Haarlems Dagblad
Reynaud's taak
Wisselkoersen, economische coördinatie
en uitbreiding der Westelijke Alliantie
Meer graan voor de
Marshall-landen
Ook Marshall zwijgt over Moskou
Javaanse zeeman
Het regeringsprogramma ontvouwd
Weerbericht
63c Jaargang No. 19013
Bureaux: Groie Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin.
10724, 14825, Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
Bonclercf?™ 12 Ai
1918
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal
ƒ4,Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107,
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
DE FRANSE MINISTER van Financiën
Paul Reynaud heeft inderdaad zijn
jolmachten van de Kamer losgekregen
tij het dan met 'enige beperkende bepalin-
|en en kan nu aanvangen met zijn in-
jrypend beleid. Van welke aard dat zal
jjn is hier al eerder medegedeeld. Het om-
rat zoveel, dat de vraag blijft of hem de
ijd gegund zal worden om zijn daden te
rolbrengen. Ook als hij aanvankelijk succes
leeft. Maar belangrijk is deze uiterste
»ging van de Derde Macht, om door mid-
[el van een man als Reynaud redding uit
Ie economische crisis te bereiken, in de
loogste mate. En de mogelijkheid bestaat
|at hij tenminste een deel van zijn plannen
al verwezenlijken. Dat hij er Frankrijk
werkelijk zodanig bovenop zou kunnen
brengen, dat het over vier jaar als de
letalingen en uitkeringen van het Plan-
tfarshall ten einde zullen lopen op eigen
tracht zou kunnen voortgaan is m.i. niet
jenkbaar, tenzij voor die tijd de aaneen
lluiting van West-Europa inderdaad grote
rordering zal hebben gemaakt. In een
roortgezet afzonderlijk autarkisch beleid
;an de West-Europese landen is niet meer
te geloven, het minst wel ten aanzien van
Frankrijk, waar de politieke ontwikkeling
is doodgelopen. Dit feit wordt opnieuw be
wezen door het optreden van Reynaud zelf.
Dat men een minister van volmachten in
tulke ingrijpende beleidskwesties voorziet
ls in strijd met normaal parlementair be
wind en draagt kenmerkend het karakter
van een uiterste noodmaatregel. Dit blijkt
nog eens extra uit de omstandigheid, dat
ten der regeringspartijen die hem deze
volmachten gegeven hebben de socialis
tische in economisch en politiek inzicht
sterk van hem verschilt. Zij heeft'slechts
toegestemd onder dwang der omstandig
heden.
Reynaud zal een sluitende begroting po
ten te maken met al de besnoeiingen, die
daarvoor nodig zijn en die velen in hun
staatsbaantjes zullen treffen, maar ook met
de belastinghervorming, die een betere ver
deling van de lasten over het volk moet
waarborgen. Dit is al een grote onderne
ming. maar hij zal bovendien moeten be
reiken, dat hij de belastingen binnen krijgt.
Dat is in Frankrijk een moeilijker zaak dan
hier. Hij zal de productie zowel van de
industrie als van de landbouw moeten ver
hogen, de eerste met het di»ecte doel, meer
te kunnen exporteren en daardoor meer uit
het buitenland te kunnen invoeren, de
tweede om althans te bereiken, dat Frank
rijk zichzelf kan voeden.
Het is een land met een zeer rijke bodem,
towel wat landbouw en wijnbouw, als wat
delfstoffen betreft. Maar het heeft in deze
teuw die bronnen van welvaart, vooral de
landbouw, jammerlijk verwaarloosd. Oude
ren zullen zich herinneren dat Frankrijk in
hun jeugd graan exporteerde. Dat is lang
geleden. Diegenen, die in de jaren voor de
tweede wereldoorlog door het prachtige
land zijn gereden, zullen evenals ik ervaren
hebben, dat gehele streken buiten cultuur
geraakt waren, dat de bewoners ze ver
laten hadden en dat men herhaaldelijk in
onbewoonde dorpen kwam. Reynaud heeft
zeker dubbel en dwars gelijk, als hij voort
durend hamert op de noodzaak van herstel
van de landbouw. Ook dat is èen geweldige
onderneming. Men tobt met verouderde
arbeidsmethoden, met tekort aan landarbei
ders en met tekort aan landbouw-machines.
