J
D
Paradox in het Noorden
Italianen, Oekraïners en Duitsers
PHILIPS
ph/iïShave
Landstormer deelde mee in de buit
Wereldnieuws
VRIJDAG 28 NOVEMBER 1947
1 1
IN DE WERELDPOLITIEK:
De voormalige politiepresident van Rot
terdam J. J. B„ die lid was van de N.S.B.
Bij de laatste Deense verkiezingen, die uit kunnen concluderen, dat hun natuur-
het gevolg waren van de regeringscrisis, lijke, moderne impuls tot economische sa-
boekten de Deense communisten een aan- menwerking in de grond een politiek ka-
zienlijke achteruitgang en er zijn allerlei rakter draagt en dat politieke coördinatie
aanwijzingen voor eenzelfde zwenking naar in hun kwetsbare en gevaarlijke Europese Gn °e S.S., werd verleden jaar wegens zijn
meer rechtse regionen in de Scandinavi- Noordhoek dus eigenlijk niets anders dan houding tijdens de oorlogsjaren tot drie
sche landen, zixlat men veilig kan aanne- een eveneens natuurlijke en moderne im-|laar gevangenisstraf veroordeeld. Veertien
men dat ook Noord-West-Europa zich te- puls is, die zij door d° fictie van politieke dagen geleden werd hij echter „wegens
weerstelt tegen de infiltratie van commu- onafhankelijkheid trachten te ontkennen, ®oed gedrag" in vrijheid gesteld. Zijn vroe-
nistische invloeden en overheersing van het doch die door de in dat opzicht fijngevoe- i ®ere secretaresse, die van deze vrijlating op
politieke communisme, waarvan de laatste kge Russen reeds is geconstateerd. de hoogte was, deed hiervan mededeling
onvermijdelijk op de eerste volgen zou. Wat zou trouwens logischer zijn dan dat|aan verschillende afdelingen van 't politie-
Scandinavië volgt hiermede de rest van Scandinavië, waarvan delen toch ook her- C0IT>s. Het resultaat hiervan was dat bij de
West-Europa op de voet, ofschoon het zich haaldelijk afzonderlijk slachtoffer van motorpolitie op een lijst een bijdrage ge-
daarmede niet onmiddellijk bindt aan de internationale conflicten werden, eindelijk vraagd werd voor een bloemstuk aan de
Europese plannen van de Verenigde Sta- zowel politiek als economisch de eenheid vrijgelaten B. Deze was bij die afdeling „als
ten. Dat is op dit moment nog het grote ging vormen, die het geografisch reeds is? ™ens". ,z?er gezien geweest. Ongeveer twin-
vorschil tussen het Noordelijk en het Zui-1 °e huidige pogingen tot isolatie der Scan-
delijker deel van West-Europa, en dat ver- dinavische landen in hun afzonderlijke po-
schil drukt zijn stempel op de houding I htieke hokjes en hun tegelijkertijd steeds
der Scandinavische landen ten opzichte j heftiger wordend verlangen naar economi-
van alle verschijnselen, die de voorberei- i sche eenheid spreken elkaar tegen; het ene
ding en uitvoering van het Amerikaanse' is oeroud, het andere gloednieuw. Maar
saneringsplan begeleiden. Reeds op de Pa-' het gevaar dat dreigt is van alle tijden.
Een bloemstuk voor
ex-politiepresident....
Zes Rotterdamse agenten '\f[ (je BelqISch-LltTlDUTOSe mijnen
geschorst J
De Macaroni'szijn ivcrhznmc en spaarzame mensen
rijse conferentie der Europese landen was
het Scandinavische deel duidelijk in de
oppositie en wenste hei een strikt voorbe
houd te maken ten aanzien van zijn mede
werking. aangezien het volstrekte garan
ties wenste ten aanzien van het behoud
der politieke onafhankelijkheid ingeval
het de Amerikaanse helpende hand zou
aanvaarden.
Ofschoon het duidelijk is dat de vrees
voor een uitlokken der Russische reactie
een reactie die voor de Scandinavische
landen zo veel scherper voelbaar zou zijn
dan voor het andere deel van West-Europa
een voorname reden vormt van deze
terughoudendheid, kan toch ook niet over
het hoofd worden gezien dat een land als
Zweden, van oudsher neutraal en nonbelli
gerent bij twee wereldoorlogen, die neutra
liteit zijn kostbaarste goed acht en er een
wezenlijke pijler in ziet waarop zijn onaf
hankelijkheid steunt. Diezelfde overtui
ging heeft immers ook Zwitserland, dat
toch veel minder dan Zweden en zeker
niet meer dan bijvoorbeeld Nederland een
Russische reactie behoeft te vrezen. Het
neutraliteitsbeginsel, ten dele voort
vloeiende uit het verlangen twee partijen
te beledigen en geen keuze te doen lussen
twee rivalen, heeft voor deze landen vol
gens de ervaring goed gewerkt en blijk
baar ziet men geen reden om er aan te
twijfelen, dat het een volgend maal even
goed zou werken.
