Gaat U
verhuizen...?
Van AltenaN.V.
Nu vrije keuze auto's!
Communisme en Zondagsheiliging
ontlokten urenlange discussies
F. DAMIAANS ZN.
Gezeefde bruinkool
Sintelcokes
Kort en Bondig j
af:
Chevrolet - Buick
DONDERDAC 8 APRIL 1948
HAARLEMS DAGBLAD
HAARLEMSE BEGROTINGS-ZESDAAGSE
De eerslc das van de begrotings-zesdaagse zit er op! Gedurende tennaastebij zeven
uren heeft de Haarlemse gemeenteraad zich bezig gehouden met algemene beschou-
vngen, waarin de directe gemeentepolitiek uitzondering en uitgesponnen debatten
over het communisme en de Zondagsheiliging regel waren.
De enige partU, die gezwegen heeft, was de V.V.D., waarvan de fractie-voorzitster,
mevrouw mr. E. Scheltema-Conradi, niet aanwezig was. Verder waren afwezig de
wethouder van Financiën en Sociale Zaken, mr. S. C. van der Wall, die nog van zijn
langdurige ziekte herstellende is en de fractie-voorzitter der C.P.N., de heer M. H.
Grcgoire, die eveneens reeds geruime tijd om gezondheidsredenen verstek laat gaan.
Het aantal burgers, dat voor de verhandelingen belangstelling toonde, kon op de
vingers van één hand afgeteld worden.
Nadat burgemeester mr. P. O. F. M. Cre-
mers de reeks begrotingszittingen van de
Haarlemse gemeenteraad Woensdagmiddag
geopend had, werd overgegaan tot de instal
latie van het nieuwe raadslid J. P. van
E y s d e n (Arb.).
Er ontstond al dadelijk een puntig debat
tussen de heren Spek A.R.) en Van der
Gi essen (Arb.) over het vraagstuk der
Zondagsheiliging naar aanleiding van een
verzoek om adhaesie van de gemeenteraad
van Haarlemmermeer aan een aldaar ge
nomen besluit niet mede te werken aan de
•wielerwedstrijd „Ronde van Nederland"
voor zover deze op Zondag werd gehouden.
De -voorzitter merkte op, dat er tijdens
de algemene beschouwingen nog gelegen
heid te over zou zijn op dit punt van ge
dachten te wisselen. Hij wilde alleen de
proporties van de gewraakte „Ronde" aan
geven door te vertellen, dat op Zondag 2
Mei omstreeks 14 uur 65 wielrijders ge
durende tien «minuten Haarlem zouden
doorkruisen.
De voorziening in de vacature van* me
vrouw Mensink in enkele commissies deed
mevrouw Van Ommeren (C.P.N.) de
vraag op het tapijt brengen waarom haar
fractie niet bij het overleg was geraad
pleegd.
De heer Noordhoff (Arb.) deelde
mede, dat deze vraag bij de algemene be
schouwingen zou worden beantwoord. De
achttien agenda-punten werden vervolgens
zonder discussie en hoofdelijke stemming
aanvaard, waarna de begrotingsbrij werd
aangesneden.
De heer Noordhoff (Arb.) opende
de algemene beschouwingen met een aanval
op de communisten. Hij herinnerde eraan,
dat de Gemeentewet de overdracht van de
bevoegdheden van de gemeenteraad aan
„Comités van Actie" niet kent. De Partij
van de Arbeid zal zich stellen achter de
handhaving der bestaande wetten. „Wij
aldus spr. bezitten thans niet meer het
vertrouwen in de indertijd door de com
munisten gedane toezegging van con amore
samenwerking in de raadscommissies.
Daarom zullen we geen communisten meer
in deze commissies kiezen en zullen we ook
onze handtekening niet meer onder voor
stellen van de communistische fractie zafc-
ten."
Wat betreft het voorstel tot het vernoe
men van een straat naar het door het door
de Duitsers omgebrachte raadslid mr. L. G.
van Dam verzocht de heer Noordhoff een
toelichting op het naambordje te plaatsen,
daar over enige jaren deze naam niet meer
tot de bevolking zal spreken. Dit geldt ook
voor de namen Peper en Drilsma.
De woordvoerder van de Partij van de
Arbeid roerde vervolgens de kwestie van
de samenstelling van het College van B
en W. aan. De benoeming van mr. Cremers
had volgens hem tót een wijziging hierin
moeten leiden, daar nu een groep, die min
der dan een derde van de bevolking uit
maakt de meerderheid in het College bezit.
Wijkraden.
De heer Noordhoff diende een motie in,
waarin een onderzoek naar de mogelijk
heid en wenselijkheid van de instelling van
wijkraden ter bevordering van de zelf
werkzaamheid der ingezetenen door een
commissie ad hoe bepleit wordt.
Spreker ging diep in op het vraagstuk
van de stadsontwikkeling en de samenwer
king met de omringende gemeenten.
..De fractie van de Partij van de Arbeid
is bereid hieromtrent het resultaat van de
commissie-Ter Veen af te wachten, zij is
echter niet bereid het spreken over en het
propageren van een uitzetting van de ge
meentegrenzen taboe te laten verkeren",
besloot de heer Noordhoff.
Vakkundig personeel
Goed materiaal en prima
Service.
Uw verhuizeT dus:
Zijlvest 41, Haarlem - Tel. 12456
lAdv.)
f 3.80 per 100 K.G.
f 1.75 per H.L.
