Haarlems Dagblad
De Menigte
Ergens moet toch een basis
voor accoord te vinden zijn!
Hoe handige Antwerpenaren graan
uit Argentinië weten te krijgen
Brand maakteeen eind aan poging
de gestrande „Brastagi" te bergen
Weerbericht
62e Jaargang No. 18817
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adrain. 10724,
14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. TeL 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Vrijdag 19 December 1947
Verschijnt dageljjhs behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107.
Advert tarieven op aanvraag bij de Administratis
Directeur-Hoofdredacteur: F^bert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
1-1E
■Ulr)
ET BEVOLKINGSTOTAAL van dc lan
den der Sovjet-Unie wordt geschat op
honderdtachtig millioen. Er zijn dus bijna
twintigmaal zoveel Russen als Nederlan
ders. Maar over die tegenstelling wilde ik
niet gaan uitweiden. Wel over het feit, dat
in het jaar 1800 Europa pas het bevolkings-
totaal had bereikt, dat Rusland nu heeft.
In vele eeuwen tijds had het niet verder
kunnen komen dan 180 millioen inwoners.
In iets meer "dan één enkele eeuw, in de
periode 18001914, steeg het daarna van
180 tot 460 millioen. De negentiende eeuw
is wel ontzaglijk vruchtbaar geweest. In
drie geslachten bracht zij een ontzaglijke
mensenmenigte voort, die zoals Ortega y
Gasset heeft geschreven zich als een
stortvloed over de wereld heeft gestort en
haar overstelpt. Hij voegde daaraan toe dat
de bewondering, waarmee wij hoog opgeven
van de groei van nieuwe volken zoals het
Amerikaanse, ongegrond is. Wij verbazen
ons over de aanwas van de bevolking der
Verenigde Staten, die in een eeuw op hon
derd millioen zielen is gekomen, terwijl het
werkelijk verwonderlijke het hoge geboorte
cijfer in Europa is. De bevolking van Euro
pa is in de negentiende eeuw veel meer
toegenomen dan die van de Verenigde Sta
ten en Amerika is voortgekomen uit
overtollige Europeanen.
De Spaanse auteur zette de getallen niet
naast elkaar om er statistische beschouwin
gen over te houden, maar om een over
haaste groei te doen uitkomen. „Deze
voortjagende uitbreiding is voor ons van
groot belang, want zij betekent dat er
zwermen na zwermen mensen over Europa
zijn uitgestort in zulk een korte spanne
tijds, dat zij niet voldoende van de over
geleverde beschaving konden worden door
drongen." Dat is de strekking van zijn
betoog.
Omdat de mensen de gewoonte hebben
in termen van volken en niet van wereld
delen te denken zou zulk een betoog in
Frankrijk, welks bevolking sinds een halve
eeuw vrijwel stationnair is gebleven, min
der indruk maken dan in een land als het
onze, dat een kenmerkend beeld geeft van
versnelde bevolkings-aanwas. Ofschoon
Frankrijk de gevolgen van de snelle Euro
pese groei wel mede aan den lijve heeft
ondervonden. Want wie speurt naar de
verschillende 'oorzaken, die tot de chaos en
de beide wereldoorlogen van de twintigste
eeuw hebben geleid, kan dit punt zeker
niet buiten beschouwing laten, te minder
als hij denkt aan de Duitse kreten om
„Lebensraum", die de beide grote oorlogen
inleidden.
Belangrijk is Ortega's stelling, dat grote
menigten over Europa zijn uitgestort in zo
korte tijd, dat zij niet voldoende van de
overgeleverde beschaving konden worden
doordrongen. Hij noemt de gemiddelde
Europese mens van deze tijd gezonder en
sterker van ziel dan die van de vorige
eeuw, maar veel simpeler van gemoed.
