Haarlems Dagblad
Vernieuwingen op velerlei gebied
worden voorbereid
Troonrede
Zorgelijke financiën eisen ook
beperkingen in de krijgsmacht
Binnenkort een ronde-tafelconferentie
met Suriname en de Nederlandse Antillen
Ruim 1900 millioen gulden tekort
op de buitengewone dienst
Djokja bereid tot
onderhandelingen
Weerbericht
62e Jaargang No. 18736
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adraln. 10724,
14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Dinsdag 16 September 1947
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107.
Adverttarieven op aanvraag bij de Administratie
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
ZANDER ONGEWONE omstandigheden is
^de Troonrede tot opening van de zitting
der Staten-Genèraal vanmiddag in de Rid
derzaal uitgesproken. De Koningin kon im
mers wegens ongesteldheid deze opening
ni?'t verrichten, zodat de minister-presi
dent, dr. L. J. M. Beel, in haar plaats op
trad. Een spoedig algeheel herstel zij Hare
Majesteit van harte toegewenst.
Wie verwacht mochtei. hebben, dat de
regering zich eens in bezielende taal tot de
Staten-Generaal en over hunne hoofden
heen tot het volk zou richten, zullen zich
teleurgesteld voelen. Evenals vroegere
zulke staatsstukken is dit een droog en
nuchter document. Emotie bespaart het ons
volkomen. Het is lang maar niet aangrij
pend.
Gezien de traditie zullen evenwel weini
gen iets anders hebben verwaoht. Wel heb
ben ongetwijfeld velen met zekere be-
nièuwdheid de Indonesische paragraaf tege
moet gezien. Hoop op een duidelijke uiteen
zetting van de verdere ontwikkeling van
zaken hoe het doel der samenwerking
in Indonesië bereikt kan worden wordt
daarin niet vervuld. Wij moeten ons tevre
den stellen met de aankondiging van een
wetsvoorstel, „ten doel hebbende de moge
lijkheid te openen" om de nieuwe staat
kundige s structuur van het Koninkrijk
spoedig wettelijke grondslag te geven. In
de militaire paragraaf wordt hieraan toe
gevoegd, dat om financiële redenen de
krijgsmacht zo beperkt mogelijk moet
wordert gehouden. Dat zal ertoe dwingen
vooreerst niet meer taken voor deze krijgs
macht op ons te nemen dus geen bezet
tingstroepen naar Duitsland af te vaardigen,
hetgeen dit blad niet betreurt en ver
volgens, zoveel als de toestand in Indonesië
dat toelaat, haar taak over te dragen aan
burgerlijke gezagsorganen in dat land. Het
staat erin. maar wanneer het gebeuren zal
is een andere vraag. Toch wordt over ge
leidelijke doch zeer aanzienlijke vermin
dering der troepensterkte gesproken.
Teleurstelling omtrent de houding der
republiek gaat gepaard met het uiten van
vreugde omtrent de huidige aanwezigheid
van de president van Oost-Indonesië en
zijn mede-gedelegeerden in ons land. Dit is
een in een Troonrede ongebruikelijke pas
sage, die de Indonesische vertegenwoordi
ging als een bijzondere attentie zal mogen
beschouwen.
De internationale aangelegenheden kon
den bezwaarlijk voorzichtiger en vager zijn
aangeduid. Er is veel treurigheid; over uit
blijvende vredesverdragen, over de Veilig
heidsraad die zo weinig onzekerheid heeft
weggenomen dat is waarlijk maar een
heel klein beetje en er staat een heel
diplomatieke zin bij: „Ondanks het gerezen
meningsverschil nopens de bevoegdheid dei-
Verenigde Naties in de Indonesische kwes
tie bleven de internationale betrekkingen
van vriendschappelijke aard". Een zin voor
het Plein, in de traditie van het Plein. Toeh
is er zowaar een hartelijk woord aan het
adres van België en een eind verderop
wordt verzekerd, dat naar verdere ontwik
keling van de economische unie met België
en Luxemburg met voortvarendheid zal
worden gestreefd, zonder dat hierdoor het
streven naar nauwer economische samen
werking met andere landen wordt ver
zwakt. Wie gaarne tussen de regels wil
lezen, kan hieruit belangstelling distilleren
voor een tolunie op groter schaal, zoals die
thans door dertien Europese regeringen in
onderzoek is genomen, met uitnodigingen
aan heel Europa en „feèlers" in de richting
van de Britse Domipions. Maar het blijft
alles economisch en het woord politiek
wordt zorgvuldig vermeden, al plegen
economie en politiek zich niet storend
aan deftige staatsstukken ten allen tijde
in elkaar verstrengeld te raken.
