Rika Hopper 50 jaar op de planken
De 9 Muzen
J
Genot en ontspanning nemen een belangrijke
plaats in op het Engelse budget
Zeeuwen en Zwitsers worden geboren
op een Haarlemse zolder
De lange rok domineert reeds
in New Vork
Enkele reis Wijk
De Bilt kan voorlopig niets voorspellen
over de kömende winter
DONDERDAG II SEPTEMBER 194/
3
OP BEZOEK BIJ EEN VITALE VROUW
O CHILDERIJEN van Lizzy Ansingh. Si'
mon Maris en vele andere bekend"
mon Maris en vele andere bekende
hedendaagse kunstenaars sieren de wan
den van de appartementen die de nu bijna
70-jarige mevrouw Rika Hopper in de Am
sterdamse „Plantage" bewoont- Het is er
smaakvol en gezellig, een interieur met
liefde gerangschikt en onderhouden, ei> de
boven de deur aangebrachte zegswijze
„Eigen haard is goud waard" stelt de be
zoeker, als hij tegenover een nog van leven
en levensblijheid tintelende actrice zit,
dadelijk op zijn gemak.
De telefoon staat geen ogenblik stil. af
spraken voor interviews en poseren worden
gemaakt en we zijn nauwelijks een kwar
tier binnen of het bericht, dat de „Come-
dianen" vanmiddag uit Indonesië terug
komen brengt de huishouding in rep en
roer. Want daae moet mevrouw Hopper
bij zijn en Dientje, die haar nu al vyf en
dertig jaar trouw is en de geheimen van
het theaterleven even goed kent als haar
meesteres, ook. Er gaat gauw een seintje
naar de directeur van de Haarlemse Stads
schouwburg, Herman Deinum. en we ho
ren hoe de sprèekster niet vergeet een
speciale groet voor „de jongens op het
toneel" mee te geven.
Tussen de telefonades door babbelen we
wat- Zij vertelt van dat begin een halve
eeuw terug, als twaalfjarig meisje reeds
opvallend door het expressieve gezicht en
de klankrijke stem; de weerstand van de
vader; de steun van de artistieke moeder
en dan de vijf jaren toneelschool, die re
sulteren in een eerste prijs, zowel voor
treur- als blijspel.
De nu zes-en-zeventigjarige Julia Cuy-
pers, die samen met haar echtgenoot Jozef
van Lier een reizend gezelschap leidde,
zat in de examen-commissie en legde met
een beslag op de afgestudeerde.
Na een seizoen van hard werken en
veel leren kreegzij een aanbieding om
bij de Koninklijke Vereniging „Het Neder
lands Toneel" „de Amsterdammers"
hèt gezelschap in die dagen, te komen,
waar zij 23 jaar zou blijven. Hier werden
de eerste triomfen behaald: „Vriendinne- j
tje" van Brieux en bovenal de Katuscha j
Maslowa uit Tolstoi's „Opstanding", maar
ook Nora van Ibsen, Dora van Sardou en
Portia in de ..Koopman van Venetië". Een P
zekere voorliefde voor de Russen en de
Noren zal mmouw Hopper altijd houden
en wanneer zij jaren later, als haar eigen
theater aan de Plantage Middenlaan in
aanbouw is, de Russen ziet spelen onder
regie Van Peter Scharoff, dan staat haar
keus vast: Deze man zal de openingsvoor
stelling regisseren. Dat gebeurde en toen
al evenals nu nog hingen de acteurs
aan zijn lippen, terwijl hij de aanwijzingen
gaf voor Hamsuns „Het leven grijpt".
„Dat Scharoff nu mijn jubileumstuk re
gisseert. beschouw ik als het mooiste ge
schenk dat ik kan ontvangen", verklaart
de toneelspeelster en natuurlijk praten we
ex en over de vele voeten, die de opvoering
van „Het zilveren koord", dat nu „Het
glazen Paleis" zal heten, in de aarde heeft.
Want de jubilaresse wil niet alleen een
stuk brengen, waarin zij zelf kan schitte
ren, maar dat ook bij het publiek een
nobele indruk achterlaat. De samenwer
king tussen haar en de schrijfster, Jeanne
van Schaik-Willing staat daar wel borg
voor.
De wisselwerking tussen
fantasie en realiteit.
