c
Economische orde in West-Duitsland
Pseudo-rechercheurs ontvoerden
een Rotterdamse tabakshandelaar
De schoonheid der stad
Damplantsoen weldra „uitverkocht"
VRIJDAG 9 JANUARI 1948
Duitse medewerking niet van harte,
doch „het kan niet anders"
Een speciale conferentie van Duitse mi- I In grote lijnen kan thans de uitvoering
nister-presidenten en Duitse functionaris- van het door de bevelhebbers uitgestip-
sen uit de Brits-Amerikaanse zóne van pelde plan tot centralisering van het be-
Duilsland te Frankfort heeft besloten de
door het Brits-Amerikaanse bestuur inge
diende voorstellen mei enkele kleine wijzi
gingen te aanvaarden. Volgens deze voor
stellen zullen de beide zones op financieel
en economisch gebied tot een eenheid wor
den verzekerd door versterking van de
economische raad.
Generaal Clay heeft op een persconferen
tie verklaard, dat een deel van de voor
stellen omstreeks Februari in werking
treedt.
Het aantal leden van de economische
raad van de dubbele zóne wordt twee maal
zo groot. Zij zullen even lang zitting heb
ben als de leden van de landdag, die hen
benoemt.
Er wordt een LSnderrat (raad der geza
menlijke staten) samengesteld uit de wet
gevende vergaderingen van elke staat. Deze
raad heeft het recht van veto maar dit
recht wijkt voor de absolute meerderheid
van stemmen in de economische raad. De
Landerrat neemt geen financiële maat
regelen.
De Britse militaire gouverneur, sir Brian
Robertson, zeide dat het nieuwe bestuur
niet alleen a-politiek zal moeten zijn, maar
ook zich uitsluitend bewegen op het terrein
der financiën en economie van de dubbele
zóne.
Omdat dit bestuur slechts tijdelijk is, zo
ging hij voort, is er niet gesproken over
directe verkiezingen.
Nog geen fusie.
Generaal Clay ontkende, dat de bespre
kingen te Frankfort het voorspel vormden
van een fusie tot drievoudige zóne. Frank
fort. zo zei hij, wordt geenszins beschouwd
als de hoofdstad van West-Duitsland.
Duitse autoriteiten hebben hun dank
baarheid tot uitdrukking gebracht wegens
het feit, dat generaal Robertson heeft ver
klaard, dat het einddoel der Britten en
Amerikanen blijft de vereniging der vier
zones tot een ongedeeld Duitsland. De pre
sident van de bizonale economische x'aad,
dr. Erich Kohier, merkte op, dat de be
sprekingen te Frankfort een nieuwe fase in
de relaties tussen de geallieerden en Duits
land hebben ingeluid.
De eerste ministers van alle gewesten in
de Sovjet-zóne zullen, naar uit welinge
lichte bron wordt vernomen, tegen het ein
de van de maand te Thüringen bijeenko
men ter bestudering van de voorstellen der
Britten en Amerikanen, te Frankfort ge
daan. Tevens zal het administratief bureau
van het „Duitse volkscongres voor eenheid
en een rechtvaardige vrede" vergaderen.
Het congres, aldus deze bron, wordt door
velen beschouwd als de basis voor een
Oostduits parlement.
De eerste reacties op de voorstellen in de
pers van de Sovjet-zóne zijn critisch. Vol
gens het Sovjet-persbureau Tass wordt
Duitsland door verwerkelijking der Brits-
Amerikaanse plannen in wezen verminkt.
De Berlijnse correspondent van het ANP
meldt: Op bepaalde punten - zullen de
Duitse adviezen waarschijnlijk nog leiden
tot wijzigingen.
stuur der zones worden tegemoetgezien.
De Duitse instemming is zeker niet van
harte gekomen. Nog tijdens de besprekin
gen van heden spraken Duitse politici van
sociaal-democratischen en christelijken
huize zich beslist tegen de plannen uit om
niet te spreken van de uiterst linkse ele
menten. Maar zoals te verwachten was,
heeft de onontkoombare noodzaak van
vérstrekkende maatregelen die juist in
deze dagen door de nieuwe verzorgings-
De 9
l U7C.I1
Muziekfestival in Luzern. Het interna
tionale muziekfestival te Luzern wordt dit
jaar van 11—28 Augustus gehouden. De sym-
phonie-concerten worden verzorgd door een
orkest, dat samengesteld is uit de beste
musici van Zwitserlands orkesten.
„Renouveau Fran<;ais"-prijs. Elisabeth
Barbier heeft voor haar roman „Les gens de
Mogador" de „Renouveau-Fransais"-prijs ge
kregen, die in 1947 door de Vereniging van
Franse schrijvers werd ingesteld. De jury
stond onder voorzitterschap van Georges
Duhamel.
