1
f
H
ui
Roae Kruis werkt niet mee aan ontruiming
van het Sanatorium nabij Santpoort
De 9
luzen
De
nieuwe
bonnen
Gunstig verloop der heropvoeding
van jeugdige politieke delinquenten
Georg Rueter
DONDERDAG II MAART 1948
Gedeputeerde Staten geven een toelichting
In de middagzitting van de Provinciale
Staten van Noordholland van Woensdag
heeft het lid van het college van Gedepu
teerde Staten de heer Prakken (Ar
beid) opgemerkt, dat het college sympa
thiek staat tegenover de bouw van een in
dustrieflat in I.Tmuiden. Het wachten i:
echter op de goedkeuring van Wederop
bouw.
Mei. Ribhius Peletier (Arbeid)
had uit de opmerkingen over de Planolo
gische dienst de conclusie getrokken, dat
er veel critiek is over het niet vlot werken
van de dienst. Vergeten mag echter niet.
worden, dat bij 't vaststellen van uitbrei
dingsplannen vele punten aan de orde ko
men. Een klein détail kan tot een langdurig
overleg leiden. Met gemeentebesturen wor
den vele besprekingen gevoerd. Het plan
van Velsen hebben Ged. Staten doorge
zonden naar Wederopbouw en spreekster
hoopte, dat het spoedig terug zal keren.
Het onderzoek is tijdrovend. Bij het ma
lm van streekplannen besteedden com
missieleden te veel aandaent aan de be
langen van de gemeenten, waarin zij wo
nen. Daarom is het nodig de samenstelling
der commissies te wijzigen. De ambtenaar
van de Wederopbouw in de provincie werkt
tot tevredenheid. De mogelijkheid is niet
uitgesloten, dat bij de aanstaande wijziging
van de wet, de provincie en gemeenten
meer bevoegdheid krijgen.
De heer De Vries (Arbeid) was van
mening, dat "behalve de provinciale wegen
ook andere wegen in goede staat verkeren,
echter niet alle. Een onderzoek naar de
wegen en het onderhoud er van is gaande.
Het resultaat zal later bekend worden ge
maakt.
De replieken van de algemene beschou
wingen zullen Donderdagochtend gehouden
worden, om enige leden in de gelegenheid
te stellep de vergadering van de gemeen
teraad van Amsterdam bij te wonen.
Aan de orde kwamen de begrotingen van
de Provinciale Ziekenhuizen. Mr. dr. Van
Bruggen (C.-H.) merkte op, dat het
huidige personeel overbelast is. Dat kan
ernstige gevolgen hebben, Ook is het jam
mer, dat de gehele inrichting van Sant
poort nog niet beschikbaar is, omdat het
Rode Kruis onvoldoende meewerkt.
De heer Van Leasen (Arbeid) zeide,
dat zijn fractie waardering heeft voor het
werk in de ziekenhuizen na de bevrijding.
Uit het eerste jaarverslag blijkt de onbaat
zuchtige en dappere houding van het per
soneel, waarvoor het dank verdient. Is het
wel aan te bevelen de inrichting in Me-
Hpmblik 'ip stand te houden? Wij staan
voor een moeilijke vraag of het sanatorium
van de inrichting nabij Santpoort spoedig
opgeheven moet worden. Het is bestemd
voor bestrijding der t.b.c. en deze verdient
op dit ogenblik de voorkeur boven verple
ging van geestesziekten. Urgent in deze
«aak is echter de verpleging. Hierbij dient
ook de aangelegenheid van „Kareol" ii
ogenschouw te worden genomen.
Is de houding van de gemeente Bloe-
mendaal wel de juiste? Het gemeentebe
stuur wil liever villa's bewoond zien door
gezonden, doch het behoort er op gewezen
te worden, dat het ook een taak heeft voor
Eieken.
De heer G r i b 1 i n g (KVP) was van
ïnening dat de inrichting te Medemblik
opgeheven kan worden; voor de patiënten
is elders ruimte. Spreker betreurde, dat
beloften over de ontruiming van het sana
torium niet nagekomen zijn. Laren is be
reid de t.b.c.-patiënten uit Santpoort op
te nemen, mits.er zestien leerl ingver pleeg-
Eters aangesteld worden. Hulde t bracht
Spreker aan de verpleegsters, die uit roe
ping hun werk in de provinciale zieken
huizen verrichten.
De heer Warmerdam (CPN) wilde
eventueel met behulp van de sterke arm
het sanatorium laten ontruimen.
Mr. Baron van Harjnxma thoe
S1 o o t e n (WD) sloot zich aan bij de
woorden van hulde aan het personeel van
'de ziekenhuizen en betreurde eveneens de
tekortkoming van het bestuur van het
Rode Kruis. Het verdient aanbeveling de
te volgen, die gekozen wordt, als on-
willigen hun woning niet verlaten.
