Haarlems Dagblad
Tsjechoslowakije en Finland
trekken stoute schoenen uit
Mogelijkheid voor een wendihg
ten goede is thans aanwezig
Overeenkomst met de K.L.M.
goedgekeurd
De meningen over het voorgestelde onderzoek
naar het Londense beleid zijn verdeeld
„Schuldig bevonden" arrestanten
worden reeds gedeporteerd
Weerbericht
62e Jaargang No. 1868Ö
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Pel Admln 10724,
24825. Redactie 1060U Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendapleln 'ij l'el. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713.' 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Vrijdag 11 Juli 1947
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107.
Advert tarieven aanvraag bi) de Administratie
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
REGERINGSVERKLARING OVER INDONESIË
De republiek zal echter eerst nog aan
enige voorwaarden moeten voldoen
Gistermiddag heeft de minister-president
ln de Tweede Kamer een verklaring afge
legd over het Indisch beleid der regering.
Dr. Beel zeide, dat de regering thans de
mogelijkheid zag voor een wending ten goe
de, zulks als resultaat van de jongste ont.
wikkelingen.
De minister-president herinnerde aan de
regeringsverklaring van 21 Maart, even
eens in de Tweede Kamer afgelegd.- Hij
vervolgde met een kort historisch .overzicht
van de jongste gebeurtenissen. Allereerst
wees dr. Beel op de nota van de Commissie-
generaal van 27 Mei betreffende de uit
voering van de overeenkomst van Lingga-
djati, welke nota een ultimatief karakter
droeg omdat de Commissie-generaal het
eindstadium van haar onderhandelingen
bereikt achtte. Vervolgens memoreerde dr.
Beel het antwoord hierop van de republi
keinse delegatie van 7 Juni.
De Commissie-generaal sprak op 20 Juni
als haar oordeel uit, dat dit antwoord op
de- meest essentiële punten onbevredigend
was. De commissie achtte de republikeinse
voorstellen zodanig onbevredigend, dat zij
van mening was, dat vrijwel van een af
wijzen van haar'nota kon worden gespro
ken en legde overeenkomstig de slotzin van
haar nota van 27 Mei de vraag, wat er
verder te gebeuren stond, aan de Neder
landse regering voor.
De minister-president deelde mede. dat'
de regeringen van Óost-Indonesië en West-
Borneo in dezelfde geest hebben getuigd,
nadat de Nederlandse regering om' hun oor
deel had verzocht.
Op 23 Juni heeft de landvoogd op gezag
van de Nederlandse regering de republiek
de conclusie van de Nederlandse regering
medegedeeld. Deze contlusie werd vastge
legd in de Aide-mémoire, welke dr. Van
Mook aan Sjahrir heeft overhandigd. Na
mens de Nederlandse regering heeft ver
der dr. Van Mook het inzicht van de Neder
landse regering nader mondeling uiteen
gezet en in overleg met Sjahrir heeft dr.
Van Mook uiterlijk op Vrijdag 7 Juni om
antwoord verzocht.
Thans zag de Nederlandse regering zich
gesteld voor de noodzaak eventueel de con
sequenties te trekken uit de voortdurende
onmogelijkheid langs de weg van onderhan
deling tot een goede uitvoering van Ling-
gadjati te geraken. Zij hield ermee rekening
dat zij gedwongen zóu kunnen worden als
uiterste maatregel haar militair machts
middel aan te wenden, zij het zo beperkt
mogelijk zulks op grond van de verant
woordelijkheid welke zij draagt volgens
Grondwet, Handvest der Verenigde Vol
ken en de overeenkomst van Linggadjati,
niet alleen principieel maar ook in laatste
instantie in feite.
De minister-president stelde vast dat de
toestand zowel staatkundig als economisch,
financieel en monetair, sociaal en militair
onhoudbaar \vas geworden. Een militaire
actie van politionele aard zou het onhoud
baar karakter van deze noodtoestand moe
ten opheffen en betere voorwaarden ter uit
voering van het staatkundig beginselpro
gram dat in Linggadjati ligt besloten, moe
ten scheppen, desnoods zonder medewer
king van dé wederpartij.
