De afdeling Collaboratie spekte
's lands schatkist
Een groot aantal Italiaanse politici
heeft bij Mussolini „school gegaan"
Zit- en Slaapkamer
Verlof A
FABRiEKSRUiMTE
DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1947
HAARLEMS DAGBLAD
Cijferparade van de P.R.A.
Zoals wij gisteren in een kort overzicht
jeeds vermeldden, is de Politieke Recherche
Afdeling Haarlem er in geslaagd deze
maand door alle dossiers van de bij haar
in behandeling zijnde gedetineerden heen
te komen. Een dertigtal zeer gecompli
ceerde zaken is nog in bewerking, doch ook
deze hoopt men per 1 October gereed te
hebben. Met enkele cijfers toonden \yij
reeds aan, dat gezien de bewerkelijkheid
van al deze gevallen dit een zeer ver
heugend en opmerkelijk resultaat is.
Nog genoeg te doen.
Er blijft echter nog genoeg te doen. Be
gin Mei van dit jaar is een aanvang ge
maakt met de massa-behandeling der zo
genaamde ..lichte gevallen", waarvan enige
duizenden moeten worden bekeken. Twee
afdelingen der recherche en een afdeling in
Vclsen zijn met deze massa-behandeling
belast en in totaal werden reeds 700 dossiers
verzonden.
Naast de „lichte gevallen" zal deze maand
een begin worden gemaakt met de behan
deling van een aantal zwaardere zaken,
welke ten dele ook in massa geschiedt. Dit
betreft personen, die momenteel niet ge
detineerd zijn, d.w.z. die zich in Duitsland
bevinden of ondergedoken zijn.
Zo zijn nog 1500 dossiers betreffende
hulpverlening aan de vijand en treding in
Duitse krijgsdienst te behandelen, en nog
500 verraadzaken moeten onderzocht wor
den.
De P.R.A.C. in cijfers.
De afdeling, die zich met de Economische
collaboratie bezig houdt had nogal met per-
soneelsmoeilijkheden te kampen, daar men
voor dit werk deskundigen nodig heeft. Des
ondanks werden van de 2510 dossiers 1000
afgewerkt. Meer dan 100 collaborateurs
werden aangehouden en in bewaring gesteld
waarvan een gedeelte naar aanleiding van
het ingestelde onderzoek weer in vrijheid
kon worden gesteld. De totale omzet van
de tot op heden behandelde zaken kan
geschat worden op een bedrag van ruim
250 millioen. Wanneer n^en nagaat, dat
er behalve vrijheidsstraffen dikwijls
zeer hoge boeten worden opgelegd (in een
geval van voorwaardelijke buiten vervol
ging stelling door een Officier-fiscaal zelfs
een boete van 100.000). en bovendien de
belastingen ook nog wel iets met deze lieden
te vereffenen hebben, dan begrijpt men dat
het werk dezer afdeling aanzienlijke baten
voor de schatkist oplevert.
Witte cn zwarte collaboratie.
Men onderscheidt hierbij witte en zwarte
collaboratie. Met de eerste worden de nor
male transacties tegen de geoorloofde prij
zen met de Duitse instanties aangeduid. De
zwarte collaboratie betrof dikwijls de leve
ring tegen zwarte prijzen van luxe-goede
ren. die indirect een versterking van het
moreel der Duitse bevolking tot gevolg had.
De heer Meinema, het hoofd van de P R.
A.C.. kan heel wat interessante staaltjes
van winstbejag vertellen. Daar'is het geval
van een psyeho-metrist, die het in de oor
log voordeliger vond om aannemer te wor
den. Hij sloopte een groot deel van Velsen,
waaraan hij vier millioen gulden verdiende.
Deze man nam maandelijks 30.000_ voor
privé-gebruik op.
Een ander, die voor 12% millioen aan
weermachtsvrachten verreden had, ver
klaarde: „Boekhouden deden we niet. We
maakten de kast, open en clan rolden ons
de bankbiljetten tegemoet."
Oorlogsmisdrijven.
In Haarlem als provincie-hoofdplaats,
bestaat bij de P.R.A. een kleine afdeling,
genaamd Sub-Commissie inzake Opspo
ring Oorlogsmisdrijven, welke tot taak heeft
de in geheel Noordholland (uitgezonderd
Amsterdam) gepleegde oorlogsmisdrijven te
onderzoeken.
De Sub-Commissie heeft bij haar werk
met bijzondere moeilijkheden te kampen,
aangezien het dikwijls niet mogelijk is, vol-
doende gegevens als namen en.signalemen- heer van Liemt had gedurende"een ifwart
ten van de daders te verkrijgen. zitting in de gemeenteraad voor de R.K. Staats-
Tot heden zijn de zaken van 148 oorlogs- Partij. Tien jaar lang trad hij als wethouder op,
tal van 148 bevinden zich thans 23 oorlogs
misdadigers in ons land in bewaring, waar
van de meeste tevens voor andere Sub-
Commissies. Van de 125 anderen, kon onge.
veer de helft nog niet geïdentificeerd wor
den, door gebrek aan voldoende gegevens.
De meesten der gezochten bevinden zich
in Duitsland. De opsporingsambtenaren
staan daar voor een hopeloze taak. Hebben
zij eindelijk het kamp gevondep, waar de
delinquent zich moet bevinden, dan blijkt
hij dikwijls vrijgelaten te zijn, of naar een
ander kamp in een andere zone overge
plaatst te zijn en het speurwerk kan van
voren af beginnen.