Een lange reeks wetsontwerpen wordt
aangekondigd en erkend, dat de stoffelijke
welvaart van ons land alleen kan worden
verbeterd als de productie wordt opgevoerd.
„Ondanks de aandacht, die de regering
hieraan blijft schenken" baart de voedsel
positie ernstige zorg. En de voldoening over
het voorkomen van een deviezencrisis door
het verkrijgen van Amerikaanse leningen
is beperkt, want het welvaartsherstel blijft
bedreigd door schaarste aan buitenlandse
betalingsmiddelen. De positie van de beta
lingsbalans moet dus met alle middelen
worden verbeterd. Waarom geen woord
over het Plan-Marshall en ons belang
daarbij? Met vasthoudendheid zal worden
'gestreefd naar beperking van overheids
uitgaven. Men zou dit gaarne krachtiger
uitgedrukt willen zien. Maar nog veel be
langrijker is de wens, dat het inderdaad
gebeuren zal. Temeer omdat het bouw
programma, waarin de woningbouw op de
eerste plaats zal staan, van zo groot belang
Is. Dat het afgestemd zal zijn op de be
schikbare arbeidskrachten en materialen
lijkt een onvermijdelijke noodzaak. De pas
sage maakt overigens een indruk van voor
zichtige reserve, zoals trouwens de gehele
toon van deze Troonrede, die niet de geest
ademt van een krachtig kabinet.
Is het onredelijk te zeggen, dat een der
gelijk staatsstuk in deze tijd ook ten aan
zien van de versterking van de democra
tische instellingen en verhoudingen een
krachtig en zelfbewust geluid zou moeten
doen horen? Dat moge dan geen gebruik
zijn, het zou juist daarom des te meer in
druk hebben gemaakt. Een buitenlander
heeft betoogd, dat tegenwoordig regeringen
veeleer uit functionarissen dan uit leiding
gevende personen bestaan. Men kan zich
niet weerhouden aan dat dictum te denken
bij het lezen van een Troonrede als deze,
die ook in het buitenland geen andere in
druk zal kunnen maken dan dat de Neder
landse regering met voorzichtigheidma
noeuvreert en er zich wel heilig voor wach
ten zal. zich ook maar met één enkel woord
te verspreken of voorkeur voor enig beleid
te tonen, dat sommige staten niet zou aan
staan. Tb P-
Mololof met verrassin"
naar New York?
Naar United Press uit kringen der UNO
te Lake Success verneemt zou de Russische
minister van Buitenlandse Zaken, Molotof,
van plan zijn begin October naar de alge
mene vergadering van de UNO te gaan
met een „verrassend voorstel". Men ver
wacht dat dit voorstel „even spectaculair"
zal zijn als het plan voor wereldontwape
ning, dat verleden jaar door Molotof bij
wijze van surprise aan de UNO werd voor
gelegd en dat leidde tot de instelling van
een commissie voor ontwapening, die door
het menigsverschil over de al of niet tege
lijkertijd te behandelen atoomcontróle in
tussen geen enkel succes heeft kunnen
boeken.
Minister-President Beel leest de troonrede voor
Nu H.M. de Koningin er van af heeft
moeten zien de zitting der Staten Gene
raal te openen heeft minister-president dr.
