C
Onzalige herinneringen
Maatschappij voor de walvisvaart
keert drie procent dividend uit
'^hangerig
Veertig Nederlanders vastgehouden
in een Russisch kamp bij Odessa?
Joodse kolonisatie in Suriname
Wereldnieuws
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1948
2
IN DE WERELDPOLITIEK:
Wie mocht menen dat de splitsing van
Duitsland in twee delen eigenlijk toch de
beste oplossing is om vooi-goed een einde
te maken aan het gevaar, dat een verenigd
en eensgezind Duitsland voor Europa zou
betekenen, vergeet de factor van de rivali
teit, die de twee gescheiden Duitslanden
tegen elkander zal opjagen onder de drang
der concurrerende bezetters. Reeds nu zijn
overvloedige tekenen te bespeuren dat het
„Duitse gevaar" zo dat al binnen afzien
bare tijd weer zou kunnen ontstaan
zeker niet door een splitsing wordt ver
minderd. Integendeel, wat er over de gang
van zaken in Duitsland aan het daglicht
komt, wijst er onveranderlijk op dat ten
aanzien van de noodzakelijke maatregelen
ter eliminering van Duitslands oorlogs
potentie door alle bezetters anders wordt
gehandeld dan oorspronkelijk als minimaal-
noodzakelijk was overeengekomen. De be
zetters in het Westen kijken naar de be
zetter in het Oosten en achten zich niet
verantwoord, wanneer zij iets méér zouden
doen dan hij. Wanneer de Sovjet-Unie wei
gert om de stand van zaken ten aanzien
van de demilitarisering der Sovjet-zóne
door een geallieerde commissie te laten
onderzoeken, veronderstellen de Engelsen
en Amerikanen dat er in het geheel niet
gedemilitariseerd is. Of zij het bij het rechte
eind hebben, doet weinig ter zake. Het ge
volg is onvermijdelijk, dat ook in de Wes
telijke zones zoveel mogelijk intact wordt
gelaten wat de bezetters een groter gevoel
van veiligheid kan geven. Marinebases,
vliegvelden, opslagplaatsen van munitie en
olie, bunkers, schuilkelders en stellingen
voor luchtdoelgeschut waren in geheel
Duitsland na de capitulatie genoeg te vin
den. Ondergrondse wapenfabrieken en an
dere essentiële oorlogsbedrijven eveneens.
Wanneer de eenheid der geallieerde bezet
ters bewaard was gebleven en zij hadden
overeenstemming kunnen bereiken over
een doeltreffend demilitarisatieplan, be
hoefde er op het ogenblik in Duitsland geen
enkele militaire installatie meer intact te
zijn. Dat het programma, waarover de ge-
ailieerde'n het eens werden in Potsdam,
echtèr zonder effectieve wederzijdse con
trolemogelijkheden, aangezien de Sovjet-
Unie daar niet van gediend was, slechts
zeer gedeeltelijk is uitgevoerd en aan weers
zijden op vele manieren wordt getrai
neerd. is een even begrijpelijk als betreu-'
renswaardig gevolg van de koortsachtige
vrees, waarmede de Oostelijke en Weste
lijke bezetters elkander bespiëden. Nu de
hoop op 'een uiteindelijke overeenstemming
ten aanzien van het gehele Duitse probleem
practisch nihil is geworden, is ook de ver
wachting dat men aan weerszijden van het"
ijzeren gordijn alle moeite zal doen om
Duitsland voor een lange tijd uit te scha
kelen als „voedingsbodem en basis van een
oorlog", ook heel gering geworden. De
Duitsers kunnen op eigen kracht natuurlijk
weinig of niets meer beginnen, doch het
grote gevaar bestaat hierin, dat de twee
van elkaar gesneden Duitse delen volledig
dienstbaar zullen worden gemaakt aan de
oorlogsvoorbereidingen van weerszijden
oorlogsvoorbereidingen die, wij nemen dat
gaarne.-aan, alleen maar kunnen worden
gezien als voorzichtige paraatheid voor ge
val van noodzaak, doch in ieder geval even
veel bezorgdheid en bange onuust verwek
ken zullen als voorbereidingen tot een
regelrechte agressie.
Wat er in het verleden ook gebeurd is en
wat er in de toekomst eigenlijk ook had
moeten gebeuren om de Duitsers te doen
inzien dat zij eindelijk het woord „Krieg"
eens uit hun woordenboek moeten schrap
pen, er zal op de wereld waarschijnlijk geen
enkel ander volk gevonden worden dat zo
bereidwillig en gemakkelijk zal overgaan
tot het verlenen van handden spandiensten
aan oorlogsvoorbereidingen dan üiist het
Duitse. Wanneer de. Duitser iedere hoop op
De radio geeft Zondag'
HILVERSUM I. 301.5 M.
8.00. 9.30. 13.00. 19.30 en 22.30 uur Nieuws.
