D
Olie op Perzisch vuur
Pendsjaab is een vul1: aan van haat
Clandestiene drukkerij in Den Haag
vervaardigde 5000 tabaksbonnen
Amerikaanse export vertoont d
een aanzienlijke daling
Nederlandse verliezen
in Indonesië
C
Panda en de Meestervlieger
Wereldnieuws
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1947
2
IN DE WERELDPOLITIEK:
Hoelang is het geleden dat de zogenaam
de Perzische kwestie de wereld bezig hield?
Nog niet zo lang, dat men vergeten is hoe
de Veiligheidsraad daarbij voor een van
die aangelegenheden stond, welke de te
gengestelde belangen van de twee grote
partners Amerika en Rusland in een helder
licht stellen en die deze partners in snel
tempo tot rivalen hebben gemaakt. Perzië
werd indertijd reeds duidelijk een olievlek
op het blazoen der UNO, want de strijd
in de Veiligheidsraad ging in de eerste
plaats om de Perzische olierijkdom, niet
uitsluitend als Perzisch nationaal belang,
doch vooral als begeerlijk goed voor de
grote mogendheden, die in de olie een
van hun strategisch-kwetsbare punten
zien, sinds de oorlogsmechanisatie dit mi
neraal tot „de ruggegraat der legers" heeft
gemaakt.
De Veiligheidsraad wist na veel débacles,
waarvan met weglopen uit de vergade
ring van de Russische delegatie wel de
meest spectaculaire was, te bewerkstelli
gen dat de Sovjet-troepen zich uit Per
zië teruggetrokken, maar niet nadat de
Perzische regering bepaalde verstrekkende
toezeggingen had gedaan, die pas later
openbaar werden Een daarvan de be
langrijkste was een „olieovereenkomst"
niet de Russen, die de Sovjet-Unie een
groot aandeel in de Perzische olieproductie
verschafte. Deze overeenkomst is nooit
door het Perzische parlement bekrachtigd;
aangezien de premier Ghavam es Sultaneh
niet durfde riskeren dat het oude parle
ment de overeenkomst zou verwerpen,
wist hij de Russen te bewegen geduld te
hebben met de practische uitvoering der
overeenkomst tot na de nieuwe verkiezin
gen, die in Augustus hebben plaatsgehad.
Thans zou dus het ogenblik zijn aange
broken om het nieuwe parlement de
olieovereenkomst voor te leggen, want
de regering, die bij de verkiezin
gen aftrad, is opnieuw gevormd en er is
dus geen enkel argument meer te vinden,
waarvan Ghavam, die weer premier is,
zich zou kunnen bedienen om de Russen
aan het lijntje te houden. Het is welhaast
zeker dat de Sovjet-Unie thans spijkers
met koppen heeft geëist, want de Perzi
sche premier heeft zich, blijkens de be
richten, tot de Amerikaanse ambassadeur
gewend om advies en bijstand. Hij vreest
blijkbaar opnieuw, dat het parlement de
olieovereenkomst zal verwerpen en voor
ziet daardoor ernstige moeilijkheden met
het grote nabuurland, dat trouwens al
enige tijd geleden in het Noordelijke Azer-
beidsjan, dat bij de Sovjet-Unie hoort,
duidelijke voorbereidselen tot dwangmaat
regelen tegen Perzië nam. Er hadden grote
manoeuvres plaats met tankeenheden en
reizigers, die uit dit gebied in Teheran
arriveren, delen mede dat die bedrijvigheid
vooral de laatste weken eerder toe- dan
afgenomen is.
Intussen heeft Amerika ook niet stilge
zeten. De Amerikaanse ambassadeur heeft
in een openbare redevoering de Perzen een
hart onder de riem gestoken door nadruk
kelijk te verklaren, dat de Verenigde Sta
ten zich in de oliekwestie betrokken zouden
achten zodra er ten aanzien van deze aan
gelegenheid van zekere zijde bedreigingen
tegen Perzië zouden worden geuit. Ame~
rika", aldus de Amerikaanse ambassadeur,
„erkent, het recht van Perzië om in vrije
wilsuiting te beschikken over zijn binnen
landse hulpbronnen. Dit is een belangrijk
aspect van de souvereïniteit van het land.
Voorstellen van buitenlandse mogendhe
den dienaangaande moeten in vrijheid kun
nen worden aanvaard of verworpen".
