Haarlems Dagblad
boeKen Lezen
Wat de studiegroep verrichtte
Rotterdam bestrijdt plan-Burgerveen
en wenst een eigen luchthaven
Suriname heeft bezwaar tegen
de ontworpen staatsregeling
Nederlandse verliezen
Bizonië krijgt Maandag een
nieuw economisch bestuur
-•••;
i Weerbericht
62c Jaargang No. 18857
BureauxGrote Houtstr 93. TeL Admin. 10724,
14825 Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054 Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. TeL 12230.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, TeL 12713, 10132
Zaterdag 7 FcBruari 1948
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
4>Franco per oost 4,50. Postgiro 273107.
AdverLtarieven op aanvraag bij de Administratie
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
o
V 'y
NLANGS IS ONDERZOCHT, hoeveel
volwassenen in ons land op het tijdstip
van het onderzoek bezig waren met een
jboek te lezen. Verwonder u niet als het u
niet gevraagd is. U weet hoe zo'n onderzoek
van het Instituut voor de Publieke Opinie
wordt gehouden. Men neemt „een door
snede" uit de bevolking. Dus stelt men zijn
vraag aan enige duizenden mensen, die tot
verschillende bevolkingsklassen in grote
en kleine èteden en op het platteland en
bovendien tot verschillende geestesrichtin
gen behoren. Dan krijgt men een doorsnee-
resultaat en de ervaring in het buiten
land vooral bij verkiezingen opgedaan
leert, dat het als regel vrijwel klopt met de
over de gehele linie bestaande opvattingen
of toestanden. Meneer Gallup, een Ameri
kaan. is de uitvinder en promotor van dit
stelsel van opinie-onderzoek, dat vóór de
Tweede Wereldoorlog maar in enkele lan
den werd toegepast en nu in vele landen in
gebruik is.
Het resultaat van het Gallup-onderzoèk
naar de Nederlandse boeken-leeshonger is
niet meegevallen. Maar 37 van ons volk
bleek bezig te zijn met een boek te lezen.
Dit heeft Victor van Vriesland in J. M.-
de Stem van Nederland tot nogal trieste
beschouwingen over aantal en aard der in
ons land gelezen letterkundige werken ge
bracht. Iemand heeft hem daarop geant
woord en zo ongeveer gezegd: „Kom. kom,
niet zo somber. Er is maar een moment
opname gedaan. Als blijkt, dat op een be
paald ogenblik slechts 37 van alle vol
wassenen met een boek bezig zijn, bewijst
dat nog niet dat de overige 63 nooit
boeken lezen. Het bewijst alleen, dat zij op
dat moment juist niet met een boek bezig
waren. Wie zal ons zeggen of een zeker
percentage niet juist tussen twee boeken in
stond? Dat had kunnen blijken door het
stellen van enkele aanvullende vragen bij
de enquête".
Victor van Vriesland antwoordt hierop,
dat het wel mogelijk is dat een aantal men
sen juist niet met een boek bezig was, maar
dat hij niet gelooft dat dit in de totale ge
tallen-verhouding een rol van enige bete
kenis zou spelen. Als iemand belangstel
ling heeft voor het lezen van boeken, maar
weinig tijd daartoe, zal hij er z.i. geregeld
korte tijd aan besteden. Veel minder vaak
ral het voorkomen, dat zo iemand af en toe
eens een boek leest met hele perioden er
tussen. waarin hij zich van zulke lectuur
onthoudt. Maar alleen een enquête mon
aanvullende vragen zou kunnen bewijzen,
wie gelijk heeft.
Ik weet niet of onze Gallupianen (of Gal-
lupers?) door deze gedachtenwisseling tot
een nieuw onderzoek bewogen zullen wor
den. Wellicht. Het lijkt ook in dit geval
interessant, na enige tijd de „moment
opname" te herhalen, om te zien of er mis
schien verandering in de toestand is ge
komen. En dan zou men er die andere vra
gen bij kunnen doen. Maar ofschoon ik
veelal geneigd ben tot aanvaarding van de
meest optimistische zienswijze geloof ik met
Victor van Vriesland, dat de antwoorden
niet veel invloed op de totale getallen zul
len doen gelden. Het lezen van boeken
wordt, zoals zovele andere menselijke be
zigheden, sterk beïnvloed door gewoonte.
