Een cosmopolitisch schilder
Kort en Bondig J
„Het Gouden Hoekje"
Haarlem in staat van faillissement
VRIJDAG 18 JUNI 1948
HAARLEMS DAGBLAD
De kunsthandel Heerkens Thijssen stelt
tot 3 Juli schilderijen en tekeningen ten
toon door John ter Reehorst, een schilder
wier.s werk de kwaliteiten van de wereld
burger vertoont en even goed van een
Fransman. Spanjaard of Italiaan zou kun
nen zijn. Hij hanteert een eigenaardig bijna
in alles aanwezig broeiend oranje-geel, dat
vonkelend zijn kan en kracht geeft aan de
kleuren, die elkander aanvullen als pure
spectrumkleuren (complementair zijn).
Daardoor wordt verklaard het lichtende in
zijn werk.
Hij is een realist, die toch gaarne, en dan
via de kleur, zijn doeken idealiseert, wa
toe hem de nuchtere zin tot weergave van
de Hollander brengt, verbonden met de zin
voor romantiek van de zwervende cosmo
poliet.
Hij -is ook een interessant schilder om de
durf, het directe, het oprechte waarbij
iedere lust tot het litteraire of symbolische
hem vreemd is.
Aangegrepen door het schone èn door de
eigen macht van het kunnen tekent en
schildert hij. In zijn landschappen is, in de
verte, iets te bespeuren van Vlaamse in
vloeden, maar dit orftneemt er geenszins
de originaliteit aan („Avondlandschap" en
„Waterlandschap"). Hij is soms, door de
drift, wat rauw. Als de felheid wordt afge
stemd in een berustende gebondenheid als
in „Aronskelk", „Lelies" en vooral in het
voorname „Petunia's met appelen" is zijn
werk het fraaist.
Hij modeleert soms met de verf als in
„Chrysanten met blauwe doek", geraakt
ook tot voortreffelijke suggestieve werking
als in heb ruime „Landschap" (3) en tot
een sobere uiting („Kerkje in Thriston").
Soms is de stofuitdrukking onvoldoende
maar we verzoenen ons er graag mee omdat
de dingen zo mooi van kleur zijn.
In deze schilder boeien niet de eenvoud,
de melancholie noch de schuchterheid. Al
les is daarvan het tegefideel, recht op de
Kerkconcert
De muzikale symboliek van werken van
Joh. Seb. Bach, dikwijls ook hun klanken-
realismen voor het handhaven van de een
heid van muziek en tekstgedachte, zijn
voor sommige onderzoekers van Bach's
composities aanleiding geweest om sym
boliek en realismen ook te zoeken in wer
ken. die vrij van enige woord-invloed ont
stonden. Zo zag men in de Fantasie in G
grote terts, het werk, waarmede de orga
nist Albert de Klerk Donderdagavond het
in samenwerking met de* zangeres Annie
Hermes en de hoboïst Jaap Stotijn in de
Grote Kerk gegeven concert begon, een
vporstelling van het menselijke leven in
zijn drie hoofd-phasen van ontwikkeling.
Gelukkig is evenwel de toehoorder, die het
werk onbevangen tegemoet kan treden, de
rhvthmische sterkte van het eerste deel
ondergaat, gegrepen wordt door de groot
heid van het 5-stemmige middendeel en
met ontzag wordt vervuld bij het luisteren
naar de gedurfde, vermetelde harmoniek
van het derde deel. Een meesterwerk, voor
welks uitvoering de organist op het klan
ken palet van het vorstelijke instrument
sterke en brillante kleuren vond.
Een vertolking van een weinig gespeeld
Pr/leludium en Fuga in d kl. terts van
Felix Mendelssohn Bartholdy toonde een
andere kunstenaar dan de beminnelijke
schepper van zoveel zoete „Lieder ohne
Worte"-melodiek. Het werk, ontstaan in
de louterende sfeer der absolute toonkunst,
munt uit door kernachtigheid en even
wichtige bouw. Een derde werk, het laatste
van het programma, 'Variaties over „Veni
Creator" van Maurice Duruflé, gaf Albert
de Klerk wederom gelegenheid zijn voor
treffelijke technische beheersing en regis
tratie-kunst met prachtig resultaat toe te
passen.
De aria's „Ich habe genug" en „Schlum-
mert ein" van Joh. Seb. Bach, waarmede
Annie Hermes het concert na de orgelfan
tasie voortzette, zijn oorspronkelijk be
stemd voor mannen-stem. Bach was ten
opzichte van deze bestemming echter niet
scrupuleus, want beide aria's werden over
genomen in het muziekboekje van zijn
echtgenote Anna Magdalena en aangepast
aan Anna's stem. Annie Hermes kon de
aria's als het ware met Bach's toestemming
gaan zingen en zij heeft door prachtige
stemklank en bezielde zegging met het
zuivere geloofs-getuigenis van „Ich habe
genug" efl met de ontroerende berceuse
„Schlummert ein" diepe indruk kunnen
maken.