Het is meer dan duidelijk dat de Ameri
kaanse ambassadeur hierdoor nog eens
wilde herinneren aan de gebeurtenissen uit
het verleden, toen Rusland meende zijn
oliebelangen in Perzië niet beter te kun-
De radio geeft Zondag
nen dienen dan door bezettingstroepen in
het land te handhaven tegen de uitdruk
kelijk geallieerde afspraak in door drei
gementen dus, die nog wei-den versterkt
door de vijandige toon in de Russische
pers en de intimidatiepogingen van Rus
sische agenten in het land. Thans doet zich
het zelfde voor: De Prawda houdt niet op
de aandacht der Perzen erop te vestigen
dat het zeer gevaarlijk zou zijn, de olie
overeenkomst te verwerpen. De Ameri
kaanse ambassadeur heeft in bewoordin
gen, die niets aan duidelijkheid te wensen
overlaten, de houding der Amerikaanse
regering omschreven. Hij legde er de na
druk op, dat bet Amerika onverschillig laat
of Perzië besprekingen van welke aard
ook voert met buitenlandse mogendheden,
zolang die besprekingen aan Perzië de
ruimte laten voor een vrijwillig accepteren
of verwerpen der geopperde voorstellen
„Wanneer deze voorstellen echter zouden
vergezeld gaan van dreigementen en bit
tere vijandigheid", aldus de ambassadeur,
„worden wij, en elk land ter wereld, er
wel in betrokken". De waarschuwing aan
Russisch adres is allerminst bedekt van
aard: Ofschoon de naam Rusland niet ge
noemd wordt, kan er geen twijfel zijn. En
er kan evenmin twijfel zijxl over de be
tekenis dezer waarschuwing. De steun der
Verenigde Staten aan de Perzische regering
tot verdediging der nationale hulpbronnen
oliebronnen! is hiermede ondubbel
zinnig toegezegd. Zo ondubbelzinnig, dat
de Perzische regering reeds enkele ge
mechaniseerde troepeneenheden naar de
Noordelijke grens heeft gezonden, welke
krachtige houding waarschijnlijk niet zou
zijn aangenomen wanneer de Perzen had
den moeten vrezen, dat zij aan hun lot
zouden worden overgelaten.
De ontwikkeling der dingen in Perzië
wijst er intussen op, dat hier de gebrui
kelijk Sovjet-Russische methode om door
middel van Russisch-gezinde bevolkings
groepen de politieke instelling der volks
vertegenwoordiging zodanig beïnvloeden,
dat eventuele Russische aspiraties tenvolle
gesteund worden, gefaald heeft. Anders
zou het parlement van Pèrzië immers met
graagte de olieovereenkomst hebben aan
vaard. De Perzische regering is er in ge-
geslaagd, de talrijke pogingen der linksen
om een omwenteling te bewerkstelligen,
de kop in te drukken. Weliswaar door
methoden, die niet geheel in overeenstem
ming zijn met democratische principes en
die wanneer dat ter zake dienende zou
zyn! wel vatbaar zouden kunnen wezen
voor aanmerkingen door de Amerikaanse
hogeschool-democratie.
Wanneer ooit enig doel enig middel hei
ligt, dan zal zulks waarschijnlijk wel in de
strijd der Perzische regering tegen de op-
posante elementen het geval zijn en onge
twijfeld hebben de Amerikanen met deze
overweging hun democratisch geweten ge
sust wat des te gemakkelijker voor hen
zal zijn geweest door het feit, dat de
Amerikaanse oliebelangen in Perzië vol
komen veilig zijn.
J. L.
DE ONTWIKKELING VAN MJID-OOST AZ/E
Bijgaande kaarten geven de ontwikkeling
van Zuid-Oost Azië weer, van koloniaal
gebied tot een verzameling zelfstandige
rijken. Na het einde van het koloniale tijd
perk (na 1900) begint een grote verande
ring merkbaar te worden in Zuid-Oost-
Azië. AUSTRALlë dat tot 1900 bestond uit
een aantal afzonderlijke Engelse koloniën
beleeft in 1901 de stichting van de Austra
lische bond en verkrijgt de Dominion sta
tus. Dit feit was voor Australië van grote
economische waarde. De afzojiderlijke sta
ten waren namelijk niet bij machte zich op
de wereldmarkt le doen gelden. Als eenheid
en met steun van Engeland bleek Australië
in staat zich een vooraanstaande positie te
verwerven.
De geschiedenis van BIRMA is een aan
eenschakeling van onlusten, revoluties en
oorlogen. In 1852 verloren de Birmanen
aanzienlijke gebiedsdelen aan Engeland.
Omstreeks 1880 trachten de Birmanen met
Frankrijk vriendschapsbanden aan te kno
pen, en dit is voor Engeland reden om het
land, geheel te bezetten en als deel van
Brits-lndië te beschouwen.
