c
J
Credietverlening van f850 millioen
voor het economisch herstel van Indië
Roosevelts adviseur, Hopkins,
onthult oorlogsverwikkelingen
Laatste der twaalf apostelen
in Velsen ter ruste gelegd
Medezeggenschap aan de top
der Provinciale bedrijven aanvaard
PANDA EN HET OOG VAN MUG
C Wereldnieuws
VRIJDAG 9 J
Het is de bedoeling, dat Indië zal delen
in aan Nederland verleende Marshall-hulp
Pnli fiolen etifnrtfio besprekingen, met de Nederlands-
y uune/ll Indische regering te Batavia gevoerd, is
dient gunstig te zijn tevens door de Nederlands-Indische re-
gering de juistheid erkend van de opvat-
I ting dat eventuele door Nederlands-Indië
In de Memorie van Antwoord op het rechtstreeks aan het credietverstrekkende
voorlopig verslag over hel wetsontwerp iand ve,lenen zekerheden geen albreuk
credietverstrekking aan Nederlands-Indië moge„ doen aan de reeds aan Nederland
verklaart de regering, dat het wetsontwerp verstrekte of nog te verstrekken zeker
een zware last aan Nederland oplegt en heden en niet dan na overleg met Neder-
dat ons land zich de verschaffing v
omvangrijke credieten niet kan veroor
loven, indien niet een maximum aan ze
kerheid wordt nagestreefd omtrent doel
matig gebruik en terugbetaling.
Rechtstreekse opofferingen in goederen
zullen van Nederland in eerste aanleg
worden gevraagd tot een bedrag van 100
millioen.
De ministers Lieftinck en Götzen doen in
deze memorie nadere mededelingen om
trent het overleg, hetwelk zij hebben ge
voerd met de Nederlands-Indische rege
ring, welk overleg een uitvloeisel is ge
weest van hun streven naar het scheppen
van waarborgen, welke het aan particuliere
ondernemingen mogelijk moeten maken
met groter vertrouwen tot investeringen
in Indië over te gaan.
Besprekingen, welke de ministers met
de Luitenant-gouvemeur-generaal en zijn
naaste medewerkers te Batavia hebben
gevoerd, hebben geleid tot de opstelling van
een ontwerp voor een financieel-economi-
sche overeenkomst, waaromtrent nog na
dere besprekingen, o.m. met de voorlopige
federale regering zullen moeten plaats
hebben.
Het ligt in de bedoeling, dat een zodanige
overeenkomst tussen Nederland en de Ver
enigde Staten van Indonesië zal worden
gesloten.
Bij de Nederlands-Indische regering
■werd een grote mate van begrip gevon
den voor de behoeften, welke het bedrijfs
leven zal hebben aan zekere waarborgen
terzake van de bedrijfsuitoefening, wil dit
bedrijfsleven bereid worden gevonden ook
in de toekomst het voor het herstel en de
verdere economische ontwikkeling van
Indië dringend noodzakelijke kapitaal al
daar te investeren.
De aflossingsregeling, welke overeen
kwam met hetgeen voorlopig in het coör
dinatie-college in de herfst van 1947 was
afgesproken, zal moeten worden herzien.
De ministers hebben tijdens hun bezoek
aan Nederlands-Indië ook aan dit vraag
stuk zeer bijzondere aandacht gewijd. Hoe
wel omtrent de verdere uitwerking van het
met de Luitenant-gouvereur-generaal be
sprokene nog overleg zal moeten geschie
den. kan worden medegedeeld, dat met de
Nederlands-Indische regering voorlopig
overeenstemming is bereikt over een af-
lossings-regeling en een zekerheidstelling
voor de schulden van Nederlands-Indië
aan Nederland.
Tot zekerheid voor de nakoming van de
verplichtingen tot rentebetaling en aflos
sing zal dienen de opbrengst van de tin
exploitatie in Nederlands-Indië. De rente
op de verleende credieten zal terstond in
gaan, doch wegens de aanlooptijd, welke
Indië voor zijn herstel nodig heeft, heeft
minister Liertinck in beginsel ingestemd
met een consolidatie van de lopende schul
den en credieten en met een regeling
waarbij tot 1951 geen aflossingen zullen
plaats vinden en de met ingang van dat
jaar ingaande aflossingen in de aanvang
van geringe omvang zullen zijn, doch op
den duur zullen stijgen. Mochten in enig
jaar de tin-opbrengsten onvoldoende blij
ken om hieruit de in dat jaar vervallende
rente en aflossing te voldoen enmocht in dat
geval de Nederlands-Indische regering of
haar rechtsopvolgster niet in staat zijn de
aanzuivering uit andere inkomstenbron
nen te doen geschieden, dan zal zij desge
wenst met de Nederlandse regering over
leg kunnen plegen over eventuele op
schorting der betalingsverplichting voor
het niet gedekte gedeelte. De minister van
Financiën heeft zich op het standpunt ge
steld, dat de aangegane schuldverplichtin
gen in ongeveer 25 jaar zullen moeten zyn
afgelost.
