Haarlem's Dagblad | 1947 | 10 juni 1947 | pagina 3

Verraad-affaire van „Vrij Nederland''
opnieuw in behandeling

Beijnes bouwt zijn eerste complete bus

Meer speeltuinen - minder baldadigheid

i Kort en bondig

Kinderwagenkappen
overtrekken

DINSDAG 10 JUNI 1947

HAARLEMS DAGBLAD

Bijzonder Hof

Het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam be
handelde hedenmorgen opnieuw het in No
vember 1943 gepleegde verraad van een uit
gebreide groep Haarlemse verspreiders en
lezers van het illegale blad „Vrij Nederland''.

Het betrof hier de 40-jarige J. C. M B. uit
Haarlem, een „Wach- und Schutzdienst"-man,
die aan de Inlichtingendienst het adres van
de verdienstelijke illegale werker, de 52-jarige
E. Moorhoff verstrekte. B. had dit gekregen
van de 32-jarige Haarlemse dienstbode A. T.
K., die eveneens terecht stond. De gearres
teerde Moorhoff vertelde na onder pressie te
zijn gezet, verschillende bijzonderheden en
deelde de Inlichtingendienst het adres van
de familie Lohmann mede, het centrale punt
van de groep Haarlem van Vrij Nederland.
Daar troffen de politieke rechercheurs Wil-
lemsen en Smit een "lijst met namen van
lezers aan, waarvan er 40 werden gegrepen
en 19 omkwamen in Duitse concentratie
kampen.

Daar de twee zoons van de heer Lohmann,
die met zijn gehele familie werd gearresteerd,
na enkele dagen werden vrijgelaten en geen
pogingen hadden gedaan, de lezers, wier
namen op de lijst voorkwamen, te waarschu
wen, hadden ook zij zich hiervoor te verant
woorden.

De procureur-fiscaal had tijdens de eerste
behandeling in October 1946 tegen B 20 jaar,
tegen mej. K. 8 jaar, tegen Moorhoff 2 jaar
en tegen Jan Lohmann 2V2 jaar geëist, doch
het Hof had het onderzoek niet volledig ge
acht en terug gewezen naar de raadsheer
commissaris,

Het Hof begon ditmaal met de behandeling
van de rol die de 28-jarige Jan Lohmann in
dit drama gespeeld had. Het interesseerde de
president, mr, M. van Vugt vooral waarom
de verdachte, nadat, hij tot de ontdekking
was gekomen, dat de door hem aangelegde
lijst van Vrij Nederland, in handen van de
Inlichtingendienst was geraakt, sommigen
van hen wèl en anderen niet gewaarschuwd
had. Verdachte kon hiervan geen bevredigen
de verklaring geven. Mr. van Vugt wees
hem er nadrukkelijk op, dat het toch zijn
plicht was geweest de lezers te waarschu
wen. L. bleef er echter bij dat hij er geen
kwaad in gezien had.

Onder grote spanning kwam daarop de
eerste getuige, de gewezen rechercheur van
de Inlichtingendienst, W. M. Willemsen voor
het hekje. Deze had in October geweigerd
inlichtingen aan het Hof te verstrekken, om
dat, zoals hij zeide dan de indruk zou kun
nen bestaan dat hij de verdachten belastte
om zich zelf schoon te wassen. Hij maakte er
het Hof een verwijt van. dat zijn eigen zaak,
waarvan het dossier allang klaar is, niet eerst
behandeld was, waarop de procureur-fiscaal
mr. B. J. Besier. deze igetuige de verze
kering gaf dat zijn zaak na de zomer voor
zou komen. De president wees er met klem
op, dat zijn getuigenis van groot belang was
om klaarheid in deze zaak te brengen.

Eerst nadat ook de verdachte verklaarde op
het getuigenis van Willemsen prijs te stellen,
besloot deze te spreken. Willemsen vertelde dan
hoe hij vla het verraad van B. een inval bij de
familie Lohmann thuis had gedaan en daar een
oom met een pak illegaal drukwerk overviel.
Het Hof en 't publiek hoorden in ademloze stil
te hoe de rechercheurs van de I. D. de lange en
gedetailleerde lijsten der Vrij Nederland-lezers
vonden en hoe de bejaarde heer Lohmann vol
gens het getuigenis van Willemsen voor dit
doorslaand bewijs moest zwichten.

W. vertelde hoe de Haarlemse I. D. er niet
veel voor voelde alle kleine medespelers, die op
de lijsten voorkwamen, op te pakken, zoals de
S.D. uit Amsterdam, 'die de leiding van de zaak
inmiddels in handen had genomen, wilde. Zij
wenste de top van het complot te pakken te
krijgen. Daartoe stuurde men met „Smit" en
„Willemsen" ondertekende, oproepingen uit en
vertrouwde er dus op, dat de V. N.-centrale dë
opgeroepenen inmiddels gewaarschuwd had.
Tot hun grote verbazing kwamen velen toch.
De getuige verklaarde met nadruk dat de ge
broeders L. wisten dal de I. D. de lijsten in han
den had. W. had de jongens L. te kennen
gegeven, dat Indien zij de zaak van hun vader
wilden redden of verlichten, zij moesten mede
werken om de top van de V. N, te vinden. Aan
de medewerking van J. L. heeft de I. D. echter
geen voordeel behaald,

Uit de getuigenverklaring van de 22-jarige
boekhoudster van het taleninstituut L. bleek, dat
J. L, na zijn vrijlating zeer geschrokken was,
toen hij bemerkte, dat de lijsten verdwenen
waren.

