Haarlems Dagblad
)e Boekenweek
Communistische actie-comités
veroveren de staatsmacht
Chili en Argentinië eisen Zuidpool op
Zandvoort aan de (Java)zee
Buitenlandse Zaken aangenomen
Wetsontwerp tot verhoging
der invaliditeitsrente
Weerbericht
52c Jaargang No. 18872
j^aux Grote Houts^r. 93, Tel. Admln 10724,
[4825 Redactie 106U0. Directeur-Hoofdredacteur
[5054 Bijkantoor H.N., Soendaplcin 37. Ta*. 1223C.
jrukkerij Z. B. Spaarne 12. TeL 12713. 10132
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Woensdag 23 FeKniarï 1948
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bjj de Administratie
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
ET EEN LICHTE SENSATIE is dit
maal de Boekenweek die morgen
anvangt ingeluid. Haar Gala-avond in
stadsschouwburg te Amsterdam, gevolgd
bor reprises te Arnhem, Haarlem, Rotter-
gm en Utrecht, zou immers gewijd zijn aan
ie première van het toneelstuk „Jan Pie-
ersz. Coen" van Slauerhoff, maar de bur
gmeester van Amsterdam heeft opvoering
Jan dit stuk verboden. Het is te elfder ure
rervangen door een oude bekende, „Het
[ind van Staat", van Schimmel. De VeV-
miging van Letterkundigen heeft in een
itie principieel en met klem geprotesteerd
[gen het verbod van „Jan Pietersz. Coen",
,elks reden niet officieel is bekend ge
maakt, maar daarom niet moeilijk te raden
s, Want de golven van het Indonesisch
iispuut, hoog opgejaagd, gaan hoger dan
evoren en op de klip Coen een omstre-
len persoonlijkheid zou de Amsterdamse
penbare orde schipbreuk kunnen lijden,
iurgemeester d'Ailly zal die kans voorzien
[ebben en daarom een andere koers voor
jjn bedreigd gala-schip hebben gekozen.
>eSpor sommigen geopperde veronderstel
ing, dat hij een wenk uit Den Haag zou
[ebben gekregen, lijkt gezocht; deze hoofd-
tedelijke burgervader is heel wel in staat
ijn eigen besluiten te nemen. En het pro-
esl der letterkundigen zal hij vermoedelijk
poor kennisgeving aannemen met de over
weging, dat hij andere verantwoordelijk-
leden heeft te dragen dan zij, en dat de al
lang uitgestelde première van „J. P.
Coen" wel naar een rustiger tijdstip ver
doven kan worden. Volgens deskundigen
js'het overigens geen sterk stuk; dat de
Commissie voor de Boekenweek het wilde
noen opvoeren „als daad van piëteit jegens
je nagedachtenis van de schrijver en als
gebeurtenis van groot litterair belang" is
mij daarom niet helemaal duidelijk gewor
den. Kan men daden van piëteit en litte-
•sire gebeurtenissen van groot belang an-
n- des verwezenlijken dan door iemands beste
werk naar voren te brengen?
Na het verbod restte 'niet veel tijd meer
voor voorbereiding en men heeft een be-
iroefd oud stuk te voorschijn gehaald. Dat
fel Slants, die zeventien jaar geleden het
toneel verliet, er haar terugkeer in zal
vieren waarborgt een zeker succes. Men
[■J erheen gaan om haar weer te zien; de
Commissie kan zich troosten met de ge-
csehte, dat het grootste deel van het Ne
derlandse schouwburgpubliek zijn belang-
jtelling en critiek meer op de spelers dan
op het stuk pleegt af te stemmen een
verschijnsel dat mij altijd verbaasd heeft
en dat eet? bepaald verschil aangeeft met
ce opvattingen in Frankrijk en Engeland.
