Prinses Juliana wekt artsen op
hulp te gaan verlenen in Indië
Taxi? Bel 1.2.3.4.5
^oek van Oost tot West, ge vindt
geen juweel als Rosalind"
Koning Leopold is
tot terugkeer-bereid
Meer vakliteratuur voor aanstaande
onderwijzers gevraagd
r.
Kort en Bondig
I MAANDAG 8 DECEMBER 1947
HAARLEMS DAGBLAD
3
Prinses Juliana heeft Zaterdag in het
Indisch Instituut te Amsterdam een lan
delijke bijeenkomst van Nederlandse art
sen geopend. Deze bijeenkomst werd ge
houden onder auspiciën van de Neder
landse Maatschappij tot Bevordering der
Geneeskunst en de Medische Coördinatie
commissie met het doel de Nederlandse
medici aan te moedigen naar Indië tè gaan
om het groot tekort aan artsen in de ar
chipel aan te vullen.
In haar openingswoord zeide de Prinses:
„Schrijnend is het te weten, dat er in Ne
derland 6000 doktoren op 9 millioen men
sen zijn, en in Indië 1000 doktoren aan 60
a 70 millioen mensen medische hulp moe
ten verlenen. Het moge ons dankbaar
stemmen, dat er reeds vele artsen waren,
die vrijwillig naar Indië gingen. Zij dra
gen door hun arbeid in hoge mate bij tot
wederzijds begrijpen en helpen zodoende
mee een sfeer van vertrouwen te schep
pen. Voor hen zelf betekent hun arbeid
een rijke medische ervaring en tevens een
levensbevrediging, die niet te onderschat
ten is.
Wij realiseren ons, dat het voor de
meeste artsen een afwegen is van hun
verantwoordelijkheid ten opzichte van hun
gezin en van hun werkkring, tegen die
van de medische nood in Indië. Tijdens de
bezetting hebben de artsen getoond, dat
zij de hoogheid van hun beroep beseften
en dat zij bereid' waren er voor te strijden,
ook al kostte het grote offers.
Hoe groot ook persoonlijk ongemak en
eigen leed moge zijn, steeds staat de ware
geneesheer gereed om zijn diensten aan te
bieden".
De Prinses hoopte dat er onder de art
sen in Nederland wederom velen zullen
zijn, die zich gedragen voelen,door een hoge
opvatting van hun taak en zich zullen
melden om, in nauwe samenwerking met
hun Indonesische collega's, de nood te hel
pen lenigen en ook om hen, die reeds ge
durende lange tijd hun krachten gaven en
hoog nodig moeten worden afgelost, te
vervangen.
Op hen, die achterblijven rust de taak
alles in het werk te stellen .om de prak
tijk van hun collega's naar beste weten
waar te nemen en hun gezinnen met raad
en daad te steunen.
Na dit openingswoord van de Prinses
schetste dr. J. M. Planteydt, voorzitter van
de Nederlandse Maatschappij tot Bevorde-
Gladheid veroorzaakte reeks
onaangename „slippertjes"
De gladheid van de weg was oorzaak dat
Zaterdagmorgen diverse ongevallen plaats
vonden. In de Grote Houtstraat viel een 71-
jarige dame zodanig, dat zij naar de Maria-
Stichting moest worden overgebracht.
Op de Verspronckweg slipte een 59-jarige
lampekappenmaker, waardoor hij een link-
kerbovenbeenfractuur kreeg. Hij is naar de
St. Joannes de Deo vervoerd.
Op de Rijksstraatweg ter hoogte van de
Vergierdeweg slipte een 12-jarige scholier.
Hij kwam met zijn hoofd op de rand van
het trottoir terecht en kreeg een onderhuidse
bloeduitstorting.
Bij het maken van de bocht naar links op
de hoek Leidsevaart en Leidseplein viel een
45-jarige dame. Zij kreeg een hersenschud
ding en een bloeduitstorting aan de rechter
heup en is naar de Maria-Stichting over
gebracht.
Een konijnenberg in
de Hertenkamp
Nu de hertenfaniille ln de Haarlemse her
tenkamp nog niet op vooroorlogse sterkte is,
wordt door de dienst voor de Hout en de Plant
soenen veel gedaan om daar andere passende
bewoners te krijgen. Er zijn daarom ter aan
vulling schapen, eenden, ganzen, kalkoenen en
ander pluimvee gekomen. Nu zal deze winter
ook een konijnenberg gemaakt worden, waar-
In behalve ..onljnen ook marmotjes komen. De
berg wordt, dicht bij het hek aangelegd, zodat
de kinderen er dichtbij 'kunnen komen
Tegen het aanstaande voorjaar zal allés ge
reed zijn.
Sinterklaas bij de P.T.T.,
De coöperatieve P.T.T.-cantinevereniging
„Baljuw" organiseerde Zaterdagmiddag een
Sint Nicolaasfeest. De oude bisschop werd
door de kinderen vrolijk toegezongen en
zelfs de vermaningen die hij moest .uitdelen
aan enkele kleuters die in het zondenregister
van zwarte Piet voorkwamen, vermochten
de stemming niet te drukken. Onder de aan
wezigen bevond zich de directeur var? het
P.T.T.-kantoor. de heer Smit
DISTRIBUTIENIEUWS
Dinsdag bestaat er gelegenheid tot het af
halen van bonkaarten voedingsmiddelen,
schoenenbonnen, tabaks- en versnaperings-
kaarten te:
Haarlem Hek tot en met Hof.