„Hierdoor maakt hij soms de indruk van
een mens uit een primitief tijdperk, die
plotseling terecht komt in een maatschappij
van zeer oude beschaving. In de scholen,
waar de vorige eeuw zo trots op was. heeft
men de grote massaas alleen de technische
bekwaamheden van het moderne bestaan
kunnen leren, maar men is niet in staat
geweest haar op te voeden. Men heeft de
massaas middelen verschaft om krachtig en
in hoge graad te leven, maar ze niet ont
vankelijk kunnen maken voor het gevoel
der verheven historische plichten. Men
heeft hen overijld het trotse bewustzijn van
de macht van de moderne werktuigen inge
prent, maar de geest is vérre van hen ge-
bleven." g
Dit is geen zachtzinnige voorstelling van
zaken en men kan haar te kras geformu
leerd noemen. Maai geeft zij in grote lijn
I niet een volkomen duidelijke en aanvaard
bare verklaring van veel, dat ons sinds
jaren in de geest des tijds verontrust en
beklemt? Moet men ook dit niet zien als
een toelichting op het voortdurende streven
naar meer en beter doordachte opvoedings
methoden, dat zich allang doet gelden en
dat zich na de tweede wereldoorlog is gaan
toespitsen in een sterke drang naar ver
nieuwing van ons onderwijs, dat zich in de
eerste plaats op opvoeding en karakter
vorming en niet in de eerste plaats op het
bijbrengen van kennis zou moeten toeleg
gen? Waarbij men natuurlijk geen scherpe
scheidingslijn lugsen die begrippen kan
leggen, want het verwerven van kennis
werkt op zichzelf opvoedend en karakter
vormend, maar alleen als het met begrip
gepaard gaat en tot eigen verder onderzoek
opwekt. Niet als het, zoals in zoveel geval
len, als een zure plicht van uit-het-hoofd-
leren wordt beschouwd.
Bij herhaling heb ik er voor gepleit, dat
allen die geschikt zijn voor een middelbare
school-ontwikkeling die moeten kunnen ont
vangen op de grondslag van een beperkt,
op het practische maatschappelijke leven
berekend leerprogramma, waarnaast speci
fiek wetenschappelijke vakken als keuze
vakken voor hen, die ze in het bijzonder
nodig hebben, kunnen worden gerangschikt.
Het beperkte programma zou het voordeel
bieden, dat meer tijd voor vorming be
schikbaar zou komen. En dit dichtst
bevolkte land van Europa heeft een tekort
aan mensen met voldoende ontwikkeling
en begrip. Het tekort groeit, omdat onze
bevolkings-aanwas snel blijft stijgen. En er
is ook in ons land, bij velen, een ontstel
lende vervlakking zichtbaar geworden. Wij
zijn achterop geraakt. Het oude past niet
meer op deze. tijd in menig opzicht en
pok in dit. R- P-
Federatieve Raad van liet
Voormalig Verzet
De beide grote organisaties van oud
verzetsstrijders, de Federatie van Vereni
gingen van Oud-illegalen in de provincies
Noord- en Zuidholland en de Gemeenschap
Oud-Illegale Werkers hebben in een bij
eenkomst te Utrecht besloten in den ver
volge gezamenlijk op te treden.
Dc Nationale Federatieve Raad van het
Voormalig Verzet werd als overkoepelend
lichaam in het leven geroepen.
De beide organisaties hebben overwogen
„dat het van urgent belang is te geraken
tot een bundeling van het Nederlands voor
malig verzet, dat immers één was in de
strijd tegen de vreemde overweldiger. Het
voormalig Nederlands verzet, verenigd in
een hecht en onverzettelijk blok, wil zich
ook voor, de toekomst verantwoordelijk
houden voor die vrijheid, gerechtigheid en
menselijkheid waarvoor de besten zijn ge-
Vallen".
Bevin houdt de deur open:
rr
ltf
Nog steeds streven naar eenheid van Duitsland en Europa
Bevins verslag in het Lagerhuis van de Londense conferentie is een bittere klaagzang
van teleurstelling en verwijten geworden, die echter een nog steeds levende hoop
op uiteindelijke overeenstemming niet verborg. Minister Bevin zeide uitdrukkelijk
dat Engeland er niet aan denkt, een verdeling van de wereld te wensen. „Wij sluiten
geen deuren en zullen alle contacten blijven onderhouden", aldus riep de minister
uit en liet daarop als'n verzuchting volgen: „Ergens moet toch een basis voor over
eenstemming te vinden zijn!" Tenslotte zeide hij nog: „Wij blijven hard werken om te
bereiken wat naar mijn mening nog steeds hard nodig is- Eenheid, niet alleen voor
Duitsland, maar voor geheel Europa".
