Haarlems Dagblad
Tweeduizend Joegoslaven wilden
vrije stad Tnëst binnendringen
UNO-vergadering geopend
De MHlioenen-Nota
„Wij hadden oorlog
kunnen hebben"
Een Braziliaanse
voorzitter
Actieve ondergrondse
in Joego-Slavië
Oosterbeek herdenkt opnieuw
de strijd der „Airbornes"
Stemmig begin van het parlementaire jaar
Weerbericht
62e Jaargang No. 18737
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Admln. 10724,
14825. Redactie 1U60U. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Wöens3ag 17 SepIêniKer 1947
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
4(Franco per post 4,50. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
r f ET DOCUMENT, dat minister Lieftinck
de Statcn-Generaal als toelichting op
de begroting voor 1948 heeft aangeboden,
ademt een ietwat minder neerslachtige
geest dan dat andere staatsstuk, de Troon
rede, waarin de gehele regering aan het
woord is. De minister van Financiën waagt
zich op enkele punten aan een zeker opti
misme. Dat geldt o.a. het verbeterd aspect
van de begroting voor de gewone dienst.
Op zichzelf maakt die inderdaad een goede
indruk en de minister constateert erbij dat
de economische toestand van Nederland
zich „niet ongunstig" ontwikkelt. Maar
nevens het geraamde overschot op de ge
wone dienst staat een zo groot tekort op
de buitengewone, dat het eindresultaat een
begrotings-deficit van 1566 millioen aan
wijst. Bovendien zal het nadelig saldo op
het Landbouw-egalisatie-fonds voor de
dienst-1947 waarschijnlijk nog met 230
millioen moeten worden verhoogd.
Dat de minister het er op toegelegd had,
door ingrijpende beperkingen van de uit
gaven het totaal rond een milliard lager
te stellen dan dat voor 1947 en het niet
verder heeft kunnen brengen dan 631 mil
lioen, zodat hij nog niet tweederden van de
voorgenomen vermindering bereikte, heeft
hij door uitvoerige uiteenzettingen toege
licht. Men kan die met belangstelling en
respect lezen en niet de geringste twijfel
koesteren aan prof. Lieftincks vindingrijk-
beid en volharding, maar niettemin blijven
twijfelen aan de algemeenheid der mede
werking, die hij bij de staatsdiensten cn-
dervindt. Uit de Troonrede werd gisteren
op deze plaats de zin gelicht „Met vasthou
dendheid zal worden gestreefd naar beper
king van overheidsuitgaven" en erbij op
gemerkt, dat men dit gaarne krachtiger
uitgedrukt zou willen zien. Het maakte
enigszins de indruk alsof de regering haar
uiterste best moest doen om het van ande
ren gedaan te krijgen. Wij stellen ons een
vastberadener houding van het gezag voor.
In zijn Millioenen-Nota zegt de minister
van Financiën: „Een inkrimping van het
pennanente bestuurs-apparaat en het for
ceren van een ondoordachte vereenvoudi
ging zou onder de gegeven omstandigheden,
zolang de oorlogsgevolgen nog niet zijn ge
liquideerd en de wereld in de toestand van
schaarste-economie blijft verkeren, .tot
ernstige moeilijkheden en zelfs tot een ad
ministratieve chaos kunnen leiden".
Niemand zou het forceren van ondoor
dachte vereenvoudigingen van de minister
willen vergen of daarop willen aandringen.
Inkrimping van het permanente bestuurs-
aDparaat is evenwel geen zaak, die men
daarmede zomaar gelijk kan stellen in
funeste uitwerking en wij moeten hopen,
dat de minister zich niet te gemakkelijk
door alarmerende gedachten over ernstige
moeilijkheden en administratieve chaos zal
laten beïnvloeden. De mededeling, dat in
enkele gevallen 1948 nog personeelsuitbrei
ding nodig zal maken, doet wensen dat
de minister desnoods vermomd eens
een onverwachte inspectie in die enkele
gevallen zou houden. Het zou van invloed
op zijn gehele opvatting kunnen zijn. De
eenvoudige burger krijgt vaak duidelijker
indrukken, dan aan de hoge mannen op de
eenzame departementale toppen ten deel
vallen.