8.ia Viool, 8.25 Hoogmis. 9.45 Bach. 10.00 Ge
wijde muziek 10.30 Remonstrantse kerk
dienst. 12 15 Apologie. 12.30 Lichte muziek.
13.35 Brahms en Mozart. 14 05 Mannenkoor,
14.35 Concertgebouworkest: Zevende van Van
Beethoven en „Daphnis et Chloe" van Ravel.
15.30 De K.V.P. in het internationale politieke
leven. 16.10 Boekbespreking. 16.25 Vesper.
17.00 Gereformearde kerkdienst. 18.30 Strijd
krachten. 19.00 Sweelinck. 19.15 Kent gij uw
Bijbel? 19.50 Sport. 20.05 Gewone man. 20.12
Orgel. 20.25 Luisterspel „Ben Hur". 21.20
Operaconcert. 22,07 Actualileiten. Avondge-
tibd. 22.55 Tweede pianoconcert Van Beet
hoven. 23.25 Van Beethoven en Wagner.
HILVERSUM n, 414.5 M.. 21^ M. en 1875 M.
8.00, 13.00. 18.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws.
8.18 Zingende torens. 8.30 Voor de tuin. 8.40
Lichte muziek. 9.15 Ouvertures. 9.45 Geeste
lijk leven. 10.00 Pianotrio. Mendelssohn. 10.30
Brieven van Edgar Allan Poe. 11.00 Populair
concert. 12.00 Platen. 12.30 Zondagclub. 12.40
Koor. 13.15 Lichte muziek. 13.50 Spoorwegen
spreken. L4.05 Boekbespreking. 14.30 Orkest
suites van Bach. Bizet en Grieg met toelich
ting. 15.45 Filmpraatje. 16.00 Musette-orkest.
16.30 Sport 17.00 Kinderkoor. 17.30 Ome
Keesje. 17.50 Sport. 18.15 In gesprek met de
lezer. 18.30 ..De Gelijkenissen", hoorspel en
toespraak. 19.00 Studiodienst. Voorganger:
prof. dr. G. Sevenster. 20.15 Concert: Wagner.
Liszt, Berlioz. 21 00 Hersengymnastiek. 21.30
Chansons. 21.45 Luisterspel ..De kinderen
van kapitein Grant". 22.35 Walsen. 23.15
Dansorkest. 23.45 Piano.
Maandag
een Duitse economische en politieke een
heid heeft verloren, zal hij wellicht niet
lang aarzelen om zich te lenen voor vol
ledige medewerking bij de verscherping
der verhoudingen tussen zijn bezetters. Alle
gunsten, die hij reeds verdiend heeft door
het feit dat de Russen en Amerikanen el
kander de invloed in' Duitsland betwisten,
hebben er aan medegewerkt dat het Duitse
volk alleen nog maar heil kan verwachten
van een steeds verdere verwijdering tussen
de bondgenoten.
Dezer dagen is weer een tipje van de
sluier opgelicht, die ligt. over de contacten
der Russische en andere bezetters in Duits
land, welke contacten verankerd liggen in
de geallieerde bestuursraad en coördinatie
commissie. Die contacten beginnen .steeds
meer te vonken. Daardoor komt er wel eens
iets te voorschijn, dat eigenlijk bedoeld was
om geheim te worden gehouden. Dat op
geheven sluiertipje liet zien, dat noch de
Russen, noch de andere bezetters zich wen
sen te houden aan de demilitarisering, even
min als zij zich wensen te houden aan de
zuivering. De Sovjets beschuldigden vol
gens het nieuwsbureau Tass de Westelijke
bezetters ervan, dat zij slechts zeer geringe
en onbetekenende percentages der Duitse
bases en oorlogsinstallaties hadden vernie
tigd en de vertegenwoordigers van 't Westen
antwoordden met het verwijt, dat Rusland
controle op zijn vernietigingsvorderingen
weigerde. Bovendien, zeiden zij, hebben zij
volgens het programma nog tijd om de
eventuele achterstand in te halen. Gewoon
lijk verneemt men niets over dergelijke
verwijten, doch de Sovjets onthulden het
geval met propagandadoeleinden en de an
deren gaven toen ook maar verlof tot publi
catie. Het wederzijds negeren van wat men
als noodzakelijk voor de wereldvrede over
eenkwam, wordt blijkbaar steeds meer
openlijk toegegeven. Er zijn al heel wat
schapen over de dam in dat opzicht. Maar
de toestand wordt er niet hoopvoller dóór.
Want wanneer straks aan weerszijden van
de scheidslijn die dwars door Duitsland
loopt, de noodzakelijke maatregelen tot
economische en maatschappelijke weder
opbouw van die twee Europa's en twee
Duitslanden zullen worden afgestemd op de
kwestie, of men er militair en strategisch
niet zwakker door wordt dan de andere
„men" aan de overkant, krijgt men een her
opgebouwd en gereorganiseerd werelddeel
dat in al zijn geledingen door de oorlogs-
Houdt Engeland sterke
Duitse bases intact?