Heemstede 9 tot 12.15 uur Ge tot en met
Go; 2 tot 4.30 uur restant G.
Blocmcndaal (Hartenlustschool) G tot en
met J.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 6 December 1947
GEHUWD: 6 Dec., F. G. Siliahus en J. van
Gompel; J. H. C. van Hooijdonk en M. C.
Egas.
BEVALLEN van een zoon: 5 Dec., A. M.
FischerSchrama; M. A. J. Nelissenvan der
Eisen; H J. MeermanHoodslag; 6 Dec., J.
A. van 't HoffTool: M. H. ZijpBaars; A.
M. WilleWillemse; D. van KesselJonker.
BEVALLEN van een dochter: 3 Dec., J. E.
van Dijckvan der Wereld; 4 Dec., J. van
VelsenBakker; 5 Dec., A. C. van Dijkede
Ruiter: E. M. SchipperWilkes; 6 Dec., A.
Van DonselaarEijkenaar; N. SmitsBroek
huizen.
OVERLEDEN: 3 Dec., M. E. Dedding—
Handgraaf. 78 j.. Gaelstraat; 4 Dec., G. H.
Creemers, 78 j., M. v. Heemskerkstraat; E. J.
F. S. BonfrerHinrichs, 50 j.. Pr. Steijn-
straat; 5 Dec.. A. HartkampHuisman, 70 j.,
Westerhoutpark; W. Wiegant. 71 j.. Santpoor
terstraat. 5 Dec., H. Smink, 73 j.. Delftstraat.
AMSTERDAMSCHE RIJTUIG MIJ.
Agenda voor Haarlem
MAANDAG 8 DECEMBER
Rembrandt: „Het lied van Bernadette",
alle leeft., 2.30 en 7.30 uur. Palace: „Het com
plot van Teheran". 14 j. 2.00, 4.15. 7.00 en 9.15
uur. Luxor: „Arsenicum en oude kant", 18
j2.30, 7.00 en 9.15 uur. City: „De veilige
haven". 18 j.. 2.15, 4.30. 7.00 en 9.15 uur.
Spaarne: „Binkie Stuart". 14 j., 2.30, 7.00 en
9.15 uur. Frans Hals: „Zijn schulden be
taald". 18 i 2.30. 7.00 en 9.15 uur.
DINSDAG 9 DECEMBER
Gem. Concertgebouw: Concertgebouw-
quintet, 8 uur. Bioscopen: Middag- en avond
voorstellingen.
ring van de Geneeskunst, die onlangs een
bezoek aan Indië heeft gebracht, de toe
standen op medisch gebied aldaar. Hij
zeide, dat 109 algemene artsen nodig zijn.
waarvan twintig voor één jaar, de anderen
voor twee of drie jaar, alsmede 23 specia
listen.
Nadat ook dr. L. Benze, die na de oor
log twee jaar in Indië heeft gewerkt, van
zijn ervaringen had verteld, werd een Rode
Kruisfilm vertoond.
DIERENLEED KAN VOORKOMEN WORDEN.
Naar aarvleitiir.g van het bericht over „Voor
kom dierenleed" verzoekt de Vereniging tegen
het Mishandelen van Dieren nogmaals de aan
dacht van het publiek te vragen voor haar Asyl
Ridderstraat 11. Het gaaf toch niet aan, wanneer
men zich van een dier moet of wil ontdoen, dit
in het water te werpen, het 's avonds in donker
en koude op straat te zeiten of zoals onlangs is
gebeurd het dier in de cabine van een Stilstaande
vrachtauto te zetten. Waarom niet het dier in
de Ridderstraat gebracht, waar het, indien het
strikt nodig is, pijnloos gedood kan worden.
Zwerfdieren worden steeds gratis opgenomen,
de eigenaar zo mogelijk opgespoord of een
nieuwe eigenaar gezocht. Indien men zich van
een dier wil of moet ontdoen kan dit dier, indien
plaatsruimte zulks toelaat, tegen vergoeding,
-worden opgenomen en de vereniging tracht zo
mogelijk een nieuwe eigenaar voor het dier ie
vinden.
Comedia speelde: „Naar het u lijkt'
Ware ons land een land van theatermin
naars. zo verzucht Cor Hermus in zijn in
leiding tot de voorstellingen door Comedia
van „Naar het.u lijkt" van William Shakes
peare, dan zou men dit stuk altijd weer tot
eigen rijk profijt willen gaan zien. Gelukkig is
Haarlem vele toneelvrienden rijk die Za
terdag in de schouwburg zijn samengeko
men om deze blijmoedige verbeelding van
stralend geluk met verbazing in zich op te
nemen. De pastorale comedie ontrolt zich
voor de ogen der toeschouwers als een hel
der toverkleed waarin de keuren tienmaal
meer beduiden dan het simpele patroon. Ge
kunt er de wereld in herkennen al naar het
u lijkt. Maar voor hem, die aan het weef
touw zat, was de wijsheid schering en de
dwaasheid inslag.