Eenzelfde niveau van herscheppings
kunst bereikte Annie Hermes met Drie
Psalmen van Arthur Honegger, zij het dan,
dat de klankentaai in haar wisselende,
grote intensiteit van uitdrukking aan de
zang een afzonderlijk karakter verleende.
Jaap Stotijn verrukte het auditorium
met zijn zeldzaam schone hobo-klank en
onvolprezen muzikaliteit in de ruimste zin
van het woord; allereerst in de obligaat
partij voor de aria „Tch habe genug", en
vervolgens bij de v ^racht van een beter
„suite" dan „concc noemen werk van
A Corelli, en van .ileinere werken van
Saint-Saëns, Fauré en Roussel.
Een woord van lof ten slotte voor de
orgelbegeleidingen door Albert de Klerk.
P. ZWAANSWIJK.
Waar L'w hart vol van is
loopt het bij v Weert van aver- 't Is
inderdaad een lust zoveel leuke en
prac'.ische dingen wij U voor de Baby
kunnen voorleggen.
man af. sterk zonder overdrijving en, ge
lukkig niet zó opzettelijk-modern, dat de
vormgeving erbij verwaarloosd of vergeten
wordt.
Ook het zwart-wit is van belang, vooral
„Amarillis met Aronskelken", „Haven van
Toulon" met de openheid van lucht en wa
ter, „Knolbegonia's", het niet nieu\4te doch
aangrijpende „Zonnebloemen" en het
,-,Landschap" (21) dat de eigenschappen
vertoont van het besprokenLandschap" in
olieverf. De totaal-indruk is die van fees
telijk werk, zonnig bekeken motieven en
triomfantelijk optimisme.
HERMAN MOERKERK.
De markt in Haarlem-Noord
Openbare Werken heeft, ten gerieve van
kooplieden en bezoekers van de Donder
dag-markt in de Floresstraat, de brede
trottoirs aan beide zijden weer bestraat.
Enkele jaren geleden werden in deze
trottoirs plantsoentjes aangelegd, maar men
is daarmede nooit verder gekomen dan er
wat gras in te zaaien. Deze open plekken in
het brede tegelpad werden al spoedig
speelplaatsen voor kinderen, die de grond
bewerkten met schopjes en ander speel
goed. De „plantsoentjes" werden tenslotte
bij regenweer modderplaatsen en toen de
Floresstraat voor de Donderdagmarkt
werd aangewezen, bleken deze „plantsoen
tjes" hinderlijk.
De verkiezingen
VOOR DE BABY
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM. 17 Juni 1048.
ONDERTROUWD: 16 Juni, J. Luit en D.
Kofman.
GEHUWD: 17 Juni. P. C. Haan en J. A.
van de Bunt; H. P Zimmerman en O. C. W.
Pressler; W H. Kiela en E. M J. van der
Horst; A. W. Westra van Holthe en I. V.
Wallin; J. C, Spithoven en M. C. Nijssen; J.
van Meesche en S. M. Vandonninck; J. Ver
hoeven en M. G. A. Jirris; H. Rusman en M
E van Wooning.
BEVALLEN van een zoon: 16 Juni. L. G.
Veldhuisvan Veen: 17 Juni. C. C. Möller
Kimman: C. A. G. ZwartDijkzeul.
BEVALLEN van een dochter: 16 Juni, D.
M Muller—Dijkstra: H F. M. van Bilderbeek
Verzijlberg; A. J. Lammersvan der Man
den: C M KuijperHazenberg: 17 Juni, J.
C Sil vis—Koster.
OVERLEDEN- IS Juni. G. J. van Ewijck, 71
j ibmpiaan: P Lcutscher. 72 j.. Atjehstraat.
16 Juni. G. C Visarius. 84 j.. Anslijnstraat.
C. dc Koning—Versteeg, 54 Kazepaiers-
laan.
H. A. Lunshof sprak voor
de C.H. kiesvereniging
Op uitnodiging van de Kiesvereniging
Haarlem van de Christelijk Historische
Unie hield de journalist H. A. Lunshof,
hoofdredacteur van „De Nederlander" en
•hoofdredacteur van het inmiddels de
verschijning gestaakt hebbende „Dagblad'
in restaurant Brinkmann een lange rede
waarin hij scherpe aanvallen richtte op het
kabinet-Beel en de regeringspartijen, ir
het bijzonder ten aanzien van de Indië-
politiek. Spreker vergeleek het huidige
Nederland bij dat van de zestiende eeuw,
toen er ook een kentering beleefd werd en
toen daaruit door beginselvastheid
handhaving der nationale eer, een nieuwe
protestantse natie geboren werd. Thans ont
breekt principiële vastheid en wordt
met de eer der natie geschipperd, aldus de
heer Lunshof, eerst door het kabinet-Scher-
merhorn, thans door zijn opvolgster, de
repering-Beel. De regermgspolitiek in In-
die slingert om ieder incident als l^limop
om een boom; er is geen vaste koers of lijn
in en wie haar bestrijdt vindt geen muur
tegenover zich maar een prop watten. Er is
geen Indische kwestie, zo meent spreker,
er is alleen een Nederlandse kwestie: de
slapheid en het zich niet willen handhaven
in Indië, die men het beste vergelijken kan
met de „weg mit uns!"-stemming van ver
schillende Joden in het Duitsland van Hit
ler's opkomst. Sprekers standpunt is „en
laat men mij dan zo reactionnair en ultra
koloniaal noemen als men wil" dat In
dië van ons is.
