Buitenlandse financiële hulp blijft ook in 1948
een noodzakelijke voorwaarde
kosten
gulden
Ongunstige voedselprijzen
ons land 215 millioen
Toch ontwikkelt de economische toestand
van Nederland zich niet ongunstig
De begroting 1948 vergeleken
met die van 1947
Begroting in een nieuwe vorm
DINSDAG 16 SEPTEMBER 1947
3
Leverde de gewone dienst in de begro
ting 1947, omgewerkt volgens de voor 1948
gebezigde opstelling en nog afgezien van
He achteraf noodzakelijk gebleken supple-
toire begrotingen, een tekort op van 85
tnillioen, de thans voor 1948 aangeboden
begroting vertoont een overschot op de ge
wone dienst van 360 millioen. Naar het
oordeel van de minister ligt hierin een niet
Onbelangrijke verbetering van de financiële
toestand. Zelfs zou gesproken kunnen wor-
Èen van een gunstige begroting, wanneer
men het begrip van een sluitende begroting
flechts zou toetsen zoals dit normaal het
geval was aan ae cijfers van de gewone
dienst.
De liquidatie van de oorlogsgevolgen
beeft echter nog niet haar beslag gekregen,
fen het herstel is thans in volle gang, zodat
ook in het komende jaar nog belangrijke
bedragen hieraan moeten worden besteed,
jpe uitgaven van de buitengewone dienst
pelopen in totaal rond 2029 millioen, waar
tegenover een bedrag aan middelen staat
fran slechts 103 millioen. Deze buitenge
wone uitgaven ten bedrage van 2029 mil
lioen, omvatten 1062 millioen aan uit
gaven van aflopend karakter, 469 mil
lioen kapitaalsuitgaven en 498 millioen
suppletie landbouwegalisatiefonds. Het na
delig saldo op de gehele begroting komt
hiermede op rond 1566 millioen.
Indien het ongunstig prijsverloop van de
foornaamste uit het buitenland te betrek
hen voedingsmiddelen niet zou hebben ge-
Jeid tot een verhoging van het nadelig saldo
gan het landbouw-egalisatiefonds over 1948
met 215 millioen, dan zou, aldus de mi
nister, de gehele dienst van de ontwerp
begroting voor 1948 een nadelig saldo heb
ben opgeleverd van bijna 760 millioen
Jager dan dat van de voor 1947 vastge
stelde begroting.
Toen in het begin van dit jaar de voor
bereidingen werden getroffen voor het op
stellen van de thans aangeboden begroting
heeft de minister van FinancUjn er op aan
gedrongen, ter verlichting vair de moeilijke
financiële positie van ons land, door in
grijpende beperkingen van" de uitgaven het
jfotaal budget rond 1 milliard lager te
istelïBn dan dat voor 1947. Beloopt het be
id rag der uitgaven voor de gehele dienst in
[1948 rond 3909 millioen, hiertegenover
jptaan in de verhoogde begroting 1947 uit
gaven tot een bedrag van rond f 4540 mil-
Sioen, zodat een totale vermindering van
631 millioen werd bereikt.
Tien moeilijke punten
Grote moeilijkheden stonden het streven
haar nog verder gaande verlaging van uit
gaven in de weg:
1. De kosten van voorzieningen, welke
Sn 1948 nog dezelfde omvang zullen heb
ben, zoals de vertegenwoordigingen in het
buitenland, het lidmaatschap van interna
tionale organisaties enzovoort, bleken voor
1947 te laag geraamd te zijn.
2. Het natuurlijk accres in de staatsuit
gaven, bijvoorbeeld door de toeneming der
wolking, komt het sterkst tot uitdrukking
Sn de toenemende kosten voor het onder
wijs. In de desbetreffende posten is reke-
bing gehouden met een accres van 10 pro
cent per jaar, hetgeen neerkomt op enkele
tientallen millioenen guldens.
3. Een verdere stijging van het prijs-,
Joon- en salarispeil bracht mede een ver
hoging van de kosten zowel van personele
als van materiële aard.