De periode tussen 2^ en 27 Juni werd
besteed om op alle mogelijkheden voorbe
reid te zijn.
Vervolgens besprak dr. Beel de antwoord
nota van de president der republiek van 27
Juni. welke geen of onduidelijk of onbe
vredigend antwoord gat op de voorstellen
der Commissie-generaal, hoewel dit ant
woord tegemoet kwam aan de voorstellen
der Commissie-generaal van 27 Mèi tot in
stelling van een federale raad.
Nogmaals, op 29 Juni, richtte zich de
landvoogd tot de president van de repu
bliek en verzocht verduidelijking in het
bijzonder ten aanzien van een vijftal hoofd
punten en bovendien ten aanzien van enige
feitelijkheden.
Inmiddels had de regering der Verenigde
Staten een Aide-mémoire aan de republi
keinse regering doen toekomen, waarin de
visie van de Amerikaanse regering werd
uiteengezet.
De vijfde Juli zond de nieuwe eerste mi
nister der republiek een antwoord aan de
Nederlands-Indische regering, <iat even on
bevredigend was als dat van 27 Juni. Doch
dank zij nadere overweging in de boezem
van de republiek en mede dank zij goede
raad. die aan de vertegenwoordigers der
republiek door de Amerikaanse en Britse
consuls-generaal werd gegeven, werd op 8
Juli van de inhoud van het antwoord van
5 Juli een nadere precisering gegeven, wel
ke weliswaar niet in alle opzichten bevre
digend is, doch welke onder zeker voor
behoud tot uitvoering van de overeen
komst van Linggadjati kan medewerken.
De regering, zo ging de minister-president
voort, is bereid in dit resultaat de mogelijk
heid ener gunstige wending te zien. D<
regering .verwacht vóór alles onmiddellijke
staking van de vijandelijkheden en staking
van alles wat de andere stdten van Indo
nesic miskent of aantast, voorts opheffing
van de voedselblokkade, herstel van het
verkeer over de demarcatielijnen en vol
doening ten aanzien van de punten, waar
op het antwoord van 8 Juli nog onbevredi
gend is. Dr. Beel noemde in dit opzicht de
miskenning der unie-gedachte en de on
voldoende erkenning van onze uiteindelijke
verantwoordelijkheid in de verdere over
gangstijd voor orde en rust in Indonesië.
De ten onrechte gesloten verdragen dienen
te vervallen.
Slechts op deze voorwaarden is behoor
lijke verwezenlijking van Linggadjati denk
baar, aldus besloot dr. Beel.
Er was grote belangstelling -in en buiten
hef Kamergebouw. De zetejs achter de re
geringstafel waren alle bezet met uitzon
dering van die van de minister van Finan
ciën. de heer Lieftinck.
Van de fractieleiders waren niet aanwe
zig de heren Schouten (A.R.), Wagenaar
(C.P.N.) en Zandt (Staatkundig, Gerefor
meerd). De heer Wagenaar is ziek, de beide
andere fractieleiders woonden elders een
vergadering bij.
Na de voorlezing der regeringsverklaring
stelde de voorzitter voor, de beraadslagin
gen over de verklaring te doen beginnen
Vrijdagmorgen elf uur, met voortzetting in
een avondvergadering. Het debat zal zo
nodig Zaterdagochtend te 11 uur worden
voortgezet.
TWEEDE KAMER
Vaardat de minister-president gister-
midcrag de regeringsverklaring over het
beleid inzake Indonesië aflegde, hield de
Tweede Kamer zich bezig met de wet tot
goedkeuring van de nieuwe overeenkomst
tussen de staat en de K.L.M. Behalve mr.
Roolvink (K.V.P.) voerden zowel ir.