Transfer van fiscale winsten
Uit de omstandigheid, dat slechts de
zogenaamde fiscale winsten zullen kunnen
worden getransfereerd, moge blijken, dat
door middel van belastingheffing een rede
lijk deel van de voordelen, welke uit deze
credietverlening voor het bedrijfsleven
voortvloeien, aan de gehele volksgemeen
schap in Nederlands-Indië ten goede zal
komen, zulks nog afgezien van de omstan
digheid, dat de ontwikkeling van het eco
nomische leven in die gewesten ten ge
volge zal hebben een verruiming van ar
beidsgelegenheid en een versterking van
de deviezenpositie, welke het mogelijk zal
maken voor de bevolking belangrijke goe
deren in het buitenland aan te schaffen.
Het ligt in dc bedoeling, dat ook Neder
lands-Indië zal delen in de aan het konink
rijk verleende Marshall-hulp.
De radio geeft Zaterdag
HILVERSUM I. 301,5 M.
7, 8, 19. 20 en 23 uur: Nieuws: 7.15 Gym
nastiek: 7 30 Koor: 7 45 Gebed: 8 15 Platen:
P.00 Voor de vrouw; 9 05 Platen: 10.00 Voor
kleuters 10.15 Platen; 1100 Ziekenbezoek;
11.45 Schoolraden; 12.15 Pianowerken van
Mendelssohn; 12.30 Weerbericht; 12.33 Dans-
orkest; 12.55 Zonnewijzer; 13.00 Strijdkracli-
tenprogramnia; 13.30 Dansorkest. 13.50 Film
en toneel; 14.10 Operette „Die Fledermaus";
15.00 Engelse muziek: 15.15 Zang en piano:
15 45 Balletmuziek; 16 00 Piano: 16.20 De
vliegende Hollander; 16.30 Gregoriaans: 17 00
De Wigwam: 18.00 Lichte muziek; 18.15
Weekoverzicht: 18.30 Strijdkrachten; 19.15
Kampvuren langs de evenaar; 19.30 Piano
en orgel: 19.45 Voor Nederlanders in Duits
land: 20.05 De gewone man; 20.12 Sympho-
nische muziek van Mendelssohn: 20.20 Licht
baken; 20.50 Philharmonisch orkest en zang-
soliste: 21.25 „Pluvier knapt het op"; 22.00
Weekend-serenade; 22.37,Actualiteiten; 22.45
Gebed; 23.20 Symphonische muziek van
Beethoven en Mozart.
HILVERSUM II. 414.5 M.. 218 M. en 1875 M.
7, 8. 13. 18. 20 en 23 uur: Nieuws. 7.15 en
8 15 Platen; 9 35 Werken van Schumann:
10 00 Morgenwijding: 10.20 Feuilleton; 10.35
Cello-sonate van Mendelssohn; 10.55 Voor
arbeiders in continubedrijven: 12.00 Lichte
muziek; 12.30 Weerbericht; 12.33 Virtuoso-
trio; 13.15 Kalender; 13.20 Tango-rumba-or
kest; 14 00 Het Nederlandse lied; 15.00 Le
zing over de Kinderbijslagwet; 15.15 Sym-
phonie-orkest en vioolsolist; 16.00 De maat
schappelijke situatie een eeuw geleden en
nu; 16 15 U.S.A.-cabaret; 16.45 Sportpraatje;
17.00 Platen; 17.30 Om en bij de twintig:
17.50 Dag van de jeugd; 18,15 Orgel; 18.35
Lichte muziek; 19 00 Artistieke staalkaart:
19 30 „Een dag in Oxford"; 20.05 Dingen van
de dag. 20.15 Werken van Strauss. 21.15 So
cialistische commentaar; 21.30 Schrammcl-
muzick: 22.00 Luisterspel ..Sydney komt
thuis", 22.35 Musette-klanken; 23.15 Platen.
land mogen worden gegeven.
De aan Nederland door Nederlands-
Indië verschuldigde bedragen en in de Indo
nesië geïnvesteerde Nederlandse kapitalen
zijn van zodanige omvang, dat de toekom
stige solvabiliteit van Indonesië voor
Nederland van overheersend belang is.
Optimisme
De vooruitzichten op economisch gebied
rechtvaardigen enig optimisme.