L. J. M. Beel hedenmiddag namens haar
de troonrede voorgelezen en de zitting
geopend.
Dr. Beel zei het volgende:
Leden der Staten-Generaal,
Hare Majesteit de Koningin heeft mij
opgedragen deze zitting van uw hoge col
lege te openen, en mij gemachtigd daar
bij voorlezing te doen van de rede, die
Hare Majesteit voornemens was uit te
spreken.
Hoewel in de ruim twee jaren, die
ons scheiden van de dag der bevrij
ding, het beeld van ons land, dank zij
de toenemende krachtsinspanning van
ons volk, alom zichtbare, gelukkige
veranderingen heeft ondergaan, moe
ten wij iedere stap op de weg vooruit
nog steeds bevechten tegen een stroom
van nationale en internationale moei
lijkheden, die nauwelijks in kracht
vermindert.
De verbetering, die verleden jaar kon
worden aangewezen in de ontwikkeling dei-
gebeurtenissen in Indonesië, ondervond
ernstige belemmeringen.
Wel is waar zijn verdere schreden gezet
op de weg naar de verwezenlijking ener
nieuwe rechtsorde, steunend op het begin
sel van vrijwillige samenwerking. De staat
Oost-Indonesië kwam tot stand, West-
Borneo en andere delen van de archipel
werden erkend als zelfstandige gebieden
met een eigen bestuur. Het stemt tot
vreugde, dat een vertegenwoordiging uit
Indonesië, met de heer president van de
staat Oost-Indonesië aan het hoofd, zich
thans in Nederland bevindt, ten einde de
wederzijdse goede verstandhouding te ver
sterken. Helaas echter heeft de verhouding
tot de Republiek zich in ongunstige zin
ontwikkeld.
Lange tijd mochten wij de hoop koeste
ren, dat het bereiken van een overeen
komst met haar ook in dit Indonesische
gebied de terugkeer zou. inluiden van recht
en veiligheid en een belangrijke schrede op
de weg naar de nieuwe rechtsorde. Het zal
ook u ten diepste hebben teleurgesteld, dat
zulks niet het geval bleek en dat de ntaei-
lijkheden zich hier veeleer hebben toege
spitst. Deze toespitsing heeft offers en leed
gebracht. Ere zij hen, die voor, tijdens en
na het politioneel optreden onzer krijgs
macht hun leven gaven, en vertroosting
moge de bevolking dezer gebieden vinden,
die onder leed gebukt gaat.
Een voorstel, ten doel hebbende de
mogelijkheid te openen de nieuwe
staatkundige structuur van het ko
ninkrijk spoedig een wettelijke grond
slag te geven wordt voorbereid. Op
korte termijn zullen vertegenwoordi
gers van Suriname en de Nederlandse
Antillen tot een Ronde-tafel-conferen
tie worden samengeroepen. Een com
missie van voorbereiding daartoe is
reeds geïnstalleerd.
De ontwikkeling van de internationale
toestand blijft zorgelijk. Hoewel in het af
gelopen jaar een aantal vredesregelingen
is tot stand gekomen, verkeren de bespre-
kingen over de vrede met Japan nog in een
voorbereidend stadium, terwijl het Duitse
vraagstuk, voor Europa van zo overheer
send belang, nauwelijks nader tot oplossing
is gebracht.
De Verenigde Naties.
Het beleid der regering met betrekking
tot de Verenigde Naties blijft beheerst
door het streven naar het bevorderen van
goede internationale verhoudingen. Het
valt te betreuren, dat het optreden van de
Veiligheidsraad er in het algemeen nog
slechts weinig toe heeft bijgedragen om de
bestaande onzekerheid te verminderen.
Ondanks het gerezen meningsverschil no
pens de bevoegdheid der Verenigde Naties
in de Indonesische kwestie, bleven de in
ternationale betrekkingen van vriend
schappelijke aard.
Het stemt tot bijzondere voldoening, dat
;de bestaande hartelijke verstandhouding
I met België op velerlei gebied nog is ver
diept.
