Maandag begint de inzameling
voor het geschenk aan de Koningin
De gevolgen van dedrooglegging
van het Haarlemmermeer
ZATERDAG 17 JULI 1948
HAARLEMS DACBLAD
4 6
Oranjeveren igingen bereiden
feestprogramma 's voor
Van Maandag 19 Juli af zullen de Haar
lemmers in de gelegenheid zijn hun bij
drage te geven voor het Nationaal Ge
schenk dat aan Koningin Wilhelmina bij
haar gouden regeringsjubileum door het
Nederlandse volk wordt aangeboden.
Zoals men weet, zal dit jubileumsge
schenk bestaan uit gelden die als „Jubi
leum-kankerfonds" gebruikt zullen wor
den voor de stichting van een Nederlands
Instituut voor de Kankerbestrijding.
Als herinnering aan deze inzameling ont
vangt iedere gever een vergulde draag-
speld met de beeltenis van de Koningin.
Het is natuurlijk zo, dat sedert de be
vrijding reeds talloze keren een beroep op
de offervaardigheid van het Nederlandse
volk is gedaan en dat de sanering van
's lands financiën de bevolking ook zekere
beperkingen oplegt.
Toch zijn wij ervan overtuigd, dat nie
mand achter zal willen blijven om de ge
voelens van eerbied, bewondering en ge
negenheid, die hij jegens onze vorstin
koestert, in een klinkende daad om te zet
ten.
Het is bij dit jubileum en bij deze abdi
catie, dat wij allen spontaan kunnen tonen
hoe wij alles wat Koningin Wilhelmina
voor ons land heeft gedaan, op zeer hoge
prijs stellen.
Van Maandag zullen de draagspelden
verkriigbaar zijn bij de volgende adres
sen: U.V.V., Stadhuis; Arbeid Adelt, Grote
Houtstraat 119; Kunsthandel Leffelaar,
Wagenweg 102; Kunsthandel Sint Reyn-
holdshuis, Verwulft hoek Koningstraat; de
kantoren van de Nutsspaarbank en aan het
Hoofdpostkantoor.
De U.V.V. heeft de leiding bij deze in
zameling.
De feestviering
De viering van het regeringsjubileum en
van de inhuldiging van Koningin Juliana
en de herdenking van de troonsafstand is
geconcentreerd op 31 Augustus en 6 Sep
tember, welke beide dagen als feestdagen
worden beschouwd, en op 4 September.
De Oranjeverenigingen in verschillende
delen der stad, samenwerkende in het
overkoepelende Haarlems Comité voor
Nationale Feesten, zijn reeds geruime tijd
hard bezig een programma samen te stel
len dat klinkt als een klok. Volgende
week zullen wij enige hoofdpunten uit dat
programma nader bekijken. Zoals men
weet organiseert het Centrum-comité
„Koninginnedag" op 3! Augustus een alle
gorische optocht en op 6 September in Den
Hout de uitvoering van een „Rhapsodie in
oranje-rood-wit-en-blauw" met koren,
orkest en vuurwerk.
Voor de allegorische optocht, die iets
bijzonders belooft te worden, is het reeds
nu zaak, dat men zich opgeeft bij de heer
D. J. van Ellinkhuyzen, Anegang 32.
Behalve de Oranjeverenigingen hebben
ook buurt-, koorzang-, orkest- en voet
balverenigingen herdenkingsfestiviteiten m
de maak. Wij herinneren bovendien aan
het Jeugdspel. dat door de Nederlandse
Jeugdgemeenschap op 4 September op de
Grote Markt wordt opgevoerd.
Teneinde een doeltreffend over de ge
hele stad verspreide feestviering te krijgen
is het van het grootste belang, dat alle
organisaties en instellingen, die iets ter
gelegenheid van de Jubileum week willen
doen, zich in verbinding stellen met de
secretaris van het Haarlems Comité voor
Nationale Feesten, mr. P. Fuhri Snethlage,
Jansstraat 19.
Hun programma zal dan ook in de alge
mene feestgids, die medio Augustus ver
schijnt, worden opgenomen, zodat zij er
zeker van kunnen zijn, dat hun prestatie
niet verloren gaat temidden van het vele,
dat in die dagen geboden zal worden.
Versiering en verlichting-
Natuurlijk zal het stadsbeeld aangepast
moeten worden bij de algemene feeststem
ming. Een groot deel van de versiering
voor de Bloemenweek zal ook voor de Ju-
E. P. W. Meeuweszen nam
afscheid van de Spoorwegen
Gisteren nam de heer E. P. W. Meeu
weszen, hoofdcontroleur, chef van „Perso-
neelzaken en Correspondentie" aan de Cen
trale Werkplaats der Nederlandse Spoor
wegen te Haarlem, afscheid van het be
drijf, dat hij na bijna 46 jaren dienst om
gezondheidsredenen ging verlaten. Nadat
de scheidende ambtenaar met zijn echtge
note te midden van vele belangstellende
collega's had plaats genomen, werd hij toe
gesproken door de hoofdingenieur de heer
ir. G. A. Rosenthal, die de verdiensten van
de heer Meeuweszen in hartelijke bewoor
dingen schetste. Daarna spraken nog de
heren P. Mes, die de vertrekkende chef zal
opvolgen en de heer G. Koot namens de
Nederlandse Vereniging van Spoor- en
Tramwegpersoneel en velen van het werk-
plaatspersoneel, waarna tenslotte als af
scheidsgeschenken een rooktafel, boeken en
bloemen werden aangeboden. De heer
Meeuweszen gewaagde in zijn dankwoord
van het moeilijke afscheid van een bedrijf
dat hem veel levensvreugde schonk en waar
steeds een prettige geest van samenwerking
heerste.
AANRIJDING.
Vrijdagavond lette een van de Ooster
duinweg in Aerdenhout komende wielrijd-
ster op de hoek van de Westerlaan niet op
een van rechts komende auto. waardoor zij
aangereden werd.