Het lid van Ged. Staten mej. R i b b i u s
Peletier (Arbeid) bracht eveneens hul
de aan het personeel der ziekenhuizen.
Gaarne zegde zij toe, dat alles gedaan zal
Worden de salariëring te verbeteren. Reeds
fcijn niet ongunstige resultaten geboekt.
De geschiedenis van het sanatorium
tooemde spreekster zeer verdrietig. Natuur
lijk doet het Rode Kruis veel voor de
volksgezondheid, doch het is vervelend,
dat de leden van het bestuur weigeren de
belangen van de krankzinnigenverpleging
ln te zien. Gedeputeerde Staten zien éven
eens het belang van de bestrijding der t.b.c.
en zij zijn daarom lankmoedig opgetreden.
Het mag echter niet voortduren, dat ruimte
aan krankzinnigen onthouden wordt. Uit
voerig ging mejuffrouw Ribbius Peletier
de ontwikkeling van het sanatorium na.
Enkele maanden na de bevrijding werd
gerekend op een groot aantal t.b.c.-pa-
tiënten dat uit Duitsland zou komen. Er
Was gebrek aan ruimte en aan Ged. Staten
Werd in Juni 1945 vérzocht mee te werken
aan een n o o d-sanatorium, waar 200 pa
tiënten verpleegd konden worden. Het
Rode Kruis was zeer actief en over de
hoofden van Ged. Staten heen. liet het
het z.g. nood-sanatorium ontwikkelen tot
een gewoon sanatorium. Eigenmachtig
werden kleine vertimmeringen aange
bracht, .waarover het college bij de minis
ter van Binnenlandse Zaken een klacht
indiende. Daarna vroeg het Rode Kruis
het sanatorium voor tien jaar te mogen
huren, doch Ged. Staten weigerden en zeg
den de huur op tegen 1 Januari 1947.
Men wilde bij elkaar blijven en een
andere inrichting betrekken. Dat was niet
gemakkelijk en de datum van 1 Januari
«werd verschoven naar 1 Juli 1947. Inmid
dels was de onderlinge band groter ge
worden en voor „afbouw" werd niet ge
meld. Steeds werden nieuwe patiënten
opgenomen.
Een nieuwe situatie ontstond, toen er
sprake was van het totstandkomen van
het Thora-centrum op „Kareol" in Aer-
■denhout. Helaas hebben onderhandelingen
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 11 MAART
Frans Hals: „Alleen in de nacht", 18 j., 2.30,
7.00 en 9.15 uur. Rembrandt: „In vrede leven'.'
14 j.. 2 00. 4 15. 7.00 en 9.15 uur. Luxor: „Schot
achter de coulissen". 14 j2 00. 4.15. 7.00 en
9 15 uur Citv: „De gebochelde". 14 j„ 2.15,
4 30. 7 00 en 9.15 uur Spaame: „Het purperen
monster". 14 2 30. 7.00 en 9 15 uur. Palace:
Carmen. 18 i 2.00. 4.15. 7.00 en 9 15 uur.
VRIJDAG 12 MAART.
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
geen resultaat opgeleverd. Op 16 Februari
j.l. heeft het Rode Kruis aan Ged. Staten
bericht, dat het zonder voorkennis geen
patiënten zou opnemen. Ged. Staten heb
ben geantwoord, dat niemand meer op
genomen mocht worden. Maandag j.l. is
een bespreking gevoerd tussen Ged. Staten
en het Rode Kruis. Op verzoek, een ver
klaring af te geven over het ontruimen op
korte termijn, deelde de directie mee geen
definitief antwoord te kunnen geven.
Overleg moest worden gepleegd met het
dagelijks bestuur.
Een andere grief tegen de „gasten"
noemde spreekster het slechte betalen. Er
is sedert Juni 1947 een schuld van 48.000.
Op brieven over dit onderwerp wordt niet
geantwoord. De vraag is thans: wat moet
er gedaan Worden? De strijd mag niet over
de ruggen van de patiënten uitgevochten
worden. Daarom kunnen b.v. de electrici-
teitstoevoer of waterleiding niet afgeslo
ten worden. Spreekster gaf de verzekering,
dat Ged. Staten onvervaard zullen pogen
het sanatorium te laten ontruimen. Pressie
zal worden uitgeoefend, opdat het Rode
•Kruis tot andere gedachten zal komen. Pa
tiënten behoeven niet de dupe te worden.
De begroting werd hierna goedgekeurd.
Ook hechtte de vergadering haar goedkeu
ring aan begrotingen van de bedryven en
van de wegen.
