Haarlems Dagblad De dood van Jan Masaryk Een Tragedie zal de Tsjechen wakker schudden" De gehele wereld diep onder de indruk Sterker machtsapparaat ter bescherming tegen extremisme Vlijmscherpe toon der Engelse en Amerikaanse bevelhebbers Tsjechisch UNO-vertegenwoordiger vraagt onderzoek door Veiligheidsraad Brusselse conferentie heden ten einde? 62c Jaargang No. 18885 Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel, Admin. 10724, 14825. Redactie 10600. Directeur-Hoofdredacteur 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230. Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, .10132. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Donderdag 11 Maart 1918 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107. Advert.tarieven op aanvraag bij ,de Administratie. Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem iKBH A DE COMMUNISTISCHE staatsgreep in Tsjecho-Slowakije zijn president jenesj en zijn grote vriend cn naaste mede werker uit de oorlogsjaren, de minister van Buitenlandse Zaken Jan Masaryk, in func- tie gebleven. De wereld, het aftreden ver wachtend van deze twee overtuigde Wes terse democraten, heeft dit met verwonde- rng en sombere vermoedens aanschouwd. Verleden week heeft Praag bericht dat Hasaryk verklaard zou hebben, dat zijn wolk dé Russen dankbaar moest zijn. In- ussen werden zij, die het communisme niet aanhangen, bij duizenden ontslagen uit smbtelijke functies, het leger en de indu strie en stroomden de vluchtelingen naar de grenzen. Evenals in Hitiers dagen, jlechts weinigen zijn erin geslaagd, de Imerikaanse zóne van Duitsland en daar- nee de veiligheid te bereiken. Het was loen al ondenkbaar dat Masaryk woorden ran dankbaarheid zou hebben geuit. Maan dag publiceerde de Daily Herald een inter- new met minister Fierlinger, waarin die perklaarde dat van aftreden van president Benesj eit minister Masaryk geen sprake was. En gisteren kwam het bericht, dat de wrede en tragische opheldering gaf: Masa- rvk had zich in wanhoop uit een raam geworpen. Hij is dood. Hij heeft blijkbaar tet enige middel gekozen, dat hem restte, om af te treden. Omtrent de positie van president Benesj, die ergens in de provincie vertoeft, zal niemand zich nu meer illusies maken. Dit tragisch einde van Masaryk, zoon van de staatsman die de republiek Tsjecho- Slowakije in 1919 schiep en door zijn volk ais de grote bevrijder geëerd werd, moet diepe indruk in de wereld gewekt hebben. Pieper zelfs dan het zich herhalende drama van de duizenden vluchtelingen, de arres taties, de ontslagen-in-massa. Want het is een wadr woord, dat wij gisteren in de rechtpr-bovenhoek van deze voorpagina citeerden: Door het ongeluk van duizetfden worden wij minder geroerd dan door het ongeluk van één enkel mens. Het is zo be- begrijpelijk. Want het is juist de persoon lijkheid waaraan wij de hoogste waarde hechten: het is de persoonlijkheid die wij het meest eerbiedigen en het best verstaan. NZij vervaagt in een aanduiding, die haar vermenigvuldigt tot naamloze duizenden. tot: de massa. Deze Jan Masaryk, zoon van een groot vader, was zelf een man van bijzondere begaafdheid en rijke Westerse cultuur. Zijn moeder. Amerikaanse van Franse afkomst, leette Charlotte Garrigue. Hij werd in 1886 Ie Praag geboren en trok als jongeman van 23 naar Amerika, waar hij als arbeider werkte in een gieterij temidden van man van velerlei nationaliteit. „Daar" zoals hij later placht te zeggen (hetgeen een artikel in Harper's Magazine onlangs in herinnering bracht) „leerde ik het enige wat ik