Van het prijsvcrloop in het buitenland is
te verwachten, dat het in 1948 in versterkte
mate de invloeden zal ondergaan van de
oorzaken, die de prijzen reeds in 1947 deden
stijgen, zodat ook voor het binnenland niet
mag worden gerekend met een daling ten
aanzien van het. prijspeil en van de loon-
en salarisvoet.
4. Gezien de stijging van het buiten
landse prijspeil moet in 1948 worden ge
rekend op een uitgaaf voor prijssubsidies
van het landbouw-egalisatiefonds, welke
200 millioen hoger is dan is voorzien in
de vastgestelde begroting 1947. Bovendien
eist het fonds voor de prijspolitiek voor
1948 een hogere uitgaaf van 35 millioen.
5. Doorwerking in 1948 van de in 1947
getroffen sociale voorzieningen. Hierbij
wordt gedacht aan de noodvoorziening voor
ouden van dagen, aan de pensioenen van
verzetsslachtoffers en aan de verhoging van
de bijdrage aan het algemeen mijnwer
kersfonds.
6. De achterstand op het gebied van
cultuur en techniek noodzaakte tot uitbrei
ding van het aantal leerstoelen aan de
Technische Hogeschool, tot uitbreiding van
het nijverheidsonderwijs, alsmede tot be
langrijke uitgaven voor landbouwvoor
lichting en andere uitgaven om ons land de
culturele en economische paraatheid te ge
ven welke nodig is om de voor zijn wel
vaart vereiste positie in het wereldverkeer
te verschaffen.
7. De moeilijke financiële positie van.
verscheidene gemeenten noopte tot een ver
hoging van de bijdrage aan het gemeente
fonds. Ook de noodzakelijk gebleken sane
ring van de provinciale financiën eiste
mede ter bevordering van een normale ont
plooiing van de activiteit der provinciën
een financiële steun van het rijk.
8. Rekenend op een betere materialen-
voorziening, welke zowel de mogelijkheid
tot nieuwbouw, herstel en herbouw van
onroerend goed, alsmede die tot vervan
ging van verloren gegaan roerend goed zal
verruimen, zijn verschillende uitgaven voor
dergelijke aankopen hoger geraamd.
9. Aan de voortdurende politieke moei
lijkheden in Indië bleven uiteraard
grote uitgaven verbonden ten laste van de
Nederlandse begroting, zij het dan ook, dat
bij de opstelling van de begroting voor
1948 reeds voor een deel met een wijziging
ten gunste is rekening gehouden.
10. Een inkrimping van het permanente
bestuursapparaat en het forceren van een
ondoordachte vereenvoudiging zou onder
de gegeven omstandigheden, zolang de
oorlogsgevolgen nog niet zijn geliquideerd
en de wereld in de toestand van schaarste-
economie blijft verkeren, tot ernstige moei
lijkheden en zelfs tot een administratieve
chaos kunnen leiden. In enkele gevallen
zal in 1948 nog personeelsuitbreiding nodig
zijn. Verder verloopt de taakvermindering
in verschillende diensttakken, waarmede
de inkrimping van het apparaat gelijke
tred zou kunnen houden, niet gelijkmatig.
Waar bezuinigd is
Dat ondanks de grote moeilijkheden, die
dit verhinderden toch nog een belangrijke
verbetering mogelijk was, is te danken aan
het feit, dat tegenover de posten, welke
ondanks verlagingen nog tamelijk hoog
moesten worden gehouden, andere posten
staan, welke in meer belangrijke mate
konden worden verlaagd. In onderstaand
overzicht worden enkele sprekende ver
lagingen weergegeven, welke betrekking
hebben zowel op de gewone- aLs op de bui
tengewone dienst.
Hoge colleges van Staat, kabinet der
Koningin en kabinet van de minister
president 644.000
(inkrimping van regeringsvoorlichtings
dienst, centrale veiligheidsdienst en buiten
landse inlichtingendienst).
Justitie 37.023.000
(Voor 1948 is op een belangrijk lager
aantal in gevangenissen of kampen op te
nemen politieke delinquenten gerekend; de
tribunalen zullen eind 1947 worden opge
heven en de bijzondere gerechtshoven en de
hoge raad van cassatie zullen hun arbeid
vermoedelijk in 1948 besluiten).