De Boekenweek wordt verder, zoals te
floen gebruikelijk is, opgeluisterd door de
uitgifte van een boekje als geschenk aan
ieder, dte minstens voor een vastgesteld
klein bedrag tegén contante betaling koopt
en ook ditmaal mag men raden wie de
schrijver of schrijfster van deze novelle is,
dewelke de naam Oeroeg draagt. Moge deze
.el geen nieuwe kansen op politieke storm
zich bergen. Men zal proberen te raden
wie het geschreven heeft. En dan is er een
boekje van Anne H, Mulder, waarin zij ons
volgens de Commissie „op speelse en voort
varende manier door een dwarreling van
tiamvn van schrijvers en titels voert" en
dat ten doel heeft ook de jeugd in de com
missoriale propaganda te betrekken. Het
heet „Logarithmen en Rozen" en de titel
wekt inderda'ad de suggestie, dat het iets
Ibizonders is. Het is alleen tijdens de Boe
kenweek verkrijgbaar en zo goedkoop, dat
de prijs aan ver vervlogen tijden herinnert.
Ofschoon onze ruimte deze mededeling
nauwelijks veroorlooft, wil ik volledigheids
halve vermelden, dat deze propaganda voor
de Boekenweek en alle overige bestaan
de in litteraire- en voordracht-avonden,
bijzondere étalages enz. behartigd wordt
door de Commissie voor de Propaganda van
het Nederlandse Boek, ingesteld door de
130 jaar oude Vereniging ter Bevordering
van de belangen des Boekhandels te Am
sterdam. Oef. De Boekenweek is nu dertien
jaar oud.
Ik wens de Commissie enz. succes, want
het Nederlandse Boek gaat mij ter harte.
Maar juist daarom moet ik kopers de raad
geven scherp uit hun ogen te kijken, want
er schuilt veel kaf onder het koren. Zoek
naar het goede. Een bekend litterator heeft
er onlangs zijn teleurstelling over uitge
sproken, dat zoveel meer vertalingen dan
herdrukken van belangrijke Nederlandse
boeken verschijnen. De uitgevers, als groep
beschouwd, ontsnappen tegenwoordig even
min in ons land als bijvoorbeeld in Enge
land aan gerechtvaardigde critiek. Men ver
baast zich soms over hetgeen in boekvorm
verschijnt, terwijl toch papiernood heerst
en de jonge afgezanten van „Japi" de hui
zen afbellen-om oud papier te verzamelen,
teneinde deze nood te lenigen. Dit wil niet
zeggen, dat er ook niet boeken verschijnen
die zeer lezenswaard zijn; als dat niet zo
ware, zou ik de Boekenweek geen succes
toewensen. Maar de situatie zou beter kun
nen zijn dan zijn is. Verbetering zal vooral
moeten komen door toedoen van het boe-
ken-lezende publiek zelf. Het moge in bre
der lagen doordrongen worden van de
waarheid, dat de nieuwste werken zelfs
diegene die een tijdelijk opschuddinkje ver
oorzaken lang niet altijd de beste zijn en
dat men ontdekkingen kan doen in vroegere
boeken, waarvoor men zijn leven lang
dankbaar blijft. De opmerking geldt temeer
omdat wij jaren beleven, die zich niet ken
merken door groot creatief vermogen. Het
gebrek aan goede nieuwe toneelstukken in
binnen- en buitenland is daarvan het meest
sprekende voorbeeld. Kentering zal komen;
zij is er nog niet.
Het Boek duidt meer aan dan litteraire
arbeid: het verbreidt kennis in zo velerlei
vorm en dient kunsten en wetenschappen
zo overvloedig, het heeft tenslotte ook als
kinderboek en in de vorm van ontspan
ningslectuur een zo grote betekenis in het
mensenleven, dat men het niet anders dan
wel kan wensen. Moge het een nieuw hoog
tij tegemoet gaan.
Londense conferentie
De besprekingen tussen Engeland, Ame
rika en Frankrijk over de toekomst van
West-Duitsland zijn vandaag te Londen
voortgezet zonder dat besluiten zijn ge
nomen, zo heeft een woordvoerder van de
Franse ambassade verklaard. Hij wilde
verder niets meedelen. Er is geen com
muniqué over de vergadering uitgegeven.
