Haarlems Dagblad
H.M. de Koningin
zal korte tijd rust nemen
De Koningin
Joden en Arabieren bereid om te vechten
Lid der eerste
het Bijzonder
Kamer voor
Gerechtshof
62e Jaargang No. 18751
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Admln 10724,
14825. Redactie 106U0 Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bykantooi H.N., Soendaplein 37. Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Vrijdag 3 Octolïer 1947
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50 Postgiro 273107.
Advert-tarleven op aanvraag bü de Administratie
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
{- J ET COMMUNIQUé, dat hiernevens ge
publiceerd wordt, zal ongetwijfeld op
zien in den lande wekken. Onlangs werd
medegedeeld dat H. M. de Koningin zich
opnieuw genoodzaakt zag rust te nemen.
Dat gebeurde op 24 September, dus pas
negen dagen geleden. De Koningin had
toen, na een verblijf- van tien dagen op de
Ruigenhoek en een bezoek aan de land-
bouw-tentoonstelling te Leeuwarden, weer
haar intrek op Het Loo genomen. Zij had
gehoopt dat zes weken zomervacantie haar
in staat zouden stellen, in de loop van Sep
tember geheel uitgerust haar arbeid te her
vatten. Maar tengevolge van de grote
warmte en de vele onderbrekingen van de
rustperiode voelde zij zich nog zeer ver
moeid en zag zich opnieuw tot rust nemen
genoopt. Zij vestigde er bovendien reeds de
aandacht op, dat nog niet gezegd kon wor
den of zij plechtigheden naar aanleiding
van haar vijftigjarig regeringsjubileum
en zo ja, welke zou kunnen bijwonen. Zij
gaf overigens de wens te kennen, dat dit
jubileum (Augustus 1948) in soberheid zou
worden gevierd, dat daarbij het maken van
.grote onkosten zou worden vermeden en
verklaarde dat men er haar een persoonlijk
genoegen mee zou doen de gelden, die men
aan de jubileum-feesten ten koste zou wil
len leggen, te gebruiken tot leniging van
de noden in' Nederland en Indonesië.
Die mededelingen bevatte het commu
niqué van 24 September. Dat van heden
kondigt aan, dat de rust van H. M. eerst
doeltreffend kan zijn, wanneer zij zioh tij
delijk ontheven weet van de zorg voor
staatszaken, zodat ingevolge art. '43 van
de Grondwet een wetsontwerp bij de Sta
ten-Generaal zal worden ingediend, dat
haar tijdelijk vanihet Koninklijk gezag ont
heft. Volgens de Grondwet moet in zulk
geval een Regentschap worden ingesteld;
het komende wetsontwerp zal de benoe
ming van H. K. H. Prinses Juliana tot Re
gentes voor die periode inhouden.
Dit is een zo ongewone en indrukwek
kende maatregel, dat zij tot onjuiste ver
onderstellingen .aanleiding zou kunnen
geven en daarom lijkt het goed hier nog
eens de aandacht te vestigen op de pas
sage: „H. M. de Koningin verzoekt uitdruk-,
kelijk mede te delen, dat voor enige'onge-
rustheid voor haar gezondheid geen aanlei
ding bestaat. Het behoeft nochtans niet te
verwonderen, dat de zware zorgen welke
op haaf hebben gedrukt en nog steeds
drukken niet oqopgemerkt aan haar ge
zondheid zijn voorbijgegaan."