Men heeft er eenmaal zijn geest aan ge
wend. Het wordt een' levensbehoefte, hem
op deze wijze te blijven verrijken. Wie
haar nalaat krijgt het gevoel te blijven stil
staan, of moet ik zeggen: geestelijk te be
vriezen, geen nieuwe ideeën meer op te
doen, geen voldoende stof tot nadenken
meer te krijgen, geen voldoende aanraking
meer met de levende geest van anderen te
hebben.
Het wil mij voorkomen dat dit gelden
moet voor bijna de gehele 37 Er zijn
natuurlijk uitzonderingen bij en een aantal
zal als regel boeken lezen, die niet geestes-
verrijkend zijn. Overigens zullen ook zij in
grote meerderheid gewoonte-lezers zijn.
maar meer in de trant van degeen die er
vaste kaartavondjes. vaste cafébezoeken en
nog veel meer vastigheden op nahoudt.
Resten de 63 die op het ogenblik van
de enquête niet met een boek bezig Waren
en er vermoedelijk merendeels zelden of
nooit een lezen. Waarom is dit percentage
zo hoog? Een aantal mensen mist er de
aanleg voor en leidt min of meer een plan
tenleven. Bij menigeen doet zich gebrek
aan ontwikkeling, niet het minst aan ont
wikkeling van hun belangstelling, gelden.
Een aantal anderen mist er de rust en de
bezinning voor. En een groot aantal praat
liever, afgewisseld met heel of half of nau
welijks luisteren naar de radio en bioscoop
bezoek. Er komt bij dat wij in een onrustige
tijd leven en dat de materiële zorgen talrijk
zijn. En als Victor van Vriesland het boe-
ken-lezen in het bijzonder op de letter
kunde betrekt moet daarbij wel het feit
betrokken worden dat de hedendaagse let
terkunde weinig levenswekkende kracht
uitstraalt, voor een groot deel zelfs in naar
geestige sfeer verkeert en moeilijk te ver
werken valt voor velen, aan wier vitaliteit
het leven toch al hoge eisen stelt. Dit. moge
geen artistieke overweging zijn, 'maar die is
hier niet in het geding. De vraag is, waar
om zovelen geen letterkundig werk lezen.
Dab boeken tegenwoordig duur zijn, kan
geen beslissende invloed hebben, omdat wie
lezen wil goedkoop terecht kan in velerlei
bibliotheken. Wel moet men daar dikwijls
long wachten eer een veelbegeerd boek be
schikbaar komt. Zonder invloed is de prijs
van het boek dus toch zeker niet: wellicht
beeft hij vele leesgragen ertoe gebracht,
vroeger genoten werken te gaan herlezen.
In oorlogstijd is iedereen dat gaan doen en
bet heeft vaak grote voldoening gegeven,
soms een ware openbaring.
Dat de verhouding 3763 tussen boeken
lezers en niet-boekenlezers enigszins duur
zame betekenis zou hebben geloof ik niet.
Het moeten nogal sterk-schommelende per
centages zijn. Als wij ons de leeshonger
Van de eerste na-oorlogs periode herinne
ren duidt die al op grote verschillen. De
spanning van de tegenwoordige tijd maakt
bet menigeen moeilijk, de rust te vinden
voor de toestand, eertijds zo knus uitge
drukt in de term: in een hoekje met een
boekje.
Er zal weer verandering komen, zeker in
een land als het onze, waar in de laatste
maanden toeneming van activiteit en
levenslust in zo velerlei vorm merkbaar
worden een beslissende phase van het
herstel, die zich zal voortzetten en die zich
niet het minst in stijgende neiging tot stu
die en weetgierigheid uit. Het totaal aantal
lezers van dagbladen en tijdschriften, voor
van de dagbladen, waaromtrent zeer
nauwkeurige statistieken worden bijge
houden, blijft zeer hoog en heeft in het
laatste jaar geen vermindering van beteke
nis ondergaan. Als de nog steeds veel te
Stap voor stap naar Europese tol-unie
Stand van zaken in de vier windstreken
Komt er een Europese tol-unie? Die vraag kan nog niet met zekerheid worden beant
woord, doch wel zeker is dat de studiegroep van Europese landen, die zich sinds 10
November 1947 intensief met de bestudering der mogelijkheden bezig houdt en reeds
ver gevorderd is, tot nu toe geen beslissende bezwaren tegen het plan heeft ontmoet.