Uiteraard is het welslagen van het her
stelplan afhankelijk van het tot stand ko
men van een politieke situatie, die het
economische herstel in geheel Indië mo
gelijk maakt en de nodige waarborgen
biedt voor terugkeer van het vertrouwen,
dat het aantrekken van voldoende kapitaal
uit het buitenland zal bevorderen. De ver
wachting, dat in drie jaar tijds een actieve
handelsbalans zal worden bereikt, gaat dan
ook uit van de veronderstelling, dat be
doelde situatie zal ontstaan. Bij verwezen
lijking van de plannen kan evenwel wor
den verwacht, dat de betalingsbalans van
Indië met het Sterlinggebied reeds in het
eerste jaar een klein en vervolgens op
lopend overschot te zien zal geven en de
betalingsbalans met het dollargebied in het
derde jaar actief zal worden. De betalings
balans met Nederland zal daarentegen
waarschijnlijk nadelig blijven op grond
van de belangrijke, dienstenverlening door
Nederland en de betalingsverplichtingen
uit hoofde van de in Nederland geplaatste
leningen en opgenomen credieten.
Weldra een begroting
De eerste officiële begroting van Neder
lands-Indië zal binnenkort het licht kunnen
zien. Zij bestrijkt het jaar 1947 en zal die
nen te worden vastgesteld door de Luite
nant-gouvereur-generaal in overeenstem
ming met de raad van departementshoof
den, welke thans als voorlopige federale
regering van Indonesië optreedt. De tekor
ten worden gefinancierd, deels door het
crediet op de thesaurie-rekening en verder
door de uitgifte van schatkistpapier in
Indië en het inschakelen van het crediet
van de Indische circulatiebank. De tekorten
der negara's zullen door een subsidie van
de centrale regering worden gedekt. -Het
tekort op de begroting van Oost-lndone-
sië voor 1947 kon worden teruggebracht
van 125 tot 106 millioen.
Het actuele schuldcijfer ligt per ultimo
1947 op ruim twee milliard.
De normale ontplooiing van hetr econo
mische en sociale leven iu Indonesië mag
niet afhankelijk worden gesteld van een
politieke overeenstemming met de repu
bliek.
Dé besprekingen te Batavia gfevoerd
door de minister van Financiën en de
minister zonder portefeuille geven
grond aan de verwachting, dat een
basis zal kunnen worden gevonden op
grond waarvan de economische samen
werking met de toekomstige Ver
enigde Staten van Indonesië zal zijn
verzekerd en dat derhalve de voor
waarden, welke de regering heeft ge
steld voor verdere crediet- en garan
tieverleningen, in vervulling kunnen
gaan.
De regering zal haar standpunt inzake de
voorziening in de credietbehoefte van
Indië na 1948 pas kunnen bepalen na ken
nisneming van de resultaten van de eerst
volgende besprekingen in het coördinatie
college NederlandNederlands-Indië en
in het licht van de omstandigheden, .zoals
die zich in het komende najaar zullen laten
aanzien. In het ontwerp voor een met de
Verenigde Staten van Indonesië te sluiten
financieel-economische overeenkomst is
voorzien in een erkenning door deze staten
van de schulden der Nederlands-Indische
regering als eigen schulden.
Verdeling van defensiekosten
De grondslag voor de kostenverdeling
tussen Nederland en Indië voor de defensie
kan ten aanzien van de Iegeruitgaven aldus
worden geformuleerd: voor rekening van
Nederland komen de uitrustingskosten, de
transportkosten van personeel en mate
riaal naar en van Indië en de salarissen
van het personeel der Koninklijke Land
macht. Voor rekening van Indië komen de
uitrustingskosten en de salarissen van het
K.N.I.L. en de onderhoudskosten van de
Koninklijke Landmacht en het K.N.I.L.
Wat de marine betreft, is voorlopig met de j memento.
Postduiven smokkelden voor
Poolse oud-militairen
Nederlandse douane
ontdekte de truc
Men is op het spoor gekomen van een
grote internationale diamantsmokkel, die
reeds minstens een jaar duurt. Het betreft
hier een groep smokkelaars, die voor het
grootste deel bestaat uit gedemobiliseerde
Poolse militairen.
De ruwe edelstenen worden onder andere
door postduiven vervoerd van België naar
Amsterdam, waar ze bewerkt worden. Ver
volgens worden ze naar Antwerpen terug
gebracht, waar ze verkocht worden aan
Amerikaanse opkopers, die ze op hun beurt
naar Amerika smokkelen.
Flinke hoeveelheden stenen zijn op deze
manier reeds in Antwerpen binnengesmok
keld. Zij zijn afkomstig uit Oost-Europa.
Nederlandse 'douane-beambten uit Eind
hoven waren de eerste, die lucht kregen
van deze smokkel-affaire.
Uitvaart prof. mr.
P. J. M. Aalberse
In Den Haag is Donderdag de uitvaart
geschied van de minister van staat, oud
minister prof. mr. P. J. M. Aalberse, oud
lid van de Raad van State.
De kerkelijke uitvaartdienst werd bijge
woond door de minister-president dr. L. J.