Reuters correspondent meldt uit Londen,
dat men verwacht, dat de gezamenlijke
delegatie van de Beneluxlanden heden
haar plaats zal innemen aan de conferen-
Kataiel te Londen.
lN-
TSJECHOSLOWAKIJE IN KLUISTERS
De Tsjechoslowaakse communisten hebben na vier dagen van intimidatie en terreur
de macht in het land veroverd door middel van hun „actie-comités", arrestaties,
inbeslagneming van kranten en partijbureaux en beschuldigingen van verraad aan het
adres der oppositiepartijen. Benesj, de president zwijgt nog steeds. Het leger blijft
werkeloos onder generaal Svoboda, die als partijloze minister zijn huik naar de wind
heeft gehangen. De strijd der anti-communistische partijen is zo goed als verloren.
De sociaal-democraten zijn gezwicht voor de communistische dreigementen en heb
ben zich bereid verklaard zitting te nemen in een „marxistisch kabinet". Alleen de
studenten blijven nog verzet bieden door demonstraties err spreekkoren: „Wij zijn
niet roodi" en „Leve Benesj".
Alleen Benesj
nog eenzaam op post
Een autoriteit van een der oppositiepar
tijen zeide aan United Press: „Nadat de
sociaal-democraten hadden toegestemd in
onderhandelingen met de communisten,
hadden wij slechts het alternatief vrede te
sluiten op communistische voorwaarden.
Dinsdagavond werd bekend, dat de door
de communisten bestuurde „actie-comités"
de ministeries van Overzeese Handel en
Posterijen hadden overgenomen.
De communisten hebben zelfs elke schijn
van wettelijkheid en constitutionele metho
den afgelegd. Hun razzia's worden uitge
voerd zonder vooraf uitgevaardigde be
velen tot in hechtenisneming. Zij hebben
de instructie gekregen om hun gang te
gaan en er voor te zorgen, dat zelfs pre
sident Benesj hun niet in de weg zal staan,
meldt United Press.
Dinsdagmiddag maakte het hoofdkwar
tier van de nationale socialistische partij
bekend, dat ruim honderd harer functio
narissen gearresteerd waren, terwijl be
richten over nieuwe arrestaties nog uit de
provincie binnenkwamen. Een woordvoer
der van de volkspartij verklaarde, dat
volgens de binnengekomen berichten der
tig functionarissen van de partij gearres
teerd waren.
Kabinetsformatie.
Naar verluidt zou premier Gottwald be
zig zijn een nieuw kabinet samen te stellen,
waarin communisten, sociaal-democraten
en een aantal dissidente leden van de op
positie-partijen zitting zouden krijgen.
Men neemt aan dat Gottwald aan de pre
sident zal mededelen, hoe hij zijn kabinet
heeft samengesteld. Uit alle tot dusverre
van het kabinet' van de president uitge
gane mededelingen is gebleken, dat Benesj
alleen een kabinet, dat gebaseerd is op de
principes der parlementaire democratie,
zal willen aanvaarden. Benesj zal heden
avond een radiorede houden.
Nog voor het nieuwe kabinet In .functie
is getreden heeft de Marxistische coalitie
reeds een der punten van het gezamen
lijke program ten uitvoer gebracht. De ar
beiders hebben van de door de communis
ten beheerste vakverenigingen de opdracht
gekregen, de verantwoordelijkheid op zich
te nemen voor het naar behoren function-
neren van de fabrieken die voorbestemd
zijn te worden genationaliseerd overeen
komstig de door de communisten in te voe
ren wetten.
Kranten genaast.
Radio Praag meldt, dat de organisatie
der actie-comités snel vorderingen blijft
•maken. Het sociaal-democratische blad
„Pravo Lidu" is door een actie-comité in
bezit genomen „ten behoeve van de linkse
elementen in de partij". In ministeries,
fabrieken en kantoren worden de comités
gevormd.
Door het overnemen van nog meer
Praagse bladen door „actie-comités" is er
in Praag geen krant overgebleven, die niet
onder toezicht staat van de communisten.
Radio Praag deelt mee, dat de partijloze
Tsjechoslowaakse minister van Nationale
Verdediging Svoboda heeft partij gekozen
voor de comiftunisten en een beroep ge
daan op de officieren en manschappen van
het leger om de orde te bewaren. Het
Tsjechoslowaakse leger „moet geheel on
beroerd blijven door deze crisis of door
enig ander mogelijk intern politiek con
flict".
