Haarlem mag de electriciteitstarieven
(nog) niet verlagen
fkort en Bondig
Taxi? Bel 1.2.3.4.5.
MAANDAG 15 SEPTEMBER 1947
HAARLEMS DAGBLAD
Een gevolg van de noodlijdendheid
Enige maanden geleden heeft de Haar
lemse gemeenteraad besloten de electrici
teitstarieven te verlagen, waardoor die op
het vooroorlogse peil teruggebracht zouden
worden.
Tot heden is dit raadsbesluit nog niet
uitgevoerd. Het is trouwens zeer de vraag
of het daar in de eerste tijd toe zal kunnen
komen.
Gedeputeerde Staten hadden de goed
keuring van het raadsbesluit verdaagd tot
het mogelijk was een totaal overzicht over
de stand van de Haarlemse financiën te
verkrijgen in verband met de begroting
voor 1947, die toen nog niet door de raad
behandeld was. Inmiddels is de begroting
door de raad vastgesteld en aan Ged. Sta
ten gezonden. Er heeft ook een overleg
plaats gehad met het departement van
Binnenlandse Zaken omdat dit toestem
ming moet geven voor belangrijke beslui
ten die invloed hebben op de inkomsten
en uitgaven van gemeenten die noodlijdend
zijn.
Het gevolg was dat er uit den Haag be
zwaren zijn ingebracht tegen het raads
besluit. Van de zijde van het gemeentebe
stuur vernemen wij evenwel, dat de aan
gelegenheid npg niet definitief is afgehan
deld. In elk geval is zeker dat de verlaging
voorlopig niet kan worden ingevoerd.
Men weet dat het streven der regering
is om de autonomie, die nu door het toe
zicht op de noodlijdende gemeenten zeer
sterk in het gedrang gekomen is, met 1 Ja
nuari 1948 weer in belangrijke mate te her
stellen. Er worden maatregelen op finan
ciëel gebied genomen om de financiën der
gemeenten te verbeteren. Het is nog de
vraag in Haarlem kon men zich daar-
Ook populaire abonnementen
in de Stadsschouwburg
Een conflict van interne aard tussen de
directie van de Stadsschouwburg en het
bestuur van de Haarlemse Toneelkring
maakte het noodzakelijk de organisatie
vorm van deze vereniging-te wijzigen. Het
werk dat de Haarlemse Toneelkring ten
bate van het georganiseerde toneelbezoek
heeft verricht, zal thans worden voortge
zet door de Nederlandse Toneelunie samen
met de Stadsschouwburg onder de naam:
Nederlandse Toneelunie Kring Haarlem.
Voor de leden van de Haarlemse Toneel
kring maakt deze verandering slechts dit
verschil, dat de garantie aanwezig is dat
de toneelavonden in de Stadsschouwburg
zullen worden gegeven. Een tiental avonden
wordt vastgesteld, waarop de grote gezel
schappen populaire voorstellingen zullen
geven. Op 3 October worden de series ge
opend met een opvoering door het Residen
tie Toneel van ..Tien Kleine Negertjes". In
tegenstelling met de gewone abonnements
series van de Stadsschouwburg wordt in
deze populaire series uiteraard niet ge
garandeerd dat stukken gegeven worden,
die nog niet eerder te Haarlem zijn gespeeld
ook de keuze van stukken zal een andere
zijn.
Het secretariaat van de Kring blijft ge
vestigd: Jan Gijzenkade 222.
Bloemendaalse politie arresteert
inbreker
Vrijdagavond kwam een familie uit
Aerdenhout thuis en zij moest bemerken,
dat er tijdens haar afwezigheid ingebro
ken was. De politie van Bloemendaal nam
de zaak direct ter hand, en verwittigde de
omliggende gemeenten, met het resultaat,
dat de inbreker reeds Zaterdag in Am
sterdam gegrepen kon worden. Zijn buit,
bestaande uit enige koffers met kleren,
had hij nog geheel bij zich, zodat de ge
dupeerde Aerdenhouters hun bezit terug
konden krijgen. De dader is een zeeman,
die blijkbaar ook wel eens „in de handel"
heeft gezworven. De Bloemendaalse re
cherche vermoedt, dat de man meer weet
van andere misdrijven in de gemeente.
Lang gewacht en stil gezwegen
De Haarlemse politie had al geruime
tijd een oogje op een los-werkman, die zich
meermalen op verdachte wijze in de om
geving van onbeheerde rijwielen ophield.
Dezer dagen gebeurde hetzelfde aan de
Schotersingel en zie: de fiets van een dok
ter verdween met iemand er op, die van
de arts geen toestemming had gekregen,
zijn rijwiel te lenen. De los-arbeider kon
eindelijk op heterdaad betrapt worden.
Wagenweg-waanwijzen
Ter hoogte van de Hout worden op het
ogenblik reparatiewerkzaamheden aan het
wegdek van de Wagenweg verricht. Hoe
wel zowel overdag als 's avonds duidelijk
wordt aangegeven, dat het verkeer hier
geen doorgang kan vinden, wagen ver
scheidene weggebruikers zich, vooral in
de avonduren, op het onberijdbare ge
deelte. met het gevolg, dat er allerlei kleine
ongelukjes gebeuren. De politie verzoekt
ons er bij automobilisten en andere weg
gebruikers op aan te dringen, de omlei
dingsborden niet te negeren.
D1STRIBUTIENIEUWS
Dinsdag kunnen bonkaarten voedingsmiddelen,
tabaks- en versnaperingskaarten afgehaald
worden:
Haarlem: (Vleeshal) restant P en Q.
Heemstede: (Binnenweg 160) 9 tot 12.30 uur Sn
tot Sr, 2 tot 4.30 uur restant S.