Thans doet zich echter het verschijnsel
voor, dait Zweden in zijn streven naar po
litieke neutraliteit in de knel komt ten
aanzien van de economische wereldver
houdingen. De afzijdige houding der Zwe
den bij de pogingen om een Europese eco
nomische eenheid te bewerkstelligen kan
nog enigszins gerechtvaardigd worden door
het veronderstelde politieke gevaar van
de zijde der Verenigde Staten, al hebben
andere Europese naties wenzeer dat ge
vaar onder ogen gezien en overwogen, dat
het fictief moest worden geacht. Doch
wanneer Zweden zich economisch richt tot
zijn naburen Noorwegen en Denemarken
volgens de moderne impuls van deze tijd,
die de nationale economieën doet los
bersten over de nationale grenzen omdat
er eenvoudig geen andere mogelijkheid
meer is, dan ondervindt het meteen en
zo is het reeds gegaan dat degenen, die
hun vriendschap aan Zweden boden on
der voorwaarde van de meest strikte neu
traliteit, de Russen,* thans evenzeer veront
waardigd reageren op de zuiver economi
sche en regionale toenadering der Scandi
navische landen, Zweden heeft niet onder
stoelen of banken gestoken dat het geneigd
Is tot een Scandinavische tolunie, evenmin
als Noorwegen en Denemarken. Deze lan
den zien daarin allerminst een soirt blok
vorming tegen een dreiging uit het Oosten,
J. L.
(Van onze Brusselse correspondent)
Een tiental van de 70 Belgische kolen
mijnen ligt in 't landelijke Limburg. Het zijn
zeer moderne mijnen en men heeft uitgere
kend, dat er nog kolenreserves zijn voor
meer dan 500 jaren. Maar de „vuile stiel"
Daarom heeft de regering sedert de be-
vrijding speciale commissies naar het bui-
in if?T Tee" J 'e„ 1 tenland gestuurd om mijnwerkers te wer-
en later gingen zes hunner, goede vader- - J-
landers overigens, die
menig stout stukje voor hun rekening né
men, de vroegere politiechef feliciteren,
80 a 150 frs. per maand. De Bfelgische re
gering heeft zich verplicht per ton gedol
ven steenkool maandelijks in ruil voor
deze arbeidskrachten, die dezelfde rechten
en lonen als de Belgen genieten, grote hoe
veelheden kolen naar Italië te verschepen.
Toen wij ons op weg begaven naar het
van mijnwerker trekt de Limburgse jeugd Oelcrainische dorp vertelde de mijninge-
niet meer aan, niettegenstaande het zeer nieur, die als mijn zegsman en gids fun
hoge loon geschoolde arbeiders verdie- geerde, dat de jonge Italianen de gunst
nen tot 6.000 frs. per maand de dubbele genieten van de schonen van dit landelijk
antsoenen, giften en allerhande voordelen. gebleven Limburg, dat geen stakingen kent
en zeer vroom en kinderrijk is gebleven
Het kwam reeds tot huwelijken tussen
Italianen en meisjes van hier, aldus mijn
gids, en het blijkt dat de „macaroni's",
tegenstelling met wat algemeen wordt
ven. Uit Italië zouden 50.000 bouwarbei-
vf5ders komen, uit de kampen van ..verplaat-
met de lijst reeds gewaarschuwd was de arbeiders
Geef hem een
PhiliShave
U kant niet beter doen, dan
Staalbaaref s raad op te volgen
iedere man verlangt naar het gemak
en het genot van eleetrisch scheren
met de Philips „PHILISHAVE"
Staaibaard. Dan vliegt ook zija
baard eraf!
Electriscb droogscbeerapparaat
KV. PHILIPS- VERK00P-MU V. NfOttLAND. EINDHOVEN
(Adv.)
Gemaskerde mannep drongen
notariswoning binnen
Drie gemaskerde mannen, ieder gewa-
Het gaat echter niet zo makkelijk. In
Waterschei, waar een der voornaamste
mijnen ligt, zag ik een groep jonge Italia
nen sidderen bij het gezicht van de hoge
zwarte kolenbergen.
Een verrassing.
ste personen" in de Anglo-Amerikaanse geloofd, werkzame en sDaarzame lieden
ondanks het (eit. dat tijdens het rondeaan $.ne D<! P?t0°T °rP hee"
i;;_»j_ j j_ u" z/witseiiana een ïuuu tal groeven- goede parochianen mee gewonnen.
Van de 400 Oekrainers, die in de mij
nen te Genk werken en in de omgeving
wonen, werden reeds 200 man, met hun
families die naderhand uit de Duitse kam
pen zijn overgekomen, geïnstalleerd. Zij
zij'n zwijgzaam en kijken achterdochtig.
De meesten van hen spreken Duits. Geen
van deze families wil nog ooit naar Rus
land terug. Ook zif wonen in nieuwe hui
zen en worden om hun regelmaat bij het
werk ten zeerste gewaardeerd.
