Kort en Bondig
BANDAG 19 JULI 1948
HAARLEMS DAGBLAD
onumeni ter ere
in 324 oorlogsdoden
Minister J. In 't Veld
bij de inwijding
te Velsen aanwezig
Tijdens een sobere plechtigheid in de
iula van het crematorium te Velsen
nerd Zaterdagmiddag, in tegenwoor-
ligheid van minister mr, Jè in 't Veld,
iet grote verzetsmonument van de hand
ran mevrouw F. FranszenHeslenfeld
ngewtjd.
ionderden waren samengestroomd in de
rmeren afscheidshal, waar mr. G. H.
Heuven Goedhart het verzet en de na-
logse ontnuchtering aan een beschou-
ig onderwierp. Hoewel hij toegaf, dat
nigeen het droeve gevoel zal hebben, dat
het offer van de 324 doden, die In het
lenkteken geëerd worden, ijdel is ge
est, wist de spreker zich toch te beroe-
op de onstuimige drang naar een „Vrij-
d op een verhevener zedelijk voetstuk",
ils deze de verzetsmensen bezielde, om
us de eeuwige waarde van de geestelijke
jheid te belichten.
Dr. P. H. van Rooien, de algemene voor-
Ier van de Vereniging voor Facultatieve
kverbranding, wier Haarlemse afdeling
initiatief nam tot de bouw van het ge-
ïkteken, betrok in zijn welkomstwoord
vele aanwezige nabestaanden in het
mento voor de 324 doden en ds. C. H,
andt uit Haarlem vond in zijn toespraak
orden van troost voor de familieleden.
de plechtigheid in de aula, waaraan
orge Robert zijn muzikale medewerking
rleende, défileerde men langs het monu-
mt zelf, dat aan de voet dra omgeven was
ar een perk van zomerbloemen, die de
iteit vertolkten voor de doden onder
vele onbekenden zijn wier lichamen
last van de bezetter in het Crematorium
rden verast en wier resten bij de vijver,
nk zij de bemoeiingen van directie en
soneel, konden worden verstrooid.
EXAMENS
CHRISTELIJK LYCEUM.
Eindexamen afdeling H.B.S.-A.
foor het eindexamen 5-jarige H.B.S.-A
a aan het Christelijk Lyceum in Haarlem
ilaagd de dames: E. van der Hulst, J. L.
man, I, M. Ockeloen, L. Sluyter, A. Stolp,
J. Vros. Th. Zandstra, A. A, Adriaanse,
Blaak, M. M. Chr. G. Das, E. R. A. Ennik,
Schuurmans, C. A. Sterrenburg, M. L. van
I, L. I. Veldhuyzen van Zanten, A. M.
rmeulen, H. J. Vreeken en de heren: R.
alas, B. Cornet, B. van Eek, H. Hack, R.
ngstmangers. A. D. Honing, G. Leendertse,
L. Leffelaar, W. J. Mennes, H. Roos, H.
Schraa, L. N. van der Werff, T. H. Zuide-
A. Balkenende, J. E. Dixon, H. J.
nggrijp, J. J. Guldemond, G. Halskamp,
Hoogvliet, E. Jansse, J. Rustige, J, H.
rleur, J. van Vliet, W. van Vuuren, E. J.
der Zaal. Afgewezen werden zes candi-
Kinderkoor Jnter-Nos"
üoals reeds bekend is, zullen 80 jongens
meisjes van het kinderkoor „Inter-Nos",
igent Jan Booda, a.s. Zondag een reis
anjar Zwitserland ondernemen, die 14 dagen
irt. Het koor zal voor de Radio Beromun-
optreden en concerten geven in Ettel-
ihlick (Luxemburg) en Thun (Zwitserland).
zullen zij aan zieken in Sanatoria
ziekenhuizen te Davos, Zürich. Luzern,
lligenschwendi en Bern, ontspanning bren-
i door Nederlandse liederen te zingen,
ste Iet geheeL belooft een prachtige reis te
ret rden.
[óór deze reis zullen de jongens en meis-
nog een concert geven in Haarlem en
op Donderdag 22 Juli in de Gem. Con-
tzaal. De zangeres 'mevrouw J. A. ten
e-Stheeman uit Bloemendaal, zal haar
)dewerking verlenen.
Orgelbespeling
'r wordt een orgelbespeling gegeven in de
ote- of St. Bavo kerk te Haarlem, op
isdag 20 Juli 1948, des avonds van 7.30—
I uur door George Robert.
Het programma luidt: 1 Koraalfuga en
'ifcrspel „Warum betrübst du dich, mein
3rz Joh. Pachelbel; 2. Preludium en Fuga
t„ J. S. Bach; 3. O Lamm Gottes, un-
(3 Versus), J. S. Bach; 4. Pastorale,
DeS, Bach; 5. Preludium, Intermezzo en
met Variaties, H. Strategier; 6. Grand
djOeur alla Haendel, (op verzoek), Alex
llmant,
Zomerconcert H.O.V.
de Iet tweede concert van deze zomer in het
detëmendaalse bos zal door de Haarlemse
kestvereniging onder Kees Hartvelt wor-
n gegeven op Woensdag 21 Juli des avonds
8 uur.
lenrjp het programma staan de volgende wer-
:inip: Rossini: Ouverture Wilhelm Teil en La
:a, Massenet: Scènes Pittoresques, Grieg:
jcjjpee elegische melodieën voor strijkorkest
,n. lerzwunden en Letzter Frühling), Rabaud:
procession nocturne, Sibelius: „Finlan-
Offenbach: Orpheus in de Onderwereld
tenslotte van Joh. Strauss de ouverture
ge-5 Fledermaus.
