Haarlems Dagblad
De Fransen
Mayer blokkeert een derde
der bankbiljettencirculatie
Ministers en ambtenaren
der drie landen in conferentie
Wettelijke basis voor instelling
van collegiaal orgaan verlangd
62c Jaargang No. 18830
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Admin. 10724,
14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. Tel. 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Vrijdag 30 Januari 1918
Verschijnt dagelijks oehalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal
Franco per post ƒ4,50 Postgiro 273107.
Advert-tarieven op aanvraag bij de Administratie
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Reereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
'-'van Benelux-in-wording heeft zich tij
delijk naar het terrein van de kleinste
partner, Luxemburg, verplaatst. Het grote
belang van de besprekingen wordt wel ge
ïllustreerd door de vele ministers, die er
met hun voornaamste adviseurs aan deel
nemen. Dit geldt vooral voor België, dat
negen ministers en daarmee ongeveer de
helft van zijn kabinet heeft afgevaardigd.
Nederland heeft zich bepaald tot vier: de
ministers van Buitenlandse Zaken, Finan
ciën, Landbouw en Economische Zaken en
hei ontvangende Luxemburg heeft er vijf
ter conferentie gedelegeerd. Intussen is de
agenda voor de besprekingen, die aanvan
kelijk een puur „Beneluxistisch" karakter
droeg, belangrijk uitgebreid, doordat ook
het verzoek van Frankrijk om toelating tot
deze economische samenwerking en de rede
van Bevin betreffende de West-Europese
aaneensluiting in nog veel groter verband
noodzakelijkerwijze aan de orde zullen
komen. De conferentie heeft daarmee een
karakter verworven, dat de grenzen van
Benelux te buiten gaat. Aan de naam Be
nelux zelf laat ons dit niet betreuren,
want lelijk is hij schijnt nog maar een
kort bestaan te zijn beschoren.
Bedachtzame lieden, vooral in het be
dachtzame -Noorden, zullen het hoofd
schudden bij dit, zich opdringende snelle
tempo van uitbreiding. Het is duidelijk
genoeg, dat de vorming van economische
unie in de beperkte kring van Benelux nog
grote moeilijkheden ter oplossing stelt. Men
zit daar middenin en nu reeds komt de
toetreding van Frankrijk aan de orde, ter
wijl de inhoud van Bevin's betoog een
Westelijke aaneensluiting op veel groter
schaal dus nog moeilijker te verwezen
lijken in uitzicht stelt.
Het enige antwoord op dergelijk bezwaar
kan en moet zijn dal de tijd en de nood
van West-Europa dringen. Men dient daar
bij de versnelde loop van zaken wel in
verband te zien met het bij het Ameri
kaanse Congres aanhangige Plan-Marshall,
welks verwezenlijking een levenskwestie
voor West-Éuropa is. De aanzienlijke op
positie in Amerika-zelf tegen de uitvoering
\an dat plan is in belangrijke mate gevoed
door de gedachte, dat men in Europa te
weinig activiteit, inzicht en initiatief toon
de. De tegenwoordige loop van zaken heeft
ongetwijfeld een andere mening» bij ver
scheidene Amerikanen doen postvatten.
