c
J
J
De intellectuele NSB -er ten voeten uit
Têge* t
Madoera werd aan zijn lof overgelaten
Schijvenaar maakt sprintjes bij de Westertoren
Rustig gaat EDO
op de ingeslagen weg voort
Sport in het kort
Nieuwe uitgaven
Wereldnieuws
DINSDAG 9 DECEMBER 1947
2
EEN SCHERP GESCHRIFT
Kroniek van querulanten en fanatici.
..Memoires" door MARTHA BAAN.
N V. Uitgeverij voorheen C. A. Mees,
Santpoort.
De belangrijkste boeken vallen niet op door
hun uiterlijk. Dat geldt wel in bijzondere mate
voor het sober uitgegeven geschriftje, dat zich
onder de titel „Mémoires" aandient. Nietszeggend
is het pseudoniem van de schrijfster, weinig
oorspronkelijk ook de aanduiding van haar werk.
Maar wie niet uit snobistische overwegingen
het boekje uit handen legt om zich tot de klin
kende en van ouds bekende namen te wenden,
zal door de lectuur van deze herinneringen niet
alleen geboeid, maar ook verbijsterd worden.
Hij zal deze „Mémoires" van een vrouw, die in
de kringen van de heel- en half-intellectuéle N
S. B.-ers, van de Dijten. de Goedewaagens, de
Brunlngs en de Wijdevelds, de Goedhuysen en
de Krekels kind aan huis was. in een ruk uit
lezen en daarbij een lnzleht verwerven in de
ideologische voosheid, waarop het natlonaal-
soclalismc gebouwd was.
In deze Mémoires ls een vrouw aan het woord,
die vijf en twintig Jaar het leven gedeeld heeft
met een studeerkamergeleerde, een archivaris,
die ernstig gebukt ging onder zijn gebrek aan
vitaliteit en viriliteit en dit door heroïsche en
overspannen theorieën poogt te maskeren. Phiiip.
zo zegt de schrijfster, trachtte de begrijpende
en meegaande, dociele Intellectueel, die hij in
^■zen was. niet alleen in zich zelf maar waar
ook hij hem ais een spiegelbeeld van zichzelf
in anderen aantrof, te vernietigen. Dit alles ter-
wille van een manlijkheid, die door het intellec
tuele in hem werd bedreigd en ondermijnd.
Onder de haarscherpe psychologische visie
van de auteur wordt ons al gauw duidelijk, dat
we hier met een querulant te maken hebben,
die zijn heil moest gaan zoeken ih de mythe
van het Duitse rijk. „Alleen Duitsland was zo
chaotisch van wezen, dat men er van verwachten
en denken kon vrijwel wat men wilde". Zo komt
van het één het ander: het begint, voor de
oorlog, met een coquetteren met de „Dietse ge
dachte". het houden van lezingen voor een kring
van Duitse industriëlen. Om hem heen vormt
zich een kring van vooral Jongere geest
verwanten. jdie hij imponeert met apodictische
uitspraken, overigens zoveel mogelijk aan
anderen ontleend. Wanneer dan de oorlogs
dagen van 1940 komen wordt de harde werke
lijkheid door hem weggepraat met grote woor
den en mistige begrippen. Hij sprak tegen de
mensen graag van Revolutie, van „een terug
grijpen op er. herstellen van oer-oude. onver
woestbare. in vergetelheid geraakte maar
eeuwige waarden". Men ziet: het gehele jargon
van „De Waag". „De Schouw", „Nederland"
en hoe al de andere periodieken van de intellec
tuele N.S.B.-spinazie ook heten mochten vinden
we terug in de mond van Philip, die natuurlijk
wel zo wijs was geen lid van de „Beweging" te
worden, maar dank zij de relaties met zijn
Duitse industriëlen een sleutelpositie in het Ne
derland van na de bezetting innam.
Psychologisch meesterstukje.
De analyse, die de schrijfster geeft, van de
desperadohouding, die deze verdwaasden wel
moesten gaan aannemen naarmate de oorlogs
kansen voor Duitsland ongunstiger werden en
die tenslotte uitloopt op een dienstnemen aan het
Oostfront, ls een psychologisch meesterstukje.
Daarbij geeft Martha Baan blijk een gevoel voor
humor te bezitten, dat de beklemming, die hoe
verder men met de lezing vordert benauwender
wordt, weldadig doorbreekt. WIJ wijzen op de
kostelijke beschrijving, die zij van een Jour-
nalistenkamp op de „Cannenburg" geeft, waar
in onbarmhartig de draak gestoken wordt mei
de opgeblazen theorieën van de „volkse" kunst
en haar symbolen.
Wanneer wij echter de „Mémoires" van Martha
Baan aanbevelen, dan is dat in de eerste plaats
omdat zij ons een heldere kijk geven op de
geestesgesteldheid en geöachtenwereld van de
om ideologische motieven bewuste aanhangers
var. de r.ationaal-sbcialistische idee. Litterair
gesproken is dit geschrift zeker niet gaaf. het
geen vooral uitkomt in de enkele bladzijden, die
ter inleiding en a!s nawoord dieren en die blijk
baar bedoeld zijn om vroegere geestverwanten in
de waan te brengen, dat de schrijfster in het
buitenland vertoeft.
