Haarlems Dagblad
Rechtse revolte in Costa Rica
Ons Zuiden
Razende menigte molesteert
de Nederlandse delegatie
Voorlopige Joodse regering
voor Palestina gevormd
Per jaar 10.000 woningen meer
als er niet „zwart" gebouwd werd
62e Jaargang No. 18912
Bureaux: Grote Houtstr 93, Tel. Adv. en Admin.
«2 J0724, 14825, Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
jrukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Woensdag 14 Spril 1918
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4.50 Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
lE rijdt in wilde regenvlagen
y naar het Zuiden en vraagt u af wat u
de zonderlinge gedachte heeft gebracht,
een maand als April van enkele vacan-
■dagen te kunnen genieten. De Limburgse
Jlhen druipen, de Limburgse velden zien
triest uit. Modder spat tegen de auto op.
#$Iotorvrachtwagens denderen over de
hoofdweg, maar vriendelijker leven toont
niet. De dorpen schijnen uitgestorven.
Roermond haast hier en daar een enke-
t jjng, gedoken in zijn jaskraag, zich door
#j Stille straten met deftig-provinciale gevels
A in gesloten gordijnen. Het restaurant is
ehemerig, vol verlaten stoelen en tafels en
'e zijt getweeën de enige gasten. De kellner
jaapt. Moet hier in deze tijd des jaars geen
:ermis zijn? Hij kan het zich niet voorstel
en. Misschien in Mei, geeft hij aarzelend
óe. Wij zien elkaar twijfelend aan. Regen
k [lettert tegen de ruiten en de wind giert
om de kerk. Mei schijnt nog jaren van ons
lerwijderd. Ge rijdt verder. De storm rukt
ian de auto, de ruitenwissers snorren ter-
jend. Bij een benzinepomp staart een
vrachtwagen-chauffeur verbaasd naar de
etters GZ. Wat doen die hier? Zeker een
man die zich in de kalender vergist heeft,
lènkt hij zichtbaar.
Maar diezelfde middag al straalt Limburg
in zonnige lenteglaris. Ge zijt in Maastricht
£n het is schoon oud en nieuw tevens en
vol leven en eigeh sfeer, gelijk ge het u
van vroeger herinnert. De rivier gaat haar
brede, statige gang, de bruggen liggen hoog
grootsteeds, er zingen klokken van de
oude St. Servaas en zij getuigt zwijgend
van vele eeuwen. Het Vrijthof is een onzer
schoonste pleinen' gebleven. Welk een
stemming, welk een vrede, waarin het in
zijn boomkronen de bloeiende lente ont
vangt. Geen oorlog, geen bezetting, geen
emoties van tot ontzet oprukkende vreemde
legers hebben de rust der Historie kunnen
verdrijven.
Ge ziet modern Maastricht: zijn levendig
centrum vol fraaie winkels, uw blinkend
modern eigen hötel. Ge kijkt door de ruiten
een restaurant;' alles daarbinnen is pas
geschilderd, keurig en smetteloos. Ook de
straten: Maastricht ziet er zo wel-onder-
houden uit dat ge als Hollander denkt: hoe
verven wij de achterstand ooit bij?
's Avonds verwoi^ert het u al niet meer,
als gij een huisvrouw om halfelf haar
straatje nog ziet schrobben.
Eerder zijt ge de schone landouwen al in
.„jsneld in het laatste licht van de voor
avond en hebt veel in bloei gezien, dat bij
nog kaal is en de pracht der kleuren
vermoed, die ge de volgende morgen in
volle zonneschijn zult zien stralen. Dan is
het waarlijk lente en dit is waarlijk liet
Zuiden. Een milder klimaat dan bij ons,
al waait er nog een fris briesje. Boomgaar
den vol bloesems. En al de kleurenpracht,
die de brede hellingen van dit heuvelland
wijd uitzicht kunnen bieden. Ge slaat
een smalle weg in en glijdt door die kleine,
Ir. pittoreske dorpen waarvoor dit land ver
maard is en waar ge de natuur en de sfeer
al schijnt te proeven van een verder Zui
den: Frankrijk. De smalle weg slingert zich
en laag. Ge klimt dorpjes binnen en
daalt plotseling. Het is vol verrassing en
1 afwisseling, tot plotseling een barrière
voor ons opdoemt: de Duitse grens. En een
uur later weer een andere: de Belgische
grens. Geen deviezen voor dit uitstapje
hebbend koerst ge er telkens van weg; het
in deze dagen nog herhaaldelijk gebeu
ren en doen denken aan de dwaasheid van
een tijd, die meer barrières heeft opgericht
dan enige vorige en de wijde schoonheid,
door de Natuur geschapen, dat prachtige
brede landschap, in partjes verdeeld heeft
|en afgesloten. „Ga langzaam die. helling af",
de reisgezel, op de kaart kijkend,
|„anders rol je Duitsland binnen en worden
wij in beslag genomen of zoiets".