Inlevering van formulieren brandstoffen ka
merbewoners te Haarlem (Vleeshal) voor hen, die
wonen in straten met de beginletters P, Q en R.
Uitreiking „Inschrijvingsbewijzen rijwiel
banden voor vervanging" voor Bloemendaal
(Bloemendaalse weg 188) en Zandvoort (Halte-
•traat 4) voor de letters C, D en E.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 13 September 1947
GEHUWD: 13 Sept., J. J. Kollaard en B. J.
Grüter; W. v, d. Vennen en M. t. Cate.
BEVALLEN van een zoon: 11 Sept.. J. C. Par-
dieske—d. Jong: 12 Sept.. J. K. v. d. MelJ—Sic
king; M. C. Halderman—Verburg; J. W. v. d.
Linden—v. d. Aar; J. J. VeldenKoning: M. U.
Davids—v. Rijn: 13 Sept.. G. Beets—Rademaker.
2 z.; E. M. Wolff—Kerkhoff.
BEVALLEN van een dochter: 10 Sept.. L. C.
Biesheuvel—Brand; 11 Sept., A. G. Smolders—
Antonisse; 12 Sept., A. M. Tesselaar—v. Vende-
loo; 13 Sept.. E. J. Bauk—Vink.
OVERLEDEN: 11 Sept., N. v. d. Meer, 6 m..
Zaanenlaan; 13 Sept., V. J. Beutick, l m„ Kam
perlaan,
Agenda voor Haarlem
MAANDAG 15 SEPTEMBER
City: ..Rome open stad". 18 j.. 2.15. 4.30, 7.00
en 9.15 uur. Luxor: „Een tweezijdige vrouw". 18
j. 2.00, 4.15. 7.00 en 9.15 uur Spaarne: „Het
legioen vap Zorro" f2e en 3e deel). 14 2.30.
7.00 en 9.15 uur. Rembrandt: ..Obsessie", 18 J..
2,00, 4.15. 7 00 er, 9.15 uur Frans Hals: ..Voort
vluchtig". 18 J, 2^30, 7.00 en 9.15 uur. Palace:
„De zevende misdaad", 18 J., 2.00, 4.15, 7.00 en
8.15 uur.
DINSDAG 16 SEPTEMBER
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
over op dit ogenblik nog geen goed denk
beeld vormen of de maatregelen weer
zullen leiden tot sluitende gemeentebegro
tingen, maar in elk geval is het de bedoe
ling c^t het extra toezicht, dat nu uitge
oefend- wordt op de noodlijdende gemeen
ten, komt te vervallen. Dan zou dus zo'n
raadsbesluit als het onderhavige alleen aan
de normale financiële controle van Ged.
Staten overgelaten worden.
Muziek
De H.O.V. op de valreep
Het laatste Zomerconcert
Op de vooravond van haar vertrek naar
Engeland liet de H.O.V. zich Vrijdag nog
eens, onder leiding van Kees Hartvelt voor
net Haarlemse publiek horen. Het spreekt
haast vanzelf, dat voor dit concert een pro
gramma gemaakt was. hoofdzakelijk be
staande uit werken die op de tournée zul
len worden ten gehore gebracht. Alleen de
concertmeester Gijs Beths, die immers in
Engeland Beethoven en Brahms zal spelen,
onthaalde het publiek op het vioolconcert
in g kleine terts van Max Bruch. Hij speel
de dit dankbare werk met de vlotheid, de
zuiverheid en de charme, die wij van hem
gewend zijn.
Ook de meester-hoboïst Jaap Stotijn trad
als solist op wel met zijn solo-nummer van
het reisprogramma, een Concert voor hobo
en strijkorkest van de Engelse componist
Gordon Jacob. Het bleek een kolfje naar
zijn hand, dit stuk dat vol effect voor hobo
geschreven is en bij dit alles geen moei
lijkheden ontziet; vooral de cadens van het
eerste deel is een opeenstapeling van uiter
ste mogelijkheden. Maar door Stotijn ge
speeld lijkt het allemaal heel gewoon. Als
compositie is het werk van Gordon Jacob
tussenbeide zeer interessant; in het begin
lijkt het wel een moderne Handel-stijl. Al-
leerfts mijns inziens het middendeel wat te
breedvoerig uitgesponnen, daar blijft het
niet boeien: maar de beknopte finale doet
het weer best. Ook het aandeel van het
strijkorkest is in het werk van groot belang.
Het is te verwachten, dat met dit program-
ma-nummer eer zal ingelegd worden.
Zeer belangrijk is ook het stuk voor
kamer-orkest van Hans Henkelmans ..Pri
ma vera", waarvan de partijen van fluit,
hobo en klarinet, zeer virtuose allures heb
ben. maar dat als geheel een fris stemmings
beeld is. beweeglijk, en toch uiterst subtiel
van expressie. Als samenspel betekende
het een knappe prestatie, waarbij
men echter zou wensen minder afgeleid
te worden door een al te opvallende drukke
directie. Maar met een dergelijk stuk mu
ziek uit onze tijd, is de Hollandse muze
mooi vertegenwoordigd op de Engelse tour
née. En ook is het dat met de brillante
Cyrano-ouverture van Wagenaar. die door
het nu goed in de strijkers zittende orkest
gloedvol in klank gezet werd.
De "avond was ingezet met de ouverture
Coriolan van Beethoven, waarvan vooral
het tragisch markante element goed tot zijn
recht kwam.
Wij wensen de H.O.V. succes op haar reis
en behouden thuiskomst.
JOS. DE KLERK.
REMONSTRANTSE GEMEENTE TE HAARLEM.