De laatste soort emigranten was moei
lijker op te sporen. Het betrof namelijk 80
Duitse ex-krijgsgevangenen, die thans als
vrije mijnwerkers een contract met de
maatschappij hebben afgesloten. Zij wo-
meestal bij de burgers en betalen
actie achterwege te laten. Een der agenten
was bovendien in de buurt van de gevange
nis geweest op het moment, dat B. werd
vrijgelaten en had hem daar verwelkomd.
Er was, naar de hoofdcommissaris
van politie te Rotterdam mededeelt,
tijdens de hongerperiode een goede
verstandhouding tussen dit motorcorps
en B. ontstaan. Men ging gezamen
lijk ten behoeve van het corps op voedsel
uit en het joviale optreden van de politie-
president had een soort kameraadschap ge
kweekt, waarbij de politiek eigenlijk vol
komen op de achtergrond stond. Door de
„huldiging" hebben de betrokkenen, temeer
omdat zij gewaarschuwd waren, echter iets
gedaan dat niet toelaatbaar werd geacht,
vandaar dat zij voorlopig bui^n dienst zijn
gesteld.
zo nodigde een mooie Lombardische, met
fijne smaak gekleed, die hier samen met
man-mijnwerker en twee kinderen woont.
In een gebroken Frans-Vlaams met rol
lende rrr's vertelde Maria ons dat hier in
j -t .de „Cité" een dertig Italiaanse mijnwer
pend met een revolver, hebben een inval --
i„ t.., t i TW,„, kersfamilies leven en dat de mijn meu
Dat was een jaar geleden. Enkele dagen
geleden was ik er weer, ditmaal te Genk.
Naar men mij te Brussel verzekerde zijn
thans een 10.000 Balten en andere „ver
plaatste personen", en een 18.000 Italianen
geregelde mijnarbeiders geworden en het
prikkelde mij in grote mate om te gaan
vaststellen, hoe zij leefden en werkten.
Het werd een aangename verrassing, een
openbaring. De maatschappijen hebben - der - hebben op de
nette huisjes gebouwd, met een verdieping i
en een tuintje er achter. „Entrez, stgnore
beien, huishoudelijke artikelen levert,
waarvoor de kosten maandelijks met klei-
00uau „rar.A 1 ne bedragen van het loon van de man
Se h. „e Hriè wo"1™ afgehouden; de huishuur bedraagt
gedaan in het huis van notaris L. J. Docter
te Rumpt. De notaris was met zijn echtge
note afwezig. Hun kinderen waren met de
dienstbode thuis.
opende de dienstbode de dëur en zag drie
gemaskerde mannen voor zich staan. Zij
hadden ieder een revolver in de hand. Een
hunner vroeg de notaris te spreken. Toen
de dienstbode antwoordde, dat deze niet
thuis was, gingen de mannen het huis bin
nen. Zij haalden laden en kasten in de
huiskamer overhoop, doch namen niets
mede. Zij begaven zich ook naar het kan-
toor van de notaris. Daar was echter alles
op slot. Het drietal verliet daarna het huis
en vertrok met een auto.
Prinses Irene is als kabouter
geïnstalleerd
Prinses Irene is als kabouter geïnstal
leerd in de kabouterkring van het Neder
landse Padvindstersgilde te Soestdijk, waar
in ook haar oudste zusje is opgenomen.
Prinses Juliana woonde de installatie bij.
De beul staakt
Desfourneaux, de Franse officiële beul,
is gisteren ook in staking gegaan. Hij
weigerde acht ter dood veroordeelden
te guillotineren.
Desfourneaux verlangt het salaris van
een afdelingschef in rijksdienst en een
toelage voor elk hoofd dat hij doet
vallen.
Twaalf jaar geëist tegen profiteur
van de beroving van Tiel
In Juni 1943 nam de Haarlemse foto
graaf Chr. G. v. d. L. dienst bij de Land
wacht Nederland. Als landstormer maakte
j"i~ j- hij in Maart 1945 deel uit van de Duitse
doch volgen eenvoudig de natuurlijke weg bezetting van Tiel
vnrt /4o mtoenot Irvnol^ apnrin.mi'pftl,/,
van de internationale economische ont
wikkeling, en wat Zweden betreft wordt
In die tijd hadden verscheidene in Tiel
i j i-i- i - I en omgeving woonachtige Nederlanders,
politieke neutraliteit daar-! die uit hun woonplaats hadden moeten
door geenszins verhinderd. De Russische
reactie is echter allerduidelijkst: De
Sovjet-Unie wenst geen Scandinavische
tol-irnie, geen Scandinavische economische
toenadering en is niet tevreden met Zwe-
dens politieke neutraliteit, ondanks het feit
dat die zeifis leidde tot afzijdigheid ten
opzichte van het plan-Marshall.
