Bedreigde jeugd te Haarlem China ten Noorden van de Jangtse wellicht voor Tsjang Kai Tsjek verloren De gang van zaken na Japanse capitulatie Onverwachte aanslag op minister Jonkmans ministeriële leven !j:i:f:Vi4ü4 BOEKEN? Heemstedenaar bouwt export-auto's VRIJDAG 19 DECEMBER 1947 HAARLEMS DAGBLAD Een jaarverslag dat behalve van veel teleurstelling ook van gunstige resultaten gewaagt Dezer dagen stelden wij reeds in het licht dal de dienst van Sociale Zaken te Haarlem nieuwe wegen bewandelt. Een daarvan wordt ingegeven door het stre ven dat getracht moet worden de armen „op te heffen". Daarbij wordt natuurlijk in het bijzonder de aandacht gewijd aan de jeugd. „Wie de jeugd heeft, heeft de toe komst", is een uitspraak die veel.waarheid bevat. De moderne armverzorger voelt het daarom als zijn plicht te trachten er naar te streven dat kinderen van armen een kans krijgen zich te ontwikkelen tot jonge men sen die op eigen benen kunnen slaan. De Haarlemse instelling voor Kinderver zorging (voorzitter de wethouder mr. Sake C. van der Wall. secretaris de directeur van Sociale Zaken D. H. Suerink) doet in dit opzicht veel en ook belangrijk werk. Voor ons ligt het laatste jaarverslag. Het is een boekje dat spreekt van ontstellend veel kinderleed, maar dat, naast he laas vele mislukkingen, toch ook gewagen kan van gunstige resultaten. Aan het einde van het jaar had de in stelling de voogdij over 175 kinderen, na.ar de leeftijd als volgt verdeeld: 0—3 jaar: 72, 4—6 jaar: 20, 7—14 jaar: 74 en 15—20 jaar: 69. Van vrijwel alle kinderen wordt in het verslag iets verteld. Dit maakt het boekje zo interessant, want daardoor krijgt de bui tenstaander een inzicht in de grote moei lijkheden waarvoor men staat. Gewezen wordt op de immoraliteit van de jeugd in het algemeen en in het bijzonder op de dikwijls zeer ernstige verwaarlozing waar aan de kinderen hebben blootgestaan voor zij onder de hoede van „Kinderverzorging" kwamen. De ervaring is dan ook dat het zelden gelukt kinderen, die aan de stichting worden toegewezen, onmiddellijk in gezins verpleging te brengen. Als regel is het eerst noodzakelijk de kinderen naar een kinder tehuis of gesticht over te brengen, opdat zij daar geschikt gemaakt worden om naar de gezinsverpleging over te gaan. In het alge meen wordt gezinsverpleging als het beste beschouwd, maar helaas zijn er verschei dene kinderen die daaraan nooit toe komen, omdat zij daarvoor te veel afwijkingen hebben. Wij ontlenen aan het verslag nog de vol gende feiten, die voor zich zelf spreken: „Wij verloren door de dood een meisje. Dit kind, dat tevoren aan zeer ernstige verwaarlozing is blootgesteld geweest, be gon juist wat flinieer te worden en leek volkomen gezond. Een plotselinge hevige hersenontsteking maakte binnen twee da gen een einde aan haar korte leventje, tot groot verdriet van de pleegouders en andere pleegkinderen in hetzelfde gezin, die allen heel veel van haar hielden en haar echt vertroetelden." „Een meisje liep even voor haar meerder jarigheid uit het tehuis met zogenaamde halve vrijheid weg. Zij heeft veel moeite gegeven. Haar kindje is onder voogdij ge steld. ZeL's het feit.' dat zij dit kind zop moeten missen als zij weer de slechte weg ging bewandelen, heeft haar niet weerhou den, opnieuw een onzedelijk leven te be ginnen. Hoewel kosten noch moeite aan de opvoeding van haar bespaard zijn, zal zij vermoedelijk wel tot de schipbreukelingen van de maatschappij gaan behoren. Erfe lijke belasting speelt in deze een zeer grote rol." „De idiote jongen, kind van een onge huwde krankzinnige moeder, wordt nog steeds in een inrichting voor zwakzinnigen verpleegd. Zijn lichamelijke gezondheid laat niets te wensen over. Hij schijnt zich in de inrichting goed thuis te gevoelen. Het laat zich aanzien, dat hij wel altijd in die inrichting verzorgd zal moeten blijven. „De vijf min of meer moeilijk opvoedbare Kinderen van achterlijke ouders gaven in het afgelopen jaar ndgal moeilijkheden. Het oudste meisje moest, zoals wel was te ver