We hebben het nog even over de zware
rollen van de laatste jaren. „U weet nfet,
hoe vaak het inleven in een rol een ge
weldige invloed heeft op je innerlijk", ver
telt ze en ze herinnert zich nog levendig
welk een inspanning de creatie van de
gierige, achterdochtige, jaloerse, egoïsti
sche en egocentrische mrs. Bramson uit
„Spel met het noodlot" zo geheel in te
genstelling met 1iaar eigen onverwoest-
bare levensblijheid haar prikkelbaar
maakte. En zij vertelt hoe Bouwmeester,
die zij als jong actrice, 's avonds eerbiedig
begroette haar na_ de voorstellingen van
„Madame Sans-Gêne", waarin hij de rol
van Napoleon vertolkte, een hautain
„Bonsoir" toeriep. Op de avonden daaren
tegen, dat hij de «boer in ..Voerman Hen
schel" speelde beantwoordde hij haar met
Rika Hopper werd op 24 October 1877
te Assen geboren; aanvankelijk voor
bestemd om medicijnen te studeren, zou
zij, toen haar mooie stem was opgeval
len, naar het Conservatorium gaan. Daar
zij hiervoor nog te jong was, ging zij
naar de Toneelschool, waar zij in 1893
eindexamen deed. Een jaar later volgde
haar verbintenis met de Kon. Vereni
ging „Het Nederlands Toneel", die 23
jaar zou duren. InJ.920 kwam zij bij het
gezelschap Heyermans. Tezamen met
Jaques van Hoven opende zij in 1927 een
eVgen theater te Amsterdam, In 1933
maakte zij een 'reis naar New York,
wad* zij ruim drie maanden optrad in
„Carnegie Hall". Tijdens de mobilisatie
speelde zij v'eel voor de troepen. - Na de
bevrijding versterkte zij de gelederen
van de toneelgroep Comedia
vooral door.de economische toestanden".
Wij voor ons zijn er van overtuigd, dat,
zolang het toneel de beschikking heeft
over dienaren en dienaressen met de toe
wijding en het talent van mevrouw
Hopper, nog vele, zeer vele toeschouwers
„verlost zullen worden van de vloek dér
alledaagsheid".
In het jaar 1910 verklankte Rika Ropper
met haar rijke stem voor de „Vrije Ge
meente" te Amsterdam de schoonste frag
menten van het Boek der Boeken.
Haast u! Ondanks de In omloop zijnde ge
ruchten zal de tentoonstelling van Weense kunst
schatten niet worden verlengd Zondag 12 Octo
ber is de definitieve sluitingsdatum, waarna de
geexposeerde schatten per eerste gelegenheid
naar Parijs worden geëxpedieerd.
Het getal der bezoekers gaat r.og dagelijks mei
sprongen omhoog. Het laatste weekeinde voerde
4466 personen naar de Weense tentoonstelling,
waarmee het totaal sedert de opening op 130.343
kwam.
De expositie „Uit eigen bezit", heeft het enor
me aantal van 153.562 bezoekers geteld. Daarvan
kwamen tot en met Zondag 96.999 naar de Nacht
wacht kijken.
Duitsers worden flink. Het Sovjet-Russisch
filmverhuurkantoor „Sovexport" heeft de bios
coopeigenaar uit Mecklenburg voorgesteld om in
de eerstkomende 5 Jaren uitsluitend films van de
„Sovexpoft" te vertonen en wel met dien ver
stande. dat tweederde van de te projecteren rol
prenten Russische zullen zijn en een derde
Duitse.
De bioscoopeigenaars antwoordden, dat dit een
deficit ten gevolge zou*hebben, omdat bij de
vertoning van Russische films de inkomsten zo
gering zijn, dat zij de kosten niet dekken.
De bioscoopeigenaars zijn intussen door het
ministerie van Binnenlandse Zaken op de lijst
gezet dergenen, wier eigendom onteigend zal
worden. Vroeger hebben deze eigenaars hun
theaters uit winstbejag ter beschikking van de
nazi-propaganda gesteld.
De beeldhouwer van Luéteren 65 Jaar. De
beeldhouwer Joop van Dun teren, bekend om
beeldhouwwerk aan het gemeentelijk biblio
theekgebouw, het hoofdpostkantoor to Rotter
dam en het beeldhouwwerk aan het gebouw vsfn
liet hoofdtoestuur der posterijen te Den Haag,
wordt 17 September 65 jaar.
Herman Gorter herdenking. Zaterdagmiddag
20 September zal in de bovenzaal van het gebouw
Hekelveld 15, te Amsterdam een Gorter-herden
king plaats vinden ter gelegenheid van het feit
dat het 20 jaar geleden is dat deze socialistische
dichter stierf. Als spreker zal optreden dr.
Garmt Stuiveling.
BIJ „BROOD" BEHOREN SPELEN
(Van onze Londense correspondent)
Uit den treure hebben de Engelsen -nu al
gehoord, dat zij de buikriem nauwer moe-
ten aanhalen. Thans hebben de theoretici
van de levenssoberheid uitgerekend, dat
de Engelsen in 1946 niet minder dan 1566
millioen pond hebben uitgegeven aan niet-
essentiële dingeh. Tabak en alcohol nemen
daarbij de grootste plaats in met respec
tievelijk 603 en 680 millioen, dat wil zeg
gen samen tussen de 82 en 83 procent van
het totaal. Vergelijkt men de uitgaven aan
voedsel en drank met elkaar, dan komt men
tot de ontstellende ontdekking, dat voor
elk pond besteed voor levensmiddelen, acht
of negen shilling weggaat aan drank,
hoofdzaak bier.