Nu komt dus de toetreding van de Fran
sen aan de orde en men kan dit niet anders
zien dan als de mogelijkheid van een grote
verdere ontwikkeling, zich intussen met
bezorgdheid afvragend hoe het met de bin
nenlandse loop van zaken in hun land zal
gaan. Recente gebeurtenissen hebben daar
opnieuw de aandacht op gevestigd. Wij
lebben die uitvoerig vermeld. Ingrijpende
voorstellen van de regering, samenhangend
net de devaluatie van de franc, hebben
Een verzet ontketend onder de socialisten
- zelf regeringspartij dat door de pre-
nier Schuman en door zijn socialistische
pinister van Financiën, René Mayer,
'edits op het uiterste moment bedwongen
s en dat de twijfelachtige positie van de
«gerende -.Derde Macht" opnieuw heeft
ioen blijken. Men weet wie de beide andere
nachten, wachtend op hun kans, zijn: links
ie communisten, die onlangs bij een tussen-
ydsc raadsverkiezing in de havenstad Le
Havre winst boekten en rechts de Gaullis-
en, wier eventueel toekomstig bewind men
tich moeilijk anders dan als een dictatuur
van de generaal de Gaulle kan voorstellen,
laarbij komt dat verschillende waarnemers
an do toestand in Frankrijk van mening
fijn, dat het voorjaar een van communis-
lische zijde voorbereide nieuwe stakings
golf in Frankrijk zal brengen. Tot welke
;cvolgen een dergelijke uitbarsting zou
ainnen leiden is moeilijk te voorzien. In-
usscn blijkt uit de ontwikkeling van zaken
iat de regering door ingrijpende maatrege
len op korte termijn de economische toe
stand des lands poogt te saneren en het
vertrouwen te doen weerkeren. Door een
conflict tussen de socialistische regerings
partij en de regering, zoals zich de laatste
iagen heeft voorgedaan, waarbij slechts de
Irciging der gevolgen van een kabinets
crisis Schuman's nederlaag heeft kunnen
voorkomen, kan evenwel het vertrouwen in
lc toekomst niet bepaald zijn gediend. Het
/ah temeer te betreuren, omdat de meer
derheid van liet Franse volk zeker niets
icver wil dan een regelmatige ontwikke-
ing in orde en rust en de politieke stormen
n Parijs met afkeer aanziet.
Hoe belangrijk de gang van zaken in
fankrijk voor het herstel van West-
luropa is hebben wij meermalen betoogd.
Iet is duidelijker dan ooit na Bevin's rede
n op het moment dat de Fransen tot
ienelux willen toetreden. Wij moeten
lopen dat de aaneensluiting, waaraan het
Vesten zo dringend behoefte heeft, geen
loogst ongewenste vertraging zal onder-
finden door een nieuwe crisis in Frankrijk,
lie ditmaal mogelijk van lange duur zou
nnncn zijn en tot grote onzekerheid
ciden. R. P.
DNAC
De „Franse Lieftinck" slaat toe:
Nationale Vergadering geeft haar fiat
De Franse minister van Financiën, René Mayer, heeft opnieuw een verrassende
monetaire coupe beraamd om de Franse financiële positie te versterken: Hij heeft
een inmiddels door de Nationale Vergadering aangenomen wetsvoorstel geformuleerd,
volgens hetwelk de grootste Franse bankbiljet-coupure, die van 5000 francs, aan de
circulatie onttrokken wordt. Dit betekent dat 36 procent of een derde van de totale
circulatie aau bankbiljetten ongeldig is geworden, waardoor de regering een drastische
geldzuivering hoopt te kunnen bereiken. De Franse banken en spaarkassen zijn tot
Zaterdag gesloten. De Nationale Vergadering heeft heden, behoudens enkele beper
kingen. het wetsvoorstel aangenomen met 307 tegen 286 stemmen. De socialisten
steunden de regering.
Gisteravond begon de beraadslaginj
over het nieuwe wetsontwerp. Het eerste
artikel, waarvan de inhoud hierop neer
komt, dat bankbiljetten van 5.000 frs. met
ingang van 29 Januari niet langer als
wettig betaalmiddel gelden, werd met 320
tegen 284 stemmen goedgekeurd. Vervol
gens werd gestemd over artikel twee. liet
eerste deel ervan werd door de vergade
ring eenstemmig met handopsteking aan
aard. Dit deel is een socialistisch amen
dement. dat de staat verbiedt houders van
5.000 frs.-biljetten tot een gedwongen le
ning te verplichten of hun een belasting
op te leggen. Premier Schuman verklaar
de, dat de regering nimmer het voorne
men hiertoe gekoesterd had en dat de
voorgestelde maatregel slechts een tijde
lijke blokkering van de biljetten beteken
de. Het tweede deel van het tweede arti
kel, dat eveneens door de socialisten werd
geamendeerd, werd met 307 tegen 276
stemmen goedgekeurd. Dit behelst, dat de
wijze en het tijdstip van de inlevering der
biljetten door de regering zullen worden
bekend gemaakt, waarbij rekening gehou
den zal worden met de persoonlijke om
standigheden van de houders.