Tot nu toe wérd slechts één oorlogsmis
dadiger naar Nederland overgebracht.
De personeelssterkte.
Voor dit alles is.natuurlijk veel perso
rieel nodig. Toch heeft er sedert de P.O.D.
zijn werk begon, geleidelijk een inkrimping
plaats gevonden, vooral ook omdat vele
personeelsleden in verband met het tijdelijk
karakter van de dienst een ander heen
komen zochten. Deze exodus was soms zo
groot, dat men tot aanstelling van nieuwe
werkkrachten moest overgaan.
Voor de concentratie van de verschillende
opsporingsdiensten in Haarlem en omge
ving (het ressort van de P.R.A.-Haarlem
strekt zich van Heemskerk tot Bennebroek
uit en ook de Haarlemmermeer en Haar-
lemmerliede behoren er toe) waren er 442
personen in dienst. Drie maanden later was
dit getal reeds met een derde verminderd
en een jaar later was het tot 222 terugge
bracht voor P.R.A. en P.R.A.C. samen.
De concentratie bracht dus een belang
rijke financiële besparing.
Wanneer men de exploitatiekosten van
het politieke opsporingsapparaat in dit
district over het tweede halfjaar 1946 ver
gelijkt met die over de eerste zes maanden
van dat jaar, waarin de concentratie plaats
vond. dan ziet men een besparing van
21
Een verdere verlaging van de kosten is
over het eerste half jaar van 1947 verkre
gen. Vergeleken met de tweede helft van
1946 is een daling van ruim 9 waar te
nemen. De tweede helft van dit jaar.zal op
de kostenrekening een nog gunstiger beeld
doen zien. o.a. ten gevolge van de huisves
ting van de P.R.A.C. in het hoofdgebouw
aan de Fonteinlaan, welke op 1 September
a s- ingaat. a
Zoveel en zo goed mogelijk. jgvj
Jarige bloemenschilderes
Mevrouw H. G. Dingemans-
Numans70jaar
In de bekoorlijke natuur van Zeeland
groeide het talent van een Haarlemse
schilderes, mevrouw H. G. Bmgemans-
Numans, die Vrijdag haar zeven
tigste verjaardag viert- Zij zocht en vond
er de schoonheid van de bloem en haar
liefde voor de ongerepte natuur subli
meerde in een groot aantal bloemenschil-
derijen, waarop Flora's kinderen tot
schone karakters werden. Vijf tg jaar ge
leden zette de thans tot een nog immer
werkzame levensavond gevorderde kun
stenares de eerste schreden, schuchtere
schreden die steunden op het fundament
van de Haagse school en geleid werden
door de strenge lessen der academie. La
ter bracht het gezinsleven in Nieuwkoop
contacten .met Weissenbruch, Kees Vre-
denburg en anderen. Haar blik weid rui
mer en haar kunst concentreerde zich op
de bloem, zodat een lange reeks doeken
De leiding van de P.R.A. is er op uit om
haar medewerkers van hoog tot laag ervan
te doordringen, dat indien de opheffing van
de afdeling op 1 Januari 1948 doorgang
mocht vinden, dat de dossiers zoveel en zo
goed mogelijk gereed moeten zijn.
Jaloezie is een slechte
raadgeefster
Eén dezer nachten ontwaarden twee Haar
lemse politieagenten bij het Krelagehuls een
meisje, dat zij nog niet meerderjarig waanden.
Daar minderjarige meisjes 's nachts behoren
te slapen, poogden de geüniformeerde diena
ren der openbnre orde haar aan te houden,
doch het kind zette het op een lopen
De agenten, die te flets waren, haalden haar
op de Oranjekade in en brachten haar in de
richting van het posthuis op het Leiclseplein.
Nog voor zij er waren, rukte de aangehoudene
zich los en nam weer de benen. De vlucht
duurde slechts kort en even later bleek op het
bureau, waarom de opgebrachte zo weinig
Voor een' nadere kennismaking voelde. Het
meisje bleek een twintigjarige jongen te zijn.
die in deze vermomming zijn verloofde had
willen verschalken, die hij ervan verdacht zich
met de bij het Krelagehuis op wacht zittende
soldaten te vermaken.
De jaloerse minnaar werd de volgende dag
door zijn moeder afgehaald.
Oud-wethouder viert gouden
huwelijksfeest j
Op 26 Augustus zullen de heer en mevrouw W.
J. B. van LiemtDolmans te Haarlem de dag
herdenken, dat zij voor 50 jaar in het huwelijk
traden.
Het echtpaar dreef gedurende 30 jaar een be-
k-nde manufaeturierszaak in de Anegang
Mevrouw Di-ngemans in haar atelier.
ontstond die in duidelijke liefde voor het
onderwerp een veelzeggende inhoud kre
gen .- emidden van kunstenaarszielen
haar overleden echtgenoot was tijdens zijn
"en een bekend schilder en haar zoon,
naar zijn vader Waeiko geheten,-is thans
nog de bezige verbeelder van leven en
dingen met een vaardig penseel. Later
werd Haarlem haar woonplaats en zij trad
in „Kunst zij ons Doel". Ondanks haar
zeventig jaren reserveert zij nog vele
uren van de dag voor het atelier, dat in
het witte huis van het Bosch-en-Vaart-
kwartier ligt en binnen zijn muren zovele
bloemen uit verf en visie zag opbloeien.