Posthumus, de heer Hofstra als mr. Don
ker van de Partij van de Arbeid hierover
het woord', laatstgenoemde vooral ook om
een lans te breken voor de aanleg van een
grote vlieghaven in de stad zijner inwo
ning, Rotterdam. Geen dag en geen nacht
kon hierop worden gewacht, zo meende
hij Maar minister Vos kon deze zienswijze
niet delen en zette uiteen, dat de vraag, of
men dit werk zal kunnen ondernemen sa
menhangt met al het andere wat er ten
behoeve van en in de Maasstad zal dienen
te gebeuren. Hij behield zich dus-het recht
voor om desbetreffende voorstellen, welke,
hij binnenkort op zijn schrijftafel ver
wacht, nader critisch te bekijken in het
licht van het geheel der uit te voeren
werken, daarbij dan inbegrepen de hier
aan verbonden kosten. Tegenover de heer
Hofstra nam de bewindsman het personeel
van de K.L.M. in zoverre in bescherming,
dat hij het zeker bij een maatschappij als
deze juist vond de belangen van hen. die
in haar dienst zijn en aandeel in de winst
krijgen voor te laten gaan bij die van aan
deelhouders, ook al heeft de staat de meer
derheid van de aandelen. Nadat minister
Vos het amendement van mr. Roolvink
had overgenomen, waardoor in geval van
wijziging der statuten, hetgeen kan ge
schieden door. de aandeelhoudersvergade
ring met goedkeuring van de minister,
hiervan onverwijld mededeling aan de
Staten-Generaal moet geschieden, ging het
ontwerp er zonder hoofdelijke stemming
door.
Des avonds hield de Kamer zich bezig
De mijnen nemen
oorlogsvrijwilligers terug
De beheerder der Limburgse mijnen,
Ch. Th. Groothoff, heeft bepaald, dat de
mijnwerkers, die na de bevrijding bij de
Nederlandse strijdkrachten als vrijwilliger
dienst namen en die nu binnenkort gede
mobiliseerd worden, binnen twee maanden
na ontslag uit hun militaire dienst weer in
hun vroegere functie bij de mijnen kunnen
terugkeren.
met het wetsontwerp, dat beoogt de aan
minister Lieftinck verleende machtiging
inzake de geldzuivering met een jaar te
verlengen. De heer Teulings (K.V.P.)
diende een amendement in, dat beoogt,
binnen een jaar tot definitieve afsluiting
van de geldzuivering te komen. Nadat de
minister dit amendement ftad overgeno
men, werd het wetsontwerp zonder hoof
delijke stemming aangenomen. Voorts
keurde de Kamer het wetsontwerp tot
wijziging van de Ziektewet en de Invalidi
teitswet goed.
Aanbevolen gouverneurs
voor India en Pakistan
Britse troepen wachten nog
slechts op scheepsruimte
Naar de Britse eerste-minister, Clement
Attlee, in het Lagerhuis heeft meegedeeld,
is de onderkoning van Voor-Indië, lord
Mountbatten, aanbevolen als gouverneur-
generaal van India, en de president van
de Moslemliga, Mohammed Ali Djinnali, is
aanbevolen als gouverneur-generaal van
Pakistan.
Attlee bracht de historische wet op de
Voor-Indische onafhankelijkheid in tweede
lezing. Hij sprak de hoop uit, dat de ver
deling van het land in India en Pakistan
niet lang zou duren en verklaarde, dat naar
zijn overtuiging een onafhankelijk Voor-
Indië kan en ook zal tot stand komen bin
nen het Britse gemenebest.
Attlee ziet de Voor-Indische onafhanke
lijkheid als de vervulling van de Britse
missie. De constitutionele wijziging, hoe be
langrijk ook, zal uiteraard niet betekenen,
dat de Europese burgerlijke gemeenschap
uit Voor-Indië verdwijnt De Europese
zakenlieden zullen een belangrijke rol blij
ven vervullen.
Als resultaat van de besprekingen met de
betrokken premiers, aldus Attlee, kan ik
meedelen dat de regeringen van de delen
van het gemenebest haar goedkeuring heb
ben gehecht aan de voorgestelde wijziging
van de titel van de koning, die afstand doet
van de titel „Keizer van Voor-Indië".
Het terugtrekken van de Britse strijd
krachten uit Voor-Indië zal zo spoedig mo
gelijk geschieden, vermoedelijk tegen het
eind van dit jaar. Een en ander is afhan
kelijk van de scheepsruimte.