Dit alles kan voor de Scandinavische
landen ernstige consequenties hebben. Zwe
den haalt zich nu de Russische ontstemming
op de hals die het heeft trachten te ver
mijden en moet tot de conclusie komen,
dat deze thans volkomen overbodig is ge
worden. Meer nog, landen als Zweden en
Zwitserland moeten tot de conclusie ko
men dat. niet hun neutraliteit, doch de
mate waarin zij een economische coördina
tie van West-Europa willen saboteren, het
welgevallen van de Sovjet-Unie bepaalt.
Wanneer men de pers- en radiocampagne
van Russische zijde, die tegen het nog zeer
vage idee dei* Scandinavhsche tol-unie ge
voerd wordt, nader beschouwt, dan blijkt
dat alias wat zweemt naar het streven tot
betere economische verhoudingen in West-
Europa te komen, in Russische ogen op
neigingen tot politieke coördinatie wijst.
De Noord-Europese landen zouden daar-
De radio geeft Zatérdag
HILVERSUM I. 301.S M.
7.00. 8 00, 18.00. 20.00 en 23.00 uur Nieuws. 7.15
Gymnastiek. 7.30 Orkesten. 8.15 Orgel. 8.35 Pla
ten 9.30 Werken van Mozart 10.00 Morgenwij
ding 10.20 Feuilleton. 10 35 Russische liederen.
10 50 Symphonische muziek. 11.00 Herhaling
Radiolympus. 11.30 In de balzaal van 1903: 12.00
Platen. 12.30 Weerbericht. 12.33 Millersextet. 13.00
Strijdkrachtenprogramma. 13,30 Sylvestrl- en
koperkwartet. 14 00 Het Nederlandse lied. 14.15
Harmonie-orkesten. 15 00 Boek en publiek. 15.15
Gevraagde platen 16.00 Coöperatie en soclaiisme.
16.15 Amateurs. 16.45 Om en bij de 20. 17.15 Volks
concert. 18.15 Sponpraatje. 18.30 Strijdkrachten-
programma 19 00 Werken van Beethoven en
Mozart 19.30 Jeugd en leger. 19 40 Jeugdnleuws.
19.43 Voor Nederlanders in Duitsland. 20 08 Din
gen van de dag. 20 15 „De winkel van Slnkel".
11 15 Socia" stiseh commentaar. 21.30 Schrammel-
muzlek. 22.00 Luisterspel „Pleter Postmans be
tere helft". 22.30 „Breng eens een zonnetje".
23.15 Hobbyhoek. 23 30 Platen.
HILVERSUM. II. 414.5 M.. 218 M. en 1875 M.
7 00. 8.00, 13 00. 19 00 20.00 en 23 00 uur Nieuws.
7.15 Platen. 7.30 Morgengebed. 7.45 Symphonie-
orkest. 8 15 Platen. 9 35 Werken van Bach. 10.00
Voor kleuters. 10.15 Platen. 11.00 Ziekenbezoek
11.45 Symphonische muziek. 12 00 Angelus. 12,03
Piano en orgel. 12.30 Weerbericht. 12 33 Lichte
muziek. 12.55 Zonnewijzer. 13.15 Welk boek. 13.20
Lichte muziek 13.40 Filmpraatje. 13.50 Platen.
14.00 Toneelpraatje. 1L10 Fantasie over zeelied-
jet 14.40 Engelse les. 14.40 Engelse variété-
khmken. ii.Cö Voor Jongeren. 15 15 Debutanten-1
concert. 15.45 Kiosk, ts.oo Platen. 16.20 Geluks-
drar.g en genotzucht. 16 30 Gregoriaans. 17 00
De Wigwam. 18.00 Negerliedjes. 13.15 Weekover
zicht. 18 30 Luisterspel „Lord Jumpatit" (IX).
evaeuëren, hun geld en kostbaarheden in
bankkluizen in Tiel opgeborgen. Toen de
geallieerden in aantocht waren, lieten de
Duitsers de kluizen springen en verdeel
den de kostbaarheden en het geld, dat zij
te pakken konden krijgen. Van der L.
deelde ook mede in de buit. Hij kreeg een
bedrag van f 18.000.benevens een groot
aantal gouden en zilveren voorwerpen,
sieraden, een fototoestel en een schrijf
machine.
Donderdag had Van der L. zich voor het
Amsterdamse Bijzonder Gerechtshof onder
presidium van mr. M. van Vugt te verant
woorden. Hij gaf het ten laste gelegde vol
ledig toe. Volgens zijn verklaring had hij
niet meegedaan aan het doen springen der
kluizen. Hij bevond zich in de bunker waar
de Duitsers de buit verdeelden en had het
hem toegewezen deel aangenomen. Later
heeft hij zijn aandeel in de tuin van zijn
zuster begraven, doch de oorspronkelijke
Minister Vos over
het economisch herstel
„ledereen zou één procent
harder moeten werken"
Minister Vos heeft in Amersfoort een
rede gehouden over het economisch her
stel van ons land.