De Russen hebben bij de geallieerde
viermogendheden-commissie in Berlijn een
formele aanklacht ingediend waarin ge
zegd wordt, dat Groot-Brittannië heeft na
gelaten de voornaamste Duitse marine
bases in de Britse bezettingszónq. te ver
nielen.
De;. Russen beschuldigden de Britten er
van, dat zij de bases van Wilhelmshaven,
Kiel en Cuxhaven intact gelaten hebbep.
Deze bases waren van ontzaggelijke be
tekenis voor de Duitsers gedurende de
oorlog.
De Sovjets zeiden verder, dat de enige
basis van betekenis die door de Britten ver
nield is, de basis van het eiland Helgo
land was, die verleden jaar werd opge
blazen.
De plaatsvervangende" Sovjet-gouver
neur Dratvin vroeg de Britten waarom
deze bases intact gelaten waren. Hij sprak
de veronderstelling uit, dat zij ,,'t Westerse
bloc moeten versterken, dat de Britten en
Amerikanen tegen het communisme op
werpen".
De plaatsvervangende Britse militaire
gouverneur, generaal majoor Brownjohn,
wees» er in zijn antwoord op, dat volgens
de viermogendhedenft overeenkomst be
treffende de demilitarisatie dit programma
tegen het eind van 1948 moest zijn uitge
voerd, zodat nog tien maanden gelegenheid
bestond om deze bases te vernietigen.
Palacehotel m Scheveningen
wordt gerestaureerd
Herstelbank verleent een
crediet van 1.140.000.
Tengevolge van de oorlog is een aanzien
lijk gedeelte van de Scheveningse hotel-
capaciteit verloren gegaan. Het resterende
gedeelte is ontoereikend om de te verwach
ten stroom van binnen- en buitenlandse
badgasten op te vangen. Het ligt in de be
doeling van de N.V. Exploitatie-maat
schappij Scheveningen het Palacehotel weer
in bedrijf te stellen. De beschikbare mid
delen van het concern zijn evenwel ontoe
reikend voor de financiering van de voor
herstel en her-installatie van het Palace
hotel benodigde- bedragen. Op verzoek van
de exploitatiemaatschappij heeft de Herstel-
bank zich bereid verklaard de vennootschap
een additioneel crediet te verlenen van
1.140.000, bestemd voor aflossing van een
lening der gemeente 's-Gravenhage ad
400.000.en voor restauratie en her
installatie 0van het Palacehotel. Als zeker
heid zullen voor dit crediet de eigendoms
percelen van de N.V. Exploitatie Maat
schappij Scheveningen en haar dochter
maatschappijen ten behoeve van de Herstel-
bank hypothecair worden verbonden. Na
aflossing der lening van de gemeente
's-Gravenhage zal dit een tweede hypotheek
zijn.
Bemanning van de Willem Barendszbestaat
thans voor 99 pet. uit Nederlanders
Reparaties kostten
bijna 2 millioen
De directie van de Nederlandse Maat-
schappij voor de Walvisvaart N.V. heeft
verslag uitgebracht over het eerste boek
jaar, lopende van 22 Februari 1946 tot en
met 30 Juni 1947. De traan en bijproducten
hebben in totaal opgebracht 12.348.584.
vrees is doordrenkt. Een Europa, dat leeft 1 Het voordelig saldo bedraagt 233.392.
op front-rantsoen,-gekleed is in het harnas
en steunt op het wantrouwen. Een Europa,
dat onzalige herinneringen oproept.
J. L.
en rillerig? Opgepast - Griep
dreigt I Direct n ■'AKKERTJE
(tot 4 per dag), Onder de
wol. De Griep iel nlel doorl
waarvan 6.792 op nieuwe rekening wordt
overgebracht, waarna aan preferente aan
deelhouders 4 procent en aan gewone aan
deelhouders 3 pet. dividend kan worden
uitgekeerd. De directie heeft gemeend aan
deelhouders in bescheiden mate in het
resultaat te moeten laten delen, hoewel
zij bovenal bedacht moet blijven op een zo
ruim mogelijke afschrijving.
Het verslag gaat nog eens uitvoerig in op
de voorbereiding en oprichting van de ven
nootschap en'op de verbouwing en uitrus
ting' der vloot en vermeldt, dat de extra
inspanning en kosten-om de „Pan Gothia"
te verbouwen tot de „Willem Barendsz"
volkomen gerechtvaardigd zijn geweest,
Brief van ontslagen Duitser wekt hoop
bij Rotterdamse familie
HILVERSUM I. 301.5 M.
7.00. 8.00, 13.00. 19.00, 20.00 en 22.30 uur
Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek 7.30 Leger
des Heils. 7 45 Wijdingswoord. 8.15 Gewijde
muziek. 9 00 Viool. 9.15 Voor zieken. 9.30
Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 Haydn. 11.15
Voorlezen 11.35 Hobo en piano. 12.00 Orgel.