Vroegere geestverwanten: inderdaad. Martha
Baan geeft in haar geschrift maar al te duidelijk
blijk, dat de aversie, die zij jegens haar echtge
noot is gaan voelen uit een zuiver persoonlijke
teleurstelling in zijn karakter is ontstaan. Zij
De Staat benadeeld
voor millioenen
Fraude in kampen voor
politieke delinquenten
Naar wij van welingelichte zijde verne
men zijn er grote onregelmatigheden
aan het licht gekomen in verschillende
kampen van politieke delinquenten.
Deze kampen ressorteren, onder het Di
rectoraat-Generaal voor de Bijzondere
Rechtspleging.
De knoeierijen, welke zich uitstrekken
over een tijdvak van anderhalf jaar, be
treffen dubbele facturen en leveranties op
het gebied van auto- en motoronderdelen
en het onjuist invullen van loonstaten. De
Nederlandse Staat zou hierdoor voor
enkele millioenen zijn benadeeld. In een
der kampen is een werkplaats ontdekt voor
auto's en motoren, waarvan het bestaan
aan de betrokken autoriteiten niet bekend
zou zijn. Met behulp van dubbel geleverde
materialen werden hier herstellingen ver
richt aan particuliere auto's. Door een
onjuist beheer van de betrokken dienst zijn
deze knoeierijen mogelijk geworden. Pe
Officier van Justitie in Den Haag heeft een
uitgebreid onderzoek gelast.
De radio geeft Woensdag
HILVERSUM I. 301.5 M.
7.00. 8.00. 13 00. 18.00. 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7 15 Gvmnastiek. 7.30 en 8.15 Platen.
8 50 Voor de vrouw. 9.00 Werken van Dvorak.
30.00 Morgenwijding. 10.20 Voor de keuken.
10 35 Platen. 20.45 Voordracht. 11.00 Platen.
12 00 Dansorkcst. 12.30 Weerbericht. 12.33
Voor 't platteland. 12.33 Kilima Hawaï lans.
13 15 Kalender. 13.20 Lichte muziek. 14.00
Kinderboeken. 14.15 Jeugdconcert. 15.00 Luis
terspel voor de jeugd. 15.30 Kinderkoor. 15.45
Voowftieken. 16.15 Vragen staat vrij. 16.45 Het
Stond in de krant. 17.15 Orgel. 17.30 Volks
herstel. 17.35 Malando-orkest. 18 20 Orkest
Jack Payne. 18.30 Strijdkrachtenprogramma.
19.00 Beginselprogramma P. v. d. A. 19.15 E.
T. A -trio. 19.30 VPRO-cursus. 19.45 Lezen in
de Bijbel. 20.05 Dingen van de dag. 20.15
Operamuziek. 21.15 Luisterspel „Marietje'
21.45 Viool en piano. 22.15 Chanoekafeest.
22.45 „Multatuliana". 23.15 Zang en Orgel.
23 30 Platen.
HILVERSUM II. 414.5 M., 218 M. en 1875 M.
7.00, 8.00. 13 00, 19.00. 20.00 en 22.30 uur
Nieuws. 7.15 Platen. 7.45 Woord voor de dag.
8 15 Engels kerkkoor. 8.30 Platen. 9.00 Zieken
bezoek. 9.35 Symphonische muziek. 10.30
Morgendienst. 11.00 Pianosonate van Beet
hoven. 11.25 Luisterspel „Esther" (II). 12.00
Lichte muziek. 12.30 Weerbericht. 12.33 Ad-
ventstonde. 13.15 Piano. 13.50 Orgel. 14.35
Platen. 15.00 Jeugdconcert. 16.00 Voor jonge
postzegelverzamelaars. 16.15 Meisjeskoor.
16 45 Voor de jeugd. 17.30 Hawaiianklanken.
17.45 Het rijk over zee. 18.00 Motet Psalm 130.
18 20 Platen 18.30 Over de zending. 18.50
Gerschwinmedley. 1915 Nieuws uit Indie_.
19.30 Actualiteiten 19 45 Engelse les. 2015
pianomuziek van Schubert. 20.25 Concertge
bouworkest met Otto Klemperer. 21.20 Boek
bespreking. 21.40 Vervolg Concertgebouw
orkest 22.45 Avondwijding. 23.00 De Kapa-
Jtaia's. 23.20 Platen.
geeft toe. dat zij ook wel iets In de „Dietse
gedachte" zag en wanneer Philip zich meer en
meer met allerlei duistere figuren van de Intel
lectuele zelfkant gaat inlaten, dat blijkt uit niets
dat zij daar protest tegen aantekent. De lezer
krijgt sterk de Indruk, dat zij ook zonder de
N.S.B.ook zonder het keren van de Duitse
krijgskansen van deze man genoeg zou hebben
gekregen. En de schaarse opmerkingen, die zij
over de „anti's" maakt, bewijzen duidelijk, dat
zij van hun denkbeelden niet veel begrepen
heeft. Een ehkel voorbeeld: „Terwijl ver weg de
oorlog woedde, geloofden zij aan het mooie weer.