Aan de zonzijde van de begroting ver
toont zich een in bevredigend tempo toe
nemende productie. Die bewijst, wat vij
ook nooit betwijfeld hebben, dat de Hol
landse arbeids-energie bezig is zich te her
stellen. Er staat tegenover dat voldoende
besef van de armoede, waarin Nederland
verkeert, nog steeds ontbreekt. Dat is een
ernstige zaak. Prof. Lieftincks herhaald be
roep op verhoging van de spaargelden
wordt erdoor benadeeld, terwijl die ver
hoging van besparingen toch al ,zo'n moei
lijke zaak is tengevolge van de algemene
levensduurte en de zware belastingdruk.
De vaderlandse armoede heeft de minis
ter duidelijk genoeg belicht in zijn beschou
wingen over een helaas nog onvoldoende
verbetering van de export tegenover een
onvermijdelijk hoog import-peil. dat be
langrijk boven de export-mogelijkheden
ligt. Dit maakt -buitenlandse hulp ge
durende „de eerstkomende jaren" zoals
de minister verzekert tot een nood
zakelijkheid. Het is moeilijk credieten te
vinden onder zulke voorwaarden, dat de
verplichting tot rentebetaling en aflossing
gelijke tred houdt met de stijging der bin
nenlandse productiviteit. Dit doet meteen
denken aan het grote belang, dat ook Ne
derland bij het slagen van het Plan-
Marshall heeft. Men denkt daar des te
sterker aan als men in de Millioenen-nota
leest hetgeen ons te wachten zou staan als
niet voldoende hulp uit het buitenland zou
worden verkregen: ernstige stilstand in de
economische activiteit, terugval van de
verzorging der bevolking beneden het
lichamelijke bestaans-minimum, daling
van de opbrengst der geraamde begro-
tings-middelen, belangrijke vertraging van
de wederopbouw, ontwrichting van sociale
verhoudingen en improductieve belasting
van het budget door grote werkloosheid.
Ook de werkloosheid doemt bij de schat
ting van zulk een mogelijkheid weer voor
ons op. Het gehele beeld is dusdanig dat
dc onontbeerlijkheid van buitenlandse fi
nanciële hulp eruit blijkt. Minister Lief
tinck acht haar onontbeerlijk ondanks in
spanning van alle krachten in den lande.
Hij spreekt bovendien van ernstige ge
varen die onze economische .toestand be
dreigen, maar meent dat en hij herhaalt
Weer: zolang kans op voldoende hulp be
staat een verdere schrede gezet zal
kunnen worden op de weg van economisch,
sociaal en cultureel herstel.
Het gedeeltelijk optimisme, waarvan
hierboven sprake was. wordt dus we! aan
zwaar voorbehoud onderworpen. Wij tonen
toenemende fut, maar wij zullen er niet
zonder belangrijke hulp uit het verre Wes
ten kunnéh komen. Nog in geen jaren.
Daar komt het op neer. En de daarachter
liggende toekomst en de positie van ons
land zien er dusdanig uit. dat een Millioe
nen-Nota als deze dit blad alleen verster
ken kan in zijn mening, dat naar waarüjke
samenwerking der volken van Europa, in
federale vereniging, gestreefd moet wor
den om blijvende bestaanszekerheid te
kunnen verwerven.
