Haarlems Dagblad
1
Vertrouwen
President Benesj probeert
de coalitie weer te lijmen
De Madoerezen haastten zich
hu n vrije status veilig te stellen
Joodse zakenwijk in Jeruzalem
door hevige ontploffing vernield
Hef blijft nog vriezen maar minder fel
Br.reauxi Grote Houtstr. 93. TeL Admin. 10724,
14825 Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. Tel. 12230.
rak; Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
62e Jaargang No. 18870
Maandag 23 Februari 1918
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
ƒ4,Franco per post /4;50. Postgiro 273107.
Advert-tarieven op aanvraag bij dc Administratie
Uitgave van de Stichting^ Voorlichting te Haarlem
feu
Q ta
dl hee
pANDHI, de Mahatma Gandhi, heeft kort
kJv^jor zijn dood een eenvoudige verkla
ring op schrift gesteld, die zijn laatste
bleek te zijn. Er was toen al een aanslag
op hem gepleegd, die was mislukt. Hij
vroeg dat God de pleger van die aanslag
zou beschermen. En hij herhaalde: „Ik blijf
bij mijn getuigenis: ik ben een mens zoals
ae anderen. Ik ben geen heilige". Daar
voegde hij aan toe: „Ondanks de grote ge
beurtenissen, die deze wereld in beroering
houden, geloof ik, Gandhi, niet aan het ge
weld want in deze wereld bestaat een
bron van blijvende gerechtigheid, die vroeg
of laat vrucht zal dragen."
Dit is vertrouwen. Het is een vertrouwen
dat gelukkig door tal van mensen, van meer
of minder begaafdheid en betekenis, ge
deeld wordt. Tot 'hen behoort de Engelse
romanschrijver J. B. Priestley. Hij schrijft
niét alleen romans; hij is een veelzijdig
publicist en een van diegenen, die geloven
dat de litterator in het volle leven moet
staan en zich niet op de toppen der geeste
lijke eenzaamheid terugtrekken. Dit stand
punt bestrijdend zegt een litterair recen
sent in de N. R. C. over Priestley: „Hij ziet
alles zeer rooskleurig; zijn optimisme is be
rucht; zijn vertrouwen in het mensdom
blijft ondanks alles onaangetast. Hij be
schouwt zichzelf als een voorvechter van
diverse goede zaken. Doch zelfs als voor
vechter is hij rustig, vreedzaam. Aggressi-
viteit is voor hem, die populair wenst te
lijn, immers gevaarlijk."
Hetgeen deze recensent schrijft getuigt
van gebrek aan vertrouwen. Hij noemt
Priestley's optimisme „berucht". Sinds wan
neer duidt men aldus de gave der blijmoe
digheid aan? Bij wie zijn Priestley en
derhalve ook andere optimisten die zekere
bekendheid door hun werk verworven heb
ben berucht? Ik begrijp dat niet. Ik be
grijp niet dat er iets laakbaars in zou kun-
féh schuilen dat zulke mensen zich niet
dSor de rampen, die de wereld getroffen
ifebben en haar in zo menig opzicht nog
teisteren, hebben laten terneerslaan en hun
vertroeven in de toekomst behouden. In
tegendeel. ik schaar mij gaarne aan hun
ijfle. Priestley's vertrouwen in het mens
dom blijft, ondanks alles, onaangetast. Hij
sal zich dus aansluiten bij Gandhi's woor
den: In deze wereld bestaat een bron van
blijvende gerechtigheid.' die vroeg of laat
vrucht zal dragen. Wellicht zal hij eraan
toevoegen: Ik weet niet of die bron in deze
wereld bestaat, maar wel dat zij er is en
heb het vertrouwen, dat de mens zich
dpriieuw, tot zijn heil, aan haar zal laven.
Waarom zou dit vertrouwen verwerpelijk
zijn? Gandhi geloofde niet aan het geweld.
De litteraire recensent verwijt Priestley,
dat hij zelfs als voorvechter rustig en vreed
zaam is en voegt er nijdig aan toe: „Aggres-
siviteit is voor hem', die populair wenst te
zijn, immers gevaarlijk."