Aan het einde van de tweede zitting van deze studiegroep is een communiqué uitge
geven, dat de resultaten samenvat en tevens een overzicht geeft van de stand van
zaken ten aanzien der regionale voorbereidingen in Noord-, Oost-, West- en Zuid-
Europa.
Het communiqué gewaagt van de enorme
moeilijkheid, die de constellatie van Europa
bij de verwezenlijking van een tol-unie
opwerpt: ..Wij mogen niet uit het oog ver
liezen, dat Europa gedurende eeuwen is
verdeeld door barrières, die niet eens
klaps kunnen worden verwijderd in 1948.
De economische systemen van de verschil
lende Europese landen hebben zich onaf
hankelijk van elkander ontwikkeld, zonder
dat rekening werd gehouden met het al
gemene belang van de Europese economie.
Ongelukkigerwijze heeft de eerste wereld
oorlog slechts geleid tot een verslechte
ring van deze toestand in plaats van te
leiden tot een verlaging der barrières. De
tweede wereldoorlog en het tekort, dat er
op is gevolgd, hebben de scheiding tussen
de economische systemen der verschillen
de landen nog slechts meer geaccentueerd.
Een eerste stap naar verlaging van de
douane-barrières werd pas gedaan te
Genève bij de multilaterale tariefonder
handelingen van verleden jaar.
Maar ter conferentie van de 16 landen
te Parijs kon een werkelijke poging wor
den waargenomen om te komen tot samen
werking tussen de Europese volken.
Besluiten
"Uitgaande van de suggesties door de
commissie van douane-deskundigen ge
daan, heeft de studiegroep in haar tweede
zitting de volgende besluiten genomen:
Met betrekking tot de nomenclatuur
hebben wij besloten in beginsel die van
Genève te aanvaarden, aangevuld en ver
beterd, rekening houdend met de techni
sche vooruitgang en de wetenschappelijke
ontwikkeling.
Wat betreft de berekening der tarieven
werd in beginsel besloten om als algemene
regel in het gemeenschappelijk tarief de
ad valorem berekening aan te nemen.
Aangenomen werd echter, dat de speci
fieke berekening kan worden gehandhaafd
voor bepaalde goederen, indien in uitzon
derlijke gevallen een dergelijke bereke
ning om technische, economische of fiscale
redenen juister wordt geacht.
Wat betreft de vraag of het tarief moet
bestaan uit een of meer kolommen, heeft
men zich voorgesteld uit te gaan van een
gemeenschappelijk een-kolommentarief,
doch daarbij de mogelijkheid open te hou
den van een zogenaamd retorsietarief.
Op het gebied van de definitie van de
belastbare waarde, die een factor van bij
zonder gewicht is, nu in het algemeen tot
ad valorem rechten als basis voor het
nieuwe tarief is besloten, is eveneens in
principe overeenstemming bereikt.
Teneinde de werkzaamheden, die ver
bonden zijn aan het ontwerpen van een
gemeenschappelijke nomenclatuur tot een
goed einde te kunnen brengen, heeft de
studiegroep besloten een permenent bu
reau op te richten, dat zijn werkzaamhe
den op 15 Maart a.s. te Brussel zal be
ginnen.
Regionale vorderingen
De studiegroep heeft de vorderingen
bestudeerd, die door de verschillende re
gionale groepen sedert haar laatste bij
eenkomst zijn gemaakt. Er werden me
dedelingen gedaan door de Benelux-lan-
den, Frankrijk en Italië, de Scandinavi
sche landen alsmede door Griekenland en
Turkije.
„Benelux". Met ingang van 1 Januari 1948
is het gemeenschappelijk tarief in werking
getreden en is de inning van douanerech
ten tussen de landen der „Benelux" ge
ëindigd.