De strijdmachten.
Met grote waardering mogen de
diensten worden herdacht, die zowel
marine als landmacht bewijzen bij het her
stel van de rechtsorde in Indonesië.
De toestand van 's lands financiën eist,
dat ook de uitgaven voor onze krijgsmacht
zo beperkt mogelijk worden gehouden. Dit.
zal er ons toe dwingen vooreerst geen
meerdere taken voor deze krygsniacht op
ons te nemen en vervolgens, zoveel als de
toestand in Indonesië zulks toelaat, haar
taak over te dragen aan burgerlijke gezags
organen aldaar. Deze beperkingen zullen
tot geleidelijke, doch zeer aanzienlijke ver
mindering der personele sterkte voeren.
Maatregelen worden getroffen om de
mannen, die hierdoor, alsmede door de af
lossing der thans in Indonesië vertoevende
militairen, vrijkomen, de terugkeer in de
burgermaatschappij te vergemakkelijken.
Vernieuwing van het rechtswezen.
Het verlangen naar vernieuwing doet ook
zijn invloed gelden op het rechtsleven. Voor
de samenstelling van een nieuw burgerlijk
wetboek is een opdracht verleend. De
voorgenomen hervorming op dit uitge
strekte gebied zal ook omvatten de wet
geving van het internationaal privaatrecht.
Naast de algemene herziening van het bur-
;erlijk recht wordt ook aan afzonderlijke
vernieuwingen aandacht geschonken.
Wetsontwerpen mogen worden verwacht
tot herziening van het ontslagrecht van
werknemers en tot instelling van een over
heidstoezicht op bepaalde gezinnen, wier
onmaatschappelijk gedrag gevaar oplevert
voor de samenleving.
Eerstdaags kan een wetsontwerp tege
moet worden gezien om de bijzondere
rechtsprekende colleges en de tribunalen
geleidelijk op te heffen en om de nog res
terende berechting van iaolïtieke delinquen
ten aan de grondwettelijke met rechtspraak
belaste organen op te dragen. Ook zal een
wetsontwerp worden ingediend om een
meer effectieve bestrijding van de econo-
ische delicten mogelijk te maken.
Een voorlopige wettelijke' voorziening
met betrekking tot de financiële verhou
ding tussen rijk en gemeenten zal op zeer
korte termijn worden voorgesteld, evenals
een regeling van het politiewezen. Een
partiële wijziging van de pensioenwet kan
spoedig tegemoet worden gezien.
Als verdere schreden op de weg der ver
nieuwing van het onderwijs zullen u voor
stellen bereiken tot herziening der regeling
van het voorbereidend hoger- en middel
baar- en van het nijverheidsonderwijs. Be
langrijke voorzieningen vergt het technisch
hoger onderwijs.
Wettelijke grondslagen worden ont
worpen voor de reorganisatie van het
wetenschappelijk onderzoek, voor de
monumentenzorg, de bescherming van
het beroep en de titel van „architect",
alsook voor de regeling van het radio-
vraagstuk. Er zal worden voortgegaan
met hulp aan de vrije jeugdvorming en
aan de ontwikkeling en vrije ont
plooiing der kunst.
De stoffelijke welvaart van ons volk kan
alleen worden verbeterd, indien de pro
ductiviteit van ons eigen land omhoog
wordt gevoerd. Ondanks de aandacht, die
de regering hieraan blijft schenken, baart
de voedselpositie in verband met de grote
internationale goederenschaarste ernstige
zorg. De levering van goederen en diensten
naar het buitenland zal krachtig worden
bevorderd en de economische samenwer
king met de overzeese gebiedsdelen blijft
een voorwerp van aanhoudende zorg. Met
voortvarendheid zal gestreefd worden naar
een verdere ontwikkeling van de economi
sche unie met België en Luxemburg, zon
der dat hierdoor het streven naar een nau
were economische samenwerking met an
dere landen wordt verzwakt.