Zij liep een hoofdwonde op en klaagde
over een pijnlijke heup. Haar fiets werd
vernield. De bestuurder van de auto heeft
het meisje, dat bij een Aerdenhoutse fami
lie in betrekking is, thuis gebracht.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 16 Juli
BEVALLEN van een zoon: 14 Juli: S. W
E. M. Huizing-van Lunenburg: C. E. M.
Borgstede-Vermeulen: IS Juli: A H. de Jon2-
KMnenbroich' W J Diependaal-Snoeks: A
F Polak-van Dijk: W H L van Andol-Bui-
tonhuis; 16 Juli: J. Koolmoes-Egels.
BEVALLEN van een dochter: 13 Juli: H.
Hock-Brinkman: 15 Juli: S. J Schaap-Koo-
pen; J J. F van Kampen-Pot: 16 Juli: M.
B van 't Hof-Hagelen.
OVERLEDEN" 14 Juli: C. M. van der
Vossen. 23 d Oram'ekade; J. L. Welter. 74
1. Hazepaterstaan: E M van Doorn. 3 m
"Reigerstraat: 15 Juli: A M van der Vossen.
24 d Orrnifkadc: A J Gubbc's. 'i d Kam
perlaan; H. Ovcrbcek-Haze, 75 j., Leidse-
plein.
bileumweek gebruikt worden en belang
rijke en fraaie gebouwen en stadsgezichten
zullen worden verlicht, Het is te hopen
dat vele straat- en buurtverenigingen zich
voor de opsmuk van hun wijken nog eens
wat extra moeite willen geven. Wij verna
men dat de Generaal Cronjéstraat en de
Amsterdamstraat zich in dit opzicht niet
onbetuigd zullen laten. Dat hun voorbeeld
door velen gevolgd moge worden!
Angela Janowski speelde op
H.O.V.-Zoinerconcert
Na een korte onderbreking heeft de
H.O.V. de reeks zomerconcerten gisteren
voortgezet met een uitvoering, welke ge
wijd was aan de klassieken Haydn en Mo
zart en aan overwegend romantische schep
pingen van Alph. Diepenbrock, César
Franck en Hector Berlioz. Voor het peil der
vertolkingen dat op deze avond kon bereikt
worden, was deze groepering beslissend.
Want de uitvoeringen van de Symphonie
in Bes (de „Londense") v^n Haydn en van
het Pianoconcert in A (K.V. 488) van Mo
zart waren allerminst overtuigend. De
essentiële factoren voor een bevredigende
vertolking: opbouw, vormgeving, klank
verhouding en muzikale spanning konden
ten aanzien van de symphonie niet gecon
stateerd worden en de begeleiding van het
piano-concert miste voldoende contact met
het spel der pianiste Angela Janowski, en
was over het geheel genomen te grof om
een gewenste indruk te geven van Mozarts
ragfijne klankenstructuur. Gelukkig be
hoefde men niet alleen door deze vertolking
een indruk te krijgen van de pianistische
capaciteiten van Angela Janowski.
Na de pauze trad zij nog op met de varia
tions symphoniques van Franck, muziek,
die blijkbaar een grotere eenheid tussen
orkest en pianiste mogelijk kon maken, al
werden nochtans niet alle wensen in dit
opzicht bevredigd. In elk geval liet Angela
Janowski zich kennen als een pianiste, die
in haar spel de spanning der expressie kan
brengen en die beschikken kan over een
aanzienlijk ontwikkelde technische vaar
digheid. Het recital, dat zij binnenkort in
Haarlem hoopt te geven, zal ongetwijfeld
nog meer facetten van haar kunstenaar
schap kunnen openbaren.
De dirigent Kees Hartvelt, die de leiding
van dit zomerconcert op zich had genomen,
kon met het Voerspel „Zomernacht" uit de
Marsyas-suite van Alph. Diepenbrock een
beter resultaat verkrijgen door het scheppen
van een typerende sfeer. Al bespeurt men
in dit werk een zoeken naar vernieuwing
en treedt er een merkwaardige invloed van
de moderne Franse muziek aan de dag, van
de klankenwereld van Rich. Wagner heeft
Diepenbrock zich nog niet geheel kunnen
bevrijden; voor een belangrijk deel evenwel
door de instrumentatie-verfijning. Jan
Hesmerg komt een woord van lof toe voor
de vertolking van de viool-solo.
Het concert werd besloten met een ge
slaagde vertolking van drie fragmenten uit
,,La damnation de Faust" van H. Berlioz.
P. ZWAANSWIJK
Musicus vijftig jaar gehuwd
Oude Haarlemmers, die indertijd de con
certen in den Hout van het orkest der
schutterij onder leiding van C. P. W. Kriens
later de H.O.V. geregeld hebben bij
gewoond zullen zich de hoboïst Piet Beren
des nog wel herinneren.
Hij werd 22 November 1875 in Den Haag
geboren, waar hij opgeleid-werd aan de
Haagse muziekschool. Eerst trad hij in
dienst der Franse Opera, daarna kwam hij
bij de Haarlemse schutterij-muziek. Vele
jaren bewonderde het publiek zijn soli in
bekende stukken als Rossini's Teil-ouver
ture. Onder Nico Gerharz verliet hij het
corps en bepaalde zich tot het geven van
muziek-onderricht.
Piet Berendes, die tegenwoordig op het
Weltevredenplein in Haarlem-Noord woont
en getrouwd is met Pietertje Bouwman,
viert op 10 Augustus zijn gouden bruiloft.
Niet alleen zijn kinderen en kleinkinderen,
maar ook vele Haarlemmers zullen hem en
zijn vrouw op die dag van harte geluk
wensen.
Proef-feestlicht
Maandagavond om 10 uur zal de feest
verlichting aan de Grote Houtbrug proef-
branden.
De Indrapoera99 lieeft
vertraging
De Legervoorlichtingsdienst deelt mede,
dat de „.Indrapoera", met aan boord de
leden van het „Kennemer bataljon" vertra
ging heeft en thans omstreeks 26 Juli m
Rotterdam wordt verwacht.
Eindexamens M.T.S.
Aan de Middelbare Technische School te
Haarlem verwierven het einddiploma:
Afdeling Bouw kunde: Gerardus van Beem
te Heemstede; F. Belle te Haarlem; P. J.
Dekker te Obdam; F. Drayer te Haarlem; G.
H. L. Filarski te Amsterdam; J. G. Goede-
gebuure te Haarlem; J. G. Israël te Utrecht,
A, Joustra te Haarlem; J. A. Luyten te
Haarlem: P. N. Pietei's te Beverwijk: J, M.