Frans-Italiaanse unie. De gemengde
Frans-Italiaanse commissie heeft een rap
port opgesteld en dit voorgelegd aan de
Franse en Italiaanse regeringen. In dit
rapport vergelijkt de gemengde commissie
de belangrijkste sectoren van het Franse
en het Italiaanse economische leven: land
bouw, industrie, transport en verbindingen,
arbeidskrachten en arbeid, buitenlandse
handel, financiële vraagstukken en doua
ne-problemen, Bij geen van de afdelingen,
die werden onderzocht heeft de commissie
fundamentele hinderpalen of zelfs ern
stige moeilijkheden ontmoet voor de tot
standkoming van de Frans-Italiaanse
douane-unie, met dit voorbehoud, dat
overgangsperiodes, die geleidelijk tot een
volledige unie zouden leiden, in overwe
ging genomen zullen worden.
Scandinavische unie. Van de vier lan
den, die de Scandinavische groep vormen
(Denemarken, Noorwegen, Zweden
De Valera heeft geen
absolute meerderheid meer
RIJWIELBANDEN VOOR INVALIDEN
Invaliden, die geen beroep uitoefenen, en
die gebruik moeten maken van een rijwiel
of invalidenwagen om zich te verplaatsen,
kunnen thans op ruimer schaal rijwielban
den krijgen. De te verstrekken banden zijn
zg. foutbanden, welke een kleine techni
sche afwijking hebben, maar in bruikbaar
heid niet van de normale verschillen. Via
de plaatselijke afdelingen van het Neder
landse Rode Kruis kan men op speciale
formulieren aanvragen indienen.
Het woord is aan..
A. Pierson:
Et zyn weinig gaven waarmee
men in het leven zo veel goed kan
doen als met eenvoudige vrolijk
heid.
De 67-jarige president van Eire, De Valera,
wiens politieke prestige bij de Woensdag
gehouden verkiezingen op het spel stond
en enige schade opliep.
Naar te Dublin wordt vernomen, heeft
het Ierse volk bij de algemene verkiezingen
minister-president Eamon de Valera op
nieuw aan de macht gebracht, ofschoon
diens partij, de Fianna Fail geen absolute
meerderheid kon behalen. Slechts de uitslag
van de speciale verkiezing in Carlow-Kil-
kenny is nog niet bekend, doch deze kan
geen ingrijpende verandei'ing brengen in
het thans bekende beeld:
Fianna Fail (regeringspartij) 66
Fine Gael29
Labour-partij 14
Onafharfkelijken 12
Republikeinen 10
Boerenpartij7
Nationale Labourpartij4
Hoewel De Valera heeft verklaard, dat
hij geen coalitie wil aangaan, is het duide
lijk dat hij zich van de steun van een an-
„Rotterdam keert zich tegen het „Plan-
Burgerveen" van dr. A. Plesman en wenst
een eigen luchthaven". Dit deelde de heer
C. Kolk. voorzitter van het comité „Lucht
haven Rotterdam" gisteren mede in een
persconferentie, waarin dit comité de Rot
terdamse plannen ten aanzien van het
luchtverkeer verdedigde.
Een moderne wereldhaven zoals Rot-
terdam heeft een luchthaven nodig, wil er
I een werkelijke harmonie ontstaan tussen
I de verschillende wijzen van verkeer. In
1919 was Rotterdam een der eerste steden,
welke de beschikking kreeg over een mo
dern geoutilleerd vliegveld hetgeen
haar door de oorlogsomstandigheden werd
ontnomen nu is zij de enige belangrijke
Europese haven zonder vliegveld, zo werd
betoogd.
Decentralisatie.
Voor een luchtvaartmaatschappij is cen
tralisatie in zekere zin gewenst, aldus het
comité. Maar voor de ontwikkeling der
gehele luchtvaart in haar huidige en toe
komstige vormen is decentralisatie de
IJsland) hebben Denemarken. Noorwegen dere partij moet verzekeren.
en Zweden hun afgevaardigden voor een
gemengde commissie benoemd en de Noor
se regering heeft een voorstel voorgelegd
inzake de aan de commissie te geven op
dracht. Dit voorstel wordt thans bestu
deerd.
Grieks-Turkse unie. De Griekse en d<
Turkse regering hebben beide er in toe
gestemd, dat een commissie gevormd
wordt, die de mogelijkheden zal bestuderen
van een douane-unie tussen haar beide
landen. Deze commissie is thans bezig de
bij deze unie betrokken economische kwes
ties te bestuderen.