Binnenlandse Zaken 36.601.000
(Een lagere raming van de uitkeringen
en de vergoedingen aan evacués en aan
overige oorlogsslachtoffers.)
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen,
rijksbur. voor oorlogsdocumentatie ƒ202.000
Nationale schuld 228.337.000
(Overwegend veroorzaakt door de ge
volgen van de conversie in 1947 van een
deel der geconsolideerde staatsschuld.)
Marine130.400.000
Wederopbouw en Volkshuisv. 39.597.000
(Een verlaging van bijna 18 millioen
bij de dienst uitvoering werken vindt haar
oorzaak in de omstandigheid, dat, naar
wordt verwacht, het aantal in 1948 te werk
te stellen arbeiders op 9000 kan worden
gesteld tegenover 15.000 voor 1947.)
Verkeer on Waterstaat 1.857.000
Economische Zaken 7.145.000
(Door het wegvallen van gedistribueerde
artikelen en het daarnaast invoeren van
administratieve en distributie-technische
vereenvoudigingen kon de raming der
distributiekosten ten laste van het hoofd
economische zaken belangrijk lager worden
gesteld dan voor 1947.)
Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie
ning 11.047.000
Sociale Zaken 13.190.000
Overzeese gebiedsdelen 311.000
Stijging der prijzen van
grondstoffen
In zijn slotbeschouwing merkt de minis
ter van Financiën op, dat de algemene
economische toestand van Nederland zich
in verschillende opzichten niet onbevredi
gend ontwikkelde. De toeneming van de
nationale productie, welke tot uiting kwam
in een stijging van tal van productie-indi-
ces, werd begunstigd door de geleidelijke
stijging van de arbeidsproductiviteit, mede
tengevolge van verbeterde outillage en een
meer regelmatige aanvoer van grondstof
fen, waardoor een grotere continuïteit in
de bezetting der bedrijven werd mogelijk
gemaakt.
Een stijging van de grondstoffenprijzen
onder invloed van de voortgezette stijging
der prijzen op de wereldmarkt leverde
daarentegen een complicatie op. Deze stij
ging kwam in het bijzonder tot uiting in de
agrarische sector, hetgeen de financiële
positie van het landbouw-egalisatiefonds
ongunstig beïnvloedt. Slechts door het ver
lenen van grotere subsidies was het moge
lijk te grote spanningen tussen het loon-
en het prijsniveau te verhinderen.
Omtrent de economische verhouding tot
het buitenland merkt de minister op, dat
hierin een geleidelijke, maar helaas nog
onvoldoende verbetering van de export
valt te constateren. Anderzijds nopen de
omvangrijke materiële middelen, die nodig
zijn voor de wederopbouw tot een import-
peil, dat onder de gegeven omstandigheden
belangrijk ligt boven de exportmogelijk
heden.
Hulp uit het buitenland
blijft nodig
Buitenlandse financiële hulp acht. de mi
nister derhalve gedurende de eerstkomende
jaren nog steeds een niet te vermijden
noodzakelijkheid. Het aanspreken van
Nederlands eigen deviezenreserves immers
dekt niet in voldoende mate het grote te
kort aan deviezen. Een moeilijkheid is
voorts gelegen in het vinden van c.redieten
onder zodanige voorwaarden, dat de ver
plichting tot rentebetaling en aflossing ge
lijke tred houdt met de stijging der binnen
landse productiviteit.
Voorts herhaalt de minister zijn reeds
meer dan eens geuite overtuiging, dat een
opvoering van het peil der binnenlandse
besparingen, zowel ter financiering der
noodzakelijke investeringen en overige be
hoeften, als ter bestrijding van het gevaar
van inflatie in hoge mate gewenst is. Daar
naast is het geboden, dat ook in de toekomst
krachtig wordt voortgegaan met de bezui
niging bij de overheidsdiensten.
De hoogte van de ontwerp-begroting en
de daarmee samenhangende grootte van het
uitgavenoverschot van 1566 millioen wor
den mede bepaald door het opnemen van
verschillende grote uitgaven naast die,
welke onder de kapitaalsuitgaven zijn op
genomen en welke nodig zijn. teneinde een
vergroting van de productiviteit mogelijk
te maken in het belang van de toekomstige
welvaart van ons land. Hiermede is een be
drag gemoeid van bijna 1 milliard.