Sprekende over de productie zeide de
minister, dat in 1945 slechts 40 pet. van
de normale arbeidsprestatie werd geleverd.
In 1946 liep deze van 60 tot 80 pet. en in
1947 tot 90 pet. op. Nu telt ons land 10 pet.
meer mensen dan in 1935. hetgeen dus
zeggen wil, dat ons levenspeil 20 pet. lager
ligt dan voor de oorlog. Het verhogen van
ons productiepeil is dus een dwingende
noodzaak.
Het is volgens de minister niet voldoende
duidelijk tot ons volk doorgedrongen, dat
ons levenspeil is opgevoerd door buiten
landse hulp. Het verschil tussen in- en
uitvoer is schrikbarend groot en loopt in
de 18G0 millioen gulden. Dit bedrag moet
beslist van maand tot maand minder wor
den. „Wanneer iedere Nederlander één
procent per dag meer zou doen", aldus ir.
Vos. „dan zouden wij een heel eind op
schieten".
Worden de lonen en prijzen losgelaten,
dan winnen altijd de prijzen de wedloop.
In Amerika heeft men dit gedaan met als
gevolg dat daar de prijzen nu 30 pet. hoger
zijn dan een jaar geleden. Loslaten van lo
nen en prijzen zou tot inflatie leiden.
Op het levensmiddelenpakket legt de
eigenaars hebben thans, naar hij verklaar
de, hun eigendom teruggekregen.
In zijn requisitoir noemde de procureur
fiscaal mr. B. J. Besier dit „een hoogst
ernstig geval". Verdachte heeft, aldus spr„
zich niet alleen schuldig gemaakt aan
Drie-en-een half jaar
voor Weinreb
1 Limburgse kermissen af en toe wel eens
teveel gerstenat naar binnen gewerkt,
waarna zij zich terug in Hitler's Rijk
waanden. Zij werden echter zo duchtig
„bewerkt", dat ze het nu maar liever la
ten. Overigens zijn het vriendelijke men
sen. maar naar ik hoorde, houden politie
en Rijksveldwacht toch een oogje in het
zeil!
Toneel
Klachtenrapport over
Toneelgezelschappen
Coördiriatiebureau protesteert
Van onze toneelmedewerker)
Dezer dagen hebben drie te Breda ge
vestigde culturele verenigingen die voor
eigen risico beroepsensembles voor hun
leden laten optreden (z.g. uitkoopvereni-
gingen) een rapport gepubliceerd waarin
zij hun bezwaren tegen het beleid van de
gesubsidieerde toneelgezelschappen onder
de aandacht van de minister van Onder
wijs. Kunsten en Wetenschappen brachten.
De klachten hebben betrekking op de ge
ringe productiviteit van enkele dezer ge
zelschappen. de keuze van het repertoire
en de voortdurende stijging der uitkoop-
Niéuwe uitgaven
ADRIENNE LAUTèRE; Madame d' Aul-
noy et sa mère; ""asquelle, éditeurs.
Paris.
Mme. Lautère, die van geboorte Hollandse !s,
maar reeds lang in Frankrijk woont, heeft een
aardige historische roman geschreven, lang niet
haar eerste werk overigens. Mme. d' Aulnoy
oorspronkelijk geheten Marie Catherine Le
Jumel de Barneville, en haar latere naam ont
lenend aan een brulit en gehaat echtgenoot,
leefde haar ganse belangwekkende leven in de
regeringsperiode van Louis XIV.
Beginnend als dame. eindigde zij bovendien
als schrijfster en gastvrouwe in een vermaarde
salon; haai sprookjes zijn haar bekendste werk.
Het boek beschrijft de tijd voor zij zich aan de
literatuur ging wijden de langste tijd van haar
leven De sinistere bedrijven -van haar moeder,
een duchtige intrigante, nemen ook veel plaats
in. Het is alles levendig verteld wij worden
van BarnevlUe-le-Bertrand naar Parijs gevoerd,
dan naar Rome. naai Madrid, en naar Londen
zonder dat overigens uit dit gewemel een drama
tische eenheid tot stand komt En Juist die een
heid. geboren uit een meer dan strikt weten
schappelijke visie, is toch wel een van de recht
vaardigingen van de historische romanvorm,
die de gegevens tot klaarder en vooral persoon
lijker. leven wil brengen dan de geschiedweten
schap dat doen kan.
De pretentie naar een omvatting van het ge
beuren heeft het boek echter ook slechts- zwak
jes. aan het begin en het eind. waar de moeder
als de éne boze. maar tenslotte verslagen fee
aan de wieg van Mme. d' Aulnoy word! voor
gesteld. Verder stelt het zich tevreden met een
kleurig verhaal te zijn. rijk aan figuren en be
weging. dat men zo niet met vrucht, dan toch
met genoegen kan lezen. S. M.
EVE CURIE: MUn wereldreis in oorlogs
tijd (vertaling door N. G« Hazelhoff van
Journey among warriors), v.h. van
Ditmar, Amsterdam.