Het wetsontwerp is in tweede lezing met
algemene stemmen aangenomen, waardoor
het dus in principe door het Britse Lager
huis is aanvaard.
Een voetbalwedstrijd in Rio de la Plata, Argentinië, is heel wat anders dan een match
in Nederland. De gemoederen zijn daar namelijk sneller op kookhitte èn kloppartijen
zijn er schering en inslag. Wat die kookhitte betreft, heeft de Argentijnse politie een
probaat middel: de brandslang, die dikwijls met groot succes wordt gebruikt om spe
lers te ontzetten en tribunes te ontruimen. Onze foto toont het opwindende einde van
een wedstrijd tussen de stedelijke teams van Rio en Buenos Airos, waarbij weer ste
vig gespoten moest worden.
SLAVISCHE LANDEN RETIREREN
Masaryk verklaarde bij aankomst in Moskou
nog dat de Tsjechen naar Parijs zouden gaan
Toen de twee Tsjechische ministers Masaryk en Gottwald, die voor bespreking van
bepaalde onderwerpen naar Moskou gingen, Donderdag op het vliegveld bij de Rus
sische hoofdstad uit het vliegtuig stapten, verklaarden zij tegen U.P. dat Tsjecho
slowakije door zijn ambassadeur te Parijs op de hersteloonfercntie aldaar vertegen
woordigd zou zijn. Inmiddels hebben de besprekingen van die „bepaalde onderwerpen"
in Moskou plaats gehad en thans heeft de Tsjechoslowaakse regering in een officiële
bekendmaking medegedeeld, dat zij besloten heeft niet deel te nemen aan de Parijse
conferentie. Eén der opgegevpn redenen is. dat deelneming zou worden uitgelegd als
een „onvriendelijke daad tegen de Sovjet-Unie". Bovendien voert de regering aan dat
de conferentie ook door andere Slavische landen niet zal worden bezocht. Intussen
heeft ook de Finse regering, alle voorgaande berichten en beslissingen ten spijt,
afgezien van deelneming aan de conferentie. Hiermede is het aantal deelnemers
geslonken tot.zestien, Engeland en Frankrijk inbegrepen.
De officiële Tsjechische regeringsverkla
ring zegt o.a.: Tijdens een buitengewone
kabinetszitting werd vastgesteld, dal een
aantal landen, in jiet bijzonder alle Slavi
sche staten en andere'landen van Centraal
en Oost-Europa, de uitnodiging tot deze
conferentie niet hebben aanvaard. Dien
tengevolge zal aan de conferentie niet deel
genomen worden door de staten, waarmede
de Tsjechoslowaakse republiek nauwe éco
nomische en politieke betrekkingen, ge
baseerd op verdragsverplichtingen, onder
houdt". En verder: „In deze omstandig
heden zou deelneming van Tsjechoslowakije
worden uitgelegd als een daad, gericht te
gen de vriendschap met <^e Sovjet-Unie en
andere van onze bondgenoten. Om» deze
reden heeft dq regering eenstemmig be
sloten niet aan de conferentie deel te ne
men. De minister van buitenlandse zaken,
dr. Vladimir dementis, zal de Britse am
bassadeur, sir Philip Nichols, en de Franse
ambassadeur, Maurice Dejean, ontvangen
en hen. op de hoogte stellen van het besluit
van de Tsjechoslowaakse regering".
Naar Radio Moskou meldt, heeft thans
ook Albanië de Brits-Franse uitnodiging
tot deelneming aan de Parijse conferentie
officieel van de hand gewezen.
Het Zwitserse standpunt
In de antwoordnota van de Zwitserse
regering op de Brits-Franse uitnodiging
voor de conferentie van Parijs wordt de
uitnodiging aanvaard op drie voorwaarden:
Zwitserland neemt geen verplichting og
zich, die niet strookt met zijn traditionele
neutraliteit; besluiten der conferentie, die
betrekking zouden kunnen hebben óp de
Zwitserse economie, kunnen slechts met
toestemming van de Zwitserse regering
bindend worden; Zwitserland behoudt zich
de vryheid voor, de handelsverdragen, die
het met Europese landen heeft gesloten,
die niet aan de conferentie zullen deel
nemen, in stand te houden en nieuwe over
eenkomsten te sluiten.