M. Beel en door de ministers van Binnen
landse Zaken, van Sociale Zaken en van
Justitie; de Pauselijke Internuntius mgr.
P. Giobbe, Staatsraad mr. L. van Angeren,
de voorzitter van de Eerste Kamer prof.
mr. R. Kranenburg en de oud-ministers mr.
dr. L. N. Deckers, mr. H. A. M. T. Kolf
schoten en ir. M. L. E. Bongaerts en leden
van het dagelijks bestuur van de Katho
lieke Volkspartij en van de Katholieke Ar
beiders Beweging.
Op de R.K. begraafplaats aan de Kerk
hoflaan, waar de begrafenis later geschied
de, liet de Koningin zich vertegenwoordi
gen door mr. J. H. L. J. baron Sweerts de
Landas Wyborgh. Bij de vele bloemstuk
ken, die de baar dekten, bevond zich een
krans van de Koningin.
Op de begraafplaats waren aanwezig de
vice-president van de Raad van State, jhr.
mr. F. Beelaerts van Blokland; jhr. mr. H.
L. M. van Nispen tot Sevenaer, oud-gezant
te Brussel; dr. A. A. L. Rutgers en dr. J. W.
Meyer Ranneft, leden van de Raad van
State: de president van de Hoge Raad, mr.
J. Donner; de oud-minister van Onderwijs
mr. J. Terpstra: de oud-minister van Oorlog
dr. J. J. C. van Dijk; de oud-minister van
Marine E. P. Westerveld en prof. dr. J. A.
Veraart namens de senaat van de Tech
nische Hogeschool te Delft.
Achter de schermen van het oorlogstoneel
Engeland en Amerika hadden het plan
om Frankrijk in het voorjaar van 1943
binen te vallen, meer dan een jaar voor
dat de geallieerde landing in werkelijk
heid plaats had, zo blijkt uit de geheime
documenten van Harry Hopkins, persoon
lijke medewerker van president Roosevelt,
die in het Amerikaanse ^tijdschrift „Col
liers" zijn gepubliceerd.
Dit invasie-plan droeg de code-naam
„Bolero"; een vroegere en minder uitge
breide operatie, „Voorhamer" genaamd,
zou in September 1942 moeten worden uit
gevoerd. De plannen vielen in duigen toen
de Duitsers hun aanvallen op de Noorde
lijke convooi-route naar Rusland ver
sterkten en Churchill had bericht, dat En
geland werkelijk zijn handen vol had.
Robert Sherwood, een andere medewer
ker-van Roosevelt tijdens de oorlog, schrijft
in een artikel aan de hand van de docu
menten van Hopkins, dat de invasie in
het voorjaar van 1943 een directe aanval
inhield op de Franse kust tussen Calais en
Le Havre. Roosevelt voorspelde, dat de
Sovjet-Unie het plan met vreugde zou
begroeten en zond een telegram naar
maarschalk Stalin. In Londen echter, al
dus Hopkins, gaf Churchill duidelijk te
kennen, dat hij de voorstellen niet zo ern
stig opnam. Later echter hadden Hopkins
en generaal Marshall, destijds chef van de
generale staf van het Amerikaanse leger,
een conferentie met het Britse oorlogs
kabinet waarbij Churchill hun verzekerd
zou hebben, dat de Britse regering en het
Britse volk zich tot het uiterste zouden
inspannen om bij te dragen tot het succes
van „deze grote onderneming". Het opti
misme over deze overeenstemming ver
minderde door de versterkte Duitse aan
vallen op de convooien naar Moermansk
en het probleem van het zenden van goe
deren naar de Sovjet-Unie. Hopkins stelde
Churchill voor de verschepingen via En-
Bijzondere vergadering
der Provineiale Staten
De Provinciale Staten van Noordholland
zullen op Donderdag 2 September in een
bijzondere vergadering ter gelegenheid van
het regeringsjubileum der Koningin bijeen
komen.
geland te bespoedigen, doch kreeg ten ant
woord, dat Engeland daartoe niet in staat
was en zijn handen reeds vol had. In Mei
1942, aldus Hopkins, seinde Churchill aan
Roosevelt: „Wij moeten Gymnast nooit uit
onze gedachten laten gaan". (Gymnast was
de code-naam voor het plan tot een in
vasie van Noord-Afrika, dat was opge
schort door de noodzaak om schepen naar
de Grote en Indische Oceaan te zenden en
door het verlies aan scheepsruimte op de
Atlantische Oceaan.) „Dit telegram hield
de eerste waarschuwing in, dat de Britten
begonnen te denken aan afleidingsopera
ties, ver verwijderd van het belangrijkste
doel: een rechtstreekse aanval via het Ka
naal", aldus Hopkins.
Volgens Sherwood zou uit de documen
ten van Hopkins blijken, dat generaal
MacArthur van Corregidor naar Austra
lië werd gestuurd wegens „gespannen be
trekkingen" tussen Australië en Engeland.