weet van diplomatie." Hij leerde de wereld en de mensen kennen met behulp van vele talen, die hij vloeiend sprak. Hij werd tot diplomaat gebombardeerd na de stiohting der Tsjecho-Slowaakse republiek en men bleek een goede keuze te hebben gedajyi. Deze brillante causeur, deze over- uigde democraat, deze geboren tacticus jewees grote diensten aan zijn vaderland, n. l dat hij op' zulk een belangrijke post als Londen tien jaar als gezant vertegenwoor- 17 poen zou. Hii spotte met zichzelf en zijn m> «mis aan diplomatieke voorbereiding, maar [niemand spotte met hem. In 1938. overwel digden Hitler's troepen Tsjecho-Slowakije en ter conferentie van München ontviel het de steun van zijn bondgenoten. Die gebeur tenissen gaven Masaryk zulk een schok dat Üf hij tijdelijk in een sanatorium moest wor- 1 den opgenomen. Het duurde kort. Maar de herinnering aan dat feit treft als men over denkt hoe zijn einde nu zijn volk op nieuw van zijn vrijheid is beroofd is gekomen. Men kan zich Jan Garrigue Masaryk's levenswerk niet dan met eerbied herinne ren. Hij was een man van fonkelende geest» die in gezelschap schitterde. Hij scheen een voorbeeld van werelds succes. Maar hij leefde op een gevaarlijke post. Veel gaven waVen hem geschonken en er was een tijd, waarin hij een lieveling .der Fortuin scheen. Maai- in hem woonden diepe ernst en grote gevoeligheid voor anderer leed. Hij kon grote edelmoedigheid tonéti; als minister van Buitenlandse Zaken in de Tsj echo- al! Slowaakse geëmigreerd^ regering bepleitte hij in 1943, op een Unrra-conferentie in Amerika, voorrang van hulp voor Joego slavië, Griekenland en Polen boven zijn eigen land, omdat de bevolking van die drie landen veel meer geleden had. Hij- was een man van te brede visie en te grote eerlijk heid om alleen het belang van zijn eigen land te kunnen zien en het ten koste van anderen te willen doordrijven. Hij wilde de mensen helpen. Voor de mensheid streefde hij naar nieuwe internationale samenwer king, naar vrede. De schok van 1938 heeft zich in 1948 herhaald en Jan Masaryk gedood. Hij is niet meer bij machte geweest deze slag te weerstaan. Wellicht is h^t de voor hem ondragelijke gedachte geweest dat hij, dra ger van de grote naam Masaryk, in een onmogelijke schijnpositie als minister ge houden werd, die hem tot zijn wanhoops daad heeft gedreven. -Al kan men die dood op zichzelf niet bewojideren, het feit ont roert. En het zal in alle landen, waar de democratie stand houdt, begrepen zijn als een nieuwe, aangrijpende 'waarschuwing: Weest op uw hoede! R- P- On Weer politieke delinquenten naar Nieuw Guinea Vandaag is met de „Tabian" een tweede groep politieke delinquenten naar Indo nesië vertrokken om daar op twee-jarig gouvernementscontract aan het werk te gaan. Hun bestemming is Nieuw Guinea, waar deze groep van 99 vrijwilligers mede zal werken aan het opruimen van Ameri kaanse legervoorraden, die op slagvelden en in dumps achterbleven. Deze groep be staat voox-namelijk uit jongeren, die door de Stichting Toezicht Politieke Delinquen ten uit een groot aantal gegadigden wer den geselecteerd. Zij worden voorwaarde lijk in vrijheid gesteld onder beding, dat zij het vrijwillig gesloten contract in In donesië nauwgezet zullen nakomen. De eerste ploeg politieke delinquenten, die in 1947 vertrok, voldoet zo goed," dat men het heeft aangedurfd een tweede groep op deze wijze reclasseringskansen te geven. Op zijn verzoek is aan mr. M. van Vugt. met ingang van 1 Maart eervol ontslag ver leend als vice-president van het Bijzondere Gerechtshof