V
Elisc Soer f. Te Boxtel is op 94-jarige
leeftijd overleden Elise Socr, een der eerste
vrouwelijke leden van de Maatschappij der
Nederlandse Letterkunde.
Zij verwierf bekendheid door letterkundige
bijdragen aan verschillende bladen en tijd
schriften en door een achttiental romans. Zij
werd onderscheiden met de gouden Juliana-
médaille ter gelegenheid van een prijsvraag
bij de achttiende verjaardag van onze kroon
prinses.
Van oud nieuw maken. Op het tweede
internationale festival voor muziek en dra
matische kunst te Edinburgh zal een 400 jaar
oud Schots zedenspel in moderne bewerking
ten tonele worden gebracht.
Dit spel „The three estates" geheten, werd
geschreven door David Lindsay en voor het
eerst in 1540 opgevoerd.
In de oorspronkelijke versie duurt het stuk
negen uren, maar Robert Kemp heeft het
werk in overeenstemming gebracht met de
opvatting van de moderne schouwburgbe
zoeker.
Het stuk wordt gespeeld in de Church of
Scotland Assembly Hall, gelegen naast het
historisch kasteel te Edinbugh.
Nederlandse opera in „Third programme".
Op uitnodiging van de BBC zal de Neder
landse Opera op 13 Maart in Hilversum een
studio-uitvoering van „Hoffmann's vertel
lingen". in het Nederlands geven. Het werk
wordt, via een „muziek-ader", in Londen
door de BBC op platen opgenomen en bin
nenkort in het „Third programme" uitge
zonden.
Tevens zal de Nederlandse Radio-unie het
werk op platen opnemen en later via Hilver-i
sum uitzenden.
Paleis
Het paleis van de resi
dent van Buitenzorg,
gevat in een fraaie lijst
van exotische planten,
die welig groeien in de
wereldberoemde Buiten-
zorgse plantentuin. Deze
tuin is weer nagenoeg
in voor-oorlogse luister
hersteld en onder des
kundige leiding bekomen
van de verwaarlozing,
gedurende de Japanse
overheersing. De foto--
graaf die de schoonheid
van deze „schatkamer
der. natuur" op dit ex
clusieve plaatje vastleg
de, wist de bekoring die
er van uitgaat wel bij
zonder scherp weer te
geven.
Van '14 tot en met 27 Maart zijn de vol
gende bonnen geldig:
Bonkaarten KA, KB, KC 804:
241 Melk
243 Melk
246 Vlees
247 Vlees
248,249 Boter
266 Algemeen
267 Algemeen
268 Algemeen
269 Algemeen
253 Reserve
180 Algemeen
(bonkaart 802)
4 liter melk
7 liter melk
100 gram vlees
300 gram vlees
250 gr. boter of marg. of
200 gram vet
200 gram kaas of
250 gram korstloze kaas
50 gram cacao
1600 gram brood
(geldig t.m. 20 Maart)
400 gram brood of 1 rant's,
puddingp., vermiceDi e.d.
800 gram brood
i (geldig t.m. 20 Maart)
255 Reserve 200 gram kaas of
250 gram korstloze kaas
256 Reserve 400 gram brood
(geldig t.m. 20 Maart)
250 gram zachte zeep
(reeds aangewezen)
(geldig t.m. 2# Maart)
Bonkaarten KD, KE 804:
743 Melk 12 liter melk
746,747 Vlees. 100 gram vlees
250 gr. boter of marg. of
200 gram vet
125 gr. boter of marg. of
100 gram vet
100 gram kaas of
125 gram korstloze kaas
100 gram cacao
400 gram brood
(geldig t.m. 20 Maart)
400 gr. brood of 1 rants,
puddingp., vermicelli e.d.
753 Reserve 400 gram brood
(geldig t.m. 20 Maart)
500 gram zachte zeep
(reeds aangewezen)
(geldig t.m. 20 Maart)
Bonkaarten ZA, ZB, ZC, ZD, ZE, MD. MF,
MG, MH 804 (bijzondere arbeid,t a.s.
moeders en zieken):
Geldig zijn de bonnen van de strook A.
Op de bonnen komt de letter A voor met
de aanduiding van het artikel en de hoe
veelheid. Deze bonnen zijn 14 dagen geldig.
Hoewel zij wat betreft de tekst enige over
eenkomst vertonen met rantsoenbonnen,
zijn zij van rantsoenbonnen te onderschei
den door de kleur (groen of groen met
paars).
Nieuwe werkkledingboimen
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat thans ook de bonnen voor werk
kleding H2 en L2 geldig zijn voor het
kopen van werkkleding.
Op de bonnen H2 kan men kopen: een
Overall, een werkpak van dril, keper of
satijn, een lange stofjas, een lange witte
jas, een laboratoriumjas of een mouw-
schort.