Post te Velsen: L. C. Du Rieu te Haarlem;
M. Scheffers te Overveen; M. G. M. Schie-
broek te Den Haag; W. H. Thunnissen te
Heemstede; P. A. Veldkamp te Amsterdam.
Afgewezen: 3.
Afdeling Weg- en Waterbouwkunde: P.
van den Broeke te Haarlem; E. J. Duffels
te Beverwijk; J. W. van Eden te Haarlem;
H. H. Fledderman te Haarlem; W. A. Him-
melreich te Alkmaar (met lof); Ch. W. Ho-
rikx te Leiden; L. J. Koning te Santpoort;
J. Korving te Katwijk a. Zee; L. Langhorst
te Haarlem; W. C, J. Mouw te Heemstede;
A. J. Nater te Haarlem; J. G. A. Rutte te
Haarlem; H. J. Scheffelaar te Haarlem; H. J.
A. Schmitz te Overveen; J. E. Slagter tc
Haarlem; H Sleutelberg te Haarlem; J. J.
Vreugdenhil te Velsen-N.; J. J. Zaalberg te
Loosduinen. Afgewezen: 1.
Afdeling Werktuigbouwkunde: V. J. Aal
bers te Breukclen; P. Aberkrom te Amster
dam; J. van den Andel te Haarlem; E. J.
Arnold te Nijmegen; F. Ch. Arnold te Am
sterdam; D. Bak te Haarlem; H. Beenhakker
te Leiden; J. G. Beyer te Amsterdam; C. P.
Beunder te Haarlem: N. de Boer te Amster
dam; G. E. Boerwinkel te Alkmaar; D. B. de
Bondt te Den Haag; J. H. G. Bos te Benne-
broek; A. M. S. Bremer te Overveen; G. M.
Broekhof te Haarlem: H Buys te Haarlem;
J. Dijkstra te Haarlem; B. J Engel te Haar
lem; J. W. Gelderman te Zwolle; L. P. J.
Groot te Hillegom; V. L. Guilloreaux te
Overveen; G. H. Heiderijk te Amsterdam; W.
K. Hennink te Beverwijk; C. J. Henskes te
Haarlem; G. Hoek te IJmuiden; P. J. Hoes
te Haarlem; B. G. Hopman te Beverwijk; A.
Jansen te Haarlem; J. Kelder te Amsterdam;
J. C. J. Kiebert te Sassenheim; J N. Laar
kamp te Alkmaar; H. J. M Lemmers te
Haarlem; C. Loonen te Haarlem; N. L. van
Luik te 's-Gravenhage; J H. Meerwaldt te
Haarlem; F. Meiring te Haarlem; J. J. Met
te Alkmaar; J. H. Nagtegaal te Haarlem; L.
J. Schmit Jongbloed te Haarlem; W. Spie
ker te Amsterdam: W. F. Stork te Haarlem;
P. J. Toorneman te Epe: H. Vijgeboom te
Amsterdam: A. F. van Weeren te Leiden;
W. Wilderdijk te Haarlem; A. Zondervan te
IJmuiden-O. Afgewezen; 6; teruggetrok
ken 1.
Afdeling Electrotechniek: J. C. B. Al te
Haarlem; L. Baljet te Amsterdam: J. J Blee-
ker te Amsterdam; C. Bos te Haarlem; J H.
Brunink te Driehuis; J. Busschers te Haarlem
J, Butijn te Castricum; W. Faber, te Haarlem;
M. J. Felix te Haarlem; J, van der Goot te
Haarlem; L. J. de Haan te Heemstede; Ch,
Moolhuijzen te Zuid-Scharwoude; A. W. Mul
der te Haarlem; R. van Mullïgen te Haarlem;
W. J. F. Nielen te Haarlem: J. Rigters te
Haarlem; H J. Roos, te Zeist; H. P. van der
Schaar, te Amsterdam; J. Scholten te Haar
lem; P. van Vliet te Oegstgeest; J. M. Waag-
meester te Haarlem; F. J. Zantvoort te Haar
lem; C. M. Zitman te Zoeterwoude; afge
wezen: 0.
.Afdeling Scheepsbomvkunde: J. C. de
Bruin, te Zaandam; H. A de Clercq te Aer
denhout; R. C. Dorresteyn te Haarlem; B.
Freriks te Amsterdam; R. Keyser te Amster
dam; J. Kolff te Overveen; W. de Koning te
Leiden; H. H. Kroese te Den Helder; J. J. W.
Nibbering te Haarlem: B. E. van Ommen te
Heemstede: J. G. Pasteuning te Heemstede;
M. H. van der Pol, te Amstelveen: R. Sies-
werda te Haarlem; J. Verhek te Heemstede;
F. de Voogt te Haarlem; J. Westra te Alk
maar; afgewezen: 2.
Afdeling Vliegtuigbouwkunde: G. C. H.
Appelman te Hilversum; J. Baurdoux te. Am
sterdam; H. C. G. Benist te Nijmegen; J. H.
Chr. Bleekemolen te Amsterdam; C. Couvee
te Amersfoort; G. W, van Dijk te Heemstede;
R. van Dijk te Nieuwveen; J. Feïj te Weesp;
J. R. Foklcema, te O.verveen; J. ten Hove te
Haarlem; G. M. Klijn te Santpoort; H. Kreu
ning te Hilversum; J. Kuipers te Amersfoort;
F. Kwak te Driehuis; J. D. Meppelink te
Zwartsluis; N, P. F. Nielen te Haarlem; A, C.
Onstenk te Haarlem; P. J. van Oorschot te
Den Haag: B. G. Oude Reimer te Hilversum;
C. H. Reede te Nieuwer-Amstel-: J. P. Reuve-
kamp te Noordwijkerhout; P. C. Rietveld te
Limmen; C. Romeijn te Haarlem; D. M. Swart
te Amsterdam; C. H van Toor te Haarlem; D.
J. de Vaal te Arnhem; M. Verwer te Velsen;
G. Wijngaarden te Amsterdam; F. W. de
Zwart te Den Haag: afgewezen'. 8.
KENNEMER LYCEUM.