Sherwood schrijft, dat „ernstige moeilijk
heden" ontstonden toen Australië eiste, dat
zijn divisies in het Midden-Oosten terug
gezonden zouden worden ter verdediging
van Australië zelf. Churchill zou gesmeekt
hebben tenminste een divisie naar'Birma
te sturen, hetgeen de Australische premier,
Curtin, botweg geweigerd zou hebben.
Hierdoor kwam het, zo beweert Sherwood',
dat Roosevelt MacArthur naar Australië
liet gaan, ofschoon hij wist, dat zijn vertrek
uit Corregidor „een ernst'ige slag zou zijn
voor de heldhaftige mannen, waarover
MacArthur het bevel voerde, en dus voor
geheel Amerika".
INieuwe uitgaven
J. B Wolters U.M NV. Groningen-!
tavia: Nieuwe leergang Duits voor U.L
Lezen. Spreken. Schrijven. Oefeningen III
door dr C Brouwe-, dr. G Ras en J. Leistra
Uitgevers Y7yt. Rotterdam: De zwarte Dui.
veis van Rotterdam, öocr Eert Ronselaar
C V. de Boekerij. Uitgevers Baarn; De
Argonautentocht. roman door Robert Graves
oorspr titel: Hercules, my shipmate, vert.
S Willartz.
N.V. Drukkerij en Uitgeversmij J. F
Duwaer Zon-.-n Amsterdam: Scheepsram
oen in Oorlogstijd, uitgegeven ten bate van
het Nationale Zeemansfonds met een voor
woord van H M Koningin Wilhelmina
Uitgeverij Gottmer. Haarlem: De onbe
kende Karoliner door Harald Homborg
oorspr titel: Den Okande Karolinen. uit he
Fins vert, door Drs P. M. J. Hokkeling
laatste deel Juweelenserie 1947.
U.M Holland. Amsterdam: Naast elkander
door Willy Strijt
Uitg J. H Kok N V Kampen; Conflict me
Rome, door Prof Dr. G C Berkouwer.
H. P. Leopolds U.M N V.. Den Haag; Wildi
Vaart, roman door Willem de Geus, Leeu
wenserie deel 1. 3de druk.
H. P. Leopolds U M N V.. Den Haag: Wier
roman door Jan Campert, Leeuwenserii
deel 3 2de druk
H. P Leopolds UM N.V.. Den Haag: VijfJ
tig Jaren Journalist, door S. F. van Oss
UM. A. Manteau N.V.. Brussel: Kaputt
door Curzio Malaparte, uit het Italiaans vert
door Dr J. P. ten Cate.
J. M Meulenhoff, Uitgever. Amsterdam
Baccarat, een episode uit de jaren zestig
door C J Kelk 2de druk.
J. M Meulenhoff Uitgever. Amsterdam
Een liefde in Kennemerland, door Marie C
van Zeggelen 8ste druk.
Moussault's Uitgeverij Amsterdam: Tjoe
Nja Din. De geschiedenis van een Atjehsi
vorstin, door M H. SzékelyLulofs, Parel
snoer Reeks No. 1.
Uitgeverij Oisterwijk. Oisterwijk: Pietei
Dupont, een Nederlandsch graveur, zijn lever
en werken, door W F. Dupont.
Uitg. A. A. M. Stols, Den Haag: Verzamel
de Gedichten, door J. Slauerhoff; deel I:
Eerste Verzen. Archipel. Saturnus, Serenade
Eldorado, Oost-Azië; 5de druk.
PROVINCIALE STATEN
EEN RODE VLAG NEEG
Volle aula van het Crematorium
bracht A. H. Cerhard de laatste groet
Een lange rij vrienden van A. H. Ger
hard. de laatste der 12 apostelen van het
socialisme in Nederland, bewoog zich Don
derdagmiddag door de begraafplaats Wes
terveld naar het Velsense crematorium,
waar de stoffelijke resten van de verleden
eek verscheiden voorman zouden worden
verast. De baar, gedekt met de oude vlag
van de SDAP en een sober kleed van rode
bloemen kreeg een plaats onder de geheven
vaan Van de Partij van de Arbeid en toen
de honderden vrouwen en mannen de
blanke aula volledig hadden gevuld, trad
de heer K. Vorrink naar het spreekgestoelte
om in 'n ernstige herdenkingsrede de figuur
van Gerhard te belichten.
„Weinig maanden geleden werd Ger
hard's negentigste verjaardag in wijde
kring gevierd", aldus de heer Vorrink, „en
uit deze omstandigheid is de wens voort
gekomen. deze plechtigheid kort te hou
den." In enkele trekken schetste de spreker
daarna de overledene, zoals hij in zijn leven
,een richtinggevende kracht is geweest."