12.30 Weerpraatje. Lichte muziek. 13.15 Ma
rinierskapel. 14 00 Voor scholen. 14.35 De
winter in het lied. 15.00 Lichte muziek. 15.30
Quatre mains. 16.00 Bijbellezing. 10.45 Proko-
fief. 17.00 Voor kleuters. 17.15 Kamerkoor.
17.45 Het rijk over zee. 18.00 Hawaiïanmu-
ziek. 1815 Sport. 18.70 Strijdkrachten. 19.15
Boekbespreking. 19.30 Actualiteiten. 19.45
vraagstuk van de werkloosheid. 20.15 Oude
en moderne Engelse muziek. 20.45 Mariaspel
in verzen. 21.30" Kwintet van Mozart? 22.00
Cursus kerkelijk orgelspel. 22.45 Avondover
denking. 23-00 Cantate van Rameau. 23.25
Pinten.
hTvERSUM II. 414.5 M.. 218 M. en 1875 M.
7.00. 8.00, 13.00. 18.00. 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7-15 Platen. 9-35 Strijkkwartet. Schu
bert. 10.00 Morgenwijding 10.30 Voor de
vrouw. 40.45 Voor zieken. 11.20 Liederen van-
Wolf en Duparc. 11.40 Voorlezen. 12.00 Lichte
muziek. 14.00 Belgische kamermuziek. 14.30
Vo<v' d« :oj> moeder. 14.45 „Carmen" (ver-
).-■ 15 40 Snoekjes in luisterspelvorm.
V -hte muziek. 17.00 Gespeelde fabel.
Vi-.a- de h-n 37.30 Zang en orgel. 18.15
-.O-duo. 18.30 Dansorkest. 19.00 Groninger
ha'iuur. 39.30 Stravinsky en Szymanowslco
Viool en piano. 20.15 Cabaret. 20.45 Radio
debat. Is een federatief Europa een oplossing
voor de wereldvrede. 21.05 Metropole-orkest.
21.45 Lezing door J. de Kadt: Rusland en wij.
22.00 Lichte muziek. 22.30 Nederlandse mu-
Jtick vpor koor en orkest. 23.15 Platen.
Na in bijna vier jaar taal noch teken van
hun beide zoons, die in 1942 via de arbeids
beurs in Duitsland werden tewerkgesteld,
te hebben vernomen, ontving een familie
te Rotterdam van een haar onbekende
Duitser uit Bodenstein (Beieren) een brief
met de tijding, dat hun 27-jarige zoon
Piet-leefde en als verpleger in een Rus
sisch krijgsgevangenenkamp bij Odessa
werkzaam was. In ditzelfde kamp, dat de
Duitser aanduidde met de cijfers 7159/ni
zouden een Nederlandse dokter Ki-emer en
nog veertig andere Nederlanders worden
vastgehouden.
De Duitser deelde mede, dat hij eind
Januari uit dit kamp als krijgsgevangene
was ontslagen. Hij had er Piet ontmoet en
op zijn verzoek bracht hij nu de groeten
aan diens familie over. Als verpleger zou
Piet het in het Russische kamp goed heb
ben. De briefschrijver verzekerde, dat de
familie zich geen zorgen behoefde te ma
ken, doch dat Piet het zich alleen erg aan
trok, dat hij geen post van thuis ontving
en niet wist of zijn brieven thuis arriveer
den. Tot 1946 had Piet in Leningrad ge
zeten en was daarna naar Odessa getrans
porteerd. In het begin, aldus de brief, was
er in het Russische kamp steeds sprake
van, dat de Nederlanders ontslagen zouden
worden, doch nu heette het weer, dat daar
slechts sprake van kon zijn, als de Indo
nesische kwestie tot .klaartijd was ge
bracht.
Het eerste, wat de ouders van Piet -zich
afvroegen was of de mededelingen in de
brief betrouwbaar zijn. Het feit, dat de
brief door een onbekende Duitser gezon-
i den was aan het vroegere adres van Piet's
"ouders, dat letterlijk klopte met de wijze
van adresseren van hun zoo.*, beschouw-
den zij als een garantie voor de waarheid
van de in de brief vermelde feiten.
Onmiddellijk heeft de familie zich in
verbinding gesteld met het Nederlandse
Rode Kruis in Den Haag, dat zal trachten
een brief aan Piet in het kamp bij Odessa
te verzenden.
Bij informatie bij het Rode-Kruis in
Den Haag deelde men ons mede, dat
het natuurlijk niet uitgesloten is, dat
zich in een kamp bij Odessa nog Ne
derlanders bevinden. Zolang men met
betrokkenen nog geen contact heeft
verkregen, dient echter de grootst
mogelijke reserve te worden betracht.
