Haarlems Dagblad Nieuwe Weg De tekst van wetsontwerp inzake het Regentschap gewijzigd „Suprematie der regering over het leger in Nederland een artikel des geloofs" Russische groep kondigt boycott van Balkan commissie aan Arabische Liga bereidt zich voor op militaire actie in Palestina Weerbericht 62e Jaargang No. 18757 Bureaux: Grote Houtstr. 93, TcL Admln. 10724, 14825. Redactie 1U6U0. Directeur-Hoofdredacteur 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. TeL 12230. Drukkerij Z. B. Spaarne 12, TeL 12713, 10132. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom ti'ijclag 10 OctoGer 1947 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal 4fFranco per post ƒ4,50. Postgiro 273107. Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem WIJ KRIJGEN MEER DAN OOIT te horen over de economische en politieke moeilijkheden, waarin de landen van West- Europa verkeren. Ten aanzien van de eer ste hoopt men op nieuwe en grootse steun van Amerika en sommigen rekenen er.mis schien al een beetje te vast op. Want zelfs het Plan-Marshall is nog maar een plan van de Amerikaanse regering; het Congres zal erover moeten beslissen en de stemming in financiële kringen in de Verenigde Sta ten is niet zo bepaald geestdriftig. Daarvan heeft pas nog een beschouwing in het Financiële Dagblad, van de hand van de New-Yorkse correspondent van dat blad, getuigd. Verklaringen van Amerikaanse financiers, die hij citeert, komen erop neer dat men geen zin heeft zijn geld in een bodemloze put te storten. Al wil Amerika zijn Europese markt behouden en al heeft het daar groot belang bij, het is geschrok ken van het tempo waarin Groot-Brittannië zijn geweldige lening heeft opgesoupeerd, ontsteld door het feit dat Europa enorme bedragen aan dollars heeft moeten besteden om Amerikaanse kolen te kopen terwijl het zelf zijn productie niet op voldoend peil kan brengen en geërgerd door het ge mak, waarmee in Frankrijk nieuwe lenin gen bij Amerika worden aangekondigd, alsof zij de natuurlijldte* zaak ter wereld zijn. Het Financiële Dagblad citeert Ameri kaanse meningen als deze: „Als wij volgend jaar weer zoveel mi 11 ia I'd dollars in Europa rondgestrooid hebben komen wij misschien weer tot de conclusie, dat alles vergeefs is geweest." „Het enige realistische ant woord is, Europa zijn eigen moeilijkheden te laten oplossen". „Europa geeft er blijkbaar de voorkeur aan de handen in de schoot te leggen, omdat Uncle Sam het dan wel zal opknappen.'' „De oplossing is werk, werk, werk. Al dat praten over het dollar-probleem verandert niets aan de feiten. Het is geen dollar-probleem, het is een productie-probleem. En al geven wij u tien milliard (dit is meer speciaal tot Bev.in gericht), als Engeland niet harder werkt, dan stroomt het goud weer net zo snel terug als wij het naar Engeland kunnen verschepen." Wij kunnen er ons in verheugen dat dit meer bepaald critiek is op Engeland en Frankrijk en niet op óns, maar daar schie ten wij niet veel mee op. want omtrent ons eigen financiële beleid zijn wij helemaal niet zo gerust en wij hangen zelf af van Amerikaanse steun en behoren tot de be langhebbenden bij het Plan-Marshall. De politieke gang van zaken in Engeland en Frankrijk toont aspecten, die ons tot nadenken stemmen. Er blijkt een soort moeheid en ongeloof onder de kiezers, die zich niet tot die twee grote landen bepaalt. Ik heb gisteren op deze plaats geschreven over de onzekerheid, die in de Engelse politieke verhoudingen heerst, Iri Frankrijk weet men volstrekt niet, welke kant -het uit moet en daar is de