Dit Indië is niet een ding van de inlan
ders alleen, maar een symbiose van Indië
en Nederland. Het Nederlands gezag kan
en mag er niet verdwijnen, ook niet om
wille der inlanders zelf, die- dan ten offer
zouden vallen aan het feodalisme van hun
hoofden en de winzucht van. buitenlandse
grootmachten. Daarnaast streve Nederland
daarginds naar eigen voordeel, want als
wij Indië kwijt raken kan Nederland noch
economisch noch staatkundig verder be
staan ,»is sprekers mening.
Over de grondwetsherziening zeide de
heer Lunshof, dat het amendement-Tilanus
integraal diende te worden uitgevoerd,
doch reeds nu waren er tekenen dat de
regering dit amendement op haar eigen
wijze wenst te interpreteren, waarmee de
C. H. U. nimmer zal instemmen. De stand-
punten-Tilanus en -Schouten liggen overi
gens dichter bij elkaar dan men hier en
daar schijnt, aan te nemen en één A.R.-
C.H.U.-koers is dan ook het doel waarnaar
gestreefd wordt. De K.V.P. nam spreker het
zeer kwalijk dat zij verkeerd gekozen had
door met de partij van Vorrink in het ka
binet plaats te nemen. Deze laatste partij
achtte hij de bakermat van alle kwaad,
zoals zij dat ook, naar hij betoogde, elders
in West-Europa is. Hij refereerde terzake
aan een woord van professor Riipke uit
Genève, die zegt dat „de drie jaar socia
lisme West-Europa meer kwaad hebben
berokkend dan de tweede wereldoorlog".
Scherpe aanvallen richtte de spreker ook
tegen de heer Koos Vorrink, „deze onuit
sprekelijke Vorrink in bretels", wie hij
vooral verweet, zich niet verweerd te heb
ben tegen de beschuldiging in ,.De Waar
heid", als zou hij, de socialistenleider, tij
dens de oorlog een politiek credo geschre
ven hebben dat voor 90 procent nationaal-
socialistisch was. Minister Drees werd ge
hekeld wegens zijn „onverantwoordelijke
sociale voorzieningen", die zijn collega Lief-
t'lnck tolereert ondanks de wetenschap dat
ze „het land naar inflatie doen hollen".
Ook de geleide economie, schipbreuk gele
den hebbende, dient te verdwijnen. Tegen
over deze socialistische plannenmakerij en
geldsmijterij wilde spreker het C.H.U.-
progvam stellen, dat geen schone beloften
doet, die toch onvervulbaar zijn, maar de
tering naar de nering wil zetten, soberheid
voorstaand en particulier initiatief en dat
boven alles terug wil keren naar wat de
voorvaderen deden en beleden.
De heer Lunshof, die nog vele vragen
beantwoordde, werd ingeleid door de voor
zitter der C. H. Kiesvereniging, het rhads-
lid C. de Vries. De bijeenkomst was druk
bezocht en de spreker oogstte, behalve veel
open doekjes, ook verscheidene afkeurende
interrupties.
,,'t FRIESCHE SCHATHUIS"
polijst en onderhoudt ook Uw koperwerk.
Bij abonnement zeer voordelig!
JANSSTRAAT 8 - TELEFOON 20141
(Adv.i
.Koopman kwam bedrogen uit
In Nove/hber van het vorig jaar vervoegde
zich iemand met een Brabanls accent bij een
koopman uit Zeist, die op de Oude Gracht
te Haarlem op de Maandagmarkt stond. Hij
zeide textielpunten te koop te hebben en ver
zocht de ander mee te gaan naar een café,
om onderhandelingen te voeren. De man, die
de punten had, haalde een enveloppe uit zijn
zak en telde tweehonderd punten uit. De
prijs moest f 200 bedragen. De koopman uit
Zeist besloot de punten te kopen en ontving
een enveloppe. Bij het gezelschap voegde
zich een broer van de man uit het Zuiden
zeide, dat de prijs te laag was. De koopman
uit Zeist voelde er niets vöor de enveloppe
terug te geven en na een twistgesprek ver
trok hij.
Toen de koopman des avonds de enveloppe
open maakte, zaten er vijf textielpunten en
wat krantenpapier in. De man, die eigenlijk
strafbaar was. omdat hij punten gekocht had,
stelde zich in Utrecht in verbinding met een
rechercheur, om inlichtingen. Er stond juist
in de krant, dat een dergelijk feit zich in
Zeist had voorgedaan. Na ijverig zoeken is
de rechercheur er in geslaagd de gebroeders
H. uit 's Hertogenbosch aan te houden. Zij
weiden door de koopman uit Zeist herkend,
doch de aangehoudenen zeiden niets van de
zaak af te weten en niet in Haarlem te zijn
geweest.