De minister ontkent niet, dat ook de hui
dige begroting nog een inflatoir effect ver
toont. Uitvoerig zet de minister uiteen, dat
het inflatoir effect echter niet zonder meer
kan worden gelijkgesteld met het totale
geraamde tekort over 1948.
Gezien de grote betekenis, welke het
Westelijk halfrond voor ons heeft als leve
rancier van grondstoffen en voedingsmid
delen, kan worden aangenomen, dat glo
baal 2/3 van het tekort uit do handels
balans uit dit halfrond moet worden gedekt.
Indien voldoende liulp van het buiten
land niet zal worden verkregen, zou dit
leiden tot ver gaande stagnatie van de eco
Prof. mr. P. Lieftinck,
de minister van financiën.
Een nadere belichting van het deviezen-
aspect wordt in uitzicht gesteld.
Hoewel de economische toestand van ons
- land door ernstige gevaren wordt bedreigd,
nomische activiteit en zou dc verzorging waarbij vaststaat, dat ondanks inspan-
van de bevolking terugvallen tot beneden ning van alle krachten hulp van het
het physiologisch bestaansminimum. Daar
van zou tevens het gevolg zijn, dat de in de
begroting geraamde opbrengst van de mid
delen bij een groot deel der belangrijkste
posten niet kan worden gehaald, dat de
periode van dc wederopbouw in belangrijke
mate zou worden verlengd en da» grote
werkloosheid tot ontwrichting der sociale
verhoudingen en tot improductieve belas
ting van het budget zal leiden.
buitenland onontbeerlijk is, is de minister
toch van mening, dat de uitvoering van hei
regeringsprogramma, zoals het in de be
groting is weergegeven, de weg open houdt
die uit de huidige armoede tot groter wel
stand leidt en een verdere schrede betekent
in de richting van het economisch, sociaal
en cultureel herstel, een schrede, die ons
volk, zolang kans op voldoende hulp be
staat, zich kan voornemen te zetten.
Wanneer men de ontwerp-begroting voor 1948 vergelijkt met die van 1947, deze
laatste omgewerkt volgens de voor 1948 gebezigde nieuwe opstelling, dan ont
staat m grote lijnen het volgende beeld:
Gewone dienst
Uitgaven
Middelen
Vastgestelde
begroting 1947
2.467.373.883
2.382.347.972
Begroting 1947
met inachtne
ming van sup-
pletoire verho
gingen en de
herzieneraming
der middelen
2.564.898.883
2.476.397.972
88.500.911
Ontwerp
begroting
1948
2.378.143.646
2 738.189.730
Nadelig saldo 85.025.9__
Voordelig saldo 360.046.090
Buitengewone dienst
Uitgaven 4.405.124.115
^579.6
Nadelig saldo
Nadelig saldo
Landbouw-egalisatiefonds
Nadelig saldo*
2.108.388.495
4.540.649.115
2.673.740.620
2.149.863.495
3.909.746.860
2.841.942.834
1.566.038.976
Dit bedrag zal waarschijnlijk nog ongeveer f 230 millioen hoger worden.
Een nieuw schandaal
in Frankrijk
Amerikaanse auto's
Onze Parijse correspondent meldt:
De veelvuldige verschijning van kostbare
Amerikaanse auto's op de Franse zwarte
markt heeft de Franse politie op het spoor
gebracht van een grote smokkelaffaire, die
op het ogenblik Frankrijks nieuwste schan
daal kan worden genoemd. Een onderzoek
heeft interessante feiten aan het licht ge
bracht.