Zij zetten alles van zich af en leefden onbe
kommerd (spatiëring van ons) verder". Wie
het geloven wil. gelove het.
Andere besprekers hebben zich bezig gehou
den met de vraag wie met de hoofdfiguur uit
dit boekje bedoeld kan zijn. Sterke aanwijzin
gen gingen in de richting van „professor" Kre
kel. Persoonlijk lijkt het ons bijster onbelangrijk
wiens portret ons hier geboden wordt. Zoals wij
reeds in de aanhef zelden, geldt de hier gegeven
zielkundige ontleding voor een gehele groep
dragers van de nattonaal-soclalistische gedachte.
In deze tijd. nu de wereld maatschappelijk en
geestelijk nog in gisting ls cn een warme voe
dingsbodem vormt voor geestelijke absurditei
ten, kunnen deze herinneringen een welkome
handleiding zijn. J. H. B.
Kostjuffrouw van Krist voor
het Haarlemse Tribunaal
Naar wij vernemen zal mevr. A. R.-K..
in Haarlem beter bekend als „Zwarte
Alida", de kostjuffrouw van de beruchte
I.D.■.rechercheur Fake Krist, op Dinsdag
16 December voor de tweede kamer van
het Haarlemse Tribunaal terecht staan.
Duitse inval als tragi-comedie. In Decem
ber wordt in het Castle Theatre te Farnham
bij Londen de première gegeven van „Nacht
schade", een nieuw toneelstuk van H. B.
Fortuin. Het is een tragi-comedie in twee
bedrijven, die toont hoe drie personen, een
schrijver, een schilder en een emigrante
reageren op de Duitse inval in Nederland.
Operatieve dankbetuiging. Ter viering
van de totstandkoming van de Belgisch-Ne
derlands-Luxemburgse douane-unie, welke
met ingang van 1 Januari 1948 in werking
zal treden, en als blijk van dankbaarheid
voor wat België in de na-oorlogse periode
voor Nederland heeft gedaan, zal de Neder
landse opera op Vrijdag 19 December te
Brussel „Hoffman's vertellingen" opvoeren.
Van Nederlandse zijde zal deze voorstelling
bijgewoond worden door dr. L. J. M. Beel,
Baron van Boetzelaer van Oosterhout, dr. J.
Gielen.
Stuk van Slauerhoff te Haarlem. Slauer-
hoff's toneelstuk „Jan Pieterszn Coen" dat
ter gelegenheid van de Boekenweek 1948
zal worden opgevoerd, wordt op 1 Maart te
Haarlem gebracht. De algemene artistieke
leiding van de opvoeringen berust bij Carel
Bnels.
HANDIG
OM MEE
TE NEMEN.'
r/ïïa&U/
ZWITSAL FABRIEKEN-APELDOORN
Djokja koos slecht
voorbeeld
(Van onze correspondent te Batavia).
De regering van de republiek heeft in
haar memorandum, gericht aan de Com
missie voor Goede Diensten, de Neder
landers ervan beticht, de economische
positie van de republiek te hebben aange
tast door de militaire actie. Dit is een halve
waarheid.
Deze archipel kent gebieden, die een
voedseloverschot produceren, en gebieden,
waar een ernstig tekort aan voedsel heerst.
Vele van deze overschotgebieden zijn door
de actie in onze handen gevallen. Door
onmiddellijk het transport te organiseren
en een distributiesysteem in werking te
stellen, konden wij zoals dat ook vroe
ger gebeurde de andere gebieden te hulp
komen. Het is waar, dat Djokja thans van
dit overschot niet meer profiteert. Het is
evenzeer waar, dat nu anderen ervan pro
fiteren, die het zeer hard nodig hebben.
Een van de meest frappante voorbeelden
is Madoera, waarover heden in Indië veel
te doen is. Madoera is een schraal eiland,
dat weinig natuurlijke hulpbronnen bezit.
De Japanners hebben weinig belangstel
ling voor dit eiland gehad, en beperkten
hun interesse tot de mannelijke bevolking,
die tot de beste werkkrachten van Indië
behoort. Zij hebben deze in grote aantallen
als „romusha's" afgevoerd en ze overal,
waar koelies nodig waren, aan het werk
gezet, ook buiten deze archipel. Nu stelt
de republiek in haar memorandum Ma
doera als voorbeeld van het Nederlandse
economische blokkade-systeem. Zij zegt:
„De schaarste aan voedsel en kleding, die
door de Japanners was geschapen, werd
door de Nederlandse blokkade verscherpt,
totdat de bevolking bereid was iedereen
te verwelkomen, die middelen van be
staan meebracht."