Bevin verklaarde nog onder meer, dat
de raad der ministers gebruikt is „voor
totaal andere oogmerken" aan aanvankelijk
de bedoeling is-geweest. „Groot-Brittannië,,
zo ging Bevin voort, „beoogt geenszins de
verdeling van de wereld. Wij kunnen niet
op dezelfde wijze blijven handelen als
thans. Wij hebben de hoop gekoesterd, dat
samenwerking tussen de vier mogendheden
bestaanbaar is. Het grootste gedeelte van
de wereld kan een basis vinden om tot
overeenstemming te geraken en zij kun
nen het niet alle bij het verkeerde eind
hebben. Groot-Brittannië houdt de-,deur
voor onderhandelingen open en het zal
trachten de noodzakelijke eenheid tot stand
te brengen."
„Wij zijn van plan", aldus Bevin. „er zo
goed mogelijk voor te zorgen, dat het Duit
se volk niet de nadelige gevolgen van de
huidige stand van zaken ondervindt. In
tegenstelling tot alle insinuaties blijft het
ons streven van Duitsland een politieke
en economische eenheid onder geallieerd
toezicht te maken. Wij gaan krachtig voort
de Duitse levensstandaard in overeenstem
ming met onze beloften te verhogen en de
productiecapaciteit op te voeren. Bij dit
laatste houden wij ons aan het nieuwe voor
de industrie-vastgestelde niveau en trekken
wij Duitsland niet voor bij de bevrijde ge
bieden."
Bevin besloot met de woorden: „De wijze
waarop de ministerconferentie geëindigd is,
heeft velen doen denken dat er niets anders
op zit dan verdeling der wereld. Wij kun
nen niet op deze wijze blijven voortgaan.
Ondanks alles hebben wij steeds gehoopt,
dat de samenwerking tussen de vier grote
mogendheden vruchtdragend zou zijn. Er
moet toch ergens een basis voor overeen
stemming te vinden zijn! Wij sluiten geen
deuren en zullen alle contacten blijven on
derhouden. Wij blijven hard werken om
tenslotte dat te bereiken wat naar mijn
mening nog steeds nodig is, n.l. eenheid,
niet alleen van Duitsland, maar van geheel
Europa."
Tijdens het debat dat op de verklaring
van Bevin volgde, zeide de communistische
afgevaardigde William Gallach er dat als
het Bevin ernst was met het opvoeren van
het welvaartspeil in West-Duitsland. hij
zijn belofte om de industrie in de Britse
zóne te nationaliseren moest nakomen.
Bevin antwoordde: „het doet mij genoe
gen te kunnen mededelen, dat de V. S„
Frankrijk. Engeland en de Sovjet-Unie liet
over dc socialisatie eens zijn geworden. De
Verenigde Staten stelden voor, dat geen
enkele Duitse industrie zou worden gena
tionaliseerd zonder toestemming van het
Duitse volk. Dit voorstel werd door Molotof
gesteund en ik ging ermee accoord." (Luid
gelach.) Bevin zeide dat hij elk redelijk
voorstel van zijn collega's had aanvaard.
Bonkaart-Kerstpuzxle
Bon 030 van de bonkaarten KA, KB
en KC 713 is aangewezen voor 200 gram
suiker of versnaperingen, maardie
bon beslaat niet.' Is dat geen vergis
sing?" zo werd ons van verschillende
zijden gevraagd. Ter geruststelling van
ve\e huismoeders zij vermeld, dat deze
bon wel bestaal, maar op een plaats zit,
waar men hem niet verwachten zou,
namelijk helemaal bovenaan de kaart,
ongeveer in het midden.
Minister Drees op weg
naar Batavia
Om kwart over elf gistermorgen stapte
minister Drees op Schiphol in de K.L.M.-
Constellation. welke hem naar Batavia zou
brengen, maar om elf uur stapte hij ei-
weer uit. omdat er een technische storing
in het vliegtuig was ontdekt, welke eerst
verholpen moest worden. Het duurde tot
twee uur voor de Constellation kon ver
trekken.