Donderdag hadden de gebroeders H. zich
voor de Haarjemse rechtbank te verantwoor
den. De officier van justitie deelde mee, dat
de verdachten ongunstig beland staan. Ieder
heeft zes vonnissen achter aè rug. Hij eiste
een gevangenisstraf van één jaar en zes
maanden.
De verdedigers mrs. W. Broers en A. D. P.
V. van Löben Seis pleitten vrijspraak.
De rechtbank zal op 29 Juni uitspraak doen.
Ronde tafelconferentie van de
Open Religieuse Gemeenschap
Door de Open Religieuse Gemeenschap
wordt in Brinkmann, Grote Markt, op 17
en 18 Juli een ronde tafelsamenkomst ge
organiseerd. "Vele vooraanstaande figuren
op maatschappelijk en religieus gebied,
waaronder prof. Ch. Glasz, prof. dr. Ch.
van Os, ir. J. van Wettum, Stefan Lubienski
en P. R. H. Muller hebben hun aanzitten
reeds toegezegd. Zaterdag 17 Juli zal Sigis-
mund von GleiCh een inleiding houden over
„Oosters en Hellenistisch geestesleven en
het Christendom" en zal prof. dr. Ch. van
Os spreken over „Dé resultaten der mo
derne natuurwetenschap in het licht van
het Christendom". Zondag komt ir. J. van
Wettum aan het woord over „Onderwijs
vernieuwing in verband met het Christen
dom" en de laatste voordracht wordt ge
houden door ds. A. R. de Jong over „Paulus
als profeet voor de twintigste eeuw".
Tcru? Bel 1.2.3.4.
OAG EN N ACH I
Amsterdamsche Rijtuig Maatschappij
JUBILEUM J. v. d. MARK.
Heden was het 25 jaar geleden dat de
heer J. v. d. Mark bij N V. Lourens Coster
als bezorger in dienst trad De jubilaris
werd hedenmorgen door de directie ont
vangen en toegesproken, waarbij hem het
gebruikelijke geschenk onder couvert werd
overhandigd.
ONZE TELEFOONAANSLUITINGEN
Vriendelijk verzoek, voor redactie-aange
legenheden. berichten etc. te gebruiken
de nummers 1Q50Q en 12404
Voor advertentie-opgaven of Informaties
over de administratie, de nummers
10724 en 14825
Voor abonnementen en adresverandenngen
14825
Het telefoonnummer van de directeur-
hoofdredacteur is 15054
Verder is onze drukkerij te bereiken op
de nummers 10132 en 12713 en ons bij
kantoor Soendaplein op nummer 1223(1
Een waarschuwing van de
Kerkeraad der Ned. Herv.
Kerk te Heemstede
De Kerkeraad der Ned. Hervormde Kerk
te Heemstede heeft, in overleg met verte
genwoordigers van politieke partijen een
verklaring gepubliceerd in het besef van
zijn verantwoordelijkheid voor het welzijn
der gemeente en zich bewust van de ge
varen die dit welzijn bedreigen door de
strijd om de komende politieke beslissin
gen.
In die verklaring wordt o.a. gezegd:
„Ook de leden van de christelijke ge
meente staan voor deze beslissing; en min
der nog dan iemand anders mogen wij ons
aan deze verantwoordelijkheid onttrekken.
De ervaring leert ons, dat wij als chris
tenen in deze dingen niet één lijn trekken.
Wij staan als leden van dezelfde gemeente
in onze politieke overtuigingen tegenover
elkaar. Wij mogen dit betreuren, maar wij
zullen, staande in deze werkelijkheid, en
ons bewust van onze menselijke beperkt
heid van inzicht, ruimte moeten laten voor
andere beslissingen dan de onze hoe
moeilijk ons dat misschien ook vallen mag.
Bovenal zullen wij moeten bedenken,
dat wij als leden van de Gemeente van
Christus één Heer, één geloof, één doop be
lijden, dat wij des Zondags in dezelfde
eredienst betrokken zijn en samen avond
maal vieren. Eveneens, dat wij als Ge
meente van Christus samen in een ge
meenschappelijke verantwoordelijkheid
gesteld zijn die dieper grijpt en belangrij
ker is ook voor de toekomst van ons
volk dan onze politieke verantwoorde
lijkheid. Ons is nl. opgedragen de verkon
diging van het Evangelie van Jezus Chris
tus in het midden van ons volk, en te
midden van de geestelijke ontreddering en
de zedelijke verwildering die zich ook in
ons volk op zulk een onrustbarende wijze
openbaren, hebben wij een opdracht te
vervullen, die geen enkele instantie van ons
overnemen kan. Om deze opdracht te ver
vullen en ons van deze verantwoordelijk
heid te kwijten, moeten wij, bij alle ver
schil van inzicht en mening in politieke
zaken, onze eenheid in dezelfde Heer be
waren als ons kostelijkste goed".