Dit is nu een zeer averechtse voorstel
ling van zaken. De Nederlandse marine
heeft wel regelmatig de republikeinse
transporten aangehouden, doch alleen
voor onderzoek naar ondernemingsproduc
ten, die niet aan de republiek, doch aan de
eigenaars toebehoorden. Bevolkingsproduc
ten zijn nooit in beslag genomen, en zeker
geen mais en rijst, die het volksvoedsel van
Madoera vormen. Bovendien werd voedsel
voor de bevolking nimmer door haar in be
slag genomen, ongeacht de herkomst. Een
andere zaak is, dat in de jaren van de re
publiek ter nauwernood voedseltransporten
naar Madoera zijn gegaan. Indien er
sprake is van een blokkade, dan komt deze
geheel voor rekening van Djokja, dat uit
machteloosheid of gebrek aan belangstel-
Niets gevonden bij Egmond
Een kleine vloot van sleep- en redding
boten heeft gisteren in de dikke mist de
zee bij Egmond en Petten, waar een on
bekend schip blijkens opgevangen nood
seinen in moeilijkheden zou verkeren, af
gezocht. Zonder succes overigens, want
zowel de Neeltje Jacoba en de sleper
„Nestor", als de sleepboten „Oceaan",
„Maas" en de „President Steyn" (de red
dingboot uit Egmond) zijn in de loop van
de dag onverrichter zake naar hun thuis
haven teruggevaren.
Inmiddels is gebleken, dat de boot, die
door de Neeltje Jacoba Maandagochtend
werd aangetroffen een vrachtboot was, die
in ballast voor anker lag.
ling een deel van de bevolking aan de
hongerdood heeft prijsgegeven. Madoera
leverde immers te weinig op om belangrijk
te zjjn.
Het voorbeeld is door Djokja dan ook
wel uiterst ongelukkig gekozen. Het ge
hele document is trouwens vermoedelijk
alleen maar bedoeld om de gebeurtenissen
op Madoera van republikeinse kant te
rechtvaardigen, want zij vormen voor
Djokja een uiterst pijnlijke zaak. Het is
niet prettig, indien men een tegenstander
alleen maar verwijten kan, dat hij de plich
ten vervult, die men zelve zo schromelijk
heeft vei-waarloosd. Het was evenmin pret
tig voor de republiek, dat het Nederlandse
civiele bestuur zonder enige militaire
tegenstand te ondervinden met geestdrift
door een verwaarloosde bevolking wordt
begroet, als het kleren en voedsel komt
brengen. Hierbij kwamen geen wapenen
te pas, omdat er eenvoudig aan de andere
kant geen soldaten stonden en omdat, als
zij er wel gestaan zouden hebben, de hulp
actie nooit zou zijn ondernomen. Er kan
moeilijk bezwaar zijn bij een Commissie
voor Goede Diensten tegen de goede
diensten, welke wij aan een uitgehongerde
en aan haar lot overgelaten bevolking
hebben aangeboden. Het protest van de
republiek staat wel zeer zwak.
Chaplin keert Hollywood
de rug toe
Engelse weekblad „Reynolds News",
verklaart Charlie Chaplin te hebben be
sloten, Hollywood en zijn bewoners „de
oorlog te verklaren" en wellicht binnen
afzienbare tijd de Verenigde Staten te
gaan verlaten.
„Hollyivood"aldus Chaplin „gaat
ten gronde omdat het geen films van
artistieke waarde meer maakt. Holly
wood vervaardigt slechts kilometers
filmband.
Hollywood is bezig de laatste slag te
verliezen als het niet gaat beseffen, dat
meesterwerken onmogelijk aan de
lopende band geproduceerd kunnen
worden".
VOETBAL
In September, toen het voetbalseizoen
nog beginnen moest, vertrouwde Henk
Schij venaar ons toe: „Er komt een eerste
klas-kampioen in Haarlem". Natuurlijk
moesten wij er op laten volgen: „Welke
club?". „EDO" was zijn besliste antwoord.
Wij leven nu drie maanden verder en
het ziet er naar uit, dat de wens van de
internationaal in vervulling zal gaan.
Dezer dagen was hij echter terecht wat
bescheidener, maar hij is begrijpelijk met
veel hoop bezield. „Er zal nog veel ge
beuren in de komende maanden en EDO
krijgt het steeds moeilijker, omdat de clubs
extra haar best zullen doen, om van ons
te winnen. En als de eerste nederlaag ge-
incasseerd moet worden, dan behoeft het
nog niet te betekenen, dat spoedig meer
zullen volgen. Tot nu toe heeft de ploeg
verscheidene malen verdiend gewonnen.
Vooral de resultaten tegen DOS, DWS en
DFC mogen genoemd worden. In de toe
komst gaan we rustig verder".
Een deel van het gesprek was gewijd
aan de huidige systemen. Schijvenaar kan
zich aan enkele aanpassen. Met het Neder
lands elftal is hij in het stopper-spil-
systeem opgenomen en dan moet hij zich
nog meer inspannen dan bij het systeem,
dat EDO speelt. Daarom oefent de inter
nationaal terdege, om fit te blijven, het
geen blijkt uit zijn weekprogramma:
Dinsdagavond trainen met de Nederlands
elftalclub te Rotterdam.
Woensdag en Donderdag loopoefeningen
op de Prinsengracht te Amsterdam.
Vrijdagavond oefenen met zijn elftal in
het Noorder Sportpark.
Zondagmiddag voetbalwedstrijd.