De promotor van Frankrijks jongste
smokkelaffaire waarmee honderdduizenden
dollars waren gemoeid, is de 28-jarige Sa
lomon Edelsburg, die zich ook wel Ebruüin
liet noemen. Deze jeugdige gangster "was
directeur van een aantal im- en export
zaken met klinkende namen als ..Inter Al-
lied -Corporation", „Société Frangaise
d'Importation" etc. welke weliswaar alleen
maar in zijn welige fantasie bestonden,
doch die in hun fictieve staat Ebruilin niet
temin de mogelijkheid gaven royale grepen
in het Franse dcviczenkapitaal te doen, dat
door het zogenaamde „Office de Changes"
het Franse Clearingbureau wordt be
heerd. Met die deviezen, welke hij natuur
lijk alleen door medeplichtigheid van hoge
functionarissen kon verkrijgen, kocht
Ebruilin in Amerika dan Dodges, Fords,
Chevrolets en andere wagens, die hij van
daar als „cadeau" naar Franse relaties liet
zenden. Aldus behoefde hij slechts 12 pro
cent der gebruikelijke invoerrechten te be
talen. En zo kwam een Amerikaanse Buick
de „firma" op Franse bodem op nog geen
half millioen francs te staan. Voor ander
half millioen gingen ze vervolgens zeer
vlot van de hand. Hetgeen de zaak der
halve ruim een millioen francs schone
winst opbracht; hetgeen altijd nog zoiets
als 22.500,gulden is.... Wanneer men
dat bedrag vermenigvuldigt met het aantal
Amerikaanse sleeën, dat men over de
Parijse boulevards ziet gonzen, kan men
ongeveer bevroeden, welke „omzetcijfers"
deze heren hebben gemaakt. Astronomische
getallen.
Het is wel ieker, dat de Franse politie
hier een kapitale slag heeft geslagen, of
schoon men weer niet verwachten mag,
dat nu als bij toverslag aan de wantoestan
den een eind zal z'ijn gemaakt.
Russische geleerden zoeken naar
middel om 't leven te verlengen
Russische doktoren koesteren de ver
wachting, dat een experiment, hetwelk
door hen wordt uitgevoerd, de levensduur
van een mens tot 120 en in de meest gun
stige condities tot 175 jaar zal opvoeren.
Dr. Sumikov, werkzaam in de biologische
afdeling van het medisch instituut te Mos
kou, is er ip het afgelopen jaar in geslaagd
om wat hij noemt ..het pigment voor een
hoge leeftijd" te isoleren. Deze substantie,
aldus dr. Sumikov, ontbreekt totaal in het
organisme van jonge kinderen en reduceert
het nuttig effect der zenuwcellen, ja het
vernietigt deze soms zelfs. Professor Uyin.
directeur van bovengenoemd laboratorium,
heeft in een artikel verklaard: „Wij be
schikken thans over een poeder, gelijk aan
een extract, dat genomen wordt uit de
hersenen van oude mensen, welke de sub
stantie voor een hoge leeftijd wordt ge
noemd. Wij moeten deze substantie thans
nauwkeurig bestuderen in hoeverre
verschilt van die welke gevonden wordt m
levende cellen en methoden zoeken om deze
stof te verwijderen uit het organisme. Dit
zou het waarschijnlijk mogelijk maken de
levensduur te verlengen."
Prof. Kranenburg voorzitter
der Eerste Kamer
Bij K. B. is benoemd tot voorzitter van
de Eerste Kamer der Staten-Gencvaal
voor de zitting, welke vandaag begint,
prof. mr. R. Kranenburg, lid van die Ka
mer.
Belgische „millioenen-nota"
Devies: Produceren, sparen,
beleggen
De Belgische minister van Financiën,
Eyskens, heeft een rapport over de finan
ciële toestand opgesteld, dat thans ter
beschikking van het parlement is geko
men. De staatsschuld bedraagt 258 mil
liard frank. Zij zal door middel van de
speciale belastingen verminderd kunnen
worden tot 218 milliard. Zij bedraagt 133
procent van het nationale inkomen tegen
304 procent in Engeland en 153 procent
in de Verenigde Staten. Het tekort op de
begroting beliep 39 milliard in 1945, 27
milliard in 1946, het wordt geraamd op
13 milliard voor 1947, doch men verwacht,
dat het aanzienlijk minder zal zijn tenge
volge van hogere belastingopbrengst en
vermindering van uitgaven. Sedert dc be
vrijding hebben de speciale belastingen 15
milliard opgebracht (de ra/hing was 19
milliard).
Collaboratie-fraude.
Hoewel de belasting op het kapitaal aan
de raming beantwoordt, stuit, aldus het
verslag, de heffing van de belasting op uit
zonderlijke winsten en op leveranties aan
de vijand op ae grootste moeilijkheden. Er
moet, zo zegt de minister, voor goed een
einde worden gemaakt' aan de belasting
fraude.