Vijftig jarig bestaan
De firma Troupin, steenhouwerij te
aarlem, vierde Zaterdag haar 50-jarig
staan, 's Middags had in café Brinkmann
Markt, een receptie plaats, waarbij
er velen de firmanten kwamen geluk-
ensen. In het bijzonder gold de belang-
filing de heer H. M. Troupin, die in
'6 vereniUingen, besturen en comités een
persoonlijkheid is.
Het personeel bood met waarderende
Spraken geschenken aan. Er waren
:er dan 60 bloemstukken.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 17 Juli 1948
.JNDERTROUWD: 17 Juli: A. J. F. Koelen
oe A. M- Spruijt.
jEHUWD: 17 Juli: J. Sluis en H. Meijer.
teijBEVALLEN van een zoon: 15 Juli: J, W.
KeulenRemmerswaal. 16 Juli: E. R. M.
emskerk-van der Goes. A. Neuteboom—
Uthals. M. van der WalleJansen. J. P.
'j; jglbroek— van der Hoek. J, W. Scholten
°Ji der Burgt. 17 Juli: M. van EsZaremba.
van den BergHoekman.
IEVALLEN van een dochter: 15 Juli: M. C.
Dp foutenTimmer, 16 Juli: J. P. Langbroek
dl a den Hoek. W- N. van der Vlistde Graaf.
H, Scholtenvan der Burgt. 17 Juli: W. J.
ti der Fangevaar der Meij.
{OVERLEDEN: 16 Juli: J. Schepper—Snijder,
j., Zijl/vest.
TROUWAUTO'S
Onze specialiteit sinds tal van jaren.
Amsterdamsche Rijtuig Maatschappij
•gendn voor Haarlem
Jat MAANDAG 19 JULI.
in{ oscopen. Rembrandt: „Achter de wolken".
llace: „Cover Girl". Luxor: „Spionnen tegen
Men dank". Deze drie: 14 j., 2, 4.15, 7 en 9
ff. City: „Gevaarlijk spel", 14 j., 2.15, 4.30,
ig1 Bl 9.15 uur. Frans Hals: „De burgemeester
dl fliest zijn hoofd", 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur.
,r. -'-!1 ne: „Het huis met de geheime kamer",
'jaar, 7 en 9.15 uur.
DINSDAG 20 JULI.
ie" Grote Kerk: Orgelconcert, 7.30 uur. Biosco-
W W Middag- en Avondvoorstellingen.
Bestemming van „Kareol"
Tijdelijke verpleging van
Amsterdamse t.b.c.-patiënten
Enige maanden geleden zijn in de pers
artikelen verschenen over de bestemming
van het te Aerdenhout gelegen landgoed
„Kareol" tot Thorax-centrum, Daarbij
werd gemeld, dat de omwonenden welis
waar tegen deze bestemming protesteerden,
doch dat de regering de op het landgoed
rustende servituten, die zich tegen de ves
tiging van zodanig centrum zouden verzet
ten, had gevorderd om een spoedige in
richting van het Thorax-centrum mogelijk
te maken.
Ten onrechte heeft zich bij zeer velen de
mening postgevat, dat de zaak hiermede
was afgedaan en dat de protesterende om
wonenden zich bij deze vordering hebben
neergelegd. Het tegendeel is echter waar.
De omwonenden hebben de rechtmatigheid
van de vordering der servituten door de
Staat betwist en onlangs heeft de Arrondis
sementsrechtbank te 's-Gravenhage deze
vordering inderdaad onrechtmatig ver
klaard.
Het is nog onzeker of hiermede de strijd
tussen Staat en Aerdenhoutsa gemeenschap
ten einde is gestreden, de mogelijkheid J?e-
staat, dat de Staat van deze uitspraak in
beroep gaat.
Overigens kan nog worden medegedeeld,
dat op verzoek van het gemeentebestuur
van Amsterdam zowel Burgemeester en
Wethouders van Bloemendaal, als de be
heerders van „Kareol", uit overwegingen
van menselijkheid zoveel mogelijk willen
medewerken tot tijdelijke onderbrenging in
„Kareol" van een groep Amsterdamse t.b.c.
patiënten en wel voor de tijd van één jaar.
Op deze wijze zou de tijd, gedurende welke
de bestemming van „Kareol" nog onzeker
is, dienstbaar gemaakt worden aan de be
strijding van de t.b.c.
Motorrijder slipte en kwam
onder autobus
Op het Staten Bolwerk slipte Zaterdag
middag eén uit de Maarten van Heems
kerkstraat komende motorrijder. Hoewel
de bestuurder van een juist passerende
autobus krachtig remde en zijn voertuig
bijna onmiddellijk tot stilstand wist te
brengen, werd de motorfiets door de bus
gegrepen en kwam de bestuurder onder de
wagen terecht. Het slachtoffer werd met
een gebroken been en duim en een hoofd
wonde naar de Deo overgebracht. Zijn
motorrijwiel werd vernield.