Geslaagd voor het eindexamen H.B.S.-B
zijn de dames: S. J. J. Haring, C. E. Kuipers,
E. v d. Bosch. E. I. de Geus. H. E. Jurgens,
J. Roos, M. E. Wulff, L, de Ruig; de heren:
E. v. Goudoever, J. Ch. H. Haring, C. Hees
terman, K. Hoekendijk. P. N. Kok, H Lo-
riaux, R. Lubbert, R. Maas. D. R. Ris. W. F.
Saarberg, M. v. d. Sande Lacoste, G. Sillem,
G. J. v. Walraven, A. J. v. d. Werff, M. Ch
Willemse, R. Wurpel, W. S. Ablij, G. H. Th.
Bak, H. Bisecker, P. J. W. de Boer. G. Borel.
R. de Bruyn, H. O, Bussemaker, Th. Figdor,
H. Ch. ten Haaf, F. G. Moquette, K. A. van
Ooy.
Uit Haarlems verleden
„Spionnen tegen wil en dank" (Lu x or)
Dit is lichte kost voor regenachtige vacan-
tiedagen, op de gebruikelijke manier ge
serveerd door Judy Canova en Joe Brown.
Het is een verhaal vol vermakelijke ver
wikkelingen, dat geacht moet worden zich
af te spelen in oorlogstijd. Judy ontsluiert
bij toeval het bestaan van een nazi-spion-
nagecomplot en terwijl de mannen van de
Amerikaanse geheime dienst ijverig speu
ren naar het hoofdkwartier van de bende,
is Joe Brown daar reeds min of meer kind
aan huis geworden. De spionnen van Hitier
zien hem voor een afgezant van Himmler
aan en vertrouwen hem hun diepste ge
heimen toe. Daardoor kan Joe handelend
optreden, als de bende Judy op een listige
manier naar de andere wereld wil helpen.
Natuurlijk redt hij haar leven wel zeer op
het nippertje en krijgt daarvoor de in der
gelijke gevallen gebruikelijke beloning.
Wie van dit genre houdt, zal zich onge
twijfeld kostelijk vermaken met dit dwaze
verhaal, dat vooral aan het slot erg span
nend wordt.
„Cover Girl" (Cinema) is de triomf
van de „totale" showfilm. Het zoetsappig
liefdes-geschiedenisje, dat als een uiterst,
dunne draad door deze briljante filmrevue
heenloopt, had men gevoegelijk kunnen
weglaten, want een kijkspul zoals dit be
hoeft samenhang noch „inhoud" Als
schouwspel is het formidabel: een aaneen
schakeling van kleurige en rijk-gemonteer
de balletten en variéte-scènes, die stuk voor
stuk een feest voor het oog zijn; een wer
veling van kleur en gratie, zoals alleen het
met millioenen goochelende Hollywood het
ons voortoveren kan. Rita Hayworth toont
al haar veelzijdige talenten en nog een
tikkeltje meer als tapdanseres, lïedjes-
kweelster en mannequin: haar begeleider
stepdanst zelfs, in een technisch zeer knap
pe dubbel-opneming. met zijn doorzichtige
geweten en zo zijn er talloze verrassingen
in deze uitstekende „show", die in razend
tempo wordt afgedraaid en in uitstekende
technicolor is opgenomen. Voor de liefheb-1
bers van het genre: een film, die men niet
missen mag.
i „De burgemeester verliest zijn hoofd"
(Frans Hals). De burgemeester in dit
ellenlange praatverhaal verliest zelfs twee
maal zijn hoofd, eenmaal aan het begin en
eenmaal aan het einde. Daartussen spelen
zich gebeurtenissen af die nog talrijke an-
i dere hoofdbrekens kosten, doch hoe inge
wikkeld en ongewoon die gebeurtenissen
ook zijn, ze kunnen met geen mogelijkheid
interessant of boeiend worden genoemd. Er
is een vlotte en buskruitachtige jonge
vrouw, burgemeesteres van Brookhaven,
en er is een klei-achtige Franse beeldhou
wer; er is bovendien nog een jonge Ame
rikaanse slungel, zo vlot en beweeglijk als
een sliert kauwgum, er is ook nog een
Amerikaanse jongedame met hysterische
hallucinaties en er is tenslotte een gezel
lige oude heer, die temidden van al deze
rare mensen nog kans ziet om geestig te
zijn. Al die personen praten Niet even,
maar aan één stuk door tot aan en zelfs
over het einde. Daartussen door verloven
zij zich onderling om beurten en in opge
wekte variatie. Tenslotte maken zij de
I goede keus en blijven daarbij.
„Gevaarlijk spel" (City), In City kan
men deze week een kostelijke filmcomedie
van wijlen Ernst Lubitsch bewonderen,
waarin Carole Lombard en Jack Benny het
geestige scenario en de oorspronkelijke
visie van de regisseur alle recht doen we
dervaren.
„Achter de wolken" (Rembrandt).
De Haarlemmers worden nog een week in
de gelegenheid gesteld de Zwitserse film
„Achter de wolken" over het onbeschrijfe
lijke leed der verdoolde kinderen te gaan
zien. Men vergete de collectebussen voor de
UNAC aan de uitgang niet!
„Het huis met de geheime kamer"
(Spaarne). Aan de hoofdfilm in het
Spaarne-theater gaat dit keer weer eens
een frisse Gene Autrey-film „Colorado-
terreur" vooraf. Hoewel de inhoud van deze
cowboy-film niet veel varieert, wordt men
steeds weer getroffen door de charmante
eenvoud van deze gewiekste lasso-werper,
die bovendien op een prettige stem kan
bogen en daarvan dan ook steeds in een
pittig lied getuigenis aflegt.
In „Hei huis met de geheime kamer"
worden misdaad en moderne techniek weer
zo geraffineerd gemengd, dat de toeschou
wer een maximum aan spanning wordt ge
waarborgd.
Het Haarlemmermeer heeft door zijn
watervloeden eeuwen lang de omgeving
tussen Haarlem, Leiden en Amsterdam be
dreigd. Vier eeuwen geleden was het meer
nog betrekkelijk klein. Mej. dr. G. H. Kurtz,
de Haarlemse archivaresse, vertelt in haar
Beknopte Geschiedenis van Haarlem, dat
men in 1531 nog te land kon rijden van
Vijfhuizen naar Nieuwerkerk (ten Zuiden
van Halfweg). Daarna is die streek even
wel door het water overstroomd. Het Spie-
ringermeer en het Haarlemmermeer ver
enigden zich. Ook bij de Vennep was eerst
een strook land die het Haarlemmermeer
scheidde van het Leidse meer.