Minister Mansholt zal tijdens de afwezig
heid van minister Drees ad interim Sociale
Zaken waarnemen.
Uranium-mijnen in Saksen
Volgens een bericht van de correspon
dent te Dresden van het onder Amerikaan
se licentie verschijnende blad „Der Abend"
hebben de Sovjet-autoriteiten in Saksen
(Sovjet-zóne) nieuwe uranium-mijnen met
erts van hoog gehalte in exploitatie geno-
mtn.
Geen besprekingen over
fusie mei Franse zóne
Een woordvoerder van het Franse minis
terie van Buitenlandse Zaken heeft ont
kend. dat de ministers van Buitenlandse
Zaken van Frankrijk, Engeland en de V S.
de fusie van de Franse zóne met de Brits-
Amerikaanse zóne van Duitsland zouden
hebben besproken. De woordvoerder voeg
de hieraan toe. dat het Franse ministerie
van Buitenlandse Zaken ook ontkent, dat
er voornemens bestaan tot het houden van
dergelijke besprekingen.
De Gaulle's parlementsleden zullen
op nieuwe verkiezingen aandringen
Na een bijeenkomst van de Gaullistisch
gezinde afgevaardigden van het Franse
parlement is medegedeeld, dat door ledin
van de R.P.F. een motie zal worden inge
diend waarin gevraagd wordt om ontbin
ding van de Nationale Vergadering en het
houden van nieuwe verkiezingen in Maart
aanstaande.
Toen James Hudson (Labour) er bij Be
vin op aandrong, nog een poging te doen
om tot een of andere beslissende regeling
voor Duitsland te komen, antwoordde Bevin
dat hij het dagelijkse rantsoen van het
Duitse volk niet op 1550 calorieën kon
laten (gejuich).
Na Kerstmis debat.
John Hynd, de vroegere minister verant
woordelijk voor de Britse zóne van Duits
land, sprak de hoop uit, dat de regering
van haar aanspraken op Duits bezit in Oos
tenrijk afstand zou doen. Bevin antwoordde
dat Engeland niets liever zou doen, doch
dat het geen zin had wanneer die activa
aan een der andere geallieerden zouden toe
vallen. Over de kwestie dient te worden
onderhandeld.Wat goede daden jegens Oos
tenrijk betreft, staat Engeland bovenaan.
De voorzitter van het Lagerhuis, Herbert
Morrison, deelde mede. dat over de kwestie
Duitsland op 22 en 23 Januari a.s., na het
Kerstreces, in het Lagerhuis zal worden
gedebatteerd.
Amerikaanse belangen"
in Griekenland
Karl Ranking, Amerikaans zaakgelastig
de te Athene, heeft Sofoelis, de Griekse
premier, herinnerd aan „het belang, dat de
Amerikaanse regering hecht aan de blij
vende samenwerking der twee voornaam
ste partijen", die de huidige coalitierege
ring vormen.
Door speculaties in de bladen en door
geruchten schijnt het geloof ontstaan te
zijn dat er pogingen worden gedaan om de
regering ten val te brengen.
In het begin van de week hebben de
liberale ministers en afgevaardigden de
Kamer verlaten, daar zij hevig werden aan
gevallen door de populistische (rechtse) af
gevaardigden, wier leider Tsaldaris, de mi
nister van Buitenlandse Zaken is.
Burgemeester van Utrecht
gaat been
Bij Koninklijk Besluit is met ingang van
1 April a.s. aan mr. dr. G. W. A. ter Pelkwijk
wegens het bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd eervol ontslag verleend
als burgemeester van Utrecht met dank
betuiging voor de vele en gewichtige dien
sten door hem als zodanig bewezen.
Sigaren van inlandse
en uitheemse tabak
Met ingang van 1 Januari is aan fabri
kanten van sigaren, vervaardigd pit in
landse tabak, slechts geoorloofd deze siga
ren af te leveren indien deze voorzien zijn
van een accijnszegel, waarop een opdruk
van twee rode balken is aangebracht.