KLEVERPARKWEG 21 b - TELEFOON 11716
(Adv I
Burgerlijke Stand van Haarlem
HAARLEM. 7 April 1948
ONDERTROUWD: 7 April, P. H. Minder-
man en G Gufetenhoven; P. L. M. Kramers
en M. E. Hoes; W, Visser en H. G. Tuin; A.
J. de Jong en M. H. de Haan; B. Booij en S.
Kruize; A. H. Berghout en M. C. Spiering; J.
Vernout en G. J. Keetlaer; J. Riemers en M-
H W. Kamer; A Ben ink en A. Piers; A. B.
Machglelsen en M. F Devies: A. N. Bras
penning en A. C. Boon; A. J. C. de Vries en
M J. de Haan; C. A. Mense en I. Kunis; N
van Egmond en P. J H. de Koning: W. de
Rruin en J B. van Veen; G. Welter en P. A.
van Lingen; B. Vreugdenhil en W. Brouwer;
J. Kooien en P. A. Smits; R. K. W. Musse en
E E Minnema.
GEHUWD: 7 April, C. Teeuwen en G. M.
van Putten: P Teeuwen en J. K. Schreurs:
D C. Kouwenberg en G. C van der Erf; P.
A C van den Bronk en M. Schoone; J. J
van den Burg en H. Brasser: B. H. Kruizinga
er. J G G. Beerta: K. Mulder en A. M.
Kleen: A Vermeulen en C. Rood: C. Silvis
en J. C. Koster; K. Rodenburgen A Gootjes;
A. Lohmann en L. E. Wickel: W. C. J. van
Pampus en A. T van de Pavoordt; N. Braam
en J" A Lepit: C L de Boever en D. P. van
Vefigel: N. Beun en L Groenendaal; G. J.
Captijn en J Diks: G. Z. Wenteler en A. G
Snel: P van der Beek en B Zonneveld; A.
de Ffnoij en T G. van Dijk.
BEVALLEN van een zoon: 6 April, M. C.
Kaijen—Nelis; R. Mark—Roebijem; J. H.
BakkerLeloux.
BEVALLEN van een' dochter: 6 April. A.
G. van Egmond—van Huissteden; J. April C.
W Lukvan der veldt.
OVERLEDEN: 5 April. C E. Stiens—de
Wilde. 58 i - Emmaplein: N Klevn—de Boer
76 i H.v/opaterslaan 6 April. M. E Hulshoff
Lubbert. 48 jKamnerlaan; F J M
Braunschweig—Vermin. 61 j., Rozcnhagenpl.;
H. W. Robin, 77 J„ Middenweg: G. H. Weu-
•tink, 82 j., Wagenweg.
De heer Hooy (K.V.P.) achtte het min
der juist, dat de heer Geluk als voorzitter
van de raad bij de installatie van de nieuwe
burgemeester zich tot tolk van een bepaalde
opvatting over* die benoeming had gemaakt.
Tegenover de heer Noordhoff meende de
heer Hooy, dat de burgemeester in het Col
lege geen politieke figuur is. In tal van ge
meenten strookt de politieke overtuiging
van de burgemeester niet met die van de
meerderheid in de raad.
De heer Hooy bepleitte nogmaals een
onderzoek naar de efficiency van het ge
meentelijk apparaat, dat in opzet nog het
zelfde is als honderd jaar geleden. Spreker
hoopte dat het College zou voortgaan aan
dacht te schenken aan woningbouw voor
grote gezinnen en een rechtvaardige wo
ningverdeling zou toepassen. Verder kon
het College zijns inziens een goede gezins
politiek ook bevorderen door een juiste
tarievenpolitiek. Voor cfe begroting voor
1949 zou de Katholieke fractie gaarne een
progressief electriciteitstarief ingevoerd
zien. Ook staat de K.V.P. sympathiek tegen
over de gedachte der wijkraden.
K. V. P. en C. P. N.
,,Een partij, die zich accoord verklaart
met een brutale staatsgreep en spot met de
grondbeginselen der democratie, die door
demagogie en terreur de vrijheid, gods
dienst, welvaart en cultuur bedreigt, moet
men met alle middelen bestrijden" riep de
heer Hooy uit.
Hij beval verwijdering aan van commu
nisten uit de sleutelposities in de gemeen
telijke diensten en uit de politie en ver
klaarde zich tegen het verlenen van sub
sidies aan communistische organisaties
Ook wilde hij de deelneming van de C.P.N.
aan commissies tot een minimum beperken.
Dit is geen discriminatie van personen,
maar wel van het stelsel waarvan zij de
exponenten zijn, aldus de heer Hooy.
Dg heer Bakker (A.R.) sneed weer
het probleem der Zondagsheiliging aan. Hij
stelde de vrijere visie van de Protestants-
Christelijke leden van de Partij van de
Arbeid tegenover de strengere opvatting
van zijn groep.
- Over het communisme zei de heer Bak
ker, dat zijn fractie principieel wel het
verst van de communistische vergissing
verwijderd is. „Daarom kunnen we hier zo
rustig naast elkaar zitten, omdat we inner
lijk zo ver van elkaar verwijderd zijn".
De woordvoerder van de Anti-Revolu
tionaire partij kon niet inzien, dat de bur
gemeestersbenoeming onjuist geweest was,
waarna hij enige opmerkingen maakte over
de city-vorminjg in Haarlem-Noord en over
de stadsuitbreiding, waarin hij goeddeels
de heer Noordhoff in diens enthousiasme
voor wijkraden volgde. Spreker betreurde
het dat de inkomsten der gemeenten het
gevolg zijn van een rijksuitkering, niet van
een eigen belastinggebied. De moeilijkheid
zal zijn de begroting sluitend te houden.
