruggewonnen.
Duitschland moet deel uitmaken van een
vereenigd Europa, wanneer zijn vermogen
tot agressie teniet is gedaan.
Voetbal
Stormvogels ontvangt Haarlem
Vermoedelijk zal de „thuis"wedstnjd vari
Stormvogels in het Heemsteedsclie Sportpark
tegen de roodbroeken nog meer belangstelling
van de aanhang van „Haarlem" trekken dan
van de IJmuidenaren. omdat op het oogenblik
velen de verrichtingen van de kampioensclub
volgen. De kans bestaat immers, dat het kam
pioenschap geprolongeerd wordt, ais de Haar
lemmers tenminste de resteerende wedstrijden
winngn en De Volewijckers en Neptunus mins
tens drie verliespunten boeken. Van Storm
vogels kan gewonnen worden, maar toch moet
opgepast worden. Met geestdrift kunnen de
IJmuidenaren wat bereiken.
EDO trekt naar RFC. de ploeg, die VSV met
4—0 klopte. In Haarlem wonnen de Rotterdam
mers met 2—1; mogelijk wint EDO nu met deze
cijfers. VSV bezoekt Emma en kan een zege
behalen.
In de tweede klas heeft RCH vrij. Velsen—
Volendam kan een gelijk opgaande strijd wor
den en van Kennemers, dat HVC op bezoek
krijgt, wordt opnieuw een zege verwacht. Na
de groote nederlaag van HBC zijn de vooruit
zichten weer somber of zijn de Heemstedenaren
morgen tegen Vriendenschaar weer op dreef?
De strijd in de derde klas C tusschen Schoten
en rVV, die een thuiswedstrijd hebben, zal
ongewijzigd blijven. De ploegen zullen wel
winnen. In de derde klas A van district II
speelt HFC thuis tegen LFC en TYBB tegen
Wassenaar. De gastheeren hebben de beste
kansen.
Tennis
Zuid-Afrika leidt met 2—1
tegen Engeland
Vrijdag is de wedstrijd tusschen Engeland en
Zuid Afrika te Brighton begonnen. Voor Zuid
Afrika speelden Sturgess en Fannin in enke.
en dubbelspel. Engeland liet in het enkelspel
Barton en Mottram en ln het dubbelspel Mot
tram en Carter spelen. Sturgess won zooals hij
wilde van Barton met 6—1, 6—3 en Mottram
van Fannin met 64. 63. In het dubbelspel
maakte Carter zooveel fouten, dat het goede
spel van Mottram -daardoor geheel teniet werd
gedaan en de Zuid Afrikanen wonnen zonder
zich bijzonder in te spannen met 7—5, 6—2, 9—7.
rendé de eerste tien maanden van 1946
weer 1.6 millioen verdiend en thans voor
niet minder dan f 41 millioen werken on
derhanden, maar het kapitaal van f 8\'z
millioen wordt met f 4Va millioen verhoogd
door de uitgifte van aandeelen a 130
Ook een kleiner bedrijf, dat op een prach
tig verleden kan wijzen, de Kon. Nedcrl.
Grofsmederij, komt met een aandeelen
emissie van f 500.000 en de stroom van
nieuwe emissies zal ongetwijfeld nog ge-
ruimen tijd aanhouden en sterker worden
naarmate het mogelijk blijkt de bedrijven
weer tot den vroegeren omvang uit te brei
den en de noodige aankoopen van grond
stoffen en kapitaalgoederen te effectuee-
ren.
Terecht wijst de directie der Herstelbank
er in haar verslag op dat het gevaar voor
„over-investeering" uit nieuwe middelen
niet denkbeeldig is. Nieuwe investee-
ringen immers zijn alleen-gerechtvaardigd
wanneer de onderneming kan rekenen op
een aanhouden van de gunstige conjunc
tuur en de uit die investeeringen voort
vloeiende extra baten kan aanwenden tot
extra afschrijvingen.
Ook hiermede zal bij de beoordeeling
van de dividendvooruitzichten op de aan-
deelenmarkt moeten worden gerekend, ge
lijk ook de regeering blijkbaar bereid is
met betrekking tot de belastingen, welke
op de winst drukken, bizondere faciliteiten
te verleenen voor zoover die winst voor
extra afschrijving wordt gebruik.