Het maandelijks gebruik van tabak steeg
van 15.8 millioen gewichtspond in 1938 tot
20.7 millioen in 1946 De enorme tabaks
belasting, enige maanden geleden door Dal-
Vensterglaa beschikbaar
voor bedrijfsgebouwen
Er bestaat een mogelijkheid op korte
termijn vensterglas beschikbaar to stellen
voor de beglazing van fabrieken en andere
bedrijfsgebouwen. Aanvragen, vermelden
de hoeveelheden, dikte en afmetingen kun
nen bij de streekbureaux en provinciale
bureaux van het ministerie van Weder
opbouw en Volkshuisvesting worden inge
diend, onder vermelding van de handelaar,
van wie men het glas wil betrekken.
Over de MëWagen 1940
„Nederlands verdediging legen de
Duitse aanval", onder leiding van ge-
neraal-majoor D. A VAN HILTEN.
A. W. Sijthoff, Leiden.
De litteratuur over de Meidagen van 1940 heeft
het. hoewel meermalen uitermate interessante
gegevens opleverend, nog niet tot een objectieve
kroniek van deze belangrijke episode in de Ne
derlandse geschiedenis weten te brengen.
Daartoe waren de tot nog toe verschenen boeken
te vaak gebèseerd op geruchten en veronder
stellingen. De sectie „Krijgsgeschiedenis" van de
Generale^ Star heeft - echter, onder leiding van
Generaal-Majoor D. A. van Hitten een begin
gemaakt met de consciëntieuze teboekstelling
van alles,, wat er in die vijf dagen van 1940 ge
beurde binnen onze grenzen. Dit is allerminst
een peuleschll, want wil uit dit werk een goed
samenhangend boek ontstaan,dan moeten alle
beschikbare bronnen geraadpleegd worden, nog
daargelaten de moeilijkheden, welke kunnen
ontstaan doordat verscheidene bevelhebbers utt
die dagen met meer,in leven zijn. Direct na de
bevrijding .ontstond m Den Haag de behoefte
een gedetailleerd overzient van de krijgs
verrichtingen. Over enige tijd zal een werk orfder
de titel: „Nederlands verdediging tégen de Duitse
aanval" het licht zien, maar reeds nu is een be
knopt overzicht van de Meidagen ter perse, dat
eerlang bij de uitgeversmaatschappij A. W. Sijt
hoff in Lelden gaat verschijnen.
De grondslagen van. de geschiedschrijving der
Mei-dagen worden gevormd door de dagboeken,
rin de verschillende commandanten verant
woording aflegden over de gebeurtenissen tijdens
de strijd tegen Duitsland op Nederlandse bodem.
Lacunes, ontstaan door he* sneuvelen van ver
schillende officieren, werderf aangevuld door het
z'enden van CQn vragenlijst aan alle vakcom
mandanten, die in de oorlogsdagen in het front
gebied opereerden. Voorts zijn tRt besprekin
gen met de burgerbevolking uit de voormalige
gevechtsgebieden wetenswaardige, bijzonderhe
den gekomen en kort voor het ..Overzicht" ge
zet werd, konden Duitse archieven nog waarde
vol materiaal voor deze historische overzichten
leveren.
Bij het bord van ieder der gasten, die na af
loop van de speciale K.L.M.-vlucht naar Hol
land-Michigan door de luchtvaartmaatschappij
een feestelijk diner genodigd waren, stond
een poppetje. Een poppetje in nationale kleder
dracht. En dat poppetje kwam uit Haarlem.
De Italiaanse zanger, die op het K L.M.-kan
toor te Rome zijn passage-biljetten komt halen
om zijn tournée te beginnen, ziet daar ook zo'n
Markens boerinnetje of Alkmaars kaasdrager-
tje. Tien tegen één kan hij de verleiding niet
weerstaan en steekt hij het in zijn zak. Het ding
is opvouwbaar en niet veel groter dan een luci
fersdoosje. Straks zal hij zijn kinderen of zijn
aanbidsters er mee verrassen. Ook dat poppetje
komt uit Haarlem.
Maar wanneer de volgende maand in de rijke
étalages van de grote warenhuizen in Zlirieh.
Bern of Genève gropen miniatuurpoples In Zwit
serse klederdrachten pronken en de typische
luxe-winkeltjes in de wintersportplaatsen deze
hun internationale gasten aanbevelen, dan is
ook dat te danken aan een jonge Haarlemse
industrie.
Ergens aan de Koninginneweg staat een huis.
Van buiten is aan niets te zien, dat op de zolder
armen en benen beweegbaar en gezichten ex
pressief worden gemaakt. Dat daar rappe han
den mutsjes op poerenhoofden recht zetten en
glimmende boerinnetjes van schortjes voorzien.
