c
3
Hink-stap-sprong
Sombere toekomst voor Indische economie
Centimeter na centimeter wordt
de „Prins Willem V uit het water gehesen
Moeilijk karwei in de Nieuwe Waterweg
Wereldnieuws
WOENSDAG 12 NOVEMBER 1947
HAARLEMS DAGBLAD'
2
IN DE WERELDPOLITIEK:
De eerste formele stap van de hinkstap-
sprong, \%aarmede Amerika het nooddruf
tige Europa te hulp snelt, is gezet. Mi
nister Marshall heeft via de commissie van
buitenlandse betrekkingen het Amerikaan
se Congres dat overigens evengoed op
de hoogte is van de voornemens der Ame
rikaanse regering als Marshall zelf offi
cieel om toestemming gevraagd, enkele
Europese landen die het erg arm hebben,
alvast wat dollars toe te stoppen als een
voorschot op wat het eigenlijke Marshall
plan voorziet met betrekking tot zestien
Europese landen. Die extra-arme landen
krijgen tussentijdse hulp: het zijn Frank
rijk, Italië en Oostenrijk, die volgens de
inlichtingen waarover Marshall beschikt,
onmogelijk kunnen wachten tot het grote
hulpplan tot uitvoering zal komen. Wat
aan deze eerste formele stap van Marshall
is voorafgegaan, is moeilijk in kort bestek
te beschrijven. De wenk van de Ajneri-
kaanse minister van Buitenlandse Zaken,
dat Amerika een verzoek om hulp van
Europa verwachtte tegelijk met een betui
ging van economische goede wil ten aan
zien van Europa's eigen productie, was het
begin van alles. Toen volgde /le Europese
conferentie van zestien, oorspronkelijk be
doeld als een pan-Europese conferentie,
doch door tegenwerking der Sovjet-Unie
en weigering der Oost-Europese landen
geworden tot een West-Europees overleg.
De lijdensgeschiedenis van het definitieve
rapport, dat te Parijs tot stand kwam, ligt
nog vers in het geheugen. De Amerikanen
waren allerminst tevreden over de Euro
pese economische samenwerking, die te
Pariis in het vooruitzicht werd gesteld, en
vonden de gevraagde hulp te gepeperd. Er
kwamen Amerikaanse assistenten te pas
aan de opstelling .van het eindrapport
■waarnemers die wisten wat ze van hun
Congres wel en niet mochten verwachten
en het rapport dienovereenkomstig inkleed
den. Intussen reisden Amerikaanse Con
gresleden lcris-kras dooi1 Europa om te
zien, wat er nu eigenlijk van Marshalls
beweringen en de Europese mededelingen
waar was. De samenwerking die in
Parijs was geboren, deed de zestien lan
den verlangen naar een Europese tolunie,
zoals Marshall die gesuggereerd had. Zij
besloten pogingen te doen zulk een unie te
verwezenlijken, waarbij de Engelsen
schoorvoetend medewerking beloofden en
enkele andere landen nog schoorvoetender
hun medewerking voorbehielden. Zwitser
land en Zweden bijvoorbeeld durfden niet
zonder meer deelnemen aan de geprojec
teerde Tolunie-bijeenkomst, die intussen
te Brussel begonnen is. Zij vreesden voor
hun zo moeilijk bewaarde neutraliteit en
zonden slechts waarnemers inplaats van
afgevaardigden. Deze twee landen waren
het ook, die in ^Parijs onder voorbehoud
instemden met het rapport aan Amerika,
omdat zij niet geheel zeker waren van de
ongegrondheid der Russische beschuldi
ging. dat Amerika politieke druk zou
uitoefenen op de van zijn hulp afhankelijke
Europese landen.
De gevolgen van de Amerikaanse sug
gestie waren velerlei. Oost-Europa werd
nog hechter samengekneed in de Russische
vuist en nog verder gescheiden van het
Westen. West-Europa werd enigszins naar
coördinatie gedreven en kreeg voor het
eerst na de oorlog een stevige stimulans
naar samenwerking op economisch gebied,
waarbij het zich groepeerde rond de reeds
gevormde economische kern Nederland-
België-Luxemburg.
De politieke tegenstellingen in vele
landen kregen een nieuwe, heftig-wer-
kende injectie, wat vooral in Italië, Frank
rijk en Duitsland te merken was. De
„Cominform", kleine communistische in
ternationale, was een indirect gevolg van
het plan-Marshall. En dat alles zijn de
duidelijke uitvloeisels van een procédé, dat
op zichzelf nog geen enkele realiteit heeft:
Of het plan-Marshall .zal werken en hoe
het zal werken, ligt nog in de toekomst
verborgen. Het is zelfs theoretisch denk
baar, dat het Amerikaanse Congres de
hulpverlening toroedeert, en Europa aan
zijn lot overlaat. Theoretisch want prac-
tisch is er ook voor het Congres geen keus.
nu de economische toestand op de wereld
een gevaarlijke dreiging inhoudt voor de
economie der Verenigde Staten insgelijks.