Dat B. en W. er in geslaagd waren ook de
eigen inkomsten te vergroten cmtlokte de
heer Bakker na een uitvoerig1 financieel
betoog een woord van waardering.
„Nog schever".
„De benoeming van de burgemeester trok
de verhouding in de samenstelling van hel
College als afspiegeling van de ra^d nog
schever dan zij al was", luidde het oordeel
van mr. Proper (C.P.N.die in zijn be
schouwingen over de financiële toestand
der gemeente opmerkte, dat het Rijk de
rijksuitkering gebruikt om druk op het ge
meentelijk beleid uit te oefenen. „Wij be
treuren, dat 't College het slechts bij plato
nische liefdesverklaringen aan de gemeen
telijke autonomie heeft gelaten", aldus de
heer Proper, die naar aanleiding van de
sedert de invoering van de Vermakelijk
heidsbelasting geëffectueerde tariefswijzi
ging der bioscopen opmerkte, dat de „kleine
man" hiervan weer de dupe is geworden.
„Gebrek aan durf der Westeuropese bur
gerlijke democratie, die bedelend de hand
naar Amerika uitstrekt, welke houding wij
ook in deze raad zien opkomen", oreerde
de heer Proper, die vervolgens zijn mede
raadsleden een analyse gaf van de binnen
landse, Tsjechoslowaakse politiek en krach
tig protesteerde tegen de voorgenomen we
ring van communisten uit de commissies,
„die het halve raadslidmaatschap uitma
ken", hetgeen hij op principiële en practi-
sche gronden verwierp. „De wering van de
communisten uit de openbare lichamen is
de politieke prijs die voor de Marshall-hulp
moet worden betaald", meende spreker, die
er voorts aan herinnerde, dat in het ver
leden vele voorstellen van progressieve
strekking door de fractie van de Partij van
de Arbeid tezamen met de communisten er
moesten worden doorgehaald.
Na een kort woord van het enige C.H.U.-
lid, de heer De Vries, releveerde de fi
nanciële expert van de Partij van de Ai>
beid, de heer A 1 b r e c h t hoe Thorbecke
in de nu honderd jaar oude Gemeentewet
het beginsel van de gemeentelijke autono
mie centraal heeft gesteld. Het is dit be
ginsel. dat om herstel vraagt. In de nood
voorziening is daar nog geen sprake van.
Met de opmerkingen van het College over
de winsten der gemeentelijke bedrijven kon
spreker zich niet geheel verenigen, daar
een sterk verband gelegd werd tussen deze
bedrijfsresultaten en de behoeften der ge
meente.
Het betoog van de heer Bakker over de
Zondagsheiliging noopte de heer Albrecht
tot een wederwoord, waarin hij de aan
dacht vestigde op een evolutie in de opvat
tingen hierover ook aan de Christelijke zij
de. Spreker kwam er tegen op dat door de
heer Bakker de denkbeelden van een be
paalde politieke party als „christelijk" en
dus van andere groepen als „onchristelijk"
bestempeld werden, zoals hij ook protes
teerde tegen de stelling, dat de heer Bak
ker en de zijnen de communistenbestrij
ders bij uitnemendheid zouden zijn. De
heer Albrecht zeide voorts, dat zijn fractie
niet onsympathiek stond tegenover het
denkbeeld van een progressief tarief der
gemeen tebed r ij veny
Ten opzichte van het communisme was
de heer Albrecht kort maar krachtig.So-
'•ialisatic. medezeggenschap. nationalisatie
kunnen me gestolen worden, indien deze
niet gepaard gaan met behoud van de
geestelijke vrijheidl"
De financiële beschouwingen van de
heer Schippers (K.V.P.) mondden uit
in een dringend beroep de uiterste zuinig
heid in de gemeentelijke huishouding te
betrachten. Hij achtte in dit licht de stij
ging van het aantal ambtenaren bij een
aantal gemeentebedrijven en diensten on
verklaarbaar.
Avondvergadering.
De heer Mol (C.P.N.) wraakte als
eerste spreker vgn de avondbijeenkomst
een zin in de Memorie van Antwoord,
waaruit hij een strekking tot annulering
der nagedachtenis aan de verzetsstrijders
die volgens de heer Mol overwegend
communist waren meende te kunnen
puren.
Het antwoord van B. en W.
De heer Geluk antwoordde op de cri-
tiek op zijn rede bij de installatie van mr.
Cremers, dat hij meende, dat deze juist
goed was geweest, omdat door een eerlijke
vertolking van de teleurstelling die onder
een groot deel der bevolking over deze
benoeming leefde, een onaangenaam debat
uit de raad tijdens de installatie voorko
men werd.
Een uitgave van de thans geldende ge
meenteverordeningen zal overwogen wor
den. De kwestie van de medezeggenschap
van het gemeentepersoneel is nog steeds in
studie. De heer Geluk was het met de he
ren Noordhoff en Bakker eens, dat in de
toekomst tot de een of andere vorm van
streekbestuur zal moeten worden gekomen.
Het college is bereid de motie van de
heer Noordhoff tot instelling van een com
missie tot onderzoek naar de mogelijkheid
van wijkraden over te nemen, al valt er
in Haarlem behalve Spaarndam geen
homogene stadswijk aan te wijzen, die voor
zulk een lichaam in aanmerking komt.
Laat men echter niet denken dat met de
wijkraad ook de wijkgedachte er dade
lijk is.