Gerhard heeft zo zei de spreker ver
der. alles gelogenstraft, wat gezegd is
over de materialistische inslag van het
democratisch socialisme door zijn eigen
levenshouding, die de mens en zijn waar
den als uitgangspunt bezat. Hoezeer moet
hij de grote volksopvoeder, dan ook getrof
fen zijn geweest door de verruwing van de
gedachtenwisseling van de laatste tijd, tus
sen mensen, die het niet met elkaar eens
zijn, mensen, meer geleid door blinde en
domme hartstocht dan door humane ge
voelens.
Een laatste groet en de verzekering, dat
de volgelingen van Gerhard zullen trachten
te leven zoals hij heeft geleefd besloot dit
Ned.-Indische regering overeengekomen,
dat voor de jaren 1946 en 1947 een bijdra
ge in de vorm van een ronde som in de
kosten der marine zal worden gevraagd.
Voor latere jaren zullen in beginsel de
taken van politiële aard door Indië worden
betaald.
Een berekening van het inflatoire effect
van de totale voorgestelde credietverlening
is in dit stadium nog niet te geven. Dit
effect mag echter niet op het totaalbedrag
der credietverlening ad 850 millioen
worden gesteld.
De heer W. de Haas, commissaris van de
levensverzekeringsmaatschappij „Aurora"
en bestuurslid van de „Wezenkas" gewaag
de van de schroom, die hem beving als on
ervaren werker bij het dode lichaam van
de man, wiens naam één was met het be
grip „Wezenkas". Ook de heer J. de Ronde,
voorzitter van de vrijdenkersvereniging
„De Dageraad" bracht hulde aan de ge
storven Gerhard en tenslotte dankte een
zoon van de overledene met enige door
ontroering versluierde woorden voor het
betoonde medeleven.
Langzaam daalde daarop de kist terwijl
het orgel zacht de „Morgenroód"-melodie
speelde en de rode partijvlag over de weg
zinkende baar neeg.
Zowel de ministers S. Mansholt als W.
Drees, de Amsterdamse wethouders A. de
Roos en B. C. Franke, de heren J. v. Zul-
fen, J. W. Albarda, E. Vermeer en zeer vele
andere prominente figuren uit de rijen,
waar A. H. Gerhard de SDAP vertegen
woordigde, gaven blijk van hun belang
stelling. Burgemeester mr M. M. Kwint
vertegenwoordigde de gemeente Velsen en
Haarlem's wethouder de heer D. J. A.
Geluk was namens het gemeentebestuur
van de Spaarnestad aanwezig.
Apenstreken op de
„Amstelkerk"
Op het Nederlandse schip „Amstelkerk",
dat van West-Afrika op de thuisreis is,
moesten de passagiers op een gegeven ogen
blik vluchten voor een losgebroken baviaan,
die behoorde tot een collectie apen bestemd
voor Artis. De baviaan had twee spijlen
van zijn houten kooi van elkaar gerukt en
was ontsnapt.
Gedurende anderhalf uur maakte men
jacht op het dier. Eindelijk gelukte het, een
zak over de kop van de aap te gooien,
waarna het dier naar zijn inmiddels gerepa
reerde kooi teruggebracht kon worden.
UNAC-Nederland op weg
naar het millioen
Het beroep, dat de UNO doet op alle
wereldburgers, om de verhongerende jeugd
over de gehele wereld te helpen, vindt in
ons land meer en meer gehoor.
Van alle kanten stromen thans de bij
dragen bij de UNAC binnen. De opbrengst
der straatcollecten is zeer groot.
Veel bedrijven en instellingen geven hun
steun. Door overwerk en door afdracht van
een gedeelte van loon of salaris worden
grote bedragen bijeen gebracht.
De Utrechtse studenten leverden hun
maaltijd-bonnen in zonder er gebruik van
te maken en konden op deze wijze ƒ311,83
bijeenbrengen.
Het half millioen is gepasseerd. UNAC
hoopt echter dat Nederland een bijdrage
van minstens een millioen zal bereiken.
67. Het patrouillevaartuig zette in snelle i prettige wijze is opgelost stemt mij dank-
vaart koers naar de kust en daar het weer baar! Hoe gelukkig ben ik. te weten, dat
zeer fraai en de stroom gunstig was duurde deze kostbare steen, het heilige Oog van
het niet lang voor de stad in het gezicht Mug, in goede handen is'" Hij zuchtte en
kwam. „Het gezicht van deze fraaie wierp een loerende blik naar Panda's
wolkenkrabbers roert mij immer diep!" zei zwemgordel waarin de smaragd verborgen
Joris Goedbloed ernstig. ..En de weten- jzat. „Ja!" zei Panda„Die is in goede han-
schapdat deze dolle geschiedenis op 20'n I
den! Er is geen dief, die hem nu nog kan
afpakken!" „Uw toon mag ik niet!" zei
Joris. „Er is een ondertoon van sarcasme
in, die mij niet aanslaat!" Zo pratende
waren ze aan 1 and geklommen en na af
scheid nan de officier genomen te hebben
stapten ze in een taxi om naar het tentoon
stellingsgebouw te rijden
In de vergadering van Donderdag van
de Provineiale Staten van Noordholland
kwam het belangrijke voorstel tot invoe
ring van medezeggenschap aan de top bij
de provinciale bedrijven.