Straks zal een keuze uit het werk der
nog altijd schilderende jarige bij Leffelaar
worden geëxposeerd: Op vier October gaat
daar een tentoonstelling open, die ook
niet eerder geëxposeerde werken van haar
jong-gestorven echtgenoot zal tonen.
Eerst tegen Zondag kans
op onweersbuitje
Het weer is deze zomer wel buitenge
woon fraai. Slechts enkele malen werd het
mooie weer onderbroken door korte perio
den van minder zonnig weer, waarbij plaat
selijk in korte tijd grote hoeveelheden re
gen vielen. Nadat midden vorige week een
kleine depressie met veel regen over ons
land was getrokken, breidde zich opnieuw
langzaam een hogedrukgebied over de
Britse eilanden in de richting van Scandi
navië uit, waardoor het zonnige weer terug
keerde en de temperaturen geleidelijk weer
hoger werden. Het centrum van dit hoge
drukgebied bevindt zich nu over dc Noord
zee en trekt zeer langzaam verder in Oos
telijke richting.
De stabiliteit van dit maximum is zeer
groot en daar de lucht tevens droog is,
komen er over uitgestrekte gebieden bijna
nergens meer wolken voor. Op de oceaan
blijft de depressieactiviteit gering en de
storingen trekken op zo grote afstand van
het vasteland van Europa voorbij, dat vol
gens het K.N.M.I. in De Bilt verwacht kan
worden dat de huidige periode met droog
weer met weinig wolken en veel zonne
schijn wel tot en met aanstaande Zondag
zal voortduren. Daar de hoogste luchtdruk
waarden echter over het Oostzeegebied
zullen komen te liggen, draait de wind in
ons land steeds meer naar het Oosten en
wordt warmere lucht aangevoerd. De tem
peraturen zullen in de volgende dagen ge
leidelijk nog hoger worden en zelfs bij deze
hogere maximumtemperaturen kan tenge
volge van de grote droogte van de lucht
nog vrijwel nergens onweer ontstaan. Pas
tegen Zondag wordt de kans op enkele ver
spreide onweersbuien wat groter.
Haarlemse Hypotheekbank
boekte een winst van 45.944
Aan de aandeelhouders van de N.V. Haar
lemse Hypotheekbank wordt voorgesteld het
dividend over het Jaar 1946 te bepalen op f 6
per aandeel. De winst bedraagt f 45.944 (vorig
jaar f 35.845), waarvan f 99,63 overgebracht
wordt naar de nieuwe rekening, f 5260 bestemd
wordt voor rente op de onverplichte stortingen
en f 1263 aan de extra-reserve wordt toege
voegd. De gezamenlijke reserves zullen daarna
bedragen f 1.249.638.
In het Jaarverslag deelt de directie mee. dat
in 1946 de hvpotheekportefeullle met f 741 825
ls toegenomen. In 1945 was het bedrag der
uitstaande hypotheken met ruim f 800.000
verminderd. Na jaren van sterke teruggang
is de inkrimping van het bedrijf tot staan ge
komen. Conversies waren ln het afgelopen jaar
niet noodzakelijk. Het belang der bank bij
leningen, waarvan de onderpanden hetzij ver
woest en al dan niet onteigend, hetzij zwaar
beschadigd werden, ls teruggelopen tot f 497 270
(oorspronkelijk f 826.1601. verdeeld over 53
(oorspronkelijk 571 leningen. Van 19 dezer le
ningen. groot f 303.320. zijn grootboeklnschrtj-
vlngen van f 810.388 verkregen. De winst ls.
de omstandigheden ln aanmerking genomen,
bevredigend te noemen.
Op 31 December 1945 stonden 1190 lenin
gen ad f 11 836 460 uit. In 1946 zijn 200 lenin
gen. ad f 2.581.150 gesloten. Afgelost is voor
een bedrag van f 1.839 325, zodat op 31 Decem
ber 1946 uitstonden 1265 leningen tot een be
drag van f 12.578 2*85. Op dat tijdstip was een
bedrag van f 14.790.700 aan pandbrieven ln
omloop.
De balans sluit met een bedrag van
f 21.037.372 en de winst- en verliesrekening
met f 652.936.
i Kort en Bondig
BINNENLAND
Nederlandse hótelhouders, restaurateurs en
caféhouders hebben een bedrag van f 24.000 aan
de Stichting 1940—1945 geschonken.
Het orgaan van het A. N. J. V. „Op de plaats
rust" is op de lijst van verboden geschriften
voor militairen geplaatst. Het A. N. J. V. gaf
vroeger een blad uit. getiteld „Geeft Acht". Dit
blad was ook op de lijst van de voor militairen
verboden geschriften geplaatst
De treinverbinding Winterswijk—Zutphcn
zal waarschijnlijk in October van dit Jaar weer
tot stand komen.
De Phillpsfabrieken in Eindhoven hebben
Uil Amerika twee grote spuitgietmachines ont
vangen, welke plasticproducten voor het elger.
bedrijf zuilen vervaardigen
Prof. Pi S. Gerbrandy zal hedenavond om
kwart over zeven over Hilversum I 301 m. spre
ken over de Indische kwestie.
HAARLEM EN OMGEVING
Voor het examen Engels L O. zijn geslaagd
mej. C. A S. Crans en de heer S. A. van Daalen,
belden te Haarlem.