te Amsterdam. De tragische dood van de Tsjechische minister van Buitenlandse Zaken, Jan Masaryk. heeft over de gehele wereld een diepe indruk gemaakt. Voor zover de summiere berichten uit het land zelf daar blijk van kunnen geven zijn ook de Tsjechen diep getroffen en de United Press correspondent seinde uit Praag dat velen het bericht niet geloofden, toen het door de regeringsradio werd uitgezonden. Zaterdagmiddag zal het stoffelijk overschot van de staatsman met militaire eer worden bijgezet in het familie graf te Lany, waar ook zijn vader en moeder rusten. De Tsjechoslowaakse regering heeft in een officiéél bericht de dood van Masaryk geweten aan de critiek die hij uit het „reactionn'aire buitenland" heeft moeten verdragen nadat hii de post van minister had aanvaard in het kabinet-Gottwald. Masaryk is gestorven In de vroege morgen, nadat hij de heele nacht gewaakt had. Op zijn schrijftafel werd een onvoltooid ontw erp aangetroffen van een rede. die hij de volgende dag zou houden op een bijeen komst ter viering van de verjaardag van het Tsjechisch-Poolse verdrag. De afgetreden Tsjechische gezant in Washington, Juraj Slavik. heeft verklaard dat het Tsjechische volk door de dood van de beminde staatsman zal worden gewekt uit zijn verdoving en zlcli zal realiseren wat er in het land eigenlijk te gebeuren staat na de communis tische coup. „Zijn dood zal anderen aansporen hun leven te offeren in dienst tegen terreur en onderdrukking", aldus Slavik. Opwinding in Amerika In de Verenigde Staten is een grote op winding ontstaan door de mededeling van Masaryks dood. Tijdens een persconferen tie heeft minister. Marshall een ongewoon scherpe en veelbetekenende verklaring af gelegd, waarin hij zijn grote bezorgdheid uitte over de gemoedsbeweging, die overal in de Verenigde Staten tot uiting komt en die uitdrukking vindt in de eis dat Ame rika handelend moet optreden. Marshall noemde de regering van Tsjechoslowakije openlijk een „terreurbewind" en sprak de waarschuwing uit, dat de toestand over de gehele wereld uiterst gevaarlijk is, aldus deelt United Press uit Washington méde. Wijlen Jan Masaryk. De onlangs afgetreden Tsjechische ge zant te Ottawa verklaarde niet te geloven, dat Masaryk zelfmoord heeft gepleegd. DJemec zeide eveneens er zeker van te zijn dat de onlangs gepubliceerde pro-Russi sche verklaring van Masaryk niet uit vrije wil door hem was afgelegd. Tsjechische, anti-communistische politici in Londen zijn er zeker van, dat de dood van de mi nister een toeneming van de ondergrondse activiteit in Tsjechoslowakije tengevolge zal hebben. Zij verwachten strenge com munistische maatregelen tegen eventuele demonstraties tijdens de begrafenis van Masaryk op Zaterdag. Een woordvoerder van de Britse rege ring zeide in een commentaar op de zelf moord van Jan Masaryk: „Niets kan dui delijker het karakter van de jongste ge beurtenissen in Tsjechoslowakije demon streren en het verraad van dat land door een minderheid, die haar orders van bui tenaf ontvangt, dan de dood door eigen hand van de zoon van wijlen de president. Het volk van dit land, dat zo nauw met hem verbonden was in de strijd tegen de fascistische aggressie, zal een warme her innering aan hem bewaren". Tijdens een persconferentie te Lake Success verklaarde Trygve Lie: „Ik ben diep getroffen door de voortijdige dood van Jan Masaryk, wiens daden en naam zo eng met het lot van zijn land verbon den zijn. Een patriot als hij was hij drukte de voetsporen van zijn hooggewaar deerde vader was hij de zaak van de Verenigde