Het zou een te hoge els aan Eve Curie's boek
zijn. dat het met verouderd ware. De stof er voor
is Immers opgedaan in een reis van November
1941 tot April 1942. De oorlogsfeer, waarin zelfs
de verst ziende geesten sterker dan anders be
ïnvloed worden door de eisen van het ogenblik,
kleurt zowel de eigen woorden van de schrijf
ster als die van degenen, die zij interviewde.
Ook de atmosfeer van de landen, die zij be
schrijft. was uitzonderlijk, felier en minder ge
varieerd dan nu. En tenslotte hebben de toe
standen zich sterk gewijzigd, van de landen
die zij aandeed het meest in de gebieden onder
Engelse Invloed of heerschappij: Egypte. Voor-
Azlë. Brits Indlë. De andere landen: Rusland en
China, hebben sindsdien wat meer voortgezette
lijn in hun ontwikkeling gehad. Daarom zijn de
stukken over die beide het interessantst. Maar
ook daar heeft de tijd uiteraard de grootste
kracht van actuele reportage verzwakt; omzich
tig moet men de trekken van algemene aard er
uit schiften.
Tenzij men verzot is op deze verhalen uit de
oorlog: dan vindt men er veel genietbaars in.
Maar de spanning die er toen heerste, en het
I enthousiasme voor het streven naar de overwin-
i ning, hebben toch na de nederlaag van Duits
land en Japan^veel van hun bekoring verloren,
tezamen met hun zin. Daarom is het eminent
belang van deze vertaling niet duidelijk ten
zij het boek er misschien ln slaagt bij de lezer
achteraf lets van het gevoel van opgeslotenheid
gedurende de oorlog weg te nemen, en op die
wijze de visie op die vijf Jaar wat te verruimen.
Dat zou nog de beste rechtvaardiging van deze
publicaties zijn.
Deze bedenkingen willen overigens de ver
dienste van Mme. Curie niet aantasten; zij heeft
een voortreffelijk leesbaar boek geschreven, dat
redelijk vertaald is en men bewondert haar
energie al evenzeer als haar schranderheid en
haar toewijding. Die factoren en haar charmante
portret maken dat men op het boek niet kwaad
kan worden. S. M.
dienstneming bij de Landstorm, doch niet zjj<js zjjn na inschrijving Joodse landgeno-
ontzien te profiteren van de roof der Duit- ten ZOrgloos geworden, waardoor hun
sers in een stadje, dat door de ongelukkige waakzaamheid ten aanzien van Duitse
inwoners was verlaten. Voor dit ernstige
delict meende mr. Besier een zware straf
te moeten eisen. Hij besloot zijn requisitoir
met een gevangenisstraf te vorderen van
12 jaar met aftrek van de tijd, doorge
bracht in preventieve detentie en ontzet
ting uit alle rechten voor de tijd van het
leven. Uitspraak volgt op 11 December.
Eerste katholieke M.T.S.
in Nederland geopend
Ter gelegenheid van de opening te Breda
van de Katholieke Middelbare Technische
School „St. Virgilius", de eerste Katholieke
M.T.S. in ons land, heeft de minister van
Onderwijs, dr. Jos. J. Gielen een korte rede
uitgesproken. Hij zeide. dat het misschien
verwondering mag wekken, dat de totstand
koming van deze eerste bijzondere M.T.S.
geschiedt onder een kabinet van deze sa
menstelling. „Het kabinet heeft zich voor
genomen met name de gelijkstelling van
het bijzondere met het algemene onderwijs
te verwezenlijken. De bedoeling is met het
middelbaar technisch onderwijs te begin-
Het Haagse Bijzondere Gerechtshof ver-
oordeelde drs. F. Weinreb tot drie jaar en opvoeringen worden
zes maanden gevangenisstraf met aftrek apd
en ontzetting uit de kiesrechten voor het 8 centraal Coördinatiebureau voor het
leven, wegens hulpverlening aan de vijand. proteSteert tegen de publicatie van
Tegen hem was 10 jaar Seetst. Uit de over- me£,orardum vlL v„or de behnnde-
weging van het vonnis blijkt, dat het Hot bearotina in de Staten-Gene-
het opstellen van emigratielij^sten voor tamelijk "doorzichtige manoeu-
^gerXeïedragen Seï i overigens - juist op het ogenblik dat
^."STS stelt vast, dat niet
subsidieregeling nader
dienen wilde en zichzelf en zijn gezm j e eziG Bezwaren weerlegd
redden. Het gebruik van een gedeelte van j Bezwaren weeriega.