Later werd de vergadering verdaagd tot
heden.
Reuter tekent hierbij het volgende aan:
Premier Schumans regering blijkt zich niet
alleen verzekerd te hebben van een vei
lige meerderheid voor het wetsontwerp
tot blokkering van alle biljetten van 5.000
francs, doch schijnt ook de bedreiging van
haar bestaan ontgaan te zijn. die door de
socialistische tegenkanting tegen het wets
ontwerp tot het scheppen van een vrije
goud- e» deviezenmarkt was ontstaan.
Door het onverwachte besluit om alle
briefjes van 5.000 francs te blokkeren,
bracht de regering de socialisten tot be
daren. Wanneer het wetsontwerp betref
fende het scheppen van een vrije markt
vandaag of. morgen aan de orde komt,
zullen de socialisten de regering waar
schijnlijk steunen. De verzekering van de
regering dat zij de geblokkeerde biljetten
zal terugbetalen en het arAendement, waar
bij bepaald is, dat de regering de geblok
keerde gelden niet mag gebruiken voor
een gedwongen lening of belasting, hebben
er toe bijgedragen, dat de regering een
meerderheid verkreeg.
Opsporing
van verzetsstrijders
Onze aandacht wordt erop gevestigd dat
nu weer elke Vrijdag (behalve op iedere
derde Vrijdag van de maand) over Radio
Hilversum II. vanwege de Vereniging van
ex-Politieke Gevangenen en het Informa
tiebureau van het Nederlandse Rode Kruis,
appèlberichten worden uitgezonden betref
fende de opsporing van politieke verzets
strijders, die in Duitse en Poolse concen
tratiekampen opgesloten zijn geweest. Naar
deze appèlberichten kan men op Vrijdag
avond van 19 uur 22 tot 19 uur 30 luisteren.
Zij zijn al gedurende enige tijd regelmatig
uitgezonden en hebben toen veel resultaat
gehad. Door een misverstand kwam een
onderbreking, gevolgd door incidentele uit
zending, waarbij dit resultaat uitbleef. Men
hoopt nu op goede uitkomsten van de her
vatting der regelmatige uitzending.
Wij vragen hiervoor belangstelling. Er
zijn nog zovelen die in onzekerheid over
het lot van familieleden verkeren. Men
zal zich herinneren dat slechts een minder
heid 6000 van de Nederlandse poli
tieke gevangenen uit de Duitse hel is
teruggekeerd.
Schuman wint weer.
Hedenmorgen vroeg heeft de Nationale
vergadering liet wetsontwerp in zijn ge-'
heel aanvaard met 307 tegen 286 stem
men. De vergadering besloot vervolgens
over te gaan tot bespreking van het wets
ontwerp tot herinstelling van „het vrij be
zit, transport en verhandelen van goud op
Frans grondgebied".
De vergadering werd dan opgeschort tot
15.30 uur.
Aanvaarding van het wetsontwerp be
treffende de vrije goudmarkt is vrijwel
verzekerd, aldus (Reuter.
G. W. Kettmann
in Brussel gearresteerd
Ex-redacteur
van „Volk en Vaderland
In samenwerking met de Amsterdamse
politie heeft de Belgische staatspolitie te
Brussel gearresteerd George Willem Kett
mann, die een der naaste medewerkers van
Mussert is geweest.
Kettmann, die in 1898 in Amsterdam ge
boren werd, stond Mussert sedert 1933
terzijde, onder andere als redacteur van
het N.S.B.-weekblad „Volk en Vaderland'
en als redacteur van het anti-semitische
weekblad „De Misthoorn".
In 1942 heeft Kettmann dienst genomen
bij de Germaanse SS. Hij werd oorlogs
correspondent aan het Oostelijk front. La
ter is hij medewerker aan de Berlijnse
omroep geweest. Na de bevrijding heeft hij
zich in België uitgegeven voor repatriërend
politieke gevangene. Kettmann, die sinds
dien onder valse naam in Brussel heeft
gewoond, is ter beschikking gesteld van
de Belgische justitie. Nederland zal ver
moedelijk zijn uitlevering vragen.