Oorlogsmonumenten.
De door de heer Hooy gewenste
samenwerking tussen de drie comités voor
oorjogsgedenktekens is zo onthulde
wethouder Geluk afgestuit op de onwil
van het comité m.et de grootste kas. Daar^
na is de „Monumentenstop" gekomen en
sindsdien weet niemand meer waar men
aan toe is. Thans schijnt men weer ont
werpen naar keuze te kunnen plaatsen.
Intussen blijft een gezamenlijk gedenk
teken voor alle gevallen Haarlemmers te
overwegen.
In dit verband stelde-de heer Geluk het
raadslid Mol gerust: bij het college zit
geen enkel streven naar uitsluiting van
eerbetoon aan gevallen communisten voor.
Komende tot de begroting herinnerde de
heer Geluk aan een reeks circulaires van
de minister van Binnenlandse Zaken die
nadrukkelijk tot grote soberheid „ja.
meer dan dat!" aanmanen. De wethou
der betoogde, dat hieruit voortvloeit dat
allereerst de projecten met het grootste
rendement moeten worden uitgevoerd, zo
dat de aanleg van de sportvelden aan de
Schalkwijkerweg prevaleert boven die van
een sintelbaan.
Een voordeel van de huidige belasting
politiek was volgens spreker gelegen in de
gelijke verdeling van de sociale lasten der
grote steden over het gehele land. De heer
Proper kreeg te horen, dat de prijsverho
ging in de bioscopen eerder aan een be
paalde maatregel van de Prijsbeheersing
dan aan de vermakelijkheidsbelasting te
ijlen is.
Uitvoering: kapitaalwerken
gaat door.
Voorts bestreed de heer Geluk het „on
geloof" van de heer Bakker in de waar
schijnlijkheid van een aantal grote open
bare werken; het sportterrein aan de
Schalkwijkerweg komt dit jaar gedeelte
lijk klaar, aan de brug over de Jan Gij-
zenkade wordt binnen afzienbare tijd be
gonnen en ook de andere projecten komen
aan de beurt.
De stijging van het aantal gemeente
ambtenaren verklaarde de wethouder niet
alleen uit de normale bevolkingsaanwas,
maar ook uit de toegenomen overheids
bemoeiing op velerlei gebied. De secretarie
van Haarlem staat bekend om de grote
efficiency.
Nadat de heer Geluk nog op een groot
aantal kwesties door de heer Schippers
besproken kortelings beantwoord had,
ging wethouder A n g e n e n t in op het
vraagstuk der stadsontwikkeling. Hij deel
de de heer Noordhoff mede. dat er in de
eerstkomende jaren gronden beschikbaar
zijn voor de bouw van 3050 volks- en 1000
middenstandswoningen. Ook is er nog
plaats voor parken. Daarnaast is in de be
staande uitbreidingsplannen plaats voor
20.000 woningen. Doch dit neemt niet weg,
dat ook het college oog heeft voor de enge
omsluiting van de gemeentelijke grenzen.
Besprekingen zijn gaande om een ver
groting van het bouwvolume te verkrijgen.
Weer de C. P. N.
Bij de replieken ging de heer Noord
hoff in op het verweer van de heer
Proper. Spreker meende, dat er bij de
communisten een omwenteling had plaats
gevonden en zij niet meer dezelfde men
sen waren van vlak na de bevrijding. Bo
vendien herinnerde de heer Noordhoff er
aan, dat er een tijd was geweest, dat de
communisten in het geheel niet gebrand
waren op het deelnemen aan het werk in
raadscommissies. Wij moeten nu, willen
wij het levenspeil van de arbeidersklasse
handhaven, de Marshall-hulp aanvaarden
De Russische arbeiders worden evenwel
het slachtoffer van de machtspolitiek van
het Kremlin. Wij wensen de geestelijke
vrijheid en de verdraagzaamheid in Ne
derland tot elke prijs te handhaven, be
sloot de heer Noordhoff.
De heer Hooy nam de regering van
voor 1940 in bescherming tegen een op
merking van de heer Albrecht. „Ook wat
de 500.000 werklozen betreft?" vroeg deze
belangstellend. Hoewel het reeds tegen
half elf liep putte de heer Hooy zich ver
volgens weer uit in anti-communistische
argumenten, onvervaard gevolgd door de
heer Bakker, die daarna ook weer
op de Zondagsheiliging terug kwam.
Om kwart voor elf .bleek de heer
Proper nog genoeg energie te bezitten
om zijn wederpartijders van repliek te
dienen.
Om elf uur draaide mr. Cremers de
sluizen van de vroedschappelijke wel
sprekendheid dicht.
Personalia.
Tot tijdelijke leraren (-essen) aan hel
Lorentzlyceum werden benoemd de heren
D. J. Roorda en A. F. Meilink en de dames
W. Hooykaas en J. C. H. Gerbens-Mus; tot
Foto-tentoonstelling
Kennemer Fotokring
Ter gelegenheid van zijn 40-jarig be
staan hield de Kennemer Fotokring een
nationale jubileum-wedstrijd. De ingezon
den werken zijn verzameld in een tentoon
stelling, die van 8 tot 11 April in de bo
venzaal van het Gemeentelijk Concertge
bouw wordt gehouden. Er zijn 132 foto's
gehangen die als geheel prettig aandoen,
de kwaliteit is goed, hetgeen ook verwacht
mocht worden als men er rekening mee
houdt dat behalve vooraanstaande ama
teurs ook vak-fotografen hebben ingezon
den. Bij de amateurs gingen de vier prij
zen in volgorde naar J. C. Heyne te Am
sterdam, H. Groenendijk te Oegstgeest,
W. Hoekman te Kampen en D. Zijlstra te
Heemstede. De prijzen voor de vakfoto
grafen waren: le prijs Mathieu Koch te
Roermond, 2e prijs niet toegekend, 3e prijs
Ole Nilsson te Zeist en Wim L. Loeb te
Haarlem, 4e prijs W. J. van Borselen te
Haarlem.
