Haarlems Dagblad
T rans jordanië verklaart
de oorlog aan de Joden
Pétain
Winstsaldo Nederlandse Bank
over 1947 bijna f 3 millioen
De mijnstreek vlagt en juicht
bij bezoek van Prinses Juliana
Weerbericht
62e Jaargang No. 18923
jureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv en Admin, t
0724, 14825, Redactie 10600. Direct.-HoofdreCt
5054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
irukkerjj Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Dinsdag 27 Spril 1948
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent, per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
1' n FRANKRIJK is nieuwe opschudding
ontstaan over de nu 92-jarige maarschalk
pétain, wiens doodstraf indertijd in levens-
fjig is veranderd en die nog steeds ge
bogen zit. Onze Parijse correspondent
jjhhjft daar yahdaag over. Het comité, dat
Jp overwegingen van menselijkheid zijn
vrijlating voorstaat, heeft de wind van
voren gekregen. Hij was het hoofd van het
gehate bewind van Vichy. Maar het was,
zeggen zij die voor hem pleiten, toch aan
bem te danken dat Frankrijk geen direct
huit* bestuur kreeg. Daar tegenover staat,
jat sinds de bevrijding velen veroordeeld
„een aantal zelfs geëxecuteerd zijn, die
ïich bij hun verdediging op hem beroepen
liebben. Onze correspondent merkt op, dat
,et licht der historie na vier jaar nog niet
foldoende helder schijnt om Pétaln's aan-
jjjven als president van Frankrijk juist te
chalten. Maar de maarschalk is zo oud,
|at men moeilijk kan aannemen, dat dit
jcht voldoende in helderheid zou zijn toe-
gnomen vóór zijn dood. Is het, in afwach-
jng van de vereiste lichtsterkte, nu uit
jlgemeen menselijk oogpunt goed te praten
lat men een stokoude man opgesloten
l0udt tot zijn dood? Er komt natuurlijk
le overweging i)ij, dat Pétain'in zijn vroe-
-ere carrière grote diensten aan Frankrijk
leeft bewezen. Hij was een der grote aan
voerders in de Eerste Wereldoorlog en werd
jaarna ten hoogste geëerd. In 1940 was hij
je enige overlevende van die grote aan-
roerders en meende in Franlcrijks ure van
loogste nood een in zekere zin reddende
aak te kunnen vervullen. Hij was toen al
zeer oud: 84 jaar. Hij was bovendien een
leneraal en generaais zijn gewoonlijk
ingeschikt voor het voeren van burgerlijk
lesluur. Heeft deze stokoude soldaat bij de
mnvang en ook in de verdere ontwikkeling
van het beleid van Vichy wel goed kunnen
«oordelen wat zijn heleid eigenlijk in-
lield? Is hij niet vooral door anderen
[ebruikt, zoals de oude Von Hindenburg
ndertijd door Hitier werd gebruikt?
Zulke vragen rijzen, al is men zich
overigens welbewust dat alleen de Fransen
over Pétaih's lot kunnen beslissen en dat
onderen eigenlijk niet in staat zijn, zich er
een volkomen gefundeerde mening over te
pormen.
Afgezien daarvan moet-het huidige Franse
jispuut in andere landen, die door de
juitsers bezet zijn geweest, belangstelling
ivekkeh omdat men het daar evenmin met
elkaar eens is over de afrekening, die na
je bevrijding is ingezet en die zich nog
steeds, begeleid door velerlei zonderlinge
verschijnselen, voortsleept. Ook in ons land
is zij nog lang 'niet afgelopen. Zelfs werkt
nqg een aantal zuiveringé-commissies. Hoe
men er ook tegenover moge staan, niemand
jesohouwt de zuivering, als geheel be-
ichouwd, als een succes en de bedenkingen
lij ons gelden niet zozeer de zware gevallen
als wel de hele nasleep van velerlei lichte,
die de bezettingstijd heeft opgeleverd.