Wij glijden langzaam omlaag. Het is hier
look te schoon en bekoorlijk om te snellen.
Met verwondering bezoeken wij Vaals,
it ik vergeten was en dat nog even
vreemd is als vroeger: een kleine hap uit
een stadsstraat, met hoge huizen, ergens op
de top van een heuvel. Met een grens-
iL! barrière. In Epen is er een dele in zomer-
2» hotelletje, dat zowaar al veel lente-gasten
heeft, maar Valkenburg met zijn grote
hotels is wonderlijk stil en het Geuldal
liefelijk en dromend alsof het geen drom-
|men vacantia-houders kent.
De boomgaarden bloeien, de lente praalt.
65 Oude kastelen in bosschages liggen roerloos
en gesloten tegen de hellingen. Ge glijdt
verder om even de mijnstreek te zien, in
zwart en grimmig contrast temidden van al
die blijde kleur.
Zo is het die enkele dagen geweest. En
ondanks al die barrières heeft de lente het
toch in u gewonnen en hebt ge de noden
der tijden en de spanningen ener wereld,
die nog niet geleerd heeft dat zij vóór alles
datgene moet vermijden dat haar niets dan
rampen heeft gebracht, voelen plaatsmaken
in uw bewlislzijn voor al deze schoonheid.
Hetgeen goed is en moed geeft. Toch hebt
ge de glooiende velden van Margraten, het
Amerikaanse soldatenkerkhof met zijn
twintigduizend doden onder twintigduizend
kruisen steeds dezelfde kruisen met de
zelfde letters, in dezelfde vierkanten met
rechte paden, in militaire carrés, bezocht.
Maar de lente is blijven winnen.
In Maastricht vooral hebt ge de pittig
heid en bewegelijkheid weer gevonden, die
sfeer waarin altijd iets gebeurt, die het
Zuiden van het Noorden Onderscheidt.
Zelfs midden in de nacht hebt ge luid een
aria horen zingen, weergalmend tussen de
huizen. Hier wordt veel gezongen; dit is de
stad van de Maastreechter Staar. Op Zon
dagmorgen is het stil geweest: 's middags
wordt de stad weer van yreugd en muziek
vervuld. Een fanfarekorps trekt over het
Vrijthof. Een even later, op de Markt,
schetteren nieuwe klanken. Een ander
korps. Bussen vol mensen in vrolijke
stemming glijden voorbij. En Belgische
auto's. Bijna geen Hollandse meer. De
avond tevoren hebt ge een politieke massa
betoging horen besluiten met het Wilhel
mus na een jolig: Waar in 't bronsgroen
eikenhout 't nachtegaaltje zingten men
heeft u gevraagd: „Hebt ge eigenlijk geen
Noordhollands volkslied?"
Zouden onze mensen en steden vrolijker
en bewegelïjker worden, als de gemiddelde
temperatuur boven de Moerdijk enige
graden stijgen wou? Als het dus iets milder
Werd? Ik weet het niet. Misschien. R. P.
AMERIKAANSE MIJNSTAKING.
Nog lang niet alle arbeiders in de Ame
rikaanse vlamkolenmijnen hebben het werk
hervat. Duizenden willen niet eerder de
mijnen ingaan voordat ook Lewis' zaak
wegens ongehoorzaamheid aan de recht
bank geregeld is.