Reuter meldt uit Washington, dat naar
de mening van „goed ingelichte internatio
nale economische experts" een aan de
macht komen der communisten in Tsjecho-
slowakije waarschijnlijk zou leiden tot het
niet verstrekken van een voorgestelde le
ning van 350.000.000 dollar door de We
reldbank. De experts voorzagen een ont
wrichting van Tsjechoslowakije's buiten
landse handel en een daling van de levens
standaard.
Looncorrecties voor
het spoorwegpersoneel
Twee-en-een half millioen
- meer voor laagstbezol-
digden
In de te Utrecht gehouden vergadering
van de raad van afgevaardigden van de
R.K. Bond van Spoor- en Tramwegperso
neel „Sint Raphael" is medegedeeld, dat de
onderhandelingen over de lonen met.suc
ces bekroond zijn. Aan ruim 16000 arbei
ders in de laagste loonklasse zal 2,5 mil
lioen gulden per jaar meer worden uitbe
taald.
Petroleumvergasser was
defect: tweeling omgekomen
In Veendam is een tweeling van negen
weken omgekomen, doordat een petroleum
vergasser, welke in het kamertje stond
waar de babies sliepen, defect geraakte en
de gassen zich door het vertrek verspreid
den.
De finale om het kampioenschap hardrijden
dames dat Dinsdagmiddag op Nova Zem-
hla" in Spaarndam verreden werd, ging
tussen L. Rolf (links) en G. Swart (rechts).
Eerstgenoemde was de snelste
Melodramatische gestes cler presidenten
UNAC
George Marshall doet een
beroep op Amerika
In een radiorede onder auspiciën van
de American Overseas Aid en de UNAC
(United Nations Appeal for Children),
heeft de Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, George Marshall, ver
klaard, dat hongerende kinderen en een
leven in ruïnes en onverwarmde onder
komens geen waarborgen zijn voor een
duurzame vrede. De „kruistocht ter red
ding van de kinderen" beoogt de inzame
ling van 60 millioen dollar in 1948 ten bate
van de jeugdige slachtoffers van de oor-
'og.
De Argentijnse president Peron ver
klaarde op een bijeenkomst van arbeiders
op San Martin Plaza in Cordóba, dat Ar
gentinië zijn souvereine rechten en aan
spraken op het Zuidpool-gebied zal hand
haven. HÖ voegde hieraan toe: „De wereld
moet weten, dat Argentinië zijn souverei-
niteit nooit zal opgeven ook al moet het
bij deze poging sterven".
De Chileense president Gonzalez Videla
publiceerde een boodschap aan het congres
waarin hij de oprichting verkondigde van
een departement voor het Zuidpoolgebied.
Op het Plaza de Armas in Punta Arenas,
waar de president onder stormachtige toe
juichingen van het volk arriveerde na zijn
aankomst uit het Zuidpoolgebied,' ver
klaarde Videla: „Uw president is naar u
teruggekeerd na met succes en gerecht
vaardigde trots een van de meest funda
mentele verplichtingen van de regering
vervuld te hebben: onze souvereiniteit in
het Zuidpoolgebied te consolideren en ver
dedigen. Deze souvereiniteit is ons over
gedragen als een onherroepelijk recht van
het moederland, welk recht door de lei
ders van onze onafhankelijkheid steeds
bevestigd is".
Engelse stem.
Sir Miles Clifford, Brits gouverneur van de
Falkland-eilanden, die is teruggekeerd van
een bezoek aan de Britse Zuidpoolgebie
den, heeft in een radiorede tot de bewo
ners van de Falkland-eilanden gezegd, dat
er „hoegenaamd geen reden" is tot onge
rustheid. „De Argentijnen en Chilenen",
De Scandinavische landen
doen mee
Noorwegen, Zweden, Denemarken
IJsland hebben besloten deel te nemen aan
het plan-Marshall en aan de voorgestelde
werkcommissie voor het bevorderen van de
economische samenwerking tussen de 16
landen, die de economische conferentie van
Parijs hebben bijgewoond, aldus werd te
Oslo door de ministers van Buitenlandse
Zaken van deze landen na afloop van een
bijeenkomst bekend gemaakt.''