De heer Vu lik (K.V.P.) sprak zijn
waardering voor de voordracht uit. Hij
noemde het een gelukkig bewijs, dat Ge
deputeerde Staten de polsslag van de tijd
verstaan en de factor arbeid in het produc
tie-proces de haar toekomende plaats wil
len geven.
Hij was het echter niet eens met de voor
gestelde bepaling, dat de vertrouwensman
nen uitsluitend uit het personeel der be
drijven moeien voortkomen. Met illustraties
uit het verleden wilde hij aantonen, dat
het vrijlaten vari het personeel in de aan
wijzing van -zijn vertegenwoordigers een
deskundige Raad van Toezicht zou be
vorderen evenals een zékere 'onafhanke
lijkheid in de beoordeling van voor het
personeel onaangename maatrègelen.
De heer D o r j e e (C.H.), die ook gaarne
de medezeggenschap aan de voet zou zien
ingevoerd eh daarin ook de ziekenhuizen
zou willen betrekken, meende evenwél, dat
er in het personeel voldoende competente
krachten voor deze taak waren te vinden
en refereerde zich aan het voorstel van
Gedeputeerd en
De heer D-e -Bruin fV.V.D.) verzette
zich tegen de opvatting, dat alleen het ge
organiseerde personeel afgevaardigden zou
kunnen aanwijzen en. wilde onder geen be
ding eèn* communist in de Raad van Toe-
■zicht hebben.
De laatste opmerking deed de heer Van
Delden (C.P.N.) in toorn ontsteken tij
dens een betoog, waarin hij ageerde tegen
de uitsluiting van de E.V.C. aan het over
leg, al noemde hij de naam van deze orga
nisatie niet. Via een motie trachtte hij dit
ongedaan te maken.
De heer Vi ss e r .(Arb.) zette uiteen,
dat juist de organisaties, die in het Georga
niseerd Overleg vertegenwoordigd zijn, op
grond van hun jarenlange verdiensten tot
de candidaatstellingen zijn geroepen. Door
de candidaatstelling tot de leden van het
personeel te beperken, wordt medegewerkt
aan de opvoeding tot verantwoordelijkheid
bij het personeel.
De heer Baas (A.R.) bestreed de heer
Vulik, dat de vertegenwoordigers van het
personeel minder in staat zouden zijn dè
belangen der bedrijven te behartigen. Hun
die nog niet georganiseerd zijn. omdat zij
bezwaren hebben tegen de drie Unie-vak-
bonden, gaf spreker het advies een vierde
vak-organisatie op te richten, waardoor ook
zij in de Raad van Toezicht vertegenwoor
digd zouden kunnen worden. De heer Baas
meende voorts, dat de communisten eerder
zichzelf uitsloten omdat zij nooit een
ernstige poging hadden gedaan een eigen
vakbeweging op te bouwen dan dat zij
buitengesloten werden.
De heer De Roos (Arb.) die voorzitter
van de voorbereidende commissie was ge
weest, deelde het standpunt van het Col
lege, dat voor ongeorganiseerden in de
Raad van Toezicht geen plaats is. Dat on
georganiseerden hier worden uitgesloten is
een gevolg van het feit, dat zij anderen al
tijd voor hun belangen iaten opdraaien,
zolang zij het gewicht daarvan niet inzien.
In de middagvergadering legde de Gede
puteerde Bouwman (K.V.P.) nog eens
de nadruk op de opvatting van het College,
dat het personeel van de provinciale be
drijven groot genoeg is om vele waarde
volle krachten voor de medezeggenschap te
kunnen opleveren. Tot de heer Vulik zeide
Gedeputeerde, dat het tempo van deze tijd
eist, dat de medezeggenschap volledig aan
vaard wordt.
De mogelijkheid van medezeggenschap in
de provinciale ziekenhuizen word' spoedig
onderzocht. De heer Bouwman wees er ten
slotte op, dat het ambtenarenreglement het
Georganiseerd Overleg tot de Unie-vakbon
den beperkt.
De voordracht van het College ging er na
de replieken der Statenleden, die in eerste
instantie het woord hadden gevoerd en op
het door hen ingenomen standnunt bleven
staan, zonder hoofdelijke stemming door.
Subsidies.