Het gaat er alleen om. of het Congres ge
neigd zal zijn de Amerikaanse dollars te
stoppen in een Europese automaat zonder
eisen te stellen ten aanzien van hetgeen
die automaat te voorschijn brengt. Het
Amerikaanse Congres bevat overtuigde te
genstanders van een communistisch Euro
pa, doch ook veel tegenstanders van een
socialistisch Europa en dit feit heeft het
ook nu nog niet denkbeeldige gevaar op
geleverd. dat Amerika politieke eisen zal
verbinden aan zijn hulp, voornamelijk de
eis, dat de behoeftige landen ophouden
met hunne socialistische experimenten en
terugkeren tot het systeem der vrije eco
nomie. Amerikaanse Congresleden die
Europa bezochten, kwamen tot de over-
MIJMHARDT
ZEN U WTAEtETTEN
De radio geeft Donderdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 18.00. 20.00 en 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.50 Dagopening.
8.15 Marsen en walsen, 8.45 Werken van Korsa
koff. 9.15 Morgenwijding. 9.30 Claveclmbel. 9.45
Platen. 10,30 Voor de vrouw. 10.35 Platen. 10.50
Voor kleuters. 11.00 Strijkorkest. 11.20 Musette-
klanken. 11.50 Renovaseptet. 12.30 Weerbericht.
12.33 In 't spionnetje. 12.38 Orgel en piano. 13.15
Lichte muziek. 13.45 Piano. 14.00 Voor de vrouw.
14.20 Concert van Williams. 15.00 Voor zieken.
16.00 U kunt het geloven of niet. 16.05 Reprises.
17.00 Kaleidoscoop. 17.20 Welk dier?. 17.30 Dans-
orkest. 18.15 Sportpraatje. 13.30 Strijdkrachten-
programma. 19 00 Nu naar bed. 19.05 Praatje uit
New York. 19.15 Orgel en zar.g. 19.45 De R. V D.
20.05 Reportage. 20.15 Viool en orkest. 21.25
Luisterspel ..Carel en de Elegast". 22.10 Lichte
muziek. 22 45 Grondgedachten der taaiweten
schap. 23.15 Lichte muziek.
HILVERSUM II, 414.5 M., 218 M. en 1875 M.
7 00 8 00. 13,00. 19.00 20 00 en 22.30 uur Nieuws.
7.15 Platen 7.30 Gebed. 7.45 en 8.15 Platen. 9.00
"Werken van Mozart en Haydn. 9 35 Tsjechoslo-
wnakse koren. 10 00 Leger des Heilsmuziek. 10.15
Morgendienst. 10.45 Orgel. 1100 Ziekenbezoek.
11.45 Beroemde violisten. 12.00 Angelus. 12.03 Ch.
Pan zé ra zingt. 12.30 Weerbericht. 12.33 Liohte
muziek. 12.55 Zonnewijzer. 13.20 Welk boek?. 13.25
Lichte muziek. 13,45 Hprs d' Oeuvre. 14.00 Twee
plano's. 14.30 Sopraan, 14.40 Voor de vrouw. 15.00
T-.jeehlsch Symphonie-orkest. 15.15 Strijkkwar
tet. IC 00 Bijbellezing. 16.45 Piano. 17.00 Jeugdjour
naal. 17.30 Gecstel'jke liederen. 17.50 Rijk over
zee 18.00 CNV-leidtng, 18,15 Platen. 13.30 Koor.
19.15 Platen. 19.30 Actualiteiten. 19.55 Bachkoraal.
20 05 Proloog. 20.20 Over de BBC. 20.30 BBC-
Jubileumconeert. 22.00 Piano. 22.10 De vaart der
volkeren. 22.45 Overdenking. 23.00 Concertsonate
van Spohr, 23.16 Symphonlsche muziek.
tuiging dat ook maar de geringste politieke
druk op Europese regeringen, averechtse
uitwerking zou hebben en het hele plan
van Marshall dat tenslotte indirect een
politiek plan is, aangezien het door sane
ring van West-Europa paal en perk hoopt
te stellen aan een communistische infiltra
tie in duigen zou doen vallen. De En
gelse conscrvalieven, uit de aard der zaak
hartstochtelijke bestrijders van het socia
lisme, hebben tegenover de Amerikaanse
bezoekers duidelijk verklaard, dat zij een
inmenging van de Verenigde Staten op
politiek terrein niet zouden dulden. „Han
den a£ van ons socialisme", klinkt vreemd
uit Conservatieve mond, doch zo en niet
anders sprak zelfs de tweede man der
Britse Conservatieven, Anthony Eden, en
de Amerikanen gingen naar huis met het
vaste voornemen, te doen wat in hun ver
mogen lag om het Congres te behoeden
voor een dwaling, die noodlottig zou kun
nen zijn voor de hele Amerikaanse poli-
tiek-economische planning.