Tot de traditionele deugden van de Fran-
len behoort inderdaad de eigenschap, dat
zij hun grootste prestaties met merkwaar
dige snelheid kunnen volbrengen en er zich
bovenop werken, als zij eenmaal in een cri-
tieke positie beland zijn. Maar het inhalen
van een groot tekort aan arbeidskrachten
vordert te lange tijd, tenzij men een beroep
op het buitenland kan doen. Hetgeen
slechts doorslaand succes zou kunnen heb
ben als Verenigde Staten van Europa ont
stonden.
Intussen zal Reynaud pogen, Frankrijks
zelfvoorziening met graan te verwezen
lijken. De N. R. C. heeft in eén beschouwing
onder de titel „Om het leven van Frank
rijk" daar belangwekkende cijfers over
gegeven. Deskundigen schatten de oogst dit
jaap op 70 millioen hectoliter (verleden jaar,
toen die mislukte, bedroeg hij slechts 32
millioen), maar 80 millioen schijnt voor
binnenlands gebruik het minimum te zijn.
Eventuele export is dus geen hersenschim.
Maar de boeren moeten een lonende prijs
krijgen, anders verbouwen zij liever iets
dat meer opbrengt. De landbouworganisa
ties hebben t2450 francs per quintaal ge
vraagd; de regering heeft, slechts 2300 toe
gestaan. Het is in elk geval meer dan de
1850 francs van het vorige jaar. De schrij
ver in de N.R.C. meent dat verhoging van
de broodprijs wel onvermijdelijk zal blij
ken en voorziet daar ellende van. omdat het
door politieke tegenstanders demagogisch
uitgespeeld zal worden. Mogelijk zal het
zo gaan. Is het niet denkbaar, dat Reynaud
deze klip met tijdelijke subsidies zal om
zeilen?
In 1900 was in Frankrijk 7, millioen H.A.
grond met graan bebouwd, in 1938 5.2 mil
joen (een daling dus met meer dan een
kwart), in 1945 nog maar 3.6 millioen en
in 1947 zelfs maar 3.3. zodat rrien tot min
der dan de helft van het graan-areaal uit
het begin der eeuw was afgezakt. Sinds
erleden jaar heeft weer een stijging tot
43 millioen H.A. zich voltrokken: men is
dus nu op ongeveer zestig procent van de
met graan bebouwde onpervlakte in 1900.
Mocht Reynaud ten dele slagen meel
is niet te verwachten dan zou daj. de
Europese aaneensluiting bevorderen. Want
terwijl enerzijds juist de verzwakking van
de West-Euronese landen de noodzaak van
die aaneensluiting aantoont en ertoe
dwingt, wordt men anderziids weerhouden
door de verwarring en ontwrichting in het
grootste land op het Continent, dat erbii
betrokken zou moeten worden. Indien in
Frankrijk een arbeidslust, ondernemings
geest en zin voor de werkelijkheid en voor
samenwerking aan de d-pg traden, gelijk
waardig aan die in de Benelux-land^n. zou
men de feilen op de kooo toe nemen en
gaarne verdere samenwerk™pken. N"
zien de andere volken van Westen het
Franse schouwsnel met twhfel en onge
rustheid aan. Onk in Groot-Brïttannië is
dat zo. Er is «"'vek aan vertrouwen in de
tegenwoordige cfoneiteiten der Fransen.
Dit volk, dat ei"enüik aangewezen was om
het initiat'"' t° nom°u in de nieuwe Wes
terse ontwiV,"ftr"r* >>o*'dt> die thans '«wn
doordat het zozeer ae'iteron is geraakt. Voor
de vriend van het schone land en znn bij
zonder begaafd volk, die ook ik altijd ge
weest ben, is het droevig dat te moeten
Drie belangrijke Europese kwesties:
Besprekingen te Parijs en Washington
Financiële deskundigen van Engeland en
de andere aan het plan-Marshall deel
nemende landen hebben besprekingen ge
opend in Parijs met het doel de noodzake
lijkheid van een herziening der wissel
koersen van bepaalde Europese landen
tegenover de Amerikaanse dollar te onder
zoeken. De directeur van het Internationale
Monetaire Fonds, Camille Gutt, heeft zich
tijdens de onlangs te Parijs gehouden be
sprekingen daarvoor uitgesproken.
Men denkt aan nieuwe wisselkoersen,
die ongeveer overeenkomen met een koers
van 260 Franse francs voor een Ameri
kaanse dollar. Een dergelijke verhouding
zou de koers van het pond sterling tegen
over de Franse franc brengen van 864 op
1.045 frs.