En dat dan zo langzamerhand een product ont
staat. waarvan iedere vertegenwoordiger een
kleine propagandist voor vreemdelingenverkeer
betekent.
Het begon ln de oorlog.
Een man moest onderduiken en verveelde
zich. Je kunt je nu een keer niet altijd me'
frontkaarter* bezig houden. En dan ga je pop
petjes maken, als jc de handigheid bezit. En ah
je je dan k.unt verheugen in een artistieke
w. met gevoel voor folklore, dan geef Je die
poppetjes vanzelf een bijzonder cachet.
Zo ontstond een fabriek voor artistiek speel
goed. De nadruk moet daarbij gelegd worden
op het kunstzinnige. Want het ligt in de bedoe
ling van de vervaardigers om niet alleen een
product te maken, dat als souvenir aan een ver
blijf in ons land of als charmante dankbetuiging
voor een Amerikaans pakketje goede diensten
kan bewijzen, maar om als het even kan tot een
collectie te komen, die een lilliput-museum vin
onze Nederlandse klederdrachten, zowel de le-
'ende als de verdwenen, vormt.
Intussen is dit koene streven niet onopgemerkt
gebleven. In 't binnenland niet. omdat de K.L.M.
en de Algemene Nederlandse Vereniging voor
Vreemdelingenverkeer er wat in gezien hebben
u hun buitenlandse kantoren met dit Haar
lems fabrikaat opvrolijken. En in het buitenland
ook niet. Orders uit Zwitserland en Egypte .zijn
•eeds in behandeling. In Amerika vinden ze
•eeds aftrek. Dit alles geeft te meer reden
t<y verheugenis, omdat de productie met
grote belemmeringen te kampen heeft. Juist nu
het accent op de hoedanigheid en niet op de
hoeveelheid gelegd wordt. Om de kleertjes te
maken, wordt gee.i greep gedaan uit een hoop'
vodden, neen, de patronen van hort en jak
worden in hun juiste verhouding gebracht. En
er wordt niet een willekeurige lip stof gekozen,
doch integendeel voor gewaakt, dat het materiaal
in Overeenstemming blijft met de werkelijkheid.
Tenslotte spreekt het vanzelf, dat vooi^de 'be
werking zelf ook een grote fijngevoeligheid en
toewijding vereist is. Maar. om de fabrikant en
zijn vrouw heeft zich een kleine kern gevormd"
van medewerksters, die deze eigenschappen in
•zich verenigen.
ton ingevoerd, om dollars te sparen zij
bedraagt tien pence per shilling werkte
remmend. De omzet zakte 20 tot 30 procent.
De Engelsman met zijn traditionele pijp is
reeds een verouderd begrip, want meer dan
driekwart der tabaksconsumptie bestaat
uit sigaretten. In 1939 kringelde rook uit
6300 millioen sigaretten omhoog, in 1946
tipte men de as van 8100 millioen stuks!
Het is nogal bedenkelijk, dat de geleerde
heren van de statistiek lectuur rekenen tot
de dingen, waar men strikt genomen huiten
kan. De uitgevers krijgen thans 80 Van
het papier, dat zij vóór de oorlog verwerk
ten, dagbladen en andere periodieken
slechts 35 Toch hebben de kranten nog
een gezamenlijke oplaag van meer dan 29
millioen. Engelands leeshonger is onver
zadigbaar. Er worden dan ook tweemaal
zoveel boeken gekocht als voor de oorlog.
Alleen het formaat* is kleiner. Ontelbaren
beproeven hun geluk met een gokje op
voetbal, honden- en paardenrennen. Het
wedbedrijf is gegroeid tot een enorme na
tionale industrie. In 1938 bracht de totali-
sator der paardenraces 9 millioen pond op,
in 1946 14 millioen. De omzet van de book
makers of „bookies" wordt thans op 460
millioen 'pond geschat. Hondenrennen ko
men op de tweede plaats met 200 millioen.
De voetbalpools leveren 50 millioen op.
De amusementsindustrie als geheel ver
toonde tussen 1921 en 1939 een bloei als
geen andere, vooral door de ontwikkeling
van film en radio. De Engelsman trekt zich
van het hier weergegeven statistisch over
zicht, dat eigenlijk als een soort vermaning-
in-cijfers bedoeld is. weinig aan. Als geen
ander verstaat hij de kunst van ontspan
ning. Zolang de goederen schaars blijven
en hij geld overhoudt, zal er weinig aan
leiding voor hem zijn, het budget voor
levensgenieting te verlagen.
Bij het „brood" behoren tenslotte' de
„spelen", hoe de statistici het ook mogen
wenden of keren
Zander deze kan nu eenmaal de strijd
cm het bestaan niet worden gevoerd.
HET VLIEGVELD VALKENBURG.