Want dat de gunstige conjunctuur "zal
aanhouden, kan natuurlijk niet worden
verwacht. Zelfs de economische stelsels,
welke in dezen tijd worden toegepast, bie
den daarvoor geen waarborg en ook in de
naaste toekomst zal de conjunctuurcyclus
ongetwijfeld zijn hoogtepunten en laagte-
punten kennen.
Dit is een reden temeer om de kunstma
tige belemmeringen, welke thans het be
drijfsleven nog in vele opzichten bemoei
lijken, zoo spoedig mogelijk weg te nemen
en er in elk geval voor te waken dat het
geen nieuwe hinderpalen in den weg wor
den gelegd.
In dit opzicht heeft het ook op de beurs
groote voldoening gewekt, dat minister
Huysmans zich in de Eerste Kamer ge
keerd heeft 'tegen socialistische experi
menten en aan het Nederlandsche bedrijfs
leven een grootere bedrijfsvrijheid heeft in
uitzicht gesteld. Hij wordt daarin krachtig
gesteund door zijn Belgischen collega, die
in tal van sefctoren de handelsvrijheid
heeft hersteld teneinde op die wijze het
verantwoordelijkheidsbesef van den onder
nemer te stimuleeren en den persoonlijken
onderaaningsdrang te bevorderen.
De maand Maart gaf gelukkig betere
cijfers voor den buitenlandschen handel;
de uitvoer ging van f 97.1 millioen
in Februari tot f 138 millioen vooruit,
de invoer daalde van f 312.7 millioen tot
f 256.3 millioen, zoodat het nadeelig saldo
f 122 millioen bèliep tegen f 215 millioen
in Februari. Over het eerste kwartaal werd
voor 1 343 millioen uitgevoerd en voor
f 770 millioen ingevoerd, hetgeen een in-
voeroverschot van -f 427 millioen betee
kent, een cijfer dat in de komende kwar
talen zal moeten dalen, wil het ramings-
cijfer van f 1 a f iy2 milliard voor 1947
niet worden overschreden.
Prof. Holleman promoveerde
zestig jaar geleden
Vandaag viert de bejaarde oud-ihoog-
leeraar en vermaarde scheikundige prof.
dr. A. F. Holleman een zeldzaam jubileum.
Het is zestig jaar geleden dat hij in Leiden
promoveerde tot doctor in de scheikunde
op een proefschrift, getiteld „onderzoekin
gen over het zoogenaamde b-nitrocymol".
Prof. Holleman is thans 87 jaar oud en
geniet van een rustigen levensavond in
Bloemendaal, na een werkzaam en produc
tief aandeel in den vooruitgang van de
kennis der chemie te hebben geleverd, dat
hem een groote bekendheid deed verwer
ven in binnen- en buitenland.
Drijvend weerstation
in den oceaan
België heeft van Nieuw Zeeland het
fregat „Sheboygan" aangekocht, dat in
den Atlantischen Oceaan als weerstation
dienst zal doen. Het schip, dat in '1943
werd gebouwd, heeft deel uitgemaakt van
de Amerikaansche oorlogsvloot. Het heeft
een lengte van 304 voet, een breedte van
37.5 voet en een inhoud van 2100 ton.
DAMES VAN DWT WONNEN VAN NEP
TUNUS. Voor de tweede ronde Van de Roco-
con tbekercompeti tie werd Vrijdagavond de
wedstrijd DWTNeptunus (Amersfoort) ge
speeld. De Haarlemsche dames wonnen na eer
goed gespeelden wedstrijd met 2—0 dank zij
.doelpunten van Ria Janssen en Nel Turken-
burg. Door deze overwinning komen de dames
van DWT in den halven eindstrijd dezer beker-
competitie tegen de winnaars van den wedstrijd
RDZRobben.
WATERPOLOWEDSTRIJDEN VOOR ZON
DAG. In het Sportfondsenbad zullen Zon
dagavond de laatste waierpolowedstrijden der
wintercompetitie var. den kring Haarlem
worden gespeeld. Als tusschenwedstrijd staat
op het programma DWR—HVGB: het program
ma van de competitiewedstrijden luidt:
Dames- HaarlemDWT.