Twaalf Amerikaanse soldaten voorkwamen bloedvergieten
Het incident bij de overneming van Pola door Joegoslavische troepen, waarbij de
Amerikanen en Engelsen overhaast in de nacht moesten terugtrekken tengevolge
van het feit, dat Joegoslavische troepen dadelijk na middernacht tegen de afspraak
in oprukten, is gevolgd door een ernstiger voorval, dat zich afspeelde bij de grens
van het gisteren lot vrije stad uitgeroepen Triëst. In de nacht van Maandag op Dins
dag rukte een Joegoslavische troepenmacht van tweeduizend man op met het doel
de vrije stad te bezetten. Amerikaanse soldaten, twaalf in getal, die als wachtposten
aan de grens waren opgesteld, konden door tactisch optreden niet alleen verhinde
ren dat de Joegoslaven hun voornemen uitvoerden, doch wisten tevens vijandelijk
heden te voorkomen. De Joegoslaven trokken zich tenslotte terug en militaire auto
riteiten van Amerikaanse en Joegoslavische zijde traden met elkaar in contact om
de aangelegenheid te regelen. Deze besprekingen zijn nog niet afgelopen.
Volgens U. P. heeft een geallieerd gene
raal gisteravond een samenvatting gege
ten van de incidenten die de terugtrek
king van de Anglo-Amerikaanse troepen
Jbn de opmars van de Joegoslavische troe
pen naar de nieuwe grenzen begeleidden
en verklaarde: „Wij hadden oorlog kunnen
hebben".
De verklaring werpt een duidelijk licht
op het grote gevaar van vijandelijkheden.
De generaal noemde op: De plotselinge
ommezwaai van Joegoslavië, waardoor de
troepenverplaatsing moest plaats vinden
in de nacht, zodat een vroegere overeen
komst tussen de geallieerden en Joegosla
vië werd geschonden.
De door Joegoslavië gedane pogingen
om met een grote troepenmacht het ge
bied van Triëst binnen te dringen, waar
door dezelfde overeenkomst werd ge
schonden.
Het verzoek van Joegoslavië om verder
op Italiaans grondgebied te mogen door
dringen, waardoor een groter gebied zou
verkregen worden dan door de grenscom-
missie was vastgesteld.
Een zuivere schending van de grens die
was vastgesteld langs de Franse lijn in het
gebied van Collio bij wachtpost 115, waar
Tito's troepen twee huizen en een smalle
strook Italiaans grondgebied bezetten ten
Westen van de vastgestelde lijn. Deze
schending zal nog rechtelijk behandeld
moeten worden.
Anke Servaes overleden
Schrijfster van boeken
voor en over kinderen
Dinsdagavond is in het St. Elisabeth
Ziekenhuis te Alkmaar de schrijfster, me
vrouw A. G. Valkhoff-Wijdom (pseudo
niem Anke Servaes) op 49-jarige leeftijd
overleden.
De eerste werken van Anke Servaes
waren meisjesboeken. In 1935 verscheen
haar „Bezoekuur", een bundel verhalen
voor volwassenen. Een jaar later werd
haar eerste roman „Kinderzaal", een van
haar bekendste boeken, uitgegeven. Hier
in vertelt de schrijfster van haar ervarin
gen als verpleegster in een kinderzieken
huis. Enkele van haar andere boeken zijn:
,Wie volgt", „Kindertoevlucht", „Oorlogs
kinderen" en „Moeder Liesbeth". Van haar
laatste werken zij vermeld „Paul Alleen",
dat in Januari is verschenen en een no
velle: „Koos" die in October in de handel
komt.
Zij werd 26 November 1897 te Tilburg
geboren. Na in Rotterdam de onderwijzers-
acte te hebben behaald, was zij practisch
werkzaam in een kinderziekenhuis in Den
Haag. In 1926 huwde zij met de schrijver
Rein Valkhoff. In 1940 ging het gezin
Valkhoff tot het katholieke geloof over. In
1945 werd Anke Servaes benoemd tot lid
van de maatschappij der letterkunde.