Waar zulks toelaatbaar is, zal naar ver
eenvoudiging van de overheidsbemoeiing
De Nederlandse Spoorwegen hebben proefritten laten houden mei een uit Engeland
afkomstige electrische locomotief. Er is een plati in overweging om een aantal van
deze locomotieven voor ons land aan te sc haffen.
met het bedrijfsleven en naar dienovereen
komstige inkrimping van het overheids
apparaat worden gestreefd. De noodzake
lijke verdere industriële uitbouw van ons
land zal worden gestimuleerd.
Constructieve samenwerking van alle bij
het bedrijfsleven betrokkenen zal door de
indiening van een wetsontwerp op de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie worden
bevorderd.
Voor de noodzakelijke maatregelen ter
bevordering van de rationalisatie in het
landbouwbedrijf is een schema van zes ja
ren opgesteld, dat eerlang aan de Staten-
Generaal zal worden aangeboden.
Op het gebied van het verkeer zijn voor
stellen te wachten, betrekking hebbende
op het vervoer van 'goederen te land en te
water, zomede een wetsontwerp betreffen
de de zeehavens, terwijl voorts het nodige i
zal worden verricht om de regeling van het
verkeer langs de weg wederom op wette
lijke grondslagen, gelegen buiten de bezet
tingsperiode, te doen berusten.
Over woningen.
Bij de verwezenlijking van een bouw
programma, dat op de beschikbare arbeids
krachten en materialen is afgestemd en dat
de meest urgente werken zal bevatten, zal
de woningbouw op de eerste plaats staan.
De indiening van een wetsontwerp, waar
bij een aantal onderwerpen, de weder
opbouw betreffende, wordt geregeld, is
binnenkort te verwachten. De voorberei
ding van een ontwerp-, wachtgeld- en
werkloosheidsverzekering is ver gevorderd.
Van een ontwerp tot verbetering der
positie van rentetrekkende invaliden, we
duwen en wezen kunt gij de indiening te
gemoet zien.
Over de herziening der sociale verzeke
ring is een breed overleg met de Stichting
,van de Arbeid geopend. De indiening van
een wetsontwerp op de bedrijfspensioen
fondsen wordt overwogen. De commissie
ter bestudering van het vraagstuk der on
dernemingsraden zal dezer dagen met haar
arbeid gereed komen.
Op het terrein der volksgezondheid wor
den voorbereid een nieuwe wettelyke rege
ling van het ziekenfondswezen en een
nieuwe wettelyke organisatie der gezond
heidszorg.
Met voldoening moge worden vastgesteld,
dat, dank zij het verkrijgen van buitenland
se leningen, een deviezencrisis kon worden
voorkomen. Niettemin blijft het welvaarts-
herstel bedreigd door schaarste aan buiten
landse betalingsmiddelen. Derhalve zal,
naast handhaving van een scherpe controle
op het deviezengebruik, alles in het werk
dienen te worden gesteld om de positie van
de betalingsbalans te verbeteren.
Met vasthoudendheid zal worden ge
streefd naar het beperken van overheids
uitgaven, welke, hoezeer gewenst op zich
zelf, toeh vanwege de zorgelijke toestand
van 's lands financiën niet toelaatbaar zijn
of naar latere jaren behoren te worden
verschoven.
Het geblokkeerde geld.
De binnenkort aanvangende afwikkeling
van de geblokkeerde tegoeden zal gelijke
tred houden met de inning van de voor
lopige aanslagen in de vermogensheffingen.
In het voorstel van wet tot regeling van
de bijdragen in de materiële oorlogsschade
zal tegemoetkoming worden betracht ten
aanzien vap voor persoonlijke of bedrijfs
doeleinden gebezigde eigendommen, waar
mede vooral de belangen van minder
draagkrachtige landgenoten zullen worden
gediend.