Van de 132 foto's zijn er 3 in broomverf-
overdruk uitgevoerd, de prachtige portret
ten van de eerste prijswinnaaraKoch en
4 in broomverfdruk van de heer Schaep-
man te Zwolle, die zijn foto's in dit pro
cédé over de gehele wereld bekendheid
gaf. De rest is in bromide uitgevoerd.
Gevalux wordt wel afzonderlijk vermeld
maar is toch feitelijk minder een speciaal
procédé dan een apart soort mooi
papier.
Wij kunnen onze lezers, vooral de ama
teur-fotografen onder hen, een bezoek aan
de tentoonstelling met warmte aanbevelen.
De opening.
Voor de opening van de tentoonstelling
bestond Woensdagavond zeer veel belang
stelling. Vele amateurfotografenverenigin-
gen uit andere plaatsen, onder andere uit
Amsterdam, Rotterdam, Beverwijk, Lei
den, Zwolle en Aerdenhout-Bentveld wa
ren vertegenwoordigd. Na een inleiding
van de voorzitter van de Kennemer Foto
kring, de heer J. C. Uhlenbroek, waarin
hij de grote betekenis van het verenigings
leven voo.r het bereiken van goede resul
taten uiteenzette, sprak jhr. mr. C. J. A.
den Tex, burgemeester van Bloemendaal,
de openingsrede uit, waarin hij in het bij
zonder aandacht vroeg voor de schoonheid
van Haarlem en omgeving, welke elke
fotograaf moet treffen en animeren.
De heer J. J. Hens, voorzitter van de
Amsterdamse Amateurfotografenvereni-
ging, tevens sprekende namens de Neder
landse Bond van Amateurfotografenver-
enigingen. bracht onder andere hulde aan
de heer Uhlenbroek voor het vele werk,
dat deze als secretaris van de bond heeft
verricht. De heer J. Stoelman, bestuurslid
van de Kennemer Fotokring herinnerde er
aan. dat twintig jaar geleden was voorge
steld, de Kring wegens gebrek aan belang
stelling op te heffen. Dat voorstel werd
niet aanvaard en sindsdien is de Kring tot
grote bloei gekomen, hetgeen vooral aan
het onverwoestbaar enthousiasme van de
heer Uhlenbroek te danken is geweest.
Nadat de heer Uhlenbroek de sprekers
en allen die tot het welslagen van de ten
toonstelling hadden medegewerkt, had be
dankt, bezichtigde men de expositie.
De toegangsprijzen
der bioscopen
De heer Proper heeft gisteren in de
Haarlemse gemeenteraad opgemerkt, dat
de prijzen van sommige rangen der Haar
lemse bioscopen verhoogd zijn.
Bij 'informatie bleek ons, dat de Prijsbe
heersing een verlaging der toegangsprijzen
voor de bioscopen heeft voorgeschreven,
doch de exploitanten vrijheid heeft gegeven
door een verschuiving in de rangen een deel
van het daaruit voortvloeiende nadeel op
het publiek af te wentelen. Overigens is
ook deze verschuiving aan bepaalde be
perkingen gebonden.
In de" grote arbeiderscentra, als Eind
hoven en Twente, mag zij in het geheel
niet worden toegepast. Haarlem wordt
daaronder evenwel niet gerekend, Iedere
exploitant is vrij in de wijze waarop hij
zijn rangen wenst in te delen. Een uniforme
regeling is daarvoor niet getroffen.
Zandvoortse arts verwijderde
bloedgroepteken
Donderdagmorgen stond voor de Haarlemse
Arrondissementsrechtbank terecht de Zand
voortse arts C. A. H. G., die ervan be
schuldigd werd in het laatst van 1945. toen
hij, zelf gedetineerd, kamparts op „Duin-
rust" was, het bloedgroepteken in de lin
ker bovenarm van een Zandvoortse land-
wachter verwijderd te hebben.
De verdachte gaf het feit toe. Hij had
een öude kameraad een vriendendienst
willen bewijzen, die reeds veroordeeld
zijnde de herinnering aan deze periode
niet meer met zich wilde meedragen. G.
verklaarde, dat dit feit alleen strafbaar
was indien het onderzoek nog gaande was.
De president bracht hem onder het oog,
dat het wetboek van strafrecht vernieti
ging van sporen met zes maanden als
maximumstraf toestaat en het Bijzondere
Recht het verwijderen van tatouëringen
zelfs met zes jaar of 10.000 boete hono
reert.
Mr. G. W. F. van der Valk Bouman zeide
in zijn requisitoir dat hij ervan overtuigd
was, dat hier geen kwaadwilligheid in
het spel was en G. alleen een vrienden
dienst had willen bewijzen. Hij eiste 200
boete of 30 dagen.
Uitspraak op 22 April.
DISTRIBUTIENIEUWS
Vrijdag bestaat er gelegenheid tot het af
halen van distributiebescheiden te:
Haarlem: Ma tot Mei.
Heemstede: restant M.
Overveen: B.