Intussen is het nog niet zover, dat het
Congres zich aan het beraden is over het
grote hulpverleningsplan. Niet voor niets
noemden wij het een hinkstapsprong! De
„hink" komt eerst in de vorm van een
debat over de tussentijdse hulpverlening
aan Frankrijk, Italië en Oostenrijk. Het
Congres zal daarover volgende week gaan
praten en de voorbereidingen van het
grote plan zullen daarna nog duren tot
April 1948, het tijdstip waarop Marshall
de „sprong" hoopt te doen, met andere
woorden, de volle laag aan dollars cn goe
deren op Europa hoopt los te laten.
Europa moet tegen die tijd gereed zijn
om zijn beloften ten aanzien van nauwe
economische coördinatie in te lossen. De
zestien landen zullen 1948 moeten ingaan
met een soort economische alliantie, wan
neer tenminste de economische unie die
men in Brussel gestalte wil geven, niet
voor die tijd verwezenlijkt is. En die hoop
is te stout de Belgische minister van
Buitenlandse Zaken Spaak heeft in zijn
openingsspeech wel „de vermetelheid" der
afgevaardigden gevraagd, maar niemand
durft te verwachten dat die op zo korte
termijn tot zo grote resultaten zal leiden.
Wanneer er alleen maar een betrekkelijk
hechte economische alliantie uit de Brus
selse bus komt. kan Europa echter al te
vreden zijn: Ook in dit opzicht moet men
op een hinkstapsprong rekenen.
J. L.
Duitse kolentreinen
worden weer geplunderd
Met het naderen van de koude is men
in Duitsland weer begonnen met het plun
deren van kolentreinen. In de vorige win
ter zijn duizenden tonnen kolen uit de
treinen geroofd en er bestaan aanwijzin
gen, dat de kleinere diefstallen gedurende
de zomer plaats zullen maken voor geor
ganiseerde overvallen ter voorziening van
de zwarte markt. Daarom hebben de spoor
weg- en politieautoriteiten maatregelen
getroffen om de kolentransporten te be
schermen.
In de meeste steden beginnen ook houten
hekken en banken reeds te verdwijnen.
Ook de bossen uit de omgeving moeten het
ontgelden. De ruïnes van gebombardeerde
gebouwen worden nog eens op brandbaar
materiaal doorzocht. De prijs van zwarte
kolen was gedurende de zomer het tien
voud van de normale prijs; verwacht
wordt, dat deze zal stijgen tot het zeven-
tienvoudige. Hoewel de officiële toewijzing
groter is aan in de vorige winter, klagen
de Duitsers over de geringe hoeveelheid.
De meeste Duitsers menen, dat de beperk
te toewijzing het gevolg is van uitvoer ten
behoeve van herstelbetaling, hoewel van
bevoegde Duitse en Britse zijde meer dan
eens is bevestigd, dat de schaarste te wij
ten is aan gebrekkig vervoer en verhoogd
gebruik door de industrie.
Fosthume Britse onderscheiding
voor de redder van de Waalbrug
Gisteren heeft de familie van wijlen Jan
van Hooff, de redder van de Waalbrug te
Nijmegen van de Engelse ambassade offi
cieel bericht ontvangen, dat het Koning
George van Engeland behaagd heeft, hun
zoon J. van Hooff. die zich tijdens de oor
log zeer verdienstelijk gemaakt heeft voor
de geallieerde legermacht, posthuum te
onderscheiden met de „King's Comman-
dation for brave Conduct" met de twee
zilveren lauwertakken.
De officiële mededeling ging vergezeld
van een verklaring van minister-presi
dent Attlee, waarin deze zijn grote waar
dering uitspreekt voor het dappere gedrag
van Jan van Hooff.
Reeds vroeger werd Jan van Hooff door
generaal Patton van de Amerikaanse le
germacht onderscheiden met de Ameri
kaanse vrijheidsmedaille. Van Nederlandse
zijde werd hem posthuum de Militaire
Willemsorde 4e klasse verleend.
Onmiddellijke economische samenwerking
dringend noodzakelijk
De waarnemend voorzitter van de Indische
ondernemersbond, drs. van Strik, verklaarde te
Batavia ten aanzien van Nederlands-Indische
economie, dat hij de toekomst donker inziet.
De heer 'van Strik sprak een herdenkingsrede
uit ter gelegenheid van het 25-Jarig jubileum van
de onderremersbond. In zijn rede zelde de heer
van Strik: „Ondanks de Inspanning van alle
krachten hebben wij in de afgelopen twee jaar
niet kunnen bereiken, wat wij hadden gehoopt.
Na de oorlog zien wij, dat van Indonesische
zijde door velen een algehele politieke onaf
hankelijkheid op zo kort mogelijke termijn als
eis wordt gesteld". Hij releveerde, dat over het
algemeen economische hulp van het westen als
onontbeerlijk wordt geacht, en dat thans de na
druk wordt gelegd op samenwerking, juist op
economisch gebied. Nederland kan zich stellig
niet permitteren verder te heipen. wanneer het
zelf bij deze hulp slechts nadeel ondervindt.