Door stormen en watervloeden werd het
Haarlemmermeer steeds groter. En gevaar
lijker ook, Geen wonder dat reeds in de 17e
eeuw gedacht werd aan de mogelijkheid
om het meer droog te leggen. De bekende
waterbouwkundige Jan Adriaanszoon
Leeghwater beschreef in zijn Haarlemmer-
Meer-Boeck een plan om het meer door
dijken te omringen en droog te leggen. Ni-
colaas Samuel Cruquïus, opzichter van
Rijnland te Spaarndam, maakte in 1742
een nieuw plan.
Eerst in de 19e eeuw werd het plan der
droogmaking uitgevoerd, nadat F. G. baron
van Lijnden van Hemmen een Verhande
ling over het onderwerp geschreven had.
In 1840 werd (in de omgeving van Hil
legom) de eerste spade in de grond gesto
ken om de Ringdijk te maken. Toen de dijk
gelegd was, werden de drie stoomgemalen
gebouwd. De Leeghwater bij de Kaag be
gon in 1845 te malen, de Lijnden bij Sloten
en de Cruquius bij Heemstede beide in 1849.
In 1852 was het meer droog. Spoedig daar
op werden de landerijen geveild en werd
begonnen met de verkaveling der gronden.
Haarlem had aanvankelijk nog al nadeel
van de droogmaking van het meer. Het
water in de stadsgrachten had geen vol
doende afwatering meer en omdat het ver
ontreinigd werd door vuilnis (er was nog
geen stadsreiniging) en het afval der fa
brieken, begon het te stinken.
Dit werd aanleiding tot het dempen van
verscheidene grachten. Het begon in 1860
met de Oude Gracht en de Kraaienhorster
gracht (op de plaats der laatste vindt men
nu de Nassaulaan). Reeds in 1861 volgden
de Raam-, Volders- en Zijdgrachten (nu
Gedempte Raam- en -Voldersgracht en
Sophiaplein) en in 1867 ook de Raaks en
het laatste restje van de Beek.
Mej. Kurtz betreurt het dat daardoor zo
veel stadsschoon verloren gegaan is, „want
deze oude grachten waren schilderachtig,
beplant met schaduwrijke bomen, zeker
wel, en de brede, kale straten, die er voor
in de plaats traden, mochten al door tijd
genoten geroemd worden als ruim en net en
voor het toenemende verkeer zeker gemak
ken opleveren, het blijven lelijke gedempte
grachten, waarvan de breedte niet in ver
houding is met de hoogte der huizen."
Ongetwijfeld zit er in deze opmerking
veel waars, maar wij kunnen ons de bin
nenstad toch moeilijk meer voorstellen door
sneden door deze wel schilderachtige, maar
ook stinkende grachten. Hetzelfde geldt
Dewey's schoonmaakplan
De vice-president wordt
belangrijker figuur
Een van de plannen van Thomas E. De
wey, de republikeinse candidaat voor het
presidentschap der Verenigde Staten is, zijn
vice-president werkelijk werk te verschaf
fen, als hij tenminste tot president wordt
gekozen. Dit was de hoofdvoorwaarde, waar
op gouverneur Earl Warren de hem door
Dewey aangeboden candidatuur voor het
vice-presidentschap heeft aanvaard.
Tot nog toe is de Amerikaanse vice-pre
sident een betrekkelijk onbetekenende fi
guur geweest, die wel tijdens de verkie
zingscampagne dienst deed als stemmen-
trekker, doch overigens weinig werk of
invloed had.
Volgens de plannen van Dewey zal de
vice-president echter een zetel krijgen in
het kabinet met gelijke stem als de andere
kabinet-ministers. Voorts zal hij grote zeg
genschap verkrijgen bij de reorganisatie
van de uitvoerende macht, welke reeds in
studie is genomen door een commissie on
der leiding van Herbert Hoover (Republi
kein). Deze reorganisatie is veelomvattend
en zal liquidering van sommige regerings-
bureaux met zich mede brengen, wijziging
van bevoegdheden van andere instanties,
beperking van personeel en over het alge
meen tot een soepeler functioneren van het
regeringsapparaat moeten leiden.
Men wil de inrichting van de regering
vooral meer economisch en efficiënt maken.
Het uitvoeren van de reorganisatie zal
misschien een periode van twee jaar in
beslag nemen.
Warren staat bekend als actief en am
bitieus. Hij heeft drie dochters en twee
zoons en heeft Dewey doen weten, dat hij
een verhoging verwacht van het salaris
voor het vice-presidentschap, dat thans
twintigduizend dollar per jaar bedraagt.
Chinees watervliegtuig
verongelukt
Een Chinees Catalina-watervliegtuig, dat
op weg was naar de Portugese kolonie Ma-
cao, is na het vertrek van Hongkong dicht
bij Macao in zee gestort. Men vreest dat 26
personen om het leven zijn gekomen. Van
de 27 inzittenden werd een persoon, die op
een reddingsgordel dreef, uit zee opgepikt.
SCHEEPVAART
AFRIKA LIJNEN. Jaarstroom 13 Juli te
Konakri verwacht van Dakar naar Freetown
Maaskerk, 16 Juli van Accra naar Cotonou.
Meliskerk 14 Juli van Lobito naar Mossame-
des. Muiderkerk, 15 Juli van Pointe Noire
naar Matadi. Para, 15 Juli van Lome naar
Lagos Stad Schiedam. 16 Juli van Antwerpen
naar Bordeaux
NEDERLAND. Rondo 15 Juli van Soera-
baya naar Semarang. Rotti, 15 Juli van Singa
pore naar Colombo Van der Waals 15 Juli
Vlissingen gepasseerd naar Antwerpen.
VINKE. Larenberg 15 Juli van Bona
naar Rotterdam Leersum van Rotterdam
naar Key West. bevond zich op 15 Juli op 150
mijl ten zuiden van Bermuda.
OCEAAN. Alcinous. 13 Juli van Suez n.