De PHIL1PPIJNEN hebben de lang om
streden onafhankelijkheid na de tweede
wereldoorlog verkregen. Deze archipel,
welke uit ruim 7000 eilanden bestaat,
waarvan er slechts 200 een naam kregen,
was sedert het midden van de 16e eeuw
Spaans bezit. Op het einde van de 19e eeuw
geraakte Spanje in oorlog met Amerika,
waarop de Philippijnen door Amerika
werden bezet. Na jaren van heftige strijd
verkregen de Philippijnen in 1935 de onaf
hankelijkheid, echter onder voorwaarde
dat Amerika nog gedurende 10 jaar alle
buitenlandse kwesties zou regelen. In 1947
kwam ook hieraan een einde. De Ameri
kanen behielden slechts enkele bases.
De meest recente wijziging in de landen
van Zuid-Oost-Azië is het verkrijgen van de
dominion status door India en Pakistan.
In 1NDO-CHINA is de ontwikkeling nog
niet voltooid, hoewel de berichten uit
Frankrijk er op wijzen, dat "binnen korte
tijd hier een beslissing zal vallen omtrent
het bestaan van de nieuwe republiek Viet
nam. Tenslotte is er dan nog INDONESIë,
waarover niet in détails behoeft te worden
getreden.
Papierenlegers staan machteloos tegenover een
primitieve massa
Van onze Londense correspondent)
Verbijsterend, is het tafereel, dat India,
met de Britse troepen in volle aftocht, en
kele weken na het intreden van de onaf
hankelijkheid te zien geeft. De mensen
slachtingen, die thans in de Pendsjaab plaats
vinden, gaan het voorstellingsvermogen ver
te boven.
De vraag, die bij het zien van deze dra
matische gebeurtenissen onmiddellijk op-
samenwerking bestaat tussen Mohammeda
nen en Hindoes. In het grootste dee! van
dit reusachtige land heersen dan ook rust
en vree. He; zwakke punt van de verde-
lingspolitiek vormde echter de Pendsjaab,
waar de nieuwe grenslijn dwars door het
gebied van de fanatieke Sikhs loopt.
Vicieuze cirkel.
Vanouds beschouwen deze Sikhs de Mo-
SUMATRA'S OOSTKUST
2 RIOUW ARCHIPEL
3 BANKA EN BILLITON
4 WEST BORNEO
5 OOST BORNEO
6 REPUBLIEK INDONESIA
Z OOST INDONESIË
ENGELSE KOLONIËN
HILVERSUM I, 301.5 M.
8.00. 9.30, 13.00, 19.30, 22 30 uur Nieuws. 8.15
Koor. 8.30 Morgenwijding. 9.55 Hoogmis. 11.30
Pianotrio. Pierné. 12.00 Zang. 12.15 Boekbespre
king 12 30 Metropoie-orkest. 13.40 Apologie. 14.00 j ringen werd een derde gearresteerd.
T- - Een détailliste aan de Rijswijkseweg
Donderdag deed het distributiekantoor
aan de Pre tori astraat te 's Gravenhage bij
de economische recherche aangifte van het
feit, dat verschillende opplakvellen met
valse tabaksbonnen door enige détaillisten
waren ingeleverd. De politie stelde bij deze
détaillisten een onderzoek in. Een sigaren
winkelier in de Boekhorststraat te Den
Haag had van twee mannen een partij bon
nen ontvangen. Hij kende deze twee man
nen wel van gezicht en meende, dat zij van
een grote instelling waren, waarvoor zij
sigaretten kwamen halen. Hij leverde op
deze wijze wel meer aan gróte bedrijven.
De beide mannen konden worden aange
houden en aan de hand van hun verkla-
Harmonle-orkest en koor. 15.00 Strijkkwintet,
Brahms. 15.30 Walsen. 15.45 Lichte muziek. 16.30
Ziekertlof. 17.00 Ned. Herv. Kerkdienst. 18.30
Strijdkrachten. 19.15 Kent gij uw Bijbel? 19.45
Sport. 20.05 Toespraak door Prins Bemhard. 20.17
Gewone man. 20.25 Nederlandse liederen. 21.00
Viool. 21.15 Klankbeeld ter herdenking van de
Slag om Arnhem. 21.40 Sibelius. 22.15 Avondge
bed. 22.50 Symphonie-concert.
HILVERSUM n, 414.5 M„ 218 M. en 1875 M.
8.00. 13.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws. 8.15
Platen. 8.30 Voor platteland. 8.40 Lichte muziek.
9.15 Geestelijk leven. 9.30 Platen op verzoek. 10.00
Zondaghalfuur. 10.30 Remonstrantse kerkdienst.
