Haarlems Dagblad cn <0prcrt)tc Haarlemsctjc Courant (anno 165-6) Dr. Van Mook Tiende conferentie met Molotof, voorzichtig optimisme in Londen Orde hersteld in Soerakarta Duncan Sandys maakt een rondreis om regeringen te animeren Engeland versterkt zijn defensie Prins Bernhard doet een beroep op ailer offervaardigheid 63e Jaargang No. 19040 Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin. 10724, 14825, Redactie 10600. Direct.-Hoofdred. 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230 Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132. Woensdag 15 September 1948 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal /4,_. Franco per post ƒ4,50. Postgiro 273107. Advert .tarieven op aanvraag bij de Administratie. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem Er HEERST OPSCHUDDING in politieke kringen in Den Haag, omdat bij de regering het voornemen bestaat Om de luitenant-gouverneur-generaal, dr. H. J. van Mook. ontslag te verlenen. Dit voor nemen is klaarblijkelijk op niets anders gegrond dan op een afspraak, gemaakt bij de jongste kabinetsformatie waarbij een extra-parlementair kabinet is gevormd met toetreding van een minister van de V.V.D. (mr. Stikker) en een van de C. H. (mr. Schokking) om dr. Van Mook los te laten. De term die men hiervoor in politieke kringen bezigt luidt „dat het moment voor het aflossen van de wacht zou zijn geko men." Dit zou, afgezien van de Vraag wie met ander beleid zou instemmen, begrijpe lijk zijn als het optreden van het nieuwe kabinet een ander beleid in Indonesië be tekende. Dat is evenwel niet het geval. Zo als bekend is van regeringszijde duidelijk in de Tweede Kamer verklaard, dat het beleid van het vorige kabinet zal worden voortgezet. Heeft men dan grieven tegen dr. Van Mook omtrent de wijze waarop hij dit uitvoerde? Neen. Wat blijft dan over? Blijkbaar een politieke „nuance", een soort gebaar dat men gewenst achtte om toch een soort wijziging aan te geven. Dit schijnt niet alleen de V.V.D. en de C.H. te betref fen, maar vooral de opvattingen van de rechtervleugel van de K.V.P. Partij-poli tieke overwegingen zijn het kennelijk, die zich hier doen gelden. En aftreden van dr. Van Mook zou dan leiden tot 'zijn vervan ging als hoogste Nederlandse autoriteit in Indonesië door de pas daarheen vertrok ken gedelegeerde van het opperbestuur, de oud-minister-president dr. L. J. M. Beel. Vervanging van dr. Van Mook is naar onze overtuiging ongewenst en de daartoe bestaande motieven lijken ons ten enenmale onjuist. Het landsbelang en niet een min of meer kunstig ineengezet "partijen-beleid moet beslissen. Bovendien is hij zonder twijfel de sterkste en bekwaamste figuur, waarover men in Indonesië beschikt. Er is veel critiek op hem uitgeoefend en die zou iedereen ten deel gevallen zijn, die in een dergelijke crisis, als zich ontwikkeld heeft, de leiding van zaken moest voeren. Er is indertijd veel critiek geuit en vaak nog in onbehoorlijke vorm ook die later geheel onjuist bleek te zijn. Velen hadden zijn beleid niet begrepen. De luite nant-gouverneur-generaal heeft een zware taak met grote moed, volharding en inzicht doorgezet. Ook bij tal van Indonesiërs, wier streven naar Verenigde Staten en Unie op recht samengaan met Nederland beoogt, vindt dat erkenning. Eveneens in interna tionale kringen, waar men de figuur Van Mook hoog aanslaat. Welke indruk zou het in het land zelf en in het buitenland maken als deze krachtige figuur vervangen werd door dr. Beel, wiens verdiensten als Ne derlands minister men niet kleineert als men de mening