C.N.V. ZAL EEN ARBEIDSC'ONSUL IN
INDIë AANSTELLEN.
In Utrecht is een buitengewone algemene
vergadering van het Christelijk Nationaal
Vakverbond gehouden, waarin een voor
stel is aangenomen in Nederlands-Indië
een arbeidsconsul aan te stellen ten behoeve
van de sociale zendingsarbeid aldaar. De
aangesloten bonden hebben voor dit*werk
200.000 beschikbaar gesteld.
In Luxemburg kiemt Verenigd Europa
Rede van Bevin en Frans toenaderingsverzoek
domineren de besprekingen
Luxemburg is momenteel het brandpunt van kle samenwerking der drie Benelux-
landen. Daar vergaderen de hoogste functionarissen van handel, economie cn buiten
lands beleid dezer landen om de kernkwesties, die een nauwe coördinatie hunner
belangen met zich brengen, onder de ogen te zien en te regelen. De uitbreiding van
het Benelux-verbond met Frankrijk vormt natuurlijk het belangrijkste onderwerp,
ai was dal bij de voorbereiding der conferentie niet voorzien. De rede van Bevin is
daarmede nauw verbonden en het valt te verwachten, dat deze twee onderwerpen
en de besluiten der conferentie daaromtrent het karakter dezer conferentie zullen
domineren, waardoor haar belang zal uitgaan boven dat van een intern Benelux-
contact. De samenwerking van West-Europa kiemt op dit ogenblik in Luxemburg.
Donderdag is de conferentie begonnen.
Nadat de morgenuren besleed waren aan
het opstellen van het werkprogramma en
de samenstelling der verschillende com-
missieg, is Donderdagmiddag om 3 uur een
aanvang gemaakt met de besprekingen
tussen de Nederlandse, Belgische cn
Luxemburgse ministers en ambtenaren
betreffende de economische samenwerking
tussen de drie landen.
Van Nederlandse zijde namen aan deze
besprekingen deel: de Nederlandse mi
nister van Buitenlandse Zaken mr. C. W.
G. H. baron v. Boetzelaer v. Oosterhout, de
minister van Financiën prof. dr. P. Lief
tinck, de minister van Landbouw
S. L. Mansholt, de minister van Economi
sche Zaken prof. dr. J. R. M. van der
Brink, de Nederlandse ambassadeur te
Brussel Baron van Harinxma thoe Sloo-
ten, dr. H. M. Hirschféïd, economisch advi
seur van het ministerie van Buitenlandse
Zaken, prof. dr. F. A. G. Keesing, raads
adviseur van het ministerie van Financiën
en mr. Spierenburg, directeur voor de
Handelsaccoorden.
Van Belgische zijde waren aanwezig de
eerste minister Spaak, de minister van
Nekkramp bij A.A.T.-compag-
nie in Bergen op Zoom
Woensdag is een aantal militairen uit
Nederland met de „Grote Beer", naar In-
dië vertrokken. Ook de 36ste compagnie
A.A.T. uit Bergen op Zoom, bestaande uit
300 man zou de reis meemaken. Op het
laatste ogenblik is hun vertrek echter uit
gesteld, omdat bij een van de manschap
pen nekkramp was geconstateerd. De com
pagnie wordt nu in quarantaine gehouden.
Hulp aan kinderen over de
gehele wereld
Het initiatief van Trygve Lie. dat geleid
eeft tot oprichting van een UNO-comité
oor hulp aan kinderen over de gehele
'ereld, UNAC genaamd (United Nations
ippeal for Children), is allerwege met
nthousiasme ontvangen. Er zijn thans
eertien nationale comités gevormd, name-
jk in Hongarije, Noorwegen, Turkije, Fin-
and, Zweden. Tsjechoslowakije. Grieken-
and, San Marino, de Verenigde Staten,
'anada. de Philippijnen, Nieuw-Zeeland,
an Domingo, Honduras. In andere landen I
ijn de voorbereidingen ver gevorderd, I
odat de oprichting van een nationaal
omité verwacht kan worden. In Tsjecho-
kwakye heeft mevrouw Benesj, de echt-
enote van de president, het erevoorzitter-
Aap van het comité aanvaard.