De in Batavia verblijvende Europeanen zij>n in de gelegenheid nu en dan eens over te
wippen naar.... Zandvoort. om wat verkoeling te zoeken. Terwijl het Nederlandse
Zandvoort onder een ijzige Noordooster verstijfd ligt, koestert de badplaats van die
zelfde naam aan de Javazee zich onder de tropenzon. En de Europeanen profiteren
aldus sir Miles, „hebben gemene zaak ge
maakt. Schepen van beide landen maken
vrij gebruik van onze territoriale wateren.
De Argentijnen hebben een sterke basis
gevestigd op het eiland Deception en een
zomerkamp aan de Admiraliteitsbaai. Het
vertoon van beide landen is, naar men
mag aannemen, hoofdzakelijk bedoeld voor
het eigen land. Wij zijn bereid, de weten
schappelijke onderzoekingen van welk land
ook te bevorderen, mits er geen inbreuk
gemaakt wordt op onze souvereiniteit. In
het verleden hebben de onderzoekingen
in het Zuidpoolgebied het karakter gedra
gen van internationaal begrip. Er is echter
ook nog zo iets als internationale goede
manieren. Men boort geen water aan op
het land van zijn buui-man zonder diens
toestemming te vragen".
Goud voor dollars
Goudvoorraad Ned. Bank
met 26.7 millioen ver
minderd
Een opmerkelijke wijziging in de nieuwe
weekstaat van de Nederlandse Bank is de
daling van de goudvoorraad ten bedrage
van 26.7 millioen gulden, welke daling
volgens een toelichting van de Nederlandse
Bank het gevolg is van de omzetting in
dollars van een deel van het uit Duitsland
terug ontvangen goud. De totale goudvoor
raad is hiermede van 578,1 geslonken tot
551.4 millioen gulden. Aangezien de zilver-
voorraad iets is toegenomen, vertegen
woordigt de totale hoeveelheid munt en
numtmateriaal op de balans thans een
waarde van 554,2 tegen vorige week 580,9
millioen gulden.
Met uitzondering'van de vrije saldi die
12 millioen gulden zijn teruggelopen tot
64,4, .-zijn alle andere saldi toegenomen en
wel het meest in het oog springend het
rekening-courant-saldo van de schatkist,
dat is gestegen tot 1013,6 millioen gulden.
De bankbiljettencirculatie is voor de
Het woord is aan..
nayat Khan
Tobben verteert het vermogen tot
activiteit.
derde maal in deze maand teruggelopen,
- hoewel thans slechts in bescheiden mate -
tot 2896,6 millioen gulden. De bankbiljet-
tenomloop beweegt zich voor het eerst
sinds 24 November van het vorig jaar weer
beneden de 2900 millioen. Ook de circula
tie der muntbiljetten vertoont een lichte
afneming.
Engeland heeft enige buitenlandse Poli
tieofficieren uitgenodigd van 8 tot 18 Meart
een bezoek te brengen aan dat land. De ver
tegenwoordigers der Nederlandse politie zijn
majoor A. Wolters. districtscommandant der
rijkspolitie te 's Gravenhage en commissaris
L. A. A. Cohen, chef van dc verkeerspolitie
te Amsterdam.
Tot 1 Januari zijn 270 personen van
Duitse nationaliteit uitgewezen. In 180 geval
len werd een verblijfsvergunning aan Duit
sers verleend.
EERSTE KAMER
's Ministers standpunt ten aanzien van
de federatieve gedachte blijft vaag
(Van onze parlementaire redacteur).