Dat hij het in het Haarlemse elftal wal
rustiger kan aandoen, vindt zijn oorzaak
in het feit, dat de kanllialfs de verdediging
zo uitstekend steunen. Eigenaardig vond
Schijvenaar het, dat het spel van EDO niet
gewaardeerd wordt. Algemeen wordt het
stopper-spil-systeem het allerbeste ge
noemd. Of dat zo is, wilde hij in het mid
den laten, maar volgens Schijvenaar ge
beurt het veel, dat het niet op de juiste
wijze wordt toegepast en dan ontstaan
gevaarlijke situaties, waarvan goede voor
hoedespelers, waarover ons land minder
beschikt dan over verdedigers, gebruik
kunnen maken. Het spel van EDO is ook
te bestrijden. Dat heeft Schijvenaar vooral
geleerd, toen hij op 21 September de
Oranje-trui droeg en tegen Zwitserland
uitkwam. De internationaal merkte op, dat
hij het tegenspel niet kan meedelen en
wach* maar af, wat de toekomstige tegen
standers zullen doen.»
Wie de aanvoerder van EDO kent, weet,
dat hij een serieuze speler is en veel aan
dacht besteed aan de training. Hij trekt
er zich niets van aan, als hü voor z.ijn
bloemenwinkel op de Prinsengracht, niet
ver van de Westertoren, hard loopt en de
Amsterdammers hem belangstellend vol
gen. Met zijn tegenwoordige stadgenoten
kan hij het overigens goed vinden en hij
maakt in de volkrijke wijk goede zaken.
Kan hij Haarlem als woonplaats vergeten,
de voetbalclub EDO blijft hij trouw. De
ploeggeest is voortreffelijk en die bevor
dert het verloop in de competitie ten volle.
Onder leiding van» de Engelsman Lawrence
wordt er ernstig gewerkt. Deze voelde
aanvankelijk wel voor doorvoering van het
stopper-spil-systeem. maar hij begreep
volkomen, dat in dezelfde geest van EDO
verder gewerkt moest worden. Dat ge
schiedt thans en met groot succes. Twee-
Autoeapriolen op gladde
wegen
Op de Bosdijk te Best schoof op het ijs-
gladde wegdek een uit Boxtel komende
auto van de weg af en belandde tegen een
boerderij. De bestuurder stapte uit en
wilde na hem komende automobilisten op
het slipgevaar opmerkzaam maken, doch
zij zagen hem echter blijkbaar voor een
„lifter" aan. De ene wagen na de andere
slipte. Twee kwamen in een sloot terecht,
de derde reed tegen een boom.
Toen de vier gederailleerde automobilis
ten op de weg stonden te praten, kwam nog
een wagen aanrijden uit de richting Best,
bestuurd door een dame uit Eindhoven, die
eveneens niet op de waarschuwingen van
de gestrande automobilisten reageerde.
Haar auto reed op een der in de sloot lig
gende wagens waarbij de bestuurster en
haar dochtertje gewond werden.
De auto's werden alle min of meer ern
stig beschadigd.
„BENELUX"-TIJDSCHRIFT.
Binnenkort zal vanwege het comité voor
de Belgisch-Nederlands-Luxemburgse sa
menwerking, het maandblad „Benelux"
worden uitgegeven. Het tijdschrift zal in
België geredigeerd en in Nederland ge
drukt worden.
Opoe Herfst 106 jaar
Opoe Herfst, Nederlands oudste inwoon
ster, vierde gisteren haar 106de verjaardag.
Er was verzocht, met het oog op het feit,
dat verleden jaar vierhonderd bezoekers
haar kwamen gelukwensen, waarvan zij in
Januari van dit jaar nog kwade gevolgen
ondervond, de belangstelling te beperken.
Maar gistermorgen vroeg was de krasse
oude dame, gezeten in een met bloemen
versierde stoel en met een gele chrysant op
de feestelijke zwart-satijnen blouse, reeds
omringd door een grote schare familieleden
en kennissen. Achter haar prijkte op de
schoorsteen een grote bos rode rozen, die
haar kleinzoon, die in Indië dient en de
oudste zoon is van haar 58-jarige jongste
spruit, telegrafisch voor haar in Rotterdam
had besteld.
De vele gelukstelegrammen en felicitatie-
kaarten kon zij nog heel goed lezen, al
moet bij een dergelijk karwei even de bril
opgezet worden.
De Rotterdamse militairen aan boord van
de „Kota Inten" hadden haar een geluk-
wenstelegram gestuurd van de volgende in
houd: „Amsterdam heeft zijn Dampaleis,
Den Haag zijn Ridderzaal, maar wij Rot
terdammers zijn trots op onze opoe Herfst.
Langs deze weg onze hartelijke gelukwen
sen en nog vele jaren."
In de loop van de morgen kwam de chef
van het kabinet van de burgemeester diens
gelukwensen overbrengen, daar de burge
meester zelf wegens ambtsbezigheden ver
hinderd was.
Opoe Herfst leek na deze drukke dag niet
vermoeid, 's Middags rusten doet zij niet,
zo vertelde haar dochter. „Zij gaat liever
om één uur 's nachts naar bed dan om
twaalf uur."