Europees „sleutelplan"
Het Zweedse lid van de organisatie voor
Europese economische samenwerking,
Hammerskjold, deelde op een persconfe
rentie mede, dat deze week aan alle landen,
die aan het plan-Marshall deelnemen, een
reeks vragen zal worden gesteld door de
organisatie. De antwoorden op deze vragen
zullen de grondslag vormen voor een
vierjarig „sleutel"-plan voor West-Europa.
De vragen, die voor einde September
moeten worden beantwoord, kunnen in vier
groepen worden samengevat, en wel:
1. Hoe staat uw regering tegenover de
mogelijkheid van het voeden van uw land
in het kader van een gezonde Europese
economie?
2. Welke productie-inspanning getroost
uw land zich?
3. Zullen deze productie-inspanningen
invloed hebben op de in- en uitvoersituatie
van uw land? en
4. Met welke binnenlandse ontwikke
lingen (op financieel of monetair gebied of
op het gebied van de arbeidssituatie), die
de algemene economie van het land waar
schijnlijk zullen beïnvloeden, wordt reke
ning gehouden?
Op een desbetreffende vraag deelde
Hammerskjold mede, dat geen gegevens
zullen worden gevraagd over de nationali
satie-plannen der verschillende landen. De
op bovenomschreven wijze geformuleerde
nationale „sleutel"-plannen zullen door de
organisatie in October worden samenge
voegd tot één internationaal „sleutel"-plan.
Atlantische Unie
Persberichten uit Washington, dat de
Verenigde Staten hun aanbod tot het ver
lenen van directe militaire hulp aan de
Westelijke unie tegenhouden en er op aan
te dringen, dat eerst andere landen zich bij
het verbond voegen, zijn aldaar niet be
vestigd.
Uit gezaghebbende bron wordt vernomen,
dat de kwestie van uitbreiding der unie tot
landen langs de kust van de Atlantische
Oceaanen de Noordzee besproken wordt
door geallieerde commissies, die thans te
Washington bijeen zijn. Er werd de nadruk
op gelegd, dat er geen sprake van is. dat
men zich reeds tot een van de bedoelde lan
den rechtstreeks gericht heeft.
Men acht een werkelijk „Atlantische
unie" onmogelijk, voordat Amerika zich
uitgesproken heeft voor steun aan de Wes
telijke unie.
Motorrijder en zijn vrouw
bij botsing gedood
Vrachtautochauffeur
probeerde te remmen....
Woensdagmiddag reed een vee-auto van
een expediteur uit Oldeberkoop op de rijks
weg bij Wolvega, toen de chauffeur de rem
men wilde proberen. Hij overtuigde zich in
de spiegel, dat er geen ander verkeer na
derde en ging toen krachtig remmen. Op
het zelfde ogenblik hoorde hij een hevige
slag tegen de achterzijde van de wagen.
Het bleek, dat een motor vlak achter de
auto had gereden en er, toen deze plotse
ling stopte, tegen was gebotst. De motor
rijder, de 45-jarige K. Neef uit Munneke-
buren en zijn echtgenote, die op de duo zat,
werden terstond gedood. Het echtpaar laat
vijf kinderen achter.
Justitie treedt op
tegen „voetbalpools"
Ruim 100 verdachten
voor de Kantonrechter
Het Kantongerecht te Rotterdam zal zich
wederom bezig houden met zaken, betrek
king hebbende op „voetbalpools", welke in
België of Engeland worden uitgegeven en
waaraan het Nederlandse publiek in grote
getale deelneemt.
Ongeveer 100 verdachten zullen zich
moeten verantwoorden wegens het ver
spreiden van de poolformulieren, het ver
zamelen en inzenden ervan aan de organi
sator van de loterij, het innen en inzenden
van de deelnemingssommen en het uitkeren
van de prijzen aan de winnaars. Voor dit
soort loterijen is geen toestemming
vraagd, zoals wordt vereist bij de Loterij-
wet 1905.
In samenwerking met de Belgische politie
en Scotland Yard zijn politie en justitie in
Nederland er in geslaagd de handelingen
van deze wijdverspreide organisaties
waarbij behalve Nederlanders ook Belgen,
Fransen, Engelsen, Spanjaarden en Italia
nen zijn betrokken, na te gaan en de daders
te grijpen.