Het op 2 Januari 1940 uitgesproken faillisse
ment van F. Wtedemeyer te Hillegom werd op
12 Augustus J.l. opgeheven.
Ds. J. A. Visser, Ned. Hervormd predikant
te Lathum en Vlissmgen is beroepen te Rijk
(Haarlemmermeer).
Woensdagmiddag om vijf uur brak de der
tienjarige Jongen M V. uit Lisse bij het spelen
in de speeltuin van het wandelbos Groenendaal
le Heemstede zijn linkerbeen. Na voorlopig ter
plaatse te zijn verbonden, is de jongen naar het
Diaconessenhuis te Haarlem overgebracht.
Woensdagavond zijn In café „Het Wapen
van Heemstede" de prijzen uitgereikt van het
Sehaaktournooi Heemstede 1947, georganiseerd
door de Heemsteedse Schaakclub „Het Oude
Slot" en de R.K Schaakclub „St. Bavo".
voorzitter van de tournooi-commissle, de heer
W. A. Turkenburg heette in het bijzonder de
voorzitter van de Noordhollandse Schaakbond,
de heer M. J. Kuyper, welkom, waarna hij de
prijzen uitreikte. De eerste prijs was een leg
penning, geschonken door het gemeentebestuur
van Heemstede. Hierna volgde een simultaan-
séance, gespeeld door de heren W. Saeijs en Mr,
Snoeck Henkemans. Op het uitstekend ge
slaagde tournool kunnen de heren Jac. J. Keune
en w L. J. Veenboer met voldoening terugzien.
De kiemen van fascistische ziekten gedijen nog steéds
misdadigers behandeld, waaronder 28 zeer
ernstige (moord, fusillering). Van dit aan-
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM 13 Augustus 1947.
ONDERTROUWD: 13 Aug., P. J. J. Peters en
A M. Wiggers: H. Timmer en M. C. Aarnink:
J. H. Bos en M. H. J. Willemse: C. d. Wit en C.
C Handgiaaf: J. L. Gaus en W. v. d. Pal; A.
Doets en A. Brandse; N. v. Dijk en A. Beekman:
H v. Marken en E. A. M Kimman; A. Koolj en
E. Douma; G. Smit en G. Feelens; J. H, Zand
bergen en T. M. J. Farla; C. Bogaert en J. C.
Pieters; J. Jas en G. Godschalk; J. L. Driessen
en E. Behr: J. v. d. Hulst en W. v. Wichen; S.
Roosen en C. Boes; P. Bart en AV. J. Havelaar:
P Piers en A. F Bötzel; G. L. Weijers en J. J.
d. Jong; J. J. Scholte en J. C. v. Zanten; G. C
Lagerweij en J. E. Molenkamp; J. D. v. d. Does
en W Eekhof,T. A. Berkhout en G. E. d. Bra-
ber; J. L Westra en C. G. Michel: M. P. Hen
driks en J. Schreuder: P. J. v. Hamersveld en
P M. J. Smid; P. v. d. Aart en B. H. M. Har-
mes; W. Worlel en H. J, Stoutjesdijk.
GEHUWD: 13 Aug., C. P. Keijzer en A. C. W.
Kokkelkoren; J. G. M. Bosman en C. J. M.
Broeken; E. A. Boesaard en J. Horselenberg; C.
J. Heijnis en P. M. Snoeks. C. Koning en A. Sed-
lacek; A. H. Hultzing en A. E. Druijf; C. A.
Kuipers en C. v. Langelaar; F. J. v. Amerongen
cn J. Faber; J. v. d. Wesjen en M. J. Vermeulen;
A. J. v. d. Wiel en H. J. Spithoven; G. J. Meijer-
llnk en H. C. d. Vries; P. H. Harren en J. M.
d Eem; J. B. J. Hetem
W. F. Sleper en W. M. Melland; M. H. d. Vries
en C. G, Metzelaar; G. d. Bie en D. C. v, d.
Haas; C. Molenaar en J. T. v, Bork; C. Pool en
E, J. Polderman; G. v. Hoven en J. E. Koppen.
BEVALLEN van een zoon: 10 Aug., A. H. V.
Huizen—v. Gastelen; 11 Aug.. M. H, Zwarl—Wes-
terveld; M. Muller—v. 't Hoi; 12 Aug., G. M d.
Gast—Serné; M. W. Riekerk—Post; J. G. Loh-
mann—Dijkzeul; 13 Aug., C. M. Geenevasen—
Cornellssen.
BEVALLEN van een dochter: 11 Apg., M. T.
Boutelller—t. Hacken; 12 Aug., A. W. Funcke—
v. Oers; M M. Alkemade—Berglnski; S. C. Haai
man—'Wit.teveen; II. v. Egdom—v Hengel; C. G.
v Kampen—Verduln13 Aug., M. A. W, Boots-
ma—d. Wit.
OVERLEDEN: 11 Aug., C. Klaver, 77 j., v. Was-
senaerstraat.
Taxi Bel 13 0 0 0
DAG EN NACHT
waarvan zeven maanden als loco-burgemeester.
De bruidegom werd met de orde van de H. Gre-
gorlus en met de Orde van Oranje-Nassau onder
scheiden.
Mevrouw Van Liemt was lange tijd presidente
van de St. Elisabethsvereniging.
Het echtpaar zal Zaterdag 23 Augustus te
zijnen huize Lorentzpleln 9, tussen 14.30 en 16.30
uur recipiëren.