Indien op economisch terrein geen samenwer
king is te bereiken, niet alleen ten bate van
deze gewesten, maar tevens ook van Nederland,
dan zal de fraaiste politieke oplossing geen nut
hebben", aiadus de heer van Strik.
Voorts verklaarde hij „Het Nederlands be
drijfsleven zal zich dan moeten terugtrekken.
Wordt er in het alagemeen niet te veel gespecu
leerd op de grote belangen, welke het bedrijfs
leven hier zou hebben? Wordt er niet te veel
geredeneerd in de trant van „ze hebben hier
hun kapitaal geïnvesteerd, dus ze blijven toch
om er zoveel mogelijk uit te halen". Men zie
vooral niet over het hoofd, dat, zodra voor een
bedrijf vast staat, dat een winstgevend werken
in de toekomst niet meer mogelijk is, de inves
tering daardoor volkomen waardeloos is ge
worden. Het besluit om te liquideren is dan niet
moeilijk meer.
Men denke niet, dat. na het eventueel uitval
len van het bestaande bedrijfsleven, van alle
kanten nieuwe ondernemers zullen opdagen, die
bereid zijn hun kapitaal in een land te investe
ren. waaruit hun voorgangers zich zojuist heb
ben teruggetrokken. Nieuw te Investeren
kapitaal is niet aan Indonesië gebonden.
Wanneer aan Nederlandse zijde de regering en
het bedrijfsleven niet zeer spoedig de handen
ineen zullen slaan om tezamen met de Indone-
Rechtsherstel impopulair
in Duitsland
Het Amerikaanse militaire bestuur heeft
een wet afgekondigd, welke voorziet in de
restitutie van eigendommen in de Ameri
kaanse zóne van Duitsland, die sedert 1933
uit hoofde van ras, religie en politiek der
bezitters door de nazis geconfisceerd wer
den. De waarde van deze eigendommen
wordt op 31/2 milliard mark geschat. Tach
tig tot negentig procent hiervan was Joods
bezit.
De Duitse autoriteiten dragen de ver
antwoordelijkheid voor de uitvoering van
de bepalingen van deze wet, doch de re
geringen van de staten in de Amerikaanse
zóne weigerden haar als een Duitse wet te
publiceren, omdat dit impopulair zou zijn.
siërs tot overeenstemming te komen, zal het
gevaar dreigen, dat men, ondanks eventuele
politieke successen, voor een economische déba-
cle komt te staan ten nadele van Nederland en
hebben", aldus de'heer van Strik.
Bezwaren tegen de huidige
politie-organisatie
Wegens de vele bezwaren, welke in
gemeentelijke kringen tegen de huidige
politie-organisatie blijken te bestaan, heeft
het bestuur van de Vereniging van Neder
landse Gemeenten besloten een bijzonder
congres aan dit vraagstuk te wijden. Het
congres zal op Woensdag 19 November in
Tivoli te Utrecht worden gehouden. De
leiding van deze vergadering, welke waar
schijnlijk door meer dan zeshonderd bur
gemeesters zal worden bezocht, berust bij
de voorzitter der vereniging mr. P. J.
Oud, burgemeester van Rotterdam.
Mishandelingen door SD-ers
moeten worden aangegeven
Nu het zover is, dat de Duitse en Neder
landse SD-ers binnenkort berecht zullen
worden, is het noodzakelijk dat allen, die
gedurende hui^ gevangenschap in de Euter-
pestraat of op de Weteringschans te Am
sterdam mishandeld zijn geworden, hier
van opgave doen aan het Bureau voor
Oorlogsmisdadigers, Stadionweg 135 Am
sterdam.
„Het is zeker" aldus de procureur-fiscaal
bij het Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam mr. N. J. G. Sikkel, „dat er door
Duitse en Nederlandse SD-ers zware mis
handelingen zijn gepleegd op gevangenen
in de Euterpestraat en op de Wetering
schans. Wij beschikken echter over weinig
positieve gegeven. Het publiek meent
waarschijnlijk, dat het niet nodig is aan
gifte te doen van het leed, dat de SD hen
berokkende. Dit is echter een onjuist
standpunt. Ook zij, die mishandelingen
van geringe aard ondervonden, dienen
hiervan onverwijld aangifte te doen. Velen,
die deel uitmaakten van de ondergrondse
beweging, zijn bezweken aan de mishan
delingen der SD-ers. Zij kunnen niet meer
getuigen. Doch hun levende celgenoten,
die het optreden der SD hebben meege
maakt moeten zoveel mogelijk gegevens
hoe onbelangrijk zij ook mogen schijnen
aan het Bureau voor Oorlogsmisdadigers
verstrekken".