11.45 Toespraak door H. J. van den Broek. 12.00
Harmonie-orkest. 12.30 Zor.dagclub. 12.40 Koor.
13.15 Lichte muziek. 13.50 Spoorwegen spreken.
14.05 Boekenhalfuur. 14.30 Pathétique van Tsjai-
kofski en Tweede pianoconcert van Rachmani
noff. 16.00 Filmpraatje. 16.15 Dansorkest. 16.40
Sport. 17,00 Gesprekken met luisteraars. 17.30
Ome Keesje. 18.15 Sport. 18.30 Weense muziek.
19.05 Zweeds concert. 20.05 Zie Hilversum I. 20.17
Orkest. 20.45 Luisterspel. 21.16 Lichte muziek.
21.35 Operaconcert. 22.40 Nocturne. 23.15 Ameri
kaanse melodieën.
Maandag
7.00, 8.00. 13.00, 19.00, 20.00 en 22.30 uur Nieuws.
7.15 Ochtendgymnastiek. 7.45 Wijdingswoord. 8.15
Platen. 9-15 Voor Jonge zieker.. 9.30 Platen. 10.30
Morgendienst. 11.00 Sopraan. 11.15 Voorlezen.
11.35 Metropoie-orkest. 12.20 Orgel en fluit. 13.15
Lichte muziek. 14.00 Voor Jonge moeders. 14.30
Werken van dr. Julius Röntgen. 16.00 Bijbelle
zing. 16.45 Piano. 17.15 Koor. 17.45 Rijk over zee.
18.00 Sport. 18.15 Dick Boer: „Fotograferen".
18.30 Strijdkrachten. 19.15 Boekbespreking 19.30
Actualiteiten. 20.15 Symphonieconcert. 21.15 Le
zing. 21.35 Orgel. 22.00 Muziek voor fluit en
piano van Willem Pijper. 22.45 Avondoverden
king. 23.00 Werken van Bizet.
HILVERSUM II, Maandag. 7, 8, 13, 18,
20 en 22 uur Nieuws. 7.15 Gymnastiek, 7.30
gr.pl., 8.15 gr.pl. 8.45 Otto Dobrindt, 9.15
Morgenwijding. 9.30 Waterstanden. 9.35
Abeidsvitaminen. 10.30 Een pakje naar
Amerika. 10.35 Oklahoma. 11.00 Op de uit
kijk. 11.25 gr.pl. 12.30 Weerpraatje. 12.33
Spionnetje. 12.38 Een groot zanger13.15
De papavers. 13.50 Pierre Palla. 14.20 Dr.
P. H. Ritter. 14.35 Koperkwartet. 15.00
Bonbonnière. 16.50 Don Giovanni. 17.15
gram.pl. T7.30 Hoort, zegt het voort. 17.45
Italiaanse muziek. 18.15 Romancers. 18.45
Billy Mayerl. 19.00en nu naar bed.
19.05 Bemhard Person. 19.15 Peter v. An-
rooy. 19.30 Cesare-trio. 20.05 Radioscoop.
23.15 Skymasters.*23.45 Wilhelm Teil.
REPORTAGES MAR IA-CONGRES
Radio Nederland Wereldomroep geeft Zondag
14 September een overzicht van de reportages,
die ter gelegenheid van het Maria Congres te
Maastricht zijn gemaakt. De tijden der uitzen
dingen zijn: 'smiddags 16 07 uur golflengte 16.88
meter, 19.71 meter en 49.79 meter.
's Avonds om 21.07 uur over 25.67, 31.28 en
49.79 meter»
verklaarde een hoeveelheid bonnen
hebben ontvangen van een man, die ver
moedelijk in Delft een sigarenwinkel had.
In totaal betrof het hier 420 bonnen. Bij
een ander verhoor verklaarde zij de bon
nen van een zekere „Streef" uit de van
Leeuwenhoekstraat te hebben gekregen.
Zij had daarop sigaretten en shag geleverd.
Zij wist echter toen niet dat de bonnen
vals waren.
„Streef" kon worden aangehouden in het
gebouw van de Raad van Arbeid. Er wer
den 50 valse tabaksbonnen op hem gevon
den, die in beslag genomen werden. Hij
verklaarde de bonnen van een militair, die
veel bij hem thuis kwam, doch waarvan hij
de naam niet wist te hebben gekocht. Deze
militair werd in burger aangehouden. Bij
zijn aanhouding had hij geen bonnen by
zich en hij ontkende iets van de zaak af
te weten. Bij een onderzoek in zijn woning
vond de recherche 1000 valse tabakskaar-
ten alsmede een hutkoffer en een rugzak
vol sigaretten. Deze hele voorraad werd
in beslag genomen.