Volken van ganser harte toe gedaan". Behalve in een telegram van rouwbe klag aan dr. Alice Masaryk, de zuster van Jan Masaryk, betuigde Lie telegrafisch zijn leedwezen aan president Benesj. Lie is in Januari jl. tijdens zijn bezoek aan Praag nog de gast geweest van Jan Masaryk. Officieel vertoon De Tsjechische minister van Binnen landse Zaken. Vaclav Nosek, deelde Woens dag bij de opening van het parlement me de, dat Jan Masaryk zich 's morgens om zes uur van zijn slaapkamer naar de bad kamer had begeven en daar uit een raam was gesprongen. Hij voegde er aan toe, dat zijn lichaam een half uur later op de grond werd gevonden. „Dit verlies treft ons diep en wij zullen hem altijd met eer bied blijven gedenken. Een groot man is heengegaan", besloot minister Nosek. Een krans in rode en witte kleuren was tegen de zetel van Masaryk in de minis- tersbanken gelegd. Alle ministers woonden de opening van het parlement bij en ook merkte men een groot aantal buitenlandse diplomaten op. Praag fluistert Een woordvoerder van het Tsjechische ministerie van Buitenlandse Zaken zeide, dat nog geen beslissing was genomen over Masaryks opvolger en dat een spoedige benoeming van een opvolger ook niet te verwachten was. Algemeen wordt aangenomen, dat Wla- dimir Clementis, de huidige communisti sche onderminister van Buitenlandse Za ken, Masaryks opvolger zal zijn. Indien er een niet-communist wordt benoemd, heeft Zdenek Fierlinger naar men gelooft de grootste kans. Fierlinger heeft tijdens de jongste crisis* de linkervleugel der sociaal democratische partij geleid en de partij tot samenwerking met de communisten ge-» bracht. De communisten beheersen alle sleutel ministeries behalve de ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie. Masaryk was het enige belangrijke kabinetslid, dat geacht kon worden „naar het Westen te kijken", zodat de oriëntering naar het Oosten thans wel volledig mag worden ge acht. Praag maakte na het bekend worden van hernieuws een indruk van diepe ver slagenheid. Mensen verzamelden zich in groepjes en fluisterden elkaar het nieuws toe. Het departement van Binnenlandse Zaken heeft bevolen, dat van alle open bare gebouwen de vlag halfstok moet waaien. De Tsjechoslowaakse consul-generaal te Sydney is afgetreden, nadat hij verklaard had dat Masaryks dood „geen zelfmoord, maar gewone moord" is geweest. De Britse premier, Clement Attlee, heeft een persoonlijke verklaring uitgegeven, waarin hij zegt, dat de dood van Masaryk een grote schok voor hem is. „Hij had de vrijheid lief en kon het wellicht niet ver dragen om te leven in de verstikkende atmosfeer van het totalitairisme, toen alles waarnaar hij had gestreefd onverbiddelijk werd vernietigd", aldus Attlee. In het Britse Lagerhuis hebben Ernest Bevin, de minister van Buitenlandse Zaken en Winston Churchill de nagedachtenis van Masaryk geëerd. Uit Praag, wordt officieel gemeld, dat de onlangs afgetreden Tsjechoslowaakse minister van Justitie, dr. Prokop JJrtina, die men reeds enige tijd dood waande, herstellende is van de verwondingen, die hij bij een poging tot zelfmoord zou heb ben opgelopen. Skymaster neergestort en verbrand bij Chicago Twaalf doden Een Skymaster met dertien. passagiers aan boord is Woensdagavond op het vlieg veld van Chicago neergestort en uitge brand. Het vliegtuig vertrok juist naar Miami en behoorde tot de „Delta Airlines". Het vliegtuig steeg in een sneeuwjacht op en stortte van een hoogte yan ongeveer 200 meter neer. Een uur later brandde het nog steeds. Twaalf inzittenden werden gedood en