Als voetbaldeskundige zal de hoofd
inspecteur van politie H. Lagendaal op
treden en een verklaring afleggen.
Het nieuwe Kabinet is thans voor het eerst
na de beëdiging van de nieuwe ministers bij
eengekomen. Zittend van links naar recltts: de
ministers Schokking, Stikker, van Schaik, Drees,
Rut/en en Sassen. Staande van links naar
rechts: de excellenties Lieftinck, Wijers, In 't
Veld, Joekes, Mansholt, v. d. Brinck, van Maar-
seveen voor de heer van Maarseveen Maat dr.
Prinsen, secretaris van de ministerraad), Götzen
en de heer Dutilh, adjunct-secretaris van de
ministerraad.
Belangrijke verbetering
voor Europa
De zeer grote omvang van de Ameri
kaanse graanoogsten van dit jaar houdt in,
dat er in de komende twaalf maanden
aanmerkelijk meer graan naar Europa zal
worden verscheept in het kader van het
plan-Marshall dan aanvankelijk het plan
was, en dat het- voedselrantsoen van de
West-Europese bevolking een belangrijke
verbetering zal ondergaan.
Dr. Denis A. Fitzgerald, de leider van de
afdeling Voedsel en Landbouw van het
Marshall-plan, verklaarde, dat de grote
Amerikaanse graanexport, dank zij de
recente belangrijke daling van de graan
prijzen in de V.S., geen of weinig meer
dollars zal kosten dan oorspronkelijk voor
dit doel was beschikbaar gesteld.
Hij zeide, dat ondanks de .verbeterde
oogstsituatie in Europa een grotere Ame
rikaanse graanexport gewenst is om de
volgende redenen:
De Europese oogst zal dit jaar nog niet
het vooroorlogse niveau bereiken; West-
Europa placht altijd ongeveer To van zijn
voedselconsumptie in te voeren; de be
volking van West-Europa is op het ogen
blik ongeveer 10% groter dan voor de
oorlog.
Hij voorspelde, dat de grotere Ameri
kaanse graanverschepingen naar Europa
een verbetering van de kwaliteit van het
Europese brood tengevolge zullen hebben,
doordat de uitmalingspercentages zullen
worden verlaagd en het gebruik van grof
korrelig graan zal worden verminderd of
geheel worden afgeschaft.
Hij weigerde een schatting te geven van
de grootte der graanverschepingen in de
komende twaalf maanden, doch hij ver
klaarde dat zij aanzienlijk groter zullen
zijn dan oorspronkelijk het plan was.
Ook in Alkmaar een conflict
tussen pers en bioscoopdirectie
Na Amsterdam is ook in Alkmaar een
conflict tussen een dagblad en bioscoop
exploitanten ontstaan. Drie van de vier
plaatselijke bioscoopexploitanten hebben
hun advertenties onthouden aan het Nieuw
Noordhollands Dagblad, dat naar hun oor
deel in zijn filmcritiek te ver was gegaan.
De directies van de beide andere plaatse
lijke dagbladen, de Alkmaarse Courant en
de Vrije Alkmaarder hebben daarop de
directies van drie bioscopen medegedeeld,
dat zij zich solidair verklaarden met het
Nieuw Noordhollands Dagblad en daarom
ook geen advertenties zullen opnemen.
Donaudwang der Russen gelaakt
George Marshall, de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken, heeft
te Washington verklaard dat Amerika
pogingen zal blijven doen om door on
derhandelingen een vreedzame oplos
sing van de geschillen met de Sovjet-
Unie te bereiken. Hij voegde er echter
aan toe, dat de bedoeling niet bestaat
„overeenkomst te bereiken om der
overeenkomst wille". Hij weigerde ver
der mededelingen te doen over de Ber-
lijnse crisis en de besprekingen te Mos
kou.
Voorts deed hij een aanval op de Sovjèt-
politiek met betrekking tot de Donau-
conferentie.
Marshall zei, dat de Sovjet-Unie de
handelsscheepvaart beperkt ten koste van
de algemene welvaart in Europa door de
scheepvaart te onderwerpen aan de con
trole van de Sovjet-Unie en de andere Oost-
Europese landen.
„Wij kunnen geen systeem aanvaarden,
dat in vele opzichten gebruikt kan worden
als middel om de vrije handel langs deze
grote internationale waterweg tegen te
werken", zo zei Marshall.