Het is niet ondenkbaar dat Nederland èn
andere landen nog eens een bezettingstijd
zullen doormaken. Ik druk het sober uit,
van harte hopend dat 'het nooit gebeuren
zal. Men zal evenwel moeten toegeven, dat
demogelijkheid niet kan worden uitgescha
keld. Zou het nu niet redelijk en verstandig
zijn, als men zich op deze mogelijkheid in
enigerlei vorm voorbereidde en er voer.
zorgde, dat men in zulk geval betere rege
lingen en voorschriften had dan in 1940,
oen zij grotendeels ontbraken? Het is niet
aangenaam zich een eventuele volgende
lezettihg voor te stellen, maar men moe^
n deze wereld zo vaak rekening houden1
met mogelijkheden, die onaangenaam zijn.
Zoals men bijvoorbeeld doet als menteen
defensie-a*pparaat in stand houdt en mili
taire bondgenootschappen sluit. Als West-
Europa opnieuw aan bezetting ten prooi
viel en vele mensen hun houding zouden
bepalen op grond van de ervaringen, in de
periode 1940-1945 en daarna bij de zuive
ring. opgedaan, zou men zonderlinge resul
taten zien.
Eerlijk gezegd lijkt het mij een kwestie
van normaal vooruitziend beleid, dat er iets
aan gedaan wordt. Waarbij men dan reke-
fiing zou moeten houden met mensen die
verantwoordelijke posten bezetten t zowel
als met anderen. Waarbij men bovendien
In aanmerking zou moeten nemen, dat het
volksbestaan dient te worden gehandhaafd,
Voor welk doel een aanmerkelijke organi
satie van het maatschappelijk leven nodig
is. En waarbij tenslotte rekening zou moe-
worden gehouden met de variabele
eigenschappen van de menselijke natuur.
Het valt niet te ontkennen dat in 1940
1945 enige nuttige ervaring is opgedaan.
Moderne oorlog is, zoals' uit den treure
betoogd en herhaald, totale oorlog. De
burgerbevolking is er meer dan ooit te
voren direct in betrokken. Zou het niet
logisch zijn om haar gezien de opgedane
ondervinding en de mogelijkheid van een
lerhaling een beetje bij voorbaat te
organiseren? R. P.
Derde Genève-conferentie
Palestijnse stad Jericho zou bezet zijn
geopend
„Europa's herstel is ondeel
baar"
De secretaris van de economische com-
missië voor Europa, de Zweed Myrdal,
heeft Maandagmiddag de derde zitting van
deze commissie te Gerieve geopend. Na
mens de Sovjet-Unie was Aroetioemian
fianwezig. Alle Eifpopese landen, 'behalve
Spanje, zijn uitgenodigd tot deze bijeen
komst, die twee weken zal duren. Behalve
Portugal waren zij ook alle aanwezig.
In zijn openingsrede verklaarde Myrdal,
dat het Europese herstel ondeelbaar is en
dat maatregelen van samenwerking op een
geheel Europa omvattende basis dringend
nodig zijn. Wanneer het plan-Marshall
let Westen, het plan-Molotof en
andere plannèn in het Oosten, willen sla
gen, moet de interne Europese handel doel
bewust worden ontwikkeld en de Europese
landbouw op een hoger niveau dan vóór de
oorlog komen te liggen. Dé voor-oorlogse
levensstandaarden in Europa kunnen niet
hersteld jvorden in een zich zelf bedruipend
Europa, wanneer er geen ijzer en staal,
machines en chemicaliën geleverd worden
de landbouwende staten, vooral in
Oost-Europa, die op hun beurt levensmid
delen aan West-Europa kunnen leveren.
tito gaat zijn leger versterken
Generaal Gotsjnjak, plaatsvervangende
minister van landsverdediging in Joego
slavië, heeft voor de twee kamers der Na
tionale vergadering verklaard, dat het land
sen „sterk en modern" leger podig heeft,
daar aan de grenzen een abnormale si
tuatie heerst".
Ligalanden zuilen aanvallen
op drie punten
De Transjordaanse regering heeft
Maandagavond om kwart over zes
plaatselijke tijd (16.15 G.M.T.) officieel
„aan 't Zionisme de oorlog verklaard".
Het Transjordaanse leger heeft Jericho
acht kilometer over de grens van Pa
lestina, bezet.
Volgens dezelfde officiële bronnen Is
te Amman, de hoofdstad van Trans-
jordanië, een overeenkomst getekend
tussen de legers van Syrië, de Libanon,
Transjordanië en Irak, volgens welke
in Palestina een strijd op drie fronten
begonnen zal worden, waarbij als eerste
phase veertigduizend soldaten tegen de
Joden zullen worden aangevoerd. De
campagne zou vóór 1 Mei begonnen
worden.