een werd ernstig gewond. Op 18 Maart 750 gr. suiker en op 1 April 500 gram Volgens de normale gang van zaken zou op 18 Maart een suikerbon voor 500 gram en op 1 April een bon voor 750 gram sui ker worden aangewezen. Opdat men met Pasen over wat meer suiker zal kunnen beschikken is besloten, deze bonnen te verwisselen. Op 18 Maart komt er dus een bon voor 750 gram suiker en op 1 April een bon voor 500 gram. Voor D- en E-kaarten geldt deze ver wisseling niet, daar op beide da\e voor deze groepen een bon voor 500 gram suiker wordt aangewezen. Honderd keer „Glazen speelgoed" De toneelgroep „Comedia" viert op het ogenblik in België triomfen met opvoeringen van „Glazen speelgoed". Zaterdagmiddag wordt het gezelschap te Amsterdam terugverwacht Op Zondag zal dan in de Haarlemse Stads schouwburg de honderdste voorstelling van dit successtuk plaats hebben. Het woord is aan Arthur Schnitzler: Hoe vaak houden wij voor onver zoenlijkheid van mening wat niet anders is dan verschil van tempe rament. EERSTE KAMER Regeringsmededeling nog deze week te verwachten (Van onze parlementaire redacteur) De minister van Justitie heeft giste ren in de Eerste Kamer verklaard dat d§ regering waarschijnlijk nog deze week mededelingen zal doen over maatregelen ter versterking *ran haar machtsapparaat, opdat het afdoende bescherming zal verschaffen tegen extremistische daden van welke kant ook. „Op deze wijze", zo zeide de mi- GEALLIEERDE BESTUURSRAAD: „Als het ijzeren gordijn wordt opgetrokken, zal het Duitse volk verantwoording eisen" Passagierslijst „Grote Beer'" Op onze bureaux ligt ter inzage een passagierslijst van het s.s. .Grote Beer dat met ruim 1300 militairen uit lndië op 22 Maart in Amsterdam wordt ver wacht. In de Woensdagmiddag gehouden zitting van de Geallieerde Bestuursraad hebben Britse en Amerikaanse bevelhebbcre zich op scherpe wijze tegen de pogingen tot communistische overwoekering van Duits land gekeerd. De toon der verklaringen was de scherpste, die tot nog toe van deze zijde in de bestuursraad gehoord werd. Naar aanleiding van een protest der socialistische eenheidspartij en van de communistische partijen tegen het verbod van activiteit der S.E.P. in West-Duitsland zeide generaal Robertson, de Britse bevel hebber, dat het zeer duidelijk is, dat het Duitse volk de S.E.P. niet wenst. Hij noemde de oprichting dezer partij een manoeuvre om de arbeiders in handen van de communistische partij te spelen. Deze partij, aldus Robertson, is een zeer luid ruchtige en haar kabaal is niet evenredig met haar betekenis. Generaal Robertson vervolgde: „Wanneer men de maatregelen beziet, die in de Sovjet-zóne tegen de christelijke en liberale partij zijn genomen, dan verliest men zijn -geduld als vanuit deze zóne beschuldigingen worden geuit tegen het bestuur der Britse zóne, waar de beginselen van de overeenkomst van Pots dam inzake de toelating van democratische partijen nauwgezet gerespecteerd worden". „Toestand in mijn land vormt bedreiging van de vrede" Jan Papanek, de permanente Tsjecho- Slowaakse vertegenwoordiger bij de UNO, heeft de huidige regering in zün land veroordeeld en de Veiligheidsraad verzocht een onderzoek naar het com munistisch optreden aldaar in te stel len. Papanek verklaarde tegenover de pers, dat hij niet kon geloven, dat Masaryk zelf moord heeft gepleegd. Hij zei, dat hij wei gerde de wettigheid van de huidige Tsjecho slowaakse regering te erkennen, maar dat hij niet van plan was af te treden, aange zien hij zich nog steeds de dienaar van de republiek, zoals deze