Gevoegd bij de vele en grote moeilijk
heden, waarmede wij zowel op het natio
nale als op het internationale terrein nog
voortdurend te kampen hebben, zal de be
handeling dezer veelheid van zaken, even
als in het verstreken zittingsjaar, grote en
voortdurende inspanning van u vergen.
Op deze inspanning moge de meer dan
ooit voor het slagen van ons mensenwerk
noodzakelijke zegen Gods rusten.
In naam der Koningin en daartoe door
haar gemachtigd, verklaar ik de gewone
zitting van de Staten-Generaal geopend.
Het woord is aan,...-
Sirius:
Ergens geweest tc zijn maakt
menigeen gelukkiger dan er te
zijn.
De machtige man van Engeland is op het
ogenblik Harold Wilson, die grote volmach
ten heeft gekregen teneinde het Britse ex
portprogramma zo snel mogelijk te ver
wezenlijken door de industrie, die voor dc
export werkt, tot een zo hoog mogelijke
productie te brengen. Harold Wilson leidt
thans een campagne, die in vele opzichten i
gelijk is aan die, welke de Engelse industrie
gedurende de oorlogsjaren bracht tot een
maximum-prestatie.
Minister Lieftinck in Londen
De Nederlandse minister van Financiën,
prof. P. Lieftinck, heeft te Londen tegen
over de directeuren van het internationale
monetaire fonds en de wereldbank ver
klaard, dat de Europese landen voor het
economisch herstel van elkander afhanke
lijk zijn.
Hij zeide, dat het herstel van Europa
van vitaal belang is. ook voor de gehele
niet-Europese wereld, hetgeen duidelijk
kan worden gedemonstreerd met Latijns-
Amerika. dat altijd in belangrijke mate
van de Europese markten afhankelijk is
geweest, zowel voor de export als ook voor
de aankoop van Industriële uitrustingen.
Prof. Lieftinck zeide verder, dat Duits
land een belangrijke component is in het
herstelde Europa. Ongetwijfeld is voor het
economisch herstel aanzienlijke hulp van
buitenaf noodzakelijk, aldus prof. Lief
tinck.
Dr. Kasteel naar Aruba
United Press bericht dal dr. P. Kasteel,
gouverneur van Curasao, op het eiland Aruba
is aangekomen aan het hoofd van een delega
tie, die de eisen van Aruba tot afscheiding
van Curasao zal onderzoeken.
DE „MILUOEmmOTA"
De gewone dienst heeft voor het eerst weer een
voordelig saldo van 360 millioen
De minister van financiën heeft aan de Tweede Kamer aangeboden de nota betref
fende 's rijks financiën over het dienstjaar 1948.
De begroting is in een andere vorm gegoten dan de vorige jaren, overeenkomstig
een nieuwe staatsadministratie die mogelijk is geworden door een wijziging in de
comptabiliteitswet.
Op de gewone dienst geeft de nota een voordelig saldo te zien van 360 millioen
gulden.
Op de buitengewone dienst is het nadelig saldo echter ruim 1900 millioen gulden,
waarvan de.uitgaven ter vergroting van de productiviteit bijna één milliard beslaan.
Het nadelig saldo van het landbouw-egalisatiefonds bedraagt bijna 500 millioen
De minister merkt in zijn toelichting dan ook op dat, ondanks niet ongunstige symp
tomen in de economische ontwikkeling van ons land, buitenlandse financiële hulp
voorlopig onontbeerlijk zal blijven.
De bezorging van
dit nummer
Aangezien de gegevens van de mil-
lioencn-nota niet eerder voor publi
catie beschikbaar waren hebben wij
het vcrschUningsuur wan ons blad van
daag iets later moeten stellen.
Prinsjesdag in een sober
Den Haag
(Tl EEN GESCHITTER van uniformen, so
mbere, zwarte auto's, geen gekletter van
wapenen noch schallende commando's voor
de Ridderzaal: Den Haag heeft dit jaar een
ingetogen Prinsjesdag beleefd zonder de
luister, die deze derde Dinsdag in Septem
ber weleer placht te begeleiden. De tijds
omstandigheden en de ongesteldheid van
H. M. de Koningin zijn de oorzaken van
deze ernst, welke door het publiek, dat zich
tegen één uur langs de route naar het Bin
nenhof schaarde, geëerbiedigd werd.