Op de bonnen L2 kan men kopen: een
werkbroek of werkjasje van_ keper, dril,
satijn, beaverteen. Engels leer, manches
ter of pilow, een korte witte jas. een koks
buis of een korte stofjas.
De bonnen H3 tot en met 12 en L3 tot
en met 12 zijn nog niet geldig.
MEER EIEREN NA PASEN
De eierenpl-oductie rechtvaardigt de
verwachting, dat in April, Mei en Juni aan
alle leeftijdsgroepen regelmatig eieren ver
strekt kunnen worden. Onvoorziene om
standigheden voorbehouden zal te begin
nen met 1 April iedere veertien dagen een
bon voor twee eieren worden aangewezen.
748 Boter
749 Boter
766 Algemeen
767 Algemeen
768 Algemeen
769 Algemeen
Algemeen
(bonkaart 802)
Schoenenbon nummer 7
Bij de aanstaande uitreiking van distri
butiebescheiden zuUen uitgereikt worden:
bonkaarten voedingsmiddelen, gezinsbrand-
stoffenkaarten en schoenenbonnen (voor
houders van de tweede distributie-stam
kaart, waarvan het nummer eindigt op 7).
Tevens kan aan kinderen geboren in de
jaren 1932 tot en met 1945 of een der
maanden Januari of Februari 1947, indien
dit tot dusver nog niet geschiedde, tegen
inname van de bon 604 van hun inlegvel
een schoenenbon volgens leeftijd worden
verstrekt.
Zee-arend was te gulzig geweest
In de gemeente Lochem heeft een boer
een dode arend gevonden, welk feit ter
kennis van het nationale park „De Hoge
Veluwe" kwam, waar deze vogel zich elk
jaar pleegt op te houden. Soms zoals in
deze winter zijn er twee exemplaren.
Voor zover valt na te gaan, waren deze op
Maart naar het Noorden vertrokken. Des
kundige sectie bracht aan het licht, dat de
dode yogel een te grote hoeveelheid herten
vlees "in de krop had om te kunnen verwer
ken, zodat hij gestikt was. Ook werd in de
maag nog een konijn gevonden.
De zee-arend vertoonde een vleugelsprei
ding van niet minder dan 2.55 meter, een
zeer grote vluchtmaat, die slechts zelden
wordt overtroffen. De vogel zal geprepa
reerd worden voor de collectië van „De
Hoge Veluwe".
DE TIJD HEELT ALLE WONDEN
Een jaar geleden om precies te zijn: op
1 Januari 1947 startte de afdeling Jeugd
zaken van de Stichting „Toezicht op poli
tieke delinquenten" met haar werkzaam
heden. Voordien werd het toezicht op de
jeugdige delinquenten willekeurig opgedra
gen aan Bijzondere Jeugdzorg, waarvan
de taak was: het verzorgen van kinderen
van gedetineerden of aan de Stichting.
Het toezicht op de jeugdige politieke
delinquenten dat zijn zij, die na 31 De
cember 1922 geboren zijn is dus in dit
Bureau Jeugdzaken gecoördineerd. Als uit
gangspunt diende, dat de berooide finan
ciën zo min mogelijk belast mochten wor
den en dat het toezicht actief en effectief
moest zijn.
Dat aan de eerste eis voldaan is, moge
blijken uit het feit, dat de totale kosten
van de afdeling Jeugdzaken, alles inbe
grepen, in 1947 f 22,14 per pupil bedroegen.
Het toezicht op de jeugdigen vergt veel
meer aandacht dan dat op de volwassenen.
Evenals bij de ouderen maakt men ook
hier gebruik van de diensten der vrijwil
lige toezichthouders, doch deze worden
strenger geselecteerd en staan op hun beurt
onder controle van de aan het bureau ver
bonden maatschappelijke werkers.
Dit toezicht is uiteraard meer maatschap
pelijk dan politiek gericht, hoewel natuur
lijk het verband tussen politiek en maat
schappij noch geloochend noch ontweken
wordt.
Vraagt men zo'n ambtenaar voor jeugd
zaken naar zijn ervaringen met deze
jongens, dan kan men er tien tegen een
zeker van zijn, dat er een verblijdend ant
woord komt.
Natuurlijk, er zijn lastige rekels onder,
maar lastig betekent in vele gevallen tevens
niet-karakterloos. Er is een groot percen
tage avonturiers onder. In de regel kwa
men deze uit goede milieus. Puberteits
moeilijkheden vormden vaak de kiem van
hun misstap en het is dan ook niet verwon
derlijk dat de meeste jongens daar thans
overhëen.zijn en behoefte gevoelen en be
reidheid tonen zich van het negatieve ver
leden te distanciëren.