voor Februari be stond, beschouwde. Pappnek vroeg een onderzoek door de Veiligheidsraad naar de toestand in Tsjecho Slowakije in gen brief aan Trygve Lie, secretaris-generaal der UNO. Hij schreef, dat het de taak van de leden der UNO is om te beslissen of zij het nieuwe regiem willen erkennen. Hij beschuldigde de Sovjet-functionarissen in Tsjechoslowakije van directe deelneming aan het communis tische optreden en maarschalk Stalin van schending der bepalingen van het verdrag van vriendschap tussen Tsjechoslowakije en de Sovjet-Unie. Papanek verklaarde, dat hij de toestand in Tsjechoslowakije een „bedreiging van de vrede en veiligheid" acht. Trygve Lie heeft een bespreking gehou den met Arkady Sobolef, de Sovjet assistent secretaris-generaal voor algemene juridi sche kwesties betreffende de veiligheid en andere juridische experts, over de actie, die de UNO moet ondernemen naar aanleiding van Papaneks verzoek aan de Veiligheids raad. Het verzoek van Jan Papanek zal niet op de agenda van de Raad worden geplaatst, aldus besloot Trygve Lie na overleg met zijn juridische experts. Lie Verklaarde, dat de brief, waarin Pa panek de huidige Tsjechoslowaakse rege ring veroordeelt, zal worden behandeld als de mededeling van een niet-gouvernemen- tele bron. De brief zou ter beschikking van de raad staan, maar zou niet rondgaan als komend van een regering. Gistermorgen vroeg liep de Zweedse kotier G.G. 318 op dg Zuidelijke strekdam van de IJmuidense haven, waarschijnlijk doordat de Zweden niet goed op de hoogte waren met de havenlichten. Het schip zat wel hoog maar niet droog, want het maakte nogal een beetje water. Gelukkig kwam het scheepje 's middags met hoog water weer vlot. Robertson noemde het volkomen onjuist, dat alleen de communisten voorstanders van de eenheid van Duitsland zouden zijn. „De enige eenheid, waartoe de leiders dezer partij oproepen, is een eenheid in boeien". Robertson zeide voorts, dat de opstellers van het protest een zeer gevaarlijk spel schijnen te spelen. „Wanneer het ijzeren gordijn opgetrok ken wordt, dan zullen zij zien hoe groot hun misrekening is", aldus Robertson. „Zij zullen dan door het Duitse volk ter verant woording worden geroepen voor hun pogingen de democratie te verraden hun landgenoten het juk op te leggen, dat zij zelf geïmporteerd hebben. Zij zullen dan moeten verklaren, waarom zij de voor delen. die door het plan-Marshall aan de bevolking van West-Duitsland worden geboden, hebben afgewezen". Robertson voegde maarschalk Sokolofsky toe. dat hij buitengewoon slecht geïnformeerd is over de dingen van het Westen. „Sedert het bestaan van de bestuursraad," aldus Robertson, „heeft de Britse delegatie voortdurend aangedrongen op opheffing der zónale grenzen, doch ongelukkig ge noeg heeft zij dit niet kunnen bereiken. Als wij de zónale grenzen afschaffen, zou den wij de waarheid weten. Enerzijds zou de Sovjet-bevelhebber de onjuistheid van zijn beschuldiging inzien, anderzijds zou den wij in staat zijn de juistheid te con troleren van de talrijke berighten over arrestaties, deportaties op grote schaal en het voortbestaan van concentratiekampen in de Sovjet-zóne". Maarschalk Sokolofsky stapelde in zijn antwoord, een uur lang nieuwe beschul digingen tegen de westelijke machten op. Vijftien jaar voor Slot, Nederkoorn en Verschoor Het Bijzondere Gerechtshof te Amster dam heeft heden uitspraak gedaan In de zaak tegen de vijftigjarige ex-heerbanlei- der der W.A., J. Nederkoorn. HU werd veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf met aftrek. De