wachten, in een tehuis voor meisjes worden ondergebracht. Met vallen en opstaan heeft tij zich hier tot bijna het einde van het jaar weten te handhaven. Enige dagen voor haar verjaardag liep zij weg. Hoewel wordt verondersteld, dat de ouders hier de hand in hadden en wèl weten, waar zij verblijf houdt, moest zij aan het einde van het jaar als voortvluchtig worden gemeld." Met de vier overige kinderen uit dit gezin gaat het gelukkig beter. Een is in een ge sticht, de drie anderen zijn in gezinnen op genomen. Het jong§te meisje maakt het goed, „zij is erg aan haar pleegouders ge hecht en heeft er geen besef van dat deze niet haar eigen ouders zijn." „Een jongen, kind van een inmiddels overleden ongehuwde moeder, blijft ons veel moeite geven. Hij was als interne bak kersknecht geplaatst in een werkelijk uit stekend gezin. Toen hij een bemerking kreeg, dat hij de koek en beschuit van zijn pleegvader-werkgever niet gratis aan zijn vrienden mocht uitdelen, liep hij weg. Daar wij nu werkelijk ten einde raad waren, ■werd hij geplaatst in een opvoedingsge sticht.. Dit maakte aanvankelijk zeer veel indruk op hem. Later paste hij zich goed aan in zijn groep en vond het niet zo heel erg meer. Na ongeveer een half jaar meen de de directeur van de inrichting, dat wij maar weer eens moesten proberen hem in de maatschappij terug te plaatsen. Na veel moeite mocht het gelukken een plaats als interne bakkersknecht voor hem te bemach tigen. Of hij zijn kans zal „grijpen" valt te betwijfelen." „Drie verwaarloosde kinderen, die een paar jaar geleden aan onze instelling wer den toevertrouwd, schijnen thans de ver waarlozing geheel te boven. Een werd aan pleegouders gegeven, de jongen hechtte zich heel gauw aan hen en zij zouden hem niet graag meer willen missen." „Twee tere kinderen van een wonderlijk echtpaar, dat niet de minste verantwoorde lijkheid gevoelt inzake het ouderschap, be ginnen wat op te knappen, Vooral het meisje lijkt nog wel een behoorlijke kans n hel leven te hebben. Er wordt gevreesd, dat de jongen debiel is." „Een jongetje, dat door zijn ouders achter het Sportfondsenbad te Haarlem te vonde ling werd gelegd. Het kind was de door gemaakte verwaarlozing vrij spoedig te boven en groeit op tot een stevige kleuter. In de loop van het jaar kon hij in een uit stekend gezin worden geplaatst, waar men zeer op hem is gesteld." „Verder twee aardige kleine jongens, kinderen van een ongehuwde moeder, die niet de minste belangstelling voor haar kin deren heeft en haar jongste kind in de oor logswinter helemaal onverzorgd heeft ach tergelaten." „Wij werden met de tijdelijke voogdij be last over vier kinderen, waarvan de moeder overleden is en de vader nimmer uit Duits land is teruggekeerd. Hoewel hier van een tijdelijke voogdij wordt gesproken, zal het naar alle waarschijnlijkheid wel blijvend zijn. De vader heeft reeds lang voor zijn vertrek naar Duitsland niet de minste be langstelling voor zijn kinderen getoond." Zo zouden wij kunnen doorgaan. Wij lezen over zes kinderen van een achterlijk echtpaar, dat het met de begrippen der hygiëne niet zo nauw neemt, over zes kin deren van een weduwnaar, die na de dood van zijn vrouw de kinderen practisch aan hun lot heeft overgelaten, over een jongen van een echtpaar, dat alleen voor eigen ge noegen leeft en het kind dag en nacht al leen liet, enz. Verschillende jonge mensen konden als zij meerderjarig wai-en, voor zich zelf zor gen, o.a. ook de zes meisjes die nu 21 jaar werden. Zij waren als dienstbode geplaatst. Het werk van Gezinszorg kostte aan de gemeente 42.310 en aan het rijk 40.6"" De 9 Muzen Amerika. Zes en veertig Nederlandse schilderijen, die in Amerika worden tentoon gesteld als teken van dankbaarheid van de lage landen jegens het Amerikaanse leger, dat deze doeken uit Duitsland hielp terug keren, zijn voor drie weken ten toongesteld te Baltimore. De expositie werd geopend door mr. E. N. van Kleffens. De Engelse film. De Engelse minister van handel, Harold Wilson, heeft in het La gerhuis op