Toen de oorlog ten einde liep en de
geallieerden steeds dichter bij Neder
land kwamen, lieten de Duitsers in de
Nederlandse waterwegen duizenden
schepen zinken. Alleen in de omgeving
van Rotterdam, waaronder begrepen
de Brielse Maas, werden 162 schepen
tot zinken gebracht, waarvan. 32 in de
Nieuwe Waterweg en 19 in de Rotter
damse en de Schiedamse havens. Bij
de telling op 1 April 1946 kwam men
tot 21 schepen minder, maar nader
hand bleek, dat onder een gezonken
boot vaak nog een andere lag. De op de
rivierbodem liggende schepen waren
van diverse grootte. Een der grootste
was wel de Franse tanker „Salomé",
welke 18.500 brt. meet. Dit schip is ge
licht en wordt thans op de werf van
Wilton-Feijenoord te Schiedam voor
Franse rekening hersteld. Het volgende
jaar zal deze bodem weer in de vaart
komen.
Voor het bergen van gezonken schepen
kent men vijf systemen. Zit een schip niet
te diep, dan kan het worden „opgekist'
De luikhoofden worden dan verhoogd tot
zij boven water uitsteken, waarna met
leegpompen kan worden begonnen. Een
tweede methode is lichten door middel van
een drijvende bok, een derde omhooghalen
door middel van tegen de zijkanten aange
brachte tanks. Dit systeem levert bij stro
mend water echter moeilijkheden op. Een
vierde methode'is lichten met vijzels en
een vijfde: het schip zover naar beneden
zuigen, dat het beneden de rivierbodem
komt te liggen en dan geen obstakel meer
vormt.
Churchill wil geen standbeeld
WVT
Er bestondèn plannen voor de oprichting
van een standbeeld van Churchill, van 70
meter hoogte, op de rotsen van Doverdat
Churchill in marine-uniform, een grote
sigaar rokend, zou voorstellen. In de punt
van de sigaar zou een licht worden aan
gebracht, dat tot in Frankrijk zichtbaar
zou zijn. Churchill heeft echter schriftelijk
te kennen gegeven, dat hij de uitvoering
van het plan liever uitgesteld zou zien tot
dat hij zich definitief uit de politiek heeft
teruggetrokken of tot na zijn dood. Men
heeft dientengevolge van het plan afgezien.
Het model van het standbeeld ziet men
op de foto.
Roemeens diplomaat windt
geen doekjes 0111 zijn opinie
Mircea Moschune-Sion, de Roemeense
zaakgelastigde te Rome heeft „in verband
met de huidige crisis in Roemenië" zijn
ontslag ingediend.
Moschune-Sion, die jn 1944 ontslag nam
uit hetzelfde ambt, daar hij „niet langer
een pro-Duitse regering" wilde dienen,
verklaarde thans, dat hij door deze daad
zijn koning en vaderland van dienst wilde
zijn.
Hongaarse logica
Zoltan Pfeiffer, de leider van de Hon
gaarse oppositiepartij, die verleden week
uit Hongarije is verdwenen, „moet als een
verrader van zijn land worden behandeld",
aldus heeft Laszlo Rajk, de Hongaarse
minister van Binnenlandse Zaken op een
persconferentie verklaard. „Wanneer de
leider van een partij als een verrader het
land verlaat, moet de gehele partij als
verraders behandeld worden", aldus Rajk.
Post voor militairen, die met het
„Groote Beer" naar Indië vertrekken moet
uiterlijk 11 November gepost zijn, wil deze cor
respondentie nog in Algiers kunnen worden uit
gereikt. Wil men de stukken bij aankomst in
Makassar doen bezorgentdan moeten zij uiterlijk
25 November ter post bezorgd zijn.
Panda en de Meestervlieger
98. „Ik wist het!" zei Oehoe. „Daar is
geen ontkomen aan!" Hij opende de porte
feuille waar zijn prijs in zat en begon met
een bezorgd gezicht het geld te tellen. „Het
is zevenhonderddrieëntachtig gulden, twee
enzeventig en een halve cent!" zei de
deurwaarder. „En dan moet U er aan den
ken, dat U in aanmerking komt voor de
vermogensaanwasbelasting en dat U de
omzetbelasting ook nog verschuldigd bént!
Over de weeldebelasting en invoeraccij-ns
voor een vliegtuig praat ik dan nog niet
eens! Mooi, dit bedrag is in orde'. Tot
ziens!" De brave ambtenaar nam beleefd
zijn hoed af en schreed heen, terwijl Oehoe
zuchtend de rest van zijn geld in zijn por
tefeuille borg en in zijn binnenzak stopte.
„Het leven is hard!" mompelde hij. „Soms
denkt men wel eens: „Waar leeft men
eigenlijk voor? Waarvoor verdient men
eigenlijk geld? Weet jij het, leerling?"
„Nee," zei Panda„Ik heb honger, baas!
Zullen we ergens gaan eten?"
De vierde methode wordt thans toege
past bij de berging van de „Prins Willem
V", een van de vier grote schepen, welke
de Duitsers in het najaar van 1944 ander
halve kilometer boven Maassluis in de
monding van de Nieuwe Waterweg lieten
zinken, om een volledige blokkade te krij
gen. Deze blokkade is grotendeels mislukt,
omdat de Duitsers geen begrip hadden van
de stromingen in de Nieuwe Waterweg.