De minister-president, dr. L. J. M. Beel
begaf zich omstreks één uur per hofauto
van het paleis Noordeinde via de Lange
Voorhout, het Tournooiveld en de Korte
Vijverberg naar de Ridderzaal, voorafge
gaan en gevolgd door twaalf motorrijders
van het regiment „Huzaren van Boreel1'
Inmiddels waren de leden der beide
Kaniers van de Staten-Generaal onder
voorzitterschap van de president der Eerste
Kamer, prof. R. Kranenburg in de
Ridderzaal bijeengekomen.
Behalve de gebruikelijke genodigden
waren als bijzondere gasten nog aanwezig
de president van Oost-Indonesië en de
Sultan van Pontianak, met de hen begelei
dende personen.
De commissie van in- en uitgeleide ont
ving de minister-president aan de ingang
der zaal. Nadat dr. Beel was binnengeleid
sprak hij de Troonrede uit. De commissie
heeft tenslotte de minister-president weer
uitgeleide gedaan: na terugkeer der com
missie sloot prof. Kranenburg de vergade
ring.
Churchill bij de doop
van Prinses Marijke
„Trouw" weet te melden, dat de Britse
oud-premier Winston Churchill aanwezig
zal zijn bij de doop van Prinses Marijke op
9 October in de Domkerk te Utrecht.
Onder garantie van derde
partij
Zowel AFP als Un. Press maakt melding
van een persconferentie in Djokjakarta
tijdens welke president Soekarno en pre
mier Amir Sjarifoeddin uitdrukking gaven
aan de bereidheid van de Indonesische re
publiek om opnieuw onderhandelingen aan
te knopen met de Nederlanders. Voorwaar
de hiervoor zou zijn, dat een derde partij
bij de onderhandelingen tegenwoordig is
en de naleving van de resultaten der be
spreking waarborgt. Sjarifoeddin ver
klaarde, dat besprekingen nog steeds moge
lijk zijn, doch dat een derde partij nodig is
om te garanderen, „dat de Nederlanders
ditmaal hun beloften nakomen." Hij ver
klaarde. dat elk der beide groepen elkan
ders initiatief afwacht, doch dat ieder een
„prikkel" moet ontvangen van buitenlandse
mogendheden.
President Soekarno zeide: „Wij zijn al
tijd optimistisch ten aanzien van een rege
ling van het Nederlands-Indonesisch con
flict". Sjarifoeddin voegde hieraan toe:
„Wanneer nieuwe besprekingen onder de
leiding van een derde partij kunnen ver-
wezenlijkt worden, hebben wij de defini
tieve verzekering nodig, dat de Nederlan
ders hun troepen op een bepaald tijdstip
terugtrekken".
Zowel Soekarno als Sjarifoeddin zeiden
te beseffen, dat Djokjakarta geen stand kan
houden tegen het Nederlandse leger, wan
neer dit in de toekomst een aanval mocht
beginnen, doch legden er de nadruk op, dat
de republiek zich „ondergronds" zou be
geven, en met een intensieve guerillastrijd
beginnen, wanneer de Nederlanders een
nieuwe actie op touw zouden zetten.
Sjarifoeddin zeide, dat het gebrek aan
militaire macht bij de republiek en de fi
nanciële omstandigheden van Nederland
beide groepen bijeen kon brengen voor
nieuwe ronde-tafelbesprekingen.
„Deur nog open"
De republikeinse premier Sjarifoeddin
zeide dat de republiek sinds op 4 Augustus
de order „staakt het vuren" werd
gegeven wekelijks circa 150 tot 200
man aan doden en ongeveer het dubbele
van dit aantal aan gewonden had verloren.