Het Britse algemene hoofdkwartier te
Caïro heeft echter aan United Press mede
gedeeld dat. tot hedenmorgen zeven uur
geen enkele Transjordaanse eenheid Je
richo was binnengetrokken.
Het Syrische parlement is Maandagavond
in geheime zitting bijeengekomen voorset
aanhoren van een verklaring van zijn mi
nister van Defensie over de bijdrage van
Syrië aan de „bevrijding van Palestina".
De Iraakse regent, Emir Abdoel Illah is
uit Amman naar Cairo vertrokken om de
overeenkomst ter ondertekening voor te
leggen aan koning Faroek van Egypte en
aan Saoedi Arabië*
Zwaar geschut van het Transjordaanse
„geregelde Arabische leger" heeft Maan
dagavond het vuur geopend op de Joodse
posities in Haifa, van Accre uit, dat veertien
kilometer Noordelijker is gelegen, over ,de
baai van Accre heen, aldus luiden nog on
bevestigde berichten. Mogelijk is hier be
doeld het Transjordaanse Arab^che legioen
dat politiediensten verrichtte in het Heilige
Land.
Noodtoestand in Egypte.
De politie te Cairo en Alexandrië heeft
Maandagavond de noodtoestand afgekon
digd, die vanmorgen vroeg is ingegaan.
Deze maatregel is genomen met het oog op
demonstraties van het volk, die men 3
wacht als gevolg van de oorlogsverklaring
van Transjordanië aan het Zionisme.
Egypte zendt troepen.
Reuter citeert uit het Arabische blad
Zaman" te Caïro, dat aan een contingent
Egyptische soldaten instructie is gegeven
om zich bij andere strijdkrachten te voegen,
die aan de Palestijnse grens opgesteld staan.
Het blad voegt er aan toe, dat, in overeen
stemming met het besluit der Arabische
landen geregelde troepen naar Palestirm te
zenden, voordat het Brits mandaat afloopt,
de beslissing is genomen, dat het Egypti
sche leger „in dit opzicht zijn plicht zal
doen."
Troepentreinen verlaten Cairo
Twee treinen met Egyptische infanterie
verlieten vanmorgen vroeg Cairo „met on
bekende bestemming", maar men vermoedt
dat de troepen zich naar Palestina begaven.
Zij droegen khaki shirts en „shorts" doch
geen militaire mutsen. Evenmin zag men
'de Egyptische légerinsignes op hun unifor
men.
Arabieren eisen geheel Palestina
Het Arabische Hoge Comité heeft in
de politieke commissie van de UNO gis
teren medegedeeld, dat de Arabieren,
tenzij een overeenkomst over een be-
heerschap wordt bereikt, bij het af
lopen van het mandaat een ongedeelde
onafhankelijke staat voor Palestina
zullen proclameren.
Irgoen heropent strijid om Jaffa.
Inmiddels hébben de. Joodse verzetslie
den hun aanval op Jaffa vernieuwd. Zij
zijn. de stad „diep binnengedrongen". Vol
gens het Joodse communiqué ontmoette
men zwaar mitrailleurvuur van Britse
legertanks.
De bevelhebber van de Haganah (Joodse
leger) heeft gisteren de Irgoen verzocht,
onmiddellijk haar strijdkrachten uit Jaffa
terug te trekken. Hierop werd nog geen
antwoord gegeven.
Veldslag bij Accre.
Het Arabische hoofdkwartier in Palesti
na heeft in een communiqué verklaard, dat
sterke Haganah-troepen de stad Accre heb
ben aangevallen en dat zich daar een hevige
slag ontwikkelt.
Het communiqué zegt voorts, dat het
Arabische garnizoen in Jaffa zijn posities
handhaaft en de Joodse aanvallers zware
verliezen toebrengt.
Britten blijven tot 15 Mei.
De Palestijnse regering heeft officieel
tegengesproken dat de Engelsen van plan
zouden zijn om het mandaat vroeger dan
15 Mei te beëindigen.»
UNO wil althans Jeruzale?h
redden.