Heeren. Afd. I: DWR 2—Haarlem 1; HVGB 2
VZV 1; HPC 2—DWT 1.
Willem de wijsgeer had gezegd, dat het
In het nart en de ziel van den mensdi
zit. En zoo waren om vijf uur bij ons op
den hoek in het stamcafé de debattea
gaande geraakt.
Het was naar aanleiding van wat mees-
ter Joekes in de Kamer over de schanda-
Itgheden had gevraagd en wat daar toot
bedebatteerd werd.
„In het hart en in de ziel zit 't", ze
Willem, „en niet in de statistieken en a>
processen-verbaal. Wanneer ik de minu
ter was geweest („zou je wel willen'
de aannemer, maar die interruptie wenj
genegeerd) dan had ik gezegd: „heeren, d»
menschen moeten veranderen en als it
menschen niet veranderen dan veranöe
je de menschenmaatschappij ook niet, noj
met geen honderd millioen procesverbale
niet".
Wij waren het er eigenlijk allemaal m«
eens
Zelfs de waard-zelf bromde binnens-
monds zijn instemming, iets wat niet gauw
gebeurt, „want buiten het stemhokkie 3
Piet neutraal" zegt de commies van
postkantoor altijd.
„Geef me er nog maar een", zei Willen
en hij schoof zijn glas over den toog
„Wanneer de menschen zulke hebbedinge
tjes blijven, zoolang ze met een g
klokkie en een bonte manteltje d'r hoog.
ste geluk en zaligheid inlossen, zoolang
zalle de koeie over de rivieren naar
gië zwemmen".
Willem houdt van gewaagde conclusiej
en hij zoekt het verband der dingen altijd
over de wijdste spanningen. Daarvoor a
hij nu eenmaal de wijsgeer van vijf
en die reputatie ligt hem dicht aan he;
hart.
„Ze zetiren dat ons volk zoo achterui
is gegaan" zei bovenmeester. „Zelfs de
liedjeszangers in de bioscopen zaniker
daarover. Alsof dat nou de wijzen uit
Oosten zijn, die een volk den spiegel moe
ten voorhouden Wij zijn natuurlijk nie',
achteruit gegaan. Wij zijn precies hetzelfde
gebleven: alleen zijn wij armer gewordet
en nou komt onze hebberigheid spiernaah
voor de ramen staan. Maar dat is niet
alleen in Nederland zoo. Dat is overal zog.
Neem de Amerikanen hun sigaretten en
hun biefstuk en hun whisky maar eeia
af. Moet je zien wat er daar gebeurt. Ai
je alles hebt is het gemakkelijk genoeg
fatsoenlijk te zijn. Laten de stommelingen
niet altijd op Nederland schelden. Ze hoo
ren er zelf immers bij. En laten ze non
ook vooral niet denken, dat het eene volk
fatsoenlijker is dan het andere. Het zijt
allemaal menschen, doodgewone menschen.
En laten ze hun eigen nest niet bevuilen"
Ik had willen applaudisseeren. Boven-
meester zei precies wat ik altijd zeggen
wil, wanneer een heele treincoupé braa!
zit te doen over de slechtigheid van alle
andere men^fhen in alle andere trein-
coupés. Maar men applaudisseert niet bij
ons op den hoek. Men spreekt of men
zwijgt met de ellebogen op de tapkast.
„Precies wat je zegt", zei de boekhou
der. „Nederland is nog een best land,
hebben ze vier en zestig duizend koeien
over de grens getrokken en al liggen de
proleten achterover in hun nieuwe wagens,
Maar Nederland is een ziek land. Ver-
geten die schimpers, dat wij kapot ge
maakt zijn in den oorlog? Én dat onze
wonden nog etteren?"