De opvoering was een van de allerbeste
Shakespeare's die men sinds lang te zien
heeft gekregen. Deze vertoning was in de
vruchtbaarste zin van het woord een spel.
dat werd gedragen door twee doorslagge
vende elementen: pralende jeugd en welbe-
heerste charme. Door een uiterst practica-
bele toneelschikking en een kleine veran
dering in de volgorde der taferelen kon dit
sprookje onbelemmerd worden afgewikkeld,
waarbij de muziek en de daardoor mogelijk
gemaakte „filmische" effecten uitstekende
diensten bewezen. Mij stoorde slechts een
klein maar niet hinderlijk teveel aan realis
me en het kortwieken, als gevolg van on
voldoende woordbeheersing. der gevleugel
de gedachten, die vaak reeds halverwege
hun vlucht veroordeeld waren in het niet te
verzinken. Daar staat dan weer tegenover
dat zelfs de kleinste rollen volwaardig wer
den weergegeven en waarlijk niet alleen
door lang geschoolde krachten. Dit is he
laas een kwaliteit, die als zeldzaam gewaar
deerd moet worden en de regisseur tot ere
strekt.
Moemt men Cor Hermus als de ziel van
deze voorstelling beschouwen, die het Ar-
denner woud en allen die er leven zijn
ademtocht heeft -ingeblazen, Mary Dressel-
huys was er het speelse hartje van. Men
zat er als het ware op te wachten dat het
publiek haar na het virtuoos vertolken van
haar grote aria's in proza terug zou roepen
om haar tot een herhaling te dwingen. Er
waren passages, vooral in de schalkse tra-
vesti-gedeelten, die men meer dan eens zou
willen horen, zo treffend completeerde een
spirituele fantasie haar warm gevoel. Voor
haar creatie geldt, met een kleine wijziging,
het motto dat haar minnaar aan de bomen
hangt: „Zoek van oost tot west. ge vindt
geen juweel als deze Rosalind".
Ik moet deze bespreking tot de hoofdrollen
beperken, al verdient juist het ensemble
de hoogste eer. Uitblinker bij de mannen
was Guus Hermus, eerst als verwijfde ho
veling en later als een onnozele scheper. Dit
kostbare talent tot uitbeelding van het
burleske heeft hij met zijn vader gemeen.
Het enige dat men kan tegen hebben op de
weergave van Orlando door Gijsbert Ter-
steeg is zijn gebrek aan forse zwier. Bepaald
onvoldoende vond ik slechts Dick van Veen
die achter een indrukwekkende verschij
ning slechts leegte verborg en geen enkele
diepere ondertoon verleende aan zijn sar
casme en melancholieke overpeinzingen.
De hoogst belangrijke rol van de nar
Toetssteen werd door Bob de Lange gekleed
in een dartel omhulsel dat meer maskeerde
dan toegevoegde kracht verleende. De hu
moristische werking kan veel sprekender
zijn, doch Bob de Lange heeft zeer terecht
gepoogd volmaakt te zijn in zijn beperkingen
en is daar zeer wel in geslaagd.
Dit is al met al een voorstelling die men
niet mag overslaan. Ook niet wanneer men
het spel in andere bezetting al eerder heeft
gezien. Shakespeare's nalatenschap is nog
nimmer volledig geopenbaard. Cor Hermus
mag zich gelukkig prijzen er zo niet meer
dan toch een helder licht op te hebben ge
worpen, waarvan de afglans kostbaar is:
een vreugde voor het hart.
DAVID KONING.
En dc muziek:
Moderne muziek bij een oud toneelstuk:
ik ben er altijd een beetje, huiverig voor,
gedachtig de vele goed bedoelde gevallen,
die in het experiment bleven steken, meest
al omdat de dienende partij de muziek
niet tot synthese met geest en stijl van het
gegeven kon komen. Bij de partituur, die
Arnold Juda voor Shakespeare's blijspel
„Naar het u lijkt" schreef, vervallen
echter alle zwaartillende bedenkingen.
Vooreerst vraagt men zich af, is
Shakespeare wel oud? Is hij van vóór zijn
tijd, van zijn eigen eeuw, van de onze of van
de tijden die na ons komen? Het speelt geen
rol. want men ervaart dat hij van alle tijden
is. dat zijn stijl alle stijlen overkoepelt. Daar
om kan een goed geschreven moderne to
neelmuziek bij hem alle kans makert En
goed geschreven is de partituur van Juda
buiten kijf. Ze is daarbij poëtisch en ver
vult haar dienende rol zoals het hoort, zon
der aandacht voor zichzelf te vragen. Ik
hoop dat de componist er nooit toe komt
om er een concert-suite uit te distilleren,
want dat zou het tegenbewijs leveren van
haar beste hoedanigheden. De echte prikke
lende blijspeltoon wordt direct raak getrof
fen; een dramatisch effect duurt niet langer
dan effectief nodig is; een liedmelodie sug
gereert een kunst die altijd oud en altijd
nieuw is; de danstonelen hebben karakter,
de instrumentatie steunt op eenvoud en
klaarheid: op de schalkse toon van de fluit,
de melancholie van de klarinet, de roman
tische woudsfeer van de hoorns; de poëti
sche innigheid van de strijkinstrumenten.
Het daverend applaus aan 't eind van de
avond was zonder twijfel en terecht
mede bedoeld voor de componist-dirigent en
zijn uitvoerders, de H.O.V. en de zingende
tonelisten, die het werk van Arnold Juda
alle eer aandeden.