Amerika bereidt een militair verdrag tegen agressie voor
Kruisvaarders en Tsj'etniks
maken het Tito lastig
Volgens een correspondent te Athene van
het conservatieve Engelse blad „Daily Te
legraph" zouden enkele berichten uit het
Grieks-Joegoslavische grensgebied er op
wijzen dat een Katholieke anti-Tito-bewe-
ging gedurende de afgelopen twee weken
in Zuid-Servië opereert. Deze berichten
veronderstellen, dat drie verschillende on
dergrondse organisaties de laatste twee
weken een actie tegen maarschalk Tito voe
ren. Een katholieke ondergrondse organi
satie, de „kruisvaarders", zou actief optre
den in geheel Zuid-Servië. „Griekse mili
taire kringen, evenals kringen van de Brit
se Intelligence Service", aldus de Daily
Telegraph, „geven te kennen, dat er iets
buitengewoons geschiedt bij de Griekse
grens in Joego-Slavië, voornamelijk in de
omgeving van Devdjelia en Monastir".
Sabotage.
Griekse voorposten hebben Zaterdag
nacht duidelijk het geluid van zware ar
tillerie, machinegeweren en mortieren ge
hoord en Zondag overdag grote rookzuilen
gezien boven Devdjelia. De stad Monasftr
is des nachts in duisternis gehuld, hetgeen
door vluchtelingen uit Joego-Slavië. die de
Griekse grens overschrijden, aan sabotage
door de „kruisvaarders" wordt toegeschre
ven. Deze zouden de electrische centrale
vernield hebben.
De vluchtelingen, die door Griekse offi
cieren werden ondervraagd, zeiden, dat de
organisatie der „kruisvaarders", welke zich
uitstrekt over de bergketen Gradina Pla-
nini, op 26 Augustus de eerste aanval tegen
maarschalk Tito's strijdkrachten begonnen,
enkele bergtoppen veroverden en de ge
regelde Joegoslavische troepen dwongen
naar het dal van Strumnitza terug te trek
ken. Op 7 September overvielen de kruis
vaarders enkele dorpen om Devdjelia. Zij
zouden de hoofdwegen in Zuid-Servië be
heersen, zodat enkele voorposten van het
Joegoslavische leger moesten worden prijs
gegeven.
De tweede groep zou bestaan uit aanhan
gers van Mihailovitsj, de z.g. „tsjetniks",
8000 man omvatten en in het gebied van
Nisj tussen de rivier Morava en de Joego-
slavisch-Bulgaarse grens opereren. Ten
slotte zou er nog een derde groep zijn,
„Macedonische revolutionaire organisatie"
genaamd, die met een strijdmacht van
10.000 man in de gebieden van Philip Ko-
zantovo en Strumnitza actief optreedt.
Zowel de candidaat der Sovjet-Unie,
de Tsjech Jan Masaryk, als die van
Amerika, de Australiër Evatt, werd bij
de verkiezing van een voorzitter voor
de Algemene Vergadering der UNO, die
gisteren in Flushing Meadows is ge
opend, verslagen door de Braziliaan
Aranha, die na twee stemmingen als
overwinnaar uit de bus kwam. Bij de
eerste stemming behaalde geen van de
drie candidaten de meerderheid.
Aranha was zeer verrast en deed een
beroep op de hulp van zijn beide riva
len. teneinde het presidentschap der
vergadering zo goed mogelijk te kun
nen vervullen. Het merkwaardige van
deze verkiezing is, dat hierbij de La
tijns-Amerikaanse staten lijnrecht in-
.gingen tegen de intenties der Verenigde
Staten, ondanks het pas gesloten ver
drag van Rio, dat de eenheid van het
Westelijk halfrond bevestigde.
De vergaderzaal van de Verenigde Vol
ken was omtrent het uur, dat de eerste zit
ting werd geopend, dicht bezet. De strakke
lijndn van de' moderne zaal werderf enigs
zins van sfeer veranderd door de kleurige
klederdrachten van sommigen der delegatie
leden, waaronder de wijde burnoezen van
Saudi-Arabia en de kleurige lange gewaden
van de Indische vrouwelijke afgevaardigden
een fleurig cachet aan deze eerste zitting
gaven.