Dat is een hatelijke opmerking. Maar is
zij'juist? De ervaring bewijst dat popular"
'lit die overigens weinig berekenbaar
Is en nooit blijvend vaak ten deel is ge
vallen aan mensen met aggressieve naturen.
Het schijnt nauwelijks nodig daarvan voor
beelden op te sommen, maar ik zal twee
sprekende noemen: dat van Clemenceau, die
een tijd van fantastische populariteit be
leefde en dat van Winston Churchill,'wiens
iopulariteit in en buiten zijn vaderland nog
.féëds bestaat. Men kan- beiden moeilijk
alders beschouwen dan als aggressieve
nffurën.
Hetgeen de recensent blijkbaar niet er-
kertnen wil of niet begrijpt is, dat een aan
tal mensen poogt diverse goede zaken" te
dienen zonder daarbij vinnig-aanvallend op
te treden tegen diegenen, die het niet met
hen eens zijn. Wonderlijk genoeg streven
zij daarbij niet eens naar populariteit, om
dat zij die als levensdoel nogal waardeloos
achten. En zij weigeren om zich aan te
sluiten bij die zwartgalligheid, bij dat ge
brek aan vertrouwen in de toekomst, bij
dat cultuur-pessintfsme, dat tegenwoordig
in zekere kringen in de mode is. Een nieuw
verschijnsel is het niet. Vroegere tijden heb
ben hetzelfde verschijnsel gekend. Het deed
ach tijdelijk voor en verdween even ge
leidelijk als het was opgekomen. Het had
intussen zijn kwade invloed doen gelden op
een aantal niet al te sterke naturen, die
erdoor verschrikt en geschokt werden'. Die
kwade invloed doet zich ook in deze tijd
gevoelen en het is goed hem te signaleren
en ertegen te waarschuwen. Wij maken een
moeilijke periode door. Om die te boven te
komen moeten wij niet naar de zwartgalli-
gen, de pessimisten, maar naar de blijmoe-
digen, de optimisten, luisteren. Want onder
die laatsten vindt men al diegenen, die
nieuwe wegen zien en moed aan onder
nemingsgeest paren. Het baat niets zich in
sombere zelfbeschouwing en in algemeen
heden over de gebreken z>an de mens te
verdiepen. En wie te weinig mensen kent,
wie zich opsluit in een beperkte kring, loopt
waarlijk het gevaar dat hij daarvan een
volkomen verwrongen beeld krijgt. het
soort beeld dat hem belet te begrijpen, dat
tenslotte het streven naar het goede in de
mens altijd overwegend is en op den duur
moet zegevieren.
Priestley poogt diverse goede zaken te
ivorderen zonder aggressief te zijn. Daar
'heeft hij gelijk in. Het is moeilijk en het
eist soms vrij wat zelfbedwang, maar het
werkt veel meer uit. De aggressiviteit, de
gewoonte om de zaken scherp te stellen en
aanvallend op te treden, werkt veelal niet
meer uit dan dat mende zaken scherp
heeft gesteld. Met rustig overleg, met het
verwerven van wat inzicht in de mense
lijke natuur, met wat éérlijk pogen om
zich in de overwegingen en de moeilijkhe
den van de andere partij te verplaatsen
komt men oneindig verder en bereikt
vaak afdoende resultaat. Vooral als men
in staat is, ook zijn eigen beweegredenen
critisch te beschouwen, niet onvoorwaar
delijk in eigen mening te geloven en er
bij tijden ook eens .om te lachen. Hetgeen
niet zo moeilik is als men bedenkt, hoe
vaak men in liet verleden ongelijk heeft,
gehad. De wereld van heden heeft aan
mets zoveel behoefte als aan vertrouwen.
Gode zij dank dat tal van mensen dat be
zitten. Daar ligt onze kans. Cultuur
pessimisme baat niet en is zwak en on
waar.