moedeloosheid heel groot. Het bewustzijn dat een grote lijn ontbreekt, dat men geen heldere vooruit zichten heeft, komt in de andere landen eveneens tot uiting. Ook bij ons. En al deze dingen zijn symptomen van dezelfde stem ming: men voelt velen doen dat maar halfbewust dat het tijd is om een nieuwe weg in te slaan en dat de oude totale scheiding van staatsmachten en de oude versnippering van belangen hun tijd heb ben gehad. West-Europa kan er alleen bovenop komen als het zijn productie gaat organiseren en zijn tegenstellingen en na- ijverigheden, die geen zin meer hebben, ver vangt door een werkelijke samehwerking. Het is geen wonder dat men in de 48 ver enigde Amerikaanse staten zich verbaasd over die versplinterde groep Europese 'staatjes op een veel kleiner vasteland, die hardnekkig een verouderd spel blijven voortspelen, terwijl de weg naar herstel en nieuwe bloei zich zo duidelijk aftekent. Het is natuurlijk geen makkelijke weg. Maar hoe zou men die kunnen verwachten na de vernielingen en ontwrichting, door twee wereldoorlogen aangerioht? Er zal veel energie vereist worden om hem met goed succes te volgen. Maar die energie zal ont waken als men de mensen eindelijk een groot doel voor ogen stelt en hen uit de verstarring van verouderde, uitzichtloze, verhoudingen bevrijdt. Havenovereenkomst van Londen verworpen Een lid van de Britse controle-commis sie heeft volgens het Duitse nieuwsbureau Dena verklaard, dat de Britse controle commissie in Duitsland gaarne zou zien, dat de Nederlandse en Belgische regerin gen nieuwe voorstellen zouden doen met betrekking tot de gebruikmaking van de havens van Rotterdam en Antwerpen voor de invoer in Duitsland. De overeenkomst die in Den Haag tus sen de Belgische en Nederlandse regerin gen en de Britse en Amerikaanse militaire besturen tot stand is gekomen, is inder daad definitief verworpen door generaal Lucius Clay en de Britse generaal Sir Brian Robertson. Deze laatsten zijn van mening dat de door de Nederlanders en Belgen verlangde bedragen in dollars te groot zijn om door het Duitse economische leven gedragen te kunnen worden. Oost-Sumatra autonoom Volgens een officiële bekendmaking is de vorming van de staatkundige eenheid Oost-Sumatra (Daerah Istnnowa Soema- tra, Timoer) bij decreet van de landvoogd, gedateerd 8 October, goedgekeurd. Het besluit behelst de erkenning van een voor bereidend comité voor Oost-Sumatra als voorlopige vertegenwoordiging van de Daerah met dien verstande, dat het comité zal worden aangevuld met vertegenwoor digers van de nog niet voldoende vertegen woordigde bevolkingsgroepen en dat het alsdan wordt omgezet in een voorlopige raad van Daerah, die in samenwerking met de Recomba het statuut en de organisatie van het nieuwe gebiedsdeel ten uitvoer zal brengen. Omtrent de positie van de zelf besturen zal een beslissing worden ge nomen nadat regelmatige verkiezingen zullen zijn gehouden, in afwachting waar van de raad de zelfbestuursbevoegdheden zal uitoefenen in overleg met de Recomba. Ook dé interne veiligheid valt onder de be voegdheden. De vereiste middelen voor de werkzaamheden van de raad zullen, han gende nadere verrekening, voorlopig van regeringswege worden verstrekt. Regering antwoordt op be zwaren van het parlement Onze parlementaire redacteur heeft gis teren medegedeeld, dat in het parlement talrijke bezwaren geopperd waren tegen het wetsontwerp tot toepassing van arti kel 43 van de Grondwet, ter regeling van de tijdelijke neerlegging van het Konink lijk Gezag en het instellen van een Re gentschap. Uit het