uitspreekt, dat hij zich in kennis en ervaring van Indische zaken evenmin als in kracht van initiatief met een man als Van Mook kan meten? Er komt bij dat de jongste gebeurtenissen in een deel van Indonesië, een deel van Java, de repu bliek, wel allerminst aanleiding geven om op dit ogenblik „de wacht af te lossen". De N.R.C. heeft in een hoofdartikel op gemerkt, dat formele overwegingen te ber de worden gebracht met betrekking tot de instelling van een interim-regering met ruime bevoegdheden, waarbij het ambt van (luitenant)-gouverneur-generaal zou plaats maken voor dat van hoge vertegenwoordi ger van de Kroon, met beperkter taak. Het blad is van mening, dat dit niet overtuigend klinkt. Weliswaar zal veel ontnomen wor den aan de bevoegdheden van onze hoogste vertegenwoordiger daarginds, maar de Nederlandse souvereiniteit zal in de over gangstijd blijven. Dat is zo en bovendien kunnen formele redenen in een zo moei lijke ontwikkeling als de Indonesische toch zeker niet doorslaggevend zijn. Wie de practijk van belangrijke onderhandelingen van nabij kent weet, hoezeer de persoon lijkheid der hoofdfiguren beslissend kan zijn en weet ook, van hoe groot belang voortzetting van hun optreden kan zijn om eenmaal geschapen goodwill te behouden. Hetzelfde blad legt er de nadruk op, dat wij op dit ogenblik met enerzijds het was sende getij der communisten in de repu bliek, anderzijds dat der federalen in het overige Indonesië, in het onstuimigste van de stroom verkeren en geeft de raad: men wachte liever met het wisselen der paar den tot de oever is bereikt, tot de Verenigde Staten van Indonesië zullen zijn geschapen. Het dagblad Trouw verklaart, dat als men het oor te luisteren legt in de kring der federalisten, die nu in Nederland ver toeven, de behoefte om dr. Van Mook te vervangen bij hen vrijwel niet blijkt te bestaan. Velen in Den Haag zijn van me ning, dat de regering „enige kleine stokken heeft gevonden om de hond te slaan". De juiste redenering lijkt hun, dat de luite nant-gouverneur-generaal terwille van de noodzakelijkheid, om in het parlement, over een meerderheid van twee derden ten aan zien van Indonesië te kunnen beschikken, wordt opgeofferd. Vooral de K.V.P. zegt Trouw staat erop, dat de hoogste func tionaris in Ned. Indië een Rooms-Katholiek man is. Wat de C.H. en de V.V.D. betreft kan men niet verwachten, dat dr. Beel nu zoveel meer vertrouwen bij deze partijen wekt dan dr. Van Mook. Het zou het blad niet verwonderen als de luitenant-gouver neur-generaal het aanbod van een diploma tieke post zou afslaan. Hij is niet de man die zich op zwakke zakelijke gronden laat wegwerken. Intussen blijkt, dat men het in de Ka tholieke kring over aftreden van dr. Van Mook niet eens is. Want de Tijd heeft er zich in een scherp gesteld hoofdartikel tegen gekeerd. Dat blad verklaart dat men niet begrijpt, waarom door Den Haag de sterkste man ter plaatse juist in deze cri- tieke maanden vervangen zou moeten wor den: een man. die zozeer de draden van het bestel in handen houdt en meer dan iemand anders geacht mag worden de toestand te beheersen. „De positie van de luitenant gouverneur-generaal is een stukje geweest in de legkaart, die men in de afgelopen zomer met even grote bezorgdheid voor de binnenlandse politieke structuur als met onbekommerdheid voor onze Indonesische verantwoordelijkheid in elkaar heeft ge past. Men is er aanvankelijk in geslaagd dit deel van de legkaart te verdonkere manen, maar het licht van de openbaarheid schijnt tenslotte in een democratische staat ook in de donkerste hoeken. De Tijd eindigt