een desbetreffende vraag geant woord, dat de regering geen plannen heeft tot reorganisatie van de productie en ver huur van Britse films en evenmin tot na tionalisatie van het Britse filmbedrijf. Nederlands. Iu Den Haag is een nieuw operette-gezelschap opgericht onder de naam „Residentie-operette". Het doel dezer instel ling is het uitbrengen van artistiek verant woorde operette-opvoeringen waarin louter Nederlandse artisten zullen optreden en waarbij tevens aan jonge landgenoten een kans zal worden gegeven te debuteren. De artistieke leiding is in handen van Victor Colani, de muzikale van Herman Woustra. Henri Bruning zes jaar uitgesloten. De Centrale Ereraad heeft Henri Bruning voor zes jaar uitgesloten van iedere litteraire activiteit wegens het zich in bezettingstijd opzettelijk als kunstenaar in dienst van de vijandelijke propaganda stellen. Achttien schilderijen voor „Het Prinsen hof". De stichting „Nederlands kunstbe zit" heeft medegedeeld, dat achttien schilde rijen, afkomstig uit de uit Duitsland teruggekeerde kunstbezittingen, zullen wor den overgedragen aan het gemeentelijk museum „Het Prinsenhof" te Delft. Prix Interallié. De „Prix interallié" is toegekend aan Pierre Daninos voor zijn roman „Le jparnet du Bondieu". „In every port" in Haarlem. De heer E. J. Verschueren uit Haarlem zal de productie van Paul Schuitema's film „In every port" op zich nemen. Deze rolprent werd in op dracht van de United Nations door bovenge noemde cineast vervaardigd. 7~ TWEEDE KAMER (Van onze parlemeiitaire redacteur) Er deden zich bij de verdere behandeling van het Indisch beleid enige dramatische ogenblikken voor. De eens door de Partij van de Arbeid zo gevierde minister Jonk man heeft liet in de ogen van verschillende van haar kopstukken al enige tijd verbruid Dit is vooral sinds de politiële actie meer en meer voelbaar geworden. Het ontbreekt in elk geval in die partij allerminst aan de mening, dat mr. Jonkman beter zou doen zijn portefeuille neer te leggen. Dit grondt men dan op twijfel aan zijn physiek uit houdingsvermogen. Doch nu schijnt het, dat de minister-president om welke re denen dan ook hoogst ongaarne mr. Jonkman opgevolgd zou zien door mr. Joe- kes, hetgeen als eerstgenoemde aftrad, voor de hand zou liggen, daar volgens het bij de kabinetsformatie getroffen accoord de portefeuille van Overzeese Gebiedsdelen voor de Partij van de Arbeid bestemd zou zijn en mr. Joekes de aangewezen man ware voor de opvolging. Deze afgevaardigde behoorde tot degenen, die het de minister deze keer verre van gemakkelijk maakten en hem ook in tweede instantie te kennen gaven, door zijn ant woord en houding onbevredigd te zijn. Dit moet de bewindsman pijnlijk hebber aangedaan. Gelijk ook pijnlijk was. dat hr tenslotte, toen de heer Schouten A.R.1 met behulp van een motie tot opschorting van de behandeling van de begroting van Overzeese Gebiedsdelen tot na de terugkeer van de ministers uit Indonesië, uitdrukking wilde geven aan gebrek aan vertrouwen in deze minister, onder meer bijstand kreeg van mr. Joekes. Voor zulk een optreden vond deze geen aanleiding, evenmin als prof. R o m m e (K.V.P.), die ook verklaard had niet bevredigd te zijn. Doch, zo zeide de aanvoerder van de fractie van de K.V.P. dit wil ook weer niet zeggen, dat ik voor het systeem-Schouten voel. Een minister laat men er door of men laat hem zakken, doch men onderwerpt hem niet aan een herexamen. Aldus dacht er ook een flinke meerderheid in de Kamer over, want zij verwierp met 40 tegen 24 (Anti-Revolu- tionnairèn, Christelijk-Historischen, Partij van de Vrijheid en Staatkundig Gerefor meerden) de ,.herexamen"-motie. Even later brak er echter een ander dra matisch moment aan, toen mr. Vonk (Vrijheid) er op aanstuurde wegens het door zijn fractie aan minister Jonkman op gezegde vertrouwen, de op de begroting Regelmatig komen thans uit China be richten over de strijd tussen de regerings troepen van Tsjang Kai Tsjek en het com munistische „volksleger". In het begin van de strijd