Erkend werd, zo vervolgt het communi
qué, dat deze ontwikkelingen een waarde-^
volle bijdrage vormen tot het algemene*
doel van de groep.
Een dame die op dc Rijksweg te Bus-
sum uit een autobus stapte, stak achter de
bus de weg over. Een 33-jarige motorrijder,
die haar daardoor te laat zag, reed haar aan,
zij kwam er met enkele schrammen af, maar
de motorrijder liep een zware hersenschud
ding op en is later overleden.
De beruchte convooiweg lusse,
die sinds het tijdstip, waarop
de geallieerden voet aan land zetten op Java, vele doden heeft gekost, is op het ogen
blik volkomen veilig. De weg voert door een prachtige natuur, doch de diepe berg
passen waren indertijd gevaarlijke vallen, daar de extremisten er gebruik van
maakten om passerende convooien onder vuur te nemen. De situatie is thans wel zeer
veranderd. De convooien rijden ongestoord door het mooie landschap.
Vele Ieren geloven, dat De Valera voor
midzomer opnieuw algemene verkiezingen
zal uitschrijven.
Zoals bekend, had de partij van De Vale
ra onlangs bij drie tussentijdse verkiezingen
2 zetels aan de republikeinse partij ver
loren.
Dam terrein nog tot
1 Maart te koop
De 12 millioen stukjes grond van het
Damplantsoen te Amsterdam zijn nog niet
alle verkocht, zodat de Nationale Monu
mentencommissie besloten heeft de slui
tingsdatum van de verkoopactie tot 1 Maart
te verschuiven. Tevens besloot de commis
sie een grootscheepse actie onder bedrijven
te beginnen.
Reeds hebben enkele honderdduizenden
particulieren een certificaat gekocht En
kele bedrijven hebben met giften van
100.000 hun sympathie met het doel der
commissie betuigd. Voorts heeft een com
binatie van bedrijven een gift van niet
minder dan 1 750.000 toegezegd.
Rondetafel-conferentie
Curacao wenst nog steeds
directe bestuurshervorming
Gisteren is het eindverslag vastgesteld
uit de rapporten der drie secties van de
delegaties ter Rondetafel-conferentie. Het
staat nog niet vast, of dit eindverslag
waarin de algemene beschouwingen zijn
voorbereid zal worden gepubliceerd.
Intussen ontplooit zich de politieke acti
viteit der beide delegaties uit de West ook
buiten het enger verband der Rondetafel
conferentie. De staten van Suriname heb
ben destijds de eerste ontwerp-wijziging
voor de staatsregeling van Suriname onbe
vredigend geacht en daarvan de Nederland
se regering in kennis gesteld. Ook het ge
wijzigde ontwerp, dat de Nederlandse re
gering vervolgens indiende en dat thans in
de Tweede Kamer in behandeling is, schijnt
nog tal van punten te bevatten, waarmede
de door de Staten van Suriname afgevaar
digde delegatie het niet eens is. De delega
tie is thans voornemens, om haar detail-
bezwaren tegen dit gewijzigde ontwerp nog
in een afzonderlijke bespreking met de re
gering uiteen te zetten.
Ook de Curacaose delegatie zal waar
schijnlijk in de loop der volgende week een
speciale bespreking houden. De delegatie
van Curagao blijft zich op het standpunt
stellen, dat bepaalde voorzieningen niet
behoeven te wachten op het eind en op de
resultaten van de rondetafel-conferentie,
doch dat reeds terstond kan worden over
gegaan tot bepaalde wijzigingen. Zij be
roept zich hierbij op artikel 29 van de
Curacaose staatsregeling. In dit artikel
wordt gezegd, dat de gouverneur het alge
meen bestuur uitoefent „in naam en als
vertegenwoordiger des Konings en met in
achtneming van de voorschriften dezer wet,
alsmede van 's konings aanwijzingen". Het
is nu het standpunt van de Curacaose dele
gatie, dat met volledige handhaving van
de geldende regeling in dit artikel de
De regering maakt bekend, dat tot haar
leedwezen in de afgelopen week de navol
gende verliezen zijn gerapporteerd:
Koninklijke landmacht: Sold. B. W. Vonk
afkomstig uit Haalderen (gem Bemmel).