met de Katholieken te waarschuwen en De Neue Zeitung" voorspelt een Putsch in Berlijn De vertegenwoordigers van de V. S., Engeland en Frankrijk hebben gisteren op het Kremlin hun tiende conferentie met Molotof gehad. Deze vergadering was de kortste van de serie en de afgevaardigden zagen er na afloop opgeruimder uit dan na de vorige conferenties. Na het onderhoud begaven zij zich naar de Engelse ambassade om tezamen een rapport voor hun regerin gen op te stellen. Zij weigerden aan de ver slaggevers enig commentaar te verstrekken. Waarnemers te Moskou menen uit het gedrag van de Westelijke afgezanten na afloop van de bespreking te kunnen con cluderen, dat de mogelijkheid niet is uit gesloten. dat men tot overeenstemming is gekomen. In diplomatieke kringen te Londen is men van mening, dat deze bespreking het keerpunt zou kunnen blijken in het huidige stadium van de pogingen van de Westelijke mogendheden, de Berlijnse impasse te ver breken. De rapporten over de bijeenkomst, die de drie afgezanten naar hun regeringen zenden, zullen beslissen of de besprekingen tussen de vier militaire gouverneurs thans kunnen worden hervat op een gezondere basis. Is de beslissing negatief, dan ver wacht men, dat de huidige onderhandelin gen zowel in Moskou als in Berlijn afge broken zullen worden. De conferentie van de afgezanten in de Britse ambassade duurde ongeveer een uur. Er heerste een atmosfeer van rust en vrede in alle drie de ambassades van de Weste lijke mogendheden, in tegenstelling tot de koortsachtige bedrijvigheid, die na afloop van de meeste vroegere bijeenkomsten op het Kremlin heerste. Alles schijnt er op te wijzen, dat er niet veel besproken is tussen de Westelijke afgezanten en Molotof. Putsch? Volgens de „Neue Zeitung" is de socia listische eenheidspartij tezamen met de Duitse politie in de Sovjet-sector van plan vóór 15 October een Putsch te ondernemen. Het blad zegt: „Bestuursbureaux in alle vier sectoren van de stad zullen bezet en geleid worden door een bestuur van de socialistische eenheidspartij. Als hun mid delen ontoereikend zijn, zal gestreefd wor den naar een verdeling van de stad en een opneming van de Oostelijke sector in het bestuur van de Oostelijke zóne". Het blad voegde er aan toe, dat ook dan de samen zweerders het uiteindelijk doel niet uit het oog zullen verliezen, te weten: de verove ring van Berlijn en het bestuur van geheel Duitsland. „In over het algemeen goed in gelichte kringen wordt vernomen dat het militaire bestuur van de Sovjets dit plan onderzocht en goedgekeurd heeft, hoewel Kwestie-Hyderabad morgen in de Veiligheidsraad Sir Alexander Cadogan, de Britse voor zitter van de Veiligheidsraad heeft voor Donderdag 16 September een buitengewone vergadering van de raad uitgeschreven. Op deze vergadering zal de kwestie van Hyde rabad worden besproken. Tevoren had het departement van Bui tenlandse Zaken van Hyderabad zich per brief tot Cadogan gewend, waarin het ver klaarde, dat thans elk uur telt. De ambassadeur van India in Egypte heeft de berichten tegengesproken, dat de Arabische Liga zou hebben aangeboden te bemiddelen in het geschil tussen India en Hyderabad. Indische opmars. In gezaghebbende kringen te Poona wordt verondersteld, dat de twee voor naamste spitsen van het Indische leger, dat op vijf plaatsen Hyderabad is binnenge rukt, binnen zes dagen rondom Secoende- rabad, het voornaamste doel, zich kunnen verenigen. Op het ogenblik zijn deze spit sen minder dan 250 km van elkaar ver wijderd. De ene colonnes 120 km in Oos telijke richting van Swapoer (Bombay) naar Rajasoer (160 km van de hoofdstad Hyderabad) opgerukt, terwijl de andere colonne uit Bezwada (Madras) naar het Noordwesten is getrokken tot de buiten wijken van het belangrijke wegenknoop punt Soerijapet. Volgens de laatste berichten van radio New Delhi zijn de troepen van India Se- coenderabad tot op 33 kilometer genaderd. Officieel wordt te New Delhi meegedeeld dat Indische troepen Aurangabad, op één na de grootste stad van Hyderabad, bezet hebben. De stad had zich onvoorwaardelijk overgegeven nadat het verzoek van de gou verneur om hem de voorwaarden voor de overgave ter hand te stellen, van de hand was gewezen. De Indische troepen, die op trekken langs de weg van Sjolapoer naar Secoenderabad. hadden de buitenwijken van Homnabad, 15 km ten Oosten van Radjasoer. welks verovering gisteren werd gemeld, bereikt. Dr. Ghaim Weissman (Van onze parlementaire redacteur) Naar wij vernemen zou dr. Chaim Weiss man, vertegenwoordiger van Israël, die thans in Nederland vertoeft, hedenmiddag een bezoek brengen aan de secretaris generaal van het ministerie van Buiten-- landse Zaken, dr. H. J. Lovink. Door zijn vertrek naar Washington was minister Stikker verhinderd, dr. Weissman te ont vangen. het inziet niet in staat te zijn de Westelijke mogendheden uit Berlijn te verdrijven", aldus het blad. S.E.D. en de verkiezingen De socialistische eenheidspartij heeft be kend gemaakt, dat zij niet zal deelnemen aan de verkiezingen voor de gemeenteraad op 14 November. Als motief geeft de S.E.D. op, dat het besluit tot deze verkiezingen is genomen in een gemeenteraadsbijeenkomst in de Britse sector, welke bijeenkomst door de S.E.D. als onwettig is beschouwd. De S.E.D.-fractie heeft deze bijeenkomst niet bezocht. Botsingen tussen Nederlanders en Indonesiërs op Oost-Java Radio Djokja heeft gemeld dat orde en rust in Soerakarta zijn weergekeerd, nadat Maandag bij botsingen tussen uiterst linkse en uiterst rechtse elementen 14 doden wa ren gevallen en een aantal mensen was ontvoerd. Volgens Antara bevinden zich onder de ontvoerden zeven legerofficieren cn enige leden van de communistische partij en de communistische jeugdorganisatie. De beide partijen zouden echter gistermorgen overeenstemming over een wapenstilstand hebben bereikt. Botsingen op Oost-Java. Intussen meldt Djokja nieuwe botsingen tussen Nederlanders en Indonesiërs op Oost-Java. De plaatselijke Nederlandse commandant heeft een krachtige waar schuwing tot de bevolking gericht en te kennen gegeven dat de Nederlandse auto riteiten streng zullen optreden om de orde en de rust te herstellen. United Press verneemt dat een Austra lische en een Belgische militaire waarne mer met spoed naar Oost-Java zullen ver trekken ter aanvulling van de uit acht man bestaande militaire groep van de UNO die toezicht houdt op het bestand. De Ameri kaanse kolonel William Mayer zal per vlieg tuig naar Djokja vertrekken om een bij eenkomst te arrangeren tussen Indonesische vertegenwoordigers en de Nederlandse mi litaire commandanten. Roem over impasse. De voorzitter van de republikeinse dele gatie, Moh. Roem. heeft aan Antara mede gedeeld: „Tot dusverre is er geen aanwij zing, dat een impasse in de onderhandelin gen tussen de republiek en Nederland voor komen kan worden." Roem herhaalde dat de Republikeinse delegatie blijft vasthou den aan de voorstellen van Critchley en Dubois en dat zij het standpunt handhaaft, dat besprekingen slechts kunnen worden hervat, indien de Nederlanders in staat zijn de diplomatieke immuniteit van de leden der republikeinse delegatie, „welke zij reeds eenmaal hadden