Een koek voor de maarschalk
Een Engelse vrouw te Bridgend (Gla-
lorgan, Wales) had medelijden opgevat
iet een der bewoners van het kamp voor
'uitse krijgsgevangenen in haar woon-
laats, een oude man op krukken, die erg
enzaam scheen te zijn. Zij bakte een koek
n liet deze aan het kamp voor de oude
Mn bezorgen. Enige dagen later ontving
i) een portretje van de krijgsgevangene
iet als begeleidend schrijven: „Ik verzoek
Victor Barna, de 7tian die al vijftien maal h et wereldkampioenschap tafeltennis in de
wacht heeft gesleept, laat zien dat. men bij deze sport niet noodzakelijk met beide
benen op de grond hoeft te blijven staan.
Ontploffing op Canadese
tanker
Op de Canadese tankböot „Panchito'*,
dit kleine geschenkje te aanvaarden als j die zich ter hoogte van de kust van Bre-
en blijk van mijn dankbaarheid. Dit is tagne bevond, heeft zich een explosie voor-
Hes wat ik u kan aanbieden" en het briefje gedaan. Twaalf overlevenden zijn door
kas ondertekend: von Rundstedt, veld- een Frans vaartuig opgepikt. Achttien der
"schalk. {opvarenden worden echter'nog vermist.
jfeaist
Twaalf doden bij
tramderaillement
Te Wuppertal is een overvolle tram, die
van een steile helling naar beneden reed.
uit de rails gelopen. Nadat een haltepaal
was gesneuveld, kwam de wagen tegen
een boom tot staan. Er zijn twaalf doden
en ten minstp 33 gewonden. Britse mi
litairen boden de helpende hard
Financiën Eyskens, de minister van Land»-
bouw Orban, de minister van Openbare
Werken Behogne, de minister van Econo
mische Zaken Duvieusart, de minister van
Economische Coördinatie de Groote, de
minister van Bevoorrading Moens de Fer-
nig, de minister van Verkeer Van Acker
cn de minister van Buitenlandse Handel
Van der Straeten-Waillet.
Van Luxemburgse zijde waren er mi
nister Pierre Dupong. de minister van
Buitenlandse Zaken Joseph Bech. de mi
nister van Onderwijs Mergue, de minister
van Justitie Eugène Schaus en de minis
ter van Economische Zaken Lamberg
Schaue.
Hoewel in dit stadium der onderhande
lingen nog geen bepaalde mededelingen
konden worden gedaan, meende de Luxem
burgse minister van Buitenlandse Zaken,
Bech, tegenover enkele journalisten toch
reeds te mogen verklaren, dat tijdens deze
conferentie belangrijke vorderingen en
definitieve resultaten verwacht mogen
worden. Waarschijnlijk zal heden een
communiqué worden uitgegeven. Hierin
zal,, naar verluidt ook een verklaring wor
den afgelegd met betrekking tot de rede
van Bevin.
Het verzoek van Frankrijk om tot de
Benelux-overeenkomst te mogen toetreden
is ook op de agenda geplaatst.
Tijdens de eerste dag van de conferentie
zijn de volgende commissies samengesteld:
Een commissie voor handel en douane-aan
gelegenheden, een commissie voor industrie
en latidbouw en een commissie voor open
bare werken en verkeer. Deze commissies
hebben onmiddellijk een aanvang met de
werkzaamheden gemaakt.
Tijdens de heden gehouden plenaire zit
ting werd voorts de benoeming van de
secretaris-generaal der douane-conventie
en zijn medewerkers bekrachtigd. De ver
gadering onderzocht tevens de mogelijk
heid een nauwer contact te scheppen tus
sen de organen van cle douane-unie.
Donderdagavond zijn de gedelegeerden
door de groothertogin ten paleize ontvan
gen.
De werkzaamheden zouden hedenmor
gen om 10 uur worden voortgezet.
Onderscheidingen voor
Nederlanders.