Lagere straf voor S.S.-er
uit Bloemendaal
De Bijzondere Raad van Cassatie heeft
de straf van de Bloemendaler J. H. A. K..
die door het Bijzondere Gerechtshof te
Amsterdam wegens dienstneming bij de
Waffen S S. tot tien jaar gevangenisstraf
was veroordeeld, op zeven jaar eu zes
ïiaanden bepaald.
Tsjechische crisis
Communisten eisen aanvaarding van
ontslag der „reac tionnaire"ministers
President Benesj van Tsjechoslowakije
"heeft de ontslagaanvrage van dc twaalf
ministers der niet-communistische partijen
geweigerd te aanvaarden. Hij heeft aange
drongen op overleg tussen de coalitiepar
tijen om het geschil uit de weg te ruimen
en de regering in staat te stellen, haar taak
tot de volgende verkiezingen te blijven
vervullen. De communisten eisen echter
een regering van twee partijen, de sociaal-
demoeraten en zij zelf, aangevuld met ver
tegenwoordigers van de vakverenigingen
en andere groeperingen, die op hun hand
ziin.
Klement Gottwald, de Tsjechoslowaakse
communistische premier, heeft Zondag in
een toespraak tot een massa-bijeenkomst
van de vakverenigingen te Praag aange
drongen op de vorming van een nieuwe
regering zonder „reactionnaire elementen".
De premier verklaarde onder luid applaus,
dat er een nieuwe regering moet worden
gevormd overeenkomstig de constitutie en
in democratische overeenstemming met de
volkswil. De regeringscrisis tengevolge van
het aftreden van de ministers der drie
rechtse partijen was het gevolg van „reac
tie in binnen- en buitenland", aldus Gott
wald.
Bij acclamatie werd een resolutie aan
genomen van de volgende inhoud: „Wij
verzoeken president Benesj met de meeste
aandrang de ontslagaanvrage van de mi
nisters der drie partijen te aanvaarden. "Wij
wensen een regering Gottwald zonder
reactionnaire ministers".
Dit verzoek werd later in een brief van
het presidium van de Tsjech oslowaakse
communistische partij aan Benesj over-
■gebracht. Voorts werd in de brief de wens
tot uitdrukking gebracht, dat de president
terstond onderhandelingen beginnen zou
voor het bezetten van de opengevallen
plaatsen in het kabinet. „Wij zijn er van
overtuigd, aldus de brief, dat de sociaal
democratische partij hét noodzakelijk zal
oordelen in de regering te blijven aan de
zijde van de communistische partij ter uit
voering van het regeringsprogram en voor
dè zaak van de arbeidsgeschiktheid van
het parlement".
Volgens het Tsjechoslowaakse blad
„Lidova Demokracia" heeft de Tsjechoslo
waakse sociaal-democratische partij echter
een beroep gedaan „op alle arbeiders niet
toe te geven aan de terreur en de politieke
chantage van de communistische partij"
aldus meldt het Franse persbureau AFP.
De Tsjechoslowaakse president Benesj,
zal heden de leiders der drie partijen,
waarvan de ministers zijn afgetreden, ont
vangen.
Heden vergadert ook het bestuur van de
sociaal-democratische partij.
Volgens Radio-Praag is tot de Slowaaks-
democratische leden van de Slowaakse be
heersraad (provinciaal kabinet) door
dr. Husak, de voorzitter van de raad, het
verzoek gericht ontslag te nemen. „Het is
wettelijk ondenkbaar, aldus Husak in zijn
betreffende brief, dat de democratische
partij, die in de oppositie gegaan is, in Slo
wakije uitvoerende macht zou hebben door
vertegenwoordiging in de beheersraad".
Later werd gemeld dat Husak de Slo-
waaRs-democratische leden van de raad
heeft ontslagen. Op een massa-vergade
ring te Bratislava heeft Husak, volgens
radio-Praag, Zaterdagavond verklaard:
„Wij zijn niet meer een bourgeois-repu-
bliek doch een volksrepubliek. Ik doe een
beroep op de vertegenwoordigers van alle
verzetsbewegingen en op alle arbeiders, op
dat wij definitief de fundamenten van de
republiek kunnen leggen.