thans verschenen Voorlopig Verslag blijkt, dat verscheidene Kamer leden critiek hebben geoefend op de voor gestelde regeling. Aan enigen hunner was het niet duidelijk geworden, of de rege ring beoogt de neerlegging van de uit oefening van het Koninklijk Gezag slechts voor eenmaal mogelijk te maken, dan wel zodanige regeling te treffen, dat zulks meermalen zou kunnen geschieden. Het kwam deze leden voor, dat de Grondwet eist, dat van geval tot geval wordt overwogen, of er aanleiding bestaat om de uitoefening van het Koninklijk Ge zag tijdelijk aan een Regent op te dragen, Het-vraagstuk van de herhaalde waar neming van het Koninklijk Gezag door een Regent achtten zij van zodanig ge wicht, dat de Sta ten-Generaal zich ii voorkomende gevallen telkenmale reken schap moeten geven en van de instelling van het regentschap en van de keuze van de regent. Zij drongert dan ook aan op een wijziging van het wetsontwerp, welke het zou beperken tot een voorziening ad hoe. Vele leden konden zich met deze critiek niet verenigen. Huns inziens moet men wel onderscheiden tussen de vraag; of de Grondwet zich verzet tegen een regeling, als in het wetsontwerp is opgenomen en de vraag, of zulk een regeling gewenst is. Over het tweede punt is verschil van me ning denkbaar, over het eerste punt ech ter, naar de mening van deze leden, niet. Voorts werd met klem weersproken, dat de Staten-Generaal, indien dit ontwerp tot wet werd verheven, geen invloed zou den kunnen oefenen op de wijze van uit voering er van. Antwoord der regering. De regering heeft op deze opmerkingen reeds geantwoord. Zij is niet bereid te er kennen. dat de korte tijd van voorberei ding zijn stempel op het wetsontwerp heeft gedrukt. Het is de vurige wens onzer Vorstin zo spoedig haar krachten zulks toelaten de uitoefening van het Koninklijk Gezag weer te hervatten. Het is echter niet uitgeslo ten, dat in de gezondheid van onze Vorstin na verloop van enige tijd na de hervatting van de uitoefening van Haar taak een te rugslag intreedt, welke H. M. de Koningin zou kunnen nopen de uitoefening van het Koninklijk Gezag opnieuw tijdelijk neer te leggen. In de gedachtengang van som mige leden zou dan een nieuwe wettelijke regeling dienen te worden uitgelokt, hoe wel dezelfde oorzaak, die tot indiening van het wetsontwerp noopte, haar werking nog zou doen gevoelen. De regering is van oordeel, dat de tekst van het artikel zioh daartegen in genen dele verzet. De Staten-Generaal staan voldoende middelen ter beschikking om, indien zij de indruk zouden krijgen, dat van de mach tiging een ander gebruik zou worden ge maakt dan bij de indiening van het wets ontwerp werd beoogd, hun invloed te doen gelden. Mochten andere omstandigheden dan die, welke thans tot indiening van het wets ontwerp leiden en daarin uitdrukkelijk zijn vastgelegd, te zijner tijd eveneens tot het tijdelijk neerleggen van het Koninklijk Gezag nopen, dan zal de regering opnieuw een wetsontwerp moeten indienen. De regering vraagt zich af of de bezwa ren, in het voorlopig verslag geschetst, niet te breed zijn uitgemeten. Ook de rege ring overtuigd van de waarde van de continuïteit van het Koningschap, doch er zijn omstandigheden, die 's mensen wil te boven gaan. Voor wijziging van de struc tuur van het ontwerp ziet de regering dan ook geen gronden. Het dooreengebruiken van de woorden „Wij" en „Ons" in verschillende beteke nissen vindt zijn grond in het bijzonder karakter van het wetsontwerp. Inmiddels is er in de bij nota van Avijzigingen voor gestelde redactie zoveel mogelijk naar ge streefd