Hongkong Binarly 14 Juli te Port Swetten-
ham naar Rotterdam. Polyphemus 14 Juli te
Aden van Colombo naar Amsterdam
K. N. S. M. Hos. 15 Juli te Tunis van Dji-
djelli naar Palermo. Stentor, 15 Juli van Oran
naar Nemours. Strabo 15 Juli van Amsterdam
naar Bremen. Trajanus, 15 Juli te Antwerpen
van Amsterdam naar Leixoes.
trouwens van veel oud stadsschoon. Als
Haarlem zijn oude poorten en vestingwer
ken behouden had, zou het ongetwijfeld
een aantrekkelijk stadje zijn voor vreem
delingen, maar voor de moderne bewoning
absoluut ongeschikt. Haarlem zou nooit
boven de 30.000 zielen gekomen zijn.
Deze offers aan de moderne tijd kunnen
door bewonderaars van oude steden be
treurd worden, maar zij zijn eenmaal niet
te. vermijden. Hoewel wij daarnaast willen
toegeven dat er in die tijd ook wel een en
ander is opgeofferd dat zonder bezwaar
behouden had kunnen worden. Toen had
men geen oog voor het schilderachtige oude
en meende men het belang der stad te be
vorderen door alles te moderniseren. Ge
lukkig is er nu het streven gekomen om het
oude dat mooi is als het slechts enigszins
kan te ontzien. Vandaar dat nu ongeveer
10 jaar geleden het plan om ook de Bake-
nessergracht te dempen van de raadstafel
verdween.
ZONDAG 18 JULI 1D48.
AaARLEM. Ned. Herv. Kerk. Grote Kerk,
Gfote Markt. Zaterdag 7.30: Brouwerskapel,
ing. Klokhuisplein. Ds. E Pot, Avondgebed.
Zondag 10: Ds. C, de Ru, Zandvoort. 4: Litur
gische Godsdienstoefening voor Doofstommen
en Slechthorenden in de Consistorie. 7: Ds.
Joh. Bronsgeest. Medew. v. Haarl. Chr. Gem,
Koor., Nieuwe Kerk, Nieuwe Kerksplein. 10;
Ds. E. Dijkhuis. Noorderkerk, Velserstraat.
9 en 10.45: Ds. G. J. Waardenburg. Oosterkerk,
Zomerkade. 10: Ds. E. Pot Bakenesserkerk,
Vrouwestraat. 9.30; Dhr. F. H. Geursen. Kin-
derkerk. Kapel Bethesda Sarepta. Hazepa-
terslaan. 9.30: Ds. Joh. Bronsgeest, Kinder-
kerk. 10.45: Ds. P. J. Mackaay. Diaconessen-
huis, Hazepalerslaan. 4.15: Ds. S. H J. Voors.
Rusthuis Ned. Herv. Gemeente. Jansslraat.
10.30: Dhr. J. van Winterswijk. Begijnhofka
pel, Begijnhof. 830: Ds. A. J. van Rhijn.
Ver. van Vrijz. Herv.. Jacobstraat 6. 10.30: Ds.
J. de Graaf. Eglïse Wallonne, Begijnhof 30.
Dimanche 18 Juillet a 10 h. 15: Service prési-
dé par mr. Ie pasteur G. Forget, de la Haye.
Stads Evangelisatie, Lange Herenstraat 6. 10:
W. Akse. Beverwijk. 7.30: Ds. J. v. d. Schors,
Amsterdam. 6.30: Openluehtsamenkomst a. d.
Kruisweg. Zuiderkapel. Zuiderstraat 15. 10:
Dhr. J, Pereboom, Ede. 5: Dezelfde. Evangeli
satiesamenkomst. 7.45: Jeugdbijeenkomst o.
I. v. H. v. d, Brink. Opwekkingssamenkom
sten, Zuiderstraat 15. Donderdag 8: Dhr. en
Mevr. Njiokiktjien, Zendelingen op Ambon
en Ceram. Vrije Evang. Gemeente, Bakenes-
sergracht 65. 9.30 en 5: Ds. D. J. D. du Fossé.
Parklaan 34. Woensdag: Ds. A. den Hartog,
van Harderwijk. Broedergemeente, Parklaan
34. Zaterdag 7.30: Liturgische Zangdienst.
Zondag 7: Dhr. Mastenbroek. Evang. Lutli.
Gemeente, Witte Herenstraat. 10.30: Ds. W.
Spliethoff. Ver. Doopsgez. Gemeente 10 30: Ds.
Soutendijk. Remonstr. Gereform. Gemeente.
10.30: Ds. C. B. Heyn. Geref. Kerk. Klopper
singelkerk. 10: Prof. Dr J H. Bavinck. 5: Ds.
P. de Ruig. Wilhelminakerk 10: Prof. G. Bril-
lenburg Wurth. 5: Ds. J. A. van Arkel. Zuid-
Oosterkerk. 10: Ds. L. Hoorweg Jr. 5: Prof.
Dr. J. H. Bavinck Lyceumkerk 9: Ds. J. A
van Arkel. 5: Ds. L Hoorweg Jr. Gcref. Kerk
(Art. 31) Begijnhofkapel. 10.30 en 5: Ds. A.
Bos. Geref. Gemeente onder 't Kruis. Bake-
nessergracht 63. Dinsdag 7.30: Ds. J. A. Smink
van Rotterdam. Oud-Geref. Gemeente, Frans
Halsstraat 4. Maandag 7.15: Ds. E. van Dijk,
van den Haag. Christ. Geref. Kerk, Raaks. 10
en 5: Ds. M. Holtrop. Baptiste Gemeente,
Parklaan 34. 9 30 en 5: Ds. J. W. Weenink.
8: Jeugdsamenkomst (geb. Salem) Ned. Chr,
Gemeenschapsbond, Ged Oude Gracht 47.
Maandag 8: H. v. d. Brink te Bloemendaal en
J. Dammuller, te Alkmaar. Pinkstergemeente
Nieuwe Kruisstraat 14. 10 en 7.30: Samen
komst. Vergadering van Gelovigen, Jansstr.
85. 10.30: A. Ramaker (Broodbreken). Bijbel
cursus Vrijdag 8: K. Rozendal. Gemeente des
Heren, Lange Molenstraat 22. 10 en 5: Samen
komst. Gemeente Gods, Frans Halsstr. 4. 10:
Samenkomst. Gemeente van Christus, Ged. O.