Aanvankelijk verklaarde de militair de
hele partij kaarten voor 400,te hebben
gekocht van een onbekende op een gracht
in Amsterdam.
Het verdere onderzoek der politie leidde
tot de aanhouding van een relatie van de
soldaat, een 25-jarige bankwerker. Bij on
derzoek in diens woning vond de recherche
een boekhouding met aantekeningen, waar
uit bleek, dat hij in tabak handelde. Hij
verklaarde aanvankelijk, dat deze boekhou
ding stamde uit de tijd van de illegaliteit.
Later bekende hij echter een drukkerij van
bonnen te hebben aan de Schedeldoeks-
haven. Hij bekende in totaal ongeveer 5000
tabakskaarten te hebben gedrukt. Op de
valse bonnen kocht hij sigaretten en shag,
welke hij zwart verkocht. De militair had
ongeveer 1000 kaarten van hem gestolen,
die hij apart had gelegd, omdat ze niet
helemaal goed gelukt waren. In het per
ceel Schedeldoekshaven vond de politie
een volledige drukkerij van valse tabaks-
kaarten, een pers, clichés en een foto
installatie, alsmede een zeer grote hoeveel
heid tabakskaarten en een bedrag van
800,De zes aangehoudenen zullen voor
de justitie worden geleid.
DE ROTTERDAMSE HAVEN
DOET HAAR BEST.
Ruim 80 dagen eerder dan verleden jaar,
is in de Rotterdamse haven het 4000ste
schip binnengelopen. Het bleek het Itali
aanse s.s. „Fortunata" te zijn.
VERLOVINGSRINGEN
Een kleine zaak mei een grote keuze
GR. HOUTSTRAAT 49, TEL 20049, HAARLEM
De suggestie van de Engelse minister
Bevin om tot herverdeling van de.$ 12%
milliard goud in Fort Knox over te gaan, is
in de V. S. met weinig enthousiasme ont
vangen. Men heeft natuurlijk aanstonds
begrepen dat het feitelijk niet om het goud
te doen is, maar om datgene wat men voor
goud kan kopen en ondanks de officiële
onttroning is ook vandaag nog voor goud
alles te koop zodat de verwerkelijking
van Bevin's denkbeeld er op zou neerkomen
dat Amerika aan Engeland de benodigde
goederen levert zonder daarvoor betaling
te krijgen. Daarvoor is echter geen herver
deling van het goud nodig en van de ter
minologische franje ontdaan, kan men de
suggestie van de Engelse minister zelfs be
schouwen als. een soort faillisementsaan-
vraag, welke aan het crediet van het Britse
Rijk vermoedelijk allesbehalve bevorderlijk
zal zijn.
Men krijgt de indruk dat de uitwerking
in de V. S. averechts is. Ondansk de alarm
signalen van Marshall en Lovett ten aan
zien van de noodtoestand in Engeland en
de andere vijftien in Parijs vergaderende
„bedelaarslanden" schijnt de isolationisti
sche tendenz in de V. S. toe te nemen.
„Wallstreet Journal" verwacht dat het plan
Marshall niet voor begin 1948 in het Con
gres zal worden behandeld en dat de kans
op het verstrekken van nieuwe credieten
aan Europa gering moeten worden geacht.
Men meent dat de Europese regeringen hun
moeilijkheden op de V. S. willen afschui
ven en dat met name Engeland beter zou
doen door inplaats van een greep naar het
goud van Fort Knox,te doen, het „zwarte
goud" uit eigen bodem omhoog te halen.
Met andere woorden: „laat eerst eens zien
wat ge zelf kunt doen om uit de nood te
komen en dan zullen wij allicht bereid zijn
u te helpen."
Hst"bof nu niethet be™isT "elevS hammedanen als hun doodsvijanden. Om
dat de alom geprezen Ina?sc?e polftSk de? S^eerd is het,elfde het geval Bc.de groe-
Rritse reaorins falikant verkeerd is uitge- !3en kunnen het leed, dat hun door de
lopen0 inïoncfen ontkent men dat ten"®!- j eeuwen werd aangedaan, niet vergeten De
ligste. Men beschouwt de troebelen als een Sikhs zt.n oorspronkelijk een Hindoe-sec
blijkbaar onvermijdelijk bijproduct van de die,.e,!k,';1^eeu^na?eledc", =S?l„e'ge" Trf
verdeling van India in twee staten. Niet I notheistische godsdienst stmh ten en het
mag men ook vergeten, dat er ook wel {^^jfSeid! te h^ ke^lrk' hiUde?
zij tegen de Islam stand. In fanatisme wa-
reTi beide groepen overigens aan elkaar ge
waagd. De haat werd nog aangewakkerd
doordat zij in economisch opzicht een tegen
stelling vormden. De Sikhs werden in de
loop der jaren de grootgrondbezitters, ook
doordat zij wegens oorlogsdiensten veel
land van ae Engelsen cadeau kregen. De
Mohammedanen zijn meestal arme land
arbeiders en kleine boeren. De Sikhs, die
slechts vijf millioen in aantal zijn, verarm
den echter in de jongste tijd als gevolg van
de onlusten.