het dooreenlopen van deze uitdruk kingen te voorkomen. Overigens onder schrijft de regering niet de mening dat het besluit tot het neerleggen van de Ko ninklijke waardigheid geen contrasigne ring behoeft. Het gaat hier om het verbin den van staatsrechtelijke gevolgen aan de gezondheid des Konings. Voor deze gevol gen moeten de ministers de verantwoor delijkheid aanvaarden.Intussen heeft de regering er geen bezwaar tegen de redac tie op enige punten te wijzigen, waardoor aan de geopperde bezwaren in hoofdzaak kan worden tegemoet gekomen. Het ligt in de bedoeling in het thans uit te vaardigen besluit, waarin het rijdstip bepaald wordt, waarop de uitoefening van het Koninklijk Gezag wordt neergelegd, mede het tydstip te bepalen, waarop de uitoefening van dat gezag zal worden her vat. Het gewijzigde wetsontwerp luidt aldus: Artikel 1. 1. Wanneer redenen van gezondheid Ons daartoe aanleiding geven, leggen Wij de uitoefening van het Koninklijk Gezag tij- Togliatti zou de leider van „Kominform" worden Het onafhankelijke Romeinse dagblad II Tempo, verneemt uit Parijs dat de leider der Italiaanse communisten, Togliatti. de nieuwe „kleine komintern" zal organiseren en leiden en beschouwd kan worden als „de leider van liet Westerse communisme". Communistische kringen in Rome noem den dit bericht „een poging om Togliatti in verlegenheid te brengen." Kabinetsreconstructie Op een mededeling van een Haagse be richtgever, die wij in ons vorige nummer opnamen en die de komende kabinets- reconstructie ten aanzien van overzeese gebiedsdelen betrof, moeten wij heden terugkomen. Onze parlementaire corres- 'ponoent bericht ons namelijk dat het niet in het voornemen ligt, ministers te be noemen die onder de minister-president zouden staan en geen deel van de minis terraad uitmaken. In de kabinetszittmg van Maandag a.s., die weer door minister Jonkman zal worden bijgewoond, zal een besluit omtrent de kabinets-reconstruetie worden genomen. delijk neer. 2. Wij bepalen hei tijdstip waarop Wij Russisch VOOrstel tot oplieffillg •achtens het eerste lid van dit artikel de I der bezetting van Duitsland? Het Franse nieuwsbureau AFP verneemt uit Düsseldorf van een zegsman uit de Duitse communistische partij, dat Rusland op de aanstaande conferentie der grote vier zal voorstellen dat alle geallieerde troepen uit Duitsland zullen worden terug-, getrokken. Volgens het bericht zou Molotof dit voorstel doen teneinde de unificatie van Duitsland te bespoedigen en de verkiezing van vertegenwoordigers voor een nieuwe rijksdag te doen plaats hebben. AFP zegt verder dat men gelooft dat de Russen niet bevreesd zullen zijn voor algemene ver kiezingen gezien de sterkte der commu nistische partij in de Oostelijke zóne. Voorts zegt AFP dat, indien Molotof's voorstel zou worden aarigenomen, dit zou betekenen dat de communistische partij ook in de Westelijke zones zou worden toegelaten, hetgeen thans niet het geval is. krachtens het eerste lid van dit artikel de uitoefening van het Koninklijk Gezag neerleggen, alsmede het tijdstip, waarop Wij deze zullen hervatten. Artikel 2. Voor de gevallen, waarin Wij krachtens artikel 1 de uitoefening van het Koninklijk Gezag lijdelijk neerleggen, wordt mits deze onze beminde dochter Prinses Juliana der Nederlanden tot Regentes van het Konink rijk benoemd. Artikel 3. Het regentschap eindigt met ingang van het tijdstip, waarop Wij de uitoefening van het Koninklijk Gezag hervatten. Minister Jonkman hersteld De minister van Overzeese Gebiedsdelen, mr. J. A. Jonkman, zal Maandag zijn werk