JOS. DE KLERK.
Drama op St. IVicolaasavond
Oud-militair schiet zijn vrouw,
kind en schoonouders neer
Op Sint-Nicolaasavond heeft zich te
Nancy een ontstellend drama afgespeeld.
Een oud-militair geboortig van de Philip-
pijnen, gehuwd met een Franqaise doch
van haar gescheiden levende, kwam zich
vervoegen bij het huis van zijn schoon
ouders. waar ook zijn vrouw vertoefde,
met de armen vol geschenken voor zijn
twee kinderen. De schoonvader weigerde
hem de toegang, waarop de afgewezene
zich verdekt opstelde op de binnenplaats
van het huis. Toen de familie zich aan
tafel begaf klonk opeens een schot, gelost
door de oud-militair. De schoonmoeder
werd door de kogel dodelijk getroffen. De
schoonvader rende de binnenplaats op en
viel door een tweede schot. Vervolgens
drong de Philippino 't huis binnen en wond
de zijn vrouw, die met haar lichaam haar
baby trachtte te beschermen. Hij achter
volgde haar. toen zij vluchtte, en doodde
haar zowel als de baby. De oudste der
twee kinderen, die zich achter een meu
belstuk had verstopt, ontkwam aan het
bloedbad.
De dader heeft zich bij de politie aan
gegeven.
Mits zijn naam gezuiverd
wordt
Volgens een communiqué van het te
Brussel zetelende secretariaat van de ko
ning heeft koning Leopold te Pregny, nabij
Genève, een delegatie uit „het congres voor
de oplossing van het koningsvraagstuk"
een partijloos orgaan, »dat onlangs ïn Bel
gië werd opgericht, toegesproken Koning
Leopold zeide: „Bij het afleggen van de
eed tot eerbiediging van de grondwet en
de wetten van het Belgische volk heb ik
verplichtingen op mij genomen, waaraan
ik mij niet zou mogen onttrekken. Ik ben
wanneer officieel bekend zal worden ge
maakt, dat de eer van het hoofd der dy
nastie door niets is bevlekt evenals te
voren bereid, de verantwoordelijkheid
voor deze verplichtingen in het kader van
onze instellingen met verdubbelde toewij
ding te aanvaarden om voor alle Belgen
een element van eenheid en harmonie te
zijn en mede te werken aan de nationale
wederopbouw en de internationale solida
riteit. Ik twijfel er niet aan, of het land
zal mijn standpunt begrijpen en goed
keuren. Ik richt mij tot alle Belgen wan
neer ik zeg, dat ik de beste wensen koester
voor de welvaart en het geluk van ons
•aderland".
De verklaring van de koning heeft geen
directe politieke betekenis omdat zij is af
gelegd tegenover een niet-officieel lichaam
Men verwacht, dat de Belgische regering
zich binnenkort over de koningskwestie
zal uitspreken.
Naar Zaterdag te Brussel van bevoegde
zijde werd vernomen, zal de Belgische eer-
ste-minister Spaak, binnenkort een rege
ringsverklaring bekendmaken, volgens
welke de koning tijdens de oorlog en de
Duitse bezetting „zijn eer niet heeft ver
beurd", doch waarin voorbehoud wordt
gemaakt ten aanzien van enkele zijner
daden.
Spoedziting van het kabinet.
Het Belgische kabinet is bijeengeroepen
voor een spoedvergadering op hedenmid
dag, in verband met de verklaring, welke
koning Leopold te Pregny heeft afgelegd.
Hef Comité dat te Haarlem de actie leidt
voor de verkoop van het Midden-Damter-
rein te Amsterdam, is vandaag zijn grote
actie begonnen. Burgemeester Mr. P. O. F.
M. Cremers kocht bij het tentje dat op de
Grote »Markt geplaatst is, certificaten. Het
goede voorbeeld, dat spoedig navolging
had. Zo'n certificaat is een mooi bezit, als
dividend geeft het aan de koper het besef
dat hij medegewerkt heeft aan de tot stand-
homing van oorlogsmonumenten, die onze
oorlogshelden en verzetslachtoffers eren
:n bovendien steun gegeven heeft aan de
organisaties die zorgen voor de nagelaten
'betrekkingen.
Ook in de komende dagen staat het tentje
daar. Er zijn nog stapels certificaten!
Diefstallen bij de A.T.O.
in Apeldoorn
Goederen ter waarde van
f 100.000.- verdwenen
Reeds is gemeld, dat de spoorwegrecher
che, in Apeldoorn en Eerbeek enige perso
nen heeft gearresteerd, cj^e goederen welke
met de 'A.T.O. waren verzonden hadden
gestolen.
De voornaamste schuldige is H. van L„
eerste loodsknecht bij de A.T.O. te Apel
doorn, die met de A.T.O.-agent te Eerbeek.
G. J. H. een plan tot ontvreemding van
goederen in elkaar had gezet. Van de stuk-
goedzendingen, bij de A.T.O. te Apeldoorn
ten vervoer aangeboden, zocht Van L. uit
wat van zijn gading scheen, deponeerde
dit in de wagon, bestemd voor Eerbeek, in
welke plaats G. J. H. niets anders had te
doen, dan de „abusievelijk gezonden" colli
te laten verdwijnen.