Arts liield dr. Henri Pol^k
in een rusthuis gevangen
Het Bijzondere Gerechtshof te 's-Graven- ton traan en 1051 ton spermolie geprodu-
omdat de maatschappij reeds in het seizoen
1946-1947 aan de traanproductie heeft kun
nen deelnemen en daarmede een belang
rijke bijdrage voor de vetvoorziening van
ons land heeft kunnen leveren. Het verslag
vermeldt met waardering de medewerking
van de zijde der regering en der Herstel-
bank. De eerste expeditie leverde een to
tale productie op van 12.221 ton traan,
173 ton spermolie en circa 100 ton bijpro
ducten. Deze vangstresultaten mogen tot
tevredenheid stemmen, aldus de directie.
Het aantal ver\yerkte walvissen, bedroeg
76"4, overeenkomende met 575 walvis
eenheden. Verder werden 14 potvissen ver
werkt. De traan werd reeds in October
1946 verkocht aan de Nederlandse rege
ring, de spermolie en verdere bijproducten
werden aan Nederlandse afnemers ver
kocht. De expeditie heeft voor ons land een
zeer belangrijke deviezenbesparing be
tekend en is tevens de goedkoopste vetbron
geweest.
De kosten van alle reparaties, nodig om.
de vloot voor het tweede seizoen weer zeil
klaar te maken, bedroegen 1.943.101 en
werden ten laste van de bedrijfsrekening
van het eerste jaar gebracht. De kostende
prijs van het moederschip op" de balans is
verhoogd met de kosten der aangebrachte
verbeteringen, welke ƒ1.131.130 beliepen.
De vliegdienst heeft niet aan de ver
wachtingen beantwoord en werd daarom
geliquideerd. Aangezien op de „Willem
Barendsz" niet voldoende ruimte is voor
het inbouwen van een apparatuur voor het
verwerken van afvalproducten, zal men
zich in hoofdzaak bepalen tol' het produce
ren van een zo groot mogelijk kwantum
traan.
De tijdens de eerste expeditie door een
vertegenwoordiger van de afdeling Voor
lichting van het departement van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening ge
publiceerde gegevens werden door het pu
bliek in enkele gevallen verkeerd geïnter
preteerd,. hetgeen ongewenste reacties ten
gevolge had, weshalve deze publicaties
werden stopgezet. Besloten werd een be
drag groot 2.434.000 op de vloöt af te
schrijven.
De totale bemanning van de vloot be
draagt thans 373 koppen. De bemanning
van het moederschip bestaat voor 99- pet.
uit Nederlanders. De directie meent het
verloop van het tweede seizoen met ver
trouwen tegemoet te mogen zien, hoewel
dit uiteraard afhankelijk is van het weer
en de walvisstand. De gehele traanproduc
tie van dit tweede seizoen werd reeds in
November aan de Nederlandse regering
verkocht tegen 990,per ton eerste kwa
liteit. Tot op 14 Februari 1948 werd 8413
hage heeft uitspraak gedaan in de zaak
tegen de arts F. H. uit Wassenaar, aan wie
ten laste was gelegd, dat hij van Februari
1941 tot Augustus 1942 het Eerste Kamer
lid dr. Henri Polak in een door hem ge
ëxploiteerd rusthuis op verzoek van 'de S.D.
heeft gevangen gehouden en dat hij de heer
Polak een slechte behandeling had doen
ondergaan. Voorts werd hij er van beschul
digd dat hij als arts aan hel Gewestelijk
Arbeidsbureau te 's-Gravenhage een groot
aantal Nederlanders heeft goedgekeurd voor
tewerkstelling ten behoeve van de vijand,
dat hij in dienst was getreden bij de Waf-
fen S.S. en tenslotte dat hij een huis had
gekocht, dat aan Joodse landgenoten toebe
hoorde.
Bij de behandeling van deze zaak op 6
Februari had de advocaat-fiscaal twintig
jaar gevangenisstraf-geëist. Het Bijzondere
Gerechtshof heeft H. thans veroordeeld tot
15 jaar gevangenisstraf.
ceerd. De directie spreekt haar grote waar
dering uit voor het kranige pionierswerk
verricht door de bemanning van moeder
schip en jagers.
Haarlemse afdeling van de Bewe
ging van Europese Federalisten
Evenals elders in den lande zal Haarlem
binnenkort een afdeling tellen van de
Beweging van Europese Federalisten, die,
zoals bekend is, binnen haar gelederen alle
Nederlandse voorstanders van een Euro
pese federatie verenigt. De afdeling Haar
lem is in oprichting en zal op Woensdag
25 Februari in zaal Brinkmann aan de
Grote Markt haar eerste openbare bijeen
komst houden, waar Anton van Duinker
ken en mevr. Bigot, oud-gemeenteraadslid
van Heemstede, het woord zullen voeren.
De bijeenkomst is vrij toegankelijk en
vangt aan om 8 uur.