zaamheden in volle omvang 'hervatten. In de Maandag te houden ministerraad zal, naar men verwacht, een beslissing wor den genomen inzake de reeds aangekon digde kabinetsreconstructie. Britse strijdkrachten onder liet millioen Van officiële zijde werd medegedeeld dat de Britse regering besloten heeft om in het komende half jaar de gewapende strijdkrachten met ruim 300.000 man te verkleinen, waardoor zij onder het mil lioen zouden komen. Aanvankelijk was de regering van plan geweest om de strijdkrachten die momen teel uit ongeveer 1.225.000 man bestaan, in het komende half jaar terug te brengen tot 1.007.000. De noodzaak om de militaire uitgaven te verlagen en de behoefte aan werkkrach ten in de industrie hebben echter een ver snelde demobilisatie wenselijk gemaakt. Voor het fiscale jaar dat Maart 1949 ein digt, worden zelfs nog groter beperkingen overwogen. De regering zal bij de opening van het parlement op 21 October officieel mede deling doen omtrent het demobilisatie schema. Het woord is aan.- Mme. Swetchine: Wat is nodig om toegevend tc zijn? Veel gezond verstand en een beetje medelijden in het hart. Vietnam wil zijn zaak voor de UNO brengen Het verluidt dat de regering van Viet- nam aan de delegatie van India bij de UNO heeft verzocht om haar zaak tegen Frankrijk aan de algemene vergadering voor te leggen. De Indische delegatie heeft over dit verzoek nog geen besluit ge nomen. De stap van Vietnam komt niet geheel onverwacht. Hij wordt te Lake Succes beschouwd als een categorische verwerping van het recente hernieuwde Franse aan bod om de regering aan „verantwoorde lijke autoriteiten" over te dragen. VAN KLEFFENS TOT DE VEILIGHEIDSRAAD Russisch voorstel geamendeerd door Australië Twee opnamen van de doopplechtigheid in de Utrechtse Domkerk. - Bovenste foto: het ogenblik van de doop: onderste foto: het prinselijk echtpaar met de dopelinge. De Veiligheidsraad lieeft gisteren de Indonesische kwestie behandeld en rede voeringen aangehoord van de Nederlandse, de Belgische en de Russische vertegen woordiger. De voorgestelde Russische resolutie tot terugtrekking der troepen op de uitgangsstellingen kwam niet in stemming, doch werd geamendeerd door Australië, wiens vertegenwoordiger Evatt voorstelde dat de troepen der beide par tijen vijf kilometer zouden terug trekken om aan de vijandelijkheden een eind te maken. Dit amendement komt Zaterdag in discussie en wellicht in stem ming. Van Kleffens verdedigde zich in zijn rede tegen de beschuldigingen van de Indonesische gedelegeerde Palar, die be weerd had dat de Nederlandse regering ondergeschikt is aan de gewapende macht. „In Nederland is de suprematie der rege ring over het leger een artikel des ge loofs", aldus van Kleffens. „Ik wens de goede naam der Nederlandse soldaten na ijverig te verdedigen". „De Chinese gedelegeerde zeide de in druk te hebben, dat ik de republiek Indo nesia in haar geheel wilde beschuldigen", aldus vervolgde de heer Van Kleffens. „Wij hebben geen onenigheid met de repu bliek als zodapig. Wij hebben gehoopt met haar te kunnen samenwerken om Java, Sumatra en de rest van Indonesië een ge lukkige, voorspoedige toekomst te ver zekeren op basis van vrijheid en volledig zelfbestuur. Wij hopen nog, dat dit moge lijk zal zijn. In de republiek zijn vele voortref felijke lieden, zowel in als buiten de regering, en op hen vestigen wij onze hoop. Sedert het begin van deze eeuw is het politieke leven in Indonesië be heerst door twee geestesstromingen: de ene* richt zich naar een democrati sche regering in de Westerse beteke nis