Hard is er door de ambtenaren van het
ministerie van Buitenlandse Zaken gewerkt
aan de stapel papipren, die Excellentie Van
Boetzelaer gisteren in de Eerste Kamer
stond voor te lezen. Door de wijze, waarop
hij dit deed, gaf hij zelf blijk, dat hij niet
een eigen betoog ten beste gaf, doch maak
werk van anderen voordroeg. Dat was al
niet heel gelukkig. Nog bedroevender moet
men het noemen, dat zijn ambtenaren de
bewindsman ten dele dingen lieten zeggen
hoe hij dat voor zijn rekening kon nemen
is overigens ook onbegrijpelijk waardoor
hij zijn gehoor op waarheden als koeien
tracteerde. Hier denk ik in het bijzonder
aan zijn gepraat over federalisme. Op,dat
onderwerp, dat in het debat een grote plaats
innam, zou hij nu eens diep ingaan. Het
ging echter over het algemeen allesbehalve
diep. Federalisme en federalisme zijn twee,
zei de bewindsman. Men pleegt met dat
woord heel veel verschülends aan te dui
den. Er is goed, maar er is ook bedenkelijk
federalisme. Men moet dus voorzichtig met
zijn geestdrift-en niet te lichtvaardig zijn
met zijn propaganda. Aldus ongeveer een
belangrijk deel van 's ministers betoog over
dit vraagstuk. Tenslotte kwam er dan ein
delijk de verklaring, dat het goede federa
lisme zeker zijn sympathie wegdraagt
hier naderde hij tenminste wat dichter tot
hetgeen de heer Kerstens in eerste instantie
had gezegd en dat daaronder dan te ver
staan is regionale samenwerking binnen
het kader van het Handvest van de Ver
enigde Volken. Waar, tussen haakjes, be
perkter hantering van het vetorecht de mi
nister welkom zou zijn.
De zoeven genoemde tot de K.V.P. be
horende senator zei waarlijk niet te veel,
toen hij in zijn repliek beweerde, dat de
minister thans voornamelijk niet rond, maar
vierkant om de kern van de kwestie had
héengepraat en zorgvuldig, zoals de India
nen doen, bij elke schrede voorwaarts 't voet
spoor achter hem had weggewist, opdat men
zijn gangen niet nauwkeurig zou kunnen
Uitkering van f 6.— voor ongehuxeden en f 14.—
voor gehuwden en iceduicen
De ministers van Sociale Zaken en van
Financiën hebben een wetsontwerp inge
diend. dat beoogt de op grond van de In
validiteitswet verleende renten te ver
hogen.
De ministers achten thans het tijdstip
gekomen om in afwachting van een alge
mene herziening der sociale verzekering,
waaromtrent intensief overleg wordt ge
voerd met de Stichting van de Arbeid,
voorstellen te doen tot een rechtstreekse
verbetering van de financiële positie van
degenen, die in het genot zijn van een in
validiteitsrente of weduwenrente krach
tens de Invaliditeitswet, alsmede van de
wezen, die een wezenrente krachtevns de
Invaliditietswet, de Ongevallenwet 1921, de
Land- en Tuinbouwongevallenwet 1922 of
de Zeeongevallenwet 1919 genieten.
Het wetsontwerp houdt in het verlenen
van een toeslag van 100 pCt. op de inva-
liditeits- en weduwenrenten ingevolge de
Invaliditeitswet, waarbij, met intrekking
van het besluit van 9 Juli 1941. de bestaan
de toeslagen komen te vervallen. Op deze
wijze wordt het gros der invaliditeitsren-
van de verfrissing, die het water van de Javazee hun schenkt. - Zandvoort aan de I het leven, een Jood werd gewond. Arabie-
Javazee toont thans een beeld, dat al heel weinig verschilt van het „echte" Zand
voort, zoals het er op de jaarlijkse Nederlandse zomerdag uit ziet....
Zweedse vrachtboten
verdwijnen
Uit Stockholm meldt men de verdwij
ning van een Zweedse vrachtboot, die 18
Februari uit dé Poolse haven Stolpmünde
is vertrokken met tilf man aan boord. Door
vliegtuigen verrichte nasporingen zijn zon
der resultaat gebleven.
In dit verband wordt herinnerd aan de
geheimzinnige verdwijning van een ander
Zweeds vrachtschip, de „Kinekulle", dat
eveneens op 18 Februari uit Stolpmünde
was vertrokken en dat geheel verlaten bij
de Deense kust werd teruggevonden. Over
de zevenkoppige bemanning verkeert men
nog steeds in het onzekere.
De Zweedse minister van Buitenlandse
Zaken wenst in Polen een onderzoek te
doen instellen.