Nederlands lunapark staat
werkeloos aan de Nijl
De moeilijkheden van de Nederlandse
Lunapark-expeditie in Egypte zijn nog
steeds niet opgelost. Uit de schaarse mede
delingen welke ons hierover bereiken
blijkt, dat de Nederlanders een proces zijn
begonnen tegen de Egyptische impressario
Ali Hassan, die zijn verplichtingen niet
zou zijn nagekomen.
Enige maanden" geleden hebben de Ne
derlanders eensgezind gebroken met Ali
Hassan. Dezer dagen" hebben enige kleine
exploitanten weer contact met hem ge
zocht. Een hunner heeft zelfs zijn bedrijf
aan Ali Hassan verkocht. Een andere ex
ploitant is in zijn dienst getreden, een derde
heeft zich van de combinatie losgemaakt
en is voor eigen rekening begonnen.
De Verenigde Amusementsbedrijven en
enige vrije exploitanten zijn nog steeds in
onderhandeling met de heer Halim. de or
ganisator van de komende wereldtentoon
stelling in Cairo, die ook een groot luna
park aan zijn tentoonstelling wenst te ver
binden.
De moeilijkheden voor de exploitatie be
gonnen reeds dadelijk bij aankomst in
Egypte, toen de benodigde verdunningen
niet aanwezig bleken te zijn. Thans be
vinden de Nederlanders zich een jaar in
Egypte, doch het lunapark heeft nog geen
vier maanden kunnen draaien. De finan
ciële positie, waarin de meeste exploitan
ten vooral de kleine verkeren, is dan
ook vérre van rooskleurig.
In het proces, dat de Nederlanders tegen
Ali Hassan zijn begonnen, en dat te Cairo
wordt gevoerd, wordt spoedig een uit
spraak verwacht.
De exploitanten, die zich weer met Has
san hebben geassocieerd, hopen begin
Maart in Cairo aan de slag te gaan.
Intussen staat het grootste deel van de
lunaparkinstallaties nog steeds werkeloos
od een terrein aan de Nijl.
Conversieleningwef. 1948
Wat gebeurt er met de
35/2 pet. Nederland 1938?
Van de 33y2 pet. lening Nederland
1938 staat thans nóg ruim 1 y2 milliard
uit, waarvan weliswaar een groot deel in
het bezit is van de z.g. institutionale be
leggers, maar die ook veelvuldig in d<-
portefeuilles van particulieren voorkomen
Het door de Tweede Kamer aangeno
men wetsontwerp tot conversie van uit
staande schuld (Uonversieleningwet 1948
heeft voornamelijk op genoemde lenipg
betrekking.
De rente van deze lening stijgt op 1
Maart a.s. automatisch tot 3l/2 pet. Deze
conversie zal vrijwillig geschieden, zodat
houders, die niet willen converteren, af
lossing kunnen vragen. Er mag worden
aangenomen dat tussen aflosbaarstelling
en datum van aflossing ten minste een
maand zal verlopen, zodat de houders
voorlopig van 1 Maart af 3]/2 pet. rente
zullen ontvangen.
De minister heeft verklaard dat de ope
ratie zo spoedig mogelijk zal geschieden,
doch dat hierbij rekening moet worden ge
houden met de waarschijnliikhèid dat nog
zekere bedragen tér voldoening van aan
houders opgelegde aanslagen in de Ver-
mogensaanwasbelasting en de Vermogens-
hef fing-'in-eens in betaling zullen worden
gegeven.
Men zou hieruit voorzichtig kunnen
concluderen dat de conversie nog wel even
op zich kan laten wachten.
e
„Die komt elke dag" zei de baas van het
buurtcafé. „Zij is drie-en-zeventig, zit dik in
de centjes. Steevast twee Franse likeurtjes
en dat is drie gulden en twee croquetjes dat
is één gulden en dan geeft ze altijd een
gulden fooi. Dat is vijf gulden per dag, al
leen hier- en de kellners zijn vanzelf heel
vriendelijk tegen haar. Dat is nu al zeker
twaalf jaar lang honderdvijftig piek in de
maand alleen bij mij. Een aardig mens.
Maar begrijpt u nou zo iets?"
Het café is in een buitenwijk van Den
Haag. Ik moet daar iedere week in de buurt
zijn en iedere week ga ik er een»kop koffie
drinken. Een knus geval. Een beetje lunch-
room-achtig. Makkelijke stoelen. Gezellige
kleedjes en een kleurig vaasje met bloem en
op elke tafel. En iedereen kent iedereen. Ik'
zie er altijd dezelfde mensen. Die oude
rijke dame van de Franse likeur en de cro-
quetten. En dan een tafeltje met vier heren,
die over het goede verleden praten. Altijd
met hun vieren, altijd aan hetzelfde tafel
tje bij de deur, altijd over Indië en altijd
vroeger. Want vroeger in Indië waren dat
grote mannen en vandaag in Den Haag zijn
het vergeten burgers. Aan deze dagelijkse
tafel herleeft hun glorie. Hier zeggen zij
dat alles nu. mis is. En dat alles vroeger
goed was. En dat er niet meer geregeerd
wordt. „Allemaal slapjanussen" zegt die
met de witte snor,' „allemaal slapjanussen"
en-de drie anderen knikken met instem
ming. Ge kunt dat in een buurtcafé wel
zeggen. En het is zo Haags als vier vergeten
ambtenaren in een Haags klein koffiehuis
maar kunnen zijn.