Mr. van Vugt: ,,U gaat eerst twee dagen nadat
u verteld is dat de lijsten ln handen van de
vijand zijn geraakt, kijken of dit inderdaad het
geval is en dan doet u nog niets."

De procureur-fiscaal mr, B. J. Besier vatte
zijn in October gehouden requisitoir in het kort
samen, ging de indrukwekkende lijst der slacht-

Bertus van Hamersveld
gaat vooruit

De motorrijder Bertus van Hamersveld. die
Zaterdag tijdens een oefening op het circuit in
Zandvowrt gevallen is en thans in de Maria-
Stichting te Haarlem verpleegd wordt, maakte
het vanmorgen naar omstandigheden goed. Hij
had een tamelijk rustige nacht gehad en zijn
toestand was iets verbeterd.

Nederlandse film in Brussel

Op het Brusselse filmfestival wordt vandaag
een film van de Nederlander Joris Ivens ver
toond, getiteld „Indonesia calling". Het is een
Australische inzending.

Zoals bekend heeft Ivens een opdracht der Ne
derlandse regering voor een film over Indonesië
teruggegeven, daar Ivens overtuiging niet strook
te met het Nederlands beleid in Indonesië.

Twee der vier officieel ingezonden Neder
landse korte films zullen op 26 Juni vertoond
worden. Het zijn een journaal „Het eerste jaar
van de vrijheid" en Anton Koolhaas' filmpje
„De troon leeft". Die dag worden bovendien
drie leerfilms van de Nederlandse Onderwijsfiims
vertoond.

Burgerlijke stand van Haarlem

HAARLEM, 9 Juni 1947.

Bevallen van een zoon: 4 Juni: J. D. E. F.
d. Ceuninck v. Capelle. 6 Juni: J. A. v. Duu-
ren—Stiphout, S. C. E. v.- Gelder—d. Veij.
7 Juni: G. Bodenstaff—Greuter, M. C. v. Hon-
schotenDuivenvoorden, M. B. H. Spee
Harmsen, W. M. RooijersVeringa. 8 Juni:
T. M. C. Weijdomd. Zaaijer, A. J. M
BruijnSeuter, M. KlandermanRuij.gh, M.
R. A. Ie Fèvred. Wit, G. J. M. Kok—Kruijer.

Bevallen van een dochter: 7 Juni: A. H.
LadukDrost, M. Campfensd. Haan, 8 Juni:
C. A. J. M. CaptijnBorstlap, C. Wildennan—
LLgthart, L. Briedé—Ronge, A. C. d. Groot
Bakker.

Overleden: 6 Juni: F. P. Kamstra, 68 j.
Pres. Steijnstraat. 8 Juni: G. J. Noordhof
d. Vries, 56 j., Kamperlaan.

Agenda voor Haarlem

DINSDAG 10 JUNI.

Concertzaal: H. O, V. Volksconcert, 20 uur.
Grote Kerk: Orgelconcert, 19.30 uur. Palace: Af
spraakje om 5 uur (18 j.) 14.30, 19.00 en 21.15 uur.
Rembrandt: Carnegie Hall (a. 1.) 14.00, 18.45 en
21.15 uur, Luxor: Tamara (18 J.) 14.30. 19.00 en
21.15 uur City: Het recht van de sterkste (14 j.)
14.30, 19.00 en 21.15 uur. Spaarne: Daklozen (14 j.)
14.30, 19.00 en 21.15 uur Frans Hals: Aloha (a. 1.)
14.30, 19.00 en 21.15 uur.

WOENSDAG 11 JUNI.

Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.

Heemstede. Herenweg 141: Bijeenkomst met
als spreker de heer J. M. Voorhoeve, 8 uur.

offers na en concludeerde dat de schuld van
hun dood toch ook voor een deel op de schou
ders van Jan Lohmann log. Immers deze heeft
nagelaten de slachtoffers voldoende te waar
schuwen. Hij persisteerde bij zijn eis van 2Vz
jaar gevangenisstraf.

De verdediger mr. B. W. Stomps ging uitvoerig
de omstandigheden van deze catastrophe na en
bracht een aantal bewijsstukken naar voren,
waaruit bleek dat een groot aantal slachtoffers
wèl gewaarschuwd was. maar desondanks toch
naar het Nassaupleiri ging. De ondertekening
op de oproeping had hen trouwens al moeten
waarschuwen, want een klnp wist wie Smit en
Willemsen waren. Daarenboren moeten wij
aldus spreker in aanmerking nemen, dat het
de gebroeders Lohmann ook in de eerste plaats
om het leven van hun vader te doen was.

(De zitting duurt voort)

Twintig jaar geëist tegen
„Klokkenpeter"

In Maastricht heeft voor het Bijzonder Ge
rechtshof terechtgestaan de aannemer P. J. M.
uit Haarlem. Hij kreeg de naam „Klokkenpeter"
omdat hij de Duitsers hielp bij het weghalen
van kerkklokken. In vier maanden tijds wist hij
in acht provincies 2104 klokken uit de kerken
weg te halen, waarvoor hij een schriftelijk be
dankje van Generalkommissar Schmidt kreeg.

M. die lid was van de N. S. B. heeft ook ln
Nederland en Frankrijk vliegvelden en tank
grachten voor de Duitsers aangelegd. In twee
jaar verdiende hij meer dan een millioen.

M. beweerde voor het Hof, dat hij de kerk
klokken had weggehaald op last van het Rijks
bureau voor non-ferro-metalen.

Dr. A. MELCHIOR OVER DE WILLEM
BARENDSZ.

Maandagavond 16 Juni zal in het Dia-
conessenhuis te Haarlem dr. A. Melchior,
met vertoning van eigen tekeningen, een
causerie houden over: „Op de walvisjacht
met de Willem Barendsz". De opbrengst
van de avond komt ten goede van het
Diaconessenhuis.