dit geld om andere Joden te helpen, speelt, Wat de beschuldiging van imptoductivi-
naar het oordeel van het Hof. geen rol bij ^ej^. aan^aat: het gezamenliik aantal op-
de veroordeling^ van W., omdat het^voör voeringen der eesubsidieerde gezelschao-
pen in het betreffende seizoen bedroeg
2074, waarvan alleen Comedia er op 320
dagen ruim 600 verzorgde. Ook het ver
wijt, dat het repertoire te beperkt zou
andere doeleinden verkregen was. Ener-
deportatieplannen verminderde, anderzijds zjjn houdt volgens genoemd bureau geen
kregen velen uitstel en konden op die ----- - -
manier veiligheidsmaatregelen nemen. Het
Hof achtte deze twee kwesties ongeveer
tegen elkaar opwegend. Voorts achtte het
Hof bewezen, dat W. zekere V. P. aan de
SD verraden heeft. Vier andere personen
werden door hem verraden wegens het
verbergen van Joodse eigendommen. Even
eens achtte het Hof bewezen, dat W. fn
de gevangenis medegevangenen ten behoeve
van de SD uithoorde, hetgeen voor één fa
milie onaangename gevolgen had. In aan
merking werd echter genomen, dat geen
van deze verraadzaken zeer ernstige gevol
gen heeft gehad.
steek. Na de oorlog werden ongeveer 100
nieuwe stukken uitgebracht, waarvan
meer dan de helft met algemeen erkende
culturele waai-de. Tn geen enkel land van
Europa biedt het toneel een dergelijke
verscheidenheid. Dat het publiek belang
stelling voor het eebodene aan de dag left,
wordt bewezen door ciifers van 't Centraal
Bureau voor de Statistiek die uitwijzen
dat de schouwburgen in ruim vier
millioen bezoekers telden Muziekuitvoe
ringen werden in dezelfde Deriode door
minder dan de helft van dit aantal perso
nen bijeewóond.
Het gebrek aan voldoende blijspelen is
b een internationaal verschijnsel waarvan
Middenstancispartij opgericht men de bezwaren tracht weg te nemen
door naar oude successen terue te grijpen.
Zo brengt Cees Laseur binnenkort een re
prise van „Je kunt het toch niet mee
nemen" en Ko Arnoldi van „George and
Margaret". Toegegeven moet o.i. worden
dat Van Dalsum het lachen verleerd
schijnt te zijn.
Tenslotte trachten de Bredase Uitkoop-
Te Utrecht is door personen uit het be
drijfsleven 'n midderistandspartij opgericht,
welke teil doel heeft de middenstandsbe-
langen door een eigen fractie in het parle
ment te laten behandelen.
Het dagelijks bestuur wordt gevormd
door de heren A. Th. van Engh. Den Haag,
voorzitter; W. M. Hartman, Scheveningen, I verenigingen de minister in de kaart te
nen. Met het L. O. is het reeds zover. Bij secretaris: T. de Bruijn. Gouda, penning- spelen door het voor te stellen, zonder
de kabinetsformatie is vooropgezet, dat ten meester: G. de Jager. Leidschendam; J. H. daarvoor bewijzen te leveren, alsof „het
aanzien van de middelbaar technische scho- de Sterke. Amsterdam. toneel faalt in de vervulling van zijn
len een evenredig aandeel zal worden ge- j Afdelingen werden reeds opgericht in sociaal-paedagogische functie" door het
geven aan het bijzonder onderwijs. Met Den Haag, Amsterdam. Rotterdam. Kin- opvoeren van stukken die met de zedeliik-
deze dag is dus een nieuwe stap gezet op derdijk, Zoetermeer. Leidschendam, Gouda, heid in strijd moeten worden geacht. Be
de weg naar de uitvoering van het rege- Delft. Goes, Raamdonksveer. Maastricht, houdens in twee of drie gevallen echter
ringsprogram." Venlo, Arnhem, Oosterbeek en Purmerend. zijn, van welke zijde dan ook, geen ern-
Panda en de Meester-gooehelaar
stige morele bezwaren naar voren ge
bracht.
Wij hebben het bestuurslid van de ver
eniging „Geloof en Wetenschap" te Haar
lem mevrouw Th. VorstmanCoelen naar
haar mening over de klachten uit Breda
gevraagd. Haar antwoord luidde dat zij
niet anders dan medewerking ondervond
van de grote gezelschappen en getuigde
sterk van waardering voor de geleverde
prestaties. Moeilijkheden bij het samen
stellen van een geschikt repertoire werden
door deze Katholieke uitkoop vereniging in
samenwerking met de toneeldirecties vol
komen naar wens overwonnen. De stijging
der uitkoopsommen achtte zij verre van
onredelijk als men de duurte van materia
len en de zeer noodzakelijke salarisverho
gingen in de beschouwing betrekt. Mevr.
Vorstman, erkennende dat Haarlem in een
andere positie verkeert dan Breda, achtte
de geuite bezwaren te fel gekleurd en ver
klaarde dat het speelplan van de gezel
schappen de vereniging „Geloof en Weten
schap" de mogelijkheid bood haar culturele
taak in de schouwburg naar behoren te
vervullen. Welke bedenkingen men ook
mag koesteren tegen artistiek beleid en
zakelijk beheer van de gesubsidieerde ge
zelschappen. aldus luidt onze eigen con
clusie, die van Breda zijn te onzuiver en
getuigen van te veel ondeskundigheid om
nog langer ernstig in discussie te kunnen
worden genomen. En wat denkt men van
de volgende opmerking in het besproken
memorandum: „Wij werden (na de bevrij
ding) teleurgesteld want de grote gezel
schappen hebben ons in het afgelopen sei
zoen minder goede toneelstukken aange
boden dan in de bezettingstijd"?