De politieke commissie van de UNO
heeft gisteren gemachtigd tot het opstellen
van noodmaatregelen ter bescherming van
Jeruzalem, de stad die zowel voor de
Christenen als de Joden en Arabieren
heilig is.
De uit 58 naties bestaande commissie
heeft de beheersraad opgedragen onmid
dellijk een plan op te stellen ter beveili
ging van Jeruzalem, dat een „eiland des
vredes" in het door strijd in opschudding
gebrachte Heilige Land moet worden. De
beheersraad moet overleg plegen met Jo
den, Arabieren en met de Britse autoritei
ten ,in Palestina over de te treffen maat
regelen.
Geruchten over aftreden
van Pietro Nenni
Nieuwe breuk in Italiaanse
links-socialistische partij op til
Naar uit bevoegde socialistische
kringen te Rome wordt vernomen, is
-Pietro Nenni, leider van de linkse
Italiaanse socialisten, die samen met
de communisten als Volksfront aan de
verkiezingen deelnamen, als hoofdbe
stuurslid dier partij afgetreden.
Volgens deze kringeq gèeft Nenni ook
zijn functie op van hoofdredacteur van het
socialistische partijblad „Avanti". Naar
men meent te weten heeft Basso, secretaris
van de partij, Nennis ontslagaanvrage voor
zich liggen en wacht hij het geschikte
ogenblik af om haar te publiceren. Intus
sen heeft Basso de vergadering van het
hoofdbestuur met een groep socialisten
onder leiding van Romita, die gisteren
gehouden zou worden, tot heden uitgesteld.
Naar verluidt zal deze groep heden on
middellijke bijeenroeping van een buiten
gewoon partijcongres eisen. Romita ver
klaarde onlangs,- dat hij h^ samengaan
van de links-socialisten met ae communis
ten in het volksfront „een vérgissing"
achtte.
„Voorbarig"
In gezaghebbende kringen der socialis
tische meerderheidspartij te Rome wordt
echter tegengesproken, dat Nenni is af
getreden als lid van het Bestuur der partij.
Hieraan werd toegevoegd, dat dergelijke
berichten „op zijn minst vroegtijdig" zijn.
Waarnemers menen, dat Romita op het
volgende congres een motie zal indienen,
daarin gevraagd wordt om het aftreden
van het gehele bestuif.
Veldslag tussen Japanners
en Koreanen'
Gistermiddag had te OSaka in Japan een
hevig gevecht plaats tussen 15.000 Korea
nen en 4000 Japanse politieagenten. Ook de
brandweer moest ingrijpen. Er werd ge
schoten met revolvers en een dertigtal per
sonen werd gewond. De Koreanen hadden
een „monsterbetoging" aangekondigd, doch
talrijke treinen, die betogers uit de omstre
ken aanvoerden, werden door de Japanse
politie opgehouden voor ze Osaka bereikten.
Te Kobe is alles weer rustig.
Communisten gearresteerd.
„De Koreaanse opstanden in Kobe en
Osaka zijn het werk van communistische
raddraaiers", aldus verklaarde generaal
Eifchelberger van de Amerikaanse bezet
tingsstrijdkrachten. Onder de 800 personen,
die sedert gisteren zijn aangehouden, be
vinden zich „acht Japanse communistische
leiders".
De Amerikaanse overheid maakt boven
dien bekend, dat dev grootscheepse razzia
die Zondag is begonnen, zal worden voort
gezet tot alle verdachten zullen zijn aange
houden.
hongaaï1se parlementsleden
afgetreden.
Volgens Radio Boedapest heeft Imfe
Nagy, voorzitter van het Hongaarse Huis
van Afgevaardigden, bekend gemaakt, dat
35 sociaal-democraten en vijf leden van de
boerenpartij Ijun zetels ter beschikking
hebben gesteld.
„Luchtverkeer over Sovjet-
Berlijn is overbodig"
;,Nachtexpress"herofbent
aanval op vliegdiensten
„De luchtcorridor over de Sovjet-zóne
van Berlijn naar het Westen is overbodig",
zo schrijft het met toestemming van de
Sovjets verschijnende Berlijnse blad „Nacht
Express". Het blad zegt verder, dat „indien
de bestuursraad niet langer bestaat, zoals
de Britten en Amerikanen beweren, er ook
geen reden is waarom de huidige reglemen
ten voor de lüÊhtverbindingen van kracht
moeten blijven."