Bij de groen-glanzcnde romp van een
spoorwagen-van-een-autobus staan twee
mannen in overalls en zij werken het dunne
biesje, dat over de spatborden loopt, nog
even bij, geven het licht crème dak een
laatste streekje om daarna terug te stappen
en een uitermate trots gezicht te trekken.

Wat best te begrijpen is, want maanden
lang hebben deze mannen de bus zien
groeien: ze hebben er bij gestaan toen het
Crossley-chassis arriveerde, ze hebben ge
zegd „puike bandjes" toen de enorme wie
len werden aangevoerd en uit de verschil
lende in de fabriek klaargemaakte onder
delen zagen zij een tien meter-achtenzeven
tig lange geweldenaar groeien, die straks
met 125 paardekrachten 46 passagiers van
de Spoorwegen gaat vervoeren, bijna even
geriefelijk als in een dieseltrein.

De twee mannen werken bij Beijnes in
Haarlem en ze weten nog maar al te goed,
hoe ze de fabriek na de bevrijding terug
zagen: als een grijnzende troosteloosheid,
waar nog geen schroefje in een kapotte
spoorwagen kon worden gedraaid. De
schroevendraaiers kwamen echter terug met
de schroefjes, gevolgd door de draaibanken,
de electrische stroom, de schakelborden en
de hele ingewikkelde uitrusting, zonder
welke een kraamkamer van spoorwagons,
rijtuigen en autobussen nu eenmaal niet
kan blijven draaien.

De zenuwachtige tijd van het werken
zonder voldoende gereedschappen is
voorbij en de grote groene bus met het
bordje „geen dienst" getuigt van het
doorzettingsvermogen, waarmee aan
de opbouw van Beijnes gezwoegd is.

Niet alleen de arbeiders zijn terecht trots
op de eersteling, die helemaal van de grond
af in Haarlem werd gebouwd; ook de direc
tie voelt de „stapelloop" van deze eerste
Crossley uit de serie van 95. als een ge
beurtenis, welke het woord „mijlpaal" even
in herinnering doet komen.

In de ruime hal van de oude fabriek aan
het Stationsplein wordt echter nog meer
klaargestoofd. Daar staan ze: de eerste van
de 25 HTM-bussen met hun Kromhout
motoren; nog een beetje onwennig wit in
de grondverf, maar toch al van de moderne
gemakken, die de busreiziger ten dienste
staan, voorzien. En tweehonderd goederen
wagens voor de spoorwegen komen óók
klaar, dit jaar nog.

„U hebt dus geen zorgen over orders?"
vragen we de heer Beijnes, en het ant
woord is, gezien het bovenstaande, een al
lerminst onverwacht „Helemaal niet!" Het
tekort aan geschoolde arbeiders, ja, dat zit
de firma Beijnes dwars. Er zijn op dit mo
ment ongeveer 400 man werkzaam, maar
er zouden met genoegen nog 150 bij ge
plaatst kunnen worden, reden waarom de
vakopleiding ook in deze industrie de aan
dacht heeft.

„De mooiste kar van Nederland"

Wanneer de verschillende fasen in het
ontstaan van een moderne autobus bekeken
zijn, komen we weer bijde glanzende.
Er blijkt heel wat over deze bus te vertel
len te zijn, bijvoorbeeld, dat hij de mooiste
„kar" is, die er in Nederland loopt (zoals
de man, die de biesjes bijschildert, vertelt),
dat hij maar 8700 kilo weegt, omdat er veel
met alluminium gewerkt, is en dat een ver
nuftig systeem van zo nodig kapotspringen-
de ruiten in geval van een ongeluk de pas
sagiers een uitweg verschaffen kan. Op
speciaal verzoek van de spoorwegen wor
den de 95 bussen voorts zo ingericht, dat
alle onderdelen uitwisselbaar zijn: mochten
een bankzitting, een deur of een stukje van
het luchtverversingssyteem het bijltje er
bij neerleggen, dan moet uit voorraad of
desnoods uit een „broeder-bus" het ontbre
kende a-la-minute kunnen worden ingezet.

Het lasapparaat vonkt bij Beijnes, de drif
tige boor jaagt door het mahoniehout van
de busbekleding en straks wordt een begin
gemaakt met de aanbouw van gestroom-

Muziek

Concert in de
Kloppersingelkerk

De organist Hendrik Lasschuit had voor het
kerkconcert van Maandagavond de toezegging
tot medewerken verkregen van de hoboïsten Gé
van Koten en Joop Lenaarts. Onverwachte ziek
te van laatstgenoemde dwong tot programma-
wijziging; de drie nummers waarin öf twee
hobo's öf hobo en althobo met het orgel zouden
concerteren werden vervangen. Zo kregen we
ln plaats daarvan een Sonate van Telemann, een
van Loeillet en een Recitatlvo-Allegretto uit een
Sonate van St. Saëns te horen, alles voor hobo
en orgel: eensdeels klassieke kunst, anderdeels
een geestige en rake pastorale Impressie, waar
we de schalmei ln haar oeromgeving meenden te
herkennen. In al deze werken trof me de mooie
gevoelige toon der hobo, met het lichte vibrato,
dat aan de Stotijnse school eigen is maar
dat reeds ln het spel van Jaap Stotijn's leer
meester en voorganger Van Emmerik en daar
voor het eerst musici en leken in verrukking
bracht.