De W.F.A. Nederland
Naar men ons van de zijde der Stichting
World Friendship Association Nederland,
die na de moeilijkheden met de oude W.
F. A. in October jl. tot stand kwam, mee
deelt telt deze stichting thans 4700 leden,
waarvan in Haarlem en omgeving circa 260
Door de besturen - van de ontvangst
comités in Haarlem, Bloemendaal, Heem
stede en Zandvoort is nu een streekafde-
ling „Zuid-Kennemerlarid" ingesteld,
waarvoor een bestuur werd benoemd.
Teneinde voor dit bestuur de goedkeuring
van de leden te krijgen, wordt er
hedenavond in Brinkmann te Haarlem
een algemene vergadering gehouden,
waar behalve deze bestuursverkiezing een
rede van voorzitter G. Comello, een toe
spraak van de heer R. Schilt, directeur der
Stichting W.F.A. Nederland en een film
over de Oceaan-wedstrijd van de „Zee
arend" het programma zullen vormen.
Naar men ons verder mededeelt, ligt het
in de bedoeling in Haarlem een ere-comité
van ontvangst te vormen.
Vier S.D.-ers ontvlucht
uit kamp Westerbork
Vier SD'ers, die gedetineerd waren in
het kamp Westerbork hebben kans gezien
te ontsnappen.
Onder hen bevinden zich de 34-jarige
W. M. uit Groningen en de Duitser H K.
die deel uitmaakten van een „Silbertanne-
kommando".
De andere ontvluchten zyn W. H. uit
Genemuiden en M. F. uit Delfzyl.
De Duitser H. K. en de Nederlander W.
M. werden verpleegd in de psychopathen-
afdeling van het kampziekenhuis.
Dit wordt niet zo streng bewaakt als de
overige delen van het kamp, al is er ge
regeld controle.
De beide andere gedetineerden waren
werkzaam in een van de industrieën, die
in het kamp zijn ondergebracht. Een van
hen heeft daar een tang weten te bemach
tigen waarmee de prikkeldraadomheining
is doorgeknipt.
„De Vrije Socialist" jubileert
Ter gelegenheid van het vijftigjarig be
staan van „De Vrije Socialist", opgericht
door wiilen F. Domela Nieuwenhuis en
onder tegenwoordige redactie van G. Rijn-
ders te Heemstede, houdt het landelijk
comité van Vrije Socialisten in Nederland
op Maandag 29 Maart (Tweede Paasdag)
een receptie en een grote herdenkirigs- en
jubileumbijeenkomst in Krasnapolsky te
Amsterdam.
Verblijdend is ook dat de buitenwereld
hen vlot opneemt, veel sneller en zonder
moeilijkheden dan zij de volwassenen doet.
In het algemeen worden zy in de meeste
organisaties weer als leden aanvaard, dorh
wél blijkt er bij de jonge delinquenten voor
culturele en politieke organisaties weinig
animo te bestaan. Voorshands houden zij'
zich maar liever bij een sport- of amuse
mentsvereniging.
Het is niet te boud gesproken, dat het
probleem der politieke delinquenten een
vraagstuk is. dat vanzelf uitslijt. Voor
waarde is slechts, dat de jongelui een be
hoorlijke maatschappelijke kans krijgen.
In het arrondissement Haarlem staan 250
jongens en 150 meisjes onder toezicht. Deze
aantallen groeien nog steeds, daar nog da
gelijks jeugdige SS-ers, NSKK-ers en der
gelijke delinquenten veroordeeld worden.
De ervaringen van de maatschappelijke
werkers zijn met de Haarlemmers veel gun
stiger dan met de Amsterdamse jongens en
meisjes De funeste invloed van de woning
nood is in de hoofdstad op moreel gebied
sterk mèrkbaar.
Hoe weinig aanleiding er tot ongerust
heid over de toekomst van deze jeugdige
politiek-verdoolden bestaat, kan het best
geïllustreerd worden met het cijfer, dat
het aantal „mislukkingen" aangeeft: twee.
Een jongen moest wegens wangedrag naar
een kamp teruggestuurd worden, een ander
naar een jeugdtehuis.
Deze jeugdtehuizen ressorteren onder de
„Bijzondere Jeugdzorg". In de omgeving
van Haarlem zijn dat de beide inrichtingen
voor jongens „De Clinghe" te Overveen en
„Bosbeek" te Heemstede. De pupillen ge
nieten in deze tehuizen een beperkte be
wegingsvrijheid.