De vier schepen waren de „Dinteldijk"
(9400 brt.). de „Prins Willem V" (1535
brt.), de „Zuiderdam" (11.000 brt.) en de
„Baud" (4400 brt.). De „Zuiderdam" is in
middels gelicht en weggesleept. Van de
„Dinteldijk", die gebroken was en niet ge
borgen kon worden, is met behulp van
explosieve stoffen een groot deel afgesla
gen. Men zal proberen de rest van het
vaartuig volgens de vijfde methode in de
rivierbedding te begraven door de stroming
er onder door te leiden.
De „Prins Willem V" verkeert nog in
zeer goede conditie. Door middel van vier
niet al te grote gaten liet men het zinken.
Het is een motorschip van 78.64 meter
lengte en 12.80 meter'breedte. Het is eigen
dom van de maatschappij „Zeevaart", te
Rotterdam. Het lag in Mei 1940 kant en
klaar op de bouwhelling van de scheeps
werf „De Merwede" te Hardinxveld, maar
het werd op 21 Augustus 1942 door de
Duitsers gevorderd en later ingericht als
moederschip voor duikboten. Ruim twee
jaar later liet men de „Prins Willem V"
zinken.
Het lag aanvankelijk vrij hoog, maar
zakte dieper door uitschuring van de bodem
tot het bleef rusten op een op 18 meter
onder water aanwezige kleibank. Alleen
de schoorsteen en de masten bleven bij laag
water zichtbaar. De eerste pogingen tot
lichten met behulp van drijvende bokken
en heftanks faalden, omdat het schip voor
een deel was volgelopen met fijn zand en
slik.
Een nieuw plan, om het schip van een
tijdelijke op pijlers rustende brug-
constructie af met kabels en hydrauli
sche vijzels langzaam uit het water te
tillen en het, wanneer het hoofddek
eenmaal boven water was, leeg te
pompen, bleek uitvoerbaar. Er werden
langszij pijlers in het water gezet van
zeer zware constructie, stalen trossen
werden onder het schip doorgetrokken
en door middel van de vijzelinstallatie
wordt beurtelings aan bakboord en aan
stuurboord het schip een tiental centi
meters hoger gehesen.
Dit werd echter eerst mogelijk, nadat
men een maand lang bezig was geweest alle
zand en slik, waarmee het schip geweldig
werd verzwaard, te verwijderen. Zo kon
het eerst'op 4 November gebeuren, dat de
vijzelstangen eindelijk omhoog gingen en
het schip 20 cm rees. In totaal moet het
echter negen meter worden opgeheven.
Maandag was het al twee en een halve
meter boven de rivierbodem. Thans ziet het
er naar uit, dat binnen veertien dagen de
berging een feit zal zijn. Met belangstelling
slaan de Maassluizenaars het ongewone en
uiterst moeilijke karwei gade.
Amerikaanse hulp aan
Griekenland schoot tekort
Truman brengt verslag uit
Truman heeft in het eerste verslag aan
het Congres over de hulpverlening aan
Griekenland en Turkije verklaard, dat de
oorzaken van politieke en economische
onrust in Griekenland, de Amerikaanse
regering ernstige ongerustheid blijven ba
ren. Truman liet doorschemeren, dat
wellicht meer dan de reeds beschikbaar
gestelde 300.000.000 dollars nodig zullen
zijn om het Griekse hulpverleningsplan te
doen slagen. Hij zeide, dat de economische
ineenstorting van Griekenland door de
Amerikaanse hulp weliswaar voorkomen
is, doch dat de toestand in wezen nog niet
is verbeterd.
Truman noemde zeven punten op, die de
toestand sinds de Amerikaanse hulpver
lening ongunstig beïnvloed hadden. „De
uitbreiding der militaire operaties heeft
het nodig gemaakt, dat de gelden inplaats
van voor economische doeleinden voor mi
litaire worden gebruikt", zeide Truman.
Hij beschuldigde „de noorderburen van
Griekenland" er van, dat zij het verslaan
der guerilla-troepen veel moeilijker ma
ken. De guerilla-troepen noemde hij gering
in aantal, doch fanatiek geleid door com
munisten, die vele verharde misdadigers
gerecruteerd hebben.
Wat Turkije betreft, dit land heeft van
Amerika reeds ontvangen: vijf millioen
voor bouw en herstel van wegen, bijna 15
millioen voor de zeemaqht, bijna 2g mil
lioen voor de luchtmacht. 48 millioen voor
de landmacht en vijf millioen voor de ver
betering der arsenalen.
Tot midden September zijn ongeveer
1600 ton aan uitrustingen in Turkije ge
bracht. Voorts werken Turkse en Ameri
kaanse technici nog aan détails van het
hulpprogramma. Truman besloot met te
verklaren dat de opdracht van Amerika in
beide landen hierin bestaat, dat getracht
moet worden, vrije volken te helpen een
regering te handhaven, zoals de meerder
heid in ieder land die wenst.