De gemeenteleden, die aan het overleg
hebben deelgenomen en met het boven
staande volledig instemmen zijn: mevr.
mi". Frieda Baronesse Mackay-Katz; mr.
R. C. Bakhuizen van den Brink; mr. dr. J.
van Bruggen; W. Reijnders; mr. M. A.
Stufkens: mr. G. W. F. v. d. Valk Bouman
en mr. J. Zeelenberg.
Is hier iets van U bij?
Aan het hoofdbureau van politie te Haar
lem, Nassauplein 3. zijn op alle werkdagen
van 10.30 tot 12.30 uur inlichtingen te beko
men omtrent de navolgende in de afgelopen
week als gevonden aangegeven voorwerpen:
autoped, speelgoedautotje. armbanden, bal,
broches, rijwielbinnenband. beursje met in
houd. autopedbanden, brillen, doosje inh.„
div. bonnen, colliers, ceintuurs, postduiven."
wieldoppen, duimstok, div. étuis met inhoud,
bank- èn muntbiljetten, inlegvel met bonnen,
kinderjasjes, rekenliniaal. kinderlaarsje, da
mesmantels. draagmedaille. portemonaies en
portefeuilles met inhoud, hondenpenningen,
parapluie, rozenkrans, padvindersriem, strik,
sleutels, sandalen, gymnastiekschoenen,
shawl, div. tassen met inhoud, vulpenhou
ders. vulpotloden, damesvest, wandelwagen
tje, kruiwagen, houten wagentje, windjack,
rijwielzadels, badpak met handdoek, distri
butiebescheiden, kindervestje, metaalruimer.
Stop- en parkeerverbod
voor Lange Veerstraal
en Kleine Houtstraat
Met het oog op de onbevredigende par-
keerregeling voor de Kleine Houtstraat en
de Lange Veerstraat (per dag wisselend
parkeerverbod voor één zijde) hebben B.
en W. besloten in genoemde straten een
stopverbod in te stellen voor de weghelft
aan de zijde met de even nummers en een
parkeerverbod vpor de zijde met de on
even nummers.
Bloemendaalse gemeenteraad
In de Donderdagmiddag gehouden verga
dering van de gemeenteraad' van Bloemen-
daal zijn benoemd tot bestuursleden van
Öe Stichting Openluchttheater de heren A.
van Geluk, mr. J. W. de Jong Schouwen
burg en mr. H .M. Planten en tot advise
rende leden de heren mr. F. P. Th. Rohling,
W. A. Fischer en J. B. Schuil.
De raad verleende B. en W. een crediet
van f 1300 voor het aanbrengen van ver
beteringen aan perceel Bloemendaalseweg
188 (distributiekantoor). De eerste- en de
zolderverdieping worden bestemd voor
huisvesting van twee kleine gezinnen van
politiepersoneel. Daardoor wojdt bereikt
dat het distributiekantoor onder betrouw
bare bewaking staat.
Van gedachten werd gewisseld o*er het
voorstel van B. en W„ om f 2500 beschik
baar te stellen wegens hogere kosten inza
ke aankoop van radio-installaties ten be
hoeve van de politie-auto's. Vroeger is
reeds een crediet van f 6.500 verleend. De
heren Hempenius (VVD), Daams (WD)
en Schoneveld (CHU) betoogden dat het
beschjkbaar stellen van het bedrag niet
verantwoord is. Burgemeester jhr. mr. C.
J. A. den Tex merkte op dat het jaarlijks
verlies door inbraken zeer groot is. Door
de aanschaffing van radio-installaties kan
meer berdikt worden, om de misdaad te
bestrijden. Met drie stemmen tegen werd
het voorstel goedgekeurd.
Aan mejuffrouw R. W. Weide werd eer
vol ontslag verleend als onderwijzeres.
Besloten werd 12 m2 grond te verkopen
aan de Noord-Zuidhollandse Vervoermaat
schappij voor het verplaatsen van een
wachthuisje bij de aan de Oosterduinweg
aan te leggen perrons.
Bij de rondvraag deelde de voorzitter op
een vraag van de heer Daams mee, dat on
derzocht wordt of de route van de beidé
autobuslijnen in de gemeente over de Bloe
mendaalse weg zal gaan. De Hartenlustlaan
levert moeilijkheden op voor het verkeer.
De heer Hempenius bracht %en ander
verkeersvraagstuk ter sprake. Op de hoek
Militaireweg-Ter Hofstedeweg ontstaan
botsingen tussen auto's. De voorzitter ant
woordde, dat deze zaak in onderzoek is.
Een mogelijkheid is de Ter Hofstedeweg
alleen van Noord naar Zuid te laten be
rijden.
Mevrouw Fahrenfort (WD) gaf als sug
gestie, het presentiegeld van een raadszit
ting beschikbaar te stellen voor de Unac.
De heer Pinxter (KVP) verzocht aan
dacht te besteden aan de wildernis, welke
ontstaan is voor „Bloemenheuvel".