SaUin uit het Midden-Oosten
teruggeroepen
De regering der Republiek heeft ver
klaard, dat zij Hadjiagoes Salim, minister
van Buitenlandse Zaken, van zijn good-
will-missie in het Midden-Oosten heeft
teruggeroepen, nadat de minister-presi
dent dr. Beel gisteren geëist heeft, dat de
Republiek de ten onrechte gesloten ver
dragen met 'het buitenland dient te laten
vervallen.
TRUMAN BEGINT AAN IIET WERK.
Un. Press deelt, mede dat president Tru
man zes republikeinse en democratische
leiders heeft uitgenodigd .voor een confe
rentie welke Maandag aanstaande op het
Witte Huis gehouden zal worden en waar
bij de president hen zal inlichten over het
wetsvoorstel inzake de uitvoering van het
Marshall-plan.
Gromyko moet wéér
„neen" zeggen
Andrei Gromyko, permanent Sovjet-
vertegenwoordiger bij de Veiligheids-
raad van de UNO, heeft in een interview
verklaard, dat hij geen van de „vliegen-
de schotels'', welke door vele Amerika
nen in de lucht zouden zijn waargeno
men, gezien, had. Hij voegde er aan toe:
„Sommigen schrijven het verschijnsel
toe aan de Britten, die teveel van hun
whiskey naar de Verenigde Staten uit-
gevoerd zouden hebben; anderen zeg-
gen^dat die „vliegende schotels" afkom-
stig zijn van een Russische discus-wer-
per, die zich aan het oefenen is voor de
Olympische spelen en die zich niet van
zijn eigen kracht bewust is. Ik geloof
dat geen van beide verklaringen de
juiste is
De stand op 11 Juli
Het gastenboek te Parijs zal, volgens
de stand van heden, de namen bevatten
van vertegenwoordigers der volgende
landen
Frankrijk, Engeland, België. Neder
land, Zweden, Noorwegen, Denemarken,
Luxemburg, Zwitserland, Italië, Eire,
IJsland, Portugal, Turkije, Griekenland,
Oostenrijk.
Dë lege plaatsen waren bestemd voor:
Finland, Joegoslavië, Hongarije, Polen,
Roemenië, Bulgarije, Albanië, Tsjecho
slowakije en Rusland.
Poolse overwegingen
De Poolse'regering heeft in een nota
aan de Britse en Franse regeringen de
uitnodiging voor de conferentie van Parijs
afgewezen. De opvatting der Poolse rege
ring is volgens de nota, dat Polen niet kan
instemmen mef een plan, waarbij de we
deropbouw van Duitsland eerder tot stand
kómt dan die van andere landen, die het
slachtoffer der Duitse agressie* zijn ge
weest.
Het resultaat van de Parijse conferentie
zou de wedergeboorte van het Duitse im
perialisme ten gevolge kunnen hebben.
Vervolgens is de deelneming van Europese
landen, wier neutraliteit een voordeel was
voor de as-mogendheden, een onrechtvaar
digheid jegens de geallieerden, die alles
voor de overwinning opgeofferd hebben.
Tenslotte kan Polen niet aeeoord gaan met
do overheersende positie van Grool-Brit-
tannië en Frankrijk in de op te richten
organisatie voor de Europese economic in
het kader van het plan-Marshall. Polen
betreurt het. de uitnodiging niet te kunnen
aanvaarden, doch is steeds bereid ieder
initiatief, dat bijdraagt tot het herstel van
Europa, te steunen.
Prof. Vening Meinesz krijgt
Amerikaanse onderscheiding
De American Physical Union heeft be
sloten de „William-Bowie-Medal" dit jaar
toe te kennen aan Prof. Dr. F. A. Vening
Meinesz, directeur van het K-N.M.I. in De
Bilt.
Het woord is aan....
Capcl
Verheug u in het geluk van
een ander, al is het nog zo
groot.
TWEEDE KAMER EN ENQUETE VAN DER GOES
Vóór: OpheldSring is dringend noodzakelijk
Tegen: Ons prestige zou geschaad worden.