De Konirtgin is niet lijdende aan enige
kwaal. Zij is wel zeer vermoeid. Zij' is 67
jaar oud en heeft een reeks hoogst inspan
nende en aangrijpende jaren achter zich,
aanvangend in de fatale Mei-dagen van
1940. Het mag wel bekend heten, dat H. M.
zich zeer in de zaken pleegt te verdiepen,
dat zij zich van haar grote verantwoorde
lijkheid immer steeds bewust is en dat de
besprekingen met ministers en andere auto
riteiten, die zij binnen het kader van haar
grondwettelijke bevoegdheid te houden
heeft, geenszins het karakter van eenvou
dige formaliteiten dragen. De Koningin is
zo innig toegewijd aan la-nd en volk, dat
alleen daardoor al de omvang van haar
arbeidstaak ueridaard wordt. Aangezien
zoveel besluiten de Koninklijke goedkeu
ring en signatuur vereisen, nadat zij zich
van dit alles op de hoogte heeft gesteld en
het staatsapparaat natuurlijk nooit zijn
werking kan onderbreken, plegen haar va-
canties telkens gestoord te worden door de
behartiging van staatszaken. De door u en
mij, door ons allen verkozen en verworven
vacantie, waar.in wij ons „van alles los
maken" en ons werk voor korte tijd aan
anderen overlaten is de Koningin nooit
beschoren. Zij is thans, na de oorlogsjaren
en ni de inspanning en zorgen, die de eer
ste jaren van wederopbouw en de Indo
nesische crisis haar hebben gebracht, zo-,
zeer vermoeid, dat zij een vacantie behoeft,
waarin zij geheel vrij van staatszaken zal
zijn. Wij hebben de indruk dat niet het
voornemen bestaat dat het Regentschap van
lange duur zal zijn.
Van harte de wens uitsprekend dat de
Koningin zeer spoedig een volledig herstel
van krachten moge ten deel vallen, moge
hier ook getuigd worden van het ver
trouwen, waarmede zonder twijfel het Re
gentschap van Prinses Juliana, die ons volk
zeer na staat en volle sympathie geniet,
zal worden begroet. Deze haar eerste tijde
lijke ervaring met het Koninklijk gezag
en met de verantwoordelijkheid, daaraan
vertfonden zal de Prinses kunnen ingaan
met de zekerheid, dat haar optreden alge
mene waardering en instemming onder
vindt. R. P.
Britse mijnwerkers
gaan langer werken
Tussen de Britse kolenraad en afge
vaardigden van het verbond van Britse
mijnwerkers, is een overeenkomst gesloten,
waarbij de mijnwerkei's of vrijwillig een
half uur per dag langer of ook Zaterdag
zullen werken.
De punten van de overeenkomst tussen
de afgevaardigden zijn nog niet bekend
gemaakt, aldus een bericht van Reuter. De
punten zullen op een conferentie van de
mijnwerkersbonden op 10 October bespro
ken worden. Inmiddels wordt aangeno
men. dat het waarschijnlijk verrichten van
een half uur overwerk per dag of het door
werken op Zaterdag aan de plaatselijke
omstandigheden aangepast zal worden.
Oorspronkelijk was de regering gekant
tegen het doorwerken op Zaterdag, daar
zij vreesde, dat hierdoor gedurende de
week meer gevallen van thuisblijven zou
den voorkomen. De kolenraad meent ech
ter, dat hij erin zal slagen de toestemming
der mijnwerkers te verkrijgen om maat
regelen daartegen te nemen.
Ds. B. J. Aris overleden
Naar wij vernemen is de predikant van
de Vereniging voor Vrijzinnig Hervormden
te Amsterdam ds. B. J. Aris, Donderdag
middag plotseling te zijnen huize over
leden.
Ds. Aris, die nog slechts 48 jaar was, ge
noot grote bekendheid, door zijn Bijbelle
zingen voor de jeugd, <3ie hij voor de mi-
.crofoon van de V.P.R.O., waarvan hij be
stuurslid was, hield.
De overledene stond als Nederlands
Hervormd predikant achtereenvolgens te
Nieuwe Schans, Hoogezand en Oudkerk en
was sedert 1932 te Amsterdam werkzaam.
Ds. Aris hield ziph intensief bezig met j
het probleem der onkerkelijken, waarover
hij een lijvig rapport opstelde, had zitting I
in de commissie voor de gezangbundel en I
ram ook in het werk van Gemeente-op- I
bouw1' een belangrijke plaats in- 1
Zij legt het Koninklijk Gezag tijdelijk neer
Prinses Jaliana in die periode Regentes
Reeds in een vorig bericht is medegedeeld, dat H.M. de Koningin zich nog zee'
vermoeid gevoelt en zich opnieuw genoodzaakt ziet rust te nemen.