Gaf dus het hobo-spel veel te genieten, het
orgelspel bleef daarbij niet achter. De grote c
min. Fantasie en de daarop volgende Fuga met
het kernachtige thema en de daarmee constras-
terende chromatische episode klonken op het
fraaie orgel zeer bevredigend. Het Koraal voor
spel „Wir glauben all' an eine Gott" comple
teerde de Bachvertolkingen. Hendrik Andries-
sen's zowel harmonisch als constructief interes
sante Passacaglla bracht ons moderner sfeer,
het slotnummer van de avond, het „Morceau de
Concert' van de grote orgeivirtuoos Guil-
mant (1837—1911) wekte vooral belangstelling
door de welluidende, ln elk Opzicht kunstig ge
bouwde en melodieuze Variaties op een eenvou
dig thema, en door de pompeuze Fmale. Ook
dit werk kwam in Lasschuit's vertolking goed
tot zijn recht. K. DE JONG

„de mooiste kar van Nederland"

lijnd electrisch materiaal„want ze zijn

behoorlijk, bü, bij Beijnes" verklaart een
bankwerker, niet zonder reden.

Herstel van bedrijfsinstallaties
by Beijnes vrijwel voltooid.

Uit het jaarverslag van de directie blijkt,
dat het herstel van de bedrijfsinstallaties
aan het eind van 1946 vrijwel voltooid was.
Het aantal arbeiders steeg van bijna 300
tot bijna 400. Dit aantal neemt nog steeds
toe; verwacht wordt dat de eerste jaren
met volle bezetting gewerkt kan worden.

De balans per 31 December 1946 en de
verlies- en winstrekening over 1946, die op
25 Juni aan de algemeene vergadering van
aandeelhouders ter goedkeuring zullen
worden voorgelegd, geven een winstsaldo
aan van f 4162. Het boekverlies van de
vorige jaren is hiermede geheel ingehaald.
Behalve aan de bedrijfswinst is dit mede
te danken aan enkele vrijgekomen reserves
voor dubieuze posten, die gunstig zijn af
gewikkeld. Uiteraard kan een dividend
uitkering nog niet worden voorgesteld.

Als commissaris is aan de beurt van af
treden ir. J. E. Inckel. die herkiesbaar is.

Première van zangspel
„Beatrix en Irene"

In gebouw „Domi" te Overveen ging dezer
dagen de première van het kinderzangspel
„Beatrix Irene", opgedragen aan Prinses
Margriet. De texst en muziek van dit fleu
rige spel werden in de oorlogsjaren door
mej. Truus Smit geschreven, toen zij op een
boerderij was ondergedoken. Zij heeft voor
namelijk beoogd reeds vroeg bij de jeugd
de liefde voor ons vorstenhuis op te wek
ken.

Het spel van de kinderen verdiende alle
lof en m het bijzonder dient hier het op
treden van het danseresje Anneke Verwaal
en het zangeresje Janny v. d. Mei genoemd
te worden.

Door de kleurige costuums bood het ge
heel een fleurige aanblik. De régie was in
vertrouwde handen van mevr. Verwaal,
en de muzikale begeleiding werd op uit
stekende wijze verzorgd door mej. Lyda
Bakker.

Dat het gebodene op prijs gesteld werd,
bleek wel uit het langdurige applaus.

Woensdagmiddag zal een herhaling van
dit zangspel plaats vinden.

Geslaagd demonstratiekamp
van Katholieke verkenners

Op het gunstig gelegen bosterreln nabij de
Campagna te Bloemendaal werd Zaterdagmiddag
en Zondag een demonstratiekamp gehouden on
der de naam ..Lademoka" (Laurentius De
monstratiekamp).

Het was prettig, dat het weer tijdens de de
monstratie nogal wisselend was, zodat het de
ouders en belangstellenden duidelijk werd dat
de padvinders er op ingesteld zyr. onder alle
weersomstandigheden te kamperen. Opmerkelijk
was het hoe reeds de Jongsten uit eigen beweging
bij een hevige regenval een afvoergreppel had
den gegraven, zodat de tenten niet blank kwa
men te staan. Hieruit kwam dan ook duidelijk
tot uiting dat er goede kampeerders gekweekt
worden.

Jammer genoeg vlot het nog niet erg met de
fabricatie van tenten. Toch kon groepsleider N.
Schoots een modeltent tonen, die speciaal ge
schikt is voor de kllmaatwisselingen. Voorts wa
ren er op het terrein twee uitkijktorens gebouwd.
Een van de ouders was zo vriendelijk geweest
voor deze gelegenheid balken enz. beschikbaar
te stellen. Aldus konden de verkenners hun kun
nen tonen op het gebied van pionierswerk.

Leerlingen-uitvoering
Mia van Brakel

Leerlingen van mej. Mia van Brakel ga
ven dezer dagen in „De Kerkuil" een
uitvoering voor ouders en verdere belang
stellenden.

Zoals meestal bij dergelijke gelegenheden
waren de gespannen zenuwen wel eens oor
zaak van kleine ontsporingen, die in de
intieme ruimte der leskamer niet voor
komen konden worden en vertoonden tem
po eh maat wel eens niet bedoelde schom
melingen. Maar zonder uitzondering wa
ren handhouding en aanslag der leerlingen
te prijzen. Enkelen demonstreerden ook
reeds vaardigheid in een juist toegepast
pedaalgebruik.

Verder bood deze uitvoering gelegenheid
om de artistieke afstand tussen „instruc-
trieve'' salonmuziek van een halve eeuw of
meer geleden en de tegenwoordige naar
waarde te schatten. Een stuk van Th. Oes-
ten bijvoorbeeld is thans zo goed als niet
meer genietbaar; onze grootmoeders en
tantes liepen er mee weg. Vergelijk daar
mee nu eens een „Ma Mére l'Oye" van
Ravel!