De heer Doek (Arb.) ging ermee ac-
coord, dat aan de Volkshogeschool te Ber
gen, zolang deze zich niet geconsolideerd
heeft, viifduizend gulden steun wordt toe
gekend Hij beval in het bijzonder uitbrei
ding van het cursuswerk aan om de ont
wikkeling van jonge arbeiders te kunnen
verdiepen en verbreden.
De heer B o u w m a n, sprekende namens
het College, stipuleerde dat Noordholland
van alle provinciën het gulst is met gelde»
lyke steun voor dit belangrijke werk.
De heer Doek beklom nog eens de ka
theder, om van zijn spijt te betuigen ovei
de afwijzing van de subsidie voor het Am-
sterdamse Scapinoballet. Consequentie;
door de toekenning van steun aan deze
mooie paedagogische instelling, die zovee
betekent voor de vorming van de Neder
landse jeugd, waren volgens hem niet te
vrezen. Spreker stelde een subsidie van
500 voor om het Scapinoballet de kans te
geven ook in de kleine steden op te treden
Dit bedrag op het millioen dat de provincii
aan subsidies uitdeelt, kan, zo merkte d<
heer Doek op, de emmer wel vol-, maai
niet doen overlopen.
De heer Clynk (K.V.P.) wilde niet!
afdpen aan de juistheid van de opmerkin
gen van de heer Doek, doch waarschuwdf
tegen het los en vast uitdelen van finan
ciële steun aan plaatselijke instellingen.
Mr. Bruch (A.R.) vond het noodzake
lijk, dat het College eens een lijst van
steunde en te steunen instellingen opstelde
opdat men kan overzien, wat er gedaan
wordt en wat er nog te doen is.
De heer Bouwman zeide, dat het Col
lege van mening bleef, dat het niet om het
bedrag ging, maar dat de financiële positie
van het Gewest beperkingen oplegde. De
heer Bruch kreeg de gevraagde gegevem
toegezegd mits hij maar geduld oefende
Het voors el van de heer Doek werd me!
3422 stemmen verworpen. (Voor; de P
v. d. A. en de C.P.N.)
De ochtendvergadering werd door d<
Commissaris der Koningin dr. J. E. baror
de Vos van Steenwijk, met een kort woon
ter nagedachtenis van de heer A. H. Ger
hard geopend. Daarna werd overgegaan tol
de verkiezing van leden der Eerste Kamer
Uanrlwachter uit Haarlem
krijgt 20 jaar
Het Bijzondere Gerechtshof te Utrecht ver
oordeelde de uit Haarlem afkomstige
landwachter C. P. S. tot twintig jaar ge
vangenisstraf met aftrek. De veroordeelde
had zich vooral in het laatste gedeelte van
de bezettingstijd bijzonder actief getoond
het opsporen en mishandelen van onder
grondse werkers. In het „Sperrgebiet" bij
Rhenen schoot hij een gearresteerde land
genoot op bevel van zijn Duitse comman
dant zonder vorm van proces neer.
New-Lookski. Vrouwen die deel uitmaken
Van het Russische leger in Berlijn heb
ben een kattebelletje gekregen van het
Russische opperbevel, waarin het ver
anderen van hun militaire of civiele
rokken tot „kapitalistische lengte" straf
baar wordt gesteld.
Verdediging. Door de motorpolitie opge
pakt omdat hij zijn auto met een com
binatietang bestuurde (een stuurwiel
zat er niet aan) moest Everett Miller
voor de rechtbank in Los Angeles toe
geven, dat hij in de verkeerde richting
had gereden met een snelheid van
km waar slechts 40 km geoorloofd was,
dóór een rood stoplicht, mét gebrek
kige koplampen en zónder registratie
bewijs. Tot zijn verdediging voerde hij
aan dat hij wèl remmen had.
(Newsweek)
Sik. André Sik, vroeger professor aan de
Lenin-universiteit te Moskou, is be
noemd tot Hongaars gezant te Washing
ton als opvolger van Vambry, die in
Mei aftrad uit protest tegen de rege-
ringspolitiek.
Potentaat. De beheersraad van de UNO
heeft met 9 tegen 0 stemmen en één
onthouding (S.-U,) gedwongen
kinderhuwelijken veroordeeld en deze
onder de aandacht gebracht van de
missies, die het volgend jaar naar Brits
Kameroen gaan De Rooms-Katholieke
vrouwenorganisatie had onder de aan
dacht van de beheersraad gebracht, dat
de „Fon van Bikom", een stamhoofd in
Brits Kameroen, 110 vrouwen heeft.
Het stamhoofd maakt aanspraak op alle
eerstgeboren dochters en vrouwelijke
tweelingen van de stam.
Hardnekkig. De leiders van drie democra
tische groeperingen in de V.S., die de
campagne voor de benoeming van
Eisenhower tot president steunen, heb
ben nogmaals verklaard, dat zij op
democratische conventie EisenhoweJ
als candidaat zullen voordragen.