Deze rust kan eerst doeltreffend zijn, wanneer Hare Majesteit tijdelijk zich
ontheven weet van de zorg voor de zaken van de Staat. Teneinde hiertoe de
mogelijkheid te scheppen zal eerstdaac/« bij de verenigde vergadering der
Staten-Generaal een wetsontwerp aanhangig worden gemaakt, waarin met
toepassing van artikel 43 van de Grondwet de gelegenheid wordt geopend,
dat Hare Majesteit, zodra Haar gezondheid daartoe aanleiding geeft, de uit
oefening van het Koninklijk Gezag tijdelijk neerlegt.
Het wetsontwerp zal inhouden, dat voor de tijd gedurende welke de Koningin
het Koninklijk Gezag neerlegt, H.K.H. Prinses luliana als Regentes van het
Koninkrijk zal optreden. Hare Majesteit is voornemens om terstond na de tot
standkoming van deze wet daaraan voor enige tijd toepassing te geven.
H.M. de Koningin verzoekt uitdrukkelijk mede te delen, dat voor enige onge
rustheid voor Haar gezondheid geen aanleiding bestaat. Het behoeft nochtans
niet te verwonderen, dat de zware zorgen, weike op Haar hebben gedrukt en
nog steeds drukken, niet ongemerkt aan Haar gezondheid zijn voorbijgegaan.
Wij tekenen hierbij aan, dat artikel 43 van de (?rondwet luidt: „Het Koninklijk
gezag wordt mede waargenomen door een Regent, ingeval de Koning krachtens
een wet, waarvan het ontwerp door Hem is voorgedragen, tijdelijk de uitoefe
ning van het Koninklijk Gezag heeft neergelegd. Over het ontwerp dier wet,
welke tevens in de benoeming van de Regent voorziet, beraadslagen en besluiten
de Staten-Generaal in verenigde vergadering. (Redactie)
De mogelijkheid om de Koninklijke
waardigheid tijdelijk te doen waarnemen
door een regent is bij de Grondwetsherzie
ning Van 1922 in de Grondwet opgenomen.
De grondwetgever is daartoe gekomen op
grond van de destijds wel eens geopperde
gedachte ener reis van H. M. naar Neder-
lands-Indië. Men heeft deze mogelijkheid
in de Grondwet ook opgenomen voor het
geval de Koningin een reis naar het bui
tenland zou willen maken of de regering
tijdelijk zou moeten neerleggen tot herstel
van gezondheid.
Verwacht mag worden, dat binnenkort
een op dit artikel steunend wetsontwerp
aan de Staten-Generaal zal worden aange
boden. Zoals uit de tekst van het artikel
blijkt, is Prinses Juliana in tegenstelling
tot het bepaalde bij andere grondwetsarti
kelen, op het regentschap betrekking heb
bende in dit geval niet automatisch re
genfes. Het wetsontwerp zal de aanwijzing
van Prinses Juliana tot regentes bevatten.
De voorzitter van de Eerste Kamer r.oept
de Staten-Generaal in verenigde vergade
ring bijeen. De behandeling, waaraan de
gewone procedure van het onderzoek in
afdelingen (zeven) en het opmaken van
een verslag door een commissie van rap
porteurs voorafgaat, zal weinig tijd be
hoeven te kosten. Volgens het reglement
van orde voor de verenigde vergadering
kan geen besluit worden genomen indien
niet 76 leden aan de stemming deelnemen,
Is het wetsontwerp wet geworden, dan
zal Prinses Juliana in een verenigde ver
gadering der Staten-Generaal beëdigd wor
den. Zij legt de eed of belofte in handen
van de voorzitter af.
Officiële gasten bij de doop
van Prinses Marijke
Van de buitenlandse peten, die zijn uit
genodigd tot het bijwonen van de doop
plechtigheid van prinses Marijke, zullen
alleen de Groothertogin van Luxemburg
met prins Felix van Luxemburg aanwezig
zijn.
De kroonprins van Zweden kan door het
bezoek van de koning van Denemarken aan
zijn land, niet komen. Hij zal zich doen ver
tegenwoordigen door de Zweedse gezant.
Winston Churchill is wegens drukke
werkzaamheden verhinderd te komen. Zijn
echtgenote zal echter de plechtigheid bij
wonen.