Voor het beroepen van een tweede predikant
in de vacature, ontstaan door het aftreden van
ds. Heyn, ls een tweetal opgemaakt, waarop
voorkomen: als no. 1 mej. dr. J. W. Herfst te
Wassenaar, en als no. 2 mej. ds. H. J. W. Mod
derman te Amsterdam. Op 20 en 21 September
zal de gemeente uit dit tweetal door stemming
een keuze doen,
SCHEEPVAART
KON. HOLL. LLOYD. Maasland. 11 Sept v.
Rit de Janeiro naar Santos (uitreis). Waterland.
12 Sept. van Amsterdam naar Zuid-Amerika.
K. N. S. M. Dundee, 11 Sept. van Vlgo naar
Tanger. Orpheus. 11 Sept. te Barcelona. Cottlca,
12 Sept. van Amsterdam naar Dover. Omen, 12
Sept. van Amsterdam naar Odense. Deo Duce,
13 Sept. van Amsterdam n. Gothenburg; Hast 5,
12 Sept. van Rotterdam naar Antwerpen.
HOLL AFRIKA LIJN. Aalsum, 12 Sept. te
Antwerpen. NIJkerk. 12 Sept. te Port Soedan.
MIJ. NEDERLAND. Saparoea. 8 Sept. van
Colombo naar Penang.
OCEAAN. Melampus. 8 Sept. te Montreal.
Pplydorus, 10 Sept. te Balikpapan. Polyphemus,
li Sept. te Port Said.
VINKE EN CO. Farmsum, 12 Sept. midder
nacht 180 mijl ten Westen van de Scillys.
BINNENLAND
Een motorrijder is In Den Haag met grote
snelheid tegen een vrachtauto opgereden die bij
een poging om uit te wijken omsloeg en op de
motorrijder terecht kwam en hem doodde.
Oude telefoongidsen verzoekt de P.T.T. In
te leveren bij ontvangst van een nieuwe. Dit ls
nod:g om het papiergebrek te bestrijden.
De burgemeester van Ottawa. Stanley
Lewis, die deze functie ook waarnam toen Prin
ses Juliana in zijn gemeente verblijf hield, is
op het ogenblik de gast van zijn Amsterdamse
collega, d' Allly.
Zes weggebruikers zijn bij een intense
contrAle ln Den Haag aangehouden omdat zij
onder invloed van sterke drank verkeerden. On
der hen was een bekend arts.
Tweehonderdzesentwintig „groentjes" heb
ben zich voor het lidmaatschap van het Leids
studentencorps opgegeven, dat is ongeveer even
veel als vorig Jaar.
Ook op Justitieel gebied zullen België en
Nederland tot nauwe samenwerking trachten te
komen. Daartoe komt de heer Paul Struye. de
Belgische minister van Justitie, naar ons land
om met zijn Nederlandse ambtgenoot bespre
kingen te voeren.
Naar aanleiding van de problemen met de
middelbare-acte-examens, heeft de minister van
Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen een
commissie Ingesteld, welke tot taak zal hebben
hem van advies te dienen inzake een statuut
voor de examens middelbaar onderwijs, af te
nemen door commissies, die de voordelen van
een schoolelndexamen zullen waarborgen.
HAARLEM EN OMGEVING
Hier ter stede ls een Gereformeerd Lezings
comité opgericht, dat zich ten doel stelt eens per
maand een spreker uit te nodigen voor Jiet
houden van een lezing over een belangrljl^on-
derwerp.
De heer B. J. Dijkema uit Hoofddorp ls
benoemd tot directeur van de Chr. Landbouw
school le Gorlnchem.
Mej. C. F. ter Steege uit Hillegom is be
noemd tot onderwijzeres aan de Chr. school te
Soestdijk.
Ou 27 September zal te Haarlem een collecte
worden gehouden voor het sanatorium „Sonne-
vanck".
Van de orgelbespeling In de Grote of St.
Bavokerk te Haarlem op Dinsdag 16 September
s avonds van 7.30—8.30 uur door George Robert
luidt het. programma: Cantilena anglica for-
tunae. S. Scheldt; Preludium en Fuga g kl. t.
(Peters Bd III no. 5). J. S. Bach; Koraalvoorspe
len. J. S. Bach; Sonate II. P. Hindemith; Koraal-
improvtsatie „Wer nur den lleben Gott lëszt
walten", S. Karg—Elert; Sortie. J. Guy Ropartz.
Loco-burgemeester D. J. A. Geluk is ver
hinderd Donderdag zijn spreekuur te houden.
Dans
Cilli-symplionie
Er komen nog altijd te weinig mensen
kijkenals Cilli Wang haai- onbetaalbaar
dwaze Cilli Symphonie voor het voetlicht
brengt, hoewel zij er keer op keer een uit
bundig succes mee boekt. Men moet zich
vooral niet laten weerhouden door het mis
leidende praedicaat „dansparodiste". Cilli
Wang speelt eigenlijk in de volste zin van
het woord corredie, een blij spel, waarbij
zij van top tot teen schuil gaat in de huid
van een ander, meestal zeer koddig wezen.
Daarom noemt zij haar dansen, die zij
soms met behulp van kunstledematen tot
buiten de grenzen van normale dansver-
richtingen drijft, zelf dan ook, metamor
fosen. Men heeft maar een grein gevpel
voor humor nodig om in een lach te schie-
tij bij het zien van een eigenwijs spring-
lustig vogeltje, een oliedomme Fridolin-
achtige boerenmeid of als haar twee vro
lijke acrobaatjes hun clownerieën verto
nen.
Het programma is sedert haar Indonesi
sche tournée met twee nummers uitge
breid. die evenwel geen hoogtepunten vor
men: de muskiet, een vooral technisch ver
bluffend staaltje van komische transfigu
ratie, benevens een parodie op het eentonig
leven van een kleine man. Dit laatste num
mer is, al naar men wil, te lang of te kort.