Het bedrag aan tijdelijk geblokkeerde
gelden is door belastingbetaling en deblok
kering verminderd van 42 milliard tot 11
a 12 milliard.
Het bedrag aan definitief geblokkeerde
gelden is door betaling der speciale belas
tingen en door enige dcblokkeringsmaat-
regelen verminderd van 63.5 milliard tot
48.6 millard.
Het verslag besluit met de woorden:
België ziet zich voor een zware taak ge
plaatst: sanering van het verleden, even
wicht van het heden, voorbereiding van
de toekomst. De financiële politiek kan
veel tot verwezenlijking dezer doeleinden
bijdragen. Maar het beste antwoord op de
regeringspolitiek kan het land geven door
te produceren, te sparen en te beleggen.
Prijsvragen voor de weten
schappelijke wereld
De gemeentelijke universiteit van Amsterdam
heeft vier prijsvragen uitgeschreven:
De faculteit der godgeleerdheid vraagt een
verhandeling over de plaats van het Oude Tes
tament In dc Christelijke verkondiging. De facul
teit der wis- cn natuurkunde verlangt een expe
rimenteel onderzoek van dc verschijnselen der
blnoculaire kleurmenging door middel van
tereoscoplsehe observaties. De faculteit der
letteren cn wijsbegeerte verlangt een beschrij-
van de staatkundige en maatschappelijke
denkbeelden van de wijsgeer G. J. P. J. Bolland.
De faculteit der geneeskunde, uitgeschreven
uit het ..Fonds-Relch" vraagt een onderzoek
de onderlinge afhankelijkheid van de phos-
phatase-actlvlteit van serum en de phosphatase-
activitelt van een of meer organen of orgaan-
systemen onder verschillende experimentele
omstandigheden.
Voor 15 September 1948 moeten de antwoorden,
ln het Nederlands gesteld, worden toegezonden
aan de secretaris van de Senaat der Amsterdam
se universiteit, waar ook nadere inlichtingen te
krijgen zijn.
Op de 8ste Januari 1949 wordt het oordeel der
faculteit over de ingekomen verhandelingen In
het openbaar medegedeeld. Als prijs voor het
twoord. dat een bekroning wordt waardig ge
keurd. Is de gouden erepenning uitgeloofd.
Verlenging van het „besluit
oorlogspleegkinderen"
Aan het verslag betreffende het wets»
ontwerp „Verlenging van dc termijn van
het besluit oorlogspleegkinderen" ontlenen
wij het volgende:
De vaste commissie in wier handen dit
wetsontwerp is gesteld heeft tegen een
verlenging van de termijn, gedurende
welke de commissie voor oorlogspleegkin
deren met dc zorg over de haar toever
trouwde minderjarigen belast is, geen be
paald bezwaar.
Wel zou de commissie gaarne vernemen
hoe het destijds gerezen conflict tussen de
Joodse en de niet-Joodse leden is opgelost.
Het zou volgens de commissie aanbeveling
verdienen de verlenging niet slechts een
maal te doen plaats vinden voor twee jaar,
maar telkens voor ten hoogste zes maan
den, met dien verstande dat dc gezamen
lijke verlenging en niet langer dan twee jaar
mogen duren.
Foto-tentoonstelling in Amsterdam
Van ïO September tot en met 5 October wordt
in „Art! et Amlcitiae" tc Amsteidam een foto
tentoonstelling gehouden. De Nederlandse Ama
teur Fotografen Vereniging viert haar zestig
jarig bestaan dooi een expositie van het werk
harer leden in combinatie met dc Internationale
Focus-Fotosalon. die een unieke collectie buiten
landse meesterwerken tentoonstelt. Prins Bern-
hard heeft het beschermheerschap over deze
tentoonstelling aanvaard.
Inleiding tot het stelsel vcCri
meer-jarige begrotingen
Als resultaat van een tot stand gekomen
wijziging in de comptabiliteitswet kon de
ontwerp-begroting 1948 in een nieuwe
vorm worden gegoten. Dit hangt samen
met het feit, dat van verschillende zijden
is aangedrongen op een meer overzichte
lijke en systematische wijze van samen
stellen van de begroting, welke tevens
wordt aangepast aan de invoering van een
nieuwe staatsadministratie.