Behalve de koningin en de prinsesjes zul
len van de familieleden van het prinselijk
paar ook de moeder van de prins, prinses
Armgard en zijn broer, prins Aschwin aan
wezig zijn.
Engelse atoomvoorsprong
De wereld zal verbaasd staan, aldus het
Engelse blad „Daily Graphic", wanneer de
vorderingen in Engeland op het gebied
van atoomonderzoek bekend worden.
Engeland, heeft een voorsprong van 5 jaar
op de Verenigde Staten, aldus het blad, en
over 4 of 5 jaar worden alle electrische
krachtstations met" atoomenergie aange
dreven.
Vijf toeschouwers werden op slag gedood
en vele andere ernstig gewond, toen tijdens
de autorennen om de Grote Prijs van Mo
dena in Italië een van de wagens met
topsiielheid uit de bocht vloog en op het
publiek in reed. - De foto werd genomen
vlak na het ongeluk. De wagen kwam tegen
een boom tot. stilstand en vloog in brand.
9e coureur, Bracco,- tuerd ernstig gewond.
Linkse Labourleden op
bezoek in Oost-Europa
Acht leden van het Britse parlement
onder leiding van het links-geöriënteerde
Labourlid Zilliacus hebben na een bezoek
van een week aan Tsjecho-Slowakije, dat
zal worden gevolgd door een bezoek aan
Joego-Slavië, te Praag een persconferentie
belegd, waarin zij hun inzichten over de
politiek van Groot-Brittannië en van de
wereld hebben uiteengezet. Zij legden er
de nadruk op, dat zij niemand anders dan
zichzelf vertegenwoordigden maar dat hun
mening gedeeld wordt door zeer velen in
de Labour-partij. Zij verklaarden van
mening te zijn, dat de crisis, waarin Groot-
Brittannië en het grootste gedeelte van
de wereld zich bevinden, de „doods-crisïs
van het kapitalisme" is. De enige oplossing
is naar hun mening het socialisme. Zij
menen bovendien, dat Groot-Brittannië de
eenzijdige oriëntering op Amerika en
W.est-Europa dienen aan te vullen „door
ontwikkeling en uitbreiding van de 'han
delsbetrekkingen met de landen van so
cialistische opbouw in Oost-Europa en mét
de Sovjet-Unie".
De zeven parlementsleden geloven niet,
dat dit nadelig zou zijn voor de Britse be
trekkingen met Amerika en West-Europa.
Het is volgens hen te laat om het ka
pitalisme in Europa te redden. De enige
vrucht zou dan het fascisme zjjn zoals
In Griekenland.
Bij de beantwoording van vragen ver
klaarde het Britse parlementslid Thomas
nog, dat in Griekenland een democratisch
socialistisch bewind tot stand zou komen,
als dit aan het Griekse volk overgelaten
zou worden.
Indonesische kwestie lieden
in de Veiligheidsraad
De Veiligheidsraad zal vandaag zijn zit
ting geheel wijden aan de Indonesische
kwestie. Onder meer zal het rapport van
de consulaire commissie besproken worden.
Sumatra's Oostkust
krijgt autonomie
Gisteren heeft ar. van Mook een bespre
king gehad met het voorbereidend comité
voor de Vorming van een autonoom gebied
Sumatra's Oostkust. In verband ook met
hetgeen aan deze bespreking is vooraf
gegaan werd, volgens een officieel commu--
niqué, omtrent de volgende punten over
eenstemming bereikt:
Het gebied van Sumatra's Oostkust,
waar thans de Nederlandse regering
rechtstreeks verantwoordelijk- is voor de
orde en de veiligheid, zal tot autonoom ge
bied gemaakt worden. (Daerah Istimewa
Sumatra Timoer), zulks in overeenstem
ming met de in de petities en betogingen
tot uitdrukking gebrachte wens van de
overgrote meerderheid der ingezetenen
van deze gebieden. Het comité zal daarbij,
eventueel na aanvulling ter vertegenwoor
diging van bijzondere groepen of belangen,
worden omgefcet in een voorlopige raad
van deze Daerah. Het zal de bijzondere
taak van deze raad zijn om, in samenwer
king met de recomba en de Nederlandse
regering, de organisatie en het statuut van
deze Daerah zo spoedig mogelijk tot stand
te brengen
Daarbij wordt aangenomen, dat omtrent
de positie der zell'besturende landschappen
in dit gebied nog nader beslist zal worden,
zodra door regelmatige verkiezingen volle
dig overleg met dc vertegenwoordigers der
ingezetenen kan plaats hebben.