Fin-nige geschiedenis
Een jeugdig Fins matroos was Zaterdag
avond tussen Kennemerpleïn en Hout aan
het passagieren én belandde daarbij in een
café aan het Plein. De dranken die hem
werden geschonken bevielen hem blijkbaar
zo goed, dat de man aan de tapkast na ver
loop van tijd in het belang van zijn Scan
dinavische cliënt.dacht te handelen door de
kraan voor hem verder gesloten te hou
den. Dit verdroot de zeeman en hij maakte
zijn misnoegen kenbaar door'met een dolk
mes in het buffet te prikken. Deze hande
ling veroorzaakte ernstig letsel aan s mans
rechterhand en deining onder de overige
bezoekers. De caféhouder haalde de politie
erbij, die de opgewonden Fin naar de
Smedestraat trachtte te brengen. Daar de
algemene sympathie nu een keer aan de
kant der Finnen is, zelfs als zedronken
zijn, ging dit niet zonder strubbelingen. Een
Hollandse marinier en Hollandse schilder
deden in de Grote Houtstraat pogingen de
gevangene te bevrijden door de begeleiden
de agenten aan te vallen. De Haarlemse
politie toonde echter dat er met haar niet
te spotten valt. Zodat er in plaats van één,
thans drie heethoofden in het cachot
kwamen.
Operaconcert van Jrenefonds"
in Rode Kruis-sanatorium
Op initiatief van de stichting „Irene-
fonds", die zich ten doel stelt zieken in
binnen- en buitenland op gezette tijden
goede ontspanning te bezorgen, traden Za
terdagavond voor de patiënten van het
Rode Kruis-sanatorium te Santpoort de
sopraan Trudi Atema en de bas Gé Smit
met begeleiding van de pianiste ntevr. Nol-
thenius in een operaprogramma op. Het
gehoor toonde overduidelijk dat het het
gebodene op hoge prijs stelde en een der
patiënten, de heer L. G. Stolk, vertolkte
na afloop de dankbaarheid van zijn lotge
noten. Ook van de zijde van de directie
werd waardering getoond en de omroep
maakte een paar plaatjes, die op 5 Augus
tus als opwekking voor het Irenefonds
zullen worden uitgezonden.'
Is hier iets van U bij?
Aan het Hoofdbureau van Politie te Haarlem
zijn o.p alle werkdagen van 10.30 tot 12.30 uur
inlichtingen te verkrijgen omtrent de navol
gende, in de afgelopen week als gevonden
aangegeven voorwerpen: atlas, autoband, boe
ken, bal, broches, bontje, ceintuurs, duif,
munt- en bankbiljetten, dames- en heren-
handschoenen, honden, horloges, handdoek
met badpak, halsband en' hondenpenning,
hennen, dameshoed, overjas, trajectkaart,
ketting, melkkrukje, veilingkist, tabakskaart,
lepeltjes, portemonnaies met inhoud, para
plu ies, padvindersriem, rozenkransen, regen
pijpen, schoenen, sokjes, slot, sier- en dasspeld
snelbinders, sleutels, snoeischaar, tassen met
inhoud, trommeltje, vulpenhouders, vulpot
loden, zweep, zijden vlinder, jute zak, zak
lantaarn.
Dr. J. S. Bartstra en
de Zevende Faculteit
Naar aanleiding van het bericht van
„Trouw", dat dr. J. S. Bartstra te Haar
lem op het dubbeltal geplaatst is voor
hoogleraar in de geschiedenis van de
nieuwste tijd aan de zevende faculteit der
Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam,
deelt dr. Bartstra ons mede, dat hij wel
enige keren gepolst is, maar hij. heeft na
drukkelijk gevraagd hem niet op de voor
dracht te plaatsen, omdat hij een even
tuele benoeming niet zou aanvaarden.
Bescheiden kunstenares overleden
Hedenmorgen overleed in het Diacones-
senhuis te Haarlem aan de gevolgen van
een auto-ongeluk, dat haar enige maanden
geleden was overkomen, op 70-jarige leef
tijd mejuffrouw Clazina Wijgers uit Heem
stede.
Mejuffrouw Wijgers beschikte over grote
gaven als declamatrice en zangeres, doch
door haar grote bescheidenheid trad zij
niet op de voorgrond. In haar jeugd maakte
zij met haar zuster, mevrouw G. Salm
Wijgers, een tournée door Indië, waar zij
veel succes oogstte. In latere jaren trad
zij vaak op in besloten kring en speciaal in
de bezettingstijd heeft zij met haar stem
velen verkwikt op kunstavonden die tot
steun aan het verzet werden georganiseerd.
Het tankschip „Ondina"
onderscheiden
Het vorig jaar heeft de regering de mo
gelijkheid geopend om ook aan koopvaardij
schepen een onderscheiding toe te kennen.
Deze onderscheiding, genaamd „Konink
lijke vermelding bij Dagorder" werd inge
steld bij Koninklijk Besluit van 16 Decem
ber 1947. Hierin werd bepaald, dat aan een
heden van de Koninklijke Marine, alsmede
aan koopvaardijschepen, varende onder
Nederlandse vlag, een onderscheiding kan
worden gegeven, indien deze schepen zich
na 10 Mei 1940 in de strijd door uitsteken
de daden hebben onderscheiden. Ook sche
pen, die bij deze acties of daarna verloren
zijn gegaan, vallen onder dit Koninklijk
Besluit.
Op schepen, die aldus worden onder
scheiden, zal een bronzen plaat worden
aangebracht, waarop de bewoordingen van
de dagorder vermeld staan.
Aan de opvarenden, dan wel aan de na
gelaten betrekkingen van overleden op
varenden van het schip, die zich aan boord
bevonden ten tijde dat de daden of feiten,
waarvoor de onderscheiding werd verleend,
bedreven werden, zal een oorkonde wor
den uitgereikt.