Thans is het voorlopig verslag der Twee
de Kamer betreffende het „Voorstel van de
heer "Van der Goes van Naters tot het hou
den van een enquête naar de gebeurtenis
sen, verband houdend met de Duitse inval
in Nederland en naar het beleid der opeen
volgende kabinetten te Londen" versche
nen.
Tijdens het afdelingsonderzoek van dit
voorstel bleken vele leden van oordeel te
zijn. dat een grondig onderzoek naar deze
gang van zaken in beginsel wenselijk is.
Verscheidene andere leden hadden echter
tegen deze enquête bezwaren. Een gebruik
making van het enquêterecht om strafrech
lelijke redenen is hier niet aanwezig naar
hun mening. De opzet ik hier blijkbaar het
onderzoek naar het beleid van de regering
gedurende een bepaald tijdvak.
Men zou zich kunnen voorstellen, dat
een enquête op bepaalde functionarissen
een zodanig licht kan werpen, dat zij niet
langer in hun ambtelijke betrekking ge
handhaafd kunnen worden, of niet meer
voor benoeming in een andere functie in
aanmerking komen. Dit kan volgens "de
tegenstanders inderdaad een voordeel zijn.
Deze leden zanden dan ook gaarne uitvoe
rig van de voorsteller willen vernemen,
welke voordelen hij van de enquête ver
wacht.
Er kunnen dingen aan het licht ko
men, zo merkten deze leden op, die de
reputatie van de Londense kabinetten
kunnen schaden. Dit mag op- zicl\ zelf
natuurlijk geen reden zijn om een en
quête achterwege te laten, maar een
aantasting van deze reputatie kan
schade toebrengen aan het prestige van
Nederland als geheel en dat is een'mo
gelijk nadeel, dat men volgens hen wel
onder het oog zal moeten zien.
Ook onder de leden, die zich in beginsel
voorstanders van een enquête verklaarden,
waren er verschëidenen, die zich afvroegen
of het resultaat wel in evenredigheid zou
staan met. het te verrichten werk en de
benodigde'tijd. Zou het niet mogelijk zijn
de enquête te beperken tot een klein aan
tal scherp omschreven punten?
Van meer dan één zijde ward verder de
vraag opgeworpen, welke rechtsgrond aan
het voorstel ten grondslag ligt. Vele voor
standers achtten de openbaarmaking van
de door het onderzoek aan het licht te bren-
Blokwacliter gaf geblokkeerd
baanvak vrij.
Op 4 December is op een onbewaakte
overweg bij Schiedam een paard gestrui
keld, dat voor een met zakken meel gela
den wagen was gespannen. Een electrische
trein uit Den Haag reed in volle vaart "op
de wagen en ontspoorde, waarbü zich ech
ter geaa^persoonlijke ongelukken voorde
den.
Kort daarna naderde een tweede electri
sche trein uit Pen Haag. De bestuurder
was doorgereden, aangezien het sein op
veilig stond. Een botsing met de ontspoor
de trein kon op het laatste ogenblik wor
den voorkomen, doordat een soldaat de
naderende trein met een rode lamp tege
moet was gelopen.
§Uit hef later ingesteld onderzoek is ge
bleken. dat de blokwachter G. D. het sein
voor het vrijgeven van het blok had ge
geven, hoewel hij de eerste trein uit Den
Haag niet had zien passei'en. Hij wist op
dat moment niet. dat deze trein in het
door hem bediende blok ontspoord was.
G. Jlie gisteren voor de Rotterdamse
rechtbank terecht stond, hoorde f 40 boete
subsidiair i0'dagen hechtenis tegen zich
GRIEKENLAND
Te Athene is officieel bekend gemaakt,
dat alle personen, die in verband met het
beweerde communistische complot te
Athene zijn gearresteerd en schuldig be»
vonden, voor een jaar naar het eiland Ikarii
fSporaden) zullen worden verbannen. De
arrestanten van wie een godeelta reeds op
weg is naar het verbanningsoord, zullen be
roep kunnen aantekenen.
De Griekse minister van Buitenlandse
Zaken. Konstantin Tsaldaris, heeft een on
derhoud van bijna twee uur gehad met de
minister van Buitenlandse Zaken der V. S..