Het zag er voor de zitting naar uit dat
er nogal enige strijd zou geleverd moeten
worden voor de aanwijzing van de nieuwe
voorzitter, wiens plaats tijdens de vorige
zittingen met zoveel tact werd ingenomen
door de Belgische premier en minister van
Buitenlandse Zaken, Paul Henri Spaak.
In zijn openingsrede, verklaarde de voor-
zitter, dat met teleurstelling moest worderi
geconstateerd, hoe in het afgelopen jaar
weinig voor de zaak van de vrede kon
worden gedaan. „Het zal daarom onze taak
zijn,'' aldus spreker, „een juist beeld van
de huidige situatie te geven. Onze agenda
is overvloedig gevuld met punten, maar
alles komt neer op beantwoording van de
vraag of de weg, welke wij thans inslaan,
naar vrede dan wel naar strijd zal leiden.
Onze agenda is derhalve een morele
agenda."
Amerika's plan.
Naar uit gezaghebbende bron te New
York wordt vernomen, heeft de Ameri
kaanse delegatie ter algemene vergadering
der UNO een plan tot een verdrag-van on
middellijke wederzijdse verdediging tegen
agressie, ondersteund door gewapende troe
pen van de ondertekenende staten. Dit plan
zal aan de Algemene Vergadering worden
voorgelegd.
Het voor te stellen verdrag zal dc vor
ming ten gevolge kunnen hebben van een
internationale politiemacht, om Grieken
land onmiddellijk te verdedigen tegen
agressie van Joego-Slavië, Albanië en Bul
garije. Het zou een aanvulling vormen op
het Handvest der UNO en in overeenstem
ming zijn met artikel 51 van het Hand
vest, volgens hetwelk de staten het recht
van individuele of collectieve zelfverdedi
ging erkennen, indien een gewapende aan
val plaats heeft op een lid van de UNO tot
aan het moment, waarop de Veiligheidsraad
de noodzakelijke maatregelen voor het
handhaven van internationale vrede en vei
ligheid heeft getroffen.
Het verdrag zou door elk lid der UNO, de
Sovjét-Unie incluis, ondertekend kunnen
worden, doch onmiddellijk van kracht wor
den, ook al tekenen Rusland of de daar
mede verbonden staten niet. Een actie vol
gens het verdrag, waaronder gebruik van
gewapende macht der ondertekenende mo
gendheden, zou niet onderhevig zijn aan
het veto van een grote mogendheid.
Britse gezanten naar de
vroegere vijanden
Nu de staat van oorlog tussen Groot-
Brittannië en de vroegere satellieten van
Duitsland is opgeheven door het ratificeren
van de vredesverdragen, heeft de Britse
regering gezanten benoemd in Hongarije,
Finland, Bulgarije en Oostenrijk. Sir
Victor Mallet is benoemd tot ambassadeur
te Rome, als opvolger van sir Noel Charles.
Het woord is aari..
Saint e-B euve:
Meestal beoordelen wij niet
de anderen, maar ons eigen
kunnen in anderen.
17 SEPTEMBER:
(Van onze parlementaire redacteur)
R. P.
THOOLSE BRUG TOLVRIJ.