Hij vervolgde: „De republiek heeft haar
hoop gevestigd op de£jntelligente en ge
matigde elementen in Holland, welke de
vrede zoeken".
Hij zeide verder dat de republiek vast
hield aan de vroegere sfeer van Linggadjati
en nog steeds van mening is dat Indonesië
op 1 Januari 1949 geheel souverein zal zijn.
Onder deze voorwaarden komt de repu
bliek binnen het gemenebest en de Indone-
iërs en Nederlanders kunnen elkaar op
reedzame wijze bijstaan in economische
en culturele aangelegenheden.
,Nog steeds staat de deur open", zo zeide
de premier.
o,» ééu twee drie klaveraas
volgt de gerechtelijke troef
Veertien dagen geleden eiste de Officier van
Justitie l'.-i jaar gevangenisstraf tegen vijf zwarte
handelaars, die op 14 Maart in een loods aan de
Moiensteeg te Amsterdam gepakt werden toen
zij met onwetende slachtoffers liet gokspelletje,
„één, twee, drie klaveraas" bedreven, wat de
laatsten van 'n behoorlijke som afhielp. De straf
fen voor vier van de vijf dulsterllngen waren
conform de els, de „man op de uitkijk" kreeg
een jaar.
Ook „Tante Dien", een bekende koffiehuls-
exploitante uit donker Amsterdam had gelegen
heid gegeven „een, twee, drie. klaveraas" te
spelen en zij werd deswege gevonnist met één
jaar en drie maanden.
Benelux en Duitsland
Een ANP-correspondent meldt uit Keu
len: „Van Nederlandse zijde werd naar
aanleiding van de door Westduitse kringen
geuite wens om Duitse vertegenwoordigers
te betrekken in de conferenties der Benc-
lux-staten, verklaard, dat vooraanstaande
persoonlijkheden der Benelux'de economi
sche scheiding van hun landen van het
Duitse achterland op den duur ondragelijk
achten. Men rekent daarom met de moge
lijkheid, dat de kwestie van de uitnodiging
van Duitse vertegenwoordigers op de vol
gende conferentie der Benelux-staten aan
de orde zal worden gesteld".
Tripolitaanse Arabieren worden
rijp gemaakt voor zelfbestuur
Een nieuwe stap in de opleiding van
Arabieren voor zelfbestuur is de benoeming
van de eerste Arabier tot ambtenaar voor
civiele zaken in het Tripolitaanse district
Abratha, waar 700 Arabieren en Joden cn
1000 Italiaanse kolonisten wonen. De be
noeming is door de Arabieren in brede
kring toegejuicht, ook de Italiaanse boeren
staan er niet onwelwillend tegenover.
Het voorbereiden van de Arabieren tot
zelfbestuur is onder Brits bestuur langzaam
gevorderd. Benoeming in lagere bestuurs-
regionen vinden geregeld in grotere mate
plaats en er wordt meer aandacht geschon
ken aan de mening van Arabische advi
seurs. Over het gehele land zijn lagere
scholen geopend. Met het middelbaar on
derwijs zal spoedig een begin gemaakt wor
den. Verdere plannen voor het aankweken
van bestuurservaring bij de Arabieren be
ogen de oprichting v^i Arabische gerechts
hoven en de instelling van representatieve
plaatselijke besturen.
De onder-minister van EconomLsche Zaken
der Verenigde Staten. Clayton, heeft medege
deeld, dat het program door de IS Europese
landen te Parijs op te stellen in antwoord op
het plan-Marshall deze week gereed zal zijn.
WEER KOELER.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt geldig van Dins
dagavond tot Woensdagavond:
Vanavond of vannacht regen met
plaatselijk onweer. Morgen overdag
wisselend bewolkt met enkele regen
buien Matige, tijdelijk vrij krachtige,
wind tussen Zuid-West en West Koeler
Woensdag 17 September:
Zon op 6.16 uur, onder 18.53 uur
Maan op 9.25 uur. onder 20 05 uur