Van L„ die een bekende zwarte hande
laar is, haalde met zijn eigen auto de buit
af en zorgde voor het ten gelde maken
er van. Een broer van H. trad als heler op.
Later, toen Van L., die gewantrouwd
werd, tot stalknecht werd gedegradeerd,
kocht men vier andere mensen van het
loodspersoneel om. Na aanhouding van de
zeven bij dit complot betrokkenen zijn vier
hupner in arrest gesteld. Hoeveel er ge
stolen is zal het onderzoek moeten uitma
ken, doch een waarde van circa f 100.000
wordt niet onwaarschijnlijk geacht.
Van het gestolene vooral sterke drank,
als ook goud en zilver is bij huiszoe
king voor een waarde van 7000 a 8000
terug gevonden.
Aanzienlijke schade door
binnenbrandje
Zaterdagavond brak brand uit in een
perceel aan het Nassauplein te Haarlem.
In een vertrek, dat als kantoorlokaal
diende, werd proef gestookt met een kachel
met een oliestookinriehUng.
Tijdens de afwezigheid van de bewoner
had diens zuster net kraantje wat hoger
gedraaid met het gevolg, dat de olie over
liep en begon te branden. Zij haalde hulp,
doch toen deze arriveerde, was alles reeds
zwaar berookt en bewalmd en waren door
de hitte reeds enige ruiten gesprongen. De
schade is vrij aanzienlijk, daar het kan
toor practisch onbruikbaar is geworden.
Gordijnen en stoelbekledingen waren ern
stig geschroeid, ook enkele kostbare schil
derstukken en vele belangrijke tekeningen
werden vernield.
De brandweer was spoedig ter plaatse,
doqh kon volstaan met de kachel buiten
te zetten.
SLUITING VAN GEMEENTEDIENSTEN
OP 27 DECEMBER.
Naar wij vernemen zullen od Zaterdag 27
December de kantoren der gemeentelijke
diensten en instellingen te Haarlem, voor
zover de dienst dit toelaat, gesloten zijn.
Deze maatregel is ter brandstoffenbespa-
ring getroffen.
SD-er Döhring wil niet
geboeid over straat
Het verraden der illegale
persoonsbewijzencentrale
Zaterdag heeft het Bijzonder Gerechtshof
te Amsterdam de behandeling voortgezet
van de zaak tegen de 27-jarige Joodse
vrouw Betje W„ wie ten laste is gelegd dat
zij als geheim agente van het „Devisen-
schutzkommando" de illegale persoonsbe-
ivijzencentrale te Amsterdam aan de Duit
sers heeft verraden.
Op 11 November werd de behandeling
van deze zaak uitgesteld, omdat „Kriminal-
rat" Willy Lages weigerde als getuige ver
klaringen af te leggen.
Lages nam Zaterdag een andere houdihg
aan en hield een uitvoerig betoog, waarin
hij beweerde, dat een verklaring van Betje
W., welke hem door rechercheurs van het
Bureau Nationale Veiligheid was voorge
lezen, opgesteld zou zijn door zijn vroegere
chef. de S.D.'er R.. die er belang bij had
alle schuld op de vrouw te schuiven. Vol
gens Lages zou Betje W. onder druk van
R. tot het verraad gekomen zijn.
Lages' vroegere ondergeschikte. Döhring
weigerde inlichtingen te verstrekken, om
dat hij in uniform gekleed geboeid over
straat was gevoerd.
De president bracht hem onder het oog,
dat getuigen geen voorwaarden kunnen
stellen en dat hij, als hij bleef weigeren,
niet langer in een kamp. maar in een ge
vangenis zou worden opgesloten.
Döhring: „Dat risico neem ik."
De president gaf deze getuige daarna een
uur tijd om over zijn houding na té den
ken en ging intussen verder met het ge
tuigenverhoor. Toen Döhring daarna weer
werd binnengeleid, bleek hij van mening
veranderd te zijn. Hij kreeg de toezegging,
dat hij niet meer geboeid over straat ge
voerd zal worden als hij in uniform ge
kleed is.
Uit zijn verklaringen bleek, dat Betje W
die na de overval op de persoonsbewijzen-
centrale voor de schijn was gearresteerd
en een aparte kamer kreeg in het S.D.-
gebouw in de Paulus Potterstraat, herhaal
delijk door R. en Lages werd bezocht.
De president schorste tenslotte het onder
zoek voor onbepaalde tijd, daar zowel de
advocaat-fiscaal als de verdediger nog
enige nieuwe getuigen wilden oproepen.
Een studie-centrum in het gebouw der Rijkskweek
school te Haarlem
Reeds thans bestaat een tekort aan on
derwijzers. Gevreesd werd dat dit ontstel
lend groot zou worden in de komende
jaren, omdat het geboortecijfer na de
oorlog immers zeer zeer sterk gestegen is.
Daarom zijn men weet het uit onze
vroegere mededelingen maatregelen ge
nomen om meer jongelui te bewegen de
onderwijzersopleiding te kiezen. Een der
middelen was de oprichting van spoed
cursussen, waaraan in ons land 1500 jonge
lui deelnemen. Aan de Haarlemse Kweek
school voor onderwijzers zijn er 54. In
totaal zal deze school, naar verwacht
wordt, in 1948 een tachtig nieuwe onder
wijzers afleveren.