De voorzitter en enkele leden van het
comité zullen Zondag naar Batavia reizen,
teneinde tot een definitieve vaststelling
van deze besluiten te komen.
De „Willem Ruys" morgei
in Rotterdam
Het vlaggeschip van de Rotterdamse
Lloyd, de „Willem Ruys", dat Woensdag
morgen van Vlissingen uit zijn werfproef-
tocht begon, bevond zich Donderdagavond
in het Engelse Kanaal. Volgens radiotele-
fonische mededelingen van de gezagvoer
der. kapitein Vellenga, was alles wel aan
boord en had de tocht een zeer bevredigend
verloop.
De „Willem Ruys" wordt Zaterdagmor
gen om zes uur voor Hoek van Holland
verwacht en zal omstreeks acht uur te Rot
terdam arriveren. Daarna gaat het schip
waarschijnlijk enige dagen op de werf
Wilton-Feijenoord in het dok. Een defini
tieve beslissing hieromtrent is echter nog
niet genomen.
Bi<lault wordt openhartig
De Franse minister van Buitenlandse
Zaken, Georges Bidault, heeft na een on
derhoud van bijna een half uur met presi
dent Truman verklaard, dat Frankrijk uiter
lijk tegen 1 November zijn voorraad aan
dollars, waarmede de noodzakelijke invoer
uit Amerika moet worden betaald, zal heb
ben uitgeput. Bidault voegde hieraan toe,
dat de toestand van Frankrijk wanhopig
was en gaf toe, dat andere dollarbronnen
in November en December zouden moeten
worden aangeboord, daar de Franse rege
ring anders gedwongen zou zijn haar aan
kopen van steenkool, tarwe en dringend
benodigde grondstoffen in Amerika dras
tisch te beperken.
Mogelijke vorming van een Middellandse-Zee-Entente
Azzam Pasja:
Abdel Rahman Azzam Pasj'a. de secretaris
generaal van de Arabische Liga, heeft bü
zijn terugkeer uit Londen op een perscon
ferentie te Cairo de mogelijkheid te ken
nen gegeven, dat Griekenland, Turkije, de.
staten van de Arabische Liga en wellicht
ook Halië ertoe over zullen gaan een Mid-
dellandse-Zee Entente te vormen. Hij staat
de tot standkoming van een' sterk buffer-
blok tussen dc twee grote ideologieën in het
belang van de vrede voor. Hij zeide van
mening te zijn dat niemand zich tegen de
vorming van een dergelijke vredes-entente
zou verzetten.
Met betrekking tot de toekomst der Ita
liaanse koloniën zeide hij niet te geloven,
dat de grote vier tot een overeenstemming
zouden komen. De Arabieren weigeren de
mogelijkheid aan te nemen, aldus Azzam
Pasja, dat de vroegere Italiaanse koloniën
teruggegeven zullen worden, „De Arabie
ren hebben twintig jaar tegen Italië ge
vochten en restitutie zou betekenen, dat de
Arabieren, die aan de zijde der geallieer
den gestreden hebben, vervolgd zullen i
worden". Aangaande de politiek der Arabi
sche Liga zeide Azzam Pasja, dat zij de
vereniging van Libië, Tripolitanië en Cy-
renaica voorstaat, zo nodig onder Egyptisch
beheer. Op de vraag of de leden der Ara
bische Liga zich uit de UNO terug zullen
trekken voor het geval een voor de Arabie
ren ongunstige beslissing zou worden ge
nomen, wilde hij aanvankelijk niet ingaan.
Tenslotte zeide hij echter „De Arabieren
zijn gereed om te vechten."
Op de vraag wat de houding der Arabi
sche Liga zou zijn. indien, tengevolge van
het falen der UNO een beslissing inzake
Palestina te nemen, de Britten zouden be
ginnen Palestina te verlaten, antwoordde
Azzam Pasja: „Wij zullen de Britten ver
zoeken de terroristen die zij in het land
brachten, mee te nemen."