Tot besluit droeg de lerares zelve Rail's
beroemde Sonatine voor.

K. DE JONG.

Anti-saneerders vragen weer
opheffing der maatregelen

In de in het Concertgebouw onder lei
ding van de heer P. Bakker Mzn. uit Enk
huizen gehouden vergadering van de Ver
eniging tot Behoud van het Bloembollen
vak besprak de voorzitter hetgeen na 1932
in het vak gebeurd is. Het gevolg der sa
neringsmaatregelen is geworden, dat de
buitenlandse cultuur bevorderd is en dat
steeds meer Nederlandse kwekers over de
grenzen gaan, om daar de cultuur van ons
land tegen te werken. Spr. vervolgde, dat
de Algemene vereniging voor Bloembollen
cultuur zich heeft onderworpen aan de be
slissingen van het bedrijfschap. Na critiek
op deze instelling uitgeoefend te hebben,
zeide spr., dat zij wellicht meer dan één
millioen gulden per jaar kost, volkomen
overbodig is en uitermate schadelijk is
en zij zal bij handhaving het Nederlandse
bloembollenvak ten gronde brengen. De
heer Bakker besloot met te zeggen, dat de
dezer dagen benoemde ambtelijke com
missie ter bestudering van het bloembol
lenvak er één is, waarachter de minister
zich kan verschuilen.

Nadat de heer De Brabander uit Hille-
gom een inleiding had gehouden over op
heffing van alle saneringsmaatregelen en
een aantal leden vragen had gesteld nam
de vergadering een motie aan, welke ge
zonden zal worden aan de Koningin, aan
de Raad van Ministers, aan de minister
van Landbouw en Visserij. In deze motie
wordt gevraagd de saneringsmaatregelen
onmiddellijk op te heffen, waarbij over
wogen wordt, dat een matige oogst en
hoge bedrijfslasten verwacht worden, dat
een onrustbare verplaatsing van kweke
rijen naar het buitenland zich heeft voor
gedaan, dat overvleugeling van de markt
door de buitenlandse zal ontstaan en dat
vakgenoten verarmen. Ook besloot de ver
gadering te protesteren tegen de instelling
der commissie, omdat de leden niet op de
hoogte zijn van de noden en zorgen in het
bloembollenvak.

De voorzitter bracht hulde aan de heer
P. Murks uit Hillegom, die om gezond
heidsredenen niet aanwezig kon zijn, voor
zijn werk in de loop der jaren verricht.

Congres voor Vreemdelingen
verkeer

Het jaarlijks congres der Alg. Nederlandse
Vereniging voor Vreemdelingenverkeer
zal, zoals wij reeds mededeelden, dit jaar
in Haarlem worden gehouden en wel op
11, 12 en 13 Juni.

De deelnemers worden op 11 Juni te 20
uur door het gemeentebestuur van Haar
lem ten stadhuize ontvangen. Donderdag
12 Juni is de eigenlijke congresvergade-
ring in „De Leeuwerik".

In de namiddag wordt met bussen een
tocht door Zuid-Kennemerland gemaakt
naar Zandvoort, waar aan de congressis
ten door het gemeentebestuur van Zand
voort een thee zal worden aangeboden.

Op Vrijdag 13 Juni za! een bezoek wor
den gebracht aan Schiphol, waar de deel
nemers aan een lunch zijn genodigd door
de KLM. Tenslotte volgt nog een rond
vaart door de grachten en havens van
Amsterdam.

HetLyceuminHaarlem-Zuid
krijgt een brug-klasse

Enige tijd geleden nam de raad van
Haarlem het voorstel van B. en W. aan, om
ever te gaan tot reorganisatie van het Mid
delbaar Onderwijs. Het voornaamste daar
van is zooals men zich herinneren zal, dat
de 2e H.B.S. B aan het Santpoorterplein
(Haarlem-Noord) wordt omgezet in een
Lyceum, en dat bovendien een nieuw Ly
ceum geopend zal worden in Haarlem-
Zuid.

Er komt enig verschil in beide inrich
tingen. De cursus van het Lyceum-Noord
zal (althans voorlopig) 5-jarig zijn. Dit Ly
ceum zal de eerste twee jaren tweetoppig
zijn, met een splitsing na het eerste leer
jaar (éénjarige onderbouw) in een Gym
nasium en een H.B.S.-afdeling.

Het Lyceum-Zuid geeft een opleiding
van 6 jaar, zowel voor de H.B.S. als voor
het Gymnasium. De onderbouw zal het ka-
rakter dragen var. een brugklasse. Na deze
brugklasse komt de splitsing in Gymnasiale
en H.B.S.-afdelingen. Het onderwijs zal
worden gegeven volgens progressieve me
thoden.

Het doel van de brugklasse is om de kin
deren, die van de lagere school, waar zij
steeds een eigen onderwijzer hadden, ko
men, een goede overgang te geven naar het
systeem van de vakleraar.

In een vorige raadszitting is besloten het
Lyceum-Zuid voorlopig onder te brengen
in de villa „Oosterhout" in de Oosterhout-
laan. Deze moet evenwel nog verbouwd
worden.

Er wordt naar gestreefd het nieuwe Ly
ceum met September a.s. te kunnen ope
nen. Het wachten is evenwel op de goed
keuring van het raadsbesluit, voor ver
schillende beslissingen kunnen worden uit
gevoerd. Er wordt verwacht, dat van de
zijde van Ged. Staten en het Rijk geen be
zwaren geopperd zullen worden, daar van
te voren overleg gepleegd is.