Het eerste schip, dat de onderscheiding
te beurt is gevallen, is het tankschip „On
dina" van de N.V. Petroleum Maatschappij
„La Corona". Deze tanker was op 11 No
vember 1942, geëscorteerd door de „Ben
gal", een klein tot de Brits-Indische marine
behorend vaartuig, op de Indische Oceaan
op weg naar Abadan. Het werd daar aan
gevallen door twee Japanse hulpkruisers.
De „Bengal", hoewel tegen deze vijanden
niet opgewassen, beantwoordde het vuur
onmiddellijk. De Nederlandse tanker
schaarde zich aan de zijde van het Brits-
Indische vaartuig en beschoot evenebns de
Japanse raiders. Haar vijfde schot deed aan
boord van een der Japanse schepen brand
uitbreken, waarna deze vijand zijn artil
lerie op de „Ondina" concentreerde. De
Nederlandse tanker slaagde er evenwel in
de vijand in de grond te boren. De „Ben
gal" had de tweede raider onder vuur ge
nomen, maar kon niet beletten, dat deze nu
ook de „Ondina" begon te beschieten. De
tanker werd zo deerlijk gehavend, ook door
twee torpedotreffeye, dat het schip, nadat
alle munitie was verbruikt, moest worden
verlaten. De Japanners meenden, dat de
„Ondina" verloren was.en verlieten het
toneel van de strijd. De gezagvoerder en
de eerste machinist van de „Ondina" ver
loren in het gevecht het leven.
Hoewel de „Ondina" zwaar gehavend
was, bleef zij drijven. De machines waren
intact gebleven. De bemanning ging weer
aan boord en bracht het schip naar een
Australische haven, waar het hersteld werd.
Het schip heeft daarna weer dienst ge
daan voor het transport van brandstof. De
„Ondina" was het eerste tankschip dat na
de bevrijding in het vaderland arriveerde.
Honderd Hongaarse kinderen
komen kracht op doen
Hartelijke ontvangst
te Haarlem
„Kijk eens, precies „Achter de wolken",
zeiden de wachtende passagiers vanmid
dag op het Haarlemse station.
Maar zo erg was het gelukkig niet meer.
Want dit troepje van bijna honderd Hon
gaarse kinderen kleuters vaak was
in het doorgangskamp in Venlo al be
hoorlijk bijgekomen en in de kleren gezet.
Maar ze hebben een half jaartje goede
verzorging, waarvoor ze in ons land ge
komen zijn, hard nodig.
In de wachtkamer stonden de pleeg
ouders uit Haarlem en omgeving vol span
ning naar hun pupillen uit te kijken. Een
paar Hongaarse dames, die al lang in ons
land wonen, zorgden dat het contact tussen
de bedeesde meiskes en de guitige knapen
er dadelijk was. Van het Interkerkelijk
Overleg, dat deze kinderuitzending regelt,
waren ds. C. H. Brandt en de kinderpas
tor, ds. G. W. van Deth aanwezig.
En achter de lange tafel stonden me
vrouw Eichholz en haar medewerkers en
kwamen handen tekort
Moeilijke tijd voor artisten
Hoe staan we ervoor en hoe zal het ons
in de toekomst gaan? luidde de vraag die
een paar Haarlemse musici en artisten
Vrijdagmiddag in het zaaltje van de Haar
lemse Kegelbond, waar zij hun beurs ple
gen te" houden, aan de voorzitter van de
Nederlandse Organisatie van Musici
en Artisten, Jan de Waal, stelden. En het
antwoord, dat zij kregen was somber. De
kleinkunstenaars staan er nog'maar slecht
voor in vergelijking met de meeste andere
beroepen. Toch heeft de N.O.M.A. na de
bevrijding reeds veel kunnen bereiken:
Haarlem was de eerste plaats waar paal en
perk gesteld werd aan het broodrovende
amateurisme. En landelijk werd bereikt,
dat de vrije dag weer werd ingevoerd.
Maar, zo meende de heer De Waal, er moet
meer gedaan worden, doch dan is eenheid
van organisatie noodzakelijk. Thans strij
den niet minder dan zeven verenigingen
voor de belangen van de musici en artis
ten.
De voorzitter van het Biakfonds, waaruit
in moeilijkheden verkerende kunstenaars
geholpen worden, Henri Nolles, illustreer
de vervolgens met enkele voorbeelden, dat
de verhoogde vermakelijkheidsbelasting
voor de musici en artisten funeste gevol
gen heeft gehad. De NOMA heeft niet stil
gezeten en met talrijke requesten de aan
dacht der minister op de benarde situatie
van hen, die het publiek in deze tijd nog
wat vertier brengen, gevestigd.
De aanwezigen staken hun lof voor de
heer C. Kuyper, bemiddelaar van het Ge
westelijk Arbeidsbureau, niet onder stoelen
of banken en de heer Bas Beegdes deelde
nog mede, dat de heren Joh. Rozenkrans,
Gosse Kroeze en Jack Wildschut aange
zocht. waren zitting te nemen in een test
commissie, die de beunhazen van de bona
fide artisten zal hebben te scheiden.
SCHEEPVAART
K. H. L. Entre Rios, 16 Juli van Lissa
bon (thuisreis). Westland, 15 Juli van Santos
(thuisreis).
K. N. S. M. Deo Duce, 16 Juli van Am
sterdam naar Odense. Draco, 16 Juli te
Oporto van Zanzibar naar Holland, Iris. 16
Juli van Gothenburg naar Amsterdam. Or-
nen, 16 Juli van Amsterdam naar Gothen
burg. Stuyvesant, 16 Juli van Amsterdam
naar Dover. Theuseus,, 16 Juli van Gibraltar
naar Cadiz. Titus, 16 Juli van Algiers naar
Beiroet. Vulcanus, 16 Juli van Izmir naar
Samos.