Marshall.
Na afloop deelde Tsaldaris de repor
ters mee. dat alle problemen, die op
Gr.ekenland betrekking hebben. Jer
-sprake waren gekomen, met inbegrip
van de lening van 300.000.000 dollar.
Hij voegde er aan toe, dat de regering
te Athene „gedwongen was geweest"
tweeduizend communisten te arresteren
in verband met een samenzwering,
maar dat de regering bereid was voor
de vierde maal een algemene amnestie
te verlenen en vreemde waarnemers
toe te laten om te controleren, of de
bepalingen der amnestie toepassing
vinden.
Naar United Press meedeelt, hadden de
communisten volgens een door de Griekse
regering na afloop van een kabinetszitting
uitgegeven comihuniqué. het voornemen
gisteren een algemene opstand in Grieken-
land te beginnen. De regering heeft de ar- j
restatie van communisten voortgezet, zo
wordt in het communiqué gezégd, om bloed
vergieten te voorkomen.
In politieke kringen was men tot de me
ning geneigd, dat het bedoeling der com
munisten was gedurende het aanstaande
weekeinde de vorming van een eigen rege
ring bekend te maken. Deze veronderstel
ling wordt versterkt door informaties, die
uit de door de guerillatrocpen beheerste
gebieden ontvangen zijn.
De felle strijd, die nu sinds drie dagen
woedt tussen guerillaXormaties en regerings
troepen :n het gebied van de berg Grammos
heeft in regeringskringen de overtuiging
doen postvatten, dat de guerillatroepen de
strijd voeren volgens een plan, dat hun in
staat moet Stellen een eigen bewind te kun
nen vestigen in de gebieden waar het ver
zet nog ongebroken is.
Als mogelijk gebied voor de vestiging
van een con tra-regering beschouwt men de
streek tussen het Prespameer en de berg
Pindus.
Radio Moskou zeide vanmorgen in een
commentaar op het jongste optreden van
de Griekse regering, daf deze maatregelen
worden ingegeven door vrees in verband
met het jongste voorstel van de E A.M..
dat gericht is op onderhandelingen. (U P
President Truman heeft geweigerd com
mentaar te leveren op de massa-arrestaties
in Griekenland. Op een persconferentie zei
hij: „Ik heb geen bepaalde houding hier
tegenover".
gen feiten, gebeurtenissen en opvattingen
op zichzelf reeds een volksbelang cn men
zal daaruit ongetwijfeld ook nuttige lessen
voor de toekomst kunnen trekken. Voorts
wilden deze leden ook de mogelijkheid van
strafrechtelijke vervolging niet bij voor
baat geheel uitsluiten.
Algemene richtlijnen zouden hier wa
ren de leden het over eens in pleno
moeten worden vastgesteld. Ook het eind
rapport dient om de nodige eenheid te ver
krijgen, door de gehele commissie ^e wor
den vastgesteld.
Een jaar is niet lang genoeg.
De voorgestelde termijn van een jaar,
binnen welke het onderzoek afgelopen zal
moeten zijn, wordt door de meesten tekort
geacht en sommige leden vragen zich af,
of het wel nodig is, een termijn te stellen.
Anderzijds werd er op gewezen, dat inge
volge art. 28 der Enquêtewet in geval van
ontbinding der Kamer de bevoegdheden
der enquêtecommissie vervallen en zij zal
"haar werkzaamheden dan dus moeten stop
zetten. Nu het waarschijnlijk is. dat binnen
afzienbare tijd Kamerontbinding ten be
hoeve van een wijziging der Grondwet in
verband met de gewijzigde verhouding tot
de Overzeese* Gebiedsdelen nodig zal fcijn,
zou de bepaling van een termijn tot snel
werken dwingen.