Het zou mijns inziens winnen door beper
king tot een verder uitgewerkt onderdeel
(bijvoorbeeld de schrijfmachine, die wals-
maten tikt) of door uitbreiding tot een af
zonderlijke kleine symphonie.
Omdat daar het element van verrassing
groter is, zou ik tenslotte de vraag of het
optreden van Cilli Wang in een cabaret of
in combinatie met een ander „nummer"
niet doeltreffender zou zijn. bevestigend
willen beantwoorden zonder daarmede mijn
aanbeveling van het programma ook maar
enigszins te verzwakken.
DAVID KONING
Toneel
„Als moeder te veel is"
Een niet met name genoemd toneelgezel
schap gaf gisteren na langdurige succes
sen in de hoofdstad in de Concertzaal
een voorstelling van „een waarachtig volks
stuk met een lach en een traan" onder de
veelzeggende titel „Als moeder te veel is".
De auteur, Henvo, heeft zich zonder veel
diepgaande zorgen bediend van een be
proefd recept, dat ook thans zijn uitwer
king op een kleine duizend bezoekers niet
miste. Er kwamen heel wat zakdoeken voor
de dag toen een verliefde weduwnaar (die
een buffetjuffrouw had uitverkoren ais
levensgezellin en verzorgster van zijn kin
deren) zijn oude moeder (die hem deze
omgang ontraadde) in drift een schotel
geest van zout naar het hoofd wierp, waar
door zij op slag blind werd. En er heerste
in de zaal uitbundige vreugde toen er na de
bruiloft, in een bijeengeraapt décor, dat
voor de ene helft uit een bos en voor de
andere helft uit een stadsgezicht bestond,
een heus pierement ten tonele verscheen
dat nota bene echte walsen voortbracht.
Tenslotte echter zag een aanvankelijk ge
vaarlijke medeminnaar zijn dwaling in en
bleek de buffetjuffrouw van minder allooi
toch over een goed hart te beschikken, zo
dat ieder kon instemmen met het reeds eer
der gezongen levenslied: Rozen verwelken
en bloemen vergaan, maar oprechte liefde
blijft altijd bestaan.
Er zijn, in ditzelfde genre, veel betere
volksstukken geschreven, met dezelfde har
de contrasten, maar met een veel voller ge
luid. In ons land bijvoorbeeld door Bouber
en Elssensohn. De vertoning stond op een
peil waarvoor een gemiddeld amateurgezel
schap zich niet zou hoeven te schamen.
Naast mevrouw Erfmann Sasbach, die haar
kwaliteiten van de oude stempel geenszins
verloochende, moet slechts John Toering
worden genoemd, die een aardige typering
gaf van de verlopen orgeldraaier Hein
Drop water.
Aan het verzoek, bij open doek niet door
de zaal te lopen, werd voldaan. Iedereen
is tot het einde' gebleven. Ook
DAVID KONING
„Polly Perkins"
bij Heemstede-West
Douglas Murray schreef in een opgeruim
de bui het blijspel Polly Perkins" en hij
zal er waarsohijnlijk niet bii gedacht heb
ben. dat dit nonsensikale stuk vooral bij de
amateurtonelisten in de Oude Wereld steeds
weer op het programma zou verschijnen.
Haarlem heeft er zijn deel eveneens van
gehad: na de Friezen hebben de Heemste-
denaars het aangepakt en het klaterend
applaus van Zaterdagavond in de Leeuwe
rik bewees, dat deze jonge groep in tegen
stelling tot eerdere experimenten, op het
niveau beland is. dat haar bij uitstek „ligt".
Dit dolle verhaal van een Canadese meneer,
die een erfenis slechts de zijne kan noe
men, wanneer hij een Engels weeuwtje
verovert, naar wier hand zijn overleden
oom. de erflater, tevergeefs dong. heeft
regisseur F. Koolbergen een kans gegeven,
alles uit zijn mensen te halen, wat er in
schuilt. De wat frivole, maar toch wel ro
mantische weduwe wier heil ligt in een
persoonsverwisseling met de dienstbode,
kreeg van mevrouw B. Jansen een spran
kelende vertolking, die slechts door haar
Friese afkomst enigszins werd dwars ge
zeten. Haar tegenspeler Jan Smits kon be
wijzen. dat de rol van neef Bob. op wiens
tengere, wat luie en zeer levenswijze schou
deren het beroep van tussenpersoon in deze
bizarre liefdesgeschiedenis rust, speciaal
voor hem geschreven leqjc. De bijrollen
mochten zich eveneens in een serieuze be
handeling verheugen: de vrijgezel-oom
Priestly, aan wiens hoede en financiën de
vrouwelijke hoofdpersoon is toevertrouwd,
bleek een ad rem manneke te worden, toen
de heer H. Akkermans hem speelde. Critiek
op deze eerste uitvoering van dit seizoen
kan mild blijven: de Canadees was mis
schien wat te nadrukkelijk en zijn vrolijke
zus wellicht wat té opgewekt, maar de
eindindruk is toch, dat de Heemstedenaren
het blijspel zeker onder de knie hebben.
Het dansfestijn na afloop sloot waardig
aan bij de lichte toon van deze amusante
avond. F.
Nu twee Amsterdamse
meelfabrieken lamgelegd
Hedenmorgen ls bü de meelfabriek N.V.
Ceres in Amsterdam naar aanleiding van
het nog steeds voortdurende conflict bij de
„Holland" een sympathie-staking uitgebro
ken, die de .gehele fabriek heeft lamgelegd.
Met de staking van de „Ceres" is 75 pro
cent van de meelvoorzicning van Amster
dam uitgevallen.
(Dat wij de bioscooprecensies pas heden
publiceren in plaats van, zoals gebruikelijk
is op Zaterdag, is een gevolg van de storing
bij het gemeentelijk electriciteitsbedrijf die
Zaterdag onze technische afdelingen onge
veer een uur heeft stilgelegd.)