Dan is er het paar.
Altijd het paar.
„Al van de bevrijding af, meneer" zegt
de baas. „Al van de bevrijding af zitten die
twee iedere middag in dat hoekje."
Een lange, wat schamele, wat vermoeide
man en een spichtig meisje met een vale
jurk en een bril op een mager gezicht. Hij
moet veertig zijn en zij dertig. Altijd zitten
zij vlak bij elkaar. Altijd hand in hand. Al
tijd zeer innig. En zeer stil. Bijna drie jaar.
Twee kopjes thee. Twee hoofden naar el
kaar gebogen. Twee handen ineen gestren
geld. Wie zal zeggen of dit een klein drama
of een grote idylle is? Wanneer zij wat zeg
gen is het een enkel gefluisterd woord,
maar meestal is het stil in die hoek. Heel
stil en heel innig. „Zijn zij nog niet ge
trouwd?" vraag ik de baas. „Nee," zegt die,
.allebei klerk op een kantoor en weet u
■vat één tafel en vier stoelen kosten? Ze
-uilen wel sparen. Maar dat moet wel tien
aar duren."
En dan hebt ge de dikke man met het
ode gezicht. Prompt vijf uur, iedere dag.
Un prompt tot zes. „En even prompt vijf
rlaasjes," zegt de baas, „en ook al jaren."
Het is stil in het kleine, knusse lokaal,
Alleen wat gerinkel in het buffet.
En het luide „slapjanussen!" van de witte
snor.
De dame is aan haar tweede triple sec.
Het rode gezicht aan zijn eerste glaasje,
En het brilletje kijkt diep en teder in de
ogen van haar heerlijkheid.
Een Haagse buitenwijk.
Een stille, brede straat in de weemoedig
heid van een winternamiddag.
.Ik denk dat dat mensenleven van ons
soms langs vreemde smalle paden gaat,
„Ik had gewoon tegen Van Mook gezegd:
„Dat doe ik niet, dat moet u dan zelf maar
doen" zegt een van de vier.
„Slapjanussen!"
De oude gaat betalen.
En nu wordt al het derde glas voor da
dikke man met het rode gezicht gezet.
ELIAS.
Gebieden in de kuststreek geschikt bevonden
voor het beoogde doel
PANDA EN DE PROFESSOR
12. „Wat heb je daar?" vroeg de ijverige
agent streng. „Waar ga je heen? Doe die
zakdoek eens van je gezicht, vriend! Ik
wilMaar wat de agent wilde, zullen
we nooit te weten komen. Want op dat
moment richtte de zwarte gedaante het
toestel op hem en drukte af, op precies.
dezelfde manier als hij hel de Professor
had zien doen. Een felle groene straal
schoot door de straat en raakte de politie
beambteOp het zelfde moment veran
derde die in steen. „Ha, ha! Het werkt
holle, akelige lach sloop de lelijkerd verder
Maar op dat moment naderde er in snelle
vaart een overvalwagen. De Professor wa%
er n.l. na veel moeite in geslaagd om de
politie in te lichten en de dienstdoende in-
uitstekendl" mopperde de schurk, met zijn specteur was er onmiddellij-k op uit ge-
vinger langs de stenen politieman strijkend. I gaan.
„Massief! Keurig! Ha-ha-ha!" En met een
De secretaris-generaal van de „Freeland
League voor Joodse land-kolonisatie", dr.