Tenslotte deelde de voorzitter aan mr. De
Jong Schouwenburg (CHU) mee, op de
hoogte te zijn van de procedure va#i de pro
vincie tegen gepensionneerde ambtenaren
die de dienstwoningen niet verlaten. Het
vonnis is nog niet bekend.
SEDERT 1869 VERMAARD
OU DE VOORTREFFELIJKE
RIVALITEIT ONDERGOED
HAARLEM EN OMGEVING
Dc Plaatselijke Raad Haarlem van de
Nationale Vrouwenraad houdt een oriënte-
ringsbijeenkomst in Restaurant Brinkmann,
Grote Markt. Haarlem, waar vijf vrouwen'
van verschillende politieke partijen het
standpunt van haar partij ta v de rechts,
positie van de vrouw zullen uiteenzetten,
teneinde bij de vrouwen meer belangstelling
te wekken voor haar plaats in de maat-
schappij.
De kerkeraad der Gereformeerde Kerk
van Haarlem heeft een bedrag van f 17.000
gevoteerd voor hulpverlening aan gescheur
de kerken.
Het wijkgebouw der Ned. Herv. Gem.
aan de Ged Oude Gracht krijgt een fraai
nieuw orgel, het is een geschenk van mevr.
de wed Van Dale. Het oude orgel is over
gebracht naar het internaat „Melanie", Haze-
paterslaan.
Op Zondag 20 Juni houdt de speeltuin
vereniging „Te Zaanen" op haar terrein aan
de Ant. Fokkerlaan haar jaarlijkse speel
tuindag. Het programma vermeldt o.m. zang,
volksdansen, muziek en tot slot een kamp
vuur g, -
Evangelisatie-samenkomst. Morgen
avond pm 8 uur zal er een openlucht bijeen
komst gehouden worden voor bewoners der
Thorbeckestraat, medewerking Chr.. muziek
corps Asaf. Spreker: Evangelist J. F. Snoeks,
Wij kopen
GOUD, ZILVER EN JUWELEN
Voor uw cadeaux en verlovingsringen met
en zonder inlevering bij
Heemstedenaar voor het hof
De advocaaf-fiscabl bij het Amsterdams
Bijzondere Hof eiste legen E. J. van G. uit
Heemstede, vier jaar gevangenisstraf. De
zaak was door de Raad van Cassatie naar
het hof te Amsterdam verwezen.
Van G. werd er van beschuldigd, in
Noordholland aan de Duitsers Sieckman
en Rung, welke laatste aan de SD verbon
den was, inlichtingen te hebben verstrekt
over de stemming in de Rooms-Katholieke
kerk en voorts in September 1942 te Heem
stede de SD telefonisch te hebben mede
gedeeld, dat hij onder verdenking van ver
duistering van distributiebonnen voor zeep,
door de politie was gearresteerd en dat bij
zijn arrestatie de loco-burgemeester de
heer N. Vos en de hoofdinspecteur Berent-
sen en de rechercheur H. Brouwer tegen
zijn wil in, kennis hebben genomen van de
inhoud van zijn notitieboekje, waarin aan
tekeningen stonden over zijn werk voor de
S. D.. Het hof zal op 24 Juni uitspraak
doen.
Amsterdamse Beurs
Koninklijke Olie
Unilever
Philips
A. K. U
Fokker
Nederlandse Ford
Nederlandse Kabel
Berkei's Patent
Scheepvaart-Unie
rtoll.-Amerika Lijn
Xeli Maatschappij
U. V. A
A'dam Rubber
Ned. Handel Mij
N.-I. Handelsbank
Billiton Mij II -
Slotkoers
gisteren
341
292%
262%
163%
351
27514
12514
187%
197
158)4
229
167
154%
120%
483
Openings
koersen
342
296)4
f62
159)4
230%
169
SCHEEPVAART
MIJ. NEDERLAND. Manoeran, 16 Juni
Vlissingen gepasseerd naar Antwerpen. Ta-
wali, 16 Juni van Pangkal Pinang n. Batavia.
HOLL. OOST AFRIKA LIJN. Klipfon
tein, 15 Juni van Zanzibar naar Mombassa.
Leopoldskerk, 16 Juni van Antwerpen naar
Marseille. Van 't Hoff, 15 Juni van Port Said
naar Genua. Zonnewijk, 15 Juni Dakar ge
passeerd van Antwerpen naar Kaapstad.
OCEAAN. Polyphemus. 13 Juni te Ba
tavia. waarschijnlijk 16 Juni van Batavia n.
Amsterdam. Achilles, 15 Juni van Aden naar
Amsterdam Astyanah, 14 Juni van Soerabaja
naar Balikpapan
K. N. S M. Bree Helle, 16 Juni 18 uur
Hrusbuttel gepsss. van Kopenhagen naar
Hamburg Danae. 16 Juni te Napels van
Genua naar Divorno Draco. 16 Juni te San
tander van Bilbao naar Vigo. Ilos, 16 Juni v.