slaagden de legers van Tsjang Kai Tsjek er in, tot ver in Mandsjoerije door le dringen. Later werd de overmacht van de communisten groter. In Juli 1946 werden hevige gevechten geleverd in de provincie Kiansi. De Ame rikaanse vloot lag toen in Tsingtao en er werd melding gemaakt van een patrouil lerend Amerikaans flottielje op de Jangtse. In Augustus van hetzelfde jaar verplaatste de strijd zich naar het Noord-Oosten van Moekden en ook in de provincies Sjantoen en Sjansi werd slag geleverd. Toen aan beide zijden resultaten uitbleven, besloot men begin October 1946 vredesonderhan delingen te voeren'in Nanking. Deze con ferentie werd zeer, spoedig een volslagen mislukking, waarop omstreeks midden October de gevechten werden hervat en Kalgan door de regeringstroepen werd ver overd. Weer probeerde Tsjang Kai Tsjek met de communisten tot een vergelijk te komen, doch ook ditmaal werden de onderhande lingen afgebroken en de communistische generaal Cliou En Lai vertrok naar zijn hoofdkwartier te Yenan. Na deze tweede mislukking besloot Amerika zich uit China terug te trekken en eind Januari 1947 ver lieten 15000 Amerikaanse mariniers het land. Tsjang Kai Tsjek trok toen op tegen Yenan. welke stad in Maart 1947 werd veroverd. Voor de derde maal probeerde de Chinese regeringsleider nu tot een ver gelijk te komen met zijn tegenstanders, doch ook deze poging had geen resultaat. De communisten bereidden zich intussen voor op een grootscheeps offensief dat in October 1947 over Noord-China losbrandde. Het volksleger maakt belangrijke verove ringen in Jehal, bezette de spoorlijn Tsjansjoen-Kirin en heroverde Yenan. Ook in het Oosten werd de communistische druk groter. Van dit nieuw gevormde front uit werd nu weer een nieuw offensief voor bereid. Kaifeng, de hoofdstad van Honan werd bedreigd en een tweede aanvalsgroep Iets goeds! IVOROL voor Uw canden PU ROL voor Uw handen Agenda voor Haarlem VRIJDAG 19 DECEMBER Bakenesserkerk Kerkconcert, 8 uur. Luxor: „George verovert de vloot", alle leeft., 2.30, 7.00 en 9.15 uur. City: „Jane Eyre", 14 j„ 2.15, 4.30. 7.00 en 9.15 uur. Spaarne: „Comedie om geld", 14 j.. 2.30, 7.00 en 9.15 uur. Frans Hals: „Walvis in zicht". Rembrandt: „Make a wish", alle leeft2.00. 4.15. 7.00 en 9.15 urn*. Palace: „Kermisklanten", alle leeft., 2.00, 4.15. 7.00 en 9.15 uur ZATERDAG 20 DECEMBER Stadsschouwburg: Volksvoorstelling „Can dida", 8 uur. Bioscopen: Middag- en avond voorstellingen. richtte zich naar de haven Tsefoe. De spoorweg Peiping-Moekden en het knoop punt Chinchow waren het derde doelwit in deze aanval. De jongste berichten spreken nog van een aanval van de communisten op de Jangtse, tussen Nanking en Hankau. Dc gehele situatie in China is nu zo, dat liet Noorden practisch in handen van de communisten is. Ook Mongolië heeft zich aan deze zijde geplaatst. Het ziet er naar uit, dat het voor Tsjang Kai Tsjek een zware opgave zal zijn. de communisten te beletten het gestelde doel te bereiken, na melijk de bezetting van China ten Noorden van de Jangtse. helpen bij de meesle pijnen 6 cochet-. SOcJ 1 „DE BOEKPERS" GR HOrTSTRAAT 55-57 HAARLEM TEL 19397 Roofoverval op fiscus Drie gewapende bandieten hebben een overval gepleegd op het kantoor van de belastingontvanger in Courbevoie, een voorstad van Parijs, en gingen er met een buit van tweehonderdduizend francs van door. Een vijftiental mensen, dat voor het loket in de rij stond om belasting te beta len, moest toezier), hoe de rovers zich meester maakten van al het geld op het bureau van de kassier en daarna verdwe nen. In hun haast lieten de rovers de brandkast van het kantoor, waarin zich nog een bedrag van zeshonderd-duizend francs bevond, ongemoeid. Ambachtslieden houden zicli niet aan prijsvoorscliriften Ambtenaren van de Prijsbeheersing houden een landelijke controle op de na leving der prijsvoorschriften voor am bachtslieden, zoals timmerlieden, schilders, loodgieters en electriciens. Gebleken is, dat aan de naleving der administratievoor schriften zeer veel ontbreekt. Ook