Het nieuwe Lyceum zal voorlopig slechts
uit twee of drie „onderbouw-klassen" be
staan. Daarom is het niet nodig veel perso
neel aan te stellen, temeer niet, omdat en
kele leraren aan andere middelbare scholen
nog uren over hebben. Wel ligt het in de
bedoeling een rector te benoemen, die im
mers de nieuwe school zal moeten opbou
wen.

Het onderwijs op de Middelbare Meis
jesschool wordt ook enigszins gewijzigd.
Aan deze school komt een twee-jarige on
derbouw. Voor degenen die genoegen ne
men met een opleiding zoals die tot dusver
aan de School voor Meisjes gegeven werd.
blijft de totale opleiding 5 jaar. Voor hen,
die een volledige H.B.S. B-opleiding ver
langen, komen er na de twee jaren onder
bouw nog 4 jaren bij.

HULDIGING VAN DE ACTEUR FRANS
VAN EMMERIK.

De toneelspeler Frans van Emmerik neemt bin
nenkort afscheid van het düettantentoneel. dat
hij vijf-en-dertlg Jaar als regisseur gediend
heeft. Talrijke verenigingen hebben veel aan
hem te danken en vele jongeren hebben van zijn
lessen en raadgevingen geprofiteerd. Men heeft
dan ook het plan opgevat hem bij zijn afscheid
te huldigen, hetgeen geschieden zal op Vrijdag 13
Juni in de Stadsschouwburg te Haarlem, na de
voorstelling van „Maria Stuart" van Schiller, dat
door de heer Van Emmerik vertaald en bewerkt
j is en waarvan hij de regie voert.

De Commissie voor de geestelijke volks
gezondheid te Haarlem schrijft ons:

Nog dikwijls klinken klachten over de
baldadigheid van de jeugd. Niet lang ge
leden werd een cijfer -en het was een
cijfer met veel nullen gepubliceerd dat
de waarde aangaf van door de jeugd in
één jaar in één stad vernielde goederen.

Toch dringt steeds meer het besef door,
dat de jeugd niet in wezen baldadig is,
maar dat ze baldadig wordt gemaakt. Zo
dra ze de gelegenheid heeft zich op goede
en verantwoorde wijze te ontspannen, ver
dwijnt de baldadigheid. Is die gelegenheid
er niet, dan duikt de baldadigheid onmid
dellijk weer op.

Het is eigenlijk zo eenvoudig: Kinderen
voetballen in een stille straat. Een agent
verschijnt en is verplicht de bal „in te pik
ken". De jongens hangen rond, vervelen

zich. Er staat een kar met stenenwie

kan het hun euvel duiden dat ze zich
daarmee gaan vermaken? Tussen school
en huis moet het kind een gelegenheid
hebben zijn jeugd uit te leven. Na uren
stil zitten barst de levensdrang los- Er
moét- worden gehold en geschreeuwd, de
spieren moeten gebruikt worden. Op welke
wiize?

Een Amsterdamse arbeider, U. J. Klaren
algemeen bekend als „vader Klaren"
begon vele jaren geleden het speeltuin
werk in een Amsterdamse arbeiderswijk.
Bespotting en tegenwerking ten spijt richt
te hij de ..Oosterspeelplaats" op, waar kin
deren onder leiding konden spelen. Dat
was het begin in 1902.

Haarlem telt thans 12 speeltuinvereni
gingen die elk één speeltuin exploiteren en
in een verbond zijn verenigd. Daarmede
samenwerkend zijn er drie R.-K- speel
tuinverenigingen.

Leiding is nodig. De sterkste mag de
zwakste niet van de toestellen verdringen
en zijn haan hoeft niet altijd koning te
kraaien. Die leiding wordt o.a. gerecru-
teerd uit de ouders en men begrijpt hoe
belangrijk de medewerking van de ouders
om verschillende redenen is.

De Vereniging K. en O. en de Haarlemse
Nutsafdeling organiseren cursussen in spel-
leiding en gaarne aanvaardt men de hulp
van leerlingen van de Huishoudscholen,
het M. O. enz. Natuurlijk heeft het werk
zich uitgebreid: 's winters kunnen de
speeltuinen niet gebruikt worden en dan
worden in onschoolse clubjes met de
jeugd muziek en zang beoefend. In hoofd
zaak bereikt men de leerplichtige leeftijd:
de kinderen van zes tot veertien jaar.

Van grote betekenis is de medewerking
van de Gemeente: zij draagt als subsidie
10% bij van wat door eigen kracht bijeen
wordt gebracht. Binnenkort houden de
Speeltuinverenigingen weer een collecte
in Haarlem. Hoe hoger de opbrengst, des
te hoger de subsidie. Men ga eens kijken
naar de laatste „aanwinst": de speeltuin
bij de Buitenrustbrug, of die in de Am-

Burgerlijke stand van Heemstede

ONDERTROUWD: G. Wlertz en E. M. Boude-
wijn; J. Nierstrasz en N. Slotboom; A. A. Goos-
sens en J. J. van der Meer; P. A. van Kesteren
en H. van Loij.

GETROUWD: A. M. H. I. Hens en J. H. Bis
schop: D Vader en J. F. C. Machïelse; A. H
Rot en J. P. Janssen: c. van Dalen en G. Ham-
ringa; C. W. B. van Dril en G. A. Vermeulen; J.
F. Opmeer en G. G. v. d. Berkhof; L. A. Paarde-
kooper Overman en D. van Konijnenburg.