MIJ. OCEAAN. Polydorus, 14 Juli van
Glasgow naar Batavia. Polyphemus, 15 Juli
van Aden naar Amsterdam.
AFRIKA LIJNEN. Klipfontein, 16 Juli
van Antwerpen naar Amsterdam.
VINKE Co. Hilversum, 16 Juli van
Freetown »te Dakar.
De vraag naar
geschoolde vaklieden
Reorganisatie Avondschool
voor Nijverheidsonderwijs
In de gemeenteraad is het voorstel van
B. en W. om bij het onderwas aan de Gem.
Avondschool voor Nijverheidsonderwijs te
Haarlem de cursusduur op 8 maanden te
stellen en het aantal cursusjaren te ver
minderen tot 4, aangenomen. Deze maat
regel heeft ten doel het technisch onderwijs
aan genoemde school beter dan vroeger te
laten aanpassen aan de eisen, die het be>
drijfsleven stelt en maakt deel uit van een
reorganisatieplan, "dat thans geheel zijn be
slag heeft gekregen en met ingang van 1
September a.s. verwezenlijkt zal worden.
Een belangrijk onderdeel van de reorgani
satie betreft voornamelijk een ingrijpende
wijziging in het leerplan. In November 1946
werd door B. en W. een commissie, Com
missie-De GalaR, ingesteld bestaande uit
vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven
en uit het onderwijs. De commissie kreeg
tot taak te onderzoeken óf en hoe het tech
nisch onderwijs aan de a.s. vakarbeiders
gemoderniseerd kon wordèn. Het resultaat
van de arbeid van de commissie, neergelegd
in een rapport aan B. en W., is in grote
trekken geweest, dat geadviseerd werd tot
langere cursusduur, maar vooral tot ingrij
pende verandering in het leerplan. In het
algemeen gezegd werd als oordeel uitge
sproken dat het tekenonderricht niet doel
treffend genoeg was en dat te weinig theo-
retisch-technisch onderwijs gegeven werd.
Het tekenonderricht richtte zich namelijk
niet genoeg op het zogenaamd tekening
lezen. In het vervolg zal hiermede rekening
gehouden worden. Het technisch-theore-
tisch onderwijs omvatte bijvoorbeeld te
weinig materialenleer, gereedschaps- en
gereedschapswerktuigenleer, electriciteits-
leer, bouwkunde, kennis van werktuigen.
Voor dergelijke leervakken wordt thans
een grotere plaats in het leerplan inge
ruimd.
De commissie meent met mlndef, doch
doeltreffender tekenonderwijs en met
meer theoretisch-technisch onderwijs goede
resultaten te mogen verwachten.
De lessen worden gegeven in de ruime
leslokalen en de tekenzalen van de H.B.S. A
aan de Raaks en nu van 1 September tot
1 Mei. Aan het einde van eer. gehele cur
sus van 4 jaar wordt een eindexamen af
gelegd en bij het slagen een einddiploma
uitgereikt. In het bezit van dit diploma kan
de leerling zich met recht „geschoold vak
man" noemen.
In een rondschrijven zegt de directeur,
der school, de heer J. G. Rijkeboer, o.a.:
Geschooide vaklieden! Allerwegen, in
constructiewerkplaatsen, fabrieken, auto-'
garages, lood- en zinkwerkersbedrijven,
gas- en waterbedrijven, smederijen, motor
en rijwielherstelplaatsen, timmer- en aan-»
nemersbedrijven, meubelmakerijen, electro-
technische installatiebureaux, enz. hoort
men de roep naar hen en erkent men het
belang van een goede vakscholing.
Aan een geschoold vakman heeft men
Iets! Hij heeft het vermogen zelfstandig
technisch te kunnen denken. Een geschoold
vakman kan méér doen dan alleen op ge
geven aanwijzingen zijn werk verrichten.
Hij kan om enkele voorbeelden te noemen
de tekeningen „lezen", die hem voor de
uitvoering van een bepaald werk verstrekt
worden; hij kent de materialen, de gereed
schappen en de gereedschapsmachines waar
mee hij werkt: hij heeft begrip van de
constructie en de werkingswijze van de ma
chine of het apparaat, waarvoor hij onder
delen vervaardigt, moet bedienen of repa
reren.
De vakscholing mag wel zo belangrijk
geacht worden, dat het te wensen ware, dat
bedrijfsleiders en patroons hun personeel
verplichtten om naast het verrichten van
hun dagelijkse werkzaamheden ook tech
nisch (en algemeen vormend) onderwijs te
volgen. Verschillende b^irijven doen dit
trouwens reeds!
Coaster Aktjo liep vast
op de Haaks
Zondagmorgen kwam te IJmuiden be
richt binnen dat de Delfzijlse coaster
„Aktjo", 200 bruto registerton, die eigen
dom is van de rederij Middendorp, op de
Haaksgronden was vastgelopen. Te half
twaalf voer de sleepboot „Nestor" ter as
sistentie uit, om één uur gevolgd door de
„Stentor". De in de loop van de middag
tot stand gebrachte sleeplijn-verbinding
met de Aktjo werd later verbroken. Nadat
ten tweede male contact was verkregen
werd getracht het scheepje vlot te slepen,
evenwel zonder resultaat. De slepers zijn
vannacht in de nabijheid gebleven en
hedenmorgen te omstreeks acht uur is bij
hoogtij een hernieuwde poging om de onfor
tuinlijke coaster uit zijn onaangename
positie te bevrijden, ondernomen.