Mgr. Filbry 40 jaar priester
Vanavond om kwart over zeven zal de
nieuwe Bavokerk de viering van het jubi
leum van Mgr. F. Filbry. die veertig jaar
geleden tot priester gewijd werd, inluiden.
Mgr. Filbry, die in 1936 werd benoemd
tot plebaan van de Kathedraal van St. Ba
vo, had zich grote faam verworven als
bouwpastoor in Amsterdam-Zuid, waar hij
tien jaar werkzaam was. Na de dood van
mgr. Taskin werd bij Proost van 't Kathe
drale kapittel Haarlem en enige maanden
geleden volgde de bevordering tot geheim
kamerheer van de Paus.
Vanavond zal de jubilaris in de Kathe
draal een kort lof celebreren en daarna
in de pastorie het geschenk van de paro
chie aanvaarden. Morgen zal mgr. Filbry*
het H. Misoffer met pontificale assistentie
opdragen. De ere-kanunnik H. Haver houdt
de feestpredikatie. Om 13 uur heeft de
arren en j. m v. jeugdhulde op het Kathedraalterrein plaats
m. w Karstens-1 en van 14,30 tot 16 uur recipieert de jubi-
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 14 AUGUSTUS
City; „Spijkers met koppen", alle leeftijden
2 15, 4.30. 7.00 en*"9.15 u. Spaarne: „V ls victorie",
alle leeft.. 2 30. 7.00, en 9.15 uur. Rembrandt:
„Met een kwartje de wereld rond", alle leeft.
2,00. 4.15. 7.00 en 9.15 uur. Palace: „Tarzan ln
New York" alle leeft.. 2.00. 4,15. 7 00 en 9.15 uur.
Frans Hals: ..Met de Willem Barendsz ter wal
visvangst", alle leeft.. 2 oo en 8.00 uur. Luxor:
„Rode Pimpernel". 14 j.. 2.00, 4.15, 7.00 en 9.15 u.
VRIJDAG 13 AUGUSTUS.
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
laris. De dag wordt met een plechtig lof
besloten. Maandag 18 Augustus zal een
speciale feestdag voor de zieke parochianen
zijn.
De buitenkerkelijke viering is op uit
drukkelijk verzoek van de jubilaris uitge
steld totdat de grootste gevaren voor onze
jongens in Indië geweken zijn.
Pastoor Lührs 40 jaar priester
Pastoor Lührs van de parochie St. Elisabeth en
Barbara, waarvan de kerk in de Paul Krugei
straat staat, viert zijn 40-jarlg priesterfeestDe
jubilaris kwam In 19'6 als kapelaan ln de
parochie van St. Jozef, waar hij de stichter
het liefdewerk St. Francisca Romana werd. In
1926 ging hij als pastoor naar Kudelstaart en ln
1939 kwam hij ln zijn tegenwoordige functie te
Haarlem terug.
PROGRAMMA CARILLONBESPELING
Het programma, dat de stadsbelaardier heden
avond op het carillon van de Grote of St. Bavo
kerk zal uitvoeren, luidt als volgt:
Allegro, Kamiel Lefèvre; Danklied; Die vast-
lijk op den Heer vertrouwen. Valerius; Menuet
I en II. J. L. Krebs (1730—1780): Thema met va
riaties, Willem Créman; Scène d" ensemble uit
Suite Louis XV. Géo Clément: Eenheid. W A.
Mozart; Meylied. Oud Ned. lied; Blijf bij mij.
Heer. W. H. Monk; Preludium. Staf Nees; Im
provisatie
VHF GRAM BADZEEP VOOR 2 CENT
De badhuizen en overdekte zweminrichtin
gen worden bevoorraad met stukjes badzeep
van vijf gram welke aan het publiek, dat van
deze Inrichtingen gebruik maakt, verkocht
mogen worden tegen de door het Directoraat
van de Prijzen vastgestelde prijs van twee cent.
(Van onze Romeinse correspondent)
„Ik ben nooit bij Mussolini op school
geweest" zei dezer dagen met sterke na
druk op het woordje „ik" de Italiaanse
minister van buitenlandse zaken, Scelba.
Men kon hem aanzien, dat hij een applausje
verwachtte voor de geestige opmerking,
waarin hij aan Mussolini's schoolmeester
schap herinnerde en tegelijk de communis-
;en, die hem van dictatoriale methoden be
schuldigden, liet horen, waar, naar zijn
■mening, de ware navolgers van Mussolini
:ezocht moesten worden.
Het applausje bleef uit. Dat de commu
nisten het grapje van de in het algemeen
weinig grappige heer Scelba niet waardeer
den, was begrijpelijk. Maar ook de andere
partijen reageerden niet zoals de spreker
had verwacht. In plaats van applaus was
er even een onaangename stikte.
De Christendemocraten, waartoe Scelba
behoort, beschuldigen telkens weer de com
munisten van totalitaire voorliefde en ze
hebben stellig gelijk. Rusland leert ons dat
jelijk hebben. Maar de communisten be
schuldigen de Christen-democraten, de libe
ralen, de republikeinen ook van fascisme.
De monarchisten zeggen, dat de „wet op de
bescherming van de republiek", welke wet
alle monarchistische propaganda eigenlijk
strafbaar maakt, even onrechtvaardig is als
Mussolini's „wet op de bescherming van de
(fascistische) staat". Het stellen van partij
belang boven algemeen belang, het vriend
jessysteem. het bestrijden van politieke
tegenstanders met unfaire middelen, zoals
laster: al deze uitwassen van het politieke
leven, die het fascisme zeker niet heeft
uitgevonden maar die toch kenmerkend
waren voor het systeem, vindt men thans
min of meer bij alle partijen terug.