De luchtstrijdkrachten zullen per 1 Oc
tober het vliegveld Valkenburg ontrui
men. Het komt dan geheel ter bescnikfcing
van de marine-luchtvaartdienst.
Een bont gezelschap, in de fleurige kledij
van het- eigen gewest, staat op de zolder
van een Haarlems huis voor de ^export ge
reed. Folklore kweekt deviezen
AMERIKAANS MODEPRAATJE:
De meest uiteenlopende facetten van het
Slavische volkskarScter het overgege-
vene, het lijdende, maar ook de triom
ferende geloofskracht bracht Rika Hop
per in haar creatie van Katuscha Maslowa
in Tolstoi's „Opstanding" tot leven.
eert joviale tik op de Vang en een harte
lijk „Dag meid".
Bij het afscheid geeft deze zeventigjarige
Vrouw me twee woorden mee, die de moeite
van het overdenken alleszins lonen. Het
eerste is van Bolland: „Kunst verlost ons
van de vloek der. alledaagsheid", dat Rika
Hopper zichzelf met moeite en strijd, in
volledige overgave aan haar muze. heeft
Veroverd in een periode van veel leed.
Het tweede was haar eigen optimisti
sche uitspraak: „Het is dwaasheid om
van een achteruitgang van het toneel te
spreken. Liefde en belangstelling is er
altijd geweest en zal er altijd "blijven, om
dat het nu een keer „een kunst der ziel"
is, ook al zijn er wel eens ups en downs,
Agenda voor Haarlem
Palace: „Zwevende gratie", alle leeft., 2.00.
4.15, 7.00 en 9.15 uur. City: „De zevende sluier"
14 J.. 2.15, 4.30, 7.0 en 9.15 uur. Luxor: „Hótel
Casablanca", alle leeft., 2.00. 4.15, 7.00 en 9.15 u
Spaarnc: „Het legioen van Zorro", 14 j,. 2.00.
7.00 en 9.15 uur. Rembrandt: ..Odd man out". 13
j 2.00. 4.15, 7.00 en 9.15 uur. Frans Hals: ..Jose
phine. het meisje van Broadway 18 j., 2 00.
7.00 en 9 15 uur
VRIJDAG 12 SEPTEMBER
Gem. Concertgebouw: Zomerconcert HOV. 8
*ur. Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen,
Bteuw programma.
Op het gebied van de da
mesmode is er thans wel een
zeer grote ommekeer ge
komen. Hebben we jaren
lang in korte en zelfs zeer
korte rokken gelopen, on
langs hebben we het sein
ontvangen, dat we ons een
aanmerkelijk langere 'rok
zullen moeten aanmeten.
De nieuwe mantelcostuum-
rok reikt tot ver êver de
knie, ja zelfs tot halverwege
knie en enkel en 't „dinner-
dress" reikt geheel tot de
enkel, waarbij zeer hoog ge
hakte schoenen met enkel
bandjes worden gedragen.
De namiddagjurk, die
meestal nog zwart is, heeft
in vele gevallen een queu
of een draperie, links voor
(Speciale correspondentie)
is en afgeschreven en
vervangen dient te worden.
Iedereen heeft intussen
veel plezier in de strijd en
vooral in de demonstraties
en de mode-ontwerpers
hebben precies bereikt wat
zij bereiken'wilden, n.l. het
onderwerp stevig onder de
aandacht van iedereen te
brengen, waarbij geconsta
teerd kan worden, dat vele
vrouwen, ook uit kringen
van hen. die Moeder Na
tuur met al het nodige
lichamelijke schoon heeft
gezegend er> „niets behoe
ven te verbergen", zich
reeds geheel aan de nieuwe
lijnen' hebben aangepast.
Want wanneer men 't New-
Yorkse stadsbeeld ziet, dan
geldt
De kapsel* worden hoger,
om met de rokken en taille
in. stijl te blijven, en wor
den met bandfluweel ge
strikt. Een andere zeer
gangbare 'stijl is het kapsel
omlaag met een dikke rol
in de hals, zodat het gezicht
vrijblijft.
De nieuwe stijl doet erg
ouderwets aan en wordt
door «velen met een uitroep
„net als vroeger" ontvan
gen. Hier in Amerika doet
de nieuwe mode véél stof
opwaaien en geeft aanlei-
opgenomen, zodat de lijn ding tot demonstraties van is het opmerkelijk hoeveel
wórdt: voor kort, achter vrouwenclubs of van indi'vi- lange rokken men reeds
lang, waarbij grote flatteuse duele vrouwen, die zich ziet. „Als iedereen het doet,
speciaal tot doel hebben ge-
stled om de „lange rokken
rage" ongedaan te maken.