Canadees dichter overleden. Dezer dagen
is een van Canada's grootste dichters, Duncan
Campbell Scott, in de ouderdom van 85 jaar
overleden. Scott, die zich eerst voor de mu
ziek interesseerde, begon op 25-jarige leef
tijd te schrijven. Zijn eerste boek „The magie
aeze aaseu uuui ue mcuwc vcuuiguigj- j— ---■
moeilijkheden weer worden geaccentueerd hmise and o^er poems werd gepublicee d
- tenslotte de doorslag gegeven.
toen hij 30 jaar oud was.
Expositie-nieuws. De tentoonstelling v
werken van Marc Ghagall in het Stedelijk
Museum te Amsterdam wordt verlengd tot
en met Zondag 18 Januari. De geëxposeerde
schilderijen worden dan naar Engeland over
gebracht.
De tentoonstelling van Wassily Kandinsky
zal nog tot en met Zondag 25 Januari te be
zichtigen zijn. Over de werken van Kan
dinsky houdt de Fransman Louis Degand op
12 Januari een lezing in het Nederlands.
De kunstnijverheidstentoonstelling „Zo
wonen wij in Zweden" sluit op 26 Januari.
Zij zal in het vervolg ook op Woensdag- en
Zaterdagavonden geopend zijn tussen 19.30
en 22.00 uur.
Hun toeleg, een groot bedrag als losprijs
te krijgen, was bijna gelukt
Een der motoren
van de „Oranje" is defect
Het schip is in Gibraltar
binnengelopen
De kapitein van het m.s. „Oranje" dat
op weg is van Amsterdam naar Batavia,
heeft gerapporteerd, dat de middenmotor
warm gelopen is en gestopt moest worden.
Op twee motoren is de „Oranje" de haven
van Gibraltar binnengelopen.
De directie van de maatschappij „Ne
derland" hoopt, dat in enkele dagen de
middenmotor weer hersteld zal zijn en het
schip zijn reis met 22 mijl-vaart kan ver
volgen. Met twee motoren zou het schip
slechts 17 mijl lopen. De chef van de tech
nische dienst der maatschappij is met een
vliegtuig van de luchtvaartmaatschappij
„Aerolanda", waarbij de stoomvaartmaat
schappij „Nederland" ook betrokken is,
van Ypenburg vertrokken naar Gibraltar,
waar hij de scheepswerktuigkundigen bij
het herstel van de motor zal bijstaan.
Prijsvraag voor kinderboek
De Federatie van Beroepsverenigingen
voor Kunstenaars heeft tezamen met de
Vereniging van Letterkundigen een prijs
vraag uitgeschreven voor een boek, ge
schikt voor kinderen tot 13 jaar, met als
onderwerp: kunst of een Nederlandse of
buitenlandse kunstenaar.
Het moet een boeiend en vlot, weten
schappelijk verantwoord verhaal of be
schouwing zijn van maximum 15.000
woorden. De prijs bedraagt 500. Getypte
manuscripten kunnen tot 1 Januari 1949
worden ingezonden: Pieter de Hooghstraat
I. Amsterdam.
De radio geeft Zaterdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7 00, 8.00, 19.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 Gebed. 7.45 Kamerkoor.
8.15 Platen. 9.00 Voor de vrouw. 9.05 Werken
van Mozart. 10.00 Voor kleuters. 10.15
Italiaanse platen. 11.00 Ziekenbezoek. 11.45
Sonate van Beethoven. 12.00 Angelus. 12.03
Zang en orgel. 12.30 Weerbericht. 12.33 Dans-
orkest. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Strijdkrach
tenprogramma. 13.30 Dansorkest. 13.50 Film
en toneel. 14.40 Platen. 14.20 Engelse les. 14.40
Werken vap Tsjaikowski. 15.15 Pianoconcert,
15.45 Kiosk 16.00 Musetteklanken. 16.20 De
vliegende Hollander. 16.30 Gregoriaans. 17.00
De Wigwam. 18.00 Pianomuziek 18.15 Week
overzicht. 1830 Strijdkrachtenprogramma.
19.15 Platen. 19.35 Banden die binden. 19.45
Regeringsuitzending. 20.05 De gewone man.
20.12 Hoe heet deze plaat. 20.30 Lichtbaken.
21.00 „Negen heit de klok". 22.00 Dansles.
22.37 Actualiteiten. 22.45 Gebed. 23.20 Kamer
orkest.
HILVERSUM II, 414.5 M., 218 M.. en 1875 M.
7.00, 8.00, 13.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Platen. 8.15 Sylvestri-kwartet.
8.35 Platen. 9.35 Koorwerken. 10.00 Morgen
wijding. 10.20 Feuilleton. 10.35 Kamermuziek.
II.00 Voor arbeiders in continubedrijven.