Sedert vanmorgen staan met geweren ge
wapende politiemanschappen op wacht bij
verschillende officiële gebouwen in Praag.
Angjan 111 communistische Derde West-Java conferentie
handen
In een communiqué der Chinese regering
wordt medegedeeld, dat de communistische
troepen na dagen strijd van pian tegen man
het geïsoleerde garnizoen van Ansjan, het
voornaamste centrum van de staalindustrie
in Mandsjoerije, negentig kilometer ten
Zuiden van Moekden, hebben veroverd.
Volgens onafhankelijke berichten maakt
generaal Lin Pao, de opperbevelhebber der
communistische troepen in Mandsjoerije,
na de val van Ansjan snelle voorbereidin
gen voor een grote aanval op Tsjin Tsjou
een belangrijke stad 200 km ten Zuidwes
ten van Moekden.
Palestina buiten liet
sterlingbloc
Te Jeruzalem is Zaterdag officieel mede
gedeeld, dat Palestina met ingang van
middernacht van Zaterdag op Zondag niet
meer tot het sterlingblok zou behoren. De
normale circulatie en waarde van de munt
zullen worden gehandhaafd. Het sterling-
saldo werd geblokkeerd.
«1^-
rS c.
De optimisten, die meenden dat Koning Winter wel verstek zou laten gaan, zijn be
drogen uitgekomen. De felle Noord-Oostelijke wind heeft in enkele dagen het IJsel-
meer herschapen 'in een ijszee. - Van de afsluitdijk af kan men dit Poollandschap
aanschouwen.
VOORGESCHIEDENIS VAN EEN NEGARA
Dreiging uit Oost-Java
Franse vliegboot
verongelukt
Een zesmotorige vliegboot van de Air-
France, die Zaterdag op weg faas van Le
Havre naar Biscarosse bij Bordeaux, wordt
vermist. Er bevinden zich 19 personen aan
boord. Men gelooft het vliegtuig het laatst
gezien te hebben boven Cherbourg, waar
een sneeuwstorm heerste. Het vliegtuig
heeft geen apparaat om ijsafzetting te
voorkomen.
Volgens later binnengekomen berich
ten zou de vliegboot op ongeveer 1V2 km
uit de kust van Cherbourg bij Saint Martin
de Varreville in z'ee waargenomen zijn.
Vissers kohden tengevolge van de zware
zeeën geen reddingspogingen ondernemen.
Grieken in Roemenië
gearresteerd
Uit Athene wordt gemeld, dat een aantal
Grieken in Roemenië als „reactionnairen"
is gevangen gezet.
Men voegt hieraan toe, dat honderden
Griekse gezinnen ia de Zwarte Zee-haven
Constanza op transport naar Griekenland
wachten.
Naar aanleiding van het besluit van de
lt.-gouverneur-generaal dr. Van Mook om
Madoera tot staat te vérklaren, heeft de
Wali Negara, R. A. Tjakraningrat, mede
gedeeld, dat het betreffende besluit betrek
king had op een verzoek tot erkenning van
de status van Madoera, gedateerd 29
Januari. Dit verzoekschrift zegt, dat 17
Januari reeds in de residentswoning te Pe-
makassan een comité werd opgericht dat
besloot het volk van Madoera te verzoeken
zich ten aanzien van de opvattingen van het
comité uit te spreken. Deze opvattingen
waren: a. dat de betrekkingen tussen Ma
doera en de republiek waren verbroken; b.
de status van Madoera vast te stellen als
vrije Negara binnen de Verenigde Staten
van Indonesië en c. Tjakraningrat tot hoofd
van de Negara te maken. Het besluit van
dr. Van Mook zegt dat overwegende de
uitspraak van Madoera op 29 Januari,
welke op overtuigende wijze bevestigde de
reeds eerder bij herhaling op verschillende
wijzen tot uitdrukking gebrachte verlan
gens van de ingezetenen van Madoera om
zich democratisch te organiseren in een
staatkundige eenheid met de status van
Negara, teneinde als zodanig te kunnen
deelnemen aan de te vormen souvereine
Verenigde Staten van Indonesië, Ma
doera erkend wordt als een nader te orga
niseren staatkundige eenheid met status
van Negara, omvattend het grondgebied
van het eiland Madoera met de daarbij be
horende omliggende eilanden. R. A. Tjakra
ningrat wordt als Wall Negara erkend.