„De Donauconferentie vormt een uit
stekend voorbeeld voor de moeilijkheden
die wij ontmoeten om de na-oorlogse ab
normaliteiten in Europa te regelen", aldus
de minister.
„Amerika is tot de conferentie toegetre
den omdat het bereid was naar de bezwa
ren van anderen te luisteren. Er moet niet
van te voren aangenomen worden, dat er
geen overeenstemming mogelijk is", zo be
sloot Marshall zijn opmerkingen over dit
onderwerp.
erkennen. Frankrijks „goodwiU" is gedaald.
Als Reynaud erin slaagt die te herstellen
zal hij niet alleen aan zijn vaderland, maar
aan geheel West-Europa een geweldige
dienst hebben bewezen. Maar .het zou
dwaasheid zijn, daaromtrent thans voor
spellingen te wagen. In feite zal eerst moe
ten blijken of Frankrijk nog de kracht bezit
tot groot en snel herstel als het in gevaar
verkeert, die het vroeger meermalen en zo
prachtig heeft getoond.
R. P.
De schoonste overwinning
Bij de Olympische wedstrijden van de
halfzuaargewichtheffers heeft de Amerikaan
Stan Stanczyk getoond, dat ook bij de
Olympische Spelen een zuiver begrip van
sportiviteit niet dood is. Stanczyk had
het Olympisch record gebroken door 122,5
kg boven zijn hoofd te trekken. In zijn
tweede beurt trok hij 130 kg. Toen werd
aangekondigd, dat hij een aanval zou doen
op het wereldrecord van 131 kg, door
Novack getrokken. Hij haalde het. Even
wankelde hij, maar toen kreeg hij 132,5 kg
naar bovén. Een ovatie donderde door het
stadion, maar Stanczyk rukte zich los uit de
armen van zijn opgewonden vrienden en
liep naar zijn kleedkamer. Halverwege bleef
hij staan en zei: „Ik heb dit niet verdiend".
Hij wees demonstratief naar zijn knie en
schudde van „Nee". Twee leden van de
jury, die niet gezien hadden, dat hij met
zijn knie even de grond had geraakt, pro
beerden hem over te halen de uitslag te
aanvaarden, maar hij weigerde pertinent.
Toen golfde door de Empress Hall een
niet te stuiten orkaan van toejuichingen. En
terecht, want dit is de schoonste overwin
ning van de Olympische Spelen geweest. De
overwinning van eerlijke sportiviteit op
ijdrle eerzucht.
Een lauwerkrans voor Stanczyk.
Tenslotte weigerde Marshall mede te
delen wanneer hij bijzonderheden over de
besprekingen te Moskou bekend zou maken.
De drie diplomatieke vertegenwoordigers
der Westelijke landen zijn Woensdagavond
in gezelschap van de Britse zaakgelastigde
Harrison en de Amerikaanse ambassade
raad Kohier op de Amerikaanse ambassade
bijeen gekomen. Men neemt aan, ddt zij
nieuwe instructies hebben ontvangen.
Reuter verneemt nader, dat zij om een
onderhoud met Molotof op vandaag hebben
verzocht.
Op het Engelse ministerie van Buiten
landse Zaken is verklaard, dat .alle inlich
tingen betreffende de gedachtenwisseling
te Moskou ter kennis van de vertegenwoor
digers van Benelux te Londen worden ge
bracht, telkens wanneer dezen het ver
langen hiertoe te kennen geven.
in Amsterdam gedood
„Pak slaag'' van 12 Madoerezen
eindigde in steekpartij
In de afgelopen nacht is de 27-jarige
Javaanse bediende-wasbaas bij de
Maatschappij Nederland, Tojib, in een
vechtpartij met twaalf Madoerese be
dienden van het motorschip „Java" zo
ernstig door messteken gewond, dat hy
kort 11a aankomst in het O.L. Vrouwe
gasthuis aan inwendige bloedingen is
overleden.
Het politieonderzoek, dat aanvankelijk
nogal traag verliep, omdat men niet over
een tolk beschikte, wees uit. dat één van
de vermoedelijke daders zich door Tojib
beledigd achtte, omdat Tojib met zijn meis
je naar de bioscoop was gegaan. Uit wraak
heeft hij een twaalftal vrienden verzameld
en toen Tojib de bioscoop verliet, wachtte
men hem op om hem. zoals één van de
betrokkenen, de gever van de dodelijke
steken de politie vértelde. een stevig pak
slaag te geven. Ongelukkigerwijs kwariien
-er echter messen bij te pas cn vóór het
publick, dat van de vechtpartij getuige was.
kon ingrijpen, waren de steken reeds
gegeven.