12.00 Platen. 2.30 Weerbericht. 12.33 Orkest
Malando. 13.15 Kalender. 13.20 Metropole
orkest. 14 00 Het Nederlandse lied. 14.15 Har
monie-orkest. 15.00 Lezing. 15.15 Platen. 15.30
Dansorkest. 1600 Lezing. 16.15 Amateurs.
16.45 Artistieke staalkaart. 17.15 Symphoni-
sche muziek. 18.15 Sportpraatje. 18.30 Om en
bij de 20. 19.00 Viool en piano. 19.30 VPRO.
20.08 Dingen van de dag. 20.15 Schrammel-
muziek. 20.45 Januari-liederen. 21.15 Socialis
tisch commentaar. 21.30 In de balzaal van
1907. 22.00 Luisterspel „Lady Dona". 22.30
JJchte muz. 23.15 Hobbyhoek. 23.30 Platen.
Een bekende 71-jarige tabakshandelaar
in Rotterdam, die als zeer vermogend be
kend staat, kreeg bezoek van drie man
nen, die voorgaven van de politieke
recherche afdeling collaboratie te zijn en
hem uitnodigden even mee te gaan omdat
hij voor een zaak met een paar getuigen
geconfronteerd moest worden. De tabaks
handelaar was zich van geen kwaad be
wust en toen hem verzekerd werd dat hij
binnen tien minuten terug zou zijn stapte
hij in de gereedstaande auto. Tijdens de
rit door de stad werd hij door de mannen
in het gezicht geslagen en daarna geblind
doekt. Ergens in het Noorden van de stad
ging men met hem een huis binnen. De
oude man werd in een kelderruimte in een
hoek neergelegd, waarna hij aan handen
en voeten gebonden werd. Toen begonnen
de mannen met dreigementen en pogingen
tot afpersing, nadat ze zijn zakken hadden
leeggehaald en alle geld en sieraden had
den buitgemaakt. Zij dwongen de tabaks
handelaar twee brieven te schrijven aan
zijn procuratiehouder. In de eerste vjerd
de procuratiehouder gemachtigd een bui
tensporig groot bedrag te incasseren en op
een nader omschreven wijze af te dragen.
De tweede brief bevatte de vertrouwelijke
mededeling, dat zijn patroon gevangen zat
en gedood zou worden, indien niet binnen
veertien dagen de losprijs was betaald.
Mocht de politie in de zaak gemengd wor
den, dan was het met het leven van de
man gedaan.
Eerst werden de brieven naar het huis
van de procuratiehouder in Hillegersberg
gebracht en toen men daarvan terugkeerde
ging een der mannen een electrisch ka
cheltje halen. De beide overgeblevenen
begonnen nu een zaakje op eigen houtje.
Zij vertelden de oude man, die geheel van
streek was, dat zij zijn leven wilden red
den en hem naar buiten zouden brengen,
als hij nog dezelfde avond een flink bedrag
betaalde en een groter bedrag in het voor
uitzicht stelde tegen flinke waarborgen.
De tabakshandelaar stemde hierin toe
en inderdaad werd hij naar buiten ge
bracht. In een café werd een taxi opge
beld en gezamenlijk ging de tocht terug
naar het woonhuis van de ontvoerde.
Inmiddels had de ongeruste familie een
Nieuwe industrie helpt
deviezen besparen
Te Brummen is het bedrijf van de maat
schappij tot vervaardiging van staafmate-
riaal in werking gesteld, hetgeen voor ons
land het begin betekent van een geheel
nieuwe tak van industrie. De fabriek ver
vaardigt messing staven, welke voor vele
industrieën als grondstof dienen.
Het bedrijf te Brummen kan zestig pro
cent van de Nederlandse behoefte dekken.
Dit betekent belangrijke deviezenbespa-
ring, en bovendien wordt de Nederlandse
industrie tot op grote hoogte onafhankelijk
van het buitenland.
ENIGE OVERLEVENDE VAN DE
„SKOGHAUG" NAAR NOORWEGEN
TERUGGEKEERD.
Arnt Rokken, de enige overlevende van
het Noorse s.s. „Skoghaug", dat op Kerst
avond voor de Nederlandse kust is ver
gaan, waarbij zes-en-twintig Noren het
leven verloren, is met een vliegtuig van
de Noorse luchtvaartmaatschappij naar
Noorwegen teruggekeerd.
zoon opgebeld, die onmiddellijk bij de P,
R. A. C. en bij de politie informeerde.
Toen bleek dat er niets van een verhoor
bekend was ging eqn rechercheur mee
paar het woonhuis om inlichtingen te ver
zamelen. Deze Rechercheur was nog aan
wezig, toen de oude man weer thuis kwam.