Ook de hedenochtend gedane bergings
pogingen hadden geen succes. Tegen de
avond zal men opnieuw trachten de coas
ter' vlot te slepen.
Een garnalenliandel, welke
jDns land deviezen kost
Het zonderlinge geval doet zich voor, dat
Nederlandse vissers, hoofdzakelijk garna-
lenvissers, zonder garnalen, maar met goed
gevulde beurs van de Westerschelde terug
keren. De douane-recherche te Breda, de
inspecteur van de invoerrechten te Terneu-
zen en de douane te Hansweert en Vlissin-
gen hebben de zaak onderzocht. Het bleek,
dat enkele Nederlandse garnalenvissers er
een gewoonte van maken, op zee hun vangst
te verkopen aan Belgische collega's, die
daarvoor met „zwarte" guldens, goedkoop
in België gekocht, betalen.
Tegen deze handel, die ons land heel wat
deviezen kost, blijkt weinig te doen te zijn.
Tegen de Nederlandse vissers kan alleen
worden opgetreden, als zij op heterdaad
worden betrapt, hetgeen als practisch on
mogelijk wordt beschouwd. Wel kan, wan
neer de schepen leeg terug varen, het kolen
rantsoen voor het bedrijf worden vermin
derd, maar aangenomen wordt, dat de goed
verdienende vissers dan de „zwarte" kolen-
markt wel weten te vinden. Er wordt nu
gezocht naar een middel om aan deze han
del een einde te maken.
Pupil van opvoedingsgesticht
ging er met een auto vandoor
Een 17-jarige jongen, die uit een opvoe
dingsgesticht bij Doétinchem was ontvlucht,
stapte in een vrachtauto en reed er mee
weg, met de bedoeling de wagen in een
andere plaats te verkopen. Hij bracht het
tot Meppel, waar hij tegen een bestelauto
botste. In de consternatie na de aanrijding
ging de knaap aan de haal. De politie wist
hem echter in de omgeving van Meppel
aan te houden, Hij is naar het opvoedings
gesticht teruggebracht.
Vijftien jaar geëist tegen belas,
tinginspecteur-landstormer
Vijftien jaar gevangenisstraf eiste de
advocaat-fiscaal bij de Rotterdamse Kamer
van het Haagse Bijzondere Gerechtshof
tegen de 41-jarige ex-inspecteur der rijks
belastingen J. J. van der V., wegens het in
de bezettingsjaren toetreden tot de „Land
storm" en deelnemen aan de strijd aan het
Oostelijk Front. „Als het hier een gewoon
mannetje had gegolden, zou ik 4 of 5 jaar
hebben geëist", aldus de advocaat-fiscaal
mr J. Donker. „Nu het echter gaat om
iemand, die een zeer goede opvoeding heeft
genoten en die kon weten dat toetreden tot
de NSB verkeerd was, eis ik deze hoge
straf".
Klacht over de schooljeugd
Bij het eindexamen van leerlingen der
middelbare en hogere handelsscholen en
van de H.B.S.-A te Deventer heeft de di
recteur dier onderwijsinstellingen, de heer
J. S. C. van Dijk, een ernstige klacht ge
uit omtrent de prestaties der leerlingen,
van wie ruim 42 pet bij de examens werden
afgewezen. „Dat is", aldus de directeur,
„niet te wijten aan de verstandelijke ver
mogens dier leerlingen, doch er wordt niet
behoorlijk gewerkt door de jeugd. Er zijn
te veel feestjes, er is een schrikbarend
verzuim en een geest van onachtzaamheid
werkt verderfelijk voor de school. Leer
lingen uiten zich in cafés brani-achtig over
directeur en leraren. Ouders luisteren te
veel naar hun praatjes".
VLIEGFEEST OP TEUGE
Meer dan 20.000 toeschouwers woonden
Zaterdag de vliegdemonstraties bij, welke
georganiseerd waren door de vliegclub
„Teuge" op het vliegveld van die naam.
De burgemeester van Deventer, mr. H.
W. Bloemers opende het feest met een
vlucht in een zweefvliegtuig. Drie Spitfires
van de militaire jachtvliegschool „Twente"
joegen door de lucht, de K.L.M. toonde een
Skymaster en een „Seafury" van de Ma
rine-luchtvaartdienst schoot met 800 ki
lometer per uur over het veld. Een esca
drille Spitfires bombardeerde een huisje
op het vliegveld' in brand en kapitein Sisse-
laar maakte een parachute-sprong uit een
JU-52.
Roemenië zegt Concordaat met
het Vaticaan op
Ingevolge een besluit van de Roemeense
ministerraad, die Zaterdagmiddag bijeen
kwam, heeft de Roemeense regering het
Concordaat met het Vaticaan opgezegd. De
toepassing van het Concordaat wordt on
middellijk stopgezet. Volgens een com
muniqué van de ministerraad is deze op
zegging geschied „om de bepalingen van
de nieuwe grondwet ten opzichte van de
volledige vrijheid van godsdienst te kun
nen toepassen".
Nu de Roemeense regering het in 1929
met het Vaticaan gesloten Concordaat heeft
opgezegd, zullen de Rooms-Katholieke
scholen in Roemenië binnenkort door de
staat worden overgenomen, aldus meldt
Reuter uit Boekarest. Het is nog niet be
kend, of de Rooms-Katholieke ziekenhui
zen ook onder staatsbeheer zullen komen.