„Voortvluchtig" (Frans Hals). Een
onwaarschijnlijk, slecht geënsceneerd ver
haal, zich afspelend in een atmosfeer van
regen, mist en duisternis, van een ontsnapte
tuchthuisboef, die op het schip van zijn
vriend wil ontvluchten. De geliefde van de
tuchthuisboef wordt tevens bemind door de
kapitein, hetgeen al direct aanleiding geeft
tot moeilijkheden. De bemanning van het
schip bestaat bovendien uit louter schurken
die een zwijggeld van 100.000 francs eisen.
De vluchteling zal deze wel even afhandig
maken aan een jongeman, die hoe kan
het anders ook al van de jongedame in
kwestie is gaan houden.
Ziehier de weinig verheven basis van het
verhaal. Tijdens het verloop van de ge
beurtenissen schiet de boef zijn vriend de
kapitein dood. blijkt de aardige jongeman
aan verduistering schuldig te zijn en
wordt eindelijk als het tussen hem en de
te veel-beminde toch nog in orde dreigt te
komen, het lieve kind door de boef neerge
schoten.
Het lijkt wel, alsof de maker van deze
rolprent zo weinig plezier in het leven heeft
gehad, dat hij vastbesloten was om ook
anderen de pret te vergallen. Er is ten
minste geen andere reden te bedenken,
waarom deze Franse cineast een aantal
apert immorele gebeurtenissen in dit uit
een paar pseudo-tragische intrigues samen-
fieflanste verhaal aan den volke zou wil-
en vertonen.
„Rome open stad" (City) is een film
van het Italiaanse verzet, die tevens een
merkwaardige uiting betekent van de geest
in het na-oorlogse Italië. Ofschoon het ge-
§even zich uitsluitend in de oorlogsjaren
eweegt.en dan nog in de oorlogsjaren, die
een minimum aan moedgevende verwach
tingen ten aanzien van een spoedig einde
leverden, illustreert de opvatting der ma
kers wel heel duidelijk de depressie, die
ook na de oorlog over het zonnige land
hangen bleef tengevolge van de dubbelzin
nige positie, waarin het ten opzichte van
de overwinnaars verkeerde. De film ademt
een zwaarmoedige en bijna fatalistische
geest, die als een zwarte lijst het bloedige
schilderij der Gestapopraktijken tegen de il
legalen omgeeft. Een prachtige priesterfi
guur domineert 't verhaal, dat afgrijselijk
duidelijk is en geen détail der gruwelijke
vervolging, waaraan de Italiaanse onder
grondse blootstond, verdoezelt. De tendens
van de knap-gestyïeerde en zorgvuldig ge
fotografeerde rolprent is een kreet om er
barmen van het goede deel der Italiaanse
bevolking tot degenen die de vroegere „as-
mogendheid" thans bemoederen en zij stemt
tot nadenken, vooral, omdat zij zoveel aan
knopingspunten levert met eigen ervarin
gen en eigen noden.
Afgezien van de bedoelingen, waarmede
de Italianen deze film lanceerden, zal zij
nuttig werken als herinnering.
„Obessie" (Rembrandt) is gemaakt
door Alfred Hitchcock. Het lijkt wat erg
simpel om dat in de eerste plaats op te
merken, maar het is de belangrijkste ka
rakteristiek van de film, want Hitchcock is
de man van de knapste „thrillers". Deze
film kan ook bijna een detectivefilm ge
noemd worden, een detectiveverhaal van de
geest, want het gaat over een psycho-
analiste die door volhardende en liefdevolle
naspeuringen zich stukje voor beetje een
beeld vormt van hetgeen zich afspeelt in
de geest van een harer patiënten die schul
dig liikt te zijn aan een moord en die zelf
gelooft dat hij de moordenaar is. maar die
niettegenstaande de evidente bewijzen in
die richting, het slachtoffer blijkt te zijn
van een obsessie.
Met buitengewone schranderheid wordt
dit geestelijk speurderswerk uitgevoerd, op
een manier die zeer duidelijk de invloed
van deskundigen der psycho-analyse te zien
geeft, rr.aar nergens afwijkt van de een
voud. die een van de beste eigenschappen
der film is. Hitchcock heeft van dit origi
nele en boeiend geschreven verhaal Ben
Hecht stelde het draaiboek samen een
knappe film gemaakt, waarbij hij zeer veel
steun ondepvond van de acteur Gregory
Peck, een van Hollywoods nieuwste ontdek
kingen. een markante persoonlijkheid, een
ideale medewerker voor een regisseur die
de kunst van het vertellen zo goed verstaat
als Hitchcock.
Scherp de „gespleten persoonlijkheid" van
de hoofdpersoon ontledend, voert de film
ons tenslotte naar een droom die de sleutel
tot de genezing bevat. Die droom is een
hoogst belangrijk motief. De uitwerking
daarvan is te danken aan Salvador Dali.
die lang geleden in Parijs als surrealist
naam maakte met een avantgardistische
film „Chien andalou", welke zich ook in
het onderbewuste verdiepte. Zijn surrea
listische symboliek is met vol begrip voor
de mogelijkheden ingevlochten en is een
van de merkwaardigste passages in dit
werkelijk knappe werk. dat een Ingrid
Bergman gelegenheid geeft een sympa
thieke rol te vervullen. Zij komt pas tot
ontplooiing wanneer zij de haar aanvanke
lijke reserve als vrouwelijke arts heeft af
gelegd en als liefhebbend meisje tracht de
beminde te redden.
„De tweezijdige vrouw" (Luxor) zal
voorlopig wel de laatste film van Greta
Garbo zijn die er gemaakt wordt, want de
mysterieuse Zweedse schijnt zich in haar
geboorteland teruggetrokken te hebben.