Het Franse Tunis en Marokko noemde
Azzam Pasja de slechtst beheerde koloniën
die er bestaan. „De Arabische wereld en
het menselijk geweten kunnen dit niet
dulden."
Rabbijn Silver:
Verraad tijdens de bezetting
Na een zeer uitvoerig getuigenver
hoor en requisitoir eiste Donderdag jhr.
mr. De Ranitz, advocaat-fiscaal bij het
Bijzonder Gerechtshof te Assen een
geldboete van f 10.000.of zes maan
den hechtenis tegen het lid der Eerste
Kamer en wethouder der gemeente
Emmen, R. Z. H. Als penningmeester
van het Diaconessenhuis te Emmen
heeft de heer Z. H. indertijd aan de
voormalige afdelingscommandant dei-
marechaussee te Emmen medegedeeld,
dat in het ziekenhuis een gewonde
Engelse piloot verpleegd werd. Tevens
zou hij hebben verzocht hiervan aan
de Duitse autoriteiten te Assen mel
ding te maken.
De tenlastelegging bevatte tevens de be
schuldiging dat hij de administratie op
dracht had gegeven een rïota voor ver-
pleegkosten uit te schrijven en deze aan
de „Deutsche Luftwaffe" te Leeuwarden op
te zenden. 1
Bij zijn verweer verklaarde de heer Z.
H,, dat de piloot langzamerhand een ge
vaar niet alleen voor het ziekenhuis maar
ook voor de gehele Zuid-Oosthoek van
Drente begon te worden, temeer daar de
geneesheer-directeur dr. van Heerde zich
Rabbijn Abba Hillel Silver, lid van de
Zionistische Uitvoerende Raad heeft het
standpunt van het Joodse agentschap inzake
Palestina voor de commissie der UNO voor
Palestina uiteengezet. Hij waarschuwde,
dat de wereld thans „een van de belang
rijkste kruispunten in de geschiedenis" be
reikt had. Hij vroeg zich af, waarom Groot-
Brittannië niet geaarzeld heeft, 100.000 man
te gebruiken om een politiek in Palestina
door te voeren, die door geen enkel inter
nationaal lichaam werd goedgekeurd, hoe
wel het verklaard had niet gaarne geweld
te gebruiken bij de toepassing van deze
politiek. Spreker gaf echter toe, dat een
regeling van het Palestijnse vraagstuk niet
mogelijk was zonder enige dwang toe te
passen. Hij beschuldigde er groot-Briltannië
van de UNO niet geadviseérd en gesteund
te hebban bij het opstellen van haar rap
port over Palestina. De aangekondigde ont
ruiming van Palestina door Groot-Brittan
nië juichte hij toe, maar het was daardoor
noodzakelijker dan ooit geworden, dat de
Algemene Vergadering zo spoedig mogehjk-
stappen deed.
Mfct het rapport over Palestina betrof,
kon he^ Joodse agentschap zich met 10 van
de elf unanieme aanbevelingen van de com
missie verenigen.
„Wij bicden de Arabieren zonder voor
behoud vriendschap en vrede aan. Indien
men hieraan in dezelfde geest tegemoet
treedt, zullen wij allen gezegend worden.
Zo niet, dan zullen wij doen wat ieder volk
onder dergelijke omstandigheden moet doen
namelijk tot het uiterste vechten."
Hij betoogde verder, dat de Joden de
supervisie van de UNO tijdens het over
gangstijdperk voorstonden en dat bij het
handhaven van orde en rust gebruik dient
te worden gemaakt van de in Palestina
aanwezige mannqn. ..Het Joodse volk wordt
niet geïmporteerd door lege dreigementen.
Mochten de Engelsen uit Palestina trekken,
dan staan de Joden gereed om zonder dra
len een macht bijeen te brengen om de
veiligheid te handhaven."
Mr. P. 1. Oud treedt uit
de Partij van de Arbeid
Naar het ANPverneemt, heeft de
burgemeester van Rotterdam, mr. P. J.
Oud, bedankt als lid van de Partij van
de Arbeid.
De dure sinaasappelen
uit Suriname
Het woord is aan.