Zuidelijke concurrentie voor
Truman en Warren
De democraten uit de Zuidelijke staten
van Amerika, die tegen hun partij in op
stand zijn gekomen omdat deze een pro
gram van burgerrechten voor negers heeft
goedgekeurd, hebben gouverneur J. Strom
Thurmond van Zuid-Carolina als tegen-
candidaat van Truman gekozen voor het
presidentschap. Gouverneur Fielding
Wright van Mississippi werd als candidaat
voor het vice-presidentschap gekozen. Bei
den werden bij acclamatie benoemd na
een wilde demonstratie tijdens een ver
gadering te Birmingham in Alabama ter
voorbereiding van een afscheiding van de
democratische partij.
De democratische „rebellen" willen
acties voeren in de 15 staten, waaronder
Trumans staat Missouri.
Zandvoort
AANRIJDING.
In de bocht HaltestraatZeestraat had
Zondagmorgen een botsing plaats tussen
een touringcar uit Rotterdam, die een ge
zelschap van 32 personen vervoerde en een
personen-auto. De chauffeur van de bus
nam de draai naar de Zeestraat links, in-
plaats van rechts om de vludhtheuvel,
waardoor de uit de Zeestraat komende auto
werd aangereden en zwaar beschadigd. De
bus liep minder zware averij op. De in
zittenden kwamen met de schrik vrij, even
als de bestuurder van de auto.
Heemstede
Verkenners ontdekten brand
Verkenners die in de nacht van Zaterdag
op Zondag de Haven passeerden, ontdekten
dat er brand was uitgebroken in de opslag
plaats van de N.V. Teeuwen's Kolenhandel,
welke aldaar een grote houten loods heeft.
De brandweer werd gewaarschuwd en deze
trachtte met alle beschikbare middelen het
vuur te blussen. Gezien het gevaar voor
uitbreiding werd tegen half vijf de hulp
van de Haarlemse brandweer ingeroepen,
waarna men het vuur spoedig meester was.
De schade aan gebouw en inventaris is vrij
groot, doch wordt door verzekering gedekt.
Omtrent de oorzaak van de brand is tot
heden nog niets bekend.
Santpoort
Het feest van de harddraverij-
vereniging
Zoals we reeds meldden, wordt de feest-
week van de harddraverij-vereniging ge
opend op 3 Augustus, de dag, waarop ook
de traditionele ringrijderij wordt gehouden.
Twee dagen later treden de dravers op de
Hagelingerweg aan voor „de grote prijs van
Santpoort".
De feestweek wordt Zaterdag 7 Augus
tus besloten met een vuurwerk.
Amsterdamse Beurs
Koninklijke Olie.
Unilever
Philips
A. K. U
Fokker
Nederlandse Ford
Nederlandse Kabel
v. Berkel's Patent
Scheepvaart-Unie
Holl.-Amerika Lijn
Deli Maatschappij
H. V. A
A'dam Rubber
Ned. Handel Mij
N.-I. Handelsbank
Billiton Mij II
Slntkoers
Vrijdag
343 >/2
2991/2
259*$
169%
345
288
122
185
196
156%
224
164%
161*4
123
468
Openings
koersen
339
297%
256
168J4
1831/2
154*4
223%
161%
BINNENLAND.
In Rotterdam zal Dinsdag het nieuwe
klokkenspel voor de raadhuistoren feestelijk
worden ingehaald.
Door de aanhoudende regen dreigt een
deel van de graanoogst in Noord-Limburg
verloren te gaan. Vele velden liggen groten
deels plat.
In Den Haag zijn handelsbesprekingen
begonnen tussen een Nederlandse en een
Hongaarse delegatie.
Op de Kloveniersburgwal te Amsterdam
zijn twee vrachtauto's van twee hoofdstede
lijke melkinrichtingen in botsing gekomen.
Een der auto's reed door een brugleuning de
gracht in. De chauffeur zwom naar de wal,
doch zijn metgezel, die vrij ernstig gewond
was, moest door voorbijgangers, die zich te
water begaven, uit de auto gehaald worden.
De 18-jarige chauffeur van de andere auto,
K. uit Diemen, werd levensgevaarlijk ge
wond.
Dr. P. Th. Oosterhoff is benoemd tot
buitengewoon hoogleraar in de sterrekunde
aan de Leidse universiteit.
De „Honden- en Kattenbroodverorde
ning" van 1942 is ingetrokken, hetgeen bete
kent dat de distributicmaatregelen voor deze
artikelen zijn opgeheven.
De maximumprijs van kersenjnm is van
86 cent per pot van 450 gram verlaagd tot
71 cent.
De hoge autoriteit heeft het fiat gewei
gerd op de duur der internering van de.cx-
N.S.B.-burgemeester van Leiden, mr. R. N.
de R. van S. Deze internering was door het
Leidse tribunaal op 10 jaar bepaald. Mr. De
R. van S. had hiertegen een bezwaarschrift
ingediend.
De universiteit van Groningen krijgt
een economische faculteit. Dr. J. L. Mey zal
bedrijfshuishoudkunde en dr. B. H. Slïcher
van Bath sociale en economische geschiede
nis doceren.
HAARLEM EN OMGEVING.
De heer D. P. Visser te Heemstede is
geslaagd voor het examen M.O. handelswe
tenschappen A.
De heren W. F. Hooning, Haarlem, en
K. Joustra, Heemstede, zijn aan de Techni
sche Hogeschool .te Delft geslaagd voor het
candidaatsexamen civiel-ingenieur.
De heer L. Ch. Hartman te Heemstede
is gekozen tot ondervoorzitter van de Kon.
Ned. Bond van Oud-onderofficieren, welke
in Apeldoorn zijn 60-jarig bestaan vierde.