Deze plotselinge stijging van leerlingen
plaatst de docenten voor bijzondere moei
lijkheden. Een daarvan is het schromelijk
tekort aan vakliteratuur voor beginners en
gevorderden. De bibliotheek van deze
school kan niét in de behoefte voorzien,
Dit is niet te verwonderen daar in de be
zettingsjaren de voorraden bij de uitgevers
zijn uitgeput en er nog weinig herdrukt
kon wórden.
Het algemeen belang eist, dat de oplei
ding der onderwijzex-s in elk opzicht be
vorderd wordt. Het tekort aan vaklitera
tuur moet dus aangevuld worden.
Om dit te bereiken is een commissie
door het „Werkverband van Haarlemse
leerkrachten" in het leven geroepen die
kans gezien heeft om haar voorzienings
plan op een hoger plan te brengen, waar
door ook andere studerenden buiten de
Kweekschool geholpen zullen worden. De
Kweekschool zelf heeft al ruim 500 stu
derenden, zodat de zaak wel groot moet
worden opgezet om aan de behoefte te
kunnen voldoen.
Als basis wordt gebruikt de kleine en
deels verouderde bibliotheek der Kweek
school, die evenwel belangrijk moet wor
den uitgebreid. Bij di| bibliotheek komt
(eveneens in het schoolgebouw aan de
Leidsevaart) een leestafel voor uitgaven
op onderwijsgebied (week- en maandbla
den, prospecti, brochures, enz.), een ver
zameling van nieuw uitgekomen school
boeken (ter inzage en bestudering) en een
leermiddelen-collectie voor modern-onder
wijs, aan de praktijk getoetst.
Alle studerenden kunnen zich dus tot dit
centrum wenden. De h.eer F. A. van Riet.
oud-hoofd van de school voor buitenge
woon lager onderwijs, heeft zich bereid
verklaard als bibliothecaris op te treden.
Bij voorkeur worden belanghebbenden op
Woensdagmiddag en Vrijdagavond ver
wacht.
Maar nu moeten bibliotheek en lees
tafel worden aangevuld. Daarvoor wordt
een beroep op alle ingezetenen gedaan.
Verwacht wordt dat er velen zijn die ma
teriaal hebben dat zij voor dat goede doel
willen afstaan of in bruikleen geven. In
het bijzonder zijn nodig: Verhalen en ro
mans over kinder- en schoolleven: een
rijke verscheidenheid van vertelsel- en
voorleesboeken; eenvoudige werken over
kinderkennis en psychologie; verhande
lingen over nieuwe onderwijssystemen
(Montessori, Decroly, Dalton, Kees Boeke
Wilde zwijnen worden brutaler
In Maastricht heeft een wild zwijn van
Heugem af een wandeling gemaakt naar de
voet van de St. Pietersberg. Het dier zwom
daarvoor eerst over de Maas, balanceerde
over een sluisdeur en maakte een duik om
het kanaal over te zwemmen. Hierna
bracht het een bezoek aan een oud kapel
letje, maar koos, toen de menselijke
nieuwsgierigheid hem wat al te benauwd
maakte, dezelfde weg naar Heugem terug.
Daar geraakte het zwijn bijna onder een
autobus, waarvan de chauffeur voor het
dier stopte. Enkele jagers maakten ver
geefs jacht op het zwijn. Het dier werd
slechts gewond.
Ook in Maassluis beleefde men een
avontuur met een wild zwijn, dat in de
Nieuwe Waterweg zwom. De bemanning
van een boot van de havendienst wist het
dier met een lasso te vangen. Het is door
de politie doodgeschoten. Het zwijn woog
ongeveer 100 kg en was 1.30 meter lang.
e.d.); tijdschriften (eventueel jaargangen)
en handboeken op het gebied van paeda-
gogie en psychologie, karakterkunde,
jeugdleiding, maatschappelijk werk en
schoolinrichting, allereerst in onze eigen
taal en verder in de moderne talen
Laat ieder zijn boekenkast nakijken en
afstaan wat mogelijk is!
Nederland „bedreigt"
Duits nationaal bestaan
Met grenscörrectie-eisen
Volgens de Berlijnse correspondent van
het A. N. P. heeft het Duitse grenscomité,
dat in Februari 1947 door vertegenwoordi
gers van achttien langs de Nederlandse
grens gelegen „Landkreise" te Bentheim
werd gesticht, in een uitvoerig memoran
dum zijn bevindingen omtrent de economi
sche gevolgen van eventuele grenscorrecties
neergelegd. Zoals alle voorgaande Duitse
beschouwingen over deze kwestie stelt ook
dit memorandum vast, dat het Duitse volk
zich tot herstel van de tijdens de oorlog
aangerichte schade verplicht voelt, doch het
knoopt daar meteen de opmerking aan vast,
dat bereidwilligheid tot schadeloosstelling
eindigt waar het „eigen nationaal bestaan
op het spel staat."
Na de algemene opmerking dat de winst
die voor Nederland uit grenscorrecties kan
voortvloeien niet in verhouding kan staan
tot de schade, die daar door aan de Euro
pese economie zou worden toegebracht, be
ijvert het comité zich de reeds vaak van
Duitse zijde genoemde millioenencijfers over
de bodemschatten van het betrokken gebied
te repeteren. Daarbij wordt ook nu weer
veel nadruk gelegd op de olievoorraden, die
zich volgens Duitse onderzoekingen in de
bodem van het graafschap Bentheim be
vinden.