Saargebied spoedig economisch
één met Frankrijk
Volgens het blad van de Franse bezet
tingsautoriteiten in het Saargebied heeft de
gouverneur Grandval verklaard, dat de
economische samensmelting met Frankrijk
binnen 14 dagen een_feit zal zijn. De eco
nomische samenvoeging zal volgens het
blad zonder wrijvingen tot stand komen.
Dammen
District Dambond
In de week van 3 tot 10 November werden de
volgende competitiewedstrijden gespeeld voor de
Haarlemse District Dambond.
Hoofdklasse: St. BavoHDC II 8—12 en Ooster
kwartier—Oostzaan vermoedelijk einduitslag
8—12.
Eerste klasse: Stabiel—St. Bavo II 13—7; TEP-
Halfweg 6-M4; BDCHillegom 13—7 en HDC III
Hlllegom 8—12.
Tweede klasse: 't Noorden—HDC V 16—4; DOS
-HDC IV 17—3; Kijk Uit—Cruqulus 20—0; HDC
—Kijk Uit voorlopig 8—8 en HDC IV—DVS
voorl, 7—9.
Sport in 't kort
ARSENAL. VERSLAGEN.... IN PARIJS. De
raditionele wedstrijd op Wapenstilstandsdag
ussen de Racing Club de Paris en Arsenal is
net 4—3 door de Parijzenaars gewonnen. In Ant
werpen won Chelsea van een Antwerps elftal
met 3—2,
Boekenhoek
Met de inleider van Spier's laatste bundel teke
ningen, de heer Glavimans, ben ik het eens. dat
het moeilijk is om minder goede eigenschappen
in zijn werk te ontdekken, Eigenlijk is het toch
te geestig, te prettig, te amusant om op zoek
te gaan naar slordigheidjes en onvolmaaktheden.
Spier is een merkwaardig man. HIJ is door-en
door Nederlander, nuchter in zijn humor, mede
lijdend in zijn spot. Hij bezit de goede eigen
schap om zich zelf niet te sparen, Ik'bewaar
een tekening van hem. die hij op 17-jarige leef
tijd maakte en die hij mij toezond in ruil voor
een bezoek op mijn atelier. Toen reeds bezat zijn
werk het bedachtzame en zorgvuldige, dat later
in zo verheugende mate uitgroeide tot het wer
kelijk eigene en oorspronkelijke, dat het thans
typeert.
Hij is de bedachtzame gebleven, wijs gewor
den en zowaar wijsgerig. Dit laatste doet hem
moraliseren. Iets waarin hij uitstekend slaagt.
Hij spitste ziCh met de dag meer toe en werd
langzamerhand bijna feilloos.
Spier legt aan. mikt en treft meestal recht in
de roos óf dreigend dicht daarbij.
Het is een lust om naar zijn werk te kijken en
eens ruiterlijk alle goede dingen te zeggen, die
men in hem vindt.
Wie hem beoordeelt naar zijn advertentie^
gijntjes doet hem onrecht. HIJ komt ln deze
dingen niet voor de dag zoals zijn talent ver
dient. Beter leert men hem kennen uit de bundel
„Pennevruchten".
Zijn techniek is zorgvuldig, bijna zonder uit
zondering verantwoordend. Hij tekent niet wat
hij niet ziet en weet te suggereren. Hij is niet
speels, eerder beredeneerd, maar uiterst een
voudig.
Waar zijn liefde voor de natuur blijkt, zonder
bijkomstige charge, zoals uit sommige vergezich
ten, ragfijne boomgroepen en verzorgde détails,
daar is zijn werk het best, het gevoeligst.
Spier is geen schilder, maar hij voelt het
pittoreske en weet het met juistheid aan te
duiden.
Al zijn de gechargeerde dingen, de tranches-de-
vie als „Geld", „Reizen", „Zaken", „Wandelen"
ook nog zo puntig en raak, technisch zijn de
landschapjes en stadsgezichten als ..Marken" en
„Edam" veel verder en misschien zelfs juister
van aanduiding nog, omdat zij zo ontroerend
kunnen zijr. in hun eenvoud. De humor maakt
hierin plaats voor een ondefinieerbaar tragisch
element waardoor, voor mij althans, deze uitin
gen stijgen boven de moraliserende en spottende.
Daar is een milde geaardheid ln deze tekenaar,
die hem in staat stelt de doorsnee-Nederlander
(want om die gaat het) de waaijieid te zeggen
zonder hem pijn te doen, terwijl hij zich zelf all
mikpunt gebruikt.
De heer Glavimans voorzag deze Interessante
bundel van een toegewijde, onderhoudende In
leiding. HERMAN MOERKERK,
Jaag die Rheumatiek uit
Uw ledematen.