Cadiz naar Sevilla. Iris, 16 Juni te IJmuiden
van Amsterdam. Ornen, 16 Juni van Gdynia
naar Amsterdam. Stentor. 16 Juni van Fama-
gusta naar Samos. Strabo, 16 Juni van Am
sterdam naar Hamburg. Trajanus, 16 Juni
van Izmir naar Mutsuna.
WEST AFRIKA LIJN. Para, 16 Juni van
Dakar naar Konakri.
WIJSMULLER -De sleepboot ..Hector"
arriveerde 26 Juni te Rotterdam met hel
kustvaartuig ..Barentsz" op sleeptouw, het
welk zich met motorschade bij het lichtschip
„Texel" bevond.
K P. M. Batoebara. 16 Juni Minikoy ge-
pass. van Rotterdam naar Batavia.
„Koninklijke" zeer tevreden
over het jaar 1947
Verwachte bloeiperiode
noopt tot uitbreidingen
In het verslag over 1947 van de N.V.
Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot
exploitatie van petroleumbronnen in Ned.
Indië wordt medegedeeld dfet de ruwe olie
productie der groep bedroeg in 1947
274.985.000 (vorig jaar 229.615.000) barrels.
Nieuwe investeringen der groep (exclusief
die in de V.S. en een aantal Europese lan
den) worden tot en met 1949 geraamd op
1100 millioen gulden. Het verslag ver
wacht voorts een enorme vraag naar pe-
troleumproducten gedurende de eerst
komende tijd.
Het beschikbare winstsaldo is 93.075.201
(v. j. f80.429.551). De raffinaderij in Per
nis (Rotterdam) verwerkte in 1947 50 pro
cent meer dan in 1938.
De groep plaatste in 1947 emissies .van 'i
om vang als nooit tevoren. Een obligatielening
ad 100 millioen gulden a 3% procent werd
het publiek, een aandelen emissie van ruim
302 millioen gulden a pari de aandeelhou
ders aangeboden. Beide uitgiften waren
een volledig succes: de obligatielening werd
vele malen overtekend en de nieuwe aan
delen zijn op het ogenblik dat dit verslag
werd geschreven op een uiterst luttel be
drag na alle geplaatst. Aan deviezen le
verde deze aandelenemissie 125 millioen
gulden aan vreemde valuta op.
Verschuivingen in dc olievoorziening.
De aanzienlijke toeneming van de vraag
naar olie-r>roducten op het Westelijk Half
rond zal in de komende jaren tot belang
rijke verschuivingen in de olievoorziening
der wereld leiden, in die zin, dat 't Nabije
Oosten grotendeels de voorzening zal over
nemen van die delen van het Oostelijk
Halfrond welke tot nu toe hun producten
van het Westelijk Halfrond betrokken.
Met die ontwikkeling voor ogen
begrijpt men, dat de Koninklijke Shell-
groep niet mag blijven toezien doch actief
moet deelnemen in de enorme uitbreidingen
op het gebied van opsporing, winning,
transport, verwerking en distributie. De
nieuwe investeringen van de groep exclu
sief die in de V. S. en een aantal Europese
landen tot en met 1949 worden geraamd op
1100 millioen gulden, welk bedrag voor 60
procent door de maatschappij, voor 40 pro
cent door the Shell Transport and Trading
Company zal worden gefourneerd. Van
daar dat ook de „Shell" een beroep op de
geldmarkt deed.
HET HAARLEMSE GEMEENTE
PERSONEEL.
Dezer dagen zijn de jaarlijkse promoties
voor het personeel der secretarie en de
bedrijven door het college van B. en W
bekend gemaakt
Dc Christelijke padvindersgroep „Haar
lem-West" zal op 3 Juli in het Wijkgebouv
van de Ned. Hervormde gemeente aan de
Leidsestraat een bazar houden.
Uit Haarlems verleden
In de jaren die achter ons liggen was de
financiële toestand van Haarlem verre van
rooskleurig. Ook nu nog valt er veel te
wensen. De enige troost daarbij was,
dat vrijwel alle gemeenten in Nederland in
dezelfde omstandigheden verkeerden. Het
was voor een belangrijk deel aan de oorlog
te wijten, maar ook het feit, dat er veran
dering gekomen was in de financiële ver
houding tussen rijk en gemeenten welke
wijziging zeer sterk in het nadeel der laat
ste was! had er schuld aan. Er werd
door de gemeenten veel meer uitgegeven
dan ontvangen werd. Dit was alleen moge
lijk doordat de tekorten op de rekeningen,
gedekt werden door het sluiten van geld
leningen. De schulden van Haarlem ver
meerderden daardoor met vele millioenen
guldens.
Indièn een particulier op gelijke wijze
zaken deed zou zijn faillissement zeker niet
lang uitblijven. De gemeenten bleven even
wel het vertrouwen van de geldschieters
genieten, vooral ook omdat de landsregering
hulp had toegezegd om die schulden uit de
oorlogsjaren te regelen.