Ingesteld wordt een voorlopige raad van
Madoera, welke in eerste samenstelling uit
Het prachtige eiland
Bali is een vacantieoord
bij uitstek voor de Ne
derlandse militairen in
Indonesië. De dagen die
zij op dit begenadigde
stukje grond doorbren
gen, geven hun straks,
wanneer zij terug zijn
in het vaderland, stof
te over om boeiende
verhalen te vertellen
over de schoonheid van
het land in het verre
Oosten. Bali biedt, be
halve het exotische
landschap en de betove
rende plantengroei, tal
rijke andere attracties,
niet het minst door zijn
rijke geschiedenis, die
nog leeft tussen de mo
numenten en ruïnes. De
herinnering aan een
hoge cultuur leeft voor
al voort tussen de mu
ren der oude tempels,
wier treffende versie
ringen getuigen van
kunstenaarshand. - De
Nederlandse militairen
staan hier temidden van
een nieuwe, oude wereld
die in haar rust en
schoonheid weldadig
werkt. Een groep solda
ten wil natuurlijk een
fotografische herinnering
mee naar huis nemen,
dus even poseren tussen
de oitde bouwsels.
vijftig leden bestaat, van wie veertig ge
kozen en tien door de Wali Negara worden
benoemd ter vertegenwoordiging der min
derheden. Op de persconferentie werden
Tjakraningrat enige vragen gesteld om
trent de verdere staatkundige opbouw. Al
lereerst deelde het staatshoofd op een des
betreffende vraag mede, dat het plebisciet
op Madoera inderhaast werd gehouden,
doch geschiedde op aandrang der bevolking
en vooral ook, omdat bekend was, dat in
Oost-Java een comité gevormd was. het
welk beoogde Madoera in te lijven bij Oost-
Java. Hij zeide voorts, dat de Recomba van
Oost-Java op de hoogte was van hetgeen
op Madoera geschiedde.
Hij wees er met nadruk op, dat de stem
ming op vrije, democratische wijze verliep.
De stemgerechtigden waren allen mannen
van 18 jaar en ouder. Vrouwen waren niet
stemgerechtigd, hetgeen op Madoera ge
woonte is, aldus Tjakraningrat. Bovendien
wees de praktijk uit. dat de vrouwen wei
nig belangstelling bij de verkiezingen aan
de dag legden.
opend
geo;
Hedenm&rgen om 9 uur werd de derde
West-Java-conferentie, die zeven dagen zal
duren door de Recomba van West-Java,
Hilman Djajadiningrat, officieel geopend.
Op het laatste ogenblik was er nog een af
gevaardigde bijgekomen, zodat er 91 af
gevaardigden bij de opening aanwezig wa
ren, alsmede een talrijk publiek op de
publieke tribune. Onder hen bevond
zich mr. Ali Boediandjo, lid van de repu
blikeinse delegatie en voorzitter 'van de
republikeinse plebisciet actie.
In kringen der afgevaardigden wordt
veel gesproken over het te kiezen staats
hoofd. In verband hiermede worden de
namen genoemd van Hilman Djajadinin
grat, Raden Djoearsa, voorzitter van de
commissie van voorbereiding en Oto oe-
brata. Na.de redevoering van de Recomba
nam Raden Djoearsa de leiding van de
conferentie over en zeide onder meer, dat
evenals voorheen het streven was de zelf
standigheid van 't Indonesische volk in de
gehele Indonesische archipel.
Hierna werd een aanvang gemaakt met
de discussie. Bij de vaststelling van de
procedure, stelde de leider van de Partai
Ra'jat Pasoedan, Kartelegawa, voor de
Soendanese taal als voertaal der conferentie
te bezigen. De discussies zijn thans in volle
gang.