Panda en de Meester-gooclielaar
21. Drie en een halve tel nadat de sultan
op de gong had geslagen, trad er een kost
baar gekleed hoveling binnen die een diepe
buiging maakte. ..Wat verlangt mijn hoog-
machtige gebieder van zijn nietige groot
vizier," vroeg hij, „Ahem.f" zei de sultan.
„Je bent nu aï tivintig jaren mijn groot
vizier, niet waar?" „Eén en twintig jaren
vier maanden en twee weken, doorluchtige
vorst!" antwoordde de grootvizier. „Wel
nu," zei de sultan. „Dat is een lange t\jd!
Eén en twintig jaren lang heb je me nu
dwars gezeten en me belet om nel zo veel
taartjes te eten als ik wildeKortom, je ge
zicht verveelt me! Zie je dat poortje daar?
Loop er onder door en verdwijn!" „Zoals
U beveelt, grootmachtig opperheerser!" zei
de grootvizier. Hij maakte een buiging
schreed door de poort. Er verliep enige
tijdmaar de grootvizier kwam niet terug.
„Het schijnt te werken!" mompelde de sul
tan verbaasd. „Abdullah ben Turmak.' Dit
schijnt me een héél goede toverpoort toe!"
maal per week komen de eerste elftal
spelers bijeen op het verlichte terrein van
EDO. Na afloop van de veldoefeningen
volgt theorie, waarbij o.a. het resultaat
van de afgelopen wedstrijd besproken
wordt.
Tien van de twintig competitiewedstrij
den zijn achter de rug Op het ogenblik is
een goede voorsprong behaald, welke als
er met dezelfde ambitie verder gewerkt
wordt, gehandhaafd kan worden. De Haar
lemse voetballiefhebbers hopen natuurlijk,
dat de successen voortgezet zullen worden.
DEELNEMERS FINALE EERSTE KLASSE
KLEIN BILJART 35/2. Na de voorwed
strijden hebben zich voor de finale van het
eerste klasse kampioenschap klein biljart
cadre 35/2, die van 11 tot en met 14 Decem
ber te Leeuwarden gespeeld wordt, de vol
gende deelnemers geplaatst: Beekman,
Haberer en Mol (Amsterdam), Rietveld (Den
Haag), Van Reijen (Kerkrade), Vos (Apel
doorn). Berkelmans (Vught) en De Kleine
(Zwolle).
BERTUS DE HARDER NAAR VENLO.
Bertus de Harder zal Zondag a.s. niet in het
elftal van VUC worden opgesteld. Hij heeft
het bestuur van de Haagse vereniging mee
gedeeld dat hij de volgende week naar Vcnlo
vertrekt, waar hij een betrekking heeft ge
vonden en overschrijving zal vragen naar
VVV.
DE STAKING BI3 DE „HOLLAND"
Directie neemt niet alle
stakers weer in dienst
De directie van de meelfabriek „Holland"
te Amsterdam heeft schriftelijk aan do sta
kende arbeiders van haar fabriek medege
deeld, dat de besprekingen van de laatste
weken bij de stakers de verwachting heb
ben gewekt, dat allen na aanmelding we
derom voor herplaatsing in aanmerking
zouden komen. „Dit zou, aldus de directie,
het geval zijn geweest, als de stakingslei
ding reeds 14 weken geleden bereid was
geweest tot het vervullen van de voor
waarde „eerst werken, dan praten." Thans
is de fabriek op gang gebracht met vrij
willige arbeidskrachten, die de directie niet
van zins is op straat te zetten. Zij verklaart
dat thans 70 man in dienst zijn. De oor
spronkelijke bezetting was 170 man, zodat
nog slechts 100 stakers teruggenomen kun
nen worden. Deze gedragslijn is vastge
steld in overleg met de departementen van
Sociale Zaken en van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening, alsmede van de
Stichting van de Arbeid en de drie erken
de vakorganisaties. De directie is bereid
alle stakers bij aanmelding binnen 48 uur
weer in dienst te stellen, met uitzondering
van 38 man, onder wie de vier stakings
leiders, vier arbeiders. die een nieuwe
werkkring hebben gevonden en 22 arbeiders
die geen vast dienstverband hadden,
directie verbindt zich in deze 48 uur geen
nieuwe werkkrachten aan te nemen. In
dien de stakers van dit aanbod geen ge
bruik zouden maken, zal de directie over
gaan tot het in versneld tempo aannemen
van nieuwe arbeidskrachten.
De bedrijfsunie gevormd door de Neder
landse Vereniging van Fabrieksarbeiders,
de Nederlandse R.K. Fabrieksarbeiders-
bond „St. Willibrordus" en de Nederlandse
bond van Chr. Fabrieks- en Transportar
beiders heeft in een manifest er aan herin-
nei-d, dat in de C.A.O., welke ook voor de
„Holland" geldt, de bepaling is opgenomen,
dat gedurende de duur der overeenkomst
geen stakingen zullen worden geprocla
meerd of worden gesteund met de bedoelinj
wijziging in de overeenkomst aan te bren
gen.