Officiële Britse en Amerikaanse woord
voerders hebben herhaaldelijk verklaard,
dat zij eenzijdig door de Sovjets getroffen
regelingen voor het luchtverkeer niet zul
len accepteren.
„Ondragelijk".
Het Sovjet-persbureau Tass heeft een
krachtige aanval gedaan op Engeland en de
V. S„ daar deze landen hun vliegvelden in
de Sovjet-zóne vaq Oostenrijk voor „com
merciële doeleinden" zouden gebruiken.
Tass.verklaart, dat de Sovjet-autoritei
ten deze foestand „ondragelijk" noemen.
Bloerriendaalse strand
attractie rijker
In het aanstaande seizoen zal het Bloe-
mendaalse strand een attractie rijker zijn.
Een gedeelte van het strand is namelijk
verpacht aan een exploitant van zoge
naamde „Ducks" (amphibiewagens), die
het publiek in de gelegenheid stelt daar
mede een tochtje te land en over het wa
ter te maken.
Donderdagmiddag mag de Bloemendaal-
se Raad een voorproefje van dit nieuwe
strandgenoegen nemen. De amphibiewagen
bij verbastering „duck" (eend) genoemd
had een werkzaam aandeel in de bevrij
ding van ons land, in het bijzonder van
Walcheren.
Communisten slaags met
troepen in Birma
54 Opstandelingen gedood
Een regeringscommuniqué meldt-» uit
Rangoon dat bij botsingen tussen Birmese
troepen en communisten 54 insurgenten
zijn gedood, 80 gewond en 49 gevangen ge
nomen. De strijd speelde zich af nabij het
dorp Daik-u 100 km ten Noorden van
Rangoon.
Het woord is aan
Condillac
Door moeite te doen om met
nauwkeurigheid te schrijven ver
werft men de gewoonte om juist
te denken.
Vrouw omgekomen- bij
brand in Amsterdam
Op de eerste verdieping van een huis
in de Constantijn Huygensstraat te Am
sterdam brak Maandagmiddag brand uit.
De 38.-jarige mevrouw N. van Campen,
die een kamer op de zolderverdieping be
woonde, wilde een kat en een kanarie in
veiligheid brengen. Hoewel de trap reeds
in brand stond, snelde zij naar boven. Op
zolder is zij door de rook bedwelmd. Toen
brandweerlieden haar vonden, was zij
reeds overleden.
De brand, welke zich tot'de eerste cn
tweede verdieping beperkte, kon in een
kwartier geblust worden.
Cuba bevreesd voor revolte
De chef van het Cubaanse leger heeft in
een rondschrijven aan alle legerposten de.
order uitgegeven, dat op 1 Mei geen com
munistische demonstraties mogen worden
toegestaan.
Volgens dit schrijven beschikt het leger
over „betrouwbare berichten, dat de com-
fhunisten overeenkomstig een internatio
naal voorbereid plan onlusten willen ver
wekken."
BRITS OFFICIER DOODGESCHOTEN
IN JOEGO-SLAVIc.
Het Joegoslavische persbureau meldt,
dat Joegoslavische grenswachten twee
Britse officieren en een vrouw vlak bij de
Oostenrijkse grens hebben gearresteerd.
Een der Britse officieren werd, „toen hij
onverhoeds een aanval op een der twee
grenswachten deed", doodgeschoten. Do
Joegoslavische autoriteiten zullen een on
derzoek instellen.
SOCIALISTISCH ADVIESORGAAN
VOOR BRUSSELSE UNIEPARTNERS.
De afgevaardigden van de socialistische
partijen van de West-Europese Unie heb
ben ^Maandag te Parijs overeenstemming
bereiktjover de oprichting van een gecom
bineerde söcialistische commissie met Brus
sel als zetel, die nauw zal samenwerken
met de regeringen van de vijf landen.
Haar taak z?l zijn: het naar voren bren
gen van het socialistische standpunt binnen
het kader van de vijf landen-overeenkomst.