Op voorstel van de Groothertogin van
Luxemburg heeft de Luxemburgse rege
ring het Grootkruis van de Kroonorde
van het Eikenloof toegekend aan de Ne
derlandse minister van Buitenlandse Za
ken mr. C. W. G. H. baron van Boetzelaer
van Oosterhout, aan de Nederlandse mi
nister van Financiën prof. mr. P. Lieftinck
en aan de Nederlandse oud-minister van
Economische Zaken dr. G. W. M. Huys-
mans. De directeur-generaal van de Ne
derlandse douane mr. W. H. van den
Berge werd benoemd tot groot-officier in
de Kroonorde van het Eikenloof. De heer
E. Jaspar, secretaris-generaal van de
Douane-Conventie werd benoemd tot
commandeur in dezelfde orde
Frankrijk wacht af
De Herald Tribune meldt uit Parijs, dat
Frankrijk officiële besprekingen heeft
voorgesteld met België, Nederland
Luxemburg over de vorming van een
douane-unie. Een woordvoerder van het
Franse ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft verklaard, dat het onderzoek naar
de mogelijkheden van een douane-unie
met Italië een gunstig rapport hebben op
geleverd en dat Frankrijk thans uitziet
naar een uitbreiding van het gemeen
schappelijke tariefstelsel tot de landen
van de Benelux, die zelf de eerste waren
om een dergelijke na-oorlogse organisatie
vormen. Naar verklaard werd zijn
reeds bepaalde aspecten van dit vraagstuk
aan een beschouwing onderworpen en
Frankrijk wacht thans het antwoord van
zijn Noorderburen af. alvorens het initia
tief te nemen tot officiële onderhandelin
gen -
GRAHAM EN KIRBY IN KARACHI.
Frank Grahm, het Amerikaanse lid van
de Commissie voor Goede Diensten voor
Indonesië, is vanochtend met de heer
Kirby, het Australische lid, in Karachi
aangekomen. Zij zetten hun reis voort
naar Amsterdam, waar Paul van Zeeland
zich bij hen zal voegen om gezamenlijk
naar Lake Success te reizen. (U. P.)
Het woord is aan
Gustave le Bon:
De wetenschap schept meer raad
selen dan zij opheft.
Indonesisch debat in de Tweede Kamer
Mr. Vonk verwijt de
regering va-banque-
politiek
(Van onze parlementaire redacteur).
Ondanks vele afwisselende, ten dele te
vens verrassende gebeurtenissen, welke
zich in de afgelopen weken inzake het
Indonesische vraagstuk hebben voorgedaan
is er in de daarover in de Kamer bestaande
scheidslijpen eigenlijk vrijwel niets veran
derd. De heer Schouten (A.R.) mocht
zich gisteren bepaald wat gematigder cri-
tisch, vooral tegenover de regering, hebben
uitgedrukt dan hij anders pleegt te doen,
dit neemt niet weg, dat het slot van zijn
betoog op het oude liedje neerkwam: met
deze republiek is niets te beginnen en daar-
om moeten wij langs constitutionele weg
zonder de republiek de gewenste hervor-
mingen tot stand brengen. Ook hetgeen de
heren Tilanus (C.H.) en mr. Vonk
Candhi overleden
na revolveraanslag
Uit New Delhi meldde Reuter heden, dat
een revolveraanslag op Gandhi is gepleegd.
Hij werd door vier schoten getroffen.
Even later is hij overleden.
Mahatma Gandhi bereikte de leeftijd
van 78 jaar.
Toch wijziging
der Enquète-wet?
Rapport der parlementaire
commissie verwacht
In parlementaire kringen verwacht men.
dat de Enquête-commissie uit de Tweede
Kamer, nu zij haar wetsvoorstel tot wijzi
ging der Enquêtewet door de Eerste Kamer
verworpen zag, dezer dagen haar standpunt
ten aanzien van haar verdere werkzaam
heden zal vaststellen en dat zij voornemens
is dit standpunt aan de Kamer mede te
delen tegelijk met een rapport over haar
voorbereidende werkzaamheden, welk rap
port zeer spoedig te verwachten is. Ook
wordt vernomen, dat de minister van Justi
tie het voornemen heeft, een wijziging der
Enquêtewet te bevorderen.