het be rekenen van meer dan de werkelijk be stede uren en het in rekening brengen van meer materiaal dan gebruikt is komt veel voor. Het grote aantal klachten, dat door het publiek bij de afdelingskantoren van de Prijscontröledienst wordt ingediend, maakt streng optreden noodzakelijk, ver klaart de persdienst van het ministerie van Economische Zaken. voor zijn salaris voorkomende post te ver werpen. Dit keer voegden zich de commu nisten bij de oppositie met het resultaat, dat de post er slechts met 43 tegen 32 stem men door ging. De aldus op het ministeriële leven van mr. Jonkman gepleegde aanslag was volkomen bij verrassing ondernomen Anders zouden er wel meer leden van de beide regeringspartijen op het appèl ge weest zijn. Met dit al moet het de bewinds man toch onaangenaam geweest zijn, dat het zover is gekomen en zulks vlak voor bij Indiëwaarts zal gaan. In het geval zit een stuk diepe tragiek, vooral ook omdat het hier een figuur betreft, die zich met al zijn geestelijke en lichamelijke krachten om der wille van een eerlijke idee, ten koste van zijn gezondheid aan de openbare zaak en aan die van Indonesië in het bijzonder, wijdt. Tenslotte nam de Kamer de begroting zonder hoofdelijke stemming aan, nadat zij een overbodige motie-De Groot (Comm.) betreffende de kwestie Iran het doden- transport met alleen de stemmen van de communisten vóór had verworpen en een vriendelijke motie-Romme met betrekking tot de west had aangenomen met slechts aantekening van het communistische tegen Bij Landbouw, waarmee de Kamer toen weer kon voortgaan, moest minister Mansholt verklaren, dat hij in feite heel weinig kon zeggen, nu de onderhandelingen met de Stichting van de Landbouw gaande zijn Van hetgeen de minister opmerkte, zij vermeld, dat hij met een reeks van cijfers demonstreerde, dat de land- en tuinbouw, als men acht slaat op een wat de weersge steldheid betreft normaal jaar gelijk 1946 wel en 1947 niet was, vergeleken bij 1937 en 1938 nog lang zo kwaad niet heeft ge boerd. Overigens verklaarde de minister, dat men wel moest beseffen, dat wij te samen een stuk armer dan weleer zijn ge worden en dat het er voor de regering vooral om gaat de lasten van die armoede zo billijk mogelijk te verdelen. In de avondvergadering kwam de walvis! even ter tafel, toen de heer Vermeer (Arbeid) op een desbetreffende vraag van de minister vernam, dat het wel waar schijnlijk was, dat de maatschappij na al hetgeen er over de aangelegenheid gepu bliceerd is, voor betere sociale en hygiëni sche toestanden bij de tweede expeditie het nodige gedaan zal hebben. Een heftig debat, waarbij het hoog liep eii prof. Romme op een gegeven ogenblik rood van toorn zag. ohtspon zich door diens amendement om 12.000 te schrappen van de post personeelsuitgaven voor het kabinet van de minister, ten einde diens „politieke secretaris" als zodanig om hals te brengen. Met de woordvoerder van de K.V.P. bleken i verschillende andere sprekers van mening, j dat er voor zulk een figuur bij een techni sche bewindsman geen plaats is. Excellentie Mansholt en mr. Van der Goes van Naters (Arbeid) die onder meer opmerkte, dat men er toch geen bezwaar tegen gehad zou hebben indien in 1938 de functie van Staatssecretaris in de Grondwet was opge nomen, kregen geen voet aan de grond. De pog te houden stemming zal vermoedelijk aan het ambt van politieke secretaris van minister Mansholt een eind maken. Pogingen door ir. V o n d e 1 i n g (Arbeidi en anderen ondernomen om beschuit, koek. biscuit niet of nog niet terstond op de bon gebracht te zien, leverden geen succes op De minister beweerde, dat deze maatregel over welks uitvoering wel degelijk met het bedrijfsleven overleg was gepleegd, bepaald nodig was, wilde hij aan iedereen 2100 gram tarweproducten per 14 dagen kunnen blij ven garanderen. De wederinvoering van bonnen in restaurants staat nog niet vast Deze zaak is nog in studie. Schacht Meer op het toneel? Hjlamar Schacht, eens de „financiële goochelaar" van de nazi's, zou, naar gemeld