Toen het slachtoffer in elkaar zakte, snel-
detf de twaalf Madoerezen de Czaar Peter
straat in, waar zij hun messen weg wierpen.
Een inmiddels gewaarschuwde agent ging
hen in een taxi achterna en wist hen met
behulp van zijn dienstrevolver tot staan te
brengen en in bedwang te houden. Weldra
arriveerden nog twee agenten en konden de
twaalf mannen overgebracht worden naar
het politiebureau Kattenburg. In de loop
van de dag heeft één der Madoerezen be
kend het slachtoffer de twee steken te heb
ben toegebracht, die de dood tot gevolg
had.
De man die de vechtpartij had uitgelokt
omdat hij zich beledigd achtte, heeft echter
nog niet bekend. Waarschijnlijk heeft hij
ook één of twee maal Tojib gestoken.
De overige tien mannen, die waarschijn
lijk hun messen niet hebben gebruikt, zijn
eveneens nog onder arrest.
De Grondwetswijziging
Voorlopig Verslag
Uit het thans verschenen Voorlopig
Verslag der Tweede Kamer over de wets
ontwerpen ten aanzien van de Grondwets
herziening blijkt, dat verschillende leden
ernstig bezwaar hadden tegen het feit, dat
fiet demissionnaire kabinet deze bij de
Tweede Kamer in hpar oude samenstelling
heeft ingediend.
Verscheidene leden handhaafden hun
reeds eerder geuite bezwaren tegen de
voorgestelde wijze van vergadering der
Grondwet.
Verscheiden^ andere leden hadden tegen
de feitelijke inhoud van het wetsvoorstel
geen bezwaar en konden zich er mede ver
enigen.
Zij verklaarden bij het in overweging
nemen van het oorspronkelijke regerings
voorstel bij deze Kamer alleen hun mede
werking te hebben kunnen verlenen op
voorwaarde, dat het op artikel 208, lid 3,
ingediend amendement op een kardinaal
punt van de toekomstige staatstructuur als
een positieve en bindende richtlijn werd
ingeschakeld.
Deze leden hadden het amendement
van de heer Tilanus aanvaard zijnde in
eerste lezing hun stem aan het eerste wets
ontwerp niet willen onthouden, omdat zij
ook hunnerzij een bijdrage wilden lev/-
ren tot een spoedige oplossing van de ge
rezen moeilijkheden.
Sindsdien is een aantal maanden verlo
pen, waarin de ontwikkeling der dingen
niet heeft stilgestaan en na verloop waar
van de regering naar zij verwachten, in
staat zal zijtl dieper op verschillende zaken
in te gaan.
Welke waarborgen, zo vroegen deze le
den,, kan de regering thans geven, dat de
Kroon aan het hoofd van de Unie inder
daad zal worden gehandhaafd, zoals het
amendement-Tilanus beoogt? Zulks zal
naar hun aanvankelijk oordeel afhangen
van de antwoorden, welke de regering zal
geven op ,een achttiental in het Voorlopig
Verslag gestelde vragen.
Verscheidene andere leden merkten op,
dat het amendement van de heer Tilanus,
hoezeer ook te waarderen als een juistere
formulering, geen principiële en zakelijke
wijziging in de voorgestelde staatsrechte
lijke verhoudingen inhoudt. Het begrip
Kroon heeft in het Nederlandse staatsrecht
een zeer bepaalde, duidelijk omschreven
betekenis. De betekenis van het woord
„Kroon" in lid 3 van artikel 208 is hiermede
niet in overeenstemming.
Het woord is aan
Pope:
Een koppig man heeft geen
meningen, maar zij hebben hem.
Twaalf jaar voor
Christiansen
Het Bijzondere Gerechtshof te Arn
hem heeft de voormalige „Wshr-
machtsbefehlshaber" in Nederland,
ex-generaal Christiansen, hedenoch
tend tot 12 jaar geê(_ ngenisstraf ver
oordeeld.