Sweelinrk-ronrert bi) kaarslicht. Op Maan
dag 1 Decembei zal in de Nieuwe Kerk te
Haarlem een Sweelinck-concert geeeven worden
door het Colleai'im Muslcum Amstelodamense
onder leiding van Toon Vranken en door de
organist Dolf Hendrlkse. Er zullen psalmen,
geestelijke liederen en orgelwerken van Neder
lands grootste componist uitgevoerd worden :n
de sfeer der Gouden eeuw met kaarsverlichting.
ma!g!" zei Joris. En gevolgd door Panda
liep hij achter de man aan een ruim ver
trek binnen waar, op een divan, een zéér
dik iemand in Oosterse kleding een pijp
12. Joris Goedbloed schreef in een post- stond. „Inderdaad!" zei de heer. „Welnu?"
staat nog altijd 5 gulden per gezin toe. De kantoortje een aanbevelingsbrief voor „Die wens ik tc spreken!" zei Joris. ,,Ik heb
minister hekelde de houding van een groot zichzelf, op het briefpapier van de impres- een belangrijke brief voor hem! Hij zoekt
19 20 Dansorkest. 19.45 Bandon die binden. 19.55 aantal ondernemers, die een goede prijs- sario, en daarmee gewapend stapten hij en een hoftovenaar, niet waarDie ben ik!
Symphonische muziek. 20.05 Actualiteiten. 20.12 poiitiek: trachten onmogelijk te maken. De Panda de hall van een groot hotel binnen. Geef hem dit schrijven en haast U, vriend! lag te roken. Hier is de tovenaar, Üwe
De gewone man. 20.20 Hoe heet deze plaat?. 20.30 regerjng hoopt op vrijwillige medewer- I „Alt ik goed ben ingelicht, verblijft hier Ontstem mij niet!" De zwarte heer snelde majesteit!" zei de zwarte heer buigend.
zifidzreklanker.00 22'ïo^D^riries 22 40 De van king van de ondernemers. Zo deze niet de sultan van Negorije!" zei Joris tegen heen en keerde al heel gauw weer terug ..Joris ben Pocus Effendi!' voegde Joris
Fooyens. 22.45 Avöndgebed. 23^5 Mis voor driei verleend wordt, dan zal zij niet aarzelen een in het zwart gekleed heer die daar„Inderdaad!" zei hij. „De sultan wenst U er aan toe.
«temmen. tot het nemen van dwangmaatregelen.
te ontvangen! Mag ik U voorgaan?" „Dat
Slotoffensief. Themistocles. Sophoelis, minister
president van Griekenland, heeft te Athene
verklaard, dat de Griekse regeringsstrijd
krachten de laatste voorbereidingen treffen
voor het slotoffensief tegen de guerillastrij-
ders Themistocles noemde het moreel van
de troepen, die hij op een reis langs de grens
van Nooid-Griekenrand heeft bezocht, hoog
en de discipline onwankelbaar.
Voddenraper. De Parljse prefectuur van politie
heeft medegedeeld, dat Joanovicl gear
resteerd is. Reuter meldt nader, dat Joseph
Joanovicl. de tot mlllionalr opgeklommen
Roemeense voddenraper, die gezocht werd
wegens handel met de Duitsers tijdens de
bezetting van Frankrijk, in de Amerikaanse
zöne van Duitsiand is aangetroffen en zich
vrijwillig overgegeven heeft.
Ramp. Ongeveer 200 personen zijn gedood of ge
wond tengevolge van het uit de rails lopen
van een speciale trein met Mohammedaanse
evacués bij Ambala (Oost-Pendsiaab). Naar
verluidt is het ongeluk te wijten aan een
fout van de wisselwachter.
Oplossing. De drujekers van de grdotste 6 dag
bladen te Chicago zijn 1n staking gegaan. Zij
eisen 15 dollar per 'week loonsverhoging. De
bladen worden thans getypt en vervolgens
fotografisch vermenigvuldigd.
:ioog vliegende buik. De 'Spaanse onderminis
ter van landbouw. Emillo Lama de Esprlnosa,
is toen hij zich gisteren met Franco en enige
ministers op een Jachtpartij bevond, door een
schot getroffen en ernstig gewond. Toen de
Esplnosa geraakt werd. was het reeds sche
mer en het is algemeen bekend dat het een
gevaarlijke bezigheid Is ir. de duisternis op
snelle, hoogvliegende vogels te j#gen. Lama
de Espinosa ls in een ziekenhuis te Madrid
opgenomen. (U. P.)