wordt, met functionarissen van de Brits- Amerikaanse zóne werken aan een finan cieel hervormingsplan voor West-Duitsland. Naar verluidt, zouden functionarissen van de bizonale financiële raad te Bad- Homburg, die bezig zijn met het opstellen van een plan voor de stabilisatie van de sevig geïnflationeerde mark, de hulp van Schacht hebben ingeroepen. Schacht gaat er sinds lang openlijk prat op een origineel financieel hervormingsplan te hebben. De heer A. Cassee ambtenaar voor de sport Waarderende woorden van Bloemendaals burgemeester B. en W. van Bloemendaal hebben benoemd tot ambtenaar voor de sport de heer Adr. Casséc, lid van de ge meenteraad. Deze zal met ingang van 1 Januari 1948 zijn nieuwe functie aanvaarden en dan aftreden als raads lid. In de Donderdagmiddag gehouden ver* gadering van de gemeenteraad deelde bur gemeester, jhr. mr. C. J. A. den Tcx mee, dat Dinsdagavond zekerheid werd ver kregen over de aanstelling van een ambte naar voor de spo,rt. Ook kwam bericht binnen, dat de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen zich kon ver enigen met de keuze van het gemeente bestuur. B. en W. kwamen Woensdag bij een en besloten de heer Cassée te benoe men. Dat betekent, dat deze moet bedan ken als lid van de gemeenteraad, waarin bij op 27 September 1927 zijn intrede Reed. In de loop der twintig jaar heeft de heer Cassée de belangen der gemeente op bijzondere wijze behartigd, waarvoor de burgemeester hem dank zegde. Hij was een goed regeerder en destijds een wethouder, wiens capaciteiten spreker op hoge prijs stelde. Wat de raad in de heer Cassée verliest, weet het gemeentebestuur. Hij heeft een slaat van dienst in het plaatselijk en nationale sportleven. Veel deed hij voor de voetbalclub „Bloemendaal", voor de K.N.V.B als secretaris van afdeling I en als lid van de straf commissie en voor de Haarlemse Voetbalbond, als lid van het bestuur. De K.N.V.B. benoemde hem tot bonds- ridder en de H.V.B. tot lid var. verdienste. Het gemeentebestuur verwacht veel van hem. onder anderen bij het stimuleren der sport. De heer Cassée dankte het college voor het \-ertrouwen in hem gesteld en richtte zich tenslotte tot de leden van de raad. wie hij dank bracht voor de prettige samenwerking. De heer P. Bas opvolger als raadslid. In de gemeenteraad van Bloemendaal zal de heer P. Bas de heer Cassée opvol gen. Hij is werkzaam in het Provinciaal Ziekenhuis nabi.i Santpoort en vervult de functie van secretaris der afdeling van de Nederlandse Bond van Personeel in Over heidsdienst. Spotprent in „De Vlam" wordt beledigend geaclit Wegens belediging van het Nederlands- Indisch leger, althans van de leiding daar van. eiste mr. B. Kist, officier van justitie bij de Arrondissementsrechtbank te Am sterdam 300 boete en een voorwaarde lijke gevangenisstraf van een maand tegen de 38-jarige hoofdredacteur van het week blad „De Vlam", de heer Th. S. R. In het nummer van dit „Socialistisch Weekblad voor Vrijheid en Cultuur" van 30 Mei was als illustratie bij een hoofd artikel op de voorpagina een spotprent op genomen, waarop een in het uniform van het Nederlandse leger gestoken generaal zich verschuilt achter een Indisch masker met de woorden „Partai Rakjat Pasoen- dan". De generaal draagt een sabel waarop de woorden Lombok en Atjeh staan ver meld, aan zijn gordel draact hij twee stroppen, waarop „Digdel 1927" te lezen staat en tenslotte druipt er bloed van de handen van de generaal en van het masker met het schild. Het onderschrift luidt: .Achter het masker van Pasoendan. In zijn requisitoir' noemde mr. B. Kist de persvrijheid een der belangrijkste demo cratische rechten, waarvan echter geen misbruik mag worden gemaakt. „Er zijn enkele uitlatingen in de na-oorlogse pers geweest, die het noodzakelijk maken, dat ik hier nog eens nadrukkelijk op wijs", zo £eïde de officier-. „In het artikel en met de spotprent wordt de leiding van het Neder lands-Indisch leger aangevallen. Indien men dc noodzakelijke clementie in acht neemt, omdat het hier een