In eert spoedvergadering heeft de gemeente
raad van Tholen langdurig beraadslaagd over de
overdracht van de nieuwe Thoolse brug over de
Eendracht. Met algemene stemmen werd een
voorstel van B. en W. aangenomen, waarin de
raad de overdracht van de brug aan het Rijk
aanvaardt, zjj het onder protest. Dit betekent
dus, dat de brug, die in October geopend wordt,
tolvrij zal zJJn,
Ondanks het stemmig zwart der man
nelijke aanwezigen, hier en daar onder
broken door een fleurige dames-japon,
deed het uiterlijk van de Ridderzaal, dank
zij kunst- en zoniverlichting opwekkend
aan- Hierin was dan meteen een tegen
stelling tot de over het algemeen
somber getinte openingsrede gelegen. Na
dat de jongste commies-griffier van de
Tweede Kamer hem met heldere herauten-
stem had aangekondigd schreed Dr. Beel
in statige tred, plechtiglijk begeleid
door de commissie van in- en uitgeleide,
de zaal binnen. Zo konden de hoge Indo
nesische gasten alsook de heer Gomez,
Curacao's vertegenwoordiger, die onmid
dellijk achter de ministers en de Raad van
State gezeten waren, enige indruk krij
gen van Westerse statige stijl. Het ging
allemaal heel netjes. Ook het corps di
plomatique was slechts in het zwart ge
kleed: te midden van dit gezelschap ont
waarden we mr. P. Struye, de Belgische
minister van Justitie gedurende twee
dagen hier regerings-gast met zijn echt
genote.
Na een kort speechje van voorzitter
Kranenburg °hield de Eerste Kamer zich
alleen met gewoon formeel werk sa
menstelling van commissies enz. bezig.
Voor het eerst ontbrak er een voorstel om
«en adres van antwoord op de Troonrede
aan te bieden, nadat men het vorig jaar
reeds de weg gebaand had om tot de af
schaffing van dit, op zichzelf geen waarde
meer hebbend gebruik te komen. Met deze
negatieve daad kon men het nu wel als
begraven beschouwen.
In de Tweede Kamer diende minister
Lieftinck zijn millioenennota en de staats
begroting in. De grote hoeveelheid stuk
ken. door hem in een koffertje meege
bracht, verhuisde hierop van de ministers-
tafel naar het bureau van de president.
Het opmaken van de nominatie voor het
voorzitterschap leverde geen verrassingen.
Evenals het vorige jaar plaatste de Ka
mer, met bijkans algemene stemmen, mr.
v. Schaik no- 1; mr. Joekes (P. v. d. A.) en
de heer Smeerde (a.-r.) zagen zich we
derom voor het eerste en tweede onder
voorzitterschap aangewezen.
Donderdag om 1 uur weer openbare ver
gadering. Zullen we dan meteen verne
men. wanneer de regeringsverklaring over
Indonesië komt of zal de heer Schouten
(a.-r.), die gister al weer geruime tijd met
de voorzitter confereerde, er opnieuw om
vragen?
Theo Frenkel weer op de planken. Na een
ernstige ziekte van ongeveer een jaar is de
acteur Theo Frenkel thans hersteld. Hij zal Vrij
dagavond 19 September meespelen in de Haagse
première van „Le tombeau sous 1' are de
triomplie".
Dr. L. J. M. Beel bij zijn aankomst op het
Binnenhof voor de opening der Staten-
Generaal.
Hongaarse minderlieidlsleider
ter dood veroordeeld
Janos Esterhazy, de vroegere leider van
de Hongaarse minderheid in Slowakije en
gewezen lid van het Tsjechische parlement,
is Dinsdag te Bratislava bij verstek ter
dood veroordeeld. Zijn verblijfplaats is on
bekend.
Esterhazy werd ervan beschuldigd de
Hongaarse separatistische partij gesteund
te hebben, welke de splitsing van de Tsje-
choslowaakse staat beoogde. Hij zou voorts
voorzitter zijn geweest van de „Verenigde
Hongaarse Partij", welke trachtte samen
te werken met de Sudeten-Duitsers onder
Konrad Henlein en de fascistische volks
partij van Slowakije. Zijn verdediger
voerde aan, dat hij anti-nazi geweest is en
Joden heeft geholpen tijdens de Duitse
bezetting.
„Herfstpraclit" te Groningen
In tegenwoordigheid van de Commissaris der
Koningin in de provincie Groningen, de heer
E. H. Ebels. de Commissaris der Koningin in de
provincie Drente, baron R. H. de Vos van Steen-
wijk en talrijke vooraanstaande figuren opende
ce burgemeester van Groningen, mr. P. W. J.