Overigens is zij in deze comedie helemaal
niet meer de languissante fatale vrouw
waarvoor het bioscooppubliek vroeger in
de rij stond en ze zegt trouwens zelf ergens
in de niet ongeestige dialoog dat „myste
rieus doen tegenwoordig niet meer in de
mode" is.
In de handeling wordt daar ook nog een
beetje de draak mee gestoken. Het is on
geveer als een Garbo-met-vacantie en zo
is ook de sfeer van dit niemendalletje,
waarom hartelijk gelachen wordt, waarin
George Cukor voor d£ zoveelste maal laat
zien dat hij een glad en amusant filmver
haal kan vertellen, maar waarin ook te zien
is dat het met de Garbo-legende voorgoed
gedaan is.
„Het legioen van Zorro" (Spaarne)
dringt steeds verder door in de geheimen
der bende die de plannen van de jonge
Mexikaanse staat tracht te dwarsbomen en
naarmate de geschiedenis vordert worden
de middelen, waarmee de partijen elkaar
te lyf gaan grootscheepser en gevaarlijker.
Gezien de revolutionnaire elementen die in
de zaak betrokken zijn. is het bovendien
zoals meer voorkomt moeilijk de goeden
en de kwaden te scheiden en zo nu en dan
onvermijdelijk dat men geneigd is zijn sym
pathie aan de verkeerde te schenken. Even
onvermijdelijk echter worden de schurken
ontmaskerd en hier wordt zelfs een on
echte godheid aan de kaak gesteld, zodat
als het legioen tenslotte, met gedunde ge
lederen net op het nippertje heeft gezege
vierd het zich er op kan beroemen dat net
de politieke basis van de pas gevormde
regering heeft verbreed door een verzoe
ning tussen blanken en Indianen tot stand
te brengen. Een en ander zijnde de achter
grond voor een woelig patroon van gevech
ten en levensgevaarlijke toeren, waar geen
enkele minnaar van de Wild-West-roman-
tiek zich bekocht aan kan voelen.
„De zevende misdaad" (P a 1 a c e) heeft
haast alle goede eigenschappen van een
goed detective-verhaal in zich verenigd be
halve misschien dat men van het begin af
kan zien wie de misdadiger is. Maar dat is
nauwelijks een tekortkoming, maar eerder
een bijdrage tot de spanning van deze mis-
dadenreeks die overigens een ongewoon
motief heeft en een ontknoping die aan
dramatiek niets te wensen over laat. Het is
allemaal zonder pretentie en gespeeld door
mensen die kennelijk allen schik in het
geval hebben gehad en er nergens naar ge
streefd hebben het er al te dik op te leg
gen. zodat het resultaat precies is wat het
zijn moest boeiende amusementsstof,
waarin de fantasie in evenwicht wordt ge
houden door de beminnelijke droge humor,
die het voorrecht der Engelsen is. De rol-
verdeling bevat geen bekende namen be
halve die van Emeric Pressburger. Hij is
de ene helft van het duo Pressburger
Powell dat verscheidene originele en bril-
liante scenario's vervaardigde, onder an-1
dere voor „Een zaak van leven en dood", I
Nederlandse delegatie
ter UNO-vergadering
De Nederlandse delegatie ter tweede
algemene vergadering van de Verenig
de Naties, welke op Dinsdag 16 Sep
tember te New York bijeenkomt, is als
volgt samengesteld:
Vertegenwoordigers:
Mr. C. G. W. H. baron van Boetzelaer
van Oosterhout, minister van Buitenlandse
Zaken, hoofd der delegatie;
dr. J. H. van Royen, ambassadeur te Ot
tawa, oud-minister van Buitenlandse Za
ken, plaatsvervangend hoofd der delegatie;
jhr. J. W. M. Snouck Hurgronje, permanent
vertegenwoordiger van Nederland bij de
Verenigde Naties; mr. J. W. A. Burger, lid
van de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal, oudminister van Binnenlandse Zaken;
mr. E. M. J. A. Sassen, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
Behalve deze vertegenwoordigers ls
een aantal plaatsvervangers aangewezen,
waaronder de secretaresse van het lande
lijk centrum der R.K. Vrouwenbeweging.
Voorts bevindt zich zowel onder de des
kundigen als onder de „secretarissen" een
vrouw.
Een „welvaartscongres"
van de C.P.N.
„Geen Amerikaanse
liefdadigheid"
Een tweedaags welvaartscongres van de
Communistische Partij Nederland, in de
Haagse dierentuin had ten doel om, zoals
de heer Hoogkarspel, lid van de commu
nistische Tweede-Kamerfractie, het uit
drukte „met arbeiders uit verschillende
bedrijven de richtlijnen van het welvaarts
plan, ongesteld door de C.P.N. te bespre
ken".
Zaterdagavond is het congres begonnen
en de heer Hoogkarspel maakte zich tot
tolk van de gehele partij, door te verkla
ren, dat „de tegenstellingen in het kapi
talistische stelsel zodanig zijn gegroeid,
dat ondergang of herinrichting der maat
schappij de twee hieruit voortspruitende
mogelijkheden zijn".
De heer G. Wagenaar. voorzitter van
de C.P.N. betoogde dat de na-oorlogse
politiek van zijn partij op nationale on
afhankelijkheid is gericht, een onafhanke
lijkheid welke slechts door internationale
economische samenwerking behouden kan
blijven. Spreker meende, dat Nederland
niet gered kan worden door de liefdadig
heid van Amerikaanse dollarkoningen
maar wel door eigen krachtsinspanning en
door een schakel te vormen tussen Oost
en West. De Amerikaanse buitenlandse
politiek was voor de heer Wagenaar aan
leiding, om een felle hekeling van haar
gevolgen ten beste te geven en in dit ver
band noemde hij de „Benelux" een pro
duct van de Amerikaanse plannen met
Europa; op dezelfde wijze critiseerde hij
een inter-Europese tolunie, waarin vol
gens hem ons land slechts de rol van
„groenteboer" zou kunnen vervullen.