carica- tuur betreft, is de prent dusdanig beledi gend, dat de publicatie een strafbaar feit is geworden". De verdediger was van mening, dat cari- caturen niet gerangschikt behoren te wor den onder de in 1934 in het Wetboek van Strafrecht opgenomen wet, waarbij de persvrijheid aan bepaalde banden wordt gelegd. De uitspraak werd bepaald "-•> 30 De cember. Nederlandse helderziende wijst „moordenares" aan Deze zomer werd te Borgerhout in België de 73-jarige pastoor Vrints op afschuwelijke wijze van het leven beroofd. Onmiddellijk na de moorcl hield de Belgische rijkswacht twee jonge Nederlanders uit de omgeving van Arnhem aan, die ervan verdacht wer den de moord te hebben gepleegd. De recherche was tot hun arrestatie overgegaan op aanwijzing van de 76-jarige Joanna Graywman, de dienstbode van pastoor Vrints, doch al spoedig bleek dat de Neder landers een alibi hadden en niets met de moord uitstaande konden hebben. De speurders verzochten hierna de Ne derlandse helderziende Peter Hurkos om zijn medewerking. Men leidde de heer Hur kos naar het huis van de misdaad en daarna naar de dienstbode, ^an de hand van een halsdoek, die hij vond en waarop bloed sporen aanwezig waren, verklaarde Peter Hurltos, dat de dienstbode de misdaad had gepleegd. Zodra de vrouw hersteld is, zal raeu haar een streng verhoor afnemen. In een garage aan de Zandvoortselaan staat een vreemde, skelet-achtige automo biel, Hij ziet er laag en gestroomlijnd uit. maar het ongebruikelijke aspect van deze wagen wordt gevormd door een geraamte van dunne T-balkjes dat op het chassis ge monteerd is. Knijpt men nu de ogen half-dicht en fantaseert men over dat vreemde staketsel een gladde aluminium-carrosserie, dan krijgt men niettemin mits men over de nodige verbeeldingskracht beschikt al een aardig beeld hoe de „Gatford-Aero coupé" er uit zal zien, wanneer hij klaar is. Wanneer men dan nog afstand doet van het conventionele idéé van een auto-kap en er zich een plexi-glas dak op denkt, is het beeld compleet. Om de fantasie een beetje té helpen, zetten we er maai- een plaatje bij van het model. Hoe fantastisch het er ook uit mag zien, het geestesproduct is zijn harde verwer kelijking nabij en met dat hard bedoelen wij ook de rijsnelheid, die deze wagen straks zal moeten halen en de deviezen, die hij hopelijk in gaat brengen. Want om maar direct de hoop van alle auto-enthou siasten de bodem in te slaan, de Gatford is voorlopig alleen voor export bestemd. Snel. Om de kennismaking wat tastbaarder te doen zijn, volgen hier dan eerst wat tech nische gegevens. De vader van liet snelle geesteskind is de coureur Gatsonides. die met een soortgelijke, zij het dan wat min der geraffineerd uitgevoerde wagen reeds tal van successen heeft geboekt in na oorlogs wedstrijden. Hij heeft de wagen voornamelijk gebouwd uit Ford-onderdelen, ook de krachtbron is een tot 120 p.k. (naar ver kiezing ook een 175 pk.) opgevoerde Ford V-8 motor en het chassis stamt eveneens van Ford. De snelheid bedraagt 165 km. per uur (met de sterkere motor 180) en de actie-radius 7001200 km. al naar ge lang het aantal reserve-tanks. Hij weegt 1200 kg. en loopt 1 op 8. De wegvastheid wordt mede bereikt door hydraulische stabilisatoren en er zijn trouwens allerlei andere technische raffinementen, die deze wagen uitzonder- j lijke rij kwaliteiten moeten geven. Een van de- meest revolutionnaire as pecten van het uiterlijk is wel de plexi glas kap, die voor in- en uitstappen naar achteren wordt geschoven. Er is hier ge bruik gemaakt van een principe dat bij vliegtuigen veel wordt toegepast en de kappen worden bij Fokker vervaardigd. Het is de bedoeling geweest een wagen te bouwen, die snel, comfortabel en be trouwbaar zoii zijn en bijzonder geschikt voor het afleggen van lange afstanden, met hoge, gemiddelde snelheden zonder dat dit de bestuurder teveel zou ver moeien. Dat de auto eveneens voor wed- strijdwerk geschikt is. werd met de eerste Gatford reeds bewezen. Wat betreft de deviezen-kwestie kan nog gezegd worden, dat er een valuta winst van 200% op gemaakt zal worden, met andere woorden, dat te importeren onderdelen slechts een derde kosten van de verkoopsprijs. Dat er in het buitenland een afzetgebied voor dergelijke auto's bestaat, kan geconstateerd worden uit het grote aantal, sportwagens van Frans, Italiaans en Engels origine, dat immer grif van de hand gaat. De Gatford Aero-coupé zal in Maart voor het eerst zijn opwachting maken op de Salon in Genève, daarna op de Neder landse afdeling van de jaarbeurs in Brus sel en tenslotte in Mei op de eerste na oorlogse R.A.I.