De begroting onderscheidt: de gewone
dienst, posten van aflopend karakter van
de buitengewone dienst en kapitaalsuit
gaven van de buitengewone dienst.
De posten van aflopend karakter van de
buitengewone dienst zijn de uitgaven,
voortvloeiende uit de bijzondere tijdsom
standigheden, zoals de uitgaven voor de
expeditie voor herstel van orde en rust in
Indië, die voor de wederopbouw, het land-
bouwherstel, de bemoeiing met distribu
tie- en prijsregeling, de bijzondere rechts
pleging. In afwijking van vorige jaren
worden voor 1948 de bedragen voor her
stel van oorlogsschade aan rijkseigendom
men ook onder deze dienst gebracht. Sinds
1945 kwamen deze ten laste van de kapi
taalsuitgaven.
Kapitaalsuitgaven van de buitengewone
dienst omvatten uitgaven, welke worden
gedaan ten behoeve van investeringen in
1947, welke betrekking hebben op voor
zieningen waarin, tengevolge van de bui
tengewone omstandigheden, tempovertra
ging is opgetreden, zoals de uitvoering
van technische werken, installaties, aan
schaffingen, bijdragen in oorlogsschade,
waarop een bestedingsplicht rust als
mede posten, welke tengevolge van ver
traging in de administratieve afwikkeling
niet tot uitgaaf kwamen.
Het ligt in de bedoeling om voor zo
ver kan worden aangenomen, dat het in
ae loop van 1948 wel mogelijk zal zijn aan
deze voorzieningen uitvoering te geven
de daarvoor nodige gelden bij suppletoire
begroting aan te vragen onder gelijktijdige
vermindering met dezelfde bedragen van
de overeenkomstige artikelen op de begro
tingen voor 1946 of 1947. Deze voorzienin
gen betreffen een totaal bedrag van
254.535.000.
Het toepassen van de beginselen, welke
aan een meerjarige begroting ten grondslag
liggen, levert liet voordeel op, dat voor
het doen vair uitgaven voor geheel het
zelfde doel of object slechts éénmaal auto
risatie behoeft tc worden aangevraagd cn
verkregen, zodat het begrote uitgaven-
totaal over een langere periode geen dub
bele tellingen zal bevatten, die een ver
wrongen beeld van het financiële beleid
nieuwe activa, voorzover tegenover die geven. Door deze procedure zal het moge
uitgaven een reële toeneming van het z'|n gelden, welke voor een bepaald
staatsbezit staat, en de kapitaalverstrek- deel zijn toegestaan, werkelijk voor het
kingen. Ook hier is een afwijking in ver
gelijking met andere jaren, omdat de uit
gaven voor nieuw-, aan- en verbouw en
de aankoop van gronden en opstallen door
bemiddeling van de rijksgebouwendienst,
welke voorheen ten laste van de gewone
dienst geschiedden, thans ten laste van de
kapitaalsuitgaven komen.
Door de huidige indeling valt de begro
ting per ministerie uiteen in evenzoveel
afgeronde delen en onderdelen, als over
eenkomt met de organieke leidinggevende
functies van diensten en diensttakken.
Voor de bevoegde functionarissen levert
dit, naar het oordeel van de minister, de
zo zeer nodige duidelijk afgebakende be
grenzing van hun interne financiële ver
antwoordelijkheid, welke een rationeel be
heer ten goede komt en het inzicht in
mogelijke bezuinigingen bevordert.
De invoering van de staatsbalans, ge
paard gaande aan de reorganisatie van de
administratie, zal het verder mogelijk ma
ken het systeem der meerjarige begroting
in te voeren.
Als een eerste stap tot de invoering van
meerjarige begrotingen is reeds bij het
opstellen van deze begroting rekening ge
houden met posten van de jaren 1946 en
aangegeven doel te besteden, zonder dat
gedurende de loop van het dienstjaar
nieuw opgekomen uitgaven in de begroting
van dat jaar worden bestreden uit over
schotten, welke zijn of zullen ontstaan,
doordat door een of andere oorzaak wer
ken of voorzieningen niet in het gegeven
dienstjaar konden worden uitgevoerd.