Hiermede wordt getracht een einde te
maken aan het euvel, dat zowel de handel
als het publiek soms sigaren koopt, welke
van inlandse tabak zijn vervaardigd, hoe
wel de indruk wordt gewekt dat deze siga
ren van overzeese tabak zijn gemaakt. Het
is mogelijk dat er na 1 Januari nog sigaren
van inlandse tabak in de handel zijn.
In Amerika doet men altijd buitengewone dingen. Dat is nu eenmaal zó de gewoonte
geworden, dat die buitengewone dingen eigenlijk veel gewoner zijn dan de gewone
dingen.Dc jonge dames op deze foto slapen 's nachts op kussens, die het levens
grote beeld van een geliefd radiozanger of filmacteur dragen. Of zij er extra veel
slaap door Inrijgen, wordi niet vermeld. Overigens zijn er ook mensem, die slaap krij
gen van het luisteren naar radiozangers maar die zijn dan meestal boven die
„bakvissen"-leeftijd.
Tweedehandse tanks voor eerste-klas voedsel
Bij het wegtrekken der Amerikaanse
troepen uit België na de bevrijding, lieten
deze enorme hoeveelheden van hun uit-
rustig en bewapening, waaronder de mo
dernste types lichte en zware tanks in
België achter.
Deze uitrusting en bewapening werd en
bloc aan de Belgische regering verkocht.
Wat de zware en lichte tanks betreft,
werd in het contract nadrukkelijk bepaald
dat deze slechts zouden dienen om er
„scrap steel" voor de hoogovens van te
vervaardigen.
Thans blijkt evenwel dat een Antwerp
se firma, die deze van het „British Disposal
Commission" ter verwerking had ontvan
gen. ze eenvoudigweg op een schip heeft
gezet en ze naar Argentinië heeft verkocht,
in ruil voor graan en ander voedsel.
Reeds enkele maanden geleden ontving
de correspondent van het A.N.P. te Brus
sel van betrouwbare zijde uit Zuid-
Amerika de mededeling, dat daar tanks
aankwamen uit België, doch bij navraag
bij het Belgisch ministerie van Buitenland
se Zaken en bij de Amerikaanse ambas
sade te Brussel, bleek men van deze ge
hele affaire niets af te weten. De bewe
ring. dat deze verschepingen van Ameri
kaanse tanks naar Argentinië met goed
keuring van de Belgische regering zouden
zijn geschied, wordt dan ook als onjuist
bestempeld.
Verenigde Staten van Europa
De secretaris van de Europese parlemen
taire unie, graaf Coudenhove Kalergi, deelt
mede, dat de unie op 8 Sept. 1948 een par
lementair congres voor de Verenigde Sta
ten van Europa wil bijeenroepen. Op deze
datum bestaat de grondwet van Zwitser
land honderd jaar. Het congres zal een
grondwet voor de Verenigde Staten van
Europa uitwerken.
Duitse openbare aanklager
woonde in glazen huis
Het Britse militaire bestuur van Berlijn
heeft bekend gemaakt, dat dr. Wilhelm
Kühnast, die sinds het einde van de oorlog
het ambt van eerste openbare aanklager
van Berlijn heeft bekleed, van zijn functie
ontheven is. Kühnast, die van eind Mei af
zijn woning niet mocht verlaten, zou stuk
ken van de nationaal-soeialislische volks
rechtbank vernietigd en zich goederen van
zwarthandelaars en andere misdadigers
wederrechtelijk hebben toegeëigend.
Volgens een woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken is het ministerie er van op de hoog
te, dat België Amerikaanse tanks naar
Argentinië verscheept en heeft het mi
nisterie er geen bezwaar tegen, daar men
verwacht, dat België in ruil daarvoor
voedsel uit Argentinië zal krijgen. Volgens
deze woordvoerder betreft het hier 270
tanks.
Italiaans gemodder
De communistische en republikeinse af
gevaardigden zijn gedurende tien minuten
in de conferentiezaal van de Italiaanse con
stituerende vergadering slaags geraakt tij
dens de debatten over het nieuwe regerings
program. Enige afgevaardigden werden ge
wond.
Het handgemeen had plaats, nadat To-
gliatti (communist) de buitenlandse poli
tiek van de premier had gecritiseerd, daar
deze Italië „tot slaaf van de V. S." maakte.