Deze groepen dragen borden
mee. dat „zij er nooit aan
med zullen doen" en in de
optochten fiet men dwaze
jurken, die met twee touw
tjes omhoog gehaald kun
nen worden tot elke ge
wenste lengte. Dames in
zwempakken met grote bor
den: „Wij hebben niets te
verbergen", „Korte rokken
sparen geld", etc. Een van
deze onlangs uit de grond
gerezen clubs noemt zich
heel toepasselijk: „Een heel
klein stukje over de knie
club" Ook de echtgenöten
laan nu een duit in het
zakje doen, me: natuurlijk
ie bedreiging voor ogen. da;
wanneer de lange rok het
wint, vrouwliefs gehele gar
derobe op slag waardeloos
hoeden gedragen worden,
rijk met kant en fluweel
versierd. De taillelijn is zeer
eng en laag. Om dit te be
reiken is een nieuw corsetje
in de handel, een z.g. taille-
corsetje, dat de taillelijn in
snoert en de heuplijn accen
tueert. Deze corse tj es zijn
uitgerust met-echte baleinen,
en kussentjes.
Ook voor dc kleding van
alle dag is alles zeer wijd
gehouden en worden wol
vilten rokken in allerlei
kleuren geannonceerd. Voor
sportieve kleding wordt zeer
veel koordfluweel verwerkt
veel kleurige ruiten
Kleuren als paars en rose
doen opgang voor het na
jaar, in de fraaiste nuances*
paarse mantelcostuums en
mantels met hermelijnen
kragen of met wit schapen
bont gevoerd.
doe ik ook maar mee'
vooral in de Mode.
Een artikel in het in
vloedrijke „Harpers Ba
zaar" zegt; ^Tracht niet de
klok terug te zetten. Voor
een goeageklede vrouw zal
het in de komende winter
niet mogelijk zijn om zich
goed gekleed te voelen met
een rok van vorig jaar." En
ondanks gemor en protest
ziet het er naar uit. dat er
dagelijks vele nieuwe slacht
offers vallen voor deze
nieuwe gril. t
Die opmerking van Har
pers Bazaar over „de klok
terug zetton" is natuurlijk
niet gelukkig. Want een
ouderwetse mode her-in-
voereri betekent een nog
order terugzetten van de
klok. dan de handhaver?
van de „oude korte rokken"
zouden willen doen....
R ZIJN nog streken' in dit land, waar
de bewoners weinig kans hebben, om
in de Gemengde Berichten van hun dag
blad terecht te komen, daar er slechts eens
in dc zoveel uuj- een auto gesignaleerd
wordt. Dat is in de omtrek van Wijk bij
Duurstede, _wetk stedeke pronkt met de
molen van Ruysdae] en een busverbinding
naar Utrecht.
Deze busverbinding nu is aangenaam.
Zij begint in een twijfelachtige straat van
de Domstad, om dan plotseling tussen de
rijkste boomgaarden van dit ondermaanse
te voeren. Een Engelse autobus uit den
jare 1911 die op onverklaarbare wijze het
land is binnengekomen, zwoegt zich met
de gezellige aanhang van een balcon, twee
maal te hoge ramen en een chauffeur, die
op een bok troont met een dreigend-groot
stuurwiel in de handen, door een verzame
ling van verdoken dorpjes als Werkhoven
en Cothen.
Dit balcon is elke reis van Utrecht
naar Wijk bij Duurstede een doorlopende
bron van vermaak voor de vier reizigers,
die het gewaagd hebben van de wagen
menner een kaartje te kopen
Zo tegen de tijd, dat de autobus ergens
een paaltje in het vizier krijgt, dat met
geschonden letteren te kennen geeft, dat
deze plaats- als „halte" bedoeld is, steekt
een baardig man in een pilow-broek zijn
hand op. De bus begint meteen te stop
pen op dit sein en redt 'het meestal vóór
het paaltje. De baardige mens heeft- geen
toegangsbewijs van node, want het is hem
aan te zien, dat hij des winters de houtjes
van de vrouw van de busbestyurder klein
maakt.
In een hoekje van het busportaal stelt
de houthakker zich op. vult zijn wangen
met een dosis pruimtabak en geeft een
grote ruk aan een riem over zijn schou
der, zodat een accordeon te voorschijn
komt. Dan rollen de boomgaarden en de
kippen met de kleine huisjes en het grint
van de smalle weg voorbij, terwijl van het
achterbalcon een bijna onherkenbare
Marseillaise in driekwartsmaat door de
slaperige bus galmt.
Het was zo heel gezellig, het reisje naar
Wijk.-Want de oude man kwam met de
pet rond en toen er vier stuivers in teza
men waren, heeft hij de Marseillaise nog
eens als toegift ten gehore gebracht, zit
tend op een bank (de harmonieaman).
Iiater. toen wij van de kerk en de molen
en het slot in Wijk bij Duurstede bekomen
waren, is-er een grandioze boot uit Rot
terdam gekomen en deze heeft voor een
comfortabel, vervoer naar Arnhem ge
zorgd. Maar het kartonnen bordje: Dansen
aan boord dped menige reiziger achter
om zien naar de autobus, waar het man
netje naast de chauffeur op -de bok ge
klommen was en deze functionaris een
oruim aanbood. De accordeon hing achte
loos bij wijze van reclame aan dc portier-
kruk.