H Cort van der Linden de tentoonstelling
..Herfstpraeht 1946". welke gedurende een aantal
dagen in de tuinen en zalen van de Harmonie
te Groningen is ondergebracht. Het initiatief
van deze groot opgezette expositie werd geno
men door de bloemisten en hoveniers te Gro
ningen,
„Het uniform van de airborne troepen
zal steeds de beste introductie blijven in
Oosterbeek", zo zei de heer Maas, voorzit
ter van het Oosterbeekse airborne-comité,
toen hij 500 Britse leden van de „pil
grimage 1947" van de slag om Arnhem wel
kom heette bij het thans geheel gereed
gekomen airborne monument, dat de Oos
terbeekse bevolking heeft gesticht in een
plantsoen in de nabijheid van Hötel Har-
tenstein. waar in de rumoerige September
dagen 1944 het hoofdkwartier gevestigd
was van de Britse luchtlandingsdivisie,
welke zo hevig heeft gestreden en geleden
om in het bezit te komen van de Rijnbrug
bij Arnhem.
Behalve deze 500 Britten, waarvan enige
tientallen nog in uniform waren en als een
speciale eredelegatie een bepaalde plaats
bij deze plechtigheid kregen, woonden de
commissaris der Koningin in de provincie
Gelderland, jhr. dr. C. G. C. Quarles van
Ufford en de burgemeesters van Arnhem
en Oosterbeek deze plechtigheid bij.
Burgemeester J. J. Talsma van Ooster
beek heeft daarna het officiële gezelschap
en vooral de Engelse gasten met in het bij
zonder hun leider, brigadier G. W. Lath-
bury, een hartelijk welkom toegeroepen.
Brigadier Lathbury richtte zich het eerst
tot zijn landgenoten om him te zeggen hoe
trots hij was, dat hij deze „pilgrimage
1947" mocht leiden en zijn oude strijdgeno
ten en het Britse volle in het openbaar
Nederland mocht vertegenwoordigen op
deze historische plek. Hartelijk dankte hij
voor dit monument, dat een altijd blijvend
symbool zal zijn van de vriendschap tussen
zijn airbornes, de Poolse airbornes en de
Oosterbeekse bevolking en eveneens een
symbool voor de verbondenheid van het
Nederlandse en Engelse volk.
Daarna legde brigadier Lathbury als eer
ste namens de Britse landingstroepen een
bloemstuk aan de voet van het monument,
dat de vlaggen voerde van Engeland. Po
len en Nederland. Een Britse onder-officier
legde daarna als eerste van een lange rij
een bloemstuk.
De plechtigheid, welke door duizenden
werd bijgewoond, werd besloten met het
spelen van de volksliederen van Engeland,
Polen en Nederland.
Spanning tussen India
en Pakistan stijgt
„Beide partijen lijken wel
gek", zegt Gandhi
In een toespraak tot de strijdende Hin
doe-organisatie, Rshtriya Sevak Sangh,
verklaarde Gandhi gisteren, dat indien
Pakistan voortgaat met onrust te verwek
ken er een oorlog zal uitbreken tussen In
dia en Pakistan. „Het lijkt op het ogenblik
wel of beide purtijen gek ziin geworden",
aldus Gandhi, .met gevolg hiervan kiui al
leen maar vernieling en ellende zijn".
Terwijl Gandhi deze waarschuwing uitte
kwamen in de stad nieuwe berichten bin
nen over de Moslem-aanval op de 60 mijl
lange colonne waarmee 80.000 Hindoes op
weg zijn van het Pakistaans gedeelte van
de Pendsjaab naar India. Men schat het
aantal doden en gewonden thans reeds op
1000. Er werden twee aanvallen onderno
men en de kleine militaire escorte stond
machteloos door de grote meerderheid van
de aanvallers.