Indrukwekkend schouwspel
in roodblauw, goud en zilver
Koning George en Koningin Elizabeth
van Engeland vierden gisteren hun zilveren
huwelijksfeest ter&dden der toejuichingen
van duizenden onderdanen, die zich in de
Londense straten verdrongen om -het
Koninklijk paar van Buckingham Palace
naar de St. Pauls Kathedraal te zien rijden.
Een warme zon bescheen de vrolijk vlag
gende stad en honderden hadden reeds in
de nacht hun woningen verlaten om zich
van een goed plekje op straat te verzeke
ren.
Het was overigens geen officiële vacantie-
dag. Omdat Engeland zijn arbeiders bij de
exportcampagne niet kan missen, had de
Hel Engelse Koningspaar bij het betreden
van. St. Paul's Cathedral waar gisteren een
speciale dankdienst werd gehouden ter
gelegenheid van zijn zilveren huwelijks
feest. - Achter de Koning en Koningin ziet
men prinses Elizabeth.
Het zilveren paar heeft gisteravond over
de radio zijn dankbaarheid geuit over. „zijn
25 jaar vol geluk tezamen, de gelegen
heden, die het gegeven zijn om zijn geliefd
land te dienen en de zegeningen van aijn
thuis en zijn kinderen".
Hoffelijkheid.
De Engelse bladen wijden veel aandacht
aa» de feestelijkheden. De communistische
„Daily Workqr" daarentegen heeft op de
achterpagina slechts 15 regels voor het feit
ingeruimd en bepaalt zich er toe er de na-
Koning besloten deze dag niet als vacantie- I druk op te5 leggen, dat zich onder de
dag aan te merken, zoals bij dergelijke ge
beurtenissen gebruikelijk is. Maar het in
drukwekkende vertoon, dat aan zo'n dag
verbonden pleegt te zijn, was er wel. De
manschappen en de paarden, uitgedost in
rood, blauw, goud en zilver, vormden het
Koninklijke escorte dat de Koning en Ko
ningin in een open rijtuig naar de kathe
draal voerde.
De statiekaros van het Koninklijk paar,
getrokken door de zes traditionele»„Windsor
greys" verliet het paleis om ongeveer elf
uur. In dit rijtuig bevond zich ook prinses
Margaret. Daarachter volgde het rijtuig
van Prinses Elizabeth en de hertog van
Edinburgh. De ouderwetse limousine van
koningin Mary voegde zich bij Marl
borough House bij de optocht. Een ogenblik
werd halt gehouden bij Temple Bar, waar
de Lord Mayor, sir Frederic Wells, de
koning het met paarlen ingelegde zwaard
overhandigde, zonder hetwelk de \$orst de
„City" niet mag betreden.
Bij St. Pauls werd de koninklijke familie
verwelkomd met een fanfare van de „State
Trumpeters". De aartsfcysschop van Canter
bury leidde het Koninklijk paar de kathe
draal binnen.
Voor de kathedraal, waar de dankdienst
werd gehouden, stond extra-politie opge
steld om in dit drukke gedeelte van de stad
voor een ordelijke gang van zaken te
zorgen.
Gisteravond maakten de Koning en de
Koningin een rijtoer door het zwaar door
de oorlog getroffen East End, waar zij
luide door de „Cockneys" werden toege
juicht.
Boodschap van Truman
aan Koningin Wilhelmina
President Truman heeft de volgende
boodschap aan Koningin Wilhelmina ge
zonden:
Met groot genoegen en dankbaarheid
heb ik het telegram van Uwe Majesteit
ontvangen, waarin U meedeelde, dat wijlen
president Roosevelt posthuum tot het
Grootkruis in de Militaire Willemsorde is
benoemd. Ik ben er zeker van, dat de over
leden president bijzonder trots ,op deze eer
zou zijn geweest, daar hij grote achting en
bewondering voor Uwe Majesteit en het
Nederlandse volk koesterde".
menigte, die de optocht bijwoonde, 201 per
soonlijke ongevallen hebben voorgedaan.
De president van de Nederlandse Bank
dr. M W. Holtrop heeft verslag uitgebracht
over het boekjaar 1947.