Gracht 47. 10.30: Eredienst en preek. Chris
tian Science, Jansstraat 74. 10: Ned. Taal.
II.15: Eng. Taal. Hersteld Apost. Zendings
kerk, Wilhelminastr. 21. 10 en 5: Godsdienst
oefening, Hersteld Apost Zendingsgemeente,
Jacobijnestraat 15. 10 en 5: Godsdienstoefe
ning.
Kerk van Jezus Christus v. d. Heiligen der
Laatste Dagen, Ged. Oude Gracht 47. 10.30
en 6: Samenkomst.
HAARLEM-NOORD. Ned. Herv. Kerk. Ju-
Iianakerk. 10: Dhr. C. Lebbens, van A'dam.
Zaterdag 7.30: Avondgebed. Immanuëlkerk
10: Ds. J. de Jong, H. Avondmaal 7: Dezelfde
Dankzegging. Kon. Emraaschool, Raafstraat.
10: Ds J. Kroon, H. Avondmaal. 5: Dezelfde.
H. Avondmaal en Dankzegging Ver. van
Vrijz. Hervormden, gebouw Berkenstr. 10. 10:
Ds. J. Heidinga. Geref. Kerk. Noord-Schoter-
kerk. 9 en 10.30: Ds. P. de Rttig. 5: Prof G
Brillenburg Wurth. Leger des Heils, Ceram-
slraat 4. 10: Heiligingsdienst. Leider Kapt. H.
Kavelaar. Evang. Luth. Gemeente, Noorder
kapel, Minahassastraat. 10.30: Ds C. H.
Brandt. Christ. Geref. Kerk, Floresstraat. 10
en 5: Ds. J, C. Maris.
SPAARNDAM. Ned. Herv. Kerk, Oost.
Oude Kerk. 10: Dhr. Trommel West Kon.
Emmascliool, Raafstraat. 10: Ds. J. Kroon,
H. Avondmaal. 5: Dezelfde. H. Av. en Dankz.
HEEMSTEDE, Ned. Herv. Kerk. Kerk op
het Wilhelminaplein. 10: Ds, H Bartlema. Ka
pel Nieuw Vredenliof 10.30: Ds. G. A. Barger.
Chr. Lyceum (ing. v. Merlenstraat) 10 45: Ds.
F. R. A, Henkels. Gedurende de maanden Juli
on Augustus geen Jeugdkapel. Ned. Prot.
Bond. Postlaan 16. 10.30: Ds G. Westmvse.
Hv., Rotterdam. Doopsgez. Kring, geb Volks
bond. Heemst. Dreef. 10.30: Dr. P. v. d. Meu-
len, D. G, pred. uit Heerlen (L.) Geref. Kerk
Koediefslaan. 10: Ds. A. Dondorp. 5: Prof. Dr
G. C. Berkouwer. Camplaan. 10: Prof. Dr. G.
C. Berkouwer, van Amsterdam. 5; Ds. A.
Dondorp. Geref. Kerk (Art. 31) Herenweg 111
9 en 3: Ds. J. v. d. Zwaag. Buitenpost, Christ.
Geref. Kerk, Kapel Meer en Bosch 3: Ds.
Holtrop.
AERDENHOUT. Ned. Herv. Kapel, Leeu
weriklaan. 10: Ds J. E. Drost. H. Avondmaal.
Relig. Kring. Eikenlaan 5. 10 30: Dr. A Trouw,
Voorg. Vrijz. Herv., 's Gravenhage.
BENNEBROEK. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
G. W. van Deth, van Haarlem,
BLOEMENDAAL. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
G. H- v d. Woord, te Spaarndam. H Avondm,
Ned. Prot, Bond. Potgieterweg 4. 10.30: Mej.
Dr. J W. Herfst. Voorgangster N. P, B. Geref.
Kerk. 9, 10.30 en 5: Dr. I-I. B. Visser, van Bun
schoten-Spakenburg. Vrije Katholieke Kerk,
Popellaan 1, 10.30: Gezongen H. Mis. Soefi-
Beweging, Popellaan 1. 4: Dienst. Hierna slui
ting'tot Sept.
OVERVEEN. Ned. Herv. Kerk. 10: Dr Ch.
de Bcus. Gcref. Kerk. 10: Ds. F. E. Hoekstra,
Sassenheim. 5: Ds P. D. Kuiper, Sassenheim.
VIJFHUIZEN- Ned. Herv. Kerk. 10: Dhr. A.
C. Brörens.
Vuurwerk in Zandvoort
Het tweede Vuurwerk in dit seizoen zal.
hoewel de oorspronkelijke datum eerst
gewijzigd werd in 7 Augustus, dat is de
dag van de auto-races, na gehouden be
spreking met de autoriteiten en de politie,
tóch plaats vinden op Donderdag 5 Augus
tus ter gelegenheid van de verjaardag van
Prinses Irene. Het werd onverantwoord
geacht in verband met de te nemen orde
maatregelen vuurwerk en auto-races op
dezelfde dag te doen plaats hebben.
BINNENLAND.
De Bankwet 1948 zal op 1 Augustus in
werking treden.
Van 20 tot en met 22 Juli wordt in de
Jaarbeurshallen te Utrecht een nationale j
schildersvaktentoonstelling gehouden. U
HAARLEM EN OMGEVING. [I
Deze winterse zomer was Vrijdag indi-
reet de oorzaak van een brandje in de Lieven
de Keystraat tc Haarlem Een bewoonster
wilde namelijk de kachel aanmaken en zocht
met een brandende lucifer in een kast naar j
houtjes en papier. Kort daarop brandde niet
alleen de kachel, maar ook de kast. Buren
hebben de vlammen met .emmers water ge- I
blust.
In een sigarendrogery in de Lijsterstraat
te Haarlem is in de afgelopen nacht een zak
met sigaren op een brandende kachel geval- j'
len en gaan smeulen. De brandweer heeft h
kachel en zak naar buiten gebracht en het jj
vuur gedoofd.