De beschuldiging van de eerste minister
van Pakistan, Liquat Ali Khan, dat Pa
kistan aan alle zijden omringd is door
strijdkrachten wier doel het is te vernie
len heeft de spanning niet verminderd.
In antwoord hierop verklaarde de eerste
minister van India, Pandit Nehroe, dat
niemand er aan denkt Pakistan als een
vijand te beschouwen of enige gedachten
koestert om dit land te vernietigen.
De straten van New Delhi liggen nog
met lijken bezaaid en alle tekenen wijzen
nog op recente onlusten, ofschoon van ge
meente-zijde alles in het werk wordt ge
steld om de straten schoon te maken.
Sterke politie-afdelingen patrouilleren
door de straten van de stad om een her
haling van de onlusten te voorkomen.
(U. P.)
Sjalirir naar Londen
Naar onze correspondent in Londen ons
seint, zal de vroegere Indonesische premier
Soetan Sjahrir aanstaande Zondag in de
Engelse hoofdstad aankomen. Het is niet
bekend hoe lang hij zal blijven en welke j:
autoriteiten hij zal ontmoeten. 1*
Een overzicht van de plechtigheid bij het
thans voltooide „Airborne"'monument bij
Oosterbeck.
De weg naar Arnhem
Op, de gedenkwaardige Zondag van 17
September 1944 barstte het geweld los
boven Nederland. Van België uit rukte
het tweede Britse pantscrleger langs een
smalle en gevaarlijke weg door Zuid-
Nederland op naar Arnhem. Die weg
was gebaand door de Anglo-Amerikaan
se Airborne troops, een legereenheid van
onverschrokken en heldhaftige jonge
mannen, die in zwermen uit de lucht
neervielen op dc tevoren gebombar
deerde Duitse stellingen rond de knoop
punten. De Zuiderlingen zullen deze
mannen nooit vergeten: Schuil gaande
onder takkebossen en camouflage-over
alls, gewapend met enorme antitank-
mitrailleurs en voorzien van alles wat
zij voor hun gevaarlijke taak nodig
hadden, zuiverden zij in kalme wandel
pas de steden en dorpen op hun weg en
vonden intussen de tijd om de bevolking
die hun vaak enthousiast in de weg
liep een Lucky Strike en een stuk
chocolade te laten proeven.Later
verzamelden zij zich om ingescheept
te worden voor een nieuwe ojiderne-
ming. Een onderneming, waarvan de
meesten niet meer terugkeerden. „Arn
hem" werd hun noodlotmaar tegelijk
hun onsterfelijke roem. De slag bij
Arnhem is een mijlpaal op de weg naar
de Europese vrede geweest; hij is te
gelijk de gedachtenis aan het zware
offer van duizenden jonge kerels, die
stierven toen Nederland het eerste
straaltje van het licht der vrijheid zag
gloren.
Gisteren slechts één gewonde
in Indonesië
Het Nedcrlan<Ise legerbericht van heden meldt,
dat zuiveringsacties gevoerd worden langs de
Westkust van Java In de buurt, van de Wijn
koopsbaai. Gisteren werd een Nederlander bij de
gevechtshandelingen gewond. Voortdurende ge
vechten woeden ln Midden- en Oost-Java.
Het iMaatseiyk N.I.W.I.N.-Cogiltc te Heem
stede ontving var. het bestuur van de afdeling
Heemstede der Nederl. Vereniging voor Lucht
bescherming een gift van f 500 ten behoeve van
„onze jongens overzee".
WISSELEND BEWOLKT.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N M I. in De Bilt. geldig van Woens-
dagavond tot Donderdagavond:
Na een koelere nacht overdag weer
flink oplopende temperatuur Wisse-
lend bewolkt, doch bijna overal droog
weer Weinig wind.
Donderdag 18 September:
Zon op 6.18 uur. onder 18.50 uur
Maan op 10.45 uur. onder 20.22 uur