J. F.
Motorrijder verongelukt
Op de Broekhovenseweg in Tilburg is d^
36-jarige W. van G. met zijn motor in
veile vaart op een tankwagen gereden.
Met een schedelbasisfractuur werd hij in
ernstige toestand naar het ziekenhuis ge
bracht, waar hij in de loop van de avond
is overleden. De 19-jarige duo-rijdster
mej. J. liep een ernstige hersenschudding
op. Haar toestand is bevredigend.
MIDDELBURGS GESCHENK VOOR
AMERSFOORT.
Tijdens een bezoek dat sportlieden uit Amers
foort dezer dagen aan Midde^urg brachten, heb
ben B. en W. van Middelburg aan het college
van B. en W, van Amersfoort, een Delfts bord
aangeboden als een blijvende herinnering aan
de halp van Amersfoort, na de bevrijding van d«
stad Middelburg.
De NIWIN ontving reeds
meer dan een millioen
Vrijwillige bijdragen
Het overzicht van het NI WIN-werk van
September 1946 tot en met Juni 1947 geeft
een verheugend beeld van de belangstelling
die ons volk voor zijn militairen en bur
gers overzee aan de dag legt. Zo blijkt uit
dit verslag dat in de maanden September
1946 tot en met Juni 1947 door het Neder
landse volk aan vrijwillige bijdragen
ƒ900.000,werd bijeengebracht.
De in deze tijd gedane uitgaven (de
Kerstpakketten-actie 1946, cantinewagen-
actie, sportartikelen, muziekinstrumenten
en verwelkoming van terugkerende mili
tairen) bedragen 746.000. Bovendien werd
voor een bedrag van 144.000 aan orders
geplaatst en voor de nog dit jaar te plaat
sen orders is 1.054.000 uitgetrokken.
Hieruit volgt, dat in de tweede helft van
dit jaar nog 1.044.000 moet worden in
gezameld. Inmiddels heeft het bedrag aan
vrijwillige bijdragen het millioen reeds
overschreden.
Van het rijkssubsidie werd 2.361.000
uitgegeven.
Prijsopdrijving bij
de slavenhandel
Naar de correspondent van Belga te Dur
ban mededeelt, zou volgens officieren van
de koopvaardijvloot, die te Durban uit
havens van Middellandse Zee en Rode Zee
zijn aangekomen, de slavenhandel door de
Arabieren tussen Afrika en Arabië via de
Rode Zee hen-at zijn. Als gevolg van het
terugtrekken der Britse militaire patrouil
les na het einde van de oorlog zouden de
slavenjagers stoutmoediger geworden zijn.
Rijke Arabieren zouden voor een slavin 30
tot 40 pond moeten betalen, een sterke
jonge man kost 80 pond. De Arabieren be
klagen er zibh over. dat deze prijzen het
dubbele zijn van de voor-oorlogse.
Het merendeel der slaven zou afkomstig
zijn van de Ivoorkust, de Goudkust en Ka
meroen. De Verzamelplaats zou zich in de
Soedan bevinden.
Internationaal congres
gewijd aan schoenen
Te Hilversum wordt van 22 tot en met
26 September het eerste congres na de oor
log van het internationaal bureau voor de
behartiging van de schoen- en lederbe-
langen gehouden. Bij dit bureau, in het
kort B.I.C. genaamd (Bureau International
pour la défense du Cuir en de la Ohaussu-
re) zijn «aangesloten de nationale beroeps
organisaties van ambachtslieden en han
delaren in de schoen- en lederbranche van
talrijke Europese landen.
Er bestaat in de kringen van schoen-
handel en schoenambacht grote belangstel
ling voor dit congres, hetgeen blijkt uit de
omvang der buitenlandse delegaties. Uit
Frankrijk komen bijvoorbeeld veertig am-
bachts- en handelslieden. Zelfs uit Honga
rije komt een delegatie van tien man.
De afdeling klimatologie van het KNMI
deelt mede:
Wij beleven zonder enige twijfel een
tijdvak met grote afwijkingen in de tem
peratuur en men brengt dit in verband
met een wijziging in ons klimaat, dat het
karakter zou krijgen van een vastelands
klimaat, met warme zomers en koude win
ters. De zomers zijn sinds 1932 bijna zonder
onderbreking warmer dan normaal ge
weest, maar van de winters waren er ze
ven beneden normaal, acht er boven (de
winters van 1935 en 1936 meer dan twee
procent). Een duidelijke klimaatwijziging
spreekt niet uit deze getallen. Het kan
echter pas na verloop van jaren blijken, of
er een verandering in ons klimaat is inge
treden. omd eerst dan kan worden vast
gesteld, of ierdaad dc normale cijfers
wijzigingen .ïebben ondergaan.