Overval op Joodse bus
In een Arabische wijk van Jeruzalem is
Dinsdagmorgen een gepantserde bus met
Joden door twee zware ontploffingen tot
stilstand gebracht. Twee Joden kwamen om
ren vuurden op de inzittenden, die tracht
ten te vluchten.
ten gebracht op 6 6.50 per week.
Daar de renten thans maximaal ongeveer
4.80 kunnen bedragen, kan met de 100
put. toeslag maximaal een weekrente van
ongeveer 9.60 worden bereikt.
Het wetsontwerp voorziet voorts in het
verlenen van een afzonderlijke gezinstoe
slag van 35 per maand aan gehuwde
mannelijke rentetrekkers en aan met
deze gelijk te stellen categorieën van rente
trekkers, alsmede aan weduwen, die een
weduwenrente krachtens de Invaliditeitwet
genieten en kinderende haren laste hebben
en in nader aan 'te Wijzen gevallen
aan gehuwde vrouwen. Op deze wijze
worden voor de gehuwde en de met deze
gelijkgestelde rentetrekkers uitkerings
bedragen verkregen, welke omstreeks
14 a 15 per week bedragen en voor de
weduwen uitkeringsbedragen van 13
14 per week. Een eveneens ingediend
ontwerp-Kinderbijslagwet voor invalidi-
teits-. ouderdoms- en wezenrentetrekkers
behelst daarnaast dan nog een kinderbijslag
regeling voor de kinderen van de rente
trekkers en voor wezen, analoog aan de
regeling der kinderbijslagwet.
Een aftrek van eigen inkomsten hebben
de ministers gemeend hier niet te moeten
toepassen. De maximum bedragen, welke
kunnen worden bereikt, liggen over het
algemeen beneden de maximum bedragen
van de Noodwet Ouderdomsvoorziening.
Als overweging gold, dat het hier personen
betreft, die voor meer dan twee-derde ar
beidsongeschikt zijn. Wordt- er door som
mige rentetrekkers al enige arbeid ver
richt, dan zullen de verdiensten uit der
gelijke werkzaamheden wel zeer gering
zijn.
De kosten, voortvloeiende uit de voor
gestelde regeling, zijn geraamd op ongeveer
19 a 20 millioen gulden per jaar. Op dit
bedrag komt in mindering een besparing
van ongeveer zeven millioen gulden, welke
het vervallen van de toeslagen, verleend
volgens het besluit van 9 Juli 1941. met
zich medebrengt. De kosten zullen derhalve
ongeveer 12 13 millioen gulden per jaar
belopen Deze kosten zullen evenals de be
staande toeslagen ten laste van het rijk
komen. Zij zullen kunnen worden be
streden uit de opbrengst der Verevenings
heffing, voor zover deze opbrengst niet be
nodigd is voor de dekking van de kosten,
voortvloeiende uit de Noodwet Ouder
domsvoorziening, voor zoveel de loonar
beiders betreft.
volgen. Terecht kon de heer Kerstens ook
nog vaststellen, dat de bewindsman het hart
en het vuur miste, dat hem van een Saulus
tot een Paulus moest maken, hetgeen echter
niet gebeurde. Handig wist Zijne Éxcellen-
tie intussen aan te tonen, dat op de keper
beschouwd de lauwheid van Attlee en zijn
vrienden in zake federalisme bepaald gro
ter is dan die van onze regering. Deze laat
ste biedt aan het in Mei in Den Haag te
houden congres gastvrij de Ridderzaal aan,
maar de Britse Arbeiderspartij heeft beslo
ten niet aan het congres deel te nemgen!
Gelukkig, hier had Excellentie Van Boet-»,
zelaer een troef in handen. Of dit eveneens
geldt voor de door de minister aangevoerde
„bewijzen", die wel degelijk zouden spreken
voor de door zijn departement in het alge
meen aan de dag gelegde activiteit, bljjve
hier in het midden.
Wat nauwere West-Europese samenwer
king betreft, daarvan is hij een voorstan
der, doch dat moet dan niet een tegen enige
andere mogendheid gericht blok worden.