Vervolgens werd de binnenlandse econo
mische situatie in ogenschouw genomen.
Zowel de Indonesische politiek als het
verdere beleid van de regering waren in
de ogen van de heer Wagenaar fout en als
enig antwoord op al deze problemen gaf
hij het communistische welvaartsplan. De
tweede dag (Zondag) werd gevuld door
een rede van het Belgische Kamerlid F.
v. d. Bergh, die evenmin enthousiast was
over de Belgisch-Nederlands-Luxemburgse
tolunie. Een Tsjech en een Pool roemden
de resultaten van de economische opbouw
in hur» landen; het Eerste-Kamerlid Her
mans en zijn collega Van Zanten bespra
ken nog diverse onderdelen van de bin
nenlandse problemen en tenslotte werd
een voorstel om een studiecommissie voor
de handel met de Oost-Europese landen
te vormen door het congres aanvaard.
Bedenkelijk „grensgeval"
Het dagblad „Tubantia" schrijft onder
de titel „Een aanfluiting" het volgende over
een terechtzitting aan de Nederlandse grens
die op 10 September heeft plaats gehad en
waarvan in ons blad destijds een foto is
gepubliceerd:
„Een Nederlands rechterlijk college toog
gisteren naar Glanerbrug om op de grens
een zitting te houden. In een strafzaak
moest namelijk een getuige worden gehoord
die weigerde Duitsland te verlaten. Het
lijkt bijna op een klucht wanneer men
hoort, dat deze getuige een Nederlander is.
die de grens niet durft te overschrijden,
omdat hij weet, dat hij dan als berucht
S.S.'er onmiddellijk in de kraag wordt ge
pakt. Reeds lange tijd is bekend, dat deze
S.S.'er in Gronau woont, waar hij blijkbaar
goede relaties met de douaneambtenaren
onderhoudt. Want op een nacht toen een
Duitse grensbeambte werd neergeschoten,
patrouilleerde hij met deze langs de grens,
Vele maanden geleden heeft de Ensche-
dese P.R.A. reeds om de uitlevering van
deze beruchte S.S.'er gevraagd. Maar tot
dusver zonder enig resultaat. De Britse
autoriteiten vinden blijkbaar geen aanlei
ding om aan dit zo alleszins redelijk ver
zoek te voldoen. En toen deze man, die in
feite onder Engelse bescherming leeft, door
de rechtbank moest worden verhoord, was
de enige mogelijkheid een zitting op de
gtens te ensceneren!
Het niet uitleveren van deze S.S.'er is
niets anders dan een aanfluiting van de
Nederlandse zaak. De man trad gisteren
buitengewoon arrogant op en lachte de
aanwezigen in het gezicht uit. Aan het slot
verklaarde hij brutaal: „Wij krijgen die
Hollanders nog wel eens!"
De Britten die toch beweren, dat alle
oorlogsmisdadigers moeten worden gestraft,
tasten door het niet uitleveren van vrij in
Duitsland rondlopende landverraders, het
Nederlandse prestige aan. Door een recht
zitting als die van gisteren wordt dit
prestige nog meer geschaad. Men hoort de
laaste tijd steeds meer klachten over de
brutale wijze waarop de Nederlanders in
Duitsland worden bejegend. Door metho
den zoals die nu worden toegepast, werken
de Britten dit in de hand. Hiertegen past
een krachtig protest."
Bloemundaals politie-auto's
krijgen radio
B en W. var Bloemendaal stellen de gemeen
teraad voor een crediet van 16500 ter beschik
king te stellen voor aankoop van drie radio-
installaties ten behoeve van de politie. De Instal
laties worden ln auto's aangebracht, die dan ln
voortdurend contact met het hoofdbureau van
politie staan. Ten allen tijde kunnen de auto's
naar een plaats van een verkeersopstopping of
misdrijf gedirigeerd worden.
HUISHOUDELIJKE ARTIKELEN VAN
HOUT GOEDKOPER.
Er is een nieuwe prijsregeling voor hou
ten huishoudelijke goederen afgekondigd,
waarin het aantal „utllity"-artikelen met
44 stuks is uitgebreid De prijken van de
reeds bestaande „utility"-artikeien op dit
gebied zjjn. mede gezien het niet van toe
passing zijn der omzetbelasting op deze
artikelen, gemiddeld met ruim 6 pCt. ver
laagd.
Curio
H ar rnoniekorps
Hoe menigmaal schieten wij droevig te
kort in aandacht en eerbied voor de per
soonlijke offers, door anderen in hun sim
pele dagelijkse leven gebracht! Hoe vaak
miskennen wij de stille held. die langs
ons gaat en wie geen lintjesregen ooit be
sproeien zal!
Ik stond in het dorp. temidden der in
gezetenen die desondanks ook stonden
en deelde in de bewondering voor hun
voorbijtrekkend Harmoniekorps Het stapte
ferm en blies krachtdadig. Het marcheerde
in de pas met een scherpte en gelijkheid,
die mijn sergeant-majoor uit verre mobi-
lisatiedagen grimmig goedgekeurd zou heb
ben. En met hem viel niet te gekscheren.
Hij had een potige naam ook. zij het dan
een verbasterd-Franse. Hij heette Lafors
en is La Force niet de Kracht zelf?
Dat Harmoniekorps trok dus voorbij.