Gesneuveld 27 Januari 1948. Sold. J. van
Haaren, afkomstig uit Breda. Gesneuveld
28 Januari 1948. Sold. F. M. Kuypers, af
komstig uit Haaren (N.B.). Gesneuveld 28
Januari 1948. Sold. H. W. Leenders, afkom
stig uit Eindhoven. Gesneuveld 28 Januari
1948. Sold. A. J. Nederlof. afkomstig uit
Amsterdam. Gesneuveld 28 Januari 1948.
Sold. J. Verhoef, afkomstig uit Ruwiel post
Nieuwersluis. Gesneuveld 28 Januari 1948.
Kon. Ned. Ind. leger: Jav sold. 2e kl.
inf. Soekardi, afkomstig uit Ned. Indië.
Overleden aan bekomen verwonding 30
Januari 1948.
De Koninklijke Marine heeft in deze pe
riode geen verliezen gerapporteerd.
beperkte omvang der dagbladen vergroot
kon worden zou dat niet alleen de algemene
voorlichting ten goede komen, maar ook
een aansporing geven voor het boeken-
lezen. Evenals de radio-berichtgeving lezen
van de krant aanspoort stimuleert op haar
beurt de krant tot het lezen van boeken.
ft. P.
Geen politieke macht
Het nieuwe „Handvest" voor het eco
nomisch bestuur van de Brits-Amerikaanse
zóne van Duitsland zal op Maandag 9 Fe
bruari van kracht worden. Het document
werd Donderdag door de Britse en Ame
rikaanse militaire gouverneurs getekend en
Vrijdag gepubliceerd. Het is in 15 artike
len verdeeld. Het hervormde bizonale eco
nomische bestuur zal bestaan uit een eco
nomische raad, die tweemaal zo groot is
als de huidige, een Landerrat van 2 ver
tegenwoordigers uit iedere staat, een uit
voerende commissie en enkele bureaux.
De economische raad zal uit 104 leden
bestaan. Op het ogenblik telt de raad nog
slechts 52 leden. Er zullen 52 nieuwe leden
gekozen worden op basis van gelijkwaar
dige vertegenwoordiging door een lid van
iedere 750.000 zielen der bevolking.
De leden van deze raad zullen door de
parlementen der staten gekozen worden en
hun diensttijd zal tegelijk met die van de
kiezende parlementen aflopen.
Het is de taak van de economische raad
om verordeningen aan te nemen en in wer
king te stellen betreffende openbare nuts
bedrijven, waterwegen, patenten, copy
right bepalingen, posterijen, douane en in
directe belastingen en burgerlijke diensten.
Bovendien is de raad gemachtigd wetten te
maken in zaken betrekking hebbende op
vervoer tussen de staten onderling, pro
ductie, toewijzing, inzameling, opslag en
distributie van goederen en levensmidde
len, gas, water enzovoort.
Amerikaanse en Britse autoriteiten leg
gen er de nadruk op dat dit handvest voor
Bizonië geen constitutie voor het volk van
West-Duitsland betekent, omdat het werd
opgesteld door de militaire regeringen zelf
en niet in overleg met dat volk. Boven
dien wordt uitdrukkelijk verklaard dat het
handvest geen enkele politieke macht geeft
aan het centrale Duitse bestuur
De raad mag een systeem vart gerechts
hoven instellen die in eerste instantie recht
zullen spreken, maar wier besluiten onder
worpen zijn aan het bizónale hooggerechts
hof. Bovendien mag de raad een openbaar
ministerie vestigen,
mogelijkheid wordt ^geven, dat bepaalde
aanwijzingen van de Kroon tot de verlang
de wijzigingen zullen leiden in de inrich
ting van het algemeen bestuur.
Geheel afzonderlijk van deze onmiddel
lijke, voorlopige wijzigingen kunnen dan,
zo verklaart men, ter Rondetafel-conferen
tie de algemene wijzigingen worden behan
deld, welke de thans van kracht zijnde
staatsregeling in haar geheel zullen be
treffen.
Het manifest-De Gaay Fortman.
Enige tijd geleden heeft het comité-De
Gaay Fortman een manifest gepubliceerd,
waarin het zich heeft uitgesproken tegen
„een afgedwongen staatsregeling, die de
mogelijkheid openlaat, dat enkelen, met
demagogische middelen aan de macht ge
komen. hun wil opleggen aan een politiek
onervaren bevolking", en waarin het ver
langt, dat „een zorgvuldige voorziening in
organen van controle naast autonomie" tot
stand zal worden gebracht.