De tragische waarheid is, dat óók Scelba
wel degelijk een leerling is van Mussolini,
al was hij zeker niet nummer één van de
klasse. Dat was ook erg moeilijk, want die
klasse was buitengewoon groot. Vele, vele
anderen, al diegenen wier namen op dit
ogenblik in liet politieke leven van Italië
genoemd worden, hebben diezelfde school
bezocht. Het meest funeste, wat zij er ge
leerd hebben, is de methode om tegenstan
ders niet ihet argumenten doch met geweld
en terreur te bestrijden. Het saboteren van
politieke vergaderiniren is helaas geen uit
zondering meer. liet komt ook buiten Italië
voor. Doch wat te denken wanneer In een
bioscoopzaal te Milaan, waar een politieke
vergadering was aangekondigd, kort voor
het begin vijftig kilo trotyl wordt gevon
den, genoeg om een gehele stadswijk tot
pulver te slaan?
De neiging overheerst om eigen inzicht te
doen zegevieren, ook wanneer dat inzicht
strijdig is met dat der meerderheid; en
men heeft det opvatting, dat de politieke
strijd een soort oorlog is zonder speciale
krijgswetten en waarin dus alle middelen
kunnen worden gebruikt. Ziedaar een deel
van de droevige nalatenschap van de „im
perator" van Predappio. Zijn verering voor
,,de macht", zijn roekeloos verbrijzelen van
andersdenkenden, zijn brallend nationalis
me. het zijn ziekten, waarvan de kiemen
nog gedijen. En elk Italiaans politicus, ook
zij die de fascistische jaren buitenslands
hebben doorgebracht, is aangetast.
De ziekte beperkt zich niet tot Italië.
Mussolini heeft gezegd, dat ook al zouden
Hitier en hij de oorlog verliezen, Europa
totalitair zou worden. Voorlopig heeft het
de schijn of hy gelijk zal krijgen. Maar
wanneer de Europese politici weer zullen
gaan beseffen, dat verdraagzaamheid, faire
strijdmiddelen, achting voor iedere tegen
stander, die in waarheid meent óók alleen
het landsbelang voor ogen te hebben, en
kele der dingen zijn, die de democratie on
derscheiden van het totalitarisme, dan
wordt Mussolini's voorspelling te niet ge
daan en kunnen we terecht zeggen, dat we
nooit bij Mussolini school hebben gegaan,
ook al hebben we in het negatieve veel van
hem geleerd.
Geen Amerikaanse troepen
naar Griekenland
Robert Lovett, de Amerikaanse onder
minister van Buitenlandse Zaken, heeft
naar aanleiding van berichten als zou
Amerika binnenkort troepen een heden naar
Griekenland zenden, verklaard, dat Ame
rika niet is verzocht troepen te zenden en
dat hij ook niet gelooft, dat troepenzen
dingen nu of in de toekomst noodzakelijk
zijn.
Santpoort
KoninginneJavond
De beide verenigingen van Santpoort
dorp en -station, welke zich beijveren de
er jaardag van H. M. de Koningin ook dit
jaar weer met opgewektheid te vieren, heb
ben ten opzichte van het avondfeest de
handen ineen geslagen. Die avond treden
in het Rijkenspark op Lou Bandy, de Ha
waiian Serenaders, „Mr. Charles", het fan
farekorps „Wilhelmina" en het ballet van
Tilly Sylon.
Weer een étalage-wedstrijd
De leden van de Algemene Winkeliers
vereniging te Santpoort-station willen niet
achterblijven bij hun collega's te Santpoort
dorp, die tijdens de afgelopen féestweek
een étalage-wedstrijd hielden. Ook zij zijn
voornemens het publiek te tonen tot welke
prestaties zij nog in staat zijn en hebben
daarom besloten op 29 Augustus een étalage
wedstrijd te houden in dezelfde geest als
te Santpoort-dorp.
De Ruïne van Brederode
weer openluchttheater
Zoals wij reeds berichtten, zullen op Vrij
dag 22. Zaterdag 23 en Zondag 24 Augustus
's avonds openluchtvoorstellingen worden
gegeven in de Ruïne van Brederode. Even
als verleden jaar zullen „De Ghesellen van
den Spele" onder leiding van Adriaan
Hooykaas een abel spel ten tonele brengen
en wel „Esmoreit".
Verleden jaar is met de opvoering van
„Lanseloot van Denmerken" bewezen, dat
de Ruïne voor een dergelijke opvoering bij
uitstek geschikt is. Het publiek, zittende
in de Binnenhof rondom de put onder de
oude kastanjeboom, kan zich op de plaats
van de kasteelheer en zijn hoge gasten wa
nen, voor wie 't spel wordt opgevoerd, zoals
dit hoogstwaarschijnlijk in de middeleeu
wen zal hebben plaats gevonden.
Dank zij de ondernemingsgeest en het
doorzettingsvermogen van de initiatief
nemers, waarbij dr. Boissevain, die momen
teel in Peru verblijft, een belangrijke ro!
vervulde, en de medewerking van de ver
eniging „Santpoorts Bloei" en de heer
Hooykaas, die het financiële risico geheel
voor eigen rekening nam, kunnen de be
woners van Velsen, Santpoort, Bloemen-
daal en Overveen van een belangrijke ar
tistieke gebeurtenis genieten.