Het is een vicieuze cirkel. In het Oosten
trachten de Sikhs, die het liefst een eigen
staat zouden stichten, de Mohammedanen
tot de laatste zuigeling uit te roeien. De
Mohammedaanse wraak keert zich vaak
ook tegen de Hindoes met wie de Sikhs zich
nauw verbonden voelen. i
De opstand is in de hand gewerkt door
de algemene chaos die in dit deel van Indië
heerst. Het blijkt dat men te optimistisch
is geweest inzake de overgangstoestand in
het Noorden. Mountbatten nam wel een
voorzorgsmaatregel en vormde een uit Mo
hammedanen, Sikhs en Hindoes bestaande
grenswacht, maar deze kon niet neutraal
blijven, toen de militairen zagen wat er met
hun geloofsgenoten gebeurde. Dit legertje
is dan ook ontbonden.
De legers van Pakistan en India beide
zullen nu elk op eigen gebied worden inge
schakeld, doch beide legers zijn nog maar
in staat, van oprichting. Zij worden gevormd
door de splitsing van het voormalige Indi
sche leger. Pakistan staat enkel nog op
papier. De grenzen zijn nog niet definitief
vastgesteld.
Tussen de intellectuele Mohammedanen
en Sikhs, die bijna allen in Londen gestu
deerd hebben, bestaat over het algemeen
een goede verstandhouding. Vorige week
maakten de beide ministers van defensie
van Pakistan en India, de laatste een Sikh,
nog een gezamenlijke inspectietocht door
het. geteisterde gebied.
Achterlijke massa»
z
Maar op dit punt ziet het er in het Ver
enigd Koninkrijk bedroevend uit. De sta
kingen als gevolg van de versoberings
maatregelen der regering, worden veelvul-
diger en omvangrijker, zodat de schade
reeds op 50.000 ton kolen per week wordt
geraamd, hetgeen uiteraard de geprojec
teerde productieverhoging der industriële
bedrijven in de weg staat. Engelands moei
lijkheden zijn daarom nog geenszins over
wonnen en het is daarom begrijpelijk dat
de Belgische regering in de nieuwe mone
taire overeenkomst tussen België en Enge
land. waarbij de limiet voor het Belgische
Het grote probleem is hoe de primitieve,
analfabetische en bijgelovige volksmassa
te verzoenen met de vaak hoogstaande gees
telijke leiders. „De bevolking leeft nog in
de 15e, de politici daarentegen leven in de
21e eeuw", aldus een Sikh-zegsman.
De opvoeding van die massa is verwaar-
De regering maakt tot haar leedwezen
bekend, dat in de afgelopen week de vol
gende verliezen zijn gerapporteerd:
Koninklijke marine: Gene.
Koninklijke Nederlandse Landmacht:
serg. J. B. Th. Eibers uit Nijmegen; sold.
J. Balder uit Weesperkarspel; sold. M.
Boonstra uit gem. Tietjerksteradeel; sold,
le kl. A. van der Engh uit Haarlem; sold.
A. Prins uit Scheveningen; sold. P. Heek
uit Amsterdam; sold, le kl. G. J. van Za-
delhoff uit Velp; sold. A. J. Herwijnen uit
Rotterdam; sold. J. Kooper uit 's-Graven-
hage; serg.-maj. M. Kamperman uit
Utrecht; sold, le kl. W. L. Balkema uit
Groningen; sold. R. Kiers uit gem. Tietjerk
steradeel; sold. A. van Roosenbeek uit
Haarlem; serg. C. M. Fonner uit Amster
dam; korp. A. J. A. Koellmann uit Alle
rnaar; sold. W. Huisman uit Delft; sold.
C. R. Jansen uit gem. Hex-wen en Aerdt;
korp. J. van Kampen uit geim. de Wijk;
sold, le kl. H. E. Lammerts uit Enschedé;
sold. H. E. Achterkamp uit Hengelo (O).