Het beste middel
De toezichthoudende ambtenaren die
blijkens de aan hen uitgereikte instructies
een zware verantwoordelijkheid dragen
voor het welslagen van de politieke her
oriëntering van de aan hen toevertrouwde
jenge mensen streven er naar een sfeer
van vertrouwelijkheid en vriendschap in
de omgang met hun pupillen te kweken,
veelal slagen zij daarin. Zij gaan daarbij
de politieke problemen niet uit de weg,
doch laten ook de „verstokten" vrijuit spre
ken. Zo wordt er op 20 Maart op „De Vonk"
te Noordwijk een bijeenkomst gehouden
met de meest politiek-geïnfecteerden ter
bespreking van hiin en onze problemen.
Zeker moet er melding gemaakt worden
van de vele moeiten en zorgen, die de ver
schillende kerkgenootschappen voor deze
jonge mensen over hebben, zoals de afde
ling Jeugdzaken ook altijd de grootste me
dewerking van het Gewestelijk Arbeids
bureau geniet.
„Maar", zo zei ons een toezichthouder,
„de beste heropvoedster blijkt nog altijd
een aardig meisje te zijn!"
Op Zondag niet per auto
naar België—Nederland
Het departement van Verkeer heeft aan
de Rijksverkeersinspecties medegedeeld,
dat geen„ontheffing mag worden verleend
van het auto-rijverbod op Zondag voor het
bezoeken van de voetbalwedstrijd België
Nederland op Zondag a.s. in Antwerpen,
meldt de Maasbodé.
De précaire deviezenpositie van ons land
laat niet toe dat bij. dispensatie van het rij
verbod op Zondag een massa-verkeer zou
ontstaan, met daaraan verbondeft benzine-
gebruik en bandenslytage. Zodat de reis
per treinzal moeten worden gemaakt, want
de twee'de mogelijkheid, (Zaterdag weg,
Maandag terug), waarbij men wel zijn auto
zou kunnen gebruiken, stuit voor bijna
iedereen op te grote deviezen-moeilijk
heden, omdat maaltijden plus tweemaal
logies te veel francs vergen.
Intussen wordt de bezitter van een per
sonen-auto ten achter gesteld bij die van
een vrachtwagen. Deze laatste mag 's Zon
dags van zijn wagen gebruik maken, mits
hij maar zorgt het rijtyden-besluit niet te
overtreden. Met het gevolg, dat op het par
keerterrein bij voetbalvelden soms enige
honderden vrachtauto's staan, welker eige
naars op deze wijze toch op Zondag kun
nen rijden.
Export van koelliuisboter
De voor de winter aangelegde voorraad
koelhuisbbter is ruimschoots voldoende ge
bleken voor de behoeften van het vet-
rantsoen, zo deelt de afdeling Voorlichting
van het ministerie van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening mede. Mede wegens
de komende verse boterproductie moest
aan een klein deel van de voorraad koel-
huisboter een andere bestemming worden
gegeven. Deze is thans gevonden in trans
acties met Engeland en België voor respec
tievelijk 2000 en 1000 ton.
(Adv.)
Tot 28 Maart exposeert Georg Rueter in het
Frans Halsmuseum een aantal werken, die
ik grotendeels in dit blad mocht bespreken
naar aanleiding van zijn tentoonstelling bij
Wisselingh te Amsterdam.
Ik deed het met grote waardering voor
deze voortreffelijke artist. die zich zo ge
wetensvol toelegt op de „belle peinture", een
eigenschap die door vele impressionisten niet
wordt aangekweekt. Daar is bij Rueter geen
sprake van slordigheid of van „zich-laten-
gaan". De sierkunstenaar in hem houdt de
vrije schilder gebonden aan de ongeschreven
wet van de goede smaak; de vrije kunstenaar
verleent ongedwongenheid aan zijn décora
tieve werk.
Van dit laatste zien wij niets op deze ten
toonstelling. Sterker dan zijn „bloemen" en
„stillevens" zijn voor mij de portretten. Hij
is een impressionist, die weet te typeren die
het „waarom" weet te ontdekken en vast te
leggen. Dit bewijst zijn jongste olieverfschets
naar collega Boot. Dit ding is zonder meer
raak.
Ik kon weer vaststellen de kwaliteiten van
het interessante portrat „Mijn Vrouw" met de
denkende ogen vol gemoedsdiepte; van het
charmante meisje in blauw fluweel „Mej. A.
P." en vooral het karaktervolle portret van
;.Ds. R. Stoppelaar", rust in de kleur, rust in
de houding en de fraaie pate, die trouwens
aan zijn schildermanier in ,'t algemeen
eigen is.
Deze p^te is wel eens te zwaar als in zijn
„bloemen" en vruchten. Voor de vastere
materie als de vleespartijen in koppen en
handen is zij voortreffelijk en behoudt het
doorschijnende. Een bewijs daarvoor is o.m.
het kleine portretje van „mevr. J. de B."