BEVALLEN: V. DriessenHooidonk, d.; M.
Voon—Vooren. z.; A. van ZwolKoren, d.: G.
J van der Pols—van Hoeij, z.\ J. M. Vrolijk—van
der Hoek. z.; A. Schaap—van der Pol. z.; J. C.
M. Zonneveld—Dekker, a.; J. C, Nunnink—
Spek, d.; L. A, Apetz—Boer, d.

bachtstraat, een lust voor het oog, een lust
voor het kind. De Commissie voor de gees
telijke volksgezondheid, waarvan dr. M- J.
Heering voorzitter is, doet graag een har
telijk beroep op de Haarlemse burgerij. Zij
is van de grote sociale en opvoedkundige
betekenis van het speeltuinwerk diep
overtuigd. Zij gaat graag accoord met het
beginsel van het Verbond: „ieder burger
moet hieraan meewerken, moreel, finan
cieel of praktisch".

Stichting museum Enschedé

De typografische verzameling van Joh.
Enschedé en Zonen te Haarlem is thans on
dergebracht in de „Stichting Museum En
schedé". Het museum werd reeds in 1916
ingericht en is in de loop der jaren door
tallozen bezocht. Gedurende de bezetting
was het gesloten en na de herdenking van
het 200-jarig bestaan der lettergieterij el
ders ondergebracht. De directie van Joh.
Enschedé heeft thans dit unieke bezit in
een stichting ondergebracht teneinde de
continuïteit te waarborgen.

De verzameling, welke een overzicht

§eeft van de geschiedenis van de meeste
er grafische technieken en van de ge
schiedenis van het bedrijf en de familie
Enschedé is nu ondergebracht in drie lo
kaliteiten, waarvan er thans twee voor het
publiek toegankelijk worden gesteld. De
inrichting van het derde lokaal zal in de
komende herfst gereed zijn. Hoewel bezoe
kers op de Woensdagmiddagen na 1 Juli
welkom zullen zijn, wordt aangeraden een
bezoek tot de herfst uit te stellen. In de
kunsthandel Leffelaar op de Grote Markt
zullen afzonderlijke tentoonstellingen ge
houden worden, welke op een bepaald on
derdeel der verzameling betrekking heb-
Den.

Briefbommen brengers
hoorden lot Stern-groep

De man en vrouw, die op de Belgisch-
Franse grens wei-den gearresteerd en brief
bommen in hun bezit hadden, behoren tot
de Stern-groep, aldus is door Belgische
politie-functionarissen medegedeeld. De
autoriteiten weigeren om veiligheidsre
denen de volledige identiteit bekend te
maken. De vrouw is een Franse Jodin, de
man een statenloze Jood van Russische
oorsprong.

Miss Margaret Bond field, oud-mlnlstcr var.
Engciar.d cn lid van dc Privy Council is door
de Koningin ontvangen.

De Franse regering stelt voor het cursus
jaar I947'48 tien studiebeurzen beschikbaar van
iöOO frs. per maand Gegadigden dienen zich voor
15 Juni op te geven by dr. F. Bender. Prlnccsse-
gracht 19, 's Gravenhage.

Dc dienstplichtigen, die voor eerste oefening

de wapenen moeten komen bij 6 R. I. te
Maastricht. 9 R. I. te Steenwljk cn het corps
geneeskundige troepen te Utrecht moeten zich
nle; op 24 Juni. doch op 3 Juli bij hun onderdeel
melden.

Volgens een mededeling van de Vakgroep
Slagerijen te Utrecht zou overwogen worden het
reeds verlaagde vleesrantsoen opnieuw drastisch
te verlagen Van officiële zijde wordt echter me
degedeeld dat van een verdere verlaging geen
sprake zal zijn

Het Goolie tribunaal heeft de ex-K. L. M.-
plloot J. B S-. die hoofd was van de sectie
.vhegd'.enst" der N S B. ontslagen uit de inter
nering. van zijn vermogen werd fSOOT verbeurd
verklaard.

Het betaalbcdrag van f 64.000, dat ten hoogste
gemoeid mocht zijn bij het houden van loterijen
voor liefdadige doeleinden of bevordering van
wetenschap, kunst of ander algemeen belang, ts
verhoogd tot f 120.000.

HAARLEM EN OMGEVING

De commies dor P.T.T. B. Groenhof ts
benoemd tot hoofdcommies te Haarlem.

D*. W'. E. Ouwehand te Wijk aan Zee ontving
een beroep van do Ned. Herv. Gem. van Doe-
tlnchem

De kerkerand der Gercf. Kerk onderhou
dende artikel 31 K. O, te Haarlemmermeer-O. Z
besloot een combinatie aan te gaan met de kleine
gemeente te Hoofddorp. Belde kerkeraden heb
ben nu gezamenlijk een beroep uitgebracht op
ds. J. Meester te Brouwershaven.

Voor de leden van dc Centrale Bond van
Transportarbeiders wordt Zaterdag 14 Juni een
feestavond gehouden in het Gemeentelijk Con
certgebouw. Medewerking wordt verleend door
Albert de Booy. Pierre de Petri, met zijn vijf
Pusta Girls, accordeon spelers, Anela en Tonny
van Zwol en meer bekende radio-artisten.

k axiBel l 3 O O O

DAG EN NACHT

Handelsovereenkomsten
met Finland en Bulgarije

Met Finland is overeenstemming be
reikt over leveringen aan Nederland van
gezaagd hout. mijnhout, papiercellulose,
grondstoffen voor de papierindustrie, pa
pier en papierproducten ten bedrage van
40 millioen gulden. Nederland zal naar
Finland exporteren chemische en pharma-
ceutische producten, kunstzijden garens,
electro-technische artikelen, superfosfaat
en eenige agrarische producten. Ook de
waarde der Nederlandse leveringen zal 40
millioen gulden bedragen.