Het woord is aan..
Henry Maret:
Wanneer men om een antwoord
verlegen is. zegt men graag: dat ie
niet hetzelfde.
Frederic Lamond overleden
De Schotse pia
nist Frederic
Lamond is op
80-jarige leef
tijd te Stirling
in Schotland
overleden. Hij*
was een leer
ling van Franz
Liszt.
Lamond was
vooral bekend
als Beethoven-
vertolker. In
1893 maakte hij
naam door een
Brahms-coneert
te Leipzig, ri«A
een enorm suc
ces had. Ver
scheidene jaren
reisde hij de
gehele wereld
rond voor het
hij zich te Berlijn, waar hij tot 1937 ver
blijf hield. Lamond heeft ook ecus een cur
sus gegeven aan het Koninklijk Conserva-
Haag.
torium voor muziek in Den 1
Cespannen verhouding tussen loden en Britten
Tientallen slachtoffers
De grootste explosie in Palestina sinds
de troebelen heeft Zondagochtend het
Joodse zaken- en wooncentrum om de
Ben Jehuda-straat te Jeruzalem in een
brandende ruïne veranderd. Er zijn tien
tallen personen om het leven gekomen en
honderden gewond.
De ontploffing deed de stad schudden
en meer dan twee kilometer in de omtrek
braken ruiten. Verschillende gebouwen
stortten in en versperden de strtaten en in
andere gebouwen braken branden uit.
Vele Joden strompelden in nachtkleding
naar buiten, enig huisraad meenemende.
Een ooggetuige verklaarde, dat er on
middellijk na de explosie een paniek uit
brak. „Óveral zag men lijken liggen en de
mensen, die barrevoets in nachtkleding
naar buiten liepen, wondden hun voeten
aan het glas, dat op de straten verspreid
lag".
Het is thans nog niet mogelijk definitie
ve cijfers van doden en gewonden te geven,
doch vele mannen, vrouwen en kinderen
moeten begraven liggen onder het puin
van wat eens het meest luxueuse wihkel-
centrum van Jeruzalem was.
Volgens de laatste berichten zijn er meer
dan veertig doden en ver over de honderd
gewonden, waarvan er vele in doodsgevaar
zijn.
Joodse reddingsploegen werken uit alle
macht om de slachtoffers onder het puin
vandaan te halen.
De straat is afgezet en duizenden men
sen verdringen zich achter de cordons. Of
schoon men niet weet, hoe de ontploffing
is veroorzaakt, doen geruchten de ronde,
dat er 's nachts drie vrachtwagens in de
Ben Jehuda-straat werden geparkeerd. Een
van de vrachtwagens zou zijn weggereden,
waarna de twee anderen zouden zijn ge
ëxplodeerd. Men heeft inderdaad overblijf
selen van een vrachtwagen in een grote
krater in het midden van de straat gevon
den.
Geruchten, dat zich geüniformeerde
mannen in de vrachtwagens hebben be
vonden. heeft onder de bijna histerische
menigte tot anti-Britse demonstraties ge-
Gedurende het weekeinde trok een klei
ne depressie van Portugal over het "Weste
lijk deel van de Middellandse Zee en het
Alpengebied naar de Balkan. Deze storing
ging op vele plaatsen vergezeld van ma
tige sneeuwval, zodat nu het grootste deel
van het vasteland van West-Europa onder
een sneeuwdek ligt.
Het sneeuwgebied breidde zich echter
nog niet verder naar het Noorden uit dan
tot over Limburg en het Oostelijk deel van
Noord-Brabant. In Zuid-Oost-Frankrijk
kwamen in de afgelopen nacht bij heldere
hemel tjjdens windstilte zeer lage mini
mum temperaturen voor. Lyon meldde -17
graden. In onze omgeving, Duitsland, Po
len en de Balkan waren de minimum tem
peraturen minder laag, daar de bewolking
de nachtelijke uitstraling verhinderde.