Dit manifest circuleert thans in Curacao
voor adhaesie-betuigingen.
Het „Volkscomité" op Curacao heeft zich
naar aanleiding hiervan telegrafisch gewend
tot zijn vertegenwoordiging in de Cura
caose delegatie met het verzoek, ter ken
nis van de Nederlandse regering en van de
Rondetafel-conferentie te brengen, dat het
volkscomité tegen de voorstelling van zaken
in het „manifest-De Gaay Fortman" pro
testeert en dat het juist het uitdrukkelijk
streven van het volkscomité zelf is, autono
mie te verwerven voor Curacao met ver
sterking van de grondrechten en met
„waarborgen tegen willekeur der overheid
door onpartijdige administratieve recht
spraak, welke thans in de huidige politieke
constellatie ontbreekt".
Frankrijk aanvaardt Brits
plan voor Westeli jk verdrag
Uit officiële Engelse bron wordt ver
nomen. aldus meldt het Franse persbureau
AFP uit Londen, dat de Franse regering
in grote lijnen de Britse tekst, die als basis
zal dienen voor het bondgenootschapsver
drag. waarover Londen en Parijs zich voor
stellen met de Benelux te onderhandelen,
heeft aangenomen.
In bevoegde Franse kringen heeft men
te verstaan gegeven, dat Frankrijk reeds
sedert lang niet alleen heeft goedgekeurd,
dat België, Luxemburg en Nederland deel
nemen aan alle besprekingen over de
Duitse problemen, doch daar ook op aan
gedrongen heeft. Deze opmerking werd ge
maakt in verband met de Frans-Brits-
Amerikaanse besprekingen die 19 Febru
ari te Londen zullen beginnen en waartoe
de regeringen van de Benelux-staten ver
zocht hebben toegelaten te worden. Men
herinnerde er aan. dat Frankrijk, sedert de
vier grote mogendheden aan de bestude
ring van de Duitse problemen zijn begon
nen, reeds minstens vijf maal uitdrukkelijk
van zijn standpunt te dezer zake kennis
gegeven heeft. Het spreekt dus vanzelf,
aldus verklaarde men in Franse diploma
tieke kringen, dat Frankrijk thans zonder
voorbehoud het verzoek van de drie re
geringen der Benelux-staten, uitgenodigd
te worden tot deelneming aan de per 19
Februari te Londen aanvangende be
sprekingen, ondersteunt.
beste oplossing. Het effect van het lucht
vervoer de snelheid is afhankelijk
van de mate, waarin het luchtverkeer in
staat is de reiziger zo dicht mogelijk bij
zijn bestemming te brengen. Dit is weer
afhankelijk van het aantal vliegvelden en
van een juiste geografische verdeling van
deze havens over de verschillende bevol-
kingsagglomeraties in een bepaald gebied.
Een ander aspect van de decentralisatie
is voorts de arbeidsverdeling. Men kan
regelmatig en „wild" luchtverkeer, vracht
en passagiersvervoer, korte en lange af
standsdiensten in de toekomst niet meer
op een centraal vliegveld verwerken, zo
meent het comité, zonder te vervallen in
stagnaties.
Het comité bestrijdt de mening van dr.
Plesman, dat het terrein in Schieveen niet
geschikt zou zijn voor de aanleg van een
luchthaven. Ook met de berekeningen van
dr. Plesman is het comité het niet eens.
Volgens dr. Plesman zou Burgerveen 150
millioen goedkoper zijn dan Schiphol en
Rotterdam tezamen. Men dient echter te
weten, aldus het comité dat volgens dr.
Plesman, Burgerveen 140 millioen zal
kosten, doch dat Schiphol plus de lucht
haven Rotterdam tezamen ongeveer een
investering van 100 a 105 millioen
vereisen. De kosten van Burgerveen zijn
dus aanmerkelijk hoger. Bovendien is het
onzeker of de reeds gemaakte investerin
gen in Schiphol nog rendabel zullen
blijven.