en gaat uit van Nederlanders, niet van Indonesiërs, de andere kant zich NEGATIEVE UNO-LEDEN De Sovjet-Russische gedelegeerde Wisjinsky heeft gisteren in de politieke commissie der UNO verklaard, dat hü de voorgestelde Balkancommissie zal boycotten. „Deze com missie is in strijd met de grondbeginselen der UNO en de Sovjet-Unie zal er niet aan deelnemen of meestemmen bij de verkiezing van haar leden," aldus Wisjinsky. De Joegoslavische afgevaardigde Bebler rees onmiddellijk van zijn stoel om Wisjins ky te danken voor „deze vriendelijke geste, die geheel in overeenstemming is met de principes, die de grote Sovjet-Russische democratie inspireren". Oscar Lange (Polen) verklaarde even eens, dat zijn land geen deel wil uitmaken van de commissie. De Cubaanse gedelegeerde stelde voor, dat de grote vijf geen van alle aan de com missie zullen deelnemen. Hij werd gesteund, door Venezuela en Mexico. De Amerikaanse afgevaardigde verklaar de, dat het hem beter leek, dat de grote vijf wel zitting in de commissie nemen, daar deze „een rechtstreeks politiek karakter" heeft. Ook Wit-Rusland, de Oekraine en Tsjecho Slowakije weigerden deel uit te maken van de commissie. De Belgische afgevaardigde Spaak laakte de Sovjet-groep om haar „gebrek aan wil tot samenwerking". „Gisteren", aldus Spaak, „kwam er geen Russisch amende ment, ofschoon de vergadering verlangde |om een opbouwend voorstel te horen. Van daag zeggen zij, dat de commissie een slech te resolutie heeft goedgekeurd en willen zij er geen part of deel aan hebben." Met evenveel sarcasme antwoordde Wis jinsky, dat het onmogelijk is om iets, dat men fundamenteel uit de boze acht, te amenderen. Spaak vroeg daarop Wisjinsky, wat hij wilde, dat de commissie in verband met de boycott zou doen. ..Moeten wij nu maar zeg gen, dat wij ongelijk hebben?" Spaak drong er bij de commissie op aan om zich aan het genomen besluit te houden, hoe onaange naam de Sovjet-Russische boycott ook is. De Amerikaanse afgevaardigde verklaar de, dat de Sovjet-Russische houding „ern stige bezorgdheid" wekt, doch dat zij voor de commissie geen beletsel mag betekenen om haar taak voort te zetten. De zitting werd verdaagd tot Vrijdag. Volgens Agence France Presse zouden de Verenigde Staten, gezien de weigering van de Sovjet-Unie om deel uit te maken van de speciale commissie voor de Balkan, teruggekomen zijn op het plan om ver tegenwoordigers van de grote vijf in deze commissie op te nemen en zich verenigd hebben met het voorstel van Columbia om de commissie slechts te vormen uit ver tegenwoordigers van de zes niet-perma- nente leden van de Veiligheidsraad. EgyptischeSyrische en Libanese troepen concentreren zich langs Palestijnse grens Naar de secretaris-generaal en stichter van de Arabische Liga, Azzam Pasja, heeft medegedeeld, hebben de ministers-presi denten van Syrië, de Libanon, Irak, Trans- jordanië en Egypte in een geheime zitting in het Libanese bergplaatsje Aley beslo ten om „militaire actie" aan te bevelen ïti geval de Engelsen uit Palestina zouden terug trekken. „Wij zijn het eens geworden over alge mene maatregelen en over bepaalde mili taire maatregelen", aldus Azzam Pasja, „doch wij hebben de mogelijkheid van economische sancties nog niet besproken". De aanbevelingen van de ministers-pre sidenten zouden gisterennacht aan de vol ledige vergadering van de Arabische Liga worden voorgelegd. Later kwam het bericht dat de voltal lige vergadering van de Arabische Liga met algemene stemmen de reso lutie, waarin op de Arabische staten een beroep wordt gedaan alle moge