Lewis:
Niet voor de juistheid maar
wel voor de oprechtheid van
onze meningen moeten
instaan.
Rulir-nota's in Washington
Een woordvoerder van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken heeft
Dinsdag de berichten bevestigd dat de Ne
derlandse. Belgische en Franse regeringen
nota's aan Amerika hebben overhandigd,
waarin gewaarschuwd wordt tegen het
overdragen in Duitse handen van een
grotere verantwoordelijkheid voor de
steenkoolproductie van het Ruhrgebied.
Dit zou aldus de nota's, een bedreiging der
veiligheid van bovengenoemde landen be
tekenen. De woordvoerder legde er echter
de nadruk op, dat de controle op de dis
tributie stevig in Brits-Amerikaanse han
den zal blijven. De nota's waren overhan
digd naar aanleiding van de plannen, wel
ke op de Brits-Amerikaanse conferentie
over de productie van het Ruhrgebied te
Washington zijn opgesteld.
Voormalige Duitse generaals
naar huis terug
Uit Berlijn wordt gemeld, dat gister
avond om 8 uur in Hoek van Holland tien
voormalige Duitse generaals zijn gearri
veerd. die uit krijgsgevangenschap in Enge
land zijn teruggekomen en als vrije man
nen naar huis terugkeren. De namen van
de generaals zijn: Bassenge, Neuffer, Po-
lack, Schober, Thonann, Broich, Schlieben,
Will, Frienel en Hildebrandt.
Gandhi 78 jaar
De gouverneur van Suriname heeft een
telegram aan de minister van Overzeese
Gebiedsdelen gezonden naar aanleiding
van de buitensporig hoge prijzen, welke
in Nederland voor de sinaasappelen uit
■Suriname zijn gevraagd. Dergelijke prij
zen, zo zegt de gouverneur, zijn niet in het
belang van de Surinaamse fruitexport. Hij
„y,.dringt er op aan dat van regeringswege
mangelen worden genomen dm .e voo?-
Komen dat de sinaasappelen uit Suriname
Dit was dan ook de reden, dat na een alar
merende telefoon van de S D, met de me
dedeling, dat de man zou worden opge
haald, de heer Z. H. het verzoek aan de
afdelingscommandant heeft gericht om,
naar hij verklaarde, de geneesheer-direc-
teur te sparen. Dit verzoek werd gedaan
als resultaat van besprekingen, die hij met
een bekende illegale strijder over deze-
kwestie had.
Dc advocaat-fiscaal merkte in zijn
requisitoir op clat. de overheid niet te
vergeefs het zwaard uitdraagt. Een
feit is het, zo merkte hij op, dat deze
overheid, waarvan ook de heer Z. H.
deel uitmaakt, aarzelt in eigen vlees te
snijden. De eerste reactie was dan ook
deze zaak te laten voor wat zij was.
Nadere bestudering had hem echter
van mening doen veranderen. Mr. De
Ranitz kwam tot de conclusie dat de
meeste feiten in de tenlastelegging be
wezen zijn. Hij eiste een geldboete van
tienduizend gulden of zes maanden
heohtenis.
Beperking der voorlichting
in Indonesië
Bij bevelschrift krachtens de staat van
beleg en getekend door het hoofd van het
tijdelijk bestuur te Batavia, mr. A. Zwa
gers, is het de dagbladen en periodieken
verboden republikeinse legerberichten op
te nemen. Het bevelschrift, dat 26 Septem
ber gedateerd is en op die dag is ingegaan,
is pas 2 October bekend geworden.
in Nederland op abnormale wijze worden
verhandeld.
Linggadjati geen basis meer,
aldus Sjarifoeddin
Volgens radio Djokja verklaarde de In
donesische premier Sjarifoeddin gisteren
voor het werkcomité van de KNiP, dat hij
Linggadjati geen basis voor de toekomstige
onderhandelingen met de Nederlanders
achtte. Voorts zeide Sjarifoeddin, aldus
radio Djoüja, dat alle» toekomstige over
eenkomsten met de Nederlanders moeten
worden gegarandeerd en onder toezicht
gehouden van een derde partij. Sjarifoed
din herhaalde, dat het noodzakelijk was,
dat de Nederlandse troepen uit Indonesië
zouden worden teruggetrokken. De re
publikeinse relaties met het buitenland
zijn goed, aldus de premier, „en de repu
bliek heeft vertrouwen in de toekomstige
Nederlands-Indonesische onderhandelin-
;n".