Sommige leden vestigden er nog de*
aandacht op, dat grote voorzichtigheid
betracht zal moeten worden bij de
keuze van de publicatie van het rap
port der enquêtecommissie. In het jaar
1948 toch zal, naar mag worden ge
hoopt, het 50-jarig- regeringsjubileum
van de Koningin gevierd worden en
tevens zal dan het feit worden her
dacht. dat 300 jaar geleden de vrede
van Munster gesloten werd. Wanneer
nu in dat jaar. dat zal moeten staan
in l^et teken der-nationale eenheid,
door de publicatie van de uitkomsten
dezer enquête gevoelens mochten wor
den opgewekt, welke daarmede in
strijd zijn, zou dit ernstig moeien wor
den betreurd.
Wat de aanvang van de periode, waar
over het onderzoek moet lopen betreft, we
zen vele leden er op, dat voorgesteld wordt
niet alleen een onderzoek in te stellen naar
het beleid van het Kabinet-De Geer sedert
10 Mei 1910, doch ook naar het ..onmiddel
lijk daaraan voorafgaande beleid". Ware
het niet juister, zo vroegen zU. dit laatste
ruimer te stellen? Men zou dit kunnen
lezen: „naar het aan de Duitse inval voor
afgegane beleid, voor zover dit van invloed
kan zijn geweest óp de loop der gebeurte
nissen' tijdens de oorlog".
Wat betreft het einde van deze periode
meenden velen, dat het voor hand ligt,
hét ontwerp van de enquête met te beper
ken tot het tijdperk, eindigende op 5 Mei
1945, doch daaronder ook de periode vlak
na de bevrijding te begrijpen. Ook toen kon
de regering immers nog geen verantwoor
ding, afleggen tegenover de volksvertegen
woordiging.
Jhr. De Geer's rol.
De punten, betrekking hebbende op het
beleid van Jhr. De Geer, gaven vele leden
aanleiding tot de opmerking, dat deze aan
gelegenheden reeds in den brede zijn on
derzocht door de justitie. Heeft het zin ze
nu nogmaals in een enquête te betrekken?
Andere leden meenden echter, dat voor het
verkrijgen van een samenvattend beeld van
het Londense beleid deze punten niet bui
ten het onderzoek zullen mogen blijven
Verscheidene leden betoogden, dat ook
het beleid van de Nederlands-Indische re
gering in het onderzoek begrepen zal moe
ten worden.
Met betrekking tot de getuigen, die ge
hoord zullen moeten worden, werd opge-
merkt, dat de lijst daarvan vriiwel tot in
het oneindige kan worden uitgebreid. Men
wilde er zich dan ook in het algemeen van
onthouden namen te noemen *ran nersonen,
die gehoord zouden dienen te worden. Som
mige leden wilden evenwel een uitzonde
ring "maken voor de naam van ir. W. den
Boer uit Dordrecht, die. naar zij meenden,
in het bijzonder ten aanzien van de orga
nisatie van de inlichtingen-diensten er. hun
kontact met Nederland waardevolle ver
klaringen zou kunlten afleggen.
De suggestie, door de voorsteller in een
noot bij zijn memorie van toelichting ge
daan. om ook aan buitenlanders en zelfs
aan de minister-president van een buiten
landse mogendheid inlichtingen te vragen,
deed bij verseheidene leden de vraag riiz.en,
of dit denkbeeld uit een oogpunt van inter
nationale politiek wel verstandig is en of
het we] voor verwezenlijking vatbaar is,
nog afgezien van de vraag, of buitenlanders
gedwongen kunnen worden, voor de com
missie te verschijnen.
HANDELSOVEREENKOMST TUSSEN
BULGARIJE EN DE SOVJET-UNIE.
De Sovjet-Unie heeft te Moskou een
nieuwe handelsovereenkomst met Bulga
rije gesloten. Deze derde 'handelsovereen
komst tussen beide landen sedert 1944
voorziet in een goederenruil ter waarde
van 87 millioen dollar.
OPKLARINGEN
Verwachting, medegedeeld door het K
N RL I. te De Bilt geldig var* Vrij
dagavond tot Zaterdagavond: Zwaar
bewolkt met flinke opklaringen. Hier
en daar nog enkeie regenbuien Ma-
•ige. nu en dan krachiige wind uit
Westelijke richtingen.
12 JULI
Zon op 4.33 uur. onder 20.57 uur
Maan op 036 uur, onder 14.21 uur