Deze smeekte de politieman zich er buiten
te houden, omdat hij voor de uitvoering
van de dreigementen vreesde. De recher
cheur deed alsof hij zich buiten de zaak
zou houden. Toen de 71-jarige met een
grote som gelds, welke zijn zoon hem
verschafte, naar de buitendeur ging om
te betalen, volgde de rechercheur hem
onopgemerkt. Buiten stonden twee man
nen en op het ogenblik dat zij het geld in
ontvangst wilden nemen, kwam de recher
cheur te voorschijn. De mannen maakten
zich uit de voeten, doch een hunner kon
worden gepakt. Hij bleek in het bezit te
zijn van twee revolvers. Bij zijn verhoor
op het politiebureau noemde hij het adres,
waar dé tabakshandelaar in een kelder ge
vangen was gehouden. Daar arresteerde
de politie nog twee mannen. Een hunner
was een vrijgelaten politieke delinquent.
Hij had de kelder gehuurd, evenals de auto
waarmee de ontvoerde naar de kelder was
gebracht.
Een klacht over de beperkte bevoegdheden
der toezicht houdende instanties
De Haarlemmer H. C. Verkruysen
heeft een belangrijk boek geschreven
over „Eeuwige en eindige waarden
in kunst en leven". Daarin geeft hij
onder anderen een beschouwing over de
schoonheid $an bouwwerken, waarbij hij
wijst op de gunstige invloed die de Schoon
heidscommissies gehad hebben op het
stadsbeeld. Hij betreurt het evenwel dat
deze commissies alleen bevoegdheid heb
ben toe. te zien op het uitwendige van het
geen gebouwd wordt en pleit er voor dat
in de toekomst ook meer aandacht gege
ven zal worden aan het inwendige. Maar
dan zouden de Schoonheidscommissies
omgezet moeten worden tot architectuur
commissies.
Daarmee wordt zo zei de secretaris der
Haarlemse Schoonheidscommissie de heer
J. Voogel een quaestie aangesneden die
reeds lang de belangstelling heeft in vak
kringen. In Haarlem is het net zo als overal
elders in het land: de Schoonheidscommis
sie mag zich strikt genomen alleen be
moeien met de voorgevel. Er moeten wel
plattegronden van de percelen worden in
gezonden, maar er kan toch niet door haar
worden geëist, dat gevel en gebouw één
geheel vormen. Natuurlijk wordex# er, als
het al te erg is, wel gemoedelijke wenken
gegeven, maar daarmee is het dan ook af
gelopen. Zelfs heeft de Schoonheidscom
missie alleen bevoegdheid over achterge
vels te oordelen indien deze van de open
bare weg af te zien zijn en dat behoort in
een stad tot de uitzonderingen.
Ook Bouw- en Woningtoezicht bemoeit
zich niet met het aanzien van het inwen
dige der huizen. Er zijn alleen in de wet en
verordening eisen vastgelegd over aantal en
grootte der kamers, over het toetreden van
licht en lucht, over het aantal schoorste
nen, enzovoort, maar dat is ook alles. Men
kan aan al die eisen voldoen en toch
iets maken dat smakeloos is. Vooral
valt dat op bij de particuliere bouw. Aan
de buitenkant kan men trouwens al in
veel gevallen zien, dat aan de binnenkant
der huizen elke uiting van smaak en kunst
ontbreekt. De gevel demonstreert dat het
algemene recept gevolgd is: twee in een
lopende kamers met gang en keuken, boven
twee grote kamers en een kleine en nog
een badkamertje.
Gelukkig is het zo vervolgde onze
zegsman met de huizen der woning-
Nederlandse verliezen
in Indonesië
Het Nederlandse militaire communiqué
van Donderdag meldt, dat op 7 Januari
de Nederlandse verliezen vier gesneuvel
den en vijf gewonden bedroegen.
Ten Noordwesten van Tjikampek in
West-Java werd een aantal subversieve
elementen onschadelijk gemaakt. Ten
'Zuidwesten van Demak in Midden-Java
werd opgetreden tegen geïnfiltreerde re
publikeinse strijdgroepen. Op Java en Su
matra hebben onruststokers op Ne'der-
landse posten en patrouilles gevuurd.
Wellicht verkoop
van andere gronden
Het is nog wel niet zover, maar de kans
bestaat dat de twaalf millioen vierkante
centimeters van het Amsterdamse Dam
plantsoen weldra zijn verkocht. In dat ge
val zullen vermoedelijk andere stukken
grond in ons land per vierkante centimeter
worden verkocht.
De Nationale Monumentencommissie
heeft zich namelijk de opbrengst van het
Damplantsoen ad zes millioen gulden niet
als limiet gesteld.
De binnengekomen gelden zullen name
lijk niet uitsluitend besteed worden voor
de ^oprichting van monumenten. Ongeveer
twee-derde van het geld is bestemd voor
de nagelaten betrekkingen van oorlogs
slachtoffers.