Intussen konden talrijke mijnen weer in
bedrijf worden gebracht.
ge
ONTVANGST IN DJOKJA
Nederlands-Indische regering
stelt de republiek verantwoordelijk
Aneta's speciale correspondent, die met de UNO-delegatietrein de reis naar Djokja
meemaakte, heeft Dinsdagmiddag uit Kalïoerang geseind dat in Nederlandse delegatie-
kringen de mogelijkheid niet uitgesloten geacht wordt, dat de delegatie zal besluiten
naar Batavia terug te keren in verband met incidenten, die zich te Djokja voordeden
na de aankomst van de delegatietrein. De correspondent seint, dat bij de aankomst
van de trein in Djokja, Maandagavond, het station overstroomd werd door een menigte
die naar de reizigers opdrong, beledigingen schreeuwde en spuwde naar Abdoel Kadir
en Hoessein Djajadiningrat. Abdoel Kadir's secretaris, Gandi, incasseerde de voor
zijn chef bestemde stokslagen. Het volk kon door de geringe politiemacht niet worden
bedwongen en deze deed hiertoe ook geen pogingen. De treinreizigers werden ge
dwongen spitsroeden te lopen door de schreeuwende, slaande en spuwende menigte,
op hun weg naar de auto's. Vrijwel alle reizigers van de Nederlandse delegatie en de
pers zijn hierbij iets van hun bezittingen kwijtgeraakt.
Bij de republikeinse delegatie zal in
overleg met de leiding van de Nederlandse
delegatie zeer ernstig .worden geprotes
teerd en Nederlandse kringen achten de
mogelijkheid van een tereugkeer der Ne
derlandse delegatie naar Batavia niet uit
gesloten, indien .van republikeinse zijde
geen of onvoldoende excuses worden aan
geboden.
Onduldbaar
Betreffende de gebeurtenissen zij de
aankomst van de delegaties in Djokja
heeft de Nederlands-Indische regering
heden ,het volgende communiqué uitge
geven:
„Naar aanleiding van de berichten om
trent de \Qjandige en beledigende betogin
gen en handtastelijkheden te Djokja bij
aankomst van de Nederlandse delegatie,
welke berichten eerst hedenmorgen bin
nenkwamen, is de regering met de Ne
derlandse delegatie in contact getreden
over hieraan te verbinden consequenties.
De republikeinse autoriteiten waren blijk
baar niet in staat deze gebeurtenissen te
voorkomen of tegen te gaan. De regering
wenst de Nederlandse delegatie niet aan
dergelijke beledigingen en. bedreigingen
blootgesteld te zien en kan moeilijk, aan
nemen, dat de daardoor geschapen atmos
feer voor verdere besprekingen te Djokja
geschikt is. Zodra bericht van de leiding
der delegatie is ontvangen zullen definitieve
besluiten bekend worden gemaakt. De
regering verklaart uitdrukkelijk, dat zij
de republikeinse autoriteiten voor de vei
ligheid van de Nederlandse delegatie en
van de door deze delegatie medegebrachte
goederen en uitrustingen aansprakelijk
stelt".
De speciale correspondent van Aneta
seinde gisteravond, dat de voorzitter der
republikeinse delegatie, Roem, de sultan
van Djokja, alsmede de militaire gouver
neur van Djokja naar Kalioerang zijn ge
komen om aan Abdoel Kadir hun veront
schuldigingen aan te bieden voor de ge
beurtenissen met de delegatietrein. Daar
na gaf Roem de volgende verklaring:
„Ondanks maatregelen en voorbereidin
gen, die getroffen waren door het comité
van ontvangst teneinde een goede ont
vangst voor de leden van de Commissie
van Goede Diensten en de beide delegaties
te verzekeren, heeft het geheel buiten de
verwachting om kunnen plaats hebben,
dat enkele personen uit de mensenmenig
te, die zich naar het station Djokja had
begeven om getuige te zijn van de aan
komst der delegaties, zich onbehoorlijk ge
droegen jegens de delegatieleden en andere
gasten. Deze gebeurtenissen worden ten
zeerste betreurd en door de regering zijn
stappen genomen, teneinde te bewerken,
dat dergelijke incidenten zich niet meer
zullen herhalen".
Over het gebeurde bij aankomst van de
delegatietrein te Djokja verneemt Aneta
qo'g het volgende: Aan het station stonden
duizenden toeschouwers in dichte rij „Mer-
HET „PAKKETTEN-RAPPORT"
Beschuldigingen tegen
„London Committee"
afgewezen
De voorzitters van het voormalige
„London Committee" van het Nederlandse
Rode Kruis, de heren jhr. ir. O. C. A. van
Lidth de Jeude, mr. B. Ph. baron van
Harinxma thoe Slooten en Th. de Meester
hebben geantwoord op het z.g. „Pakket-
tenrapport" der commissie-Vorrink. Dit
antwoord betreft in het bijzonder het ge
deelte van het rapport, dat betrekking
heeft op het zenden van pakketten aan
Nederlapdse gevangenen in Duitsland. Ten
aanzien van de conclusie van het rapport:
„De bij herhaling geuite verontschuldiging
van Nederlandse zijde, dat de pakketten-
zendingen aan politieke gevangenen en
gedeporteerde Joden niet mogelijk waren,
maakt weinig indruk, als men weet hoe
andere regeringen dit aanpakten" wordt
verklaard, dat de Commissie-Vorrink er
kend heeft, dat hulp van buiten de blok
kade uiterst moeilijk was. Bij de beschul
digingen, die gebaseerd zijn op het feit,
dat politieke geïnterneerden uit de Scan
dinavische landen wel pakketten ontvin
gen, heeft men blijkbaar vergeten, dat het
de politiek der Duitsers was, Denemarken
zorustig mogelijk te houden en voorts
elke gelegenheid aan te grijpen om in con
tact met Zweden te blijven. Het Noorse
comité in Londen heeft verklaard, dat het
pract'isch niets voor de Noorse gevangenen
in Duitsland heeft kunnen doen. Wat ge
daan werd, geschiedde buiten het Noorse
comité in Londen om.
De voorzitters van het voormalige ..Lon
don Committee" wijzen dan ook alle be
schuldigingen in het „Pakkettenrapport" af
en betreuren het, dat de commissie-Vor
rink geen der leden van het vroegere Lon-
dense comité in de gelegenheid heeft ge
steld, kennis te nemen van het rapport
voordat dit openbaar werd gemaakt.
De vorige maand werd uit Praag gemeld,
dat daar de Nederlander Jan Klein gear
resteerd was wegens het smokkelen van
juwelen. Een nader onderzoek heeft uitge
wezen, dat de gearresteerde Jan Maly heet
en Ockrainer is. Bij deze smokkelaffaire is
ook geen Nederlandse transportonderneming
betrokken, zoals aanvankelijk was gemeld.
deka Merdeka" schreeuwend, toen de trein
binnenstoomde. De delegatie en de Com
missie van Goede Diensten werden twintig
minuten op het perron tentoongesteld voor
een dichte tribune van schreeuwers met
gebalde vuisten. Daarna moest men spits
roeden lopen te midden van het geschreeuw
en de gebalde vuisten langs een pad, dat
slechts een meter breed was en door de
menigte heen naar de stationshal voerde,
waar een auto gereed stond voor Moham
med Roem, die geen acht sloeg op zijn
gasten en als eerste verdween.
Eerste „Marshall-tarwe" is
onderweg naar Nederland
De eerste leverantie in het kader van de
Marshall-hulp aan Nederland zal bestaan
uit een scheepslading van 10.000 long ton
tarwe, die met het ss „Prins Willem II"
verscheept zal worden. Gisteren, de eerste
„dag van uitvoering" van het plan-Marshall
is men met de lading te Galveston (V.S.)
begonnen. Het schip vertrekt nog heden.
Het eerste Amerikaanse schip, dat in het
kader van het plan Marshall graan naar
Italië brengt, is de haven van Napels bin
nengelopen. Het heeft 8.000 ton graan aan
boord.
Het Amerikaanse departement van Land
bouw maakt een noodtoewijzing van 3500
long tons aan olie-zaadkoek en -meel aan
Nederland «bekend, ter voorziening in
dringende behoefte. De aankoop zal via de
normale handelskanalen geschieden.
Russen torpederen Engelse
koeriersdienst in Wenen
Twee Britse militaire koeriers, die zich
gisteravond naar de luchthaven van het
garnizoen van Wenen wilden begeven
werden door de Russische controlepost
teruggestuurd. Zij moesten verzegelde, voor
Londen bestemde rapporten naar het vlieg
veld brengen.
Een officiële Britse woordvoerder noem
de deze laatste Russische daad een regel
rechte schending van de overeenkomst van
de Europese adviescommissie. De Britse
gemachtigde, generaal Galloway, zal een
krachtig protest indienen. De Russen heb
ben tot dusverre nog niet geantwoord op
het eerste Britse protest tegen het ophou
den van Brits verkeer op de hoofdweg tus
sen Wenen en de zóne.
Sedert gisteren prijkt op het emplacement van de Centrale Werkplaats der Neder
landse Spoorwegen te Haarlem de jongste aanwinst van het Nederlandse locomo-
tieyenpark, nl. de eerste van de drie in Zwitserland bestelde nieuwe eleclrische
machines. Deze van buffer lot buffer ruim' 16 meter lange, circa 100 ton wegende
jumbo heeft zes assen, waarvan twee loopassen en vier door acht tractiemoloren aan
gedreven assen. Na de montage en proefritten zal de locomotief zowel voor goederen-
4 als personentractie dienst doen.
Nieuwe beroering in Latijns-Amerika
Communisten opgeroepen ter verdediging der hoofdstad
Sportvliegtuig stortte
bi| Scheveningen in zee
Piloot, die naar het strand
wilde zwemmen, door drie
jongens gered
Dinsdag omstreeks half vier is ter hoogte
van Scheveningen een eenmotorig Tiger
Moth-sportvliegtuig van de Rijkslucht
vaartschool in zee gestort, op betrekkelijk
korte afstand van de kust. De piloot, de
heer Leemhuis, die slechts licht aan het
hoofd gewond was, ontdeed zich van
enkele kledingstukken en zwom naar het
strand. Halverwege geraakte hij echter
uitgeput, waarop drie Haagse jongens, die
op het strand aan het zonnebaden waren,
zich in zee begaven. Zij trokken de piloot,
die op zijn gewatteerde vliegerjekker was
blijven drijven, naar het strand. Hij werd
rnet een ziekenauto naar een ziekenhuis
overgebracht. Het vliegtuig is gezonken.
Moordenaar van A. M. de Jong
naar ons land overgebracht
De moordenaar van de auteur A. M. de
Jong, de ex-SS'er Van G., is uit Parijs per
KLM-toestel op Schiphol aangekomen. De
ex-SS'er. die in Spanje was opgespoord, is
op verzoek van de Nederlandse justitie aan
ons land uitgeleverd.
Van G. heeft in samenwerking met B.
die reeds eerder gearresteerd werd, oi
Maandagavond 18 October 1943 de bekende
schrijver A. M. de Jong in zijn villa te
Laren vermoord. Zij gaven voor van de
luchtbescherming te zijn. Nadat De Jong
de twee mannen in zijn woning had gela
ten, vriendelijk had ontvangen en bedankt
voor hun waarschuwing dat er licht uit
straalde, wilde hij hen weer uitlaten. In de
gang echter trokken zij hun revolvers en
vuurden enkele schoten op De Jong af,
waarna zij verdwenen.
Het woord is aan...»
Henry D w 1 g hst
Sedgwick:
De fundamentele waarheid van
democratie is het geloof, dat de
werkelijke genoegens van het
leven vergroot worden door ze te
delen.
MOSKOU ANTWOORDT:
„Triëst-overdrachf in deze
vorm onaanvaardbaar"
De Sovjet-Unie heeft <le wijze, waarop
de voorstellen van dc V.S.. Frankrijk en
Engeland voor het teruggeven van Triest
aan Italië werden gedaan, „onaanvaard
baar" genoemd.
In het Russische antwoord wordt ver
klaard: „Het voorstel om door middel van
correspondentie of het bijeenroepèn van
bijzondere conferenties te beslissen over de
kwestie van een herziening van het vredes
verdrag met Italië, ten aanzien van een of
ander deel, wordt als onaanvaardbaar be
schouwd en als een schending van de ele
mentaire principes van democratie".
Superforten naar Europa
Van een vliegveld in Kansas (V.S.)
zijn gistermiddag „verschillende
series" Superforten opgestegen „met
beslemming voor Europa". De vlucht
wordt als een oefening aangeduid,
maar algemeen hecht de Amerikaanse
pers. aan een en ander een grote
politieke betekenis.
Aantal en einddoel der vliegtuigen zijn
niet bekend gemaakt, maar ooggetuigen
bevestigen dat er gisteren 27 van deze
luchtreuzen alleen van Kansas gestart zijn.
Men gelooft dat zij alle gestationeerd zul
len worden op het vliegveld Furstenfeld-
bruch in de Amerikaanse bezettingszone
van Duitsland.
.Britten schoten tekort", concludeert UNO-Commissie
Conferentie van Bogota
wordt heden hervat
De regering van Costa Rica heeft het
diplomatieke corps te San José, de hoofd
stad van het land, verzocht deze stad onder
zijn bescherming te nemen tegen gewapen
de rechtse opstandelingen die de stad na
deren, zo deelt Washington mede.
Volgens het Amerikaanse departement
van Buitenlandse Zaken is Puerto Limón,
aan de Oostkust van Costa Rica reeds in
handen der opstandelingen gevallen.
Zware gevechten gaande.
Men verwacht te San José straatgevech
ten. daar de communistische „vanguardia"-
partij haar aanhangers per radio opriep
naar het hoofdkwartier van de vakvereni
ging te komen.
Later werd gemeld, dat de vanguardisten
de telefooncentrale te San José hebben
overgenomen en leden van het personeel,
die niet geheel aan de kant van de com
munisten staan, weren. Men gelooft niet,
dat de troepen van de regering de stad
kunnen houden.
Uit Cartago, op een na de grootste stad
van Costa Rica, worden zware gevechten
gemeld.
Te Panama werd later bekend, dat
de pogingen van buitenlandse diploma
ten, om de burgeroorlog in Costa Rica
tegen te houden, zijn mislukt. Cartago,
20 km van San José, en Limón, aan de
Oostkust, zijn in handen gevallen van
de rechtse opstandelingen onder José
Figueres.
De communistische leiders hebben
verdedigingsstcllingen in San José op
geworpen en 'zouden gereed zijn, de
stad huis voor huis te verdedigen.
Reeds 700 doden in Bogota.
Radid New York heeft bekend gemaakt,
dat de Pan-Amerikaanse qpnferentie, die
door de ongeregeldheden in Columbia was
onderbroken, heden in Bogota zal worden
voortgezet.
Naar schatting is inmiddels aldaar het
aantal doden tengevolge van de revolutie
tot 700 gestegen. Het herstel van de ^chade
aan gebouwen zal tien jaar vorderen.
Reuters correspondent meldt, dat men de
toestand in de stad thans geheel meester is.
Slechts sporadisch wordt nog geschoten.
Men heeft een begin gemaakt met de op
ruimingswerkzaamheden.
De regering verwacht dat einde dezer
week de orde en rust volkomen zullen zijn
teruggekeerd. Alle delegaties ter conferen
tie hebben de beschikking over een mili
taire lijfwacht.
Nieuwe ongeregeldheden
Latere berichten doen echter weer twijfel
van de Columbjaanse regering. Zo meldt
het Amerikaanse departement van buiten
landse zaken dat volgens een onbevestigde
mededeling Puerto Berio, de voorhaven van
Medellin, verbrand en in handen van de
communisten is.
Volgens een ander onbevestigd bericht
uit Medellin is gisteren te Caracoli een
trein met troepen tot ontsporing gebracht
en zijn deze troepen thans in gevechten ge
wikkeld.
Marshall's leven bedreigd.
De correspondent meldt nader, dat het
leven van minister Marshall Vrijdag in ge
vaar was, toen de radio van de opstande
lingen hem beschuldigde van medeplichtig
heid aan de moord op Gaitan, de leider der
liberalen. De regering heeft het verblijf van
Marshall onmiddellijk laten bewaken.
De Nederlanders In veiligheid
Volgens uit Bogota door de Amerikaanse
regering ontvangen berichten bevindt de
Nederlandse kolonie aldaar zich in veilig
heid; in de kanselarij van de Nederlandse
legatie heeft echter een brand gewoed.
Massale vlucht
uit Jeruzalem
Het Joods Bureau heeft officieel de vor
ming van een voorlopig Joods kabinet be
kend gemaakt. Dit kabinet, dat 13 leden
telt, zal de kern vormen van de voorge
stelde Joodse staat in Palestina. Het is
samengesteld uit 12 ministers en een re
geringshoofd. Hun namen worden voorlo
pig geheim gehouden.
Dit kabinet zal de regering over Joods
Palestina 16 Mei overnemen.
Verder zal een regeling getroffen wor
den voor beheer van het voedsel. Perelson,
plaatsvervangend burgemeester van Tel
Aviv, zal als „voedselbeheerder" optreden.
De bekendmaking van deze kabinetsfor
matie, twee dagen voor de bijeenkomst der
speciale UNO-vergadering voor de kwestie
Palestina heeft deze assemblée der UNO
voor een voldongen feit gesteld. Het
lijdt hierna geen twijfel meer of de Joden
zullen alleen genoegen nemen met een zelf
standige Joodse staat in het Heilige Land.
Critick op Engels beheer.
De commissie der UNO voor Palestina
oefent inmiddels in een rapport aan' de
Algemene Vergadering critiek op Engeland
wegens zijji „gebrek aan samenwerking"
en verklaart, dat tenzij onmiddellijk krach
tige ma'atregelen genomen worden, Pales
tina in een chaos gestort zal worden.
De commissie verwijt de Britse autori
teiten vooral, dat zij:
1. de commissie geweigerd hebben eer
der dan 1 Mei naar Palestina te gaan;
Ex-wethouder van Bloemen-
daal in vrijheid gesteld
In de zaak tegen de ex-wethouder van
Bloemendaal J. K. heeft de eerste kamer,
van het Haarlemse Tribunaal uitspraak ge
daan en hem een internering opgelegd van
vijf jaar, waarvan de periode van voor
internering tot Woensdag 14 April onvoor
waardelijk en het andere deel voorwaar
delijk. K. was er van beschuldigd, Joden
lastig te hebben gevallen, propaganda te
hebben gemaakt op het- Raadhuis en op
scholen en lijsten te hebben samengesteld
van wachtlopers en van studenten, die in
aanmerking kwamen voor arbeidsinzet.
EERSTE KAMER
De Eerste Kamer begon Dinsdag met de
debatten over de begroting van Volkshuis
vesting en wederopbouw. Noch de heren
Woudenberg (Arbeid) en Kraay-
vanger (KVR), die namens de regerings
partijen spraken, noch de heren R e ij e r s
(C.-H.) en Hommes (Ai-R.) van de op
positie konden iets anders constateren
dan dat het nog altijd bedroevend is wat
er tot dusver aan wederopbouw, speciaal
aan woningbouw is gepresteerd en dat het
blijkens de eigen opgave van het depar
tement de „zwartbouwers" voor de wind
gaat. Het was begrijpelijk, dat alle sprekers
de nieuwe bewindsman niet welwillendheid
en zelfs met vertrouwen tegemoet kwa
men. Al was het alleen maar dat men in
deze situatie elke verandering een verbe
tering acht. Maar de woorden van lof van
de heer Kraayvanger aan het adres van
de heren Neher en Vos konden best enige
uitleg verdragen. Beter dan een jaar ge
leden is het nog niet eens, moest de heer
Woudenberg erkennen; en de katholieke
afgevaardigde moest zeggen, niet te be
grijpen waarvoor eigenlijk de meer dan
5000 ambtenaren van het departement die-
beïdsproductiviteit; voor welk laatste hij
zelfs een, sociaal verantwoord, tarïefloon
aanprees. Het begin van decentralisatie,
dat blijkt uit de ruimer inschakeling van
de gemeenten in de woningbouw, juichte
hij toe. Hierin was de heer Reijers hem
voorgegaan. Hetgeen van een burgemeester
niet anders te verwachten was. Ook vond
de C.-H.-woordvoerder het reeds een gun
stig teken, dat de vroegere ministers van
dit departement, die van huis uit ambte
naren waren, nu vervangen waren door
een Bestuursman en wel een burgemeester.
De heer Woudenberg vond' het een triest
verschijnsel dat er 10.000 woningen per
jaar meer gebouwd hadden kunnen zijn,
als er maar niet zwart gebouwd was. Hij
waarschuwde tegen het bouwen van wo
ningen gelijk die destijds in Amsterdam
veel voor kwamen, met tweehoog-vóór en
driehoog-achter. En met nog meer klem
waarschuwde hij, de huren niet te verho
gen, vóór en aleer bekend zou zijn ge
maakt, welke compensaties in loonsverho
ging daarvoor zouden worden gegeven aan
de mensen met kleine inkomens.