eis was: doodstraf. Ook de 58-jarige ex-majoor van politie G. J. P. Verschoor, die tijdens de bezetting in Haarlem hoofdinspecteur en in Delft commandant der plaatselijke politie is ge weest, werd veroordeeld tot 15 jaar met aftrek. De eis was levenslang. Het vonnis tegen de Haarlemse N.S.B.'er F. Slot die voortvluchtig is en tegen wie de doodstraf was geëist, luidde eveneens 15 jaar gevangenisstraf. Alle drie verdachten werden voor het leven uit alle burgerlijke en politieke rech ten ontzet. Verwacht wordt dat de plenaire zitting van hedenmiddag te 17 uur de laatste zal zijn van de vijflandenconferentie en dat de gedelegeerden nog hedenavond Brussel zullen verlaten om hun regeringen ver slag uit te brengén. De tekening van het pact zal geschieden op een plaats en een datum, die nog niet bekend zijn, doch volgens geruchten zou dit in de loop van de volgende week te Brussel gebeuren. Het schijnt vast te staan, dat de „Wes terse Unie" een zuivere regionale overeen komst voor Europa zal zijn, zoals oor spronkelijk door de Benelux-delegaties werd voorgesteld. Andere landen dan de vijf ondertekenaars zullen tot het pact kunnen toetreden. Hoewel in dit verband geen uitsluitingsclausule is opgenomen, zal een land, indien het deel wil uitmaken van de „Westerse Unie", aan bepaalde voor waarden moeten voldoen. Daar het hier een unie tussen vijf lan den betreft zal een centraal organisme worden geschapen om een goede function- nering te verzektfen. Waar dit organisme gevestigd wordt is nog niet bekend. Geen enkele militaire deskundige heeft aan de conferentie deelgenomen en hier uit kan worden afgeleid, dat de clausules, die betrekking hebben op een onderlinge militaire hulpverlening in algemene ter men zijn gehouden. De uitwerking hier van zal aan de generale staven der bij de unie betrokken landen worden overge laten. nistër, „hopen wij dat ons volk het droeve lot bespaard zal kunnen worden van andere landen, voor welke de zon van de vrijheid slechts kort heeft ge schenen en waar nu de nacht van duis- ternis, ellende en verschrikking is in getreden." Bij de Senaat oogstte die verklaring merkbare instemming, uitgezonderd dan bij de communisten. Toen hun woordvoer der repliceerde schenen verschillende leden, gezien de wijze waarop zij zich geposteerd hadden, enige levendige, om niet te zeggen, heftige reactie te verwachten. Maar de heer Van Santen is te veel een kathedergeleerde om zich op die manier te kunnen uiten en zo liet hij het dan bij een ernstig protest tegen het over één kam^ scheren van com munisme en nationaal-socialisme en bij het vermaan, dat wie meent de democratie te kunnen beschermen door aan de communis ten de grondwettelijke yrijheden te willen onthouden, haar slechts om hals zou bren gen. Overigens bleek de minister van Justitie het allerminst gemunt te hebben op aan tasting van bedoelde vrijheden. Zijn animo om het advies van prof. Molenaar te volgen om met spoed de Strafwetbepalingen te verscherpen met het oog op excessen tegen de vrijheid van meningsuiting in woord en geschrift, bleek verre van groot. Zeker, hij zegde tenslotte wel toe te zullen overwegen of hij er toch niet wat aan moet doen in de door prof. Molenaar Voorgestane richting en dan zal hij niet wachten totdat het rapport van de commissie-Pompe over een ontwerp-Perswet gereed zal zijn doch voorop plaatste hij, dat de communistische beweging hier te lande al terugloopt, door dat verschillende ware „idealisten" geen navolging van zekere praktijken elders wensen en dat hij eigenlijk er meer