Toneel
Gaslicht
Een thriller maar één
van de betere soort
Bij gebrek aan gelijkwaardige nieuwe
stukken heeft Ko Arnoldi, directeur van
het Rotterdams Toneel, de tijdens het uit
breken van de oorlog op het répertoire van
zijn vorige gezelschap staande thriller
.Gaslicht" van Patrick Hamilton opnieuw
voor het publiek gebracht. Eigenlijk moet
men Hem daarvoor dankbaar zijn, want
dit lugubere spel van misdaad en sadisme
is niet alleen nog steeds voorbeeldig in zijn
soort, het ontleeut zijn spanning voor een
groot deel aan krachten, die men ook in
het werk van een grootmeester als Strind-
berg in beweging ziet komen. Daarbij is
hij er handig in geslaagd de angstaanja
gende sfeer van het laat-Victoriaanse bin
nenhuis, waar de handeling zich afspeelt,
niet zo hermetisch te sluiten, of de onbe-
zwangerde buitenwereld kan steeds op tijd
tot ieders opluchting over de drempel
komen. De dialogen, speciaal in het ver
hoor dat de hoofdpersoon, Jack Manning-
ham, zijn personeel afneemt en ook in
diens liefdescène met de dienstbode Nancy,
zijn in fascinerend gebruikt alledaags pro
za geschreven.
De bezetting van het stuk is slechts op
één plaats gewijzigd: Cruys Voorbergh.voor
heen de kwelduivelachtige echtgenoot met
een roofmoord op zijn geweten, voerde
thans de regie en heeft zijn rol overgedra
gen aan Ko van Dijk, die er een bijna even
sinistere figuur van maakte. Zijn vulgaire
inborst werd doeltreffend verraden door
zijn weerzinwekkend voorname manier
van doen en zijn sluipende tred. De doem
van deze duistere persoonlijkheid hing zo
alomtegenwoordig over het toneel, dat
men geneigd is de presaties der anderen
er geringer om te achten en dat zou zeer
onrechtvaardig zijn. Willy Haak beleefde
deze nachtmerrie, die haar tot aan de rand
van de waanzin jaagt, aan den lijve. Ko
Arnoldi Hlies, zoals alleen hij dat kan.
langs zijn neus weg de ontnuchterende
humor in de verstikkende atmosfeer.
Waarop berust de populariteit van
Patrick Hamilton? Hij weet, als vrijwel
geen ander, bij de toeschouwers gevoelens
van vrees, beklemming en medeleven op
te wekken. Het gisteren hier vertoonde
stuk is echter slechts in zekere zin een
thriller, want men kent de schurk in het
spel van het eerste ogenblik af. Klaarblij
kelijk heeft hij -zich van deze vorm slechts
bediend om een zo groot mogelijk publiek
te bereiken. Maar om wat te zeggen? Het
bier besproken werk is niet veel meer dan
een enigszins oppervlakkige studie in per
versiteit. Wel: de schildering van de zeden
van het tijdperk waarin de kiemen werden
gelegd voor onze huidige maatschappij.
Dat leren ons zijn latere drama's. Het is te
hopen dat ook die „The Governess" en
„The Duke in Darkness" even geschikt
worden bevonden om hier tot vertoning
te komen. DAyiD KONING.
Negen tabakken voor
Negen tabakken, kostbare ingrediënten en
verfijnde vakkennis maakten .een nieuwe
mixture: TOPIC. Juist iets voor de cri-
tische fijnproever, om er met zijn pret
tigste pijp eens extra voor te gaan zitten!
Niet overal; maar alléén verkrijgbaar bij;
JAN VAN DER PIGGE
GROTE HOUTSTRAAT 81 - HAARLEM
(Adv.)
leraren aan de H.B.S B de heren J. D. de
Jong en dr C. F. A. Bruyning. Aan mej.
A. Th. H. Manhoudt werd op haar verzoek
ontslag verleend als onderwijzeres aan de
gemeentelijke kleuterschool no. 3.
De heer J. P. van Eysderi' werd in de
plaats van mevr. Mensink-Hoogerbeets
gekozen tot lid van de subsidie-commissie
en tot gedelegeerde in het bestuur van het
Witte Kruis en mevr. v. Eck-Thiel werd tot
gedelegeerde in he.t bestuur van de Pro
testants-Christelijke Nijverheidsschool ge
kozen. De communisten stemden in deze
gevallen blanco.
In de vacature-Koejemans is benoemd
verklaard tot lid van de Eerste Kamer de
heer N A. Mourer te Groningen.
Deze zomer zullen circa 27.000 kinderen
an 9 tot 15 jaar een week lang recreatie
kunnen vinden in 10 a 12 oordén in de vrije
natuur die door de D. U. W als verblijfs-
gelegenheid beschikbaar gesteld en volledig
daartoe uitgerust zijn. Het Centraal Werk
comité Vacantie, Stadho\iderslaan 146 te
's Gravenhage, regelt deze kinderuitzending.
Jacques van Tol, alias Paulus de Ruiter
van het beruchte Zondagmiddag-radiocaba
ret, tegen wie enige tijd geleden de 17de
kamer van het Gooise Tribunaal 3 jaar inter
nering met aftrek had geadviseerd een
vonnis, dat de hoge autoriteit te laag achtte |Me
hoorde thans door de 8ste kamer van dit
tribunaal een advies tot 3 jaar en 6 maanden
internering met aftrek tegen zich uitbrengen.