„Schande over u", aldus zei hij tot de repu
blikeinen, „gij haalt onze vlag door de
modder."
Communiqué van de
commissie van drie
De commissie voor goede diensten heeft
gisteravond een communiqué uitgegeven,
waaruit blijkt, dat gisteren op de „Ren
ville" een vergadering heeft plaats gehad
van de technische commissies tot uitvoe
ring van de order tot het staken van het
vuren met vertegenwoordigers van de
commissie voor goede diensten.
Het uitgangspunt van de besprekingen
was het plan van de commissie voor goede
diensten, dat diende om de order onmid
dellijk effectief te maken. Over dit plan
zijn inmiddels reeds memoranda van Ne
derlandse en republikeinse zijde gepubli
ceerd.
Het communiqué van gisteravond zegt. dat
na de laatste vergadering besprekingen
zijn gevoerd met het Nederlandse opper
bevel, waarop de nadere verklaringen,
waarom werd verzocht, zijn gegeven. De
Nederlandse commissie heeft medegedeeld,
dat een memorandum zal worden opge
steld, waarin de Nederlandse zienswijze
inzake het plan van de commissie voor
goede diensten, aangevuld met de thans
gegeven nadere verklaringen, zal worden
uiteengezet. De republikeinse commissie
verklaarde het plan aangevuld met de
thans gegeven verduidelijking te zullen
aanvaarden als basis voor besprekingen.
Het communiqué zegt tevens dat de Ne
derlandse voorstellen op het oorspronkelijk
plan dus voordat de verklaring was
gegeven en gepubliceerd in het Neder
landse memorandum zijn besproken. De
republikeinse commissie kon deze voor
stellen als afzonderlijk plan niet accep
teren, omdat zij slechts een deel van het
plan der commissie voor goede diensten
bevatten. De Nederlandse commissie is
echter van mening, dat de Nederlandse
voorstellen punten bevatten, die onmid
dellijk effectief zouden kunnen zijn en
heeft de commissie voor goede diensten
verzocht de voorstellen te willen onder
steunen.
JEUGDWEDSTRIJD
VOOR TOERISTISCHE AFFICHES.
Teneinde de Nederlandse jeugd te inte
resseren voor het toerisme heeft de Alge
mene Nederlandse Vereniging voor Vreem
delingenverkeer te 's-Gravenhage een prijs
vraag uitgeschreven voor het ontwerpen
van een pakkend affiche,, dat ten doel heeft
in het buitenland belangstelling op te wek
ken voor Nederland als toeristenland.
Het woord is aan
Gustave le Bon:
De ware democratische voor
uitgang ts 7iiet, dc élite tot het
peil der menigte neer te halen,
doch de menigte tot haar op te
heffen.
Voor de stille armen
Kerstinzameling voor dc Stille Armen.
11e verantwoording: Dames K ƒ5.C. II.
1.—. D. St. P. ƒ2.—. A. H. ƒ2.—. G. M. ƒ2,—.
Zr. K. E. 1 J. H. U. 2.50. Mevr. V. 1.—.
Fam. M. 10.—, J. M. 2.50, G. K. 2.50, Mevr.
F. ƒ5.—Mevr. H. M. ƒ3.—. Mevr. B. ƒ.1.—
M. O. P. ƒ5.—. G. A. P ƒ2,50, N. N. ƒ2.50.
Supporters Ver. H F. C. Haarlem ƒ5.Wim
en Erik 2,50. N. M. 2,50. V. en L. 10,—.
Dames P. B 5,Mevr. C. v. B. 2,J.
IJ. 1.—. L. d. V. G. ƒ3.—. A. R. ƒ2.50, II. L.
ƒ1.Padvindster ƒ10.Mevr. C. K. ƒ2,50,
A. P. ƒ1—, Dames D. C. ƒ2.50, Juffr. P O.
2,50, P. W. 3.50. J. B. B. 12,50. D. O. 5—
Z. ƒ5.—. N. N. ƒ15.—. J. W. B. ƒ2,50, E. W.
ƒ5,G. 2.50, Jacobus ƒ2,II. L. ƒ2.
kapittel „Vicit Vim Virtus" ƒ35.Wed H.