N.V.V. en Marshallplan
De algemene raad van het N.V.V. heeft
een resolutie aangenomen, waarin onder
andere verklaard wordt dat zonder verdere
hulp van de Verenigde Staten van Amerika
het herstel van het economische leven in
Europa in aanzienlijke mate zal worden be
lemmerd en daardoor de nog onvoldoende
levensstandaard sterk zal worden aangetast
en in tal van industrieën in Nederland door
het gaan ontbreken van grondstoffen grote
werkloosheid zal ontstaan. Het N.V.V. be-
:roet daarom met grote instemming het
Marshallplan als een grootse poging om tot
een doeltreffend en gecoördineerd herstel
van het economische leven in Europa te
komen. Betreurd wordt dat een deel van
de Europese staten en wel die in Oost-
Europa, onder leiding van Rusland, dit
initiatief hebben afgewezen, waardoor de
moeilijkheden, welke overwonnen zullen
moeten worden om tot een zodanig herstel
te komen, aanzienlijk zijn vergroot.
De algemene raad spreekt verder de
noodzakelijkheid uit, dat de vakbeweging
volledig wordt ingeschakeld bij de uitvoe
ring van het Marshall-plan.
Eerste dagorder van Arabische
opperbevelhebber in Palest'na
De opperbevelhebber van de Arabische
strijdkrachten in Palestina. „Fawzi el
Kaoekdji. heeft zijn eerste ..dagorder" uit
gegeven. Hij waarschuwde daarin ziin man
nen, dat zij gereed moeten zijn de strijd aan
te binden met ongeveer 42.000 gewapende
Joden.
Volgens de dagorder zou een „brigade
stoottroepen" deel uitmaken van de Joodse
strijdkrachten in Palestina. Voorts geeft de
order bijzonderheden over de bewapening
der tegenstanders. Tenslotte wordt meege
deeld, dat de Joden voor ongeveer drie
maaixiki munitie hebben.
(V.V.D.) lieten horen, deed allerminst
nieuw aan en terecht kon mr. J o e k e s
(Arbeid) aan de woordvoerder van de
nieuwe Volkspartij voor Vrijheid en De
mocratie verwijtend toevoegen, dat deze
die onder meer met grof geschut tegen dr.
Van Mook en diens geestverwanten van de
Stuwgroep als de boze verwekkers van
Linggadjati was losgebrand en de regering
va-banque-spel had verweten noch een
nieaw geluid had doen horen, noch getoond
had begrip te hebben van wat in werke
lijkheid de positie van de republiek is,
welke grieven men ook tegen haar moge
kunnen aanvoeren. Evenmin scheen, aldus
mr. Joekes. genoemde afgevaardigde er
zich rekenschap van gegeven te hebben,
waar wij internationaal aan toe zouden
zijn, indien wij de weg zouden inslaan, door
mr. Vonk, de heer Tilanus en dc heer
Schouten aangegeven. Deze laatste was met
klem opgekomen voor instelling van het
collegiaal orgaan bij de wet, in plaats van
bij Koninklijk Besluit-, hetgeen hij eveneens
verlangde ten opzichte van de nog te vor
men centrale organisatie.
Juist omdat het, met betrekking tot dit
laatste, eigenlijk om toekomstmuziek ging,
voelde prof. R o m m e (K.V.P.), die in zijn
..stamboomprognose" hier vier verschillen
de geslachten in één jaar geboren zag wor
den (pre-feaerale raad, centrale organisa
tie, voorlopige federale regering en rege
ring van de Verenigde Staten van Indone
sië), niets voor dit deel van de motie-
Schouten. En van het andere deel. waarin
de eis van wettelijke instelling van het
centraal college voorkomt, maakte hij zich
af door de aandacht te vestigen op de haast,
die er bij is. hetgeen, ofschoon het juridisch
toch eigenlijk niet in orde was, thans instel
ling bij Koninklijk Besluit tenslotte wel
zou rechtvaardigen. Dit legde hij in een
motie neer. welke in onmiddellijke aanslui
ting op zulk een Koninklijk Besluit defini
tieve regeling bij de wet verlangt. Hier
oogstte hij bijval van mr. Joekes (Ar
beid). Deze sprekers bleken dus bereid de
regering te steunen, maar op een ander
punt stonden zij tegenover elkaar. Prof.