Het ministerie van Financiën heeft even
als voor het eerste kwartaal van 1948 devie
zen beschikbaar gesteld voor het toeristen
verkeer met Zwitserland. Aanvragen voor
reizen, welke vóór 31 Mei 1948 aanvangen
kunnen tot 15 April bij de deviezenbanken
en gemachtigde reisbureaux worden inge
diend.
Alle aangetekende stukken voor Pale-
stina worden thans slechts op risico van de
afzenders op de P.T.T.-kantoren aangenomen.
Twee ontvluchte politieke delinquenten,
een SS-er en een N.S.K.K.-er zijn door de
Rotterdamse politie gearresteerd toen zij met
vervalste papieren in het postkantoor een
groot bedrag wilden innen. Zij verklaarden
dat zij met het geld valse passen hadden
willen laten vervaardigen om naar Zuid-
Amerika te gaan.
Veertien Zuid-Afrikaanse journalisten
arriveerden op Schiphol. Zij zullen tien da
gen op uitnodiging van de KLM.in ons land
vertoeven en scheepswerven, de jaarbeurs,
Friesland, diamantslijperijen. Philips, Zuid-
Limburg en natuurlijk de bollen bekijken.
In Amsterdam zyn de tweehonderd in
strumenten van de roemrijke Prins Bern-
hardkapel. welke na haar terugkeer uit
Indonesië werd ontbonden, verkócht in een
veilinglokaal. De trommels, pauken, hoorns,
trompetten en fluiten zijn nu naar alle wind
streken verspreid en vormen een welkome
aanvulling voor talrijke muziekverenigingen
en harmoniecorpsen.
De Haagse illegale werker P. Wapperom,
die er van beschuldigd werd. na zijn arresta
tie namen van zijn medewerkers aan de S.D.
genoemd te hebben, is door het Bijzondere
Gerechtshof te Amsterdam conform de eis
vrijgesproken.
Te Venlo zyn 500 Oostenrijkse kinderen
aangekomen. Zij gingen naar de kampen in
America en Sevenum. vanwaar ze na een
verblijf van enkele dagen naar hun diverse
pleegouders worden doorgezonden.
In de nieuwe serie postzegels (type Van
Krimpen) is thans de waarde van 5 cent ver
schenen.
HAARLEM EN OMGEVING
Gevraagd
Apothekers-assistente
FLORIJN, Apotheker, Haarlem.
Vierjarig meisje in
de Delft geraakt
Gistermorgen omstreeks elf uur is de vier
jarige Angela Michielsen uit de Voorduin
straat te Haarlem-Noord spelenderwijs jn het
water van de Delft geraakt. Een vrouw zag
de drenkelinge even later boven drijven. Zij
waarschuwde daarop .een bejaarde bewoner
van de Van Riebeecklaan, die het kind. waar
van de levensgeesten reeds waren geweken,
uit het water haalde.
„Haarlems Bloei" schrijft
aan „Bloembollencultuur"
De stichting „Haarlems Bloei" heeft de
zer dagen aan het hoofdbestuur van de
Algemene Vereniging voor Bloembollen
cultuur een schrijven gericht, waarin
bij een eventueel vaststaan van het in
Haarlem blijven van de zetel van „Bloem
bollencultuur" de stichting uiting heeft
gegeven van haar bereidheid al het moge
lijke te doen, teneinde te bereiken, dat het
Krelagehuis ten volle aan de behoeften van
die vereniging zal voldoen.
EXPOSITIE PIET COLDEWEY.
Gistermiddag werd in de kunsthandel
Leffelaar aan de Wagenweg een expositie
geopend van een vijftigtal bloemenschil-
derijen van de schilder Piet Coldewey.
De openingsrede werd uitgesproken
door de heer Jan Tadema, die de talrijke
aanwezigen op geestige wijze een en ander
vertelde over deze amateur-schilder, die
naast zijn zakelijke bezigheden zo'n succes
volle interesse op artistiek gebied heeft.
Hij haalde Berlage's woord aan: „Kunst
is geobjectiveerde ontroering" en zeide te
hopen, 'dat alle aanwezigen op deze expo
sitie iets van die ontroering zouden on
dergaan.
De expositie blijft geopend tot 8 Mei.
Jubilerende ambtenaren
uit de bezettingstijd
Enige weken geleden heeft de heer D. J. A-
Geluk een aantal ambtenaren, die tijdens de
bezetting 25 jaar of 40 jaar in dienst der ge
meente Haarlem waren, doch door het toen
zetelende gemeentebestuur aan hun. jubileum
geen ruchtbaarheid hebben gegeven, gehul
digd. De namen der jubilarissen waren:
H. Aarts, J. N. Arendsen, N. Bakker, A. J.
Barnhoorn. J. Beekelaar, W. Beider, H. Th.
van den Berg, J. H. Beverdam, H. K. J.
Bleijendaal, F. Boone, J. A. Borrenberg, J.
Bosma. C- Bou'.onois, E. G- Bbuwrftan. T.
Braaksma. H. var Brederode, H. Broekmeijer,
W. H. Capeihoff. J N. van Dam. L H. Ded-
ding. P. Dekker. J. L. van Deursen, A. Duite-
meyer, J. P. Eichhorn, W. van Elk, F. van
Es, P. J. van den Eynde. L. J. Felix, E. A. J.
H van Ghert, J. van der Giezen, J. P. Grif
fioen, G. Groeneveld, C. Harmans, A. Herse-
voort, A- Hoogland, J. Hopman. P. Hijnen, F.
Jansen, G. F. Jurgens, F Kamermans, J.