„Onze organisatie" aldus het manifest
„heeft de staking bij de „Holland",
het bijzonder om de onverantwoordelijke
wijze, waarop hier met grote belangen roe
keloos wordt gespeeld, ten sterkste veroor
deeld".
Operazanger werd ontvoerd
De ontvoering van de operazanger Chris
Reumer, welke destijds veel stof heeft
doen opwaaien, is gisteren in een zitting
van tien minuten voor het Amsterdamse
gerechtshof behandeld. Noch verdachte,
noch verdediger waren aanwezig. Alleen
de ontvoerde tenor verscheen als getuige.
De dagen, dat de uitvoeringen van de
opera werden verstoord door het loslaten
van witte muizen in de zaal en uitroepen
als „frontzorg-opera" werden vluchtig ge
memoreerd. Het hoogtepunt was „de ont
voering" van een der hoofd rol-vertolkers
van de opera „Fidelio" welke op 9 April
1946 in de Stadsschouwburg te Amsterdam
zou worden opgevoerd.
Reumer had de dag tevoren bericht ge
kregen, dat hij de rol van een collega
moest overnemen. Om zeven uur des
avonds wilde hij te voet van zijn woning
aan de Leidsekade naar de schouwburg
gaan. Vlak bij zijn huis werd hij door een
man aangesproken, die zeide van de justi
tie te zijn en opdracht had hem naar de
schouwburg te begeleiden „omdat het weer
niet rustig was".
„Ik geloof eerder, dat het hier niet pluis
is", zei de tenor en wilde zijn weg ver
volgen, maar de man bleek zich voor het
welzijn van Chris Reumer zo te interes
seren, dat hij tot het Americanhötel met
hem meeliep. Hier werd de operazanger
met zachte drang in een auto geduwd en
in de richting van Schiphol gereden. In
de nabijheid van het vliegveld moest Reu
mer in een andere wagen overstappen.
Ergens op de Haarlemmerweg werd hij af
gezet. „Fidelio" ging die avond niet door.
Drie maanden voorwaardelijk en hon-
derdviiftig gulden boete was de straf, die
de rechtbank* aan een der ontvoerders, een
zekere F. H., oplegde.
„Een clemente straf" zei de procureur-
generaal. mr. J. Fabius. „Ik kan natuurlijk
wel een hogere straf eisen, maar het is
al weer zo lang geleden". Hij eiste be
vestiging van het rechtbankvonnis.
Uitspraak op 22 December.
Melkpoedermclk
Er worden de laatste tijd door het publiek
klachten geuit over de smaak van de melk,
speciaal in de provincies Noordholland,
Zuidholland en Utrecht. De afdeling Voor
lichting van het ministerie van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening verklaart,
dat tengevolge van de langdurige droogte
de melkproductie zeer belangrijk beneden
de verwachtingen is gebleven. Daardoor is
het onvermijdelijk, dat nu en dan melk
fnet een afwijkende smaak, ten gevolge
van het gebruik van melkpoeder, in con
sumptie wordt gebracht. De voedings
waarde van de melk is echter niet vermin
derd.
Hopman René Gard! schreef -..Peter de Ver
kenner" met gevoe: voor de padvinderij, een
open oog voor het Zwitserse :aixi. waar zich
deze frisse vertering van cn voor jongens af
speelt en een onmiskenbaar literair talen! Alex
Jagtenberg vertaalde het voor de uitgeverij
Van Dltmar en G. Schftrer maakte er vlotte
plaatjes bij.
Wim Vonk bezorgde het tweede boek van René
Gardi, „Kampeerders spreken recht", bij de
zelfde uitgever, een Hollandse vertaling en ook
hij deed het met smaak. De ethische inslag ervan
wil zo nu en dan wel eens wat naar de gezwollen
kant zwenken, maar overigens is dit verhaal
van een kameraadschappelijk groepj kampeer
ders, waar één „rotte plek" de eensgezindheid
dreigt te verstoren, het lezen ten volle waard.
Ook hier toonde G. SchSrer zch een bedreven
illustrator, al moet hij oppassen, zich niet té
makkelijk van zijn onderwerp af te maken.
Motivering van het arrest
tegen E. J. Voute
De Bijzondere Raad van Cassatie heeft,
zoals reeds is gemeld, de voormalige bur-
jemeest'er van Amsterdam E. J. Voute, tot
drie en een half jaar gevangenisstraf ver
oordeeld.
In het arrest wordt verklaard, dat aan
vaarding en uitoefening van het burge
meestersambt op zichzelf niet ter moti
vering van een strafopleging kunnen die
nen. Evenmin kan requirant worden ver
weten, dat hij steeds belangrijke zaken,
het stadsbestuur betreffende, met de daar
voor aangewezen Duitse machthebbers
placht te bespreken en aan hun goedkeu
ring placht te onderwerpen.
In de sententie van hét Bijzonder Ge
rechtshof wordt het representatieve op
treden van requirant, hoe ergerlijk dat ook
moge zijn geweest, te breed uitgemeten.