Het is nog niet mogelijk zelfs bij be
nadering te zeggen hoeveel de actie in
het hele land tot op heden heeft opge
bracht. De actie wordt gevoerd in 800
van de 1017 Nederlandse gemeenten. Bo
vendien komen onophoudelijk bedragen
binnen van eenheden van leger, vloot en
luchtstrijdkrachten uit alle delen der
wereld.
Hoewel het moeilijk is te beoordelen
welke plaatsen op het ogenblik de leiding
hebben bij de monumentenactie, kan wel
reeds gezegd worden, dat de gemeenten
's-Gravenhage, Hilversum, Hoorn en Rot
terdam de actie met zeer grote voortva
rendheid hebben aangepakt.
Niet alleen Nederlanders komen in het
bezit van vierkante centimeters vader
landse grond. Dagelijks kopen buitenlan
ders in de verkoopkantoren certificaten en
ook zonden vele Nederlanders reeds „stuk
ken Damplantsoen" naar him vrienden in
het buitenland..
Vandaag gaat in de Nederlandse biosco
pen het derde en laatste filmpje van de
Nationale Monumenten-actie draaien: „Het
onsterfelijke leger", dat het culturele
aspect van ons volk in beeld brengt.
Op 31 Januari sluit de landelijke actie.
Ambtenaar hielp autokopers
aan een vergunning
Opsporingsambtenaren van de Prijzen-
contróle hebben na een diepgaand onder
zoek van enige maanden de bij de Rijks
verkeersinspectie te Arnhem gepleegde
fraude tot klaarheid gebracht.
Twee ambtenaren en een lid van de
commissie, welke adviseert over te ver
strekken auto toewij zingen, zijn gearres
teerd. Reeds geruime tijd waren bij de
Officier van Justitie te Arnhem, klachten
binnengekomen over de gang van zaken
bij de Rijksverkeersinspectie aldaar. Een
ambtenaar van de afdeling personen- «n
goederenvervoer bleek tegen beloning zijn
bemiddeling verleend te hebben bij de
verstrekking van aankoopvergunningen.
Soms ontving hij als tegenprestatie geld,
soms goederen, De bedragen varieerden
van 200 tot 1000 gulden. Ging het om de
aankoop van een vrachtwagen, dan trad
een tussenpersoon op,'die in contact trad
met gegadigden voor een dergelijk voer
tuig. Deze bemiddelaar was vertegenwoor
diger van een garagebedrijf te Nijmegen.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat ten
minste 25 auto's zowel voor personen- als
goederenvervoer op laakbare wijze in han
den van de kopers zijn geraakt. Tegen hen
is eveneens proces-verbaal opgemaakt.
„Dwina" klaart het wel
De toestand van het Russische motor
schip „Dwina". dat zich op 200 mijl ten
Zuidoosten van het Japanse eiland Hok
kaido in nood bevond, is aanzienlijk ver
beterd. Het zal waarschijnlijk worden ge
sleept, daar het ontschepen der passagiers
niet mogelijk is.
bouwverenigingen anders en beter. Daar
heeft natuurlijk ook de overheid zeggen
schap over het inwendige der huizen. Bo
vendien is men de laatste tijd meer en
meer tot de overtuiging gekomen dat de
grondfout al zit in de verkavelingsplannen.
Als een architect voor elk huis een bepaald
aantal vierkante meters grond toegewezen
krijgt om daarop huizen te bouwen, komt
de eenvormigheid al om de hoek kijken.
Daarom worden thans bij opdrachten voor
woningbouwverenigingen te Haarlem aan
architecten bepaalde blokken toegewezen,
zodat zij ook de gehele materie in handen
krijgen. Er worden thans hier ter stede
enige bouwblokken gemaakt en reeds nu
is te zeggen dat er veelzijdigheid van gevel
en woningindeling komt die algemeen tot
tevredenheid zal stemmen.
Wat kan het inwendige van oude huizen
niet mooi zijn. Natuurlijk hangt het veel
af van de bekwaamheid en de smaak van
de ontwerpers. Daarom is er veel voor te
zeggen dat ieder die iets laat bouwen de
hulp inroept van een bekwaam vakman.
Al zouden de toezichthoudende instanties
bevoegdheid krijgen ook hun aandacht te
geven aan het inwendige der percelen dan
toch zou die wenselijkheid blijven bestaan.