O.S. ƒ10.—. E. M. ƒ5.—. Ivonne Clara W.
10.—. M K. f 10.—, Joh. v. D. 10.—. A. S.
ƒ3.—. H. J. J. ƒ5.—. v. d. G. ƒ10.—. 5 V's
65,—. Mevr. J. A. Th. 10,—.
Dagtotaal ƒ331,50.
In 't geheel is thans bij ons binnengeko
men ƒ6336,72.
Gestort op de Twentse Bankvereniging
door: N. N. ƒ5,A. de B. D. 10,J. M. Z.
10,—. Mr. A. M. L. ƒ5.—. Mr. C. M. J, dc J.
25,—. W. B. ƒ5.—. L. A. B. ƒ10.—. Haarl.
Grond. Hei en Aannemersbedrijf 10.N.
N. r 2 50. W. A. C. W. ƒ5,—. N. N. ƒ250.—,
Jhr. F. T. v. B. ƒ25.—
Ingekomen bij het Comité: Huize ,.P ƒ7,50.
Mevr. M. E, L.—de V 10.—. N. N. 6.—.
Bijdragen kunnen afgegeven worden aan
onze bureaux Grote Houtstraat 93 en Soen
daplein 37. Ons Postgironummer is 27 3 107,
s.v.p. bij vermelden: „Voor dc stille armen".
Hongaars vice-premier
speelt met vuur
De Hongaarse socialistische vicc-premtcr
Szakasits, heeft verklaard dat er geen
sprake is van een fusie lussen socialisten
en communisten.
Hij zeide op een vergadering van socia
listische arbeiders te Boedapest dat hij
deze verklaring „volledig bewust van zijn
verantwoordelijkheid" aflegde. Een fusie
zou de Hongaarse democratie slechts ver
zwakken.
Eert schip ging verloren
Over de ramp met de „Brastagi" die
tussen Madagascar en Zuid-Oost-Afrika
bij het eiland Caldeira door de stromingen
werd verrast, op de riffen strandde erl
daarna in brand geraakte, heeft de inspec
teur van de technische dienst van de Ko
ninklijke Rotterdamse Lloyd ir. P. van
Overbeek, die in opdracht van zijn directie
een onderzoek instelde, enige mededelingen
gedaan.
„Het was niet eenvoudig het schip te
bereiken", zeide de heer Van Overbeek.
De „Brastagi" lag op een plek waar bijna
niemand kwam. De dichtstbijzijnde haven
was Beira. dat ook slechts een bewoonde
plek is temidden van de rimboe met oli
fanten. slangen* krokodillen en wat dies
meer zijn. Het schip lag ongeveer 450 mijl
Noordelijk daarvan of twee dagen varen.
Ik bereikte Beira met 'n klein vliegtuigje,
maar was vier dagen lang tot nietsdoen
gedoemd, want eerst op 12 November ar
riveerde de sleepboot „Britton" van de
Engelse admiraliteit om mij naar het schip
worden. We waren uitermate voorzichtig,
omdat het gebeurde met de „City of Lin
coln" ons een les was geweest. Daar was
bij ec-n soortgelijk experiment het dek
plotseling in de lucht gevlogen. Twee per
sonen, die er zich bovenop bevonden, kwa
men om het leven.
Er was geen moment te verliezen, want
mocht de wind uit Zuidelijke richting gaan
blazen en slecht weer meebrengen, dan
werd de deining te groot en kon het schip
wel afgeschreven wprden.
Inmiddels arriveerde de sleepboot
„Thames" van L. Smit en Co's Interna
tionale Sleepdienst. Ook die kon echter
weinig uitrichten, want zij schuurde zolf
over de riffen en moest een heel eind ach
ter de „Brastagi" ten anker gaan.
Door brand verrast.
We waren met onze werkzaamheden al
flink gevorderd, toen de brand ontstond
in ruim twee. Toch waren we tevoren zeer
voorzichtig geweest, want we gingen pas
aan hel werk, toen gebleken was dat de
te brengen. De sleepboot had te Durban op het water drijvende olie ondanks her^
bergingsmateriaal ingeladen. Drie lassers
en een duiker waren eveneens meegeno
men.