In de nacht van Zondag op Maandag
meldde Maastricht met -6 graden de laag
ste temperatuur. In de kuststreek kwam
het kwik hier en daar boven nul. Het
draaien van de wind van Oost naar Noord-
Oost en de bewolkte lucht droegen bij tot
de stijging van de temperatuur.
De koude Russische lucht stroomt bij
zijn tocht naar ons land nu eerst weer
over de nog open liggende Oostzee. De
lucht, welke over het uiterste Noord-Wes
ten van ons land stroomt, moet ook nog
een stukje van de Noordzee, welke nog
steeds een temperatuur van ongeveer 5
graden heeft, passeren. Hierdoor wordt de
vorst getemperd.
Op de Atlantische Oceaan beginnen zich
wijzigingen in de algemene luchtdrukver
deling voor te doen. Het krachtige maxi
mum nabij IJsland begint in betekenis af
te nemen en trekt tevens iets naar het
Zuiden, waardoor de depressies, die de
laatste dagen ver in het Noorden het
Groenlandse plateau passeerden, nu wat
verder naar het Zuiden kunnen doordrin
gen. Een onmiddellijk gevolg op het weer
in ons land heeft dit echter nog niet.
Treinramp in Zwitserland
Naar de Zwitserse radio meldt is een
trein, die onderweg was van Zürich, te
Wadenswil, aan de linker oever van het
meer van Zürich, ontspoord en tegen een
gebouw gereden. Vier wagens werden in
elkaar gedrukt. Twintig personen, allen
Zwitsers, kwamen om het leven en acht en
veertig werden gewond.
De trein was overvol met mensen, die
van de wintersport terugkeerden. Te Wa
denswil, waar moest worden gestopt, wei
gerden de remmen en de trein reed met
grote snelheid een zijspoor op met het
noodlottig gevolg.
Een van de slachtoffers was de direc
teur van de maatschappij, die zich op de
locomotief bevond. Toen deze bemerkte,
dat de rem-installatie weigerde, aldus bleek
Het geall. bestuur in Duitsland maakt be- uit het verhoor van de machinist, pro-
kend, dat het 2000 goederenwagons aan beerde hij naar de eerste personenwagon
Nederland en 1.727 goederenwagons aan over te klimmen, om de remmen met de
Polen heeft overgedragen. Het zal voorts hand aan te zetten. Daartoe ontbrak hem
6.360 wagons aan Frankrijk, en 1.050 goe- echter de tijd. Hij werd tussen locomotief
derenwagons aan Griekenland verkopen, en wagon doodgedrukt.
Polen en Nederland hebben in totaal1 Een der passagiers verklaarde, dat de
2.335.000 dollars betaald voor de door hen inzittenden van de trein door de onge-
ontvangen goederenwagons, welke oor- j wone snelheid, waarmede de trein de hel-
spronkelijk 6 millioen dollar hebben ge- ling afreed en door het aanhoudend gillen
kost. I van de fluit op de locomotief opmerkzaam
De persafdeling van de Nederlandse gemaakt waren, dat er iets verkeerd ging.
Spoorwegen deelt mede, dat de 2000 wa- De wisselwachter, die zich realiseerde
gons reeds geruime tijd geleden zijn ge- dat alle sporen in het station bezet waren,
leverd, zodat het wagenpark thans geen j liet de dolgeworden trein daarom op het
uitbreiding heeft ondergaan. jxijspoor lopen.
Tweeduizend spoorwagons
voor Nederland
leid. Britse politie en soldaten, die als red
dingsploegen te hulp waren gesneld, moes
ten worden teruggetrokken toen de demon
straties toenamen en Joden met revolvers,
geweren en handgranaten door de straat
liepen en schreeuwen, dat de Engelsen aan
de ontploffing schuldig waren.
Later werd gemeld, dat zich vijf Engelse
militairen onder de slachtoffers bevinden.
Uit vrees voor nieuwe explosies in de
buurt trekken grote groepen Joden uit hun
vernielde of beschadigde huizen, met
medeneming van bezittingen.