Voorts is een handels- en betalingsac-
coord met Bulgarije ondertekend. De in
voer in Nederland uit Bulgarije zal be
staan uit hout. bariet, pyriet, opium, mica,
tabak en vruchtenpulp. Nederland zal aan
Bulgarije leveren radio-artikelen, medi
camenten, chemische producten, rubber en
zaden. Bovendien werd de mogelijkheid
geopend in Nederland scheepsbouworders
te plaatsen.

Beide overeenkomsten hebben een gel
digheidsduur van één jaar.

Java's suiker-situatie
wordt onderzocht

De Nederlandse regering heeft een ver
klaring gepubliceerd, waarin zij een eerder
uitgegeven verklaring over de suikersitua
tie op Java intrekt.

In de eerste verklaring, die Zaterdag
werd bekend gemaakt, beschuldigde de re
gering de Indonesiërs van pogingen tot
uitstel van de reis ener internationale
suikermissie naar het binnenland van
Java.

In de nieuwe verklaring wordt toegege
ven, dat enige der Zaterdag genoemde fei
ten niet juist waren, voornamelijk daar
de Republikeinen er reeds in toegestemd
hebben de missie tot het binnenland toe
te laten. Het vertrek van de missie is
vastgesteld op Dinsdag.

K.L.M.-Constellation maakte
tussenlanding in Singapore

Een Constellation van de K.L.M. heeft
toestemming gekregen om op het eiland
Singapore te landen, toen de piloot ken
baar had gemaakt, dat hü over onvoldoen
de brandstof beschikte om de vlucht van
Bangkok naar Batavia te voltooien. De
toestemming om op het vliegveld Tengah,
22 kilometer ten Noorden van Singapore,
te landen werd tenslotte verleend onder
uitdrukkelijke vermelding, dat de piloot
dit op eigen verantwoordelijkheid deed.
Het vliegveld is namelyk nog niet geheel
klaar. Andere vliegvelden op het eiland
kunnen het gewicht van een Constella
tion niet dragen.

Korfbahiitslagen

In de Kon. Nederlandse Korfbalbond zijn ge
speeld- Eerste klasse: Swift—O'kwartier uitge
steld; KZ—Blauw Wit 1—4. Tweede klasse B:
O'kwartier 2—Swift 2 2—3. C: Sport Vereent—
ZKV 3—2; Allen Weerbaar—Westerkwartier 2
5—2.

De uitstagen van de Haarlemse Korbalbond
waren: Tweede klasse: THB 2—Watervliet 3
0—2; Aurora 4—Haarlem 2 5—1. Derde klasse:
Animo Ready 2—SV 4 2—1 (A. R, 2 kampioen);
Aurora 6—Oosthoek 2 2—3.

Adspirantcn: Tweede klasse: SV a—O'kwartier
b. afgekeurd; Aurora b—Watervliet b. uitgesteld.
Derde klasse: Aurora cO'kwartier c, afgek.

VERKOOP BIJ EXECUTIE
op Donderdag 12 Juni 1947
des voormiddags te tien ure,
ln het pand Jac. de Wlttstr.
no. 10 te Heemstede, ten
Instc van Mevr. Wed. A. van
Kesteren-Beyk, van:

enige meubilaire goederen.

De wnd. deurwaarder

De Graaf.
Kinderhuissingel 108
Tel. 16855.

SERVIESGOED,
enz. te huur. Kop en schotels,
glaswerk. borden, schalen,
pannen, bestek, stoelen, kap
stokken, tafels, ook voor
grote en kleine partijen. Be
stellingen liefst tijdig.
H. LBISING p.a. SPITHOVEN
Westergrncht 69. Tel, 10344
Ook privé-adres Lelslng, Klop
persingel 147, Tel 18854

ZEGT HET VOORT.

ln diverse kleuren, prima kw
f 17.50. Wordt gehaald en
binnen éën week terugbezorgd.
ZANDVOORTSELAAX 54,
Heemstede

GR. HOUTSTRAAT
t.o Haarl Dagblad
Tel. 1.7.0.7.7.

APELDOORN
Toeristenpension „De Uitkijk"
heerlijk ongedwongen buiten
verblijf, bi) bossen en natuur
bad te Apeldoorn, heeft nog
enige kamers beschlkb, (2-. 3-
en 4 pers.) Penslonprljs f 4.50
f 5. (Sept. red Om ultv.
lal., stuur dan deze advert als
drukwerk aan: Vonderlnan 27
Apeldoorn (3)

Ontvangen: prima belgo Heren
Tweed Jassen en Pantalons,
KLEIN MAAR DAPPER
Middenweg 123
Haarlem-Noord.

HUWELIJK

Dames en Heren, wie bet
werkelijk ernst ls een goed en
gelukkig huwelijk te sluiten,
wendt U vol vertrouwen tot
Bemlddellngsknntoor „ME-
TROPAPostbus 70. Middel
landplein 21a. Rotterdam
Onze betrouwbare en reéle
behandeling geniet een zeer
goede reputatie en onze vele
relaties ln alle beschaafde
kringen over het gehele land
bieden U absolute kans op
succes. Discretie ls absoluut
verzekerd. Vraagt D eens In
lichtingen. welke U zonder
enige verplichting en ln
blanco couvert worden toege
zonden

Huidverzorging

MASSAGE tegen haaruitval.
BESTRALING. EPILATIE.

Inst. Haverkamp Begemann
Mlddenlaan 9. Te! 19062.

'T ZUIGHUÏSJE
maakt bekend:

Grote potten Zure naring
12 stuks 100 cent.

Verse Vis en de beroemde zui
ger! Jes van JAAP IN DE JA-
CO BS TRA AT, behoeven geen
betoog meer.