De Raad maakt de door het Hof gegeven
beoordeling van requirant's persoon en op
treden voor het overige tot de zijne, be
houdens dat hij de ten gunste van requi
rant pleitende feiten door het Hof te laag
gewaardeerd acht. Requirant kan zich niet
zonder grond beroepen op goede daden
die hij tijdens zijn ambtsvervulling heeft
verricht, zo zegt het arrest.
Deze daden heffen binnen het gehele
kader zijner ambtelijke werkzaamheden
weliswaar zijn strafbaarheid niet op en
mogen ook niet worden overschat, maar
leggen toch wel zoveel gewicht in de schaal
dat de opgelegde gevangenisstraf van zes
jaren te hoog moet worden geoordeeld.
Nieuwe stichting wil emigratie
naar Nieuw Guinea bevorderen
Te Amsterdam is opgericht de stichting
„Transmigratie Nederland-Overzee", welke
zich ten doel stelt plannen uit te werken en
voorbereidingen te treffen voor de emigra
tie van Nederlanders uit het moederland en
uit Indië naar Nieuw-Guinea,
Het secretariaat is gevestigd te Amster
dam, Keizersgracht 292294.
Het bestuur der nieuwe stichting meent,
gezien het steeds toenemende bevolkings
overschot van Nederland, het probleem der
hierdoor en door na-oorlogse oorzaken
groeiende categorie werklozen en het ver
langen naar emigreren onder een groot
deel van het Nederlandse volk, dat het van
nationaal belang moet worden geacht, met
spoed en voortvarendheid alle mogelijkhe
den te onderzoeken, welke kunnen leiden
tot het stichten van een nieuw stamland op
Nieuw-Guinea, waar dan zowel de ontwor
telde Indische Nederlanders kunnen wor
den opgenomen als de Nederlanders uit
het moederland, die elders nieuwe bestaans
mogelijkheden willen zoeken en bij een
emigreren naar den vreemde voor ons land
verloren zouden zijn.
Joegoslavische president
bezocht Boedapest
Maarschalk Joseph Tito, de Joegoslavi
sche minister-president, is Zaterdag per
speciale trein te Boedapest gearriveerd,
voor een bezoek van drie dagen tijdens het
welk hij een verdrag van vriendschap en
wederzijdse bijstand met Hongarije zal
tekenen. Hij werd aan het station ontvan
gen door Lajos Dinnyes, de Hongaarse mi
nister-president, en andere regeringsper
sonen. Onder de aanwezige diplomatieke
vertegenwoordigers waren ook die van de
Sovjet-Unie, Groot-Brittannië en de Ver
enigde Staten. Terstond na zijn aankomst
werd Tito door Zoltan Tildy, de Hongaarse
president, ontvangen.
Atoom-arbeiders stellen
staking uit
Het Amerikaanse vakverbond, de C.I.O.
heeft het verzoek van de regering ingewil
ligd, de staking in de fabriek voor atoom
energie in Oakridge, die in de nacht van
Dinsdag op Woensdag zou aanvangen, voor
een maand uit te stellen.
Heksen. Een groep Engelse Lagerhuisleden
wil de wet op de tovenarij, die bepaalt,
dat heksen en tovenaars niet bestaan en
dat ieder die beweert er een te zijn het
gevang in moet, wijzigen. Tevens willen
zij de clausule wijzigen waarin tove
naars „schurken" en ..vagebonden" wor
den genoemd. De reden is. dat zij het op
willen men voor de „echte" geestesbe-
zweerders en media.
Landing. In Texas werd de vlieger W. B.
Myers bij een landing uit zijn vliegtuig
geslingerd. Het toestel vloog onbemand
verder, bleef 2 uur en 20 Vninuten in de
lucht en maakte toen een redelijk goede
landing. De piloot brak bij de eerste
landing zijn ruggegraat.
Rechtsstaking. De president, aanklagers en
staf van de zuiveringsrechtbank in Stutt
gart zijn in staking gegaan. De reden
was de vrijs paak van Hermann Cuhorst
een ex-nazi-reehter in Neurenberg.
De leden van de zuiveringsrechtbank
zeggen, dat zij het niet met hun geweten
in overeenstemming kunnen brengen
lichte gevallen te veroordelen, indien de
zware vrij-uit gaan.
Korte ontmoeting. In Kaapstad heeft men
gisteren een komeet waargenomen, die
de helderste schijnt te zijn op de komeet
van Halley na. De komeet was oranje
kleurig, circa vier maal zo groot als een
ster en haar staart wees recht naar be
neden. Dr Jackson van het observato
rium van Kaapstad noemde het een der
grootste gebeurtenissen in de astrono
mie. Hij zei weemoedig: „Misschien
komt zij nooit weer terug".
Hondenleven. Amerikaanse artsen zijn er in
geslaagd een aantal honden 90 minuten
in leven te houden zonder dat de dieren
ademhaalden. Daartoe werd een respira
tie-pomp geconstrueerd, die het lichaam
van zuurstof voorzag. Langer dan 90
minuten ging het niet. want men kon het
uitademingsproduct, koe1 xyde- niet af
voeren. De artsen betwijfelen echter, of
deze proefnemii ug op mensen kan wor
den toegepast.