Vervolgens kondigde Sjarifoeddin aan,
dat de republikeinse regering plannen
heeft om de export met de buitenwereld
ter hand te nemen en dat zij voor dit doel
twee nieuwe havensteden heeft ontworpen
welke havens capaciteit zullen hebben
voor schepen van 8000 ton. Hij voegde
daaraan toe, dat een uitbreiding van dc
spoorwegen in studie is om dit exportplan
uitvoerbaar te maken en dat de blauw
drukken reeds gereed zijn. Tenslotte kon
digde hij aan. dat het onderwijs zou wor
den geïntensiveerd.
De tweede October heeft Mohandas Ka-
ramchand Gandhi een etmaal gevast, ter
wijl geheel India zijn 78ste verjaardag als
een nationale feestdag heeft gevierd. De
radio zond een speciaal programma uit en
bijna elke stad in India hield de een of
andere plephtigheid.
Intussen leeft de Mahatma in groté zorg
'om de steeds heviger wordende tegenstel
ling tussen Mohammedanen en Hindoes, die
voortgaan met elkander af te slachten. Het
is bekend dat de oude vrijheidsleider de
verzoening tussen deze twee groepen als
zijn hoogste levensdoel beschouwt. Gebed
en vasten zijn de voornaamste middelen,
waarmede hij de vrede in zyn land hoopt
te verwerkelijken.
Sergeant schoot zijn
commandant neer
Een tragedie welke zich op een Juni
avond ,van dit jaar te Lüneburg in Duits
land afspeelde wordt binnenkort voog de
krijgsraad te velde-West in Den Haag be
handeld.
De sergeant L. J. P. van het corps tol
ken zal terecht staan wegens moord, sub
sidiair doodslag of zware mishandeling,
alsmede feitelijke insubordinatie, de dood
van zijn commandant, de luitenant J. H.
W. ten gevolge hebbend.
P. schoot zijn commandant in diens
slaapkamer te Lüneburg met een revolver
neer. De luitenant, diens vrouw en de
sergeant woonden in het huis te Lüne
burg, waarin ook het bureau van het corps
tolken was ondergebracht- Op de bewuste
Juni-a-vond kwam de luitenant onder de
invloed van alcoholhoudende dranken
thuis. Hij maakte ruzie en zijn vrouw en
de sergeant hadden.de handen vol om
hem enigszins in normale doen te brengen.
Eindelijk begaf men zich ter ruste.
In de slaapkamer van het echtpaar W.
ontstond echter opnieuw ruzie. De ser
geant hoorde mevrouw W. om hulp roe
pen. Hij trok wat kleren aan en rende,
gewapend met zijn revolver, naar de
slaapkamer van het echtpaar. Luitenant
W. had zijn vrouw bij de keel. Naar ser
geant P. verklaart heeft hij zijn meerdere
herhaaldelijk toegeroepen de vrouw los
te laten. Toen de luitenant zulks niet
deed. schoot P. en trof W. in de schouder.
W. liet zijn vrouw las, draaide zich om en
liep enkele passen op de sergeant toe.
Deze schoot pog twee keer. De luitenant
viel neer en is kort daarna gestorven-
De Krijgsraad onder presidium van
majoor mr. H. H. A. de Graaf zal deze
zaak öp 10 October behandelen. Auditeur
militair is majoor mr. dr. J. M. Baak,
raadsman van de verdachte is mr. C. H.
Telders.
Weerbericht
RUSTIG HERFSTWEER
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M I. in De Bilt, geldtg van Vrij
dagavond tot Zaterdagavond:
Koude nacht me; tegen de ochtend
vorming van mistbanken. Morgen
overdag enkele overdrijvende wolken
velden en ongeveer dezelfde tempera
tuur als vandaag. Veranderlijke wind
4 October:
Zti op 644 uur, onder 18.13 uur
0,ndcr U.4B uur