voor voelt de gezonde krachten, die in het volk zelf leven hun werk te laten doen, dan zijn toevlucht te nemen tot wettelijke maatre gelen. Op de reeds van vroeger bekende wijze verdedigde minister Van Maarseyeen het gratie-beleid. Hij verklaarde binnenkort met een wetsontwerp inzake de echtschei ding te zullen komen en deelde mede, dat op 17 April te Brussel de commissie zal bijéénkomen, die zal nagaan hoe en in hoe verre men kan komen tot eenheid in het recht tussen de -drie Benelux-landen. Als eerste nummer op het programma staat dan behandeling van het door prof. Meyers al voltooide deel van zijn revisie-arbeid, dat betrekking heeft op het internationaal pri vaatrecht. De minister scheen goede hoop. te koesteren dat ten aanzien daarvan de eenheid tussen het trio bereikbaar zou zijn. Mr. S t i k k e r (V.V.D.) had in den brede gepleit voor meer rechtszekerheid bij ver volging van hen, die beticht worden van economische collaboratie. In het bijzonder verlangde hij met het oog hierop, dat er nu eindelijk eens ministeriële richtlijnen zou den komen. Een en ander legde deze sena tor in een motie neer, maar die noemde minister Van Maarseveen aanvankelijk on- géwenst, daar zij in zijn ogen onmogelijke eisen stelde. Nadat de voorstellei eieren voor zijn geld had gekozen en de motie dus danig had gewijzigd, dat zij een volkomen onschuldig karakter had gekregen, waren 's ministers bezwaren vervallen, waarop de Kamer haar met alleen de stemmen van dex twee aanwezige communisten „tegen" aan nam. Zonder hoofdelijke stemming, met slechts aantekening van het communistisch „tegen", keurde zij de begroting goed. „Denemarken zal zich met alle kracht verdedigen" De Deense minister van Buitenlandse Zaken, Gustav Rasmussen, heeft in de Deense Tweede Kamer verklaard, dat in dien Denemarken werd aangevallen, het met aTIe beschikbare kracht zijn. onafhan kelijkheid, vrijheid en democratische in stellingen zou verdedigen. Met deze verklaring opende de minister het algemene debat over de buitenlandse politiek. Hij voegde eraan toe, dat in deze tijd, nu de grootste mogendheid van het Oostelijk blok haar invloed trachtte uit te breiden, de gedachten naar Finland uit gaan. Hy sprak de hoop uit, dat Finland een gelukkige oplossing zou kunnen vin den ..Tsjechoslowakije", aldus de minister, „heeft een democratie, gebaseerd op een traditionele grondwet achter zich gelaten". Rasmussen verklaarde dat Denemarken geen geheim verdrag met een ander land heeft. „Het feit, dat Denemarken zich nauw verbonden voelt met de andere Scan dinavische landen zou in sommige landen verkeerd begrepen kunnen worden. Het betekent echter qiet. dat Denemarken zich wenst te isoleren. Wij zijn zeer zeker be reid, deel te nemen aan internationale sa menwerking. Hoewel overal donkere scha duwen hangen geloof ik niet. dat enig land wederom oorlog wenst", zo besloot de minister. HARALD KREÜTZBFRG NAAR HAARLEM De bekende danser Harald Kreutzbore, die in het afgelopen seizoen vele successen in de Nieuwe Wereld boekte, brengt op 20 April tijdens een korte tournée door ons land een nrogramma in de Stadsschouwburg te Haarlem Weerbericht WAT MEER BBWOf 'VG Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Don derdagavond tot Vrijdagavond: Tamelijk veel bewolking maar overwe gend droog weer. Matige tot zwakke naar Noordelijke richtingen draaiende wind. Weinig verandering van tempe ratuur. 12 Maart: Zon op 7.02 uur. onder 18.39 uur Maan op 7.53 uur. onder 20 29 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1948 | | pagina 1