Nieuw zijn voor mij twee stralende kin
derportretjes „Pam G. R.", het frisse ding
„Gerarda" en „Ploontje" een geestig, char
mant doekje.
Voornaam van allure is „Jongen op Canapé'
en „Twee kinderen in een stoel" is meer dan
een fraai schilderij. Het getuigt, als 't por
tret van „Ds. R. Stoppelaar" van veel
mensenkennis Dat samendingen der twee
verrukte kinderen, verheugd over het feit
geschilderd te worden is volkomen raak ge
geven.
Rueter schildert kinderen met grote gene
genheid. Er is in hem noch pose noch
bravour. Zelfs geen spontaneïteit. Hij is
ernstig hoewel heel vaak de humor om de
hoek kijkt („Twee kinderen op een stoel").
Hij is bedachtzaam, rustig, bewust.
Zo zijn zelfs de kindersehetsen „Schrijven
aan tafel". „Slapend kind" en „Kind met
boek", van oudere datum maar niet minder
van betekenis.
Het was voor mij een vreugde deze collectie
weer eens te mogen terugzien, verrijkt met
enige nieuwe doeken.
Ik kan het niet laten om te wijzen op de
waarde die deze expositie voor studerenden
en jonge schilders heeft en ook voor hen, die
het spoor kwyt zijn.
Het overwogene. bedachtzame, de gedegen
vakkennis die blijken uit Rueter's werk
kunnen moedgevend werken op de geest dei-
velen, die de weg nog vinden moeten of even
zijn kwijt geraakt.
Wat zegt deze expositie? Werkenl Werkenl lanase jeugd.
tekenen, oefenen, niet rusten en vooral ook
niet de vorm verwaarlozen. Wat men er ook
op meent te kunnen zeggen: ongestraft kan
men de vorm niet verwaarlozen Het wreekt
zich zonder de minste twijfel.
Dèarom alleen reeds verdient deze ten-'
toonstelling de grootste belangstelling.
HERMAN MOERKERK
Voor dë geit was het toch te laat
De Economische dienst van de Haarlemse
politie heeft een Haarlemse slager bekeurd,
die op de markt voor vijftig gulden een geit
had gekocht en het dier bif een collega door
de gehaktmolen liet draaien.
ADRES VAN HET N.O.C. TEGEN HOGER
BELASTING OP SPORTWEDSTRIJDEN
Het Nederlands Olympisch Comité heeft
een adres gericht tot <Je gemeenteraad van
Amsterdam, waarm het deze verzoekt zijn
goedkeuring te onthouden aan het voorstel
van B. en W„ de vermakelijkheidsbelasting
van 20 pCt. tot 35 pCt. te verhogen voor
zover betreft de toegangsprijzen, welke 2
of meer per persoon bedragen.
Het N.O C. acht het feit, dat sportwed
strijden op één lijn worden gesteld met
luxe dancings een miskenning van het
culturele belang van de sport Het vreest
nadelige gevolgen van de verhoging voor
de lichamelijke opvoeding van de Neder-
Dans
Ninette de Valois en
haar Sadlers Wells ballet
„Moge ons voorbeeld
de liefde voor de dans
versterken!"
„Wij- zullen in uw steden geen enkele
repetitie houden, noch om het orkest noch
om het toneel of de belichting te proboieiu
That will be allright!"» Deze opmerking,
opgevangen uit haar eigen mond, tekent
beter dan welke wijdlopige beschrijving
dan ook de persoonlijkheid van Ninette de
Valois. de artistieke leidster van de Sadlers
Wells Ballet Company, die met stalen vast
beradenheid en doelbewust geloof in een
tydsverloop van amper zeventien jaar :n
Engeland een nationale danstraditie wist te
vestigen.
Het ballet werd in 1931 in het leven ge
roepen om te kunnen ontreden met ge
leende krachten aanvankelijk in de
opera's die in het onaanzienlijke Sadlers
Wells Theater werden opgevoerd. Eens ia
de veertien dagen werd haar een hele dans
avond toegestaan. Met lichte trots in haar
stem kon Ninette de Valois verklaren dat
thans in Londen, in twee theaters tegelijk,
vier ballet-avonden worden gegeven tegea
drie opera-vertoningen. Deze verhouding is
op zijn minst omgekeerd aan die in alle
andere steden ter wereld. Het dansliefheb-
bend publiek in Engeland is nu ruim vijf,
maal zo groot als voor de oorlog.
Ninette de Valois en Frederick Ashton,
pioniers van de moderne Engelse
choreografie.