Ten aanzien van de aan verdachte opge
legde straf overwoog het hof, dat ver
dachte een der drie hoofdpersonen is ge
weest, die de bezettingsjaren voor het
Nederlandse volk tot een hel hebben ge
maakt, iemand, die tezamen met de rijks
commissaris Seyss Inquart en de generaal
der Waffen-S.S. Rauter de golf van ter
reur over ons vaderland heeft helpen ver
spreiden en die. als vereerder van Hitlei
en als beschermeling van Goering alle:
heeft gedaan, wat in zijn vermogen lag, oiï
onder het motto „het doel heiligt de mid
delen" „rücksichtlos" de overwinning var
het „grote derde rijk" te helpen bevorde
ren. Het hof wilde echter anderzijds reke
ning houden met de omstandigheid, dat
ongetwijfeld van vermelde drie hoofdper
sonen verdachte de minst schuldige is ge-
weest en als legergeneraal tengevolge van
de bevelen van hogerhand vaak in moei
lijke parketten kwam te verkeren.
Het recht van cassatie werd aan Chris
tiansen verleend. Het is nog niet bekend,
of Christiansen hiervan gebruik zal maken.
Nieuwe Koningin zal
Juliana blijven lieten
Sinds enige tijd circuleren geruchten,
als zou Hare Koninklijke Hoogheid Prin
ses-regentes Juliana na de inhuldiging tqt
Koningin haar vijfde naam: Wilhelmina
gaan voeren. Te bevoegder plaatse is hier
omtrent niets bekend. Ten overvloede wijst
men erop, dat in het ontwerp voor de
nieuwe knopen van militaire uniformen
een „J", in plaats van een „W" is gepro
jecteerd.
Minister-president W. Drees heeft heden
middag in de Tweede Kamer het program
ma van zijn kabinet ontvouwd. In de rege
ringsverklaring, welke wy elders in dit
blad in haar geheel publiceren, wordt ver
klaard dat de aandacht van regering en
volksvertegenwoordiging zich in de eerste
plaats heeft te richten op een bevredigende
oplossing van het Indonesische vraagstuk.
Ten aanzien van de republiek is Nederland
ten volle bereid zijn woord gestand te doen,
maar verlangt en verwacht ditzelfde van
de wederpartij.
Ten aanzien van de in economisch op
zicht zorgelijke toestand van ons land wordt
Verandering in linkse
gelederen in Italië
Volksfront ontbonden
Het onder communistische leiding staan
de Italiaanse „volksfront" waarvan de
communisten, de links-socialisten en een
aantal dwergpartijen deel uitmaken is
Woensdag formeel geliquideerd, maar te
gelijkertijd werd het besluit genomen de
coalitie onder een nieuwe naam en met
een nieuw doel te doen voortbestaan. De
uitvoerende commissie van het volksfront
kwam Dinsdagavond bijeen ter bestude
ring van het voorstel van de secretaris
van de links-socialistische partij, Albert
Jacometti. om een nieuw organisme te
stichten. Alle aangesloten partijen ver
klaarden zich hiermede accoord. nadat zij
als hun mening te kennen hadden gegeven
dat het front, in de vorm waarin het op
gericht is, geen reden van bestaan meer
heeft.
Woensdagmorgen kwam de executieve
commissie van het volksfront opnieuw bij
een om de vorm, de basis en de naam van
de nieuwe organisatie te bespreken. Er
bestaat geen twijfel over, dat de communis
ten ook in deze nieuwe organisatie de bo
ventoon zullen voeren.
De communist Riccardo Lombard» die
aan de uitvoerende commissie rapport uit
bracht, zei dat het volksfront indertijd
met een program voor de dag was ge
komen, gebaseerd op de overwinning bij
de verkiezingen van 18 April. Alle gede
legeerden konden zich er mede verenigen,
dat het program gewijzigd moest worden
nadat de verkiezingszege niet was behaald.
Financieële tegenblokkade
der Westelijken in Berlijn
De Amerikaanse, Britse en Franse mi
litaire regeringen hebben een financiële
tegen-blokkade in Berlijn ingesteld om de
pogingen van de Sovjets te pareren tot
financiële contróle over de gehele stad.
De Berlijnse gemeenteraad kreeg Woens
dag van de Westelijke autoriteiten bevel
onmiddellijk de stroom van kapitaal uit de
Westelijke sectoren naar de Sovjet-sector
stop te zetten. Deze order voorkomt dat
de banken in de Westelijke sectoren geld
overmaken op de hoofdkantoren der ban
ken die allen in de Sovjet-sector gelegen
zijn. In een order aan de gemeenteraad
verklaarden de drie Westelijke gouver
neurs, dat alle banken in de Westelijke
sectoren er van verwittigd moeten worden,
dat van nu af geen gelden meer kunnen
worden overgemaakt op de hoofdkantoren
zonder speciale toestemming door de Wes
telijke mogendheden te verlenen.
Afrierikaanse financiële experts zeiden
dat dit bevel bedoeld is om te voorkomen
dat belastingen die in de Westelijke sec
toren betaald worden terecht komen bij de
Sovjets, waarvan geen gelden verkregen
kunnen worden om het gemeentepersoneel
in de Westelijke sectoren uit te betalen.
(United Press)
verklaard, dat de Marshall-hulp beoogt, de
moeilijkheden te overbruggen. Over enkele
jaren moet zonder deze hulp de betalings
balans in evenwicht zijn. Daarvoor is de
uiterste krachtsinspanning van ons volk
nodig. Naast nauwere samenwerking met
de West-Europese landen dient het verkeer
met Duitsland weer in normale banen ge
leid te worden. Er wordt gestreefd naar
toeneming van het handelsverkeer met
andere landen, ook met die in Oost-Europa.
Bewegingsvrijheid van het bedrijfsleven
zal worden bevorderd naarmate de goedc-
renvoorziening dit toelaat. De regering
hoopt voor 1947 een sluitende begroting te
kunnen voorleggen. Efficiency en sober
heid in de publieke dienst zullen worden
bevorderd. In sociaal opzicht zal op de
ingeslagen weg worden voortgegaan. Het
oog blijft gericht op meer bestaanszeker
heid en het wegnemen van grote tegen
stellingen bij de Verdeling der inkomens.
De landbouwpolitiek blijft gericht op ver
hoging van een rationele bodemproductie.
Er zal een stelselmatige investerings-,
industriële- en conjunctuurpolitiek wor
den gevoerd.
De regering verklaart tenslotte, dat een
volledig overzicht van haar voornemens
en van haar programma hiermede niet is
gegeven. De Troonrede en de behandeling
der begroting zullen gelegenheid geven tot
verdere uitwerking.
Voor de volledige tekst zie men pagina 3.
Deense schipper is
inderdaad ex-SS'er
Passen en scheepspapieren
waren echter in orde
Het vermoeden, dat de 38-jarige schip
per van het vergane Deense jacht „Agathe"
S.S.-er zou zijn geweest, blijkt inderdaad
juist te zijn. De marchaussée neemt echter
aan, dat de Deense regering er geen be
zwaar tegen had. dat Haakon Rasmussen
met zijn gezin het land verliet. Allen had
den paspoorten en een soort monsterboekje
hetgeen voor zeevarenden in Denemar
ken verplicht is en bovendien waren de
scheepspapieren in orde, zodat er geen
reden bestond de Denen nog langer onder
politietoezicht te stellen. Wel zijn zij, daar
zij geen geld bezitten, nog aan een aantal
beperkende bepalingen onderworpen, doch
zij kunnen zich vrij op het eiland bewegen.
Zij zullen vermoedelijk via bemiddeling
van de Deense consul op een boot naar
Denemarken worden gezet en zo, practisch
ontdaan van hun gehele bezit, in hun va
derland weerkeren. Naar de vloeiend Duits
en Engels sprekende schipper vertelde,
was het doel van de tocht Engeland ge
weest. Hij heeft de plaatselijke autoritei
ten verzocht nog enkele dagen op het
eiland te mogen verblijven, teneinde de
restanten van bun bezittingen, die nog
voortdurend aanspoelen, te bergen. Het
jacht is kapot geslagen en bij eb kan men
naar de zandbank lopen waar het strandde,
doch de resten van de „Agathe" en haar
lading zinken steeds dieper in het zand
weg. Voor de schipbreukelingen is het een
geluk, dat er vry veel kleding gered kon
worden.
PLAATSELIJK REGENBUIEN.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N M.I. in De Bilt, geldig van Donder,
dagavond tot Vrijdagavond:
Half tot zwaar bewolkt met plaatse
lijk regenbuien. Matige tot vrij krach
tige wind tussen Noord-West en Noord.
Koel weer.
13 Augustus:
Zon op
Maan op
5.20 uur. onder 20.09 uur
16.25 uur. onder 23.37 uur