In Ned. Hervormde gezinnen in Bloe
mendaal wordt binnenkort ccn aantal kin
deren uit Oostenrijk en Hongarije verwacht,
die daar enige tijd zullen verblijven.
De afdeling Blomcndaal van de Ver
eniging voor lijkverbranding organiseert a.s.
Zondag 25 Juli des morgens een excursie
naar het crematorium te Velsen.
Dr. R. J. v. tl. Meuten, predikant bij de
Geref. Kerk te Utrecht, daarvoor te IJmui
den, ontving een beroep naar Scheveningcn.
De heer A. J. M. Angencnt, wethouder
van Openbare Werken en Volkshuisvesting
der gemeente Haarlem, zal niet op Donder
dag 29 Juli, maar op Vrijdag 30 Juli spreek
uur houden.
De heer D. J. A. Geluk, wethouder van
Onderwijs der gemeente Haarlem, zal Don
derdag 29 Juli geen spreekuur houden.
Vijf jassen, een mantel, een paraplu ie,
een fototoestel, een pendule en een Perzisch
kleed werden in de nacht van Vrijdag op
Zaterdag uit een woning aan de Lorentz-
lcade gestolen.
Het Geref. Evangelisatie zangkoor te
Hzarlem-Noord behaalde op het te Den Burg
(Texel) gehouden zangconcours van de Kon.
Ned. Bond van Chr. zang- en oratoriumver
enigingen in de derde afdeling een eerste
prijs met 332 punten. (Verbeterd bericht).
Aan de Leidse universiteit is geslaagd
voor het examen medisch analyste mej. D. J.
Mooiweer te Haarlem.
VACANTIE.
KOFFERS «n BAGAGE
LUXE WAGENS
van LENT - Heemstede - tel. 28810
Athletiek
Haarlem wint de
Kennemer bokaal
GITA clubkampioene
Gisteren werden op de sintelbaan Water
vliet in Velsen de estafettekampioenschap-
pen van Kennemerland voor heren verwerkt
en de dames streden om het persoonlijk- en
clubkampioenschap. Het was geen verrassing
dat Haarlem I wederom de Kennemer Bokaal,
de prijs voor het estafettekampioenschap,
mee naar huis mocht nemen, daar alleen
Suomi en Haarlem II haar tegenstanders
waren. De eerste ploeg van dë Haarlemmers
won alle vijf nummers, waarbij de beste
prestatie geleverd werd op de 4 x 400 m.
estafette, die de lopers Th. Wernik, Willems,
Wullems en Dekker aflegden in 3 min. 36.1
sec. Op de 3 x 1000 m. estafette verbeterde
de ploeg van Suomi het bestaande clubre
cord door een tijd te noteren van 8 min. 7.6
sec. Haarlem I won in 8 min. 4.8 sec., waarbij
vooral het lopen van de jonge Soomer op
viel. De 4 x 100 m. wérd door de eerste
ploeg van Haarlem, die met twee invallers
liep, gewonnen in 46.8 sec. De Haarlemmers
wonnen de Olympische estafette in 3 min.
44 sec. Tenslotte was ook de Zweedse esta
fette voor de Haarlemmers. Tijd 2 minuten
5.8 sec.
Bij de dames gaf de 100 m. een zeer span
nende strijd te zien tussen mej. Handgraaf
(Concordia) en mej. Bakker (Gita). Mej.
Handgraaf won in 13.2 sec. De 200 m. was
voor mej. v. d. Werf (Suomi) in 28-5 sec.
voor mevr. Stolwijk-Vonk (Gita), die 29.4
sec. over de afstand deed. Bij het vèrsprin-
gen leverde mej. v. d. Werf een uitstekende
prestatie, door dit nummer te winnen met
een sprong van 5.22 m. Mevr. Stoulen-Mes
(Gita) was goed op dreef bij het hoogsprin
gen, dat zij won met een sprong van 1.41 m.
Spannend was de strijd op het nummer 4 x
80 m. voor meisjes. Nadat aanvankelijk
Zaanland een grote voorsprong had geno
men, liep vooral de laatste loopster van Gita
zo sterk in, dat voor beide ploegen dezelfde
tijd word genoteerd, 45 sec. Zaanland werd
één geplaatst. Hoewel de meeste persoonlijke
kampioenschappen niet door Gita werden
behaald, bleken de Haarlemse dames toch
ovér het algemeen veel sterker te zijn, dan
haar tegenstandsters. Zij wonnen met grote
voorsprong het clubkampioenschap, nl. met
130 pnt„ voor Doves uit Heilo, dat 86 pnt.
behaalde.
Tennis
Rijnegom-tournooi
In de afgelopen week zijn op het Tennispark
Rijnegom te Aerdenhout wedstrijden gehouden
voor C-spelers. De uitslagen van de op Zondag
gehouden finales waren als volgt:
Damesenkelspel: Mevr. A. Zürcher - slaat
mevr. A. ICruijer 62, 7—5.
Dames Dubbelspel: Mej W. v. Woesik en
Mevr. N. Kleefman slaan Mej. C. v. Büderbeek
en Mevr. T. Kuhn 6t. 7—5.
Herenenkelspel: J. v. d Schatte Olivier slaat
J. Nijboer 2—6, 8—6, 8—6.
Herendubbelspel: H. A. G. de la Mar en W.
de Haart slaan H. A. Otten en C. Verschuur
64, 62.
Gemengd Dubbelspel: Mevr. N. Kleefman en
H. v. Son slaan Mej. J. Zijlstra en L. F v.
Loo 61, 6—4.