Tramhuisje op Soendaplein
wordt afgebroken
Dc N. Z. H. ls begonnen met de afbraak van
het tramhuisje op het Soendaplein, hetgeen
het uitzicht, vooral van de Floresstraat af, zeer
ten goede zal komen.
Reeds enige tijd zijn plannen ln voorberei
ding om het Soendaplein een nieuwe indeling
te geven. Gedacht wordt aan de mogelijkheid
om het emplacement van de tram naar het
plantsoentje voor de remise te verleggen. Over
leg tussen de Rijkswaterstaat, de gemeente
Haarlem en de N. Z H. V. M ls daartoe gaan
de. De plannen zullen in de loop van 1948 tot
uitvoering komen, wanneer het Soendaplein
tegelijkertijd opnieuw geasfalteerd wordt,
Dc N. Z H. heeft het voornemen dan een
ander huisje. van een smaller model te
plaatsen.
Motorrijder verleende geen
voorrang
Gisteren had op de hoek Pegasusstraat
Perseusstraat een aanrijding tussen een mo
torrijwiel en een personenauto plaats De op de
duo zittende echtgenote van de motorbestuur
der kreeg een ernstige hoofdwonde en moest
naar het Diaconessenhuis worden overge
bracht. De bestuurder van de motor kreeg
een scheurwond aan het rechterbovenbeen en
een schaafwond aan het voorhoofd Het mo
torrijwiel werd ernstig beschadigd, van de auto
werd het rechtervoorspatbord ingedeukt en de
de rechterkoplamp vernield.
De aanrijding werd veroorzaakt, doordat de
motorrijder geen voorrang verleende aan de
van rechts komende auto
ffOODWET OUDERDOMSVOORZIENING
In Haarlems Dagblad van 8 Augustus is
medegedeeld dat aanvraagformulieren
voor de uitkering op grond van de Nood
wet Ouderdomsvoorziening na invulling
ingeleverd moeten worden bij de Raad van
Arbeid te Haarlem. Dit geldt echter niet
voor inwoners van Haarlem, die de for
mulieren moeten inleveren bij één der bu
reaux welke op de desbetreffende aan
plakbiljetten zijn vermeld.
Een teentje te hoog
Wij zijn naar de wielrennen geweest.
Wij waren lange tijd niet naar de wiel
rennen geweest en daarom was het maar
goed, dat wij deskundige voorlichting kre
gen van de man die naast ons was gezeten.
Deze man wist er alles van. Ten eerste had
hij allemaal kleine fietsjes op zijn das,
waardoor hij er al direct erg wielerig uit
zag. Ten tweede noemde hij alle renners
bij hun voornamen.
Zo zei hij: „Jammer dat de poes niet mee
doet".
„Nu", zeiden wij, „die zou dan toch erg
hard moeten lopen".
„Nee sufferd", zei hij grof, „niet de kat,
maar de poes. Poeske Scherens, de wereld
kampioen sprint. Hij is in Aarhus op se ge-
sicht gefalle. Ja öa'ken gebeure. Toch een
mooie sport hoor. Motorrace is ook een
prachtsport. Ik hep der'es een op de ouwe
Stadlonbaan de bocht uit sien swiepe, die
struikelde so aufer het amphitheater naar
beneje".
Inmiddels was er een sprintrace begon
nen. Dat is een uiterst boeiende zaak. Men
zou verwachten, dat de renners van meet
af aan zo hard mogelijk zouden rijden,
maar neen, eerst staan zij een hele tijd stil
op hun fietsen en kijken elkander wan
trouwig aan, dan beginnen zij heel lang
zaam te rijden en tegen de tijd dat gij
denkt: „Nu zou ik met mijn herenrijwiel al
lang rond geweest zijn," treden zij ineens
ongemotiveerd hard op de pedalen en rij
den weg alsof de stormwind hen droeg.
Zo ook nu. Arie van Vliet nam het op
tegen Gerardin, een Fransman, zoals zijn
naam al doet vermoeden. Aangezien wij
een overdreven sympathie koesteren voor
alles wat Frans is en de Parijzenaar boven
dien de mooiste trui aan had, hoopten wij
dat hij zou winnen*
„Wint Arie nooit" zeiden wij.
„Wint Arie altijd," zei onze buurman.
„Nou, ik weet het nog niet," twijfelden
wij waarheidsgetrouw.
„Altijd foor Arie", zei de buurman en
keek ons aan. alsof wij een inferieur soort
reptiel waren, „Arie nie winne, hoe bestaot
'et. Die Fransoos hep tege Arie net so feil
kans as een blinde sonder arme en beine
hep, om het Knaai aufer te swemme." Wij
moesten wel toegeven, dat die kans uiterst
gering was.
Arie won.
„Sie je wel," zei de buurman en sloeg
ons van pure pret de sigaret uit de mond,
„so'n Fransman. Waar blaa'ft 'ie nou met
se boegelaboega?"
Nadat wij enige tyd gespeurd hadden,
waar de „boegelaboega" van de Fransman
bleef, kwamen wij tot de conclusie, dat de
fijne puntjes van de wielersport ons blijk
baar ontgingen.
Het programma werd besloten met een
race achter de motoren. Dit houdt niet in,
zoals wij aanvankelijk dachten, dat de
fietsers met de motorrijders om het hardst
rijden, neen, de fietser rijdt met zijn voor
wiel tegen de achterkant van de motor aan
en duwt hem zo voort. Tenminste dat meen
den wy, totdat wij door de alwetende buur
man uit de droom werden geholpen. Vol
gens hem „werd de renner meegesauge
door de staumfiets".