Gaan wij de historische gegevens na dan
blijkt wel, dat een dergelijke tegenstelling
tu^en winter en zomer als in dit jaar
sinds het begin van de waarnemingen in
1706 niet is voorgekomen, maar minder
belangrijke tegenstellingen zijn herhaalde
lijk aanwezig. Er is.echter geen enkele
regel in te ontdekken. De warme zomers
van 1759, 1783 en 1846 werden door zeer
koude winters gevolgd, die van 1733, 1788,
1834. 1868 en 1897 door zeer zachte.
Tijdvakken met strenge winters,, zoals
wij nu meemaken, zijn ook eerder gecon
stateerd: 1755-1763. 1784-1805. 1820-1855.
In zulke tijdvakken wisselen koude en
Geen Indische evacuatiebewijzen
meer na 1 October
Ten aanzien van de evacuatie naar Ne
derland maakt de directeur 'van Sociale
Zaken in Batavia bekend, dat de mogelijk
heid tot verkrijging van het zogenaamde
evacuatiebcwijs, dat recht geeft op eva
cuatie naar Nederland, behoudens voor
enkele groepen, zonder restrictie op 1 Oc
t-ober niet meer zal bestaan. De regeling
is niet van toepassing op diegenen, die
nog uit het binnenland zullen vrij komen.
Aan houders van evacuatiebewijzen kan in
bijzondere gevallen uitstel worden ver
leend. dejph alleen indien uitstel in het be
lang van het land noodzakelijk is.
De Sloterdijk kiest het ruime sop
Met,1400 militairen aan boord is Woens
dagmiddag de „Sloterdijk", door de rege
ring in charter gegeven aan de Rotter
damse Lloyd. vertrokken, om koers te
zetten naar Indonesië, met contingenten
mariniers, marinemannen en luchtstrijd
krachten aan boord.
Hoewel er op de „Sloterdijk" plaat? is
voor 1600 man, weiden er slechts 1400
meegenomen, om de manschappen wat
meer bewegingsmogelijkheid te bieden. Er
heerste een uitstekende stemming.
warme winters elkander zo grillig af, dat
er geen regelmaat in valt te bespeuren en
dat het onmogelijk is hierop een verwach
ting te baseren.
Conclusie? er is geen betrouwbare regel
te geven over de aard 4*an de winter, die
op een warme zomer volgt. Het is even
goed mogelyk dat er een zeer zachte dan
wel een zeer strenge winter zal komen. Im
hoeverre het mogelijk zal zijn volgens dn
methodes van de lange-afstands-verwach-
ting iets over de komende wintermaanden
mede te delen, valt nu nog niet te zeggen.
Musserts lijfwacht noemde
de leider: „holletje hink'"
Een van de leden ga. de
illegalen inlichtingen
De vijftiende kamer van het Amster
damse tribunaal behandelde een zaak tegen
de 23-jdVigc H. P. E. uit Amsterdam, die
in de oorlog kampioenschappen in het ge
wichtheffen en worstelen behaalde en in
April 1943, toen hem tewerkstelling in
Duitsland wachtte, toegetreden was tot de
N.S.B. en sportleraar bij de lijfwacht van
Mussert was geworden.
Voor het tribunaal verklaarde E.. dat hij
dit alleen gedaan hdd om aan bewerkstel
ling in Duitsland te ontkomen. Hij zelf
voelde niets voor de partij en evenmin voor
„bolletje bink", zoals naar hij zeide
de leider door de leden van zijn lijfwacht
genoemd werd. Op zekere dag was ccif
medewerkster van „Vrij Nederland" bij
hem gekomen en had hem uitgevraagd over
het doen en laten van Mussert. waarbij zij
in vertrouwen vertelde, dat het in dc be
doeling lag Mussert uit de weg te ruimen.
Volgens beschuldigde heeft hij toen alle in
lichtingen gegeven.
Het Tribunaal zal op 24 September §d-
vies uitbrengen.
Herfst-aardbeien
Een kweker in Valkenburg (Zuidhol
land) is er. dank-zij de tropische hitte
van dit jaar. in geslaagd, voor de tweede
maal van dit jaar aardbeien van de koude
grond te oogsten. De land- en tuinbouw
tentoonstelling in Den Haag moet het met
„kunstaardbeien" zien te doen.
De minister van Justitie heeft dc commlsste
eïnstaüeerd, die tot taak heeft richtsnoeren te
ntwerpen voor de herziening van de -civiel©
procedure er. van de reehlerlljkc organisatie,
teneinde een snellere cn. meer bevredigende pro-
•sgang te verkrijgen.
Voorzitter Vin de commissie js prof. mr. T J,
Dorhout Mees. hoogleraar aan de RijksunlversM
te Utrecht.