De prima-ballerina Margot Fontevn is
een volmaakt voorbeeld van de zuiver Brit
se interpretatie van de* klassieke academi
sche danstheorie. Een eigen school verzorgt
de traming der aankomende generatie. In
Frederick Ashton heeft het gezelschap een
choreograaf, die een bijkans ideale fusie tot
stand bracht tussen dans, muziek en schil
derkunst en zowel in het literaire als in het
abstracte genre zijn meesterproeven heeft
afgelegd, om nu te kunnen dromen van een
ballet waarmee een gehele avond gevuld
kan worden. En dit was mogelijk in een
land waar nog geen twintig jaar geleden
de danskunst vrijwel uitsluitend door Rus
sen en Italiajien werd beoefend!
In aansluiting op 1940
Vrijdag begint het Sadlers Wells Ballet
een tournée van tien dagen door onsjand
eigenlijk een vqortzétting van h(W be
zoek dat door de oorlog in 1940 werd'on
derbroken onder auspiciën van do
Wagner-vereniging en de British Council.
Ninette de Valois sprak op een gisteren in
Amsterdam gehouden persconferentie do
hoop uit dat deze kunstreis een bijdrage
mocht leveren tot versterking van de gele
deren der dansvrienden in Nederland en
als stimulans zou kunnen dienen voor de
herleving van het klassieke ballet en do
verbetering der prestaties. Immers: het
goede voorbeeld doet goed volgen.
Een wonderkind
Waar ik in mijn verslag van de voorstel-
lingen nog gelegenheid krijg om de eigen
aardigheden van deze jonge traditie te be
spreken, wil ik thans enkele zinsneden wij
den aan de merkwaardige vrouw, aan wier
voorbeeldig 'organisatievermogen en voor
uitziende blik Engeland het bezit van een
waarlijk nationaal ballet heeft te danken.
Ninette de Valois zij heet eigenlijk
Edris Stannis, doch nam om tegemoet '.e
komen aan de destijds heersende voorkeur
van het publiek voor exotische namen een
vorstelijk pseudoniem aan deed reeds op
haar vijftiende jaar van zich spreken als
„de miniatuur Pavlova" tijdens een tour
née met een gezelschap wonderkinderen.
Tweemaal maakte zij deel uit van de be
roemde Russische balletten van Diaghilcw,
met wie zij de waarlijk creatieve visie, het
geheim van beider succes, gemeen heeft In
1926 opende zij haar deftige Academie
voor Choreografische Kunst en enkele
jaren later zette zij haar gehele vermogen
en reeds aanzienlijke reputatie op de kleine
kaart, die Lilian Bavlis, directrice van het
Sadlers Wells Theater, haar aanbood. En
Ninette de Valois bleek juist -die eigen
schappen te bezitten om op het psycholo
gisch goede moment de troefwaarejê daar
van te gebruiken. Aan haar artistieke inte-
'griteit, haar verstrekkend inzicht, haar ge
loof in traditie met daarbij de moed tot het
experiment is de groei en bloei te danken
van een permanent gezelschap met aan da
ene kant een geestdriftig gehoorzaamde
discipline en daartegenover een sociale be
staanszekerheid, die haar weerga niet heeft.
Het ballet is tegenwoordig gevestigd in het
Royal Opera House. Covent Garden en
komt naar ons land met ongeveer veertig
dansers en twee dirigenten, benevens êen
gehele staf van technisch personeel.
Zij is een reeds grijzende vrouw, zorg
vuldig gekleed in een new-look mantelpak
met een rood vos-col lier zij hecht hoge
waarde aan een gesoigneerd voorkomen
klein van stuk, met een streng uiterlijk, dat
haar de goedbedoelde bijnaam van
„schoolopzieneres" verschafte. Doch reeds
na het eerste woord, dat men met haar wis
selt, geraakt men onder tie invloed die
haar persoonlijkheid uitstraalt.
DAVID KONING
„Onderduiker" gearresteerd
De Heemsteedse recherche heeft aangehou
den de 47-jarige Amsterdammer K. die nog
vier jaar internering te goed heeft, welke
nem in December bij verstek door het tribu
naal was opgelegd. Hij was onder een valse
naam in Heemstede „ondergedoken". Hij is
ter beschikking gesteld van de P.R.A. te
Amsterdam.
,.De zaak VD." in Haarlem
Op Woensdag 17 Maart zal het gezels-han
Herman Boubor in het gebouw der vereni
ging van Vrijzinnig Hervormden aan de
Jacobstraat een opvoering geven van „De
zaak A. D." van Hans Tiemever. Dit stuk is
een dramatisering van het probleem der
hedendaagse jeugd.
De opvoering is georganiseerd door ver
schillende samenwerkende verenigingen
waaronder de Nederlandse Volksbeweging'
de Volksuniversiteit en de Bond van oud-
illegale werkers.
Op dc nationale feestdag. Wuen«lag 5
Mei, zullen de treinen lopen als od werk
dagen.