Het ging geweldig hard. Alleen was er
één die in het begin niet best mee kon
komen. „Weet je hoe dat komp?" deelde
de buurman ons in vertrouwen mede, „hij
rijdt met een teentje te haug."
Verbijsterd hebben wij hem aangestaard.
Hoe kon die man dat nou zien van een paar
honderd meter afstand. Hoe wij ons ook
inspanden, de teen die te hoog was. kon
den wij niet in het oog krijgen.
„Wij zien niks van een hoge teen," zei
den wij.
De buurman werd paars.
„We sien niks", bauwde hij ons na, „haur
me so'n roetmop nau 'es. Aupoe swemt in
het mannebad haur. Nie fan se foete, kever.
Fan se fersnelling."
Wij hebben beschaamd het terrein ver
laten.
W. L. B.
Ziekenverpleger was verslaafd
aan verdovende middelen
De Haarlemse recherche heeft Woensdag
middag ln de Kruisstraat een 32-jarige zie
kenverpleger uit Krommenie aangehouden, die
onder valse voorwendsels van verschillende
Haarlemse apotheken getracht heeft verdo
vende middelen los te krijgen
De man belde verscheidene zaken op, noem
de zich „dr. van der Meulen" en verklaarde
met een transport van het bewaklngskamp
Cnstrlcum onderweg te zyn en dringend be
hoefte te hebben aan ampullen met verdo
vende middelen. HO zou dan Iemand sturen
met een gele band om de arm Het personeel
van de apotheken ging hier. met uitzondering
van één firma, waar hij zich aandiende met dc
woorden „U spreekt met Justitie", niet op ln.
B(] z(]n arrestatie bleek hij half verdoofd
te zijn en bekende op vervalste doktersbriefjes
ampullen ln zijn bezit te hebben gekregen en
zich daarmede zelf te hebben Ingespoten.
De man Is ernstig zenuwpatiënt en aan het
gebruik van deze middelen verslaafd.
HU ls naar een ziekenhuis te Zaandam over
gebracht.
DISTRIBUTIENIEUWS
Vrijdag zijn ln de Vleeshal te Haarlem de
letters s tot en met V aan de beurt voor het
afhalen van een schoenenbon, Indien zij ln het
bezit zijn van een stamkaart, waarvan het num
mer op een negen eindigt en van een Inlegvel
met bon 612. Ook kinderen geboren ln de
maanden Juli en Augustus van de Jaren 19S2 tot
en met 1945 ontvangen een bon.
Amsterdamse Beurs
Slotkoers
Heden
gisteren
1 uur
Koninklijke Olie.
416
413%
294%
295
378
372%
A. K. U
177%
177
212
212
Nederlandse Ford.
384
Nederlandse Kabel
283
285
Calvé certificaten
177%
178%
Scheepvaart-Unie
178
178
Holl.-Amerika Lijn
199%
199
Deli Maatschappij
155%
152
H. V. A
233
228%
A'dam Rubber
144%
142%
Ned. Handel Mij
1351/2
133%
N.-I. Handelsbank
102#
101
Billiton My. II
348
345
W. SWAAP
Gehele Kunstgebitten 75.-
Volledige behandeling In-
oegrepen Spr uren van
de landarts dagelijks van
1-a uur en volgens afspt
Avondspr uren- Maandag
Woensdag VrUdag 5-8
TE KOOP AANGEBODEN
KOLENSINTELS
a f 1.— per M8. met grijper-
kraan op vrachtauto geladen,
Gemeentelijk Eleetrloitelts-
bedr(jf Haarlem
Hnrmenjunsweg 131.
Te huur gevtaagd:
HERENHUIS
bev. pl.m. 10 a 8 kamers, evt.
ln ruil voor mod. benedenhuis
m. tuin. badk tel.. v. kl ge
zin te R'dam C Br no. 1280,
Adv Bur Betcke. 's Graven-
dykwal 95. Rotterdam.
Rusthuis eerste stand
heeft kamers
beschikbaar.
Brieven no. 8487.
Lerares „Kopje" zoekt m. haar
moeder tegen 1 Sept. 2 a 3
GEST. of ONGEM. KAMERS
met gebr. van keuken Event,
warme maaltUd. Br Mevr. E.
Jansen, Santhorstlaan 44.
Wassenaar.
GEVRAAGD:
met gebr. keuken voor Jong
echtp. per 1 Sept, ln Haarlem
of omgeving. Br. 110. 8498
Gezocht: 4 KAMERS
'm. keuken of gebr. ervan, go-
meub. of gestoff voor gerep,
Nederl. gezin te Haarlem of
omgeving. Huur max f 200 p.
m. Br B 1055 Boekh. Vernout,
Bloemendaal.
Engelse familie (ln diploma
tieke dienst) vraagt zo spoe
dig mogelijk een
geheel
gemeubil. huls
Jonge mensen. 40 J.
VRAGEN WONING
of ong. kamers met keuken of
gebr v keuken, b. b. h. h. Br.
no. 8493.
}ÜenschïVL)
een (;g tere
2 Continental
schrijfmachines
waarvan 1 juist grondig gere.
vlseerd. Br. no. 8502.
Te huur gevr.:
I geschikt voor gieterij. Haarlem
|oX omgeving, Br. no. 8499