Drie Britse soldaten zijn in de buurt van
de plaats der explosie door Joden doodge
schoten, aldus melden- Joodse bronnen.
De spanning tussen de Britse soldaten
en politie enerzijds en de Joden anderzijds
is groot. Een correspondent van de
..Exchange Telegraph" ,ïs op ongeveer 21
km van Jeruzalem doodgeschoten.
De Palestijnse regering heeft ten aan
zien van de explosie bekendgemaakt: ,,De
regering verklaart in verband met de be
schuldiging. dat de personen, die betrok
ken zijn bij het bedrijven van deze ge
welddaad. politie- of militair uniform
droegen, dat het ongeloofwaardig wordt
geacht, dat deze daad door leden van de
veiligheidsstrijdkrachtcn kan zijn ge
pleegd".
Wraak der Irgoen
De Joodse verzetsbeweging Irgoen Zwal
Leoemi, die zelf talloze bomaanslagen op
haar geweten heeft, stelt de Britten ver
antwoordelijk voor de explosie te Jeruza
lem en heeft te kennen gegeven dat alle
Britse strijdkrachten in uniform, die zich
in de Joodse wijken van de stad vertonen,
moeten worden gedood.
De wachten bij de officiële gebouwen
zijn verdubbeld. De radiozender van de
Haganah heeft een beroep op de Joden ge
daan zich niet aan wraaknemingen te bui
ten te gaan.
Naar men meent te weten zouden land
mijnen gelegd zijn rondom de Joodse wijk
van Jeruzalem, die langs electrische weg
tot ontploffing zouden worden gebracht,
indien Britse militairen de wijk binnen
komen. De toestand schiint zo gespannen
te zijn. dat een enkel incident tot een bloe
dige veldslag aanleiding zou kunnen geven.
Op strategische punten in Jeruzalem staan
pantserwagens gereed om in actie te ko
men, evenals extra manschappen van po
litie en leger.
Nader wordt gemeld, dat de Irgoen Zwal
Leoemi is begonnen met haar anti-Britse
actie. Twee Britse militairen, die door de
ontploffing waren gewond en in een zie
kenhuis werden opgenomen, werden door
gemaskerde bandieten, die het hospitaal
waren binnengedrongen op hun bed met
revolverschoten afgemaakt. Vijf Britse
militairen werden door een ontploffende
mijn in de nabijheid van >cen politiepost
dodelijk gewond en overleden later. ,In ge
heel Jeruzalem zijn na de grote ontplof
fing reeds meer dan twintig Britten tea-
gevolge van aanslagen overleden.
Gepantserde smokkelauto
kantelde op barricade
Een gepantserde vrachtauto met vier
koeien is in de gemeente Ossendrecht in
Noord-Brabant op een door de douane op
geworpen barricade gereden en gekan
teld. De drie inzittende smokkelaars wisten
drie koeien uit de auto te halen en vlucht
ten in de richting van de 1500 meter verder
gelegen Nederlands-Belgische grens. Door
het ingrijpen der douaneambtenaren moes
ten zij daar de drie koeien achterlaten. De
smokkelaars zagen kans op Belgisch ge
bied te verdwijnen. De drie koeien en het
in de pantserwagen achtergelaten dier
werden door de^ douane in beslag genomen.
De gekantelde vrachtauto bleek dezelfde
te zijn, welke op 9 Februari in de gemeente
Rucphen werd gesignaleerd en die daarna
over de Belgische grens wist te verdwijnen.
Weerbericht
LICHTE VORST.
Verwachting medegedeeld door het i
K-N M.l In De Ri" geldig van Maan-
dagavond tot Dinsdagavond-
Voora' aanvankelijk, veel bewolking S
met plaatselijk wat llehte sneeuw Nog
iets verder afnemende Ncrord-Oostelijke
wind. In het uiterste Noord-Westen van 5
het land tijdelijk temperatuur om het
vriespunt, overigens incest lichte vorst, j
i 21 Februari:
Zon op 7 40 uur. onder 18.08 uur 3
Maan op 17.48 uur, onder 8 06 uur 5