Ontdoe Uzelf van die slopende kwaal. Neem
regelmatig Kruschen Salts iedere morgen
in Uw eerste kopje thee en gevoelt U al
gauw een heel ander mens. Dat doet de we
tenschappelijke samenstelling van Kruschen
zes minerale zouten. Die wekken de bloed
zuiverende organen weer op tot jeugdig
krachtige werking. Ook Uw organen hebben
die opwekking nodig. Waarom zoudt ge ze
die dan niet geven, met Kruschen Salts onder
Uw bereik en met het vooruitzicht weer hele
maal de oude te worden, vief en fit en tot
het verzetten van bergen in fetaat? Kruschen
Salts wordt over de hele wereld verkocht.
Vraag Kruschen Salts bij Uw Apotheker of
Drogist.
(AdvJ
Olympische Spelen
Scliaatsrijdersploeg traint
in Noorwegen
Op 8 December a.s. zal de Olympische trai4
ningsploeg. bestaande uit de hardrijders Lange-*
dijk (Oudkarspel). Broekman (De Lier). Huis-
kens (Wierden). De Koning (Purmerend). Van
der Voort ('s Gravezande) en Kortenoever
('s Graveland) naar Noorwegen vertrekken, om
op de boerderij „Fjetre", bij Hamar onder lei
ding van de oud-wereldkampioen Peter Slnnerud
en zijn zoon Arve Sinnerud zich voor te berei
den op de Olympische winterspelen.
Deze ploeg zal echter pas dan in haar geheel
kunnen worden uitgezonden, indien in de ko
mende weken voldoende gelden zullen binnen
komen voor het speciale Olympische trainings
fonds van de K.N.S.B. Het ligt in de bedoeling
de rijders'tot half Januari in Noorwegen te laten
trainen, hetgeen dus neer komt op een verblijf
van ongeveer vijf weken in het buitenland.
Cricket
Nederlaag voor India
Het ongeslagen record van de Indian Tourist»
werd door de cricketploeg van Nieuw'Zuid Wales
gebroken, die met innings en 48 runs won.
Met nog twee wickets in handen had India nog
106 runs nodig om het innings-verlles te redden.
Ofschoon Iadikhari (65) en Sen (38) hardnekkig
weerstand boden, waren de Indian Tourists voor
de lunch allen uit voor 215 runs.
De uitslag was: Nieuw Zuid Wales eerste in
nings 561 voor 8 India eerste innings 298 runs
tweede innings 215 runs.
Communisme. De Russische regering heeft de
Tsjechische premier Klement Gottwald drie
moderne in Rusland gemaakte auto's cadeau
gedaan. Een van de wagens heeft Gottwald
voor zichzelf gehouden en de twee andere
aan functionarissen van de Tsjechische com
munistische partij gegeven. (U. P.)
Officieel. Volgens een officieel communiqué
heeft de Joegoslavische veiligheidsdienst op
6 November j.l. de monnik Albino Semplicio
Gomlere in een schuur van het klooster Sint
Antonlus te Pola betrapt op het uitzenden
van een radioboodschap, welke „spionnage-
gegevens voor een vreemde mogendheid" in
hield. De zender en andere bewijsstukken
zijn in beslag genomen.
Campagne. Sinds het begin wan de campagne
tegen de in Kasjmir binnengevallen stam
men heeft het Indiase leger niet meer dan
30 man aan doden verloren, aldus Reuters
speciale correspondent te Sarlnagar. In milli-
taire kringen worden de verliezen van de
invallers op „enige honderden doden"
geschat.
Zondaar zonder berouw. De Griekse vice-presl-
mler Tsaldaris heeft in het parlement ver
klaard. dat Griekenland bereid is. da
diplomatieke betrekkingen met Bulgarije te
herstellen, ofschoon Bulgarije „tot dusverre
geen tastbaar bewijs geleverd heeft van zijn
voornemen om zijn zondig verleden af te
zweren".
Tiso twee. Stefan Tiso. de neef van Josef Tiso,
„president" van Slowakije tijdens de Duitse
overheersing, is veroordeeld tot 30 Jaar ge
vangenisstraf. De aanklager had levenslang
geëist tegen Stefan Tiso. die beschuldigd
wordt van medeplichtgheid bij dfe uitvoering
van antl-JPodse wetten. Hij werd in 1945
door de Amerkaaen aan de Tsjecho-Slowaak-
se autoriteiten uitgeleverd. 7 leden van zijn
kabinet stonden met hem terecht.
Schoonmoeder. Franziska Braun, Hitler's schoon
moeder, is door het zuiveringsgerechtshof te
MUnchen vrijgesproken, daar dit de bewe
ring, dat zij zich beroemd had op de betrek
king lussen haar dochter en Hitier, onvol
doende bewijs acht voor pro-nazi-gezlndheid.
Koning. De 26-Jarlge koning Michael van Roe
menië zal morgen naar Londen vertrekken
om het huwelijk van prinses Elizabeth van
Engeland bij te wonen, aldus wordt in wel
ingelichte kringen te Boekarest vernomen.