lijke militaire hulp voor Palestina te „mobiliseren" om het hoofd te bie den aan de Joodse bedreiging van de veiligheid van Palestina, had aan vaard. U. P. deelt mede dat de regeringen van de Libanon en Syrië gisteren aan ver scheidene eenheden van hun legers order hebben gegeven zich te concentreren langs de Palestijnse grens. Naar verluidt zijn de eerste troepen reeds onderweg naar de hun opgegeven doelen. De secretaris-generaal van de Arabische Liga deelde aan verslaggevers mede dat ook de Egyptische regering aan sterke contingenten van zijn leger opdracht had gegeven op te rukken naar de Palestijnse grens. Bulgaars-Tsjechisch verdrag Naar verluidt heeft de Tsjecho-Slowaakse regering aangeboden met Bulgarije een verdrag van vriendschap en wederzijdse bijstand te sluiten op gelijke wijze als met Polen en Joego-Slavië. Men verwacht, dat George Dimitrof, de minister-president van Bulgarije, einde van deze maand aan het hoofd van een delegatie in Praag zal komen om het verdrag te ondertekenen. Ook de ondertekening van een verdrag met Roemenië wordt spoedig tegemoet ge zien. De Jewish Agency heeft een beroep ge daan op honderden Joodse oudstrijders, veteranen uit de campagnes in Noord- Afrika en Italië, om de kern te vormen voor een Joods leger ter voorbereiding van de mogelijke strijd „op leven en dood" nu de Arabische strijdkrachten zich langs de grenzen samen trekken. Mevrouw Goldie Mayerson, het hoofd van de politieke afdeling van het Agency zcide in een toespraak tot de veteranen dat de redding van Palestina niet bij de UNO lag, doch „hier in dit land". Indien de Arabieren hun zin krijgen zullen wij de schakel tussen Palestina en de Joden moe ten opgeven of anders sterven in het laat ste gevecht. De houding der grote mogendheden. Niettegenstaande de voorzitter van het speciale Palestina-comité, Herbert Evatt, gewaarschuwd heeft dat voor Zaterdag verzoeken om te spreken over het rapport van de UNO-Palestina commissie moeten worden ingediend, hebben noch Amerika noch Rusland tot nu toe officieel hun positie inzake de Palestina-kwestie be kend gemaakt. Weliswaar hebben de Verenigde Staten doen weten dat ze het een en ander zullen zeggen Vrijdag of Zaterdag, doch Rusland bewaart nog steeds het stilzwijgen. Engeland heeft de Libanese regering ge waarschuwd dat de aankomst van de Moefti van Jeruzalem in Beiroet aan de vooravond van de besprekingen die de Arabische liga over Palestiha ging voeren, „hier een ongunstige indruk heeft maakt", zo deelde een woordvoerder van het Britse ministerie van buitenlandse zaken vandaag mede. De perscensor van de Palestijnse rege ring heeft zorgvuldig de vermelding van alle „militaire" of op oorlog duidende woorden in de berichten over de bijeen komst van de Arabische Liga te Aley ge voerd, geschrapt „om de Arabieren in Palestina niet te prikkelen". SOEKAWATI GEEFT OPDRACHT TOT VORMING NIEUW KABINET. Na besprekingen met fractieleiders, vor sten en andere vooraanstaande figuren, heeft de president van de republiek Oost- Indonesië. dr. Soekawati, de fungerende eerste minister, dr. Warouw, opdracht ge geven een nieuw kabinet spmen te stellen. tegen de koloniale verhouding en is gericht op vrijheid. Deze tweede stro ming wordt deels door Indonesiërs deels door Nederlanders aangehan gen". „Wij gaven", aldus Van Kleffens, „vol ledig zelfbestuur aan Oost-Indonesië en Borneo, geheel overeenkomstig de wensen van deze gebieden. Is het denkbaar, dat wij Java en Sumatra zouden weigeren, wat wij Oost-Indonesië en Borneo ge bracht hebben? Wij hopen, dat de'com missie