Uit hetgeen de minister verder mededeelde,
bleek wel, dat Engeland enFrankrijk de
vorige week Donderdag iets hadden aange
boden, dat vrijwel op hetzelfde neerkwam
als op het Verdrag van Duinkerken. In
ruil daarvoor hadden de Benelux-landen
aan de Duinkerkianen een voorstel over
handigd, hetwelk meer in de richting van
een regionale overeenkomst binnen het ka
der van de Verenigde Naties ging. Het Be-
nelux-trio staat op het standpunt, dat het
over het vraagstuk Duitsland behoort te
kunnen meepraten en heeft dit nu ook be
reikt; aan het hoofd van de Benelux-dele-
gatie, die te Londen met de Britten en Fran
sen samenkomt, staat onze ambassadeur
Michiels van Verduynen.
Omtrent de Marshall-hulp deelde de mi
nister onder meer mede, dat Amerika on
getwijfeld medezeggenschap zal hebben om
trent het besteden van de beschikbaar ge
stelde gelden.
Wij zouden minister Van Boetzelaer en
zijn staf onrecht doen, wanneer wij nalieten
aan te stippen, dat hij er in slaagde op ge
lukkige manier onjuiste en negatieve critiek
op het berllkte aan boord van de „Renville"
te weerleggen en duidelijk de positieve
waarde daarvan in het licht te stellen,
evenals hij ook kon bewijzen, dat de spre
kers die beweerd hadden, dat door Lingga-
djati en door het gebeurde in de Veilig
heidsraad de republiek een internationale
status had gekregen, er naast waren ge
weest.
Tenslotte kwam hij met goede argumen
ten voor de^iag ter staving van zijn stel
ling, dat men wel degelijk bezig is met de
mocratisering van onze buitenlandse dienst
en dat het bewandelen vail de door mr.'
Stikker aangeprezen weg, vooral niet-vak-
kundige buitenstaanders aan het hoofd on
zer gezantschappen te benoemen, zeer ver
keerd zou zijn. Het voorbeeld van de bui
tenlandse dienst in Amerika moeten wij
waarlijk niet navolgen. Daar krijgen de
politieke vriendjes van de nieuw gekozen
president zich als overwinningsbuit ambas-
sadeursposten toegewezen. Als men hier zo
handelde zou men ons corps helemaal gaan
verpolitieken, in stee van er voor te zorgen,
dat het vogels van diverse pluimage in zijn
midden krijgt en aldus het gehele volk re
presenteert. Bovendien zou het stelsel-Stik
ker er toe leiden, dat de jongere ambtena
ren er spoedig, de brui aan zouden geven
en men veel te weinig aanbod voor de
dienst zou krijgen, indien als regel bij voor
baat de pas, om tenslotte aan het hoofd
van verantwoordelijke posten geplaatst te
worden, zou worden afgesneden.
De replieken leverden nog een motie-
Brongersma (Arbeid) op, waarin de wense
lijkheid wordt uitgesproken van het uit
sturen ener parlementaire commissie naar
West-Duitsland. Op aandringen van prof.
mr. Molenaar (V.V.D.) en de heer Van San
ten (Comm.) die ovërigens het „tegen"
tegen de begroting liet aantekenen wat zijn
fractie betreft, is tenslotte besloten de mo
tie op een nader te bepalen dag te behan
delen.
Na Buitenlandse Zaken kwam Binnen
landse Zaken aan de orde, waai'bij verschil
lende senatoren bepaald breedvoeriger wa
ren dan in de Kamer van ggvisie op zijn.
plaats was.
Nadat de minister geantwoord heeft,
komen wij voor zover dat nodig mocht zijn,
op een en ander terug.
WEINIG VERANDERING.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I in De Bilt. geldig van Woens
dagavond tot Donderdagavond:
Heldere nacht met lichte tot matige
vorst Overdag zonnig droog weer en
temperatuur in de namiddag oplopend
tot even boven het vriespunt. Tijdelijk
vrij krachtige Oostelijke wind.
26 Februari:
Zon op 7 33 uur. nn/»r.r ir 19 <„lr
Maan op 28;47 uur, onder 8-41 uur