Zwarte handelaar gearresteerd
De politie te Lisse heeft een goede slag
geslagen met de arrestatie van een zekere
J. v. S-. die op heterdaad betrapt werd
bjj het verkopen van cigaretten zonder
bon tegen een veel te hoge prijs. De hier
op verrichte huiszoeking bracht een grote
voorraad voedings- en genotmiddelen aan
het licht. Tevens werden 2500 textielpun
ten in beslag genomen.
Van S. is naar het Huis van Bewaring
overgebracht.
NIEUWE BESTUURSLEDEN IN „DE TULP".
Tijdens de algemene leden vergadering, welke
Maandagmiddag door de vereniging ..Dc Tulp"
ln Haarlem werd gehouden, werden ln de be-
stuursvaeatures M. J. v Geest. N, w. Philfppo,
C Ph. Freriks en C. J. Segers respectievelijk
gekozen de heren G. v. Rijn. H. Arendshorst, J.
C. v. d. Berg cn J. Th. de Vrome.
Gewone uitgaven en ontvangsten,
(in millioenen guldens)
Hoofdstuk der
begroting
1948
uit- mid-
gaven 'delen
Huis der Koningin
1.6
1.6
Hoge collegs van Staat,
kabinet der Koningin
en kabinet van de mi
nister-president
5.3
0.1
5.7
0.1
Buitenlandse Zaken
29.1
2.2
15.6
1.4
Justitie
92.9
26.9
•89.8
23.2
Binnenlandse Zaken
277.0
1.2
251.4
2.4
Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen
280.0
21.3
252.5
13.0
Nationale Schuld
610.0
44.5
779.5
43.2
126.5
2564.0
104.5
2255.0
242.8
1.5
226.3
1.5
158.0
5.1
302.8
5.3
Wederopb. en vólks-
55.9
42.9
60.3
14.1
Ver keer en Waterstaat
123.0
4.0
104.1
3.4
Economische Zaken
39.4
9.1
28.8
5.1
Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening
97.7
9.3
113.6
10.4
Sociale Zaken
230.5
5.2
124.2
3.3
Overzeese gebiedsdelen
8.4
0.9
6.7
0.9
Onvoorziene uitgaven
2378.1 2738.2
uit
gaven
mid
delen
2467.4 2382.3
Vergelijkende cijfers van de verschillende diensten
Buitengewone uitgaven en middelen van
aflopend karakter (in millioenen guldens)
Hoofdstuk dei-
begroting
1948
uïtg. midd.
Justitie46.9
Binnenlandse Zaken 3.8
Onderwijs, K. en W... 3.1
Nationale Schuld 17.3
buitengew. afl. nat. soh. 3000.0 3000.0
Financiën510.4 1.0
Oorlog 207.7
Marine 44.2
Wederopb. en Volks
huisvesting 55.!
Verkeer en Waterstaat 39.5
Economische Zaken
Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening
Sociale Zaken
Overzeese gebiedsdelen
15.1
2.6
82.8 27.1
40.4
0.8
9.9
0.6
Totaal
4062.7 3054.2
uitg. midd.
90.0 19.2
18.6
3.2
9.7
732.0
279.9
15.4
108.6
37.1
"55.9
56.5
17.7
10.0
102.5
0.-1
12.0
0.6
Buitengewone kapitaalsuitgaven en
-ontvangsten (in millioenen guldens)
Hoofdstuk der
begroting
uitg.
midd.
uitg.
midd.
0.7
Binnenlandse Zaken
0.9
0.3
Onderwijs, K. en W.
5.2
3.4
Nationale Schuld
25.3
19.2
Financiën
33.4
4.8
47.3
10.3
19.6
137.2
28.3
56.8
Wederopb, en Volks-
248.0
0.2
164.0
0.1
Verkeer en Waterstaat
69.6
14.9
40.5
1.3
Economische Zaken
53.1
2.2
41.2
0.4
Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening
9.8
2.2
12.4
5.2
Sociale Zaken
0.3
468.9
49.6
503.1
36.5