Koninklijk Nederlands-Indisch leger:
Chin. sold. 2e kl. Gho Tian Soen; sold. 2e
kl. H. Saijers afkomstig uit Ned.-Indië:
sold. 2e kl. A. H. Bos uit Assen; Ambon,
sold. 2e kl. der artillerie P. Kailuhu; Am-
bon. sold. 2e kl. der infanterie H. Salwane.
47. „Tjonge! Wat heb ik een dorst!" mom
pelde Panda. „Ik zal een blik pakken en
wat sneeuw zien te smelten!" Oehoe zat
bezorgd in de verte te staren en antwoord
de niet, zodat Panda op eigen houtje op
onderzoek uitging. Hij had geluk, want al
gauw vond hij in een hoek een paar blik
ken staan, die tot de rand met onbevroren,
glinsterend water gevuld waren. „Wat een
bof!" prevelde Pandaéén der blikken aan
zijn mond zettend. Hij nam een enorme
slok, zwol toen op, liep paars aan en begon
wild om zich heen te spuwen. „Wat is er
aan de hand?" riep Oehoe ongerust. ,,Ben
je niet lekker?" „Blubbluberduh!" riep
Panda. Brrrr blah.... bloeiboeh!"
Spreek dan toch!" riep Oehoe. „Ik ga
dood!" riep Panda. ..Brrblub! Het is ben...
benzine!" ..Benzine!" riep Oehoe. „We zijn
gered! Sukkel! Wees blij!" Maar daar had
Panda nog geen tijd voor.
sterlingtegoed van 5 millioen tot 12 loosd. omdat alles geconcentreerd was op
millioen is vex-hoogd. een devaluatieclau- de strijd tegen Engeland. Verplicht onder-
sule heeft doen opnemen. Indien nodig zal wijs en industrialisatie staan dan ook bo-
België zijn tegoed met nog 15 millioen venaan het programma in het nieuwe Indië.
verhogen en eerst als het bedrag tot boven i Alleen krachtig optreden van de beide
27 millioen stijgt, zal het goud kunnen regeringen der nieuwe Dominions kan een
vragen. België is nog niet vergeten dat En- i einde maken aan de bloedige gebeurtenis
geland in 1931 zijn financiële en economi- j sen. Het gevaar is anders niet denkbeeldig,
sche moeilijkheden heeft „opgelost" door dat de strijd naar heel Voor-Indië overslaat
de devaluatie van het Pond, wat, zoals men j wat een oorlog tussen Pakistan en Hindoe-
zich herinnert, alleen aan de Nederlandse i stan zou betekenen.
Bank 30 millioen kostte. Toch is deze De Engelse invloed beperkt zich bij dit
nieuwe overeenkomst in zoverre voor En- I alles slechts tot de persoon van de gouver-
geland van betekenis, daar voortaan uit1 neur-generaal Mountbatten en de Britse
België een grotere hoeveelheid goederen officieren der beide Dominion-legers,
kan worden betrokken als compensatie
voor de verminderde import uit de dollar-
landen.
Dat men hierop in Europa thans noodge
dwongen aanstuurt, blijkt wel uit de terug
gang van de Amerikaanse export. Van
1422 millioen in Mei, is deze in Juni tot
1241 millioen, in Juli vei-der tot 1151
millioen gedaald, terwijl aan de andere kant
ook de import daalde van 474 millioen in
Mei tot 449 millioen in Juli. Dit neemt
niet weg dat het Amerikaanse exportsaldo
over Juli toch nog 702 millioen bedraagt. j r». T
verwacht wordt dat de export der v. s.1 L)it jaar weer „klaprozendag
geleidelijk tot 800 millioen per maand zal w .T rw,
teruggaan, maar het is wel zeker dat om 1? Nedeilands Oorlogsgrax en Comité
een ook voor de V. S. noodlottige stagnatie dat de aanvullende zorg van geallieerde
in de wereldhandel te voorkomen, dit land j oorlogsgraven in Nederland op zich heeft
vooreerst de Europese importen zal moeten j genomen, ox-ganiseert op of omstreeks 11
blijven financieren, welke vorm het daar- November in de grote garnizoensplaatsen
HOOFDAKTE
EN LAGERE AKTEN
Geslaagd dank zij
R E S A - A R N H E M
(Bekende Schriftelijke Cursus)
(Adv.J
voor dan ook wil vinden.
Dat het vertrouwen in de oplossing van
dit netelig probleem nog niet bijster groot
is, kan blyken uit de grote vraag naar
goud, welke Zwitserland noopte om de af
gifte van gouden munt stop te zetten, aan
gezien dit goud, tegen dollars aangekocht,
grotendeels naar het buitenland werd ge
smokkeld.