De heer Plesman brengt echter de ge
kapitaliseerde verliezen van K. L. M.,
P T. T. en N. S. welke verliezen zou
den ontstaan bij decentralisatie ten
laste van de Amsterdamse en de nieuwe
Rotterdamse luchthaven tezamen. Het
comité merkt op, dat een kapitalisering
van de gederfde winst van het West-
Nederlandse bedrijfsleven, dat in geval
van een centrale luchthaven voortdurend
te veel kosten moet maken en te veel tijd
kwijt raakt om aan het luchtverkeer deel
te nemen, wel zeer ongunstig voor Bur
gerveen zou zijn.
Amsterdam niet ongerust.
„Het plan-Burgerveen is niet nieuw. Het
was reeds bij de rijksluchtvaartinstanties
bekend, toen de ministerraad op 8 October
1945 besloot Schiphol aan te wijzen als
wereldluchthaven voor Nederland", aldus
heeft de burgemeester van Amsterdam
mr. Arn. J. d'Ailly verklaard.
„De beslissing van de regering is geen
voorlopige geweest", zei de burgemeester.
„Men gaat niet tientallen millioenen in de
verwezenlijking van een voorlopig plan
investeren.
De burgemeester zeide, Schiphol niet te
willen verdedigen, omdat dit niet nodig is
evenmin als het nodig is te verdedigen,
dat Rotterdam zijn luchthaven moet
hebben.
De burgemeester besloot: „Er is voor de
gemeente Amsterdam geen aanleiding in
dit stadium iets te doen. Bij velen moge
ongerustheid heersen, deze bestaat bij mij
zeker niet".
Oplossing in het
IJshockey-conflict
Wedstrijden van de A.H.A.-
ploeg worden niet meegeteld
Naar wij Vrijdagavond uit dc kringen
van het Internationaal Olympisch Comité
vernamen is er een voorstel gedaan door
het executief comité van dit lichaam aan
het Zwitsers Olympisch Comité, om de
wedstrijden-serie bij ijshockey alsnog als
een Olympisch tournooi te erkennen, mits
de resultaten van de ontmoetingen, door de
A.H.A. ploeg tegen de andere landen ge
speeld. niet zullen meetellen.
Men acht het namelijk onjuist, dat de
andere landenploegen ten zeerste gedupeerd
zijn door het feit, dat dit ijshockeyconflict
zich heeft voorgedaan, terwijl men zich
grote opofferingen heeft getroost, om de
verre reis naar St. Moritz voor dc winter
spelen te maken.
Hoewel het Zwitsers Olympisch Comité
geen officieel communiqué heeft uitge
geven, neemt men aan dat het het voorstel
van het executief comité van het I.O.C.,
inzake het Olympisch IJshockeytournooi
heeft aanvaard. De Internationale IJs-
hockey-federatie zou zich eveneens met dit
compromis accoord verklaren, aangezien de
leider van de A.H.A.-ploeg, de heer Brown
het gaarne zou zien. dat door deze oplos
sing het conflict en de daaruit voortgespro
ten moeilijkheden uit de wereld zouden
zijn.
Michael en Groza
De moeder van ex-koning Michael van
Roemenië vertelde onlangs dat de Roe
meense premier Groza enige tijd lang ko
ning Michael trachtte over te halen zich te
gaan toeleggen op de studie van het com
munisme. Hij staakte zijn pogingen in deze
richting pas toen koning Michael hem een
tegenvoorstel deed: hy wilde een uur per
dag communistische wereldbeschouwing
studeren als Groza hem zou willen verge
zellen bij de eerste proefvlucht van
's konings nieuwe vliegtuig. (De Linie)
ZACHT.
Verwachting, medegedeeld door het
K N. M. L te De Bilt. geldig van Za- X
'erdagavond tot Zondagavond: Zwaar jj
j bewolkt met hier en daar enkele op-
klaringen. Plaatselijk enige regen. 5
Krachtige en aan de kust nu en dan
harde Zuid-Westelijke wind. Weer X
hogere temperaturen.
8 Februari:
S Zon op 8.11 uur. onder 17.39 uur
Maan op 8.06 uur. onder 15 31 uur X
9 Februari:
Zon op 8.09 uur. onder 17.41 uur
j Maan op 8.33 uur, onder 16.42 uur X
■UUIlIllUUllllluiJ