Kampinga, T, A. Kenniphaas. A. F M Kip-
hardt. A. J. Kloek, J. H Koch, S. Koger. J-
Kolk, I. C. van der Kroef, H J. Kuvener,
L. Kuijper, H. Lagerwaard.H. K. Lahaise,
J. P. Lewis. M. L. Lindhouf, G. J. Looyen,
J. J. Mertens, W. S. Meyers, C. de Mink. \V.
Monde, L. V. Nicolai. H. A. Nupoort, F. de
Nijs. A F. P. Onderwater. F. P. Otte, P? C.
Pieters, P. H Pieters, J. Plooijer. J. A. Pij-
zelman, J P. F Regter. T. Reinink. H van
Rcijendam, J- F Roekens. M Rumpff, H. J.
Rijnhart, A. J. Scheelings, J H. Scherpfn-
huyzen, J L Schouten. J M. Schreuder. A.
Segerius, P. M van der Sluy6, R. P. Smit, G.
Smits. H. Snoeks, J L. Sparreboom, H. A.
Spijker. J. W. A. Stalpers, K. Stiekel, H. Th.
Stokman. J. J van Straaten, C. Timmer, S.
C, Timmermans, N. J. Twisterling, G. Veld
kamp. L. Velthuvsen. W. Vermeer. W. Ver
meren W. G. C. Visarius. M Vlaming. W. C.
van Vliet. E. Vogel J. K Wagner D van
der Want. J van Waveren, Th. J H v.
Waveren, Mej. T. F. de Wilde. H- J. Wijd-
oogen. J. Zieren, C. Zonneveld, H. J. Zuuren-
donk, D. Zwart, H. Zwart
llste
(oits
[eat'
istel
reze
ilan
■ebrt
linrl
luit!
luits
pee
Se
en j
ime
lost
ba
De heer J. J. Bies, thans werkzaam als ine
beambte op de afdeling verificatie van de aai
Grafische Inrichting Joh. Enschede en Zonen üx
N.V. hoopt op 15 April zijn gouden jubileum
te vieien.
In de Broedergemeente Parklaan wordt
ek
'in
houden wahrbij de nieuwste Suriname-fïïm
wordt vertoond. Spreker is de heer Sijthoff
van Zeist.
„Raadselen van leven en flood", is het
onderwerp dat voor de gemeenschap Haar
lem van het Humanistisch verbond, geeste
lijk centrum voor buiten kerkelijken, door
de heer M. G. Warffemius a.s. Zondagmorgen
besproken zal worden in een bijeenkomst die
gehouden wordt in café Brinkmann, Grote
Markt.
Een stilleven van de 83-jarige schilder
A. J. Grootens is op de tentoonstelling in de
kunstzalen Heerkens Tfcijssen aangekocht
door het gemeentebestuur van Haarlem.
Voor het in Amsterdam door de Neder
landse Organisten Vereniging gehouden
examen voor organist slaagde de heer G. J.
Verplanke te Haarlem.
Nu één keuze: CHEVROLET!
VAN LENT HEEMSTEDE TEL. 28810
(Adv.)
SCHEEPVAART
K. N. S. M. Ardea, 5 April te Burriana
van Tanger Ariadne. 5 April van Oran naar
Gibraltar Draco, 5 April te Odense van Am
sterdam. Karei. 5 April van Bremen naar
Hamburg Odysseus, 5 April van Napels n.
Genua. Orestes, 5 April te Famagusta van
Beiroet. Bacchus, 6 April Dungeness gepass.
van Livorno naar Rotterdam. Titus. 5 April
Ouessant gepass v. Gibraltar n. Amsterdam.
MIJ. NEDERLAND. Bali, 5 April van
Sorong naar Makassar. Rondo, 4 April van
Veracruz naar New Orleans. Sumatra, 6 April
te Marcus hoek van Newport News naar'
New York. Talisse. 5 April van Marseille n.
Genua. Van der Waals, 1 April te Kolweit
van Bahrein naar Karamskar.
VINKE EN CO. Loppersum, 6 April
Finisterre gepasseerd van Antwerpen naar
Marseille.
K. P. M. Bakongan, 6 April van Rotter
dam naar Batavia.
Sport In 't kort
DE RACING KOMT ZATERDAG THUIS.
De spelers van RCH, die een reis naar
Bristol maken, zullen niet vandaag, maar
Zaterdag in Haarlem terugkeren.
Amsterdamse Beurs
Koninklijke Olie.
Unilever
Philips
A. K U
Fokker
Nederlandse Ford
Nederlandse Kabel
v. Berkei's Patent
Scheepvaart-Unie
Holl.-Amerika Lijn
Deli Maatschappij
H. V A
A'dam Rubber
Ned. Handel Mij..
N.-ï Handelsbank
Büliton Mij. II
Slntkoers
gisteren
350
322
2831/2
181
384
311
132y2
193 V'z
223
227
265
1231/z
524
j^nings-'
koersen
344
3171/z
28214
177
grote voorraad onderdelen
AMSTF.RD RIJTUIG MIJ.: OFF DEALER
OFFICIËLE PUBLICATIE
INLEVERING TEXTIELRANTSOEN-
BONNEN „C 82".
Het C.D.K. deelt mede. dat handelaren in
textiel de rantsoenbonnen voor textiel voor
zien van de letter en het nummer „C 82"
voor het laatst in de week van 18 t./m 24
April a s kunnen inleveren ter verkrijging
van toewijzingen Zoals reeds werd gepubli
ceerd zijn bovengenoemde rantsoenbonnen
na 11 April voor de consument niet meer
geldig.