De Amsterdamse beurs heeft al de boven
genoemde feiten en verschijnselen voor
kennisgeving aanvaard en een rustig ver
loop gehad, waarbij de aandelenkoersen
nog steeds neiging tot stijgen hebben. Dat
de Nederlandse export in Augustus tot 164
millioen steeg bij een gemiddelde van 126
millioen voor de eerste zeven maanden,
maakte een goede indruk, zomede de lichte
teruggang der biljettencirculatie. hoewel
deze over een langere tijd gerekend, nog
steeds crescendo gaat.
De moord in de Hudsonstraat
te Amsterdam
De arrondissements-rechtbank te Am
sterdam ontsloeg Vrijdag de Amsterdam
mer P. W. W., die op 17 Febi-uari in zijn
woning aan de Hudsonstraat te Amsterdam
zijn 50-jarige vrouw na een woordenwis
seling met een hamer het hoofd verbrijzel
de, van verdere rechtsvervolging, doch
stelde hem ter beschikking van de rege
ring.
W. leed reeds lange tijd aan een zieke
lijke stoornis van zijn geestvermogens en
werd verpleegd in het Wilhelminagasthuis.
Begin Februari was hij daar uit, op drin
gend verzoek van zijn vrouw, ontslagen,
echter onder de uitdx-ukkelijke voorwaar
de dat zij alle risico's daaraan verbonden
voor haar eigen rekening nam.
T.b.c.-collecte op stations
op 17 September
17 September 1944 begon de spoorweg
staking en daarom is de 17e September
voor het spoorwegpersoneel een bijzondere
gedenkdag. De spoorwegtuberculosever-
eniging, welke vereniging het personeel en
zijn gezinnen steunt bij tuberculose, meen
de deze gedenkdag te moeten bestemmen
voor het houden van een collecte ter bate
van haar patiënten Besloten werd die dag
aan de reizigers en het spoorwegpersoneel
een tbc-speldje te koop aan te bieden voor
en op de stations,
een collecte.
Militairen gewapend met de collectebus
zullen een „aanval" doen op het publiek.
Iedere gever zal een klein speldje ontvan
gen, in de vorm van een klaproos.
Onvoorzichtige trampassagier
verongelukt
Donderdag stapte de 13-jarige W. M.
Bol, op de Brielselaan in Rotterdam uit
de bijwagen van lijn twee. Teneinde zich
een omweg te besparen kroop hij onder
een afscheidingshek door. Dit werd zijn
ongeluk. Hij werd gegrepen door de stoom
tram van de R.T.M. en zo ernstig gewond,
dat hij des avonds in het Zuiderzieken
huis overleed. De jongeman was juist die
dag jarig.
In zee verdronken
Donderdag waagde de 34-jarige C. H.
Parlevliet uit Wassenaar, zich bij het
zwemmen te ver in zee. Op een afstand
van ongeveer 200 meter uit de kust riep
hij om hulp. De heer W. van Muiken uit
Voorschoten, die hem achterna ging, ge
lukte het hem uit zee te halen. Kunstma
tige ademhaling werd geruime tijd toe
gepast, echter zonder resultaat.
Havencoördinatie. Maandag 15 September a.s. zal
op het ministerie van Buitenlandse Zaken te
Brussel een commissie van drie landen bij
eenkomen. welke de mogelijkheid van coördi
natie van het havenverkeer der Franse,
Belgische en Nederlandse havens zal onder
zoeken.
Oppositie-proces. De 75-jarige dr. Julius Maniu,
de voorzitter van de Roemeense boerenpartij,
die tot de honderd in Juli gearresteerde lei
ders der oppositie behoort, zal de volgende
maand terecht staan, aldus een te Boekarest
verschijnend blad. Met hem zullen 26 andere
leden der partij berecht worden, waaronder
Mlhalache, de ondervoorzitter en Nicolas
Penasco, de secretaris van de nationale boe
renpartij.
„Haven der reactie". Tass, het Sovjet-Russische
persbureau, meldt dat volgens het Joego
slavische blad „Polatiika", Parijs, een haven
is geworden voor Joego-Slavische oorlogs
misdadigers. die er de bescherming zouden
genieten van Franse reactiönnairen. Zij zou
den er onder meer een militaire missie heb
ben opgericht onder leiding van ene Julovic,
de rechterhand van de ter dood veroordeelde
generaal Mihailovitch.
De weg terug. Op vier October zullen de iicha-
men van 5600 gesneuvelde Amerikaanse
soldaten uit Antwerpen naar de Verenigde
Staten terugkeren. Op 28 Amerikaanse am
bassades in Europa zullen die dag rouwpleclM
tig'hedeu worden gehouden,^