Die regeling is nu enige maanden geleden
afgekomen. Het gevolg daarvan is, dat
Haarlem en ook de andere noodlijdende
gemeenten hun financiële zelfstandigheid
herkregen hebben. Aan de voogdij van
Binnenlandse Zaken is een einde gekomen,
ook al blijkt uit alles, dat het gewone toe
zicht van de colleges van Ged. Staten op de
financiële gestes der gemeenten zeker ster
ker zal zijn dan voor de „magere" jaren.
De geschiedenisboeken leren dat er ook
in deze niets nieuws onder de zon is. 450
jaar geleden verkeerde Haarlem zelfs frn
staat van faillissement. In het midden der
15e eeuw kon Haarlem onder de welva
rendste steden gerekend worden. In 1426
was de stgd nog de hoogst-aangeslagene in
de ,jbede" (een verzoek om vrijwillig een
zekere belasting op zich te nemen) van
graaf Filips de Goede. Maar toen kwamen
allengs de slechtere jaren voor Haarlem.
De oorlogen van Karei de Stoute gingen
veel eisen aan de financiën der steden stel
len. Haarlem moest ook kostbare verster
kingen aanleggen. Bovendien werd de be
volking armer doordat haar zware boeten
werden opgelegd, o.a. als een gevolg van de
deelneming aan de oproeren van het zoge
naamde Kaas- en Broodvolk. Een statistiek
uit 1494 vermeldt dat van de 2426 wonin
gen in onze stad er niet minder dan 475
leeg stonden! Van de 1951 nog bewoonde
huizen hadden 384 bewoners geen ander
levensonderhoud dan aalmoezen!
Het gevolg was, dat Haarlem alle uit
gaven niet uit de inkomsten voorname
lijk bestaande uit accijnsen kon dekken.
Daarom moesten leningen worden gesloten.
Geld lenen is gemakkelijk, maar op tijd
rente en aflossing betalen is heel wat moei-
vragen. Dit werd door Filips de Schone
toegestaan, maar onder voorwaarde dat zijn
ambtenaren controle zouden toepassen op
het beheer van de stadsfinanciën.
Haarlem kwam daardoor te staan onder
twee grafelijke commissarissen, die zelfs
invloed kregen op de benoeming van Bur-
gemeesteren en Schepenen en op Raden en
Vroedschappen. Vaak maakten deze heren
zelfstandig keuren en vaardigden ordinan-
tiën uit.
Een toestand van faillissement!
Deze stand van zaken heeft voortgeduurd
tot een eind in de 16e eeuw. Dus in het
geheel wel 75 jaar!
Aardbeien-aanvoer door
Koude gestremd
De Beverwijkse aardbeienveiling van
Donderdag gaf een matige aanvoer te zien
en men zou niet zeggen dat het seizoen in
volle gang is. De aanvoeren van Maandag
en Dinsdag zijn vermoedelijk het hoogte
punt van het seizoen geweest. De prijzen
pasten zich aan bij de veiling van Woens
dag. De Moulin Rouge noteerde van f 3.10
4.60 per slof met een middenprijs van
3.80; de Madame Mathot draaide rond de
3.per slof en een enkel partijtje Mizzi
Schindler, de framboos-aardbei, ging voor
6.20 per slof weg. De aanvoer in doosjes
heeft niet veel te betekenen, eéh enkel
partijtje van laatstgenoemde soort bracht
85 cent per doosje op. Het koude weer stag
neert de groei en verlangend zien de tuin
ders uit naar warmte.
VISSERIJBERICHT SCHEVENINGEN
Binnen van de haringvisserij de loggers
SCH 233 met 12 last, SCH 275 met 12 last,
SCH 249 met 19 last.
Kustvisserij-besommingen: SCH 71 met
f 1280, SL 31 met f 1300.
OFFICIËLE PUBLICATIE
INLEVERING WERKKLEDINGBONNEN
A, B en C DOOR DE HANDEL.
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede. dat detaillisten de per 12 Juni a.s.
ongeldig verklaarde werkkledingbonnen A. B
en C uiterlijk op 19 Juni a.s. bij een oonfep-
tionneur rpoeten inleveren.
Confectionneurs en werkkledingateliers in
Jaet bezit van een F-vergunning kunnen deze
bonnen voor het laatst in de week van 27
Juni t m 3 Juli a.s. bij de distributiedienst
inleveren ter verkrijging van een confectie-
coupure
INLEVERING SCHEERZEEPBONNEN
„TABAK A RESERVE".
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat detaillisten de bonnen voor scheer
zeep e d „Tabak A Reserve" uiterlijk op 28
Juni a.s. aan een grossier of fabrikant moe
ten doen toekomen
Grossiers moeten deze bonnen uiterlijk op
3 Jul' a? in het hezit van een fabrikant doen
zijn.
liiker Vooral in een tiid van crisis Het is Fabrikanten moeten de bonnen tenslotte in
iijxer. voorat in een tija van crisis. Het is de week_ van 4 t m 10 JuIi a s bij de distd.
daarom te verklaren, dat Haarlem al gauw I butiedienst inleveren ter verkrijging van eea
gedwongen was om uitstel van betaling te ontvangstbewijs.