Dr. Holtrop opent zijn verslag met een
uitvoerige inleiding omtrent de inter
nationale conjuncturele ontwikkeling in
1947, waarbij hij opmerkt, dat de economi
sche ontwikkeling die ons eigen land in
1947 heeft ondergaan, het kenmerk droeg
van een voortgezet en belangrijk herstel,
waarin niettemin elementen van overspan
ning waren te bespeuren, die aanleiding ge
ven tot bezorgdheid. Zo betekent het ach
terblijven van de kol'enproductie een ern
stige belasting van onze deviezenpositie. De
invoer van steenkool vorderde een bedrag
van ruim f 146 millioen.
Dat het reële loon in 1947 op een betrek
kelijk gunstig niveau kon worden gehand
haafd, was slechts mogelijk door een toe
nemende subsidiëring van het levensmid
delenpakket, welke de schatkist f 528 mil
lioen kostte, welke niet door inkomsten
werden gedekt', alsmede door handhaving
van de huurstop. Deze wijze van financie
ring van een belangrijk deel van het reële
loon kan slechts als overbruggingsmaatre-
|el gerechtvaardigd worden geacht. 'Ge
streefd dient ernaar te worden het volle
loon geleidelijk weer te doen vloeien uit
de opbrengst van het product van de ar
beid.
De ontwikkeling van de handels- en be
talingsbalans geeft aanleiding tot grote be-
i De bevolking van de Mijnstreek heeft
gisteren Prinses Juliana een hartelijke ont
vangst bereid. Huis aan huis wapperde de
vaderlandse driekleur ep overal waren de
mensen met oranje getooid. De Prinses
arriveerde Maandagmorgen met het vlieg
tuig van Prins Bernhard op het vliegveld
Beek, waar zij begroet werd c&or de Com
missaris der Koningin in de provincie Lim
burg mr. dr. F. J. M. A. H. Houben. Na
een kort bezoek aan Geleenr waar school
kinderen haar een zanghulde brachten,
vertrok de Prinses naar de staatsmijn
Maurits, waar zij gedurende twee uur de
ondergrondse werken op 660 meter diepte
bezichtigde.
Engeland in drie jaar
op eigen benen
Bevin ziet lichtbaan einde
van de crisis-tannel
De Britse minister van Buitenlandse Za
ken, Ernest Bevin, heeft Maandag verklaard
dat Engeland zijn economie op een gezonde
basis zou kunnen stellen en zijn onafhan
kelijkheid binnen drie jaar zou kunnen her
winnen, indien het het grootst mogelijke
profijt zou trekken van de Marshall-steun.
„Ik kan het licht aan het einde van de
tunnel zien. Het is maar de vraag, of wij
spoedig«door de tunnel zullen komen", aldus
Bevin, die een beroep deed op iedere werk
gever. vakverb'ondsfunctionaris en haven
arbeider om het tempo der verschepingen
volgens het plan-Marshall te-bespoedigen.
Wanneer het plan verstandig toegepast
wordt, zo meende Bevin, zal het betekenen
dat in de V. S. de prijzen omlaag gaan. In
de gehele wereld zullen dan de prijzen
dalen, in het bijzonder wanneer wij een
goede oogst krijgen.
Na de lunch ging de tocht naar Sittard
en Treebeek, waar de politie het enthou
siaste publiek slechts met de grootste
moeite in bedwang kon houden. De Prinses
bezocht hier twee arbeidersgezinnen. Daar
na reed de Prinses naar Heerlen, waar zij
in het gebouw van het Algemeen Mijn
werkersfonds besprekingen voerde met het
bestuur van dit fonds en met de leden van
de Mijnindustrieraad.
Om zeven uur arriveerde de Prinses in
de Limburgse hoofdstad, waar 'de Maas
trichtse jeugd haar spontaan een zang-
hulde bracht. In het gouverneurshuis volg
de een begroeting door het College van'
Gedeputeerde Staten en later op de avond
trok een geïmproviseerde optocht, waar
aan vrijwel alle organisaties en muziekge
zelschappen van de stad deelnamen, langs
het gouverneurshuis. Van het bordes af
sloeg de Prinses de;zingende en juichende
menigte gade, welke met vlaggen, vaan
dels, fakkels en lampions achter de muziek
voorbij marcheerde.
Defensieministers <1er Unie
gaan overleggen
„Monty" niet aanvaardbaar
als Westeuropees stafchef?