Na twee dagen varen kwam de „Brasta
gi" in zicht. Het schiple maakte slagzij en
helde achterover. Later bleek, dat door het
schuren over de rug van het rif de dub
bele bodem van ruim twee openbarsten
was. Spoedig bleek, dat het ruim op de ge
wone wijze niet leeggepompt kon worden.
De meebrachte slangen pasten biet op de
installaties en de bemanning van de sleep-
boot manschappen van een Engelse
kruiser was van goede wil, maar op
bergingsgebied onkundig. De tijd drong,
want de „Brastagi" was bij het hoogste
springtij vastgelopen dit verklaart ook,
dat het rif niet door de branding zicht
baar was en elk volgend springtij
zou 20 cm minder water geven, waardoor
de kans op vlotslepen steeds kleiner werd.
Toen het pompen dan ook niets opleverde,
werd besloten een deel van de lading over
boord te zetten en een ander deel naar het
achterschip over te brengen. Daarna zou
getracht worden het water uit het schip
te persen met behulp van compressors.
Hiertoe moest het lek luchtdicht gemaakt
Hamburg, de stad waarop tijdens de afgelopen oorlog het geallieerde luchtwapen spe
ciale vernieligingsaanvallen ondernam, heeft nog steeds geen begin kunnen maken met
dc wederopbouwzelfs niet met de opruiming van de massa's vbrivrongen staal en ver
pulverd beton in het havengebied, dat een droevige aanblik biedt van troosteloze
chaos. Dit is de eerste foto na de oorlog en waarschijnlijk ook wel tij-dens de
oorlog van da Haviburgse haven.
haalde proefneming niet branden wilde.
Het vuur werd met man en macht
bestreden, maar wij werden verrast
door een vergassïngsproces, dat zo
vlug in zijn werk ging, dat men eigen
lijk kon spreken van een explosie.
De op de tussendekken staande lading
vloog in brand en ook het voordek,
dat vol met oliedrums stond, was
spoedig een vlammenzee. Binnen een
paar minuten sloegen de vlammen
boven de voormast uit. Wat konden
wij hiertegen uitrichten met enige
slangen en wat schuimblussers?
De wind was fel en de vlammen gierden
over het schip heen. Weldra ging de brug
er aan.
Twee dagen later, zo eindigde ir. Van
Overbeek zijn relaas, zijn we weer met
frisse moed begonnen, nu om een nieuw
plan ten uitvoer te brengen. We wilden
het schip-in tweeën snijden en het achter
schip tenminste behouden. Maar assura
deuren vonden de kosten te hoog in ver
houding lot de eventuele baten en zij be
sloten daarom het schip op te geven. Het
karkas is nu in eigendom overgegaan aan
de .Salvage Association" te Londen, welke
nu naar mensen zoekt, bereid en in slaat
de resten van de „Brastagi" te bergen. Wat
waarde had en draagbaar was heeft de
bemanning meegenomen. Jammer van het
schip, want het was niet alleen betrekke
lijk nieuw, maar het verdiende bovendien
vele deviezen voor Nederland".
NIEUW TARIEF VOOR INVOERECHTEN.
Met ingang van 1 Januari zullen invoer
rechten volgens het tarief van de Nederlands-
Belgisch-Luxemburgse douane-overeenkomst
worden geheven. Dit tarief zal worden toe
gepast ten aanzien van alle goederen, welke
op of na 1 Januari op de kantoren der in
voerrechten voor invoer worden aanagege-
ven Hiervan zijn uitgezonderd de goederen
uit het gebied van de Belgisch-Luxemburgse
economische unie, waarvoor geen invoer
recht geheven wordt
VEEL ZACHTER DES NACHTS
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrij
dagavond tot Zaterdagavond:
Wisselende bewolking met enkele
regenbuien. Veel zachter des nachts.
Overdag in het Noorden van het land
ongeveer dezelfde temperatuur als van
daag In het Zuiden nog iets zachter.
Meest matige wind tussen Noordwest
en Noord.
20 December:
Zon op 8.45 uur. onder 16.30 uur
Maan op 13 08 uur, onder uur
(Eerste kwartier)
"1