-tentoonstelling in Am sterdam, Ex-minister Dalton was onopzettelijk indiscreet De commissie van alle partijen uit het Britse Lagerhuis heeft rapport uitgebracht over de indiscretie van Dalton, de onlangs afgetreden minister van Financiën. In dit rapport uit de commissie haar bevinding, dat Dalton de inhoud van zijn begroting voortijdig, hoewel onopzettelijk, bekend heeft gemaakt, zonder dat hij daartoe het recht had. De voorzitter van het beursbe- stuur, die voor de commissie getuigenis af legde, had verklaard, dat zich geen schom melingen voordeden, die aan Daltons voor tijdige bekendmaking zouden kunnen wor den geweten. In het rapport wordt verklaard, dat de betrokken journalist, John CCarvel van het blad „The Star", geheel ter goeder trouw de informaties gepubliceerd heeft, die mi nister Dalton hem had verstrekt. Het parlement moet thans beslissen of er thans verdere stappen moeten worden genomen. DISTRIBUTIENIEUWS Zaterdag bestaat er gelegenheid tot het afhalen van bonkaarten voedingsmiddelen, schoenenbonnen, tabaks- en vernapcrings- kaarten le: Haarlem: Mem tot erx met Mol, Zandvoort; letter Biljarten Kampioenschap lioofdkïas In Groningen zijn Donderdag de eerste partijen gespeeld om het kampioenschap hoofdklas groot biljart 45/2. Aan hot einde van de eerste dag hadden Van de Pol (gemid delde (38.10*. De Leeuw (36,66*. Van Vliet (29.63) en Metz (21.05* ieder twee partijen gewonnen en Lubach (28 65*. Jacobs (23.85), De Ruyter (14.98* en Sweering (12.13) no teerden twee nederlagen. De Leeuw met 225 heeft de hoogste serie gemaakt. Voetbal PLANNEN VOOR JEUGDIGE VOETBALLERS Dc jeugdcommissie uit de afdeling Haar lem van de KNVB heeft voor dit seizoen nog enige plannen Dat bleek Donderdagavond op de tweede bijeenkomst van de jeugdlei derscursus, welke in restaurant Brinkman, Plein gehouden werd. De voorzitter der com missie, de heer H. W. van Turnhout, deelde mee, dat aan het einde van het seizoen een vierbondentournooi gehouden zal worden, waaraan voetballers tot achttien jaar kun nen deelnemen. De afdelingen Amsterdam, Leiden, Noordholland en Haarlem zullen elf tallen samenstellen. Ook zal een adspiranten- tournooi worden gehouden, waaraan alle verenigingen uit de afdelingen kunnen deel nemen. Verder staan enkele jcugdmiddagen op het programma. De eerste is bepaald op Zaterdag 17 Januari in Beverwijk, de tweede op 7 Februari in Hillegom en vermoedelijk is Haarlem in April aan de beurt. Op de bijeenkomst van de jeugdleiders sprak de heer N. J. Twisterling. die de be zoekers een inzicht gaf van dc spelregels. Sport in 't kort LEZING FRITS VAN VEEN. Maandag avond houdt de voetbalvereniging „Schoten" in het gebouw van de Nederlandse Protes tantenbond aan de Berkenstraat ccn bijeen komst. waarop de heer Frits van Veen uit Amsterdam, lid van de Scheidsrechterscom- missie van de KNVB zal spreken. DE HAARLEMSE PTT. SCHAAKTE. De coöperatieve PTT cantine „Baljuw" organiseerde voor de Haarlemse PTT amb tenaren. een schaakwedstrijd met gebruik making van gongslag. Onder het grote aantal deelnemers waren de directeuren de heren F. Smit en A. Korff respectievelijk van het Post- en Telegraafkantoor en Telefoon- district. De wedstrijd stond onder leiding van dc heren J. v. d. Water en J C J. Schou ten, beiden bestuursleden van de Haarlemse P.T.T. schaakvereniging „De Torens". E? werd onderling met veel animo gespeeld, 4

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1947 | | pagina 5