Willem de Wijsgeer vroeg: „Hoe komt
dat nou, dat ze in de Kamer die gewone
mensohelijke kanten van de zaak niet effies
keurig belichten? Er zitten allemaal aar
dige jongens op die banken. Boeren
meesters, klerken en economen, maar nooit
een psychiater. Psychiaters moeten wij
hebben. Een volk is net een rriensch. Het
kan ook zijn zielsziekten hebben, die je
met cijfers en slimme rapporten niet peilen
kan en zeker niet genezen".-
Dat was al zoo'n beetje het einde van
het dagelijksoh gesprek.
De waard zei dat ei- niet meer was.
En om zes uur komt de soep op tafel.
Vandaag was het biljart onaangeroerd
gebleven.
De laatste stralen van de zon schenen
pardoes op het nikkel van de bierpomp,
die net deed of ie van zilver was.
„Ze leeren het nooit", zei Willem.
„Als ze in Den Haag maar allemaal zoo
wijs waren als jij" zei de commies.
En toen ging de waard de knip op c
deur doen.
ELIAS.
jPanda en de Meester-detective
N
J
20. „Luister!" zei de speurder fluisterend.
„Dat krantebericht geeft me een ruimere
kijk op het geval! Onze zaak staat niet al
leen! Het is die dief niet alleen om ónze
radiatordop te doen! Neen! Hij steelt alle
knoppen die hij te pakken kan krijgen!
Begrijp je wel? Zie je nu, wat men door
rustig denken kan bereiken? Ik' combineer
en deduceer en zie! De feiten staan ge
rangschikt voor me! Kom mee, waarde
Panda! We gaan proberen om den dief op
heterdaad te betrappen. We eten rustig
onze voedzame pap en gaan dan de stad in!
Zo gebeurde het. Een half uur later slopen
de speurder en Panda de straat op en be.
gaven zich onopvallend naar het grootste
plein ivaar vele fiuto's geparkeerd stonden.
..Je hebt vandaag reeds veel geleerd, waar
de Panda!" fluisterde de meester. Van
avond krijg je echter de kans om nog méér
te leren! Luister goed naar mijn orders en
bega -geen vergissingen! Onze reputatie
staat op het spel!"
Vredesboodschap. President Ho Tsji Min
van Vietnam heeft volgens de Viet-
nameesche radio een vredesboodschap
gezonden aan de Fransche regeering.
Dit zou ziin geschied door bemiddeling
van den Franschen hoogen commissa
ris voor Indo-China. Emïlle Bollaert.
Officieele kringen in Saigon verklaar
den van mets te weten.
Tóch verboden. De commandant van het
Leger des Heils in Duitschland heelt
verklaard, dat plaatselijke Sovjet
autoriteiten de activiteit van het Leger
des Heils in Dresden. Maagdenburg,
Chemnitz en Zwickau hebben ver
boden.
S.S. In het proces tegen den S.S,-generaal
Oswald Pohl, die de leiding had over
alle Duitsche concentratiekampen, is
uitgekomen, dat de S.S. 33 millioen
mark in goud kreeg uitbetaald voor
het vernietigen van de Oost-Europee-
sche Joden Eén S.S.-afdeeling ver
moordde bij die actie 90.000 Joden.
Handenarbeid. Teneinde het gevaar voor
het uitbreken van ziekten te beperken
heeft het stadsbestuur van Berlijn be
sloten nogmaals een groote puinruim
actie te beginnen. Men wil 200.000
kubieke meter puin weghalen en daar
er te weinig mechanische hulpmidde
len zijn, za! men een beroep doen op
de bevolking.
Protest. De Britsche ambassadeur in China
heeft bij de Chineesche regeering ge
protesteerd inzake een incident op 13
April waarbij Chineesche strijdkrach
ten op een Britsch burgervliegtuig
vuurde® dat op weg was van Hong
kong naar Macao.
Klein-Helgoland. Honderdvijftig arbeiders
zijn thans bezig met het sloopen van
de installaties van Berlijns grootste
schuilkelder (40 meter hoog, 70 breed
en 70 lang). Daarna zal de bunker, die
400 vertrekken bevat, met dynamiet
de lucht in geblazen worden.
Onmogelijk? Deskundigen van 24 landen
zijn in Genève tot de slotsom geko
men, dat de afschaffing van paspoor
ten voor buitenlandsche reizen nog
niet mogelijk is.