Voorop ging pralend het kleurrijke vaan
del. zwaar belast met medailles en lauwer
kransen. Want er zijn gemeenschappelijke
compensaties mogelijk, als men persoonlijk
onbesproeid door lintjesregens blijft. En de
stoere mannen droegen sierlijke uniform
petten. Zij bliezen op louter blinkende in
strumenten. Het was een lust voor het oog.
Ook het oor. schoon ietwat verdoofd, voelde
zich niet onbehagelijk. Want het korps blies
gelijk en zuiver. Ernaast schreed de dirigent
met die overwinnaarsblik, die kennelijk
beduiden wilde dat hij alle andere Harmo
niekorpsen der Lage Landen lustte. Daar
was dan ook reden voor, want hij rukte op
ten concourse. Hij was gelijk Napoleon, op
weg naar Austerlitz.
Ik zag de dorps-trots na. Plotseling viel
mij iets op: vele grijze en zelfs witte haren
onder de kranige petten. Een zekere stram
heid in de mars trof tevens. Ik vroeg:
„Waarom zijn ze zo oud?"
„Dat komt", antwoordde de nevenstaan
de ingezetene, „doordat het dorp te groot is
geworden. Begrijp je mij?"
„Neen", zei ik van harte.
„Er gebeurt hier nu zoveel. Er is allerlei
afwisseling. Ook cultureel hebben wij heel
wat. En nu trekt de Harmonie niet genoeg
jonge krachten meer. In kleine dorpen,
waar weinig omhanden is. lukt dat wel.
Zie je? De kleinste dorpen hebben de jong
ste blazers."
„Interessant", zei ik. „En moeten de
ouden dan maar steeds doorblazen?"
„Zij moeten niet, maar zij willen het.
Trouw aan het Korps, aan het Vaandel, aan
het VerledenZag je daarnet die
cornet-a-piston? Dat is de voorzitter. Die
blaast al een halve eeuw mee. Als iemand
dat eens kon uitrekenen
„Een luchtballon vol", zei ik. „Nee, drie.
Nee, nog meer"
„Nou juist. Maar veel van hen hebben
erg slechte tanden. Sommigen hadden ze
allang moeten laten trekken en gebitten
kopen. Maar daarmee kunnen ze niet bla
zen. En daarom, terwille van het Korps,
het Vaandel en het Verleden, lijden zij dik
wijls de hevigste kies- en tandpijnen en
vermijden de tandarts. Daarom kunnen zij
ook nooit biefstuk eten. Daarom marcheren
zij door, al zijn zij rheumatisch."
Als- ik een hoed op had gehad in deze
warme zomer, zou ik hem afgenomen heb
ben voor de ruggen van dat verdwijnende
korps.
De Oude Garde sterft, maar geeft zich
niet over, zoals Cambronne (of was het
maarschalk Ney?) bij Waterloo gezegd zou
hebben, als hij evenveel gelegenheid tot
rustig nadenken had gehad als de man. d:e
het later bedacht heeft.
Wat zegt gij nu, zwartgalligen, die be
weert dat rie mens alleen voor oorlog offers
wil brengen en niets voor de harmonie on
der de mensen over heeft?
Achteloos, van ons zelf en onze eigen
zorgen vervuld, negeren wij zulk helden
dom. Dit stukje moge iets goed maken.
H. R.
AMSTFROAMSCHR RlfTTHO MIJ
Tuinbouw export
ernstig getroffen
De Engelse beperkingen
op de import
Het besluit van de Engelse regering om
met ingang van 12 September de invoer
van groenten en fruit stop te zetten als
gevolg van een algehele herziening van
de exportregelirigen in dat land, betekent
zo deelt men van bevoegde zijde mede
een onverwachte slag voor de toch
reeds moeilijke afzet van onze tuinbouw
producten.
Voor de groenten is hij betrekkelijk ge
ring, daar sedert 1 Augustus alleen nog
maar komkommers naar Engeland konden
worden uitgevoerd. Ook voor meloenen en
perziken, voor welke vruchten het seizoen
bijna ten einde is, betekent de stopzetting
niet zo grote terugslag. In de uitvoer van
druiven en peren is de situatie echter
geheel anders. Het vorig jaar nam Enge
land in totaal 5400 ton druiven van Ne
derland af. Nu zijn er dit jaar weliswaar
reeds 1200 ton verscheept, maar wij staan
nog maar aan het begin van een goed
oogstseizoen en de verwachtingen waren
dit jaar aanzienlijk hoger. Van de grote
perenoogst zijn tot nu toe 12000 ton naar
Engeland vervoerd (in 1946 5600 ton). De
overvloed van peren dit jaar ma'akt een
ruimere export zeer gewenst. Voor een
aantal landen, waaronder Nederland is de
mogelijkheid opengesteld voor een indivi
duele export vfcn fruit na 3 October.
ENGELSE ZWEMSTER OVERLEDEN
De 20-jarige Engelse zwemster, Nancy
Riach. die in de Britse ploeg voor de Euro
pese kampioënschappen uitkwam op de 100
meter borstcrawl, is Zondag overleden.
Nancy Riach was Zaterdag ernstig ziek
geworden. De doktoren constateerden kin
derverlamming.
Amsterdamse Beurs
Koninklijke Olie.
Unilever
Philips
A. K. U
Fokker
Nederlandse Ford.
Nederlandse Kabel
Calvé certificaten
Scheepvaart-Unie
Holl.-Amerika Lijn
Deli Maatschappij
H. V A
A'dam Rubber
Ned. Handel Mij.
N.-I. Handelsbank
Billiton Mij. II
ex. div.
Slotkoers
Vrijdag
439
295
385
181
210
32414
181
186
209%
15314
228%
141
141%
101
367
Heden
1% uur
443
300%
389
179
412
325
183%
188
212
157%
229
142
141%
101
375