I. N, Steinberg, heeft op een in New York
gehouden persconferentie medegedeeld, dat
het plan voor de vestiging van 30.000 sta
tenloze Joden uit Europa in Suriname, dat
onlangs in principe de goe "keuring ver
kregen heeft van de autoriteiten in Neder
land .en Suriname, thans in het stadium
der verwezenlijking kómt. Een vijftal
vooraanstaande Amerikaanse deskundigen
is teruggkeerd van een reis door Suriname,
waar een onderzoek werd ingesteld naar
de mogelijkheid van een Joodse landbouw-
kolonisatie op 'grote schaal. Deze commis
sie inspecteerde een oppervlakte van 70.000
hectare en kwam tot de' slotsom, dat be
paalde gebieden in de kuststrook zï'ch
voor het beoogde doel uitermate goed
lenen. De commissie heeft het oog laten
vallen op een gebied, dat velertienduizen-
den hectaren goede grond bevat. Zij acht
het gematigde Surinaamse klimaat geschikt
voor kolonisatie door Europeanen. De ko
lonisten zullen er doorlopend in staat zijn,
voedingsmiddelen te produceren zoals rijst,
pisanes, rietsuiker, cacao.- weidegrassen
voor de veeteelt en zuivelproducten. In het
bedoelde gebied ontbreken behnizing. we-
gen en watervoorziening, hetgeen de ko
lonisatie daar voor grote moeilijkheden
stelt. Er zijn ook mogelijkheden voor in-
Onveilig verkeer
De K.N.A.C. deelt mede. dat het aantal ver
keersongevallen met dodelijke afloou in 1947
weliswaar 25 pet. lager is dan het vorige
jaar, maar dat hieruit niet de conclusie mag
worden getrokken, dat het verkeer er veili
ger op zou zijn geworden. Een vergelijking,
waarbij tekens rekening wordt gehouden
met het aantal ernstig gewonden, is iuister
Dan .ontlopen de cijfers van 1946 en 1947
elkaar slechts weinig. Zij komen neer op 21
per dag. Dit cijfer is echter nog anderhalf
maal zo hoog als voor de oorlog, toen welis
waar het aantal voertuigen nog groter was
dan thans, doch de verkeersintensiteit ge
ringer. Amsterdam is in 1946/'47 wat het aan
tal doden en ernstig gewonden betreft, die
aan het verkeer ten offer vielen, ongeveer
op vooroorlogs peil geweest. In 1947 waren
Rotterdam en 's Gravenhage hier niet belang
rijk boven. Tal van kleinere gemeenten heb
ben veel ongunstiger resultaten.
De K. N. A. C. verwacht, dat de 'ver
scherpte controle-acties door de politie,
welke in verscheidene gemeenten van ons
ldnd worden gevoerd, een invloed ten goede
op de ongunstige verkeersongevallencijfers
zullen kunnen uitoefenen, aangezien alle
soorten weggebruikers afzonderlijk op de
korrel worden genomen en bovendien aan de
handhaving van de nog steeds niet voldoende
bekende voorrangsbepaling en het moeilijke
linksafslaan geheel afzonderlijke acties wor
den gewijd.
Gisteren berichtten wü, dat een groep
mariniers de reis naar Indië niet kon aan
vaarde. omdat zich in de kazerne te Bergen
op Zoom een geval van nekkramp had
voorgedaan. De betrokken groep mariniers
was evenwel gelegerd in Volkel (N.Br.)
waar het geval van nekkramp was ge
constateerd.
dustriële ontwikkeling op het gebied van
bosproducten, voedingsmiddelen, jp,ant-
aardige oliën en glasblazerijen, Het rap
port van de deskundigen is thans voorge
legd aan het Surinaamse gouvernement en
aan het bestuur van de Freeland League.
Na verkregen goedkeuring van de Sta
ten van Suriname zal er een gedétailleerde
overeenkomst worden aangegaan tussen
het Surinaamse gouvernement en de
League en zullen de nodige maatregelen
worden genomen voor de overbrenging
van de éerste groepen kolonisten naar
Suriname.
RUWEHANDEM
ruwe h v d Pu rol 30 ct.
PL'ROLIN (verfijnd product
voor de vrouw). Doos 40 Ct.
Luchtramp.^ Nabij Livorno is een Dakota
neergestort. Vijf personen kwamen om
het leven, vier werden ernstig gewond.
Epidemie. Te Parijs wordt bekend ge
maakt, dat er in Roemenië wekelijks
2.500 vlektyphusgevallen worden gere
gistreerd. 20.000 kg DDT-insèctenpoe-
der uit Tsjecho-Slowakije wordt inder
haast aangevoerd.
Gasten. Engeland zal aan het eind v
volgende maand 129.800.000 pond
ben besteed aan buitenlandse onde
nen, die niet kunnen of willen terugke
ren naar hun vaderland. .Onder r
personen bevinden zich veel Polei, en
verplaatste personen.
Ontslag. Mevrouw Anna Kethly, vice-voor-
zitter van de Hongaarse nationale ver
gadering en rechts socialist, is uit haar
functie van vice-voorzitter ontslagen,
aldus de voorzitter van de vergadering.
Zij stond bovenaan een lijst van 25
rechtse functionarissen, die onlangs uit
de sociaal-democratische partij zijn ge
zel. t
Nota. De Turkse regering heeft aan „Sofia
een nota gezonden, waarin om bestraf
fing van de Bulgaarse wachten, die ver
antwoordelijk zijn yoor het neerschieten
van een Turks vliegtuig op negen Fe
bruari, wordt gevraagd. Voorts wordt
vergoeding voor het gezin van de om
gekomen jpiloot. gevraagd, het terugge
ven van het tweede vliegtuig en het los
later. van de tweede piloot, die gewond
werd.
Weigering. Het geallieerde militaire be
stuur van het vrije gebied van Triest
heefi geweigerd een herdenking ter ge
legenheid van de dertigste verjaardag
van de oprichting van het „Rode Leger"
goed te keuren.