In een historische beschouwing, die in het
memorandum is opgenomen, wordt gezegd,
dat „het meer voor de hand zou liggen wan
neer de Nederlandse regering haar wensen
tot vergroting van haar grondgebied zou
richten naar voormalige delen van het ko
ninkrijk (België en Luxemburg)." Voorts
wordt in dit onderdeel van het geschrift de
mening vertolkt, dal Nederland bij de
grensvaststellingen van 1816 en 1817 te zeer
bevoorrecht is geweest en dat eigenlijk
plaatsen als Zevenaar, Bleyerheide. Eygels-
hoven, Wylre. Sittard. Mook. Afferdën en
nog een dertigtal andere Duits behoorden
te zijn.
DE BRAND AAN DE I3WEG
Kortsluiting de oorzaak?
Men is er niet in kunnen slagen de oor
zaak van de brand aan de IJweg in de
Haarlemmermeer,' waarbij twee personen
om het leven kwamen, vast te stellen.
Het wordt onmogelijk geacht, dat de
brand aan het petroleumstel, dat de heer
A. van Eekelen even voor zijn vertrek
had aangestoken, te wijten is. Eerder wordt
aan de mogelijkheid van kortsluiting ge
dacht. Naar alle waarschijnlijkheid zijn de
twee slachtoffers, de heer C. van Tilburg,
een oud-oom, die enige tijd bij de familie
van Eekelen vertoefde en het zoontje Ma-
rinus van Eekelen, in de dikke rookwolken
gestikt. Hun stoffelijke overschotten zul
len Donderdag op de Algemene Begraaf
plaats te Hoofddorp ter aarde worden be
steld.
Sinterklaas in de weer
Sinterklaas had Zaterdagmiddag in
Heemstede druk werk. Hij bezocht eerst
een paar honderd kinderen van de leden
der Katholieke Arbeidersbeweging, die hij
met geschenken verblijdde en begaf zich
vervolgens naar het Volkskoffiehuis, waar
hij opgewacht werd door de kinderen van
P.T.T.'ers. Ook hier deelde hij met gulle
hand cadeautjes uit. Op beide bijeenkom
sten werden de jongelieden eerst zoet ge
houden met aardige films.
Burgerlijke stand van Bloemendaal
Geboorten: J P. WarmerdamDuivenvoor
den, dochter: B. WillemseLammerse, doch
ter; NI. H. HolthuijsenBontjes, zoon; H. F
Kuijten—Schoor!, zoon: E. H Ter.haeff—
Heine, dochter.
Ondertrouwd: Chr. J. Berends en C. S. v.
Iperen.
Getrouwd: B, Schouten en M. Haasnoot-
BINNENLAND
De boerderü van de landbouwer Giesen
in Herveld (Betuwe) is tot de grond toe af
gebrand. Drie paarden en vijf koeien kwa
men in de vlammen om.
De Koningin heeft Zondagmiddag een
bezoek gebracht aan het Muiderslot De
Landsvrouwe vroeg de concierge, haar be
zoek als onofficieel te beschouwen. Toen
daarop een groepje van vijf andere bezoe
kers het slot betrad, verzocht zij de concier
ge haar met deze het gebouw rond te leiden.
Drie kwartier wandelde de gids met zijn
gasten, waartussen zich H M. met haar hof
dame bevond, door het slot.
Zaterdagmiddag heeft de Koningin een
rijtoer door Amsterdam onderbroken om een
bezoek te brengen aan de tentoonstelling van
werken van de Engelse schilder William
Turner in het Stedelijk Museum.
De eerste Oostenrijkse woningen zijn
te Vlissingen gearriveerd. Op 15 December
zal met de plaatsing worden begonnen. Zij
zullen begin Februari voor bewoning ge
schikt zijn.
Er is in principe besloten tot het bou
wen van een maritiem spoorwegstation te
"Vlissingen Men verwacht dat het station ge-
teed zal zijn wanneer in 1948 de maatschap
pij Zeeland naar Vlissingen zal terugkeren.
De K.N.A.C. vestigt de aandacht van de
weggebruikers op de gevaren, welke vooral
in deze tijd van het jaar kunnen ontstaan
tengevolge van het optreden van plotselinge
gladheid der wegen.
Het ligt in het voornemen van de
K.N.A.C.. om in 1948, het regerings-jubileum
jaar vair H. M. de Koningin. waar:n tevens 't
50-jarig bestaan van de automobielclub wordt
gevierd, een demonstratie te organiseren
van oude automobieltypen uit de verschil
lende perioden van de achter ons liggende
halve eeuw.
Op Schiphol arriveerden de Ameri
kaanse fotojournalist Charles Alexander en
zijn schrijvende echtgenote. Voor een groot
Amerikaans tijdschrift zullen zij een repor
tage maken over het werk van Han van
Meegeren.
De Officier van Justitie te Amsterdam
heeft de hoofdredacteur van het weekblad
„De Vlam" gedagvaard om op 18 December
te verschijnen voor de rechtbank te Amster
dam. Hem is belediging van het openbaar
gezag ten laste gelegd. Deze vervolging heeft
betrekking op een plaat en een hoofdartikel
naar aanleiding van de gebeurtenissen rond
om de Pasoendanbeweging.