De Haarlemse Slütersorganisatie „Ons
Belang" is dezer dagen opgericht. Dit is een
vereniging van wederverkopers van brood. 1
Zij is opgericht met het doel om door hechte
samenwerking tussen patroon en slijter een i:
band te vormen, teneinde in deze moeilijke 1
tijden met zijn zware sociale lasten en de f
toenemende concurrentiestrijd, gezamenlijk
hieraan het hoofd te kunnen bieden. Het
secretariaat is gevestigd: Schalkwijkerweg
71 rood Haarlem.
Bakkers vragen opheffing
der brooddistributie
De Vereniging van Protestants-Christe-
lijke werkgevers in het Bakkersbedrijf jfc
komt in een brief aan de Minister van E
Landbouw. Visserij en Voedselvoorziening -rr
tot de conclusie, dat het wellicht mogelijk c<
is tot opheffing der brooddistributie thans Ik
over te gaan. h
Algemeen wordt als argument tegen de A
opheffing dezer distributie, onder de hui-
dige omstandigheden aangevoerd, dat bij zi
vrije verkoop het brood zal worden h
gebruikt als veevoeder. Het bestuur is echc- d
ter van mening, dat het zeer wel mogelijk g
is, een controle op het gebruik van brood T
voor deze doeleinden in te stellen. Zou o
daarvoor een apparaat geschapen moeten I*
worden, dan zou dat aanzienlijk minder j
onkosten met zich brengen dan de hand- 8
having van het huidige distributie-appa- u
raat.
Een waarschuwing 1
De Commissaris van Politie, chef van de j z
Justitiële Politiedienst, te Haarlem, ver-
zoekt aan het publiek bekend te maken,
dat alhier door tot nog toe onbekende per- j
sonen, die zich uitgeven voor colporteurs j
van de stoom- ververij en wasserij van de j
firma Hamerman en Zn., gevestigd aan de j
Voorstraat 31 te Zwolle, goederen ter sto
ming enz. worden aangenomen, waarvoor
zij ontvangbewijzen afgeven, waarop de
naam van genoemde firma staat vermeld.
Hoewel bedoelde firma bestaat, heeft zij
te Haarlem geen colporteurs, zodat men
hier meer dan vermoedelijk met oplichters
te doen heeft, die op slinkse wijze in het i
bezit van de bewijzen van ontvangst zijn j
gekomen. j j
Zij die inlichtingen kunnen verstrekken,
die tot aanhouding der pseudocolporteurs
kunnen leiden, worden verzocht zich met
de recherche, Smedestraat 9, alhier, in t
verbinding te stellen. H
In verband hiermede geeft voornoemde
Commissaris van Politie het publiek in
overweging, in het algemeen de nodige
voorzichtigheid te betrachten met het af
geven van goederen ter reparatie, stoming, 1
verving, enz, aan langs de deur lopende
colporteurs.
NACHTDIENST APOTHEKEN.
Ingaande 18 Juli wordt in Haarlem de 1
nacht- en Zondagsdienst waargenomen door j
de volgende apotheken:
Duym en Keur. Keizerstraat 6; Begeman i
en Sn eitjes, Kruisweg 30, Marnix-apotheek,
Marnixstraat 65.
Bloemendaal
Pakkettenactie werd een succes
De Jubileum-pakkettenactie, die door de
N1WIN werd georganiseerd, is in de ge
meente Bloemendaal een groot succes ge
worden, want niet minder dan 1200 pak
ketten zullen de soldaten in de tropen aan
geboden kunnen worden.
Nieuw hoofd der school
Naar wij vernemen, is de heer G. Stuvel,
werkzaam bij het onderwijs te Rotterdam,
benoemd als hoofd der Bloemendaalse
Schoolvereniging in de plaats van de heer
S. A. Wilson, die vorige week als zodanig
afscheid heeft genomen.
Nog oen buurtvereniging
Naast de reeds bestaande verenigingen,
met name de vereniging Buurtbelang Aer-
denhout-Bentveld en 't plaatselijk Oranje-
Comité, hebben inwoners van Bentveld ge-
meend nog eenderde buurtvereniging te
moeten oprichten, en wel onder de naam
Buurtvereniging „Bentveld", die zich zal
belasten met het organiseren van kinder
spelen op nationale feestdagen.
WELKE DOKTER?
Dr. J. J. Westenburg neemt Zondag 18 I
Juli de artsendienst te Bloemendaal waar.
Etalage-wedstrijd
Bij de komende jubileumfeesten zullen
de Bloemendaalse winkeliers een étalage
wedstrijd organiseren. Er zullen twee jury
commissies gevormd worden, en wel één
voor de beoordeling van de étalages (hierin
zullen niet-Bloemendalers zitting hebben)
en één voor de gevelversieringen.
Heemstede
ZONDAGSDIENSTEN
De Zondagsdiensten voor artsen worden
waargenomen door: Dr. A. J. v, Ravens-
waay, Zandvoortselaan 70, tel. 27913 en
Dr. W. v. d. Linde, Heemst. Dreef 253, tel.
16850.
Wijkverpleging: Zuster Dudok v. Heel,
Jac. de Witstraat 9, tel. 17662.
Geopende Apotheek: Apotheek Schots
man, Binnenweg 206-208, tel, 28320.
BURGERLIJKE STAND
Ondertrouwd; J J Bimmerman en C. R E.
van Brecmen; J T. Braams en M. A. J. Esse-
ling: J. N. van Assema en A. A. Hoeker.
Getrouwd. N van Doorn en P. J. van Vene-
tiën: L. Hiel en C. J. Daniels; A. Heijstek en
E. van Loevenzijn; G. Halm en A. Sonneveld.
Bevallen: B. Boesveld—Dirks, z. A. C. H,
Goosens—Ris, z. A. M Geels—Loerakker z, J.
J. M. Polakvan den Hoogen, z. H West
maas—De Jonge, z,
Overleden: G Tjalkens. 78 jaar. zonder be
roep, Joh Bosboomlaan 3. Heemstede F.
Dekker, wed v. de Groot, 67 jaar, zonder be
roep. Raadhuisplein 26. Heemstede P. ,T.
Neeskens. 87 jaar. zonder beroep. Kerklaan 85
Heemstede. A. M. J. Schenk, wed. v. Jelinger,
65 jaar, zonder beroep, Overboslaan 27,
Heemstede.