van drie haar zegenrijk werk spoe dig zal aanvangen en ik kan beloven, dat deze commissie mag rekenen op onze grootste medewerking". De Filippijnse gedelegeerde, generaal Romulo verklaarde: „In alle eerlijkheid moeten wij toegeven, dat het gevaar van représailles bestaat, indien de troeDen werden teruggetrokken". Romulo onthield zich van een mening over de Sovjet-reso lutie. doch drong er op aan, dat de drie landencommïssie onmiddellijk de even tuele terugtrekking van de troepen zou overwegen, welke dan onder toezicht zou kunnen plaatsvinden, teneinde représailles zo veel mogelijk tegen te gan. België solidair. De Belgische afgevaardigde Ferdinand van Langenhove zag geen reden om de Sovjet-resolutie, welke al eerder verwor pen was, te steunen. Ook volgens hem zou het onverstandig zijn om beslissingen te nemen, voordat het uiteindelijke con sulaire rapport bekend was. Hij critiseerde het standpunt, dat Nederland alle schuld zou hebben en wijdde aandacht 'aan de be richten over republikeinse wreedheden. Daarentegen verwees hij tevens naar de verklaringen van de Chinese afgevaar digde, dat er onder de Indonesische leiders vele hoogstaande mannen zijn, die derge lijke daden niet goedkeurden, doch slechts het gezag misten om een ordelijke toe stand te scheppen. De Belgische afge vaardigde verklaarde met nadruk, dat zijn land loyaal en volledig zou bijdragen tot een bevredigende oplossing, als resultaat der bemoeiingen van de commissie van drie. Stereotiep. De Rus Gromyko, beschüldigde de Ver enigde Staten en België ervan de Neder landers aan te moedigen bij hun verove ring van Java en Sumatra. De Sovjet resolutie betekent slechts een bevel, dat ten doel heeft een einde te maken aan de situatie, geschapen door het niet opvolgen van het bestandsbevel en stelt vast, dat bij de onderhandelingen via de dric-lan- d en commissie de huidige stand van zaken de Nederlanders in een bevoordeelde posi tie zou brengen. Gromyko beschreef de sfeer in de Veiligheidsraad, „welke niet de moed heeft om te zeggen, dat er in dit conflict één schuldige is", als een comedie, terwijl er een oorlog aan de gang is. Hij had van China en de Filippijnen meer steun voor de Indonesische republiek ver wacht. Zuid-Afrika komt Engeland te hulp De Engelse minister van Financiën Hugh Dalton deelde gisteren mede dat Zuid- Afrika Engeland goud zal lenen tot een waarde van 320 millioen dollars teneinde de Engelse goudreserves, welke door ver koop aan Amerika geslonken waren, weer op peil te brengen. Politieke kringen zijn van mening dat Stafford Cripps nogmaals een verhoging van de indirecte belastingen op tabak en luxe artikelen zal aankondigen. Sir Staf ford Cripps zeide gisteren dat de belas ting op tabak waarschijnlijk verdubbeld zou worden waardoor de prijs van een pakje sigaretten op zes shilling of circa f 3.50 zou komen. De Vredensleln-fabrlek te Bnsehedé ral 29 October worden geopend en nog dezelfd^ dag in bedrijf worden gesteld. Als de fabriek enkele maanden op volle loeren draalt, zullen per dag 800 autobanden worden vervaardigd. WEINIG VERANDERING Verwachting, medegedeeld door het K.N.M I. in De Bilt, geldig van Vrijdag avond tot Zaterdagavond: In de nacht en ochtend opnieuw op vele plaatsen nevel of mist. Morgen overdag na het oplossen van de mist overdrijvende wolkenvelden en over wegend droog weer. Matige Zuid-Wes telijke wind. Weinig verandering van temperatuur. 11 October: Zon op Maan op 6.56 uur, onder 17.57 uur 2.47 uur, onder 1727%uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1947 | | pagina 1