R o m m e verlangde namelijk uitdrukkelijk
dat minister Jonkman zijn ongeveer veer
tien dagen geleden gegeven uiteenzetting
over de positie van de unie zou intrekken
om weer trouw te worden aan zijn vroe
gere schets daarvan, waarin de unie zelf
een eigen souvereiniteit en zelfs een eigen
volkenrechtelijke positie, naast die van het
Koninkrijk en die van de Verenigde Staten
van Indonesië, zou bezitten. Daarentegen
stond mr. Joekes op het standpunt, dat
het juister ware acht te slaan op wat de
delen van de unie als gemeenschappelijke
staatkundige belangen zouden hebben, om
zich dan maar verder niet zo bezig te hou
den met haar eigen souvereiniteit, die zij
zijns inziens evenmin kon hebben als bij
voorbeeld met het Britse Gemenebest het
geval is; bovendien souvereiniteit is tegen
woordig een zeer vaag begrip. Intussen had
de woordvoerder van de K.V.P. in dit op
zicht minister Jonkman het vuur wel zeer
na aan de schenen gelegd: hij verlangde in
deze van hem bepaaldelijk een gang naar
Canossa.
Natuurlijk is er verder ook nog het
nodige, ten dele het onnodige, althans on
gewenste of onverstandige, gezegd met be
trekking tot de Commissie van Goede Dien
sten en wat daarmee samenhangt. Vooral
de heer Schouten muntte in het laatste
uit, mede door te beweren, dat er in feite
geen overeenstemming met de republiek
was bereikt, waartegenover prof. R o m m e
verlangde, dat het kabinet nog eens ronduit
zou verklaren, dat nu, blijkens het commu
niqué van de Commissie van Goede Dien
sten, vaststaat, dat de republiek, evenals
wij, de zes additionele punten tenslotte on
voorwaardelijk heeft aanvaard. Nadrukke
lijk moest de regering laten blijken, dat zij
stipt wil waken tegen ombuiging in de rich
ting van de aanvankelijke voorwaardelijke
aanvaarding. Mr. Joekes (Arbeid) die dit
standpunt van prof. Romme deelde en daar
om ook meende, dat het besprokene te Kali-
oerang, zeker in onze ogen. als niet meer
van betekenis beschouwd moet worden,
zodat hij geenszins eenzelfde behoefte had
als mr. Vonk om het verslag daarvan te
zien en besproken te krijgen, legde terecht
nog de nadruk op het belang dat er gelegen
was in de bereiking op 17 Januari en zulks
onvoorwaardelijk, van de op 31 Januari in
gaande wapenstilstand. Tevens vond hij
van betekenis de instelling van gedemilita
riseerde zones. Daarom kon hij zich aller
minst verenigen met 's heren Schouten's
waarschuwing bij voorbaat tegen eventuele
uitbreiding dier zones, waarin politieper
soneel voor de veiligheid zal zorgen. Gun
stig, want eventueel kalmerend werkend,
noemde hij voorts het herstel van het on
derling verkeer, waartoe ook door partijen
besloten is. Na nog vermeld te hebben, dat
de heer Schouten terecht kon laken, dat de
Commissie van Goede Diensten met een
vijftal meningen voor de dag was gekomen,
hetgeen niet op haar weg lag, en bovenal
de door haar toegepaste methode, waar
door de republiek wel, Nederland niet te
voren kennis had gekregen van die vijf
opinies, stip ik van het eerste gedeelte van
de middagvergadering alleen nog aan. dat
zowel de begroting van Wederopbouw als
die van de P.T.T. er zonder hoofdelijke
stemming doorgingen.
Weerbericht
VRIJ VF.EL WIND.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M 1. in De Bilt. geldig van Vrijdag
avond tot Zaterdagavond:
Aanvankelijk tijdelijk stormachtige,
later wat afnemende Zuid-Westelijke
wind. Meest zwaar bewolkt met enkele
buien. Zacht voor de tijd van het iaar.
31 Januari:
Zon op 8-24 uur. onder 17.24 uur
Maan op 0 38 uur. onder ilü ;jUr