In Zuidwolde (Dr.i. heeft een brand
gewoed in de beschuitfabriek van de firma
A. Bosscher. Een woonhuis en een gedeelte
der fabriek brandden geheel uit, waardoor
een schade is ontstaan van f20.000.
Twee meisjes uit Wenum zijn Zaterdag
avond, terugkerend van een St. Nicolaasfeest
in Apeldoorn, op de Zwolseweg samen bp één
fiets rijdend, door een auto aangereden. De
10-jarige J. G. G K. die op de bagagedrager
zat, werd op slag gedood. Het andere meisje
liep een beenbreuk op.
In Arnhem werd een wielrijder, die niet
oplette, aangereden door een vrachtauto. Ter
wijl hij licht gewond op straat lag, werd hij
overreden door een andere vrachtauto, waar
van de chauffeur onder invloed van alcohol
verkeerde. De toestand van de wielrijder, die
in een ziekenhuis werd opgenomen is zorg
wekkend.
De A. N. W. B. heeft het hoofdbestuur
der P.T.T. verzocht, bij nieuwe telefoon-aan
sluitingen voorrang te verlenen aan het be
trekkelijk gering aantal aansluitingen, dat
nodig is. om de grote verkeerswegen en ia
het bijzonder de speciale autowegen te voor
zien van telefooncellen.
HAARLEM EN OMGEVING
Woensdagavond zal ds. G. de Ru, Ned.
Hervormd predikant te Rotterdam in de Ned.
Hervormde Kerk aan de Ramplaan te Over-
veen spreken over maatschappelijk en ker
kelijk leven in Zweden.
Vandaag viert mej. A. Berendes dc dag
waarop zij vóór 12>/j jaar bij de familie
Lampe, Amsterdamstraat 3, in dienst trad
als hulp in de huishouding.
Bij Koninklijk Besluit is benoemd tot
rechter in de arrondissements-rechtbank te
Haarlem mr. N. Smits, thans substituut-
griffier bij deze rechtbank, tevens secretaris
van het Centraal College voor de Reclasse
ring en van de Algemene Raad voor Psycho-
pathenzorg. Mr. Smits was secretaris van de
commissie, die een rapport heeft gemaakt
over de reorganisatie van het gevangenis
wezen.
De zangeres Han van Holk, alt, zal
Woensdag 10 December een liederenavond
geven in het Gebouw van de Religieuze
Kring, Bikenlaan 5, Aerdenhout. Medewer
king verleent Johan Otten. piano. Het pro
gramma vermeldt werken van Purcell, Han
del, Brahms, Wolf, Wildschut, Fauré en
Duparc.
De Kon. vereniging Oost en West orga
niseert op Vrij- 12 December in De Leeu
werik een le://', te houden door kapitein
W. M. B. S i oosler over „De taak onzer
troepen in Indie". Tevens zal de film „Bren
gers van recht en veiligheid" vertoond
worden.
De Haarlemse Politie Muziekvereniging
geeft op Woensdag 10 December in de Ge
meentelijke Concertzaal een concert. Het
programma vermeldt onder meer het eerste
optreden van het politie-koperkwarlet onder
leiding van Jacky Wildschut en van de be
kende ukelelemike. Na afloop is er bal met
medewerking van de „Marinucci's".
Dc Stichting Haarlemse Opera zal nog
één opvoering geven van de operette „Czar
das Fürstin", muziek Emmerich Kalman en
wel op Maandag 15 December in de Stads
schouwburg te Haarlem. Dirigent: Joh. v. 't
Vliet, Regie Ely Huyboom.
Tristan Bernard overleden
Tristan Bernard, de bekende Franse cri
ticus en schrijver van vele romans en to
neelstukken is Zondag te Parijs op 81-
jarige leeftijd overleden.
De overledene was een zeer geliefde kro
niekschrijver in de boulevardbladen. Met
zijn stuk „L'Anglais tel qu'on le parle"
(1899) en met „Le Petit Café" (1911)
schaarde hij zich in de ry van de beste
blijspelschrijvers.
Onder de titel „Het Café-tje" had dit
laatste stuk ook in ons land groot succes;
wijlen L. H. Chrispijn Jr. speelde de hoofd
rol in voortreffelijke Franse stijl.
Gedurende de oorlog werd Tristan Ber
nard op last van de Vichy-regering ge
ïnterneerd wegens zijn Joodse afkomst.
Shinwell, de Engelse minister v?n
oorlog, heeft op een bijeenkomst te Manches
ter verklaard, dat Engeland de hoge uitgaven
voor zijn gewapende strijdkrachten niet kan
bekostigen.
Amsterdamse Beurs
Slotkoera
Openings
Vrijdag
koersen
Koninklijke Olie
311
309%
283%
2851,4,
365
365
170%
168
Nederlandse Ford
350
348
Nederlandse Kabel
302
Calvé certificaten
174%
Scheepvaart-Unie
197
19814,
Holl.-Amerika Lijn
187&
187
Deli Maatschappij
165
H. V A.
229
228%
A'dam Rubber
153
152^
Ned Handel Mij.
157
154 »/2
N.-I. Handelsbank
107
106i,|
Biliiton Mij II
415
Claim Kon. Olie