geschonden", te garanderen. Hef woord is aan Mr. A. W. Kamp: Humor wil de tragiek van het leven temperen. Koningin Juliana heeft op Palcis Soestdijk enige leden van de Indonesische delegatie naar de jubileum- en inhuldigingsfeesten ontvangen. In de bibliotheek onderhield de Koningin zich geruime tijd met haar gasten. Dit is de eerste foto van Koningin Juliana in een officiële functie na haar troonsbestijging. - V. r. n. Koningin Juliana, de sultan van Ternate, de sultan van Assahan en de sultane van Tcrnate. VOOR EEN EUROPESE ASSEMBLEE zegt: „Daar zijn er in den lande genoeg die het slechts aangenaam kan zijn de Katho lieken met het hoofd, dat zij op het ogen blik zo onbesuisd vooruitsteken, flink tegen de muur te zien lopen." Indien de „verbreding", in het extra parlementaire kabinet tot uiting gekomen, betaald zou moeten worden met het ontslag van dr. Van Mook zou zij zeer duur betaald zijn. Gevaarlijk duur. Tegenover hem, die bereid is zijn moeilijke taak voort te zetten, zou ons een dergelijk congé niet minder lijken dan een onbehoorlijke daad. R. P. Gisteren heeft een ANP-redacteur een onderhoud gehad met de heer Duncan Sandys, de Engelse oud-minister, die thans voorzitter is van het internationaal coör dinatie comité der bewegingen voor de eenheid van Europa. Duncan Sandys was naar Nederland ge komen, na een zitting van het genoemde comité georganiseerd te hebben, om met minister mr. D. U. Stikker van gedachten te wisselen over de vorming van een Euro pese assemblée, waartoe thans door Frankrijk en België voorstellen zijn inge diend bij de raad der vijf landen van het pact van Brussel. De vorige week had Sandys reeds desbetreffende besprekingen gevoerd in Parijs, de volgende week gaat hij voor een soortgelijk overleg naar Rome. Doel. Op de vraag, wat deze assemblée eigen lijk zal gaan doen antwoordde Sandys, dat de vorming van een Europese assemblée bij niemand ongerustheid behoeft te wekken. Door de Marshallhulp en door het tractaat van Brussel zijn er bij de betrokken landen reeds plannen gaan groeien voor nauwere samenwerking op defensief- en economisch gebied. De tijd zal spoedig komen dat de door de regeringen in dit opzicht voorbe reide plannen openbaar zullen worden ge maakt en in de parlementen zullen moeten worden goedgekeurd. Als deze plannen van ernst getuigen en een vergaande strekking hebben, zullen zij ongetwijfeld aan de lan den offers moeten opleggen, die nu een maal in de overgangstijd naar de nood zakelijke nauwe samenwerking onvermij delijk zullen blijken. Om desondanks de instemming der publieke opinie te krijgen en niet het gevaar te lopen, dat binnen landse partij-politieke of groeps-belangen de ontwikkeling dezer Europese eenheid zouden tegenhouden is het noodzakelijk de publieke opinie van goede voorlichting te Koninklijk Paar bezocht Engelse hoofdstad Koningin Juliana en Prins Bernhard hebben Dinsdag een particulier bezoek aan de Engelse hoofdstad gebracht. Het Ko ninklijk Paar maakte de reis in een Dakota vliegtuig, dat door Prins Bernhard werd bestuurd. Om elf uur landde het toestel op het vliegveld Northolt bij Londen. Zonder door het publiek herkend te worden deed Koningin Juliana enige in kopen. Daarna bracht zij een bezoek van meer dari een uur aan de John Ruskin- school voor gedeeltelijk blinde kinderen. De Koningin toonde zeer grote belangstel ling voor de onderwijsmethode en de leer middelen, welke op deze school in gebruik zijn. Tegen zes uur vertrok het Koninklijk Paar van het vliegveld naar Soesterberg. Ook nu werd de Dakota door Prins Bern hard bestuurd. dienