c
3
Circulaire van Gedeputeerde Staten
stak spaak in Begrotingswiel
Taxi? Bel 1.2.3.4.5
Chevrolet - Buick
Blikseminslag en brandstichting
in de Grote Kerk
(50NDERDAG 15 APRIL 1948
f arlems dagblad
Haarlemse Gemeenteraad
Van Looy-huis verloren
De behandeling' van de Haarlemse be
groting voor 1948 is gistermiddag door de
gemeenteraad op voorstel van burgemees
ter mr. P. O. F. M. Cremers geschorst.
De voorzitter deelde1'mede dat vlhk
voor de behandeling van de begroting een
circulaire van Gedeputeerde Staten, die de
afscheiding van de Kapitaaldienst van de
gewone begroting voorschreef evenals het
ten laste brengen van de gewone dienst
van de rente en aflossing van de kapitaals
uitgaven in hetzelfde jaar waarin deze ge
daan werden, was ontvangen'. (De inhoud
van deze circulaire en de betekenis daar
van hebben wij in ons blad van Dinsdag
uitvoerig weergegeven. Eed. H.D.).
Het college heeft aanvankelijk gemeend
de behandeling van de begroting toch
voortgang te moeten laten hebben, daar de
raadsleden zich daarop reeds voorbereid
hadden.
Na overleg met het provinciaal bestuur
is men evenwel tot het inzicht gekomen..dat
deze gang van zaken niet practisch is, daar
Gedeputeerde Staten met de goedkeuring
der begroting zouden wachten tot de kapi-
iaaldienst per suppletoire begroting op het
Gouvernementsgebouw was binnengeko
men.
Het college is nu van mening dat de be
handeling beter kan worden uitgesteld tot
een nader te bepalen dag.
De heer Spek (A.K.) was de eerste van
een aantal sprekers dat zijn misnoegen
uitte over het feit, dat B. en W. pas met
een toelichting en de consequenties op de
circulaire van Gedeputeerde Staten kwa
men nadat deze in de krant had gestaan.
De heer Schippers (K.V.P.) sloot zich
bij de heer Spek aan en vond dat de mede
deling van de voorzitter in een „zonderling
licht" stond.
De heer Proper (C.P.N.) zeide: „Ter
wijl wij aan het praten waren, wist het
college reeds dat dit allemaal slagen in de
lucht waren".
De heer Noordhoff (Arb.) had zich bij
de lezing van de circulaire zeer ongerust ge
maakt. Hij was aan het twijfelen geraakt
of Haarlem evenals Utrecht de uit
kering van het Bijzondere fonds niet aan
zijn neus voorbij zou zien gaan.
De v o o r z i 1t e r merkte nog op, dat de
in de raad gehouden beschouwingen voor
het overgrote deel van de begroting van be
lang blijven. De lasten van rente en aflos
sing op de gewone dienst zullen niet ingrij
pend zijn, daar toch slechts een gedeelte
van de kapitaalwerken zal worden uitge
voerd. Enkele posten vervallen of worden
lager geraamd. Spreker wtis niet pessïmis-'
tisch over de buitengewone uitkering.
Daarop werd de vergadering voor onbe
paalde tijd verdaagd.
Vooraf waren nog enkele afzonderlijke
punten afgewerkt
Het voorstel tot toekenning van een sub
sidie van maximaa1 f 6000.aan de ver
eniging van School- en Werktuinen en het
opnemen van de tuiriarbeid in het leerplan
der scholen deed mevr, V a n E c k-T hiel
(Arb.), mej. Bol si us (K.V.P.) en de
heren Proper (C.P.N.) en Spek (A.E.)
protesteren tegen de voorgestelde bijdrage
der ouders voor dit werk, gezien ook de
vele extra-bijdragen die de ouders reeds
belasten.
Wethouder Geluk legde uit dat er
heel met, deze raadsleden eens, doch ver
klaarde dat de subsidie der Provinciale
Staten van deze bijdrage der ouders afhan
kelijk gesteld wordt. Aan hen voor wie dit
dubbeltje per week bezwaarlijk is, kan
ontheffing worden verleend. Bovendien
overschrijdt de opbrengst van de tuintjes
de kosten verre.
Aan mevrouw Van Eck-Thiel deelde spre
ker mede, dat bij B. en W. overwogen wordt
hoe geheel of gedeeltelijk voor rekening
van de gemeente zwemonderwijs kan wor-
■den gegeven, zodatjeder kind na het ver
laten der school kan zwemmen.
Het voorstel werd- vervolgens zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
'De heer Van der Weiden $Arb.)
stelde bij de voorgestelde f 30.000 subsidie
voor de aanstaande jubileumfeesten enige
vragen. Hij betreurde dat de samenwer
king tussen de verschillende comités niet
beter was, doch zijn voornaamste bezwaar
ging tegen de weinige waardering voor de
wezenlijke betekenis van deze regerings
periode, die uit het feestprogramma sprak.
Wethouder Geluk legde uit dat men er
in de autonomie van de buurtverenigingen
toch veel goeds steekt en dat de verschil
lende comités over.- de onderdelen van <het
programma voeling met elkaar houden.
Zekerheid is verkregen dat het Centrum
comité al haar gelden beschikbaar stelt
voor een waardige viering, die de gehele
bevolking gratis wordt aangeboden.
Mr. Proper en mr. V a n E c k-T h i e 1
gaven uiting aan hun grote waardering voor
de tact en het geduld waarmee het col
lege de onderhandeling met de .erfgena
men-Van Looij over de aanvaarding van
het Van Looij-huis had gevoerd. De laatste
betreurde het verlies van de kunstschatten
voor de gemeente, doch troostte zich:
„waar een kunstwerk ook heenreist, het
zal overal vreugde brengen" en mevr. Van
Eek herinnerde eraan, dat de hechte band
tussen IJaarlem en Van Looijdoor de
schrijver zelf onvergankelijk in zijn
„Jaapje" is vastgelegd.
Wethouder Geluk sloot zich bij deze
woorden aan en betwijfelde met de heer
Proper of het wel uitsluitend piëteit was
die de erfgenamen tot een strikte interpre
tatie van het testament van mevr. Van
Looij had genoopt. Een brief van een der
erfgenamen liet daarover trouwens geen
twijfel bestaan.
DAG EN NACHT
AM STER DAM SC HE RIJTUIG MIJ
De heer Geluk bracht hulde aan de
bewindvoerster, mej. Nederkoorn, en de
beide suppoosten die zich het lot van de
verzameling hadden aangetrokken en zeer
veel voor de instandhouding daarvan ge
daan hadden.
Met dit korte debat was de verwerping
van het kostelijke legaat een feit.
Na korte discussie ging de raad ook ac-
coofd met de vérordening ter uitvoering
van de artikelen 6 en 9 der Winkelsluitings-
wetwet 1930 en artikel 7 van het winkel-
sluitingsbesluit 1941.
Tenslotte ging de raad accoord met het
aangaan van een geldlening van f 250.000
tegen 3 procent rrtet een looptijd .van twin
tig jaar.
grote ,voorraad onderdelen
AMSTERD. RIJTUIG MIJ.: OFF DEALER
!>e 9 Muzen
Ethel Bartlett-tulp. Aan de Engelse
pianiste Ethel Bartlett is een nieuwe grote
donkerpaarse tulp aangeboden, welke naar
haar genoemd is.
Goed. Maurice Chevalier, die in de Ver
enigde Staten vertoeft, zou hebben verklaard,
dat hij in 1951 niet meer als chansonnier voor
het voetlicht zou komen. Men moet, zó zou
Maurice hebben gezegd, met zijn werk op
houden als het nog goed is.
Josephine. Joséphine Baker, die in de
oorlog voor de militairen is opgetreden, heeft
haar rentrée in de „Club des Champs
élysées" gemaakt. Zij werd bij haar chan
sons begeleid door een orkestje, dat haar
echtgenoot Jo Bouillon dirigeerde. De avond
werd bijgewoond door leden van het Corps
Diplomatique.
Eerste plaats. De pers wijdt uitgebreide
beschouwingen aan de 125ste geboortedag
van de Russische toneelschrijver Ostrovsky.
De „Izwestia" noemt Ostrovsky de meest be
gaafde vertegenwoordiger der Russische dra
maturgie. Ostrovsky aldus dit blad
staat in hoog aanziein bij het Sovjetvolk, dat
in hem een personificatie ziet van de Russi
sche kunst, die de eerste plaats in de wereld
inneemt.
Stok-oud knapenkoor. Op 13 Mei
ondertekende keizer Maximiliaan het besluit
om een knapenkoor voor de Weense hofkapel
op te richten.
Het beroemde koor bestaat dus binnenkort
450 jaar. Dit jubileum zal in Wenen feestelijk
herdacht worden.
Uit Haarlems verleden
Na.de noodlottige brand, die de mooie
toren van Zutphens kerk verwoestte, is er
in het gehele land een te begrijpen belang
stelling gekomen voor de voorzorgen tegen
brandgevaar in oude kerken en andere ge
bouwen met historische waarde.
Ook te Haarlem.
In het. bijzonder gaat daarbij de belang
stelling uit naar onze Bavo.
Dé toren, die zich 76 meter boven de nok
van het kerkdak verheft, is geheel van
hout, tot ban het kruis (dat meer dan 800
kg weegt!) met lood bekleed. Aanvankelijk
was het plan een toren van steen te bou
wen, maar tóen men die aan het bouwen
was, bleek dat de pilaren deze enorme
zwaarte niet konden dragen. Eén der pila
ren scheurde namelijk. Toen werd maar
besloten met éen houten toren te volstaan.
Deze werd in het begin van de 16e eeuw
gemaakt.
Nog steeds staat de toren in zijn volle
glorie als een sieraad van kerk en stad.
Dat is wel een wonder, want in de loop
van vroeger eeuwen is in onze stad heel
wat door brand vernield. En een houten
toren is brandbaar. Vooral in een tijd
waarin de voorzorgen tegen brand betrek
kelijk licht geacht werden en de brand
weer nog slechts over zeer beperkte blus
middelen beschikte. Hoe had men vroeger
met emmertjes water een brand in de
toren moeten bestrijden? Wel waren er
's avonds en 's nachts altijd brandweerlie
den op de foren. Zij hadden opdracht gedu
rig uit te zien naar branden in de stad.
Maar de aanwezigheid van zulke brand-
wachts was op zichzelf ook een gevaar voor
de toren. Natuurlijk was het roken hen
verboden, maar wie controleerde hen? Het
is zo verleidelijk in de eenzaamheid een
pijpje te smoken! De brandwachts werden
ongeveer 45 jaar geleden afgeschaft omdat
de Brandweer toen zulke uitkijkposten niet
meer nodig had.
In 1576 woedde in Haarlem een brand,
die ongeveer de halve stad in puin legde,
maar de kerk en de toren bleven gelukkig
gespaard. Wel werden enige andere kerken,
kloosters en ziekenhuizen, alsook 500 wo
ningen een prooi der vlammen. Daaronder
waren ook= gebouwen in de Damstraat, de
Grote Houtstraat en de Anegang, dus wel
in de? nabijheid.
Uit de historieboeken blijkt dat de Grote
kerk en de toren meermalen door brand
bedreigd zijn geworden, maar steeds kon
tijdige hulp een uitbreiding van het vuur
"voorkomen.
Van ernstige aard was de brand die op
22 Mei 1801 heeft gewoed tengevolge van
blikseminslag. In de Aanvang zag men in de
toren slechts eeq lichtje gelijkende op dat
van een kaars of een lantaarn, maar weldra
,werd het groter en toen ontdekte men dat
er^brand was. Onversaagd .snelden kloeke
burgers te hulp; zij klommen in de toren
en konden met vereende krachten het vuur
doven. Het stadsbestuur huldigde deze
burgers (waaronder ook een torenwachter
was) met een zilveren médaille, waarop
behalve het stadswapen ook het volgende
vers stond gegraveerd:
Het bliksemvuur den Toren ingeslagen,
Joeg schrik in 't hart der Burgerij;
Doch geen gevaar kon deugd of trouw
versagen;
Gevaar zet ijver krachten bij.
Kloekmoedigheid ter snelle hulp getogen,
Vond in de redding reeds haar loon;
Maar dankbaarheid, verricht door 't edel
pogen,
Schenkt aan verdienste een Burgerkroon.
Vier mannen die het moedigst opgetreden
waren kregen bovendien elk f 50 omdat
hun.kleren door het smeltend lood bedor
ven waren geworden.
Op 10 Juni 1839 is er ook brand in de
kerk gesticht. Een metselaarsknecht, die op
een stenen gang boven in de kerk werkte,
ontdekte een zogenaamde loodgietersslof
(een bakje waarin loodgieters een soldeer
bout naar boven hijsen) op een ongewone
plaats. Hij deelde dit mee aan een andere
werkman, die er ook geen verklaring voor
kon vinden. Maar hij zag toen, dat een
houten luikje in een houten gewelf boven,
het orgel, open stond. Dat werd nog vreem
der. Hij keek naar binnen en ontdekte dat
op een der balken boven het orgel een uit
gedoofde kool (verbrande turf) lag, alsook
turfas op do zolderkast van het orgel. Het
vermoeden lag voor de hand: de brandende
turf was 'door het luikje op de orgelkast
gegooid, natuurlijk met de bedoeling brand
te stichten. Gelukkig was de turf op de balk
blijven liggen en hoewel deze wat ver
schroeid was,~is geen bi-and ontstaan. Als
de brandende turf op de zolderkast terecht
gekomen was, zou de kans groot geweest
zijn dat er wel, brand ontstaan was. Dan
zou niet alleen het orgel, maar ongetwijfeld
een deel der kerk in vlammen zijn opge
gaan.
Het onderzoek wees uit, dat een werk
man in de Nieuwe Kerk door zijn baas
ontslagen was wegens diefstal. Later vond
men zijn lijk in de Grote Kerk; hij had
zichzelf door ophanging van het leven be
roofd maar eerst nog getracht brand in de
Grote Kerk te stichten. Zijn baas werkte
namelijk ook in de Grote Kerk. Dit was het
treurig einde van een man van 81 jaar.
In de oorlogsjaren zijn brandbommen op
het dak. der Grote Kerk gevallen. Doordat
voorzorgen genomen waren kon het drei
gende onheil voorkomen worden.
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 15 APRIL
Nieuwe Gracht 90: Noordhollandse Vereni
ging „Het Witte Kruis", ledenverg. 9 uur.
Bioscopen. Spaarne: „Dikhuiden", a. lft., 2.30,
7.00 en 9.15 uur. Frans Hals: „Paniek", 18 j.,
2.00, 4.30. 7.00 en 9.15 uur. Rembrandt en
Luxor: „De beste jaren van ons leven", 14 j.,
2.30 en 7.30 uur. City: „Aino", 18 j., 2.00, 4.15,
7.00 en 9,15 uur. Palace: „Mannen van jon
gensstad", 14 j., 2.00, 4.15, 7.00 en 9.15 uur.
VRIJDAG 16 APRIL
Politiek raadsel
in Hilversum
Dezer dagen verschenen op de gemeen
telijke aanplakborden in Hilversum
affiches met de volgende tekst: „Trouw
aan Kerk en Staat. Wordt lid der R.K.
Staatspartij". - Was de R.K. Staatspartij
weer opgericht? Een actie van het comité
Weiter misschien? Het bestuur der
plaatselijke afdeling van de K.V.P. wist
van niets, evenmin als het gemeente
bestuur. - Gisteren werd de nieuws
gierigheid bevredigd en het raadsel op
gelost. De Arhsterdamse firma, die de
reclame op deze aanplakborden verzorgt,
had haar agent in Hilversum een aantal
oude affiches toegezonden om daarmede
natuurlijk met de witte kant naar
voren de borden geheel „schoon" te
plakken. De man, die blijkbaar met de
politiek niet zo goed op de hoogte was,
had gemeend, dat de affiches als propa
ganda voor de komende verkiezingen
moesten dienen en had ze dus maar op
de normale manier opgeplakt
Drie jaar geëist tegen
Wehrmachts-aannemer
De advocaat-fiscaal bij het Amsterdamse
Bijzondere Gerechtshof eiste Woensdag
middag drie jaar gevangenisstraf met af
trek en ontzetting uit alle openbare rech
ten voor de tijd van 15 jaar tegen Chr. C.
van R. uit Heemstede.
Van R. werd ten laste gelegd, dat hij
als hoofd van een aannemingsbedrijf werk
zaamheden ten behoeve van de1 Duitse
wehrmacht heeft doen verrichten., bestaan
de uit het aanleggen en herstellen van
vliegvelden bij Venlo, Volkel en Deelen en
.in Frankrijk bij Villacoublay, Montdidier
en Rennes. Voorts heeft hij bunkers ge
bouwd, wegen, loopgraven en mitrailleur
stellingen aangelegd, een betonnen pant
sermuur gebouwd en betonversperrings-
blokken doen aanleggen in de omgeving
van Katwijk, Haarlem, Zandvoort, Bloe-
mendaal en Driehuis-Westerveld.
Het Hof zal op 28 April uitspraak doen.
De heer J. Piso overleden
In de ouderdom van bijna 53 jaar is over
leden de heer J. Piso, tot voor enkele weken
secretaris van de afdeling Haarlem van de
Nederlandse Christelijke Grafische Bond. De
heer Piso was in de grafische vakbeweging
van Haarlem een goede bekende. Hij was
bijna dertig, jaar bestuurslid van de N. C.
G. B. en vertegenwoordigde deze organisatie
in tal van commissies. De begrafenis is be
paald Vrijdag 16 April om half één op de
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen. Noorderbegraafplaats aan de Vergierdeweg.
Haarlemmer omgekomen bij
Ruto-ongeluk te Amsterdam
Even na middernacht is te Amsterdam
een ernstig auto-ongeluk gebeurd, waar
van de 47-jarige Haarlemmer B. de V. het
slachtoffer is geworden. Met zijn auto,
waarin nog een dame was gezeten, reed
De V. met tamelijke grote snelheid over
de Stadhouderskade in de richting van de
Van Woustraat. Van de Weteringschans
naderde een andere personenauto, die stop
te om de andere van rechts komende wa
gen te laten passeren.
De heer De V. remde echter zo sterk,
dat zijn auto begon te slingeren, tegen de
andere wagen botste en omsloeg. De heer
De V. werd ernstig gewond en is kort
daarna in een ziekenhuis overleden. De
dame kreeg geen letsel.
Vertegenwoordiger leende bonnen
voor een achterstand
Een drie en dertig jarige vertegenwoordi
ger uit Leiden, die vroeger werkzaam is
geweest bij een vleeswarenfabriek te Wasse
naar, is op verzoek van de Haarlemse recher
che aangehouden, omdat- hij zich te dezer
stede had schuldig gemaakt aan verduistering
van rantsoenbonnen vlees. Enkele weken ge
leden vroeg hij aan een Haarlemse slager 200
bonnen te leen, omdat hij op" korte termijn 'n
party vlees moest kopen en van een andere
slager ontving hij 300 bonnen wegens een
bestelling. Gebleken is, dat de vertegenwoor
diger ontslagen was. Hij had een achterstand
in bonnen en heeft de 200 en 300 bonnen aan
het bedrijf gegeven. De bestelling heeft hij
echter niet doorgegeven.
„Babar layar" via radio.Brussel
Naar wij vernemen zal het gamelan-orkest
„Babar layar" onder leiding van de heer
Bernard IJzerdraat op 28 Mei van '20 tot
20.30 via radio-Brussel te horen zijn. Het
betreft hier een uitzending van de gramo-
foonplaten die enige weken geleden tijdens
een tournée door België in de studio van de
Belgische nationale omroep zijn opgenomen,
Een tournée van het orkest naar Engeland
ea Frankrijk is in voorbereiding.
J.A.P.I. en de snoeplust Toneel
Hoe bij een sympathieke
zaak een gevaar kan wor-
den ontweken
Enige dagen geleden wijdden wij aan
dacht aan het feit dat B. en W. van Haar
lem in de memorie van antwoord op het
afdelingsverslag van de raad gewezen heb
ben op het gevaar dat schuilt in de om
standigheid dat verscheidene kinderen vrij
veel geld besteden in automatieken
ijssalons.
Een lezer schrijft ons thans:
De actie voor JA.P.I. (de inzameling
van oud-papier) is op zichzelf sympathiek,
omdat de opzet is mee te werken om de
papiernood in ons land te bestrijden en
deviezen (anders nodig om grondstoffen
voor het papier in het buitenland te kopen)
te sparen. Ook is het te prijzen dat kinderen
in schoolverband bij deze actie meewerken.
Maar zo vervolgt hij er zijn heel wat
kinderen die op eigen houtje papier inza
melen en dit dan aan opkopers verkopen.
Daardoor krijgen zij geld dat dan versnoept
wordt in automatieken, ijssalons of ergens
anders. Men kan elke dag die kleine papier
handelaartjes in de stad zien lopen. Sommi
gen hebben zich zelfs een karretje aange
schaft. Ik zelf heb gezien dat zulke
kinderen met tientjes op zak lopen. Het
publiek geeft aan de kinderen het papier
de onjuiste veronderstelling dat het
medewerkers van, J.A.P.I. zijn. En
politie laat de jeugdige handelaartjes ook
ongemoeid, hoewel er toch in de Politie
verordening staat, dat elke opkoper die
langs de huizen loopt,,een vergunning moet
hebben. Bovendien doen de kinderen de
volwassen kooplieden, die toch voor hun 1
gezin het brood moeten verdienen, con
currentie aan. Het publiek weigert in veel
gevallen het oud-papier aan de kooplieden
te verkopen omdat ze het voor J.A.P.I.
bewaren, niet beseffend dat een deel der
kinderen niet voor J.A.P.I. maar voor eigen
rekening werkt, alleen om zijn snoeplust
te bevredigen.
Tot zover deze klacht.
Inderdaad, hier schuilt een gevaar. Het
zou misschien voorkomen kunnen worden
indien de scholen die voor J.A.P.I. inzame
len, aan alle kinderen die het oude papier
regelmatig inleveren, een kaartje geven als
bewijs dat het echte medewerkers van
J.A.P.I. zijn. Aan kinderen, die zo'n kaart
niét hebben, moet dan geen papier meer
gegeven worden, want niemand zal willen
medewerken om de snoeplust onder de
jeugd te bevorderen.
De politie kan optreden als er een teken
is ingevoerd om de echte van de niet-echte
inzamelaars voor J.A.P.I. te onderscheiden.
Conflicten tussen ouders
en kinderen
Prof, dr. H. M. J. Oldewelt hield voor de
Vereniging voor Paedagógiek een voor
dracht over het onderwerp: „Onbewust
samenspel bij conflicten tussen ouders en
kinderen." Spreker betoogde, dat elk indi
vidu van nature organisch deel ïs van de
gehele samenleving. Wanneer opvoeder en
kind in contact zijn, voelt de volwassene,
met zijn door het leven verkregen vorm,
zich gedrongen zich*te handhaven en zich
te doen gelden. De jongere, geplaatst in een
georganiseerde samenleving, voelt overal
om zich heen „het meesterschap van de
'volwassene". Daardoor ontstaat een gevoel
van ontzag voor de volwassene, dat tot
autoriteitserkenning leidt. Bedierven de
volwassenen het zelf niet, dan zou dit ont
zag voortduren.
De verhouding van ouder tot kind moet
goed zijn, maar blijft ze ideaal, dan is het
gevaar groot, dat het kind zich niet tot
zelfstandig mens kan ontwikkelen. Ieder
kind opnieuw moet de gelegenheid hebben
zijn eigen levenVjJe vormen en het is in
wezen niet goed, dat ouders trachten hun
kind een voorsprong te geven, door het de
eigen ervaringen als wapen op de levens
weg mee te geven. Het is immers vaak zo,
dat Jiet kind in aanleg heel anders is dan
een' ouder, een geheel andere ontwikke
lingsmogelijkheid meebrengt. Laten we het
te lang van onze ervaringen profiteren, dan
komt het te laat aan het hardingsproces
tegen de levensmoeilijkheden toe en hier
uit kunnen ernstige conflicten ontstaan.
Geef het kind daarom zoveel mogelijk vrij
heid. Van het twintigste jaar dient het kind
zich kameraad van dè volwassenen te ge
voelen. Spreker vraagt, waarom men wel
vertrouwen heeft in de lichamelijke ont
wikkeling van de baby, maar niet in de
ontwikkeling op geestelijk gebied van het
oudere kind. Geven we vrijheid, dan zal
geen behoefte ontstaan aan het z.g. ik-
geluk, maar uitsluitend wij-geluk ontstaan.
Zijn we zelf zakelijk, dan wordt- het kind
eveneens zakelijk. We moeten er niet bang
voor zijn, op bepaalde momenten voor het
kind „belachelijk" te worden.
Het bloemencorso
in de bollenstreek
Onze correspondent te Bennebroek ves
tigt er de aandacht op, dat de deelnemers
aan het bloemencorso dat op Zaterdag a.s.
in de Bollenstreek gehouden wordt, zich op
de Rijksstraatweg te Bennebroek, vlak .bij
de Kennemerbeekweg opstellen, zodat de
Haarlemmers en de Heemstedenaren geen
grote afstand behoeven af te leggen om dit
evenement te zien.
„Ik herinner me moeder"
Een losbladig foto-album
voor de gewone man
Het mag dan weinig met de kunst van
het toneel te maken hebben dit simpele
gegeven had beter langs andere wegen aan
de gewone man gebracht kunnen worden
toch is het gisteren hier voor het eerst
vertoonde tweedelige spel „Ik herinner me
moeder" door John van Druten achteraf
beschouwd niet onaardig. De mentaliteit,
die er uit spreekt, is in elk geval tot in de
kern gezond. Het geeft de burger weer- een
klein beetje moed een aantal grondwaar
heden, van het bestaan zo schijnbaar on
gekunsteld geëerbiedigd te horen worden, al
is de kans niet geheel denkbeeldig dat hij
bij dit zoetjes voortkabbelen langs de
oevers van het huiselijk geluk in een slaap
vol onstuimige dromen geraakt.
In een lange reeks elkaar vqel te dikwijls
afwisselende taferelen, bekeken door de
rose, soms al te rose bril der herinnering
wordt de kalme levensloop ontvouwd van
een eenvoudige familie van Noorse her
komst in San Francisco. De nooit schok
kende wederwaardigheden worden steeds
in der minne geschikt. Aan het slot van
't op den duur wel wat vermoeiende eerste
deel krijgt men als enige sensatie het be
richt te incasseren dat de poes de binnen
plaats heeft bevuild. Maar na de pauze
wordt men toch wel enigszins gesterkt in.
het besef dat een gezinsleven, gebaseerd
op onderling vertrouwen en begrip, de bron
van alle tevredenheid is.
Al met al echt een brok onverstoorbare
mijmering over die goeie ouwe tijd anno
1900; primitief van begin tot eind. wat
sentimenteel hier en daar, vooral in de
humoristische gedeelten en gevoed door
een wat mager maar oprecht idealisme.
Een toneelstuk is het niet, eerder een al
bum met foto's van de familieleden, op
hun voordeeligst genomen.
De vertoning door het Amsterdams To
neelgezelschap onder regie van Louis
Saalborn, die zelf niet slecht voor de dag
kwam, bleef nogal ver beneden de moge
lijkheden door de uitermate zwakke bezet
ting van vele rollen. Slechts Hetty Beck
als de moeder en Frits van Dijk als de
vader brachten warmte en reliëf in deze
moment-opnamen. De oudste dochter, die
tevens als vertelster fungeert, werd ge
speeld door Liane Saaiboni, een jonge
actrice met een zuivere stem, veel talent
en te weinig diepgang.
De schouwburg werd gisteravond ge
vuld door de feestvierende leden van de
R.-K. Middenstandsvereniging. Vrijdag is
er wederom een besloten voorstelling van
dit stuk. Dat is de laatste. Drie keer zou te
veel zijn.
DAVID KONING.
Muziek
Ethel Bartlett en Rae Robertson
bij „Toonkunst"
Een avond van het Engelse pianoduo
Bartlett—Robertson is altijd weer een fes
tijn met een gezellige sfeer. Het harmonisch
geheel dat dit kunstenaarspaar zo subliem
weet te demonstreren, heeft, buiten de ar
tistieke kant ook de sympathieke yan het
gewoon menselijke, van het huiselijke. Het
echtpaar verheerlijkt door zijn volmaakt
samenspel het ideale1 „met tweeën één", ook
als artistieke combinatie, want het wordt
als vanzelf een associatie die niet te schei
den is. En in zo'n sfeer is het aangenaam
te verwijlen.
Zij begonnen met Bach's Concert in C,
een muzikale'conversatie van overwegend
geestige inslag, maar ook met een gevoelige
wederzijdse confidentie als heerlijke mid
denmoot. Daarna het bekende variatiewerk
van Saint-^ëns over een thema van Beet
hoven. Aan dit stuk gaven Bartlett en Ro
bertson een zodanige romantisché draai,
dat de geest van Beethoven moest wijken
voor die van de discipel van Liszt. Dit is
ook een opvatting waarvoor wat te zeggen
is, en ik wil ze niet verwerpen, al houd ik
persoonlijk meer van een strakkere, min
der fantastische, die dichter bij de aard
van het thema blijft. Maar het tweetal was
het prachtig met elkaar eens in het opvoe
ren van het tempo en om de muziek een
zwier te geven als een boom die door
stormwind bewogen wordt.
De Bloemendaalse pianist-componist
Hans Osieck schreef een variatiewerk voor
twee klavieren, dat hij aan het Engelse
piano-duo opdroeg en dat wij deze avond te
horen kregen. Na een wat geforceerde in
zet van het thema (het bekende „Zand
mannetje") bleek het een interessant stuk
te worden; alleen lijkt mij de coda wat te
gerekt: de spanning gaat er jammer genoeg
uit. Het werd niettemin dankbaar onthaald
en de componist, in de zaal aanwezig, deel
de in het succes.
Met éen paar vriendelijke stukjes van
Arensky werd daarna een geslaagde poging
gedaan om het publiek met een minimum
van inspanning, van een aardig intermezzo
te laten genieten. Het nagelaten werkje
van Debussy, „Lindaraja", deinend als een
tango, vormde de brug om te komen bij het
succesvolle „Scaramouche" van Milhaud,
dat, evenals verleden jaar, door zijn sug
gestieve rhythmische kracht het publiek in
zijn roes meevoerde.
En toen kwamen de toegiften, natuurlijk
met het Bach-koraal „Werde munter, mein
Gemüthe" tot slot. Die inkeer, met het al
lerinnigste van Bach's vrome gemoed, doet
het tcrch maar!
Er was een heerlijke bloemenhulde voor
mevr. Ethel Bartlett, zelf een bloem oqder
de pianisten.
JOS. DE KLERK.
Franse film-expert
naar Haarlem
Voor „Les conférences frangaises" zal de
heer Jean R. Debrix op 19 April een lezing
houden over „Le cinéma dans la pensée
frangaise contemporaine".
De heer Debrix kan gevoeglijk be
schouwd worden als een van de grootste
filmkenners in Frankrijk en waarschijnlijk
ook wel daarbuiten. Hij is adjunct-direc
teur-generaal van het Franse instituut voor
cinématographische studiën en redacteur
van het orgaan en andere publicaties van
dat instituut. In deze functies heeft hij in
tal van landen lezingen gehouden over. de
culturele waarden van de film.
Hij heeft niet alleen beschouwend werk
verricht, maar ook actief deelgenomen aan
de productie van enige films.
Bij zijn lezing zal hij gedeelten verto
nen van de films: Le Diable au corps, Le
Corbeau, Quai des Orfêvres. La Bataille
du Rail, Ruv Bias, La Belle et la Béte. Le
Baron Fantóme, Les Jeux sont faites, Les
Portes de la Nuit, La N»it phantastique,
Le Tempestaire, Monsier Vincent en twee
documentaires van Jean Painlevé.
Vereniging van makelaars
bestaat 25 jaar
Op 26 April herdenkt de Vereniging van
Makelaars in Haarlem en Omstreken (af
deling van de Nederlandse Bond van Ma
kelaars) haar 25-jarig bestaan. De vereni
ging vormt een zeer hechte gemeenschap
van makelaars in onroerende goederen en
vrijwel alle makelaars in de gemeenten
Haarlem, Heemstede, Bloemendaal en Be
verwijk, zijn lid van de vereniging. Het
ledental bedraagt in totaal 45.
De vereniging heeft in de afgelopen 25
jaar steeds voor de belangen van de make
laars op de bres gestaan. Na een gedwongen
opheffing tijdens de bezetting van ons land
werd direct na de bevrijding de vereniging
als onmisbaar gevoeld en zij werd tot nieu
we activiteit geroepen.
De vereniging heeft voor haar leden in
Haarlem bereikt, dat zij in nauwe samen
werking met het gemeentebestuur van
Haarlem hun krachten kunnen geven aan
het zo moeilijke probleem van de Volks
huisvesting.
Het tegenwoordige bestuur, bestaande uit
de heren P. H. Borghouts, voorzitter: J. M.
van Dalsum, vice-voorzitter; J. van Gelde
ren. secretaris; P. Jaapies, penningmeester;
A. Schipper, H. Th. Fibbe en KI. de Vries,
bestuursleden, meende deze dag, ondanks
de moeilijke tijdsomstandigheden, niet on
gemerkt voorbij te mogen laten gaan en het
is voornemens op 26 April van drie tot vijf
uur in Restaurant Brinkmann, Grote Markt
te "recipiëren, waarna aan de leden en
genodigden een diner zal worden aange
boden.
HAARLEMS MUZIEK-INSTITUUT
Dir. NICO HOOGERWERF
WILHELMINASTRAAT 56 -» TEL. 15691
Onderwijs in alle vakken
der Toonkunst
Speciale aandacht- wordt gevestigd op
klasse D (voorbereidend onderwijs).
Kosten 10.— per kwartaal.
Aan de muziekschool gelegenheid tot studeren
(Adv.)
Kerkconcert van
Proza en Poëzie
Vrijwel in zijn geheel was het program
ma van het Woensdagavond door het man
nenkoor „Proza en Poëzie" gegeven con
cert in de Nieuwe Kerk te Haarlem in
overeenstemming gehouden met de sfeer
van de uitvoeringsruimte. Het vermeldde
voor wat het aandeel van het koor betrof.
Psalm 8 van Rich. Hol, Psalm 137 van
Fred. Roeske, Omhoog van G. Hcinze en
De Gravers van Isr. J. Olman, alle werken
behorend tot een vertrouwd en nog steeds
gekoesterd genre mannenkoormuziek.
„Proza en Poëzie" gaf zich, onder leiding
van zijn directeur Jan Booda, met hart en
ziel aan de uitvoering er van en toonde
hierbij over het algemeen een behoorlijke
zekerheid. De vertolkingen verkregen een
eigen karakter door de interpretatie van de
dirigent, waarvoor sterk contrasterende
klanksterkteschakeringen (de uitvoering
van „Omhoog" was hiervan een frappaht
voorbeeld) en levendige stuwingen ken
merkend werden.
Als solist werkte de bas Jac. Lagas mede
met de voordracht vati vier liederen van
Wolf en drie van Cath. van Rennes. De
zanger vertolkte de liederen weliswaar iets
te veel gescandeerd, maar bijzonder ex
pressief. De orgelbegeleidingen door Jan
Booda waren nog al voortvarend en vooral
voor de liederen van Wolf te sterk. Het
kianktimbre van het ruim 400 jaar oude
orgel, waarvan de speelmechaniek drin
gend restauratie behoeft, lijkt niet geschikt
voor het begeleiden van deze 19e eeuwse
liederen. Een goede registerkeuze viel bij
de begeleiding van de liederen van Cath.
v. Rennes te 'constateren, waardoor de
stem van Jac. Lagas zich hiermede het
best kon laten gelden.
P. ZWAANSWIJK.
Schoolzwemcommissie
geïnstalleerd
Onder voorzitterschap van de heer G.
Voogd is de jaarlijkse algemene vergadering
van de kring Haarlem van de Koninklijke
Nederlandse Zwembond gehouden. Na een
inleidend woord werd de Schoolzwemcom
missie, bestaande uit de heren P. Dijkstra,
Velsen, S. P. Doek, Haarlem. P. Rol, Haarlem,
H. Stapel, Overveen, A. J. Verspoor, Heem
stede en P. Borst, Velsen, geïnstalleerd. De
jaarverslagen passeerden de revue. Het
Kringbestuur is als volgt samengesteld: G.
Voogd, voorzitter, J?. Wapstra, secretaris,
Kleine Houtstraat 111 rd, P. van Goor, pen
ningmeester, J. H. B. Hackenitz, vice-voor
zitter, P. Borst, Chr, Steenken en L. A. Ro<v
zekrans, commissarissen. De zwemcommissie
bestaat uit de heren J. van Zadel, voorzitter,
J. J. Hogeland, secretaris, mej. D. Turken
burg, penningmeesteresse, J. H. v. d, B'ooren
en Joh. de Brie. Tot nieuwe leden van de
polo-commissie werden gekozen mej. C.
Zieren en C. Zeeman werd de
heer J G. Swier, die voorlopig bereid is de
functie van secretaris/competitieleider waar
te nemen.
Bij de bespreking van de agenda voor de
vergadering van ,de K.N.Z.B. werd besloten
de heer G. Voogd candidaat te stellen voor de
functie van voorzitter van de in te stellen
sportcommissie. Mevrouw A. M. Stender te
Hilversum zal verzocht worden zich candi
daat te laten stellen voor de functie van
secretaresse in deze commissie.
Wethouder Geluk opent expositie
Cultureel Jeugdtournool
Wij kunnen over het Cultureel Jeugd-
tournooi, dat morgenavond om 7 uur in, de
Gemeentelijke Concertzaal begint, nog
mededelen, dat de wethouder van Onder
wijs, de heer D. J. A. Geluk, de tentoon
stelling van tekeningen, foto's, handenar
beid en handwerken Zaterdagmiddag om
half drie in het Frans Halsmuseum zal
openen. Deze expositie is geopend op Za
terdag 17 April van 14.30 tot 17 uur, op
Zondag 18 April van 13 tot 17 uur, op 19
en 20 April van IQ tot 19.30 uur en op
Woensdag 21 April van 10 tot 16 uur.
Woensdagavond warden de prijzen uitge
reikt in de Rénaissance-zaal bij kaarslicht.
Een speciale pijp voor TOPIC!
Maak Uw prettigste pijp tot TOPIC-pljp!
Topic-tabak heeft een kwaliteit welke
haar aanspraken op Uw béste pijp wetti
gen. Steek er op een rustig ogenblik de
brand in en geniet een goed cn toch zuinig
brandend TOPIC tot het laatste draadje!
Niet overal, maar alléén verkrijgbaar bij -
JAN VAN DER PIGGE
GROTE HOUTSTRAAT 81 - HAARLEM
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 14 April 1948
ONDERTROUWD: 14 April. J. J. Morrenu
en A. M. Wagemaker; C. van Ketel en J. L.
Nobels; F O. Walburg en H. Hemmen: B van
Eeken en S. Lips: A. L. Waage en M. C. Bout;
P. H. Jansen en J. van Heyningon; A. R. do
Pierre en E- Lignian; C. Zuidam en T. Broek;
B. P. van der Weijdcn en F. C. van Velzen;
P. M. Schouw on T. de Vries: L. N. van Ber-
kel cn J. J, Booms: A. H. Scheffer cn M. J.
C. Goedhart: W. Verwer en J. M. Kwant; J.
de_Graaff en F. de Boo; F. Kuipers en E.
Poll; B. C. Nieuwenhuizcn en G. Wenning;
C. T. Hoogduin on J. Kretzschmar; R. S.
Bakker en J. Hnrkema; J. P. Gronau en J.
E. de Haan; H. B. L. Stikvoort en M, J. de
Boer; L. ,J. Evers en J. M. Zonneveld; L.
Slosser en H. de Vries: G. C. Visarius en L
de'Jong; W. Vuijst en H. M. T. Tent; J. J.
Hoefsmit en IT. J. Gosewehr.
GEHUWD: 14 April, M. J. Glas en M. W.
Wijtvliet; J. J. Nieman en A. H. Keet: J.
Klop en C. W. Pickhard; A. Klein cn J. Nij-
huis< G. van Baak en H. M- van Heerden: W.
W. Blankesteijn en A. Godvliet; K. L. Eijk-
hout cn V. de Jong; A. van Culjlenborg en
W. A, Martens; S. de Jager en A. Limbach;
N. H. P. Dieben en B. Mossinkoff; G. T.
Struik en W. van Broekhuizen: H. Schmitz
en M. W. J. Corsten; P. de Haas en A. Kur-
pershoek: P. F. N. Heije en G. M. Lukas: B.
C. J. Loerakker en A. M. Doorgeest: B. J.
van der Wiel en C. J. van Warmerdam: P.
Wever en C. C. M. Ligthart; .T. J. P. van Ber-
kum en J. C. Hoogland; M. Vriends en C. L.
de Jong; A. van Kersen en L. Visker; L. E.
Steenbakker én H. Hessen.
BEVALLEN van een zoon: 13 April, J. W.
Greymans—van der Veldt; G. J. M. de Bont
Goulooze; 14 April, J. E. ReumannBos;
J. C. M. Veldt—Goddijn.
BEVALLEN van een dochter: 12 April, C.
J. C. M. Bergvelt— Niessen. 2 d.; 13 April, P.
J. KroderHuson; 14 April, C. E. A. Peterse
Wassenaar.
OVERLEDEN: 11 April, J. B. Snoeks, 1 m.,
Joh. van Vlietstraat; 12 April, J. van Roon,
68 j., Rijksstraatweg: T. P. G. Wassink, 3 d.;
Schermerstraat: J. P, Senft. 84 j Velser-
straat; A. M. de Boer—de Jong, 82 j„ Brou
werstraat; 13 April, P. van den Berg—Ko-
ningh, 74 j.. Zijlweg; J. Piso, 52 j., Olycan-
straat; J. M. de BruynPlantjé. 85 j„ Spij
kermanslaan; H. N, .Vink, 86 j.f de Clerc<astr,