Aan het begin van de vergadering werd
2. geweigerd hebben een geleidelijke
overdracht van het gezag toe te staan;
3. het de commissie onmogelijk gemaakt
hebben, de Arabische en Joodse milities
van te voren te organiseren;
4. financiële en economische maatrege
len genomen hebben zonder overleg met de
commissie.
Het Arabische verzet en de afwezigheid
van een internationale legermacht ter on
dersteuning van de commissie zijn eveneens
factoren, die de uitvoering van het delings
besluit onmogelijk gemaakt hebben, zo
luidt het rapport.
In het rapport wordt tenslotte gezegd,
dat indien er geen wapenstilstand komt,
de strijd in Palestina in de komende weken
nog in hevigheid-zal toenemen. Om de
orde in Jeruzalem te handhaven zou vol
gens het rapport behalve de plaatselijke
Arabische en Joodse politie een politie
macht van 1000 niet-Joden en niet-Arabie-
ren nodig zijn. Voor de bescherming van de
commissie zelf zou een bataljon nodig zijn.
De rest van het 42 pagina's tellende rap
port is een samenvatting van twee vorige
rapporten aan de veiligheidsraad.
Jeruzalem voor de finale.
Jeruzalem is thans vrij gemaakt voor de
strijd tussen Joden en Arabieren. De Brit
ten treffen thans alle voorbereidingen om
de stad te verlaten en het Amerikaanse
consulaat wordt per vliegtuig geëvacueerd.
Men dringt er bij allen die nog ontsnappen
willen op aan, thans de stad te vérlaten
voordat de poorten naar de buitenwereld
gesloten worden.
Er is geen twijfel aan, dat de Britten
vóór de 15e Mei het land zullen hebben
verlaten.
Rijke Arabische families vertrekken met
vrouw en kinderen naar Transjordanië of
de Libanon, doch de Joden willen blijven
en zij die toch willen vertrekken wordt
onder het oog gebracht, dat Palestina nu
het vaderland der Joden geworden is.
Evacuatie In ijltempo.
Gisteren probeerden de Britten nog een
wapenstilstand tot stand te brengen toen
de Joden en Arabieren slaags geraakt wa
ren in de wijk Sheikh Jarah, doch de Brit
ten verloren een dode en een gewonde en
moesten met behulp van machinegeweer
vuur de rust herstellen. Er vielen voorts 34
Joden en 7 Arabieren in dit treffen.
Iedere dag is de weg van Jeruzalem naar
Haifa vol met Britse voertuigen. De Brit
ten evacueren in ijltempo. Grote schepen
liggen in Haifa voor anker om de man
schappen en 't materieel in te laden. Iedere
nacht komenden duizenden naar de sche
pen.
De grote slag om Palestina zal uitge
vochten worden van de Joodse "nederzettin
gen aan de kust uit, 80 mijl ten Zuiden van
Tel Aviv tot de Libanon, waar zij komen
te liggen tegenover het sterke bolwerk van
de Arabieren, dat bekend staat als de „ge-
.vaarlijke driehoek" Nabus, Jeoin en Tul-
karin.
TSJECHOSLOWAAKSE VERKIEZINGEN
UITGESTELD.
Het Tsjechoslowaakse kabinet heeft he
den de door de minister van Binnenlandss
Zaken, Nosék, voorgelegde kieswet aan
vaard. In een officieel communiqué, na de
kabinetsbijeenkomst uitgegeven, is mede
gedeeld, dat de algemene verkiezingen niet,
zoals eerder vastgesteld, op 23 April ge
houden zullen worden doch op Zondag 23
Mei, om een samenvalen ervan met de
laatste dagen van de Slavische landbouw
tentoonstelling in Praag.te voorkomen.
nen. Hij vond, dat men zijn heil meer i de nieuwe regeling van het muntwezen
moest zoeken in stimulering van het par- zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
rijzen aan de geruststellende verklaringen ticulier initiatief en opvoering van de ar- j Woensdag wordt het debat voortgezet.
Weerbericht
RUSTIG WEER.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M-I. in De Bilt, geldig van Woens
dagavond tot Donderdagavond:
Minder bewolking dan vandaag. Droog
weer. Weinig wind Vannacht iets
lagere temperatuur. Morgen overdag
iets zachter-
15 April:
Zon op 5.44 uur. onder 19.37 uur
Maan op 8.43 uur, onder 2.01 uur