Te Parijs wordt vernomen', dat de minis
ters van defensie van de vijf landen der
West-Europese Unie Engeland, Frank
rijk, België, Nederland en Luxemburg
zijn uitgenodigd voor een binnenkort te
Londen te houden bijeenkomst ter bespre
king van gemeenschappelijke defensie-
problemen.
In dit verband is reeds eerder de naam
van maarschalk Montgomery genoemd,,
maar de strategische opvattingen, die hij
bij een onlangs afgelegd bezoek aan het
Franse leger uiteenzette, hebben niet ge
heel en al de instemming van militaire
kringen op het continent.
zorgdheid voor de toekomst. Het European
Recovery Program belooft, niet. anders te
doen dan een tijdelijke voorziening, welke
de bedoeling heeft de# overgangsperiode,
die moet leiden naar een hersteld even
wicht, te helpen overbruggen.
De totale hoeveelheid chartaal en giraal
geld steeg met f 957 millioen tot 7.536 mil
lioen. De stijging van de geldcirculatie kan,
indien zij als een min of meer duurzaam
verschijnsel zou moeten worden beschouwd,
niet anders dan ernstige bezorgdheid wek
ken. In de loop van 1947 echter is door de
stijging van productie en nationaal inko
men de normale geldbehoefte wellicht meer
toegenomen dan de vermeerdering der
geldhoeveelheid heeft bedragen en. in zo
verre is de veronderstelling gerechtvaar
digd, dat de inflatoire spanningen, ondanks
de stijging van de circulatie, niet zijn ver
ergerd en misschien zelfs ietwat zijn afge
nomen..In vergelijking met andere landen
vertoont de stand van de geldcirculatie in
ons land, op zichzelf beschouwd, geen on
gunstig beeld.
kastekort van het RUk
1,9 milliard
Het werkelijke kastekort van het rijk
heeft in 1947 aanmerkelijk minder bedra
gen dan het geraamde budgettekort.
Rekening houdende met de credietver-
lening aan de overzeese gebiedsdelen valt
het werkelijke kastekort te becijferen op
circa f 1,9 milliard. Zo spoedig mogelijk
dient een beperking van het overheids
tekort tot zodanige omvang tot stand te
worden gebracht, dat voor de financiering
ervan geen beroep meer behoeft te worden
gedaan op inflatoire middelen. Het verslag
bepleit een onverwijlde maar geleidelijke
afschaffing van de prijssubsidies. Deze sub
sidies hebben een karakter van duurzaam
heid gekregen dat nimmer bedoeld was.
Het budgettekort is te groot dan dat het
door de gemakkelijke leuze van „minder
ambtenaren en' minder overheidsingrijpen"
tot oplossing kim worden gebracht.
Behalve door de vordering van aange
boden tegoeden werden belangrijke be
dragen aan dollars verkregen uit hoofde
van vrijwillige verkoop van aan ingezete
nen toebehorende Amerikaanse effecten
en certificaten daarvan. In 1947 werd 97,6
millioen dollar verantwoord. Het aantal
verleende deviezenvergunningen steeg van
ruim 200.000 in 1946 tot bijna 300.000 in
1947. Slechts met grote moeite is het gelukt
de dollarrekening van het buitenland slui
tend te maken. In 1947 werd in totaal voor
80,8 millioen dollar aan dollarsaldi gecer
tificeerd.
De winst- en verliesrekening over het
afgejopen jaar wijst een netto winst aan
van f 2.990.822 (v. j. f 2.572.187). Het
winstsaldo ter beschikking van de aan
deelhouders bedraagt f 1.204.206 (vorig jaar
f 1.117.406).
Dit bedrag laat een uitkering toe van
f 60 per aandeel (f 55) en.de directie stelt
voor het overblijvende bedrag van f 4.206
te schenken aan het hulpfonds voor het
personeel der bank.
veel bewolking.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N-M.I. in De Bilt, geldig van Dins
dagavond tot 'Woensdagavond:
Matige, in het Noorden van het land
tijdelijk vrij krachtige wind tussen
Zuidwest en Noordwest. Meest zwaar
bewolkt met plaatselijk enige lichte
regen Vannacht iets minder koud,
maJr morgen overdag iets lagere tem
peraturen dan vandaag.
28 April:
Zon op 17 uur. jo si Utir
Maan óp 1.13 uur, onder 7.53 uur
XOOOOCCPOC