Dit leert trouwens het werk der Schoon
heidscommissies wel. Veel schoonheid be
vorderen kunnen zij niet, alleen komt het
er in de praktijk op neer, dat het lelijke
geweerd kan worden. Soms heeft dit tot
resultaat dat er werkelijk iets moois voor
in de plaats komt, zoals bijvoorbeeld bij
de Oud-Katholieke kerk aan de Kinder
huissingel. Maar dat is meer een succes
voor prof. ir. H. T. Zwiers, dan voor de
Schoonheidscommissie. Een enkele keer
blijkt ook wel, dat een architect niet kan
werken naar de verlangens der Schoon
heidscommissie omdat hij zich te veel ge
bonden acht aan de eisen die zijn princi
paal gesteld heeft over het inwendige.
Soms gelukt het dan die principaal tot
andere gedachten te brengen.
In Haarlem is aan het inwendige van
vele oude percelen veel verknoeid omdat
verbouwingen zonder bekwame leidingen
werden uitgevoerd. Dat was immers ook
niet nodig. Alleen als ook iets aan de voor
gevel gewijzigd moet worden werd daar
voor een meer deskundige in de arm ge
nomen.
De particuliere bouw staat nu vrijwel ge
heel stil. Maar er komt we.er een tijd dat die
zal gaan beginnen. Er zou veel voor te zeg
gen zijn wanneer in deze tijd maatregelen
genomen konden worden die in de toe
komst tot verbetering kunnen leiden.
De waarnemend-directeur van Bouw
en Woningtoezicht te Haax'lem, ir. R. G.
Veenenbos, zou het ook wel toejuichen in
dien het mogelijk zou zijn invloed uit te
oefenen op de welstand van het inwen
dige van woningen. Hij vond het evenwel
ongewenst daarvoor van overheidswege
maatregelen te nemen die ook voor de
particuliere' bouwers gelden. Daarmee zou
men in moeilijkheden komen. De .inrich
ting van wonixigen die particulieren bou
wen met het doel die te vex'kopen of te
exploiteren wordt stexic beïnvloed door de
smaak van het publiek. Als huizen daar
aan niet beantwoorden zijn zij minder"
gewild. Door de bestaande voorschriften
van wet en verordening wordt voldoende
bereikt dat de woningen doelmatig zijn.
Verder moet men niet gaan.
Duif en doffer
Zondag zal in Spekholzerheids (L.) een
bijzondere duivententoonstelling gehou
den worden. Het bijzondere zit hem niet
zozeer in de diverse soorten duifjes en
doffers, die ten toon zullen worden ge
steld, dan wel in de omstandigheid dat
de tentoonstelling wordt georganiseerd
door de onlangs opgerichte duiven-sup-
portersvereniging „Sportieve dames".
Deze „sportieve dames" zullen de heren
der schepping eens laten zien, dat ook
het zwakke geslacht op het gebied van
duivententoonstellingen zijn mannetje
weet te staan. Er is eén mannelijke kink
in de vrouwelijke kabel gekomen. Om
geheel in stijl te blijven, hadden de
dames namelijk een keurmeester esse
aangezocht, die echter verhinderd bleek
te zijn, zodat de dames met een keur
meester genoegen moeten nemen.
Panda en de Meester-goochelaar
45. „Hm!" zei Panda zuchtend. „Ik iit erg
in narigheid, misschien kunt U me helpen!
Ilc zoek het vliegende tapijt, dat van de
sultan gestolen, maar ik weet niet waar
ik zoekt moet!" De vreemdeling, die Ben
Hassan heette spreidde zijn kleedje uit.
„Zet U neder!" sprak hij. „We gaan eerst
eens eten!" Hij knipte met zijn vingers en
greep met een luchtig gebaar een schaal
met voedsel uit de lucht. „Eet smakelijk!
zei hij. „U bent zeker een tovenaar!" zei
Panda verbaasd. „Och, wat zal ik zeggen!
zeide vreemdeling. „Hier in het Oosten kan
men nu eenmaal meer. dan ergens anders.
Laat U niet weerhouden, het is een sma
kelijk maal!" Panda sprak niet verder,
maar begon te eten. Hij had honger, want
het was al lang geleden, dat hij voor het
laatst gegeten had. Hij was echter nog niet
lang bezig, of de vreemdeling mompelde
iets, „Wanneer ik me niet vergis, naderen
daar enige woestijnrovers!" sprak hij. „Dat
ziet er onaangenaam uit, meestal zijn dal
ruwe lieden!" Panda keek op en zag over
een zandheuvel een troep wilde ruiters met
grote vaart naderen
Gemeentebesturen kunnen
bouwplannen goedkeuren
Het college van algemene commissax-is-
sen voor de Wederopbouw heeft bepaald,
dat in een aantal door de minister aan te
wijzen gemeenten de voor het uitvoeren
van bouwwerken vereiste 1 goedkeuring
door B. en W. kan worden verleend. Dit
geldt voor bouwwerken tot 3000, als het
aantal inwoners loopt van 10.000 tot 25.000
personen. Aan de aangewezen gemeenten
boven 25.000 inwoners is goedkeurings
bevoegdheid verleend voor bouwwerken
tot 10.000.
Arbeiders na „langzaam-aan-actie"
ontslagen
Bij het Amstelstation te Amsterdam heeft
een aannemersbedrijf uit Alkmaar 262 wo
ningen in uitvoering. Aan dit object werken
150 arbeiders, die thans de huizen voor
drievierde deel hebben afgebouwd. Zij ver
dienden hier boven het contractloon van
90 cent per uur een prestatietoeslag van
25 procent. De aannemer heeft deze zomer
lonen betaald, welke nog boven 't plafond-
lond uitgingen. Bij controle is zulks aan
het licht gekomen en in afwachting van de
berechting van de aannemer heeft het Col
lege van Rijksbemiddelaars hem verboden
de prestatietoeslag uit te keren. Hierdoor is
ontevredenheid bij de arbeiders ontstaan,
die eind December een „langzaam-aan-
actie" zijn begonnen. De aannemer achtte
deze handelwijze onredelijk en heeft na
een mislukte poging tot herstel van de
prestatietoeslag in Den Haag, zijn arbeiders
doen weten, dat hij hiermee niet langer
accoord kan gaan. De arbeiders besloten
echter hun „langzaam-aan-actie" voort te
zetten, waarop de aannemer hen op staande
voet heeft ontslagen. De politie heeft de
arbeiders van het terrein verwijderd. Al
leen de stucadoors en de schilders bleven
nog in de bijna voltooide huizen aan het
werk.
Ongeveer 25 arbeiders, werkzaam aan
een ander complex hebben eveneens het
werk neergelegd uit sympathie met de ar
beiders van het andere object. Het werk
aan de in totaal 484 woningen ligt nu stil.
Onder enige onlangs aan Nederland
uitgeleverde oorlogsmisdadigers bevindt zich
de „Beauftragte" voor Overijssel Weitlich en
O. Schulz, die in het concentratiekamp Ra-
tenau honderden Nederlanders heeft mis
handeld.
Nieuwe uitgaven
„Oorlog aan de Scheldcmond" door
A. Korteweg (uitg. G. W. den Boer,
Middelbux-g 1947).
„Vandaag vielen Britse gevechtsvliegtuigen
haveninstallaties te Vlissingen aan" was een
regelmatig terugkerende climax in het radio
nieuws uit de oorlogsjaren. Een lid van de
civiele luchtbeschermingsdienst de heer A.
Korteweg. heeft in een boek „Oorlog aan de
Scheldemond" een gedetailleerd verslag ge
geven van de rampen, die de Zeeuwse haven
stad in de achter ons liggende jaren troffen,
van de eerste Franse jagers, die boven haar
huizen werden neergeschoten af tot de ver
schrikkelijke, maar verlossing brengende
dagen der invasie in de stormachtige herfst
van 1944 toe. Het is een eerlijk, onopge
smukt en daarom des te overtuigender relaas
geworden van de lijdensweg, maar ook van
het stille heldendom van de bevolking van
Walcheren. Vele duidelijke, vaak zeldzame
foto's en enige tekeningen vullen de tekst
op geslaagde wijze aan.
Andreas Naugerius: Lusus. Joa
chim du Bellay: Voeux rustiques,
Piere de Ronsard: Ode, Joh. En
schedé en Zonen, Haarlem.
De Venetiaanse edelburget Andre Nava-
gero, die zich, naar de gewoonte der late
Middeleeuwen Andreas Naugerius onemde,
verenigde, zoals dat bij de cultuurdragers
van die tijd meer voorkwam, vele kwalitei
ten in zich. Humanist, geschiedkundige, bi-
bibliothecaris en ambassadeur en hij beoefen
de ook de dichtkunst met smaak en gevoel.
Overigens was hij bescheiden genoeg het
nageslacht van zijn litteraire nalatenschap te
beroven door haar te verbranden. Behalve
twee lijkredenen bleef slechts een dunne
bundel puntdichten, de „Lusus", gespaard.
Deze veelal aan Goden van de Oudheid op
gedragen epigrammen zijn een en al een
voud en bekooi'lijkheid en kunnen tot de
beste specimen van de Latijnse poëzie gere
kend worden.
Blijkbaar vond de Franse Renaissance
dichter Joachim du Bellay dat ook, want hij
bewerkte een dozijn van de „Lusus" in het
Frans, waarbij hij het antieke landschap
door dat van zijn geboorteland Anjou
vexwing.
De ongedwongen chax-me en dartelheid der
strofen, "waarin het herderlijk leVen speels
bezongen wordt, ging niet verloren in
tegendeel.
Du Bellya's medeverdediger van de Franse
taal Pierre de Ronsard was eveneens geest
driftig voor Naugerius' verzen. Ook hij volg
de ze na, onder meer in de Ode „Les dons de
Jaquet a Isabeau", waarin we zonder moeite,
de dichter van „Mignonne, allons voir si la
rose" herkennen.
Als de uitgeverij Joh. Enschedé en Zonen
en de inleider H. de la Fontaine Verwey
de platgetreden paden van onze nationale
boekenijindustrie niet zo jolig verlaten had
en een half dozijn van Naugerius' epxgram-
men met de bewerkingen van de twee Fran
sen in een sierlijk gewaad, dat iedere biblio
fiel zal doen watertanden, had gestoken, dan
hadden wij een mooi en welbesteed uur in
ons leven gemist. J. H. B.
Tweede concertmeester
H.O.V.
Karei Ligtenberg
uit Den Haag benoemd
De violist Karei Ligtenberg uit den Plaag
is benoemd tot tweede concertmeester der
H.O.V.
Twee jaar na zijn eindexamen Gymna
sium behaalde hij in 1945, op twintigjax'igë
leeftijd, het solisten-diploma aan het Ko
ninklijk Conservatorium in den Haag (leer
ling van Van der Vegt).
Enkele weken geleden is de heer Lig
tenberg uit Parijs teruggekeerd, waar hij
zich, met een stipendium van de Franse
regering, onder Janine Andrade verder
heeft ontwikkeld.
Voor zijn vertrek naar Parijs speelde hij
in het Residentie-Orkest; als solist is hij
o.a. opgetreden met de Rotterdamse Phil- j
harmonie, waaraan hij in 1944 verbonden
was.
Prijsvraag van Teyler
Directeuren van Teylers Stichting en da
leden van Teylers tweede genootschap vra-
gen voor het jaar 1948 een beschrijving i
van het leven van P. C. Hooft tot aan het j
einde van zijn huwelijk met Christine van
Erp.
De antwoorden moeten worden ingezon-
den vóór of op 1 Januari 1950. i
Uitgeschreven blijft de prijsvraag: „Door
welke politiek, sociaal-economische, ideo- 1
logische en persoonlijke factoren in bin- 2
nen- en buitenland heeft de Sociaal-
Democratische Arbeiderspartij in Neder-
land zich van een Marxistische klassepartij
tot een nationale volkspartij ontwikkeld?"j
Frans jacht in Zeebrugge
binnengesleept J
Donderdagmiddag werd te Breskens be- v
richt ontvangen, dat zich voor de Belgische i o
kunst ten Noordwesten van Zeebrugge een n
onbekend jacht in nood bevond. De te Bres- z
kens gestationneerde reddingboot „M. C. n
Blankenheim" voer onmiddellijk uit. Bij 2
aankomst ter plaatse bleek, dat het jacht j A
reeds de haven van Zeebrugge was bin- 11<
nengesleept. Het was het Franse zeiljacht v
„Patron" met twee personen aan boord. De I e:
reddingboot uit Zeebrugge, welke even- k
eens ter assistentie was uitgevaren, heeft n
beide opvarenden aan boord genomen en 1 vi
daarna het jacht de haven van Zeebrugge le
binnengesleept.
Geen staatsdienaren. Na een discussie, die de
gehele dag in beslag heeft genomen,
heeft de ledenvergadering der Britse me
dische vereniging, in buitengewone ver
gadering bijeen, met algemene stemmen
het regei'ingsplan verworpen, dat de
artsen tot staatsdienaren zou maken. Er
waren 370 ax'tsen ter vei'gadering aan
wezig. Binnenkort zullen 56.000 genees
heren in Groot-Brittannië van de ver
eniging een stembiljet ontvangen, waar
in zij van hun gevoelen ten aanzien van
het plan blijk kunnen geven.
Ongeluk. Ongeveer 50 kilometer ten Westen i
van Algiers is een vliegtuig tegen een
heuvel opgevlogen en verongelukt. Negen
personen, onder wie twee kinderen,
kwamen in de vlammen om.
Weerwolf. In kringen der Christelijk-demo-
cratische unie verluidt, aldus het Duitse
nieuwsbureau in de Britse zóne, dat ge
durende de laatste dagen meer dan hon-
derd jongelieden in Frankfort aan de
Oder in de Sovjet-zóne zijn gearresteerd. I
Deze zouden verdacht worden van het
vormen van een ondergrondse weerwolf
beweging.
Doorzoeking. Libanese veiligheidstroepen
hebben in Beiroet gedurende vier uur
communistische centra alsmede het vak
verenigingshoofdkwartier en de club van
vrienden der Sovjet-Unie doorzocht.
Naar verluidt werden er documenten en
kleine wapens gevonden. Er werden ech
ter geen arrestaties verricht. De Libanon
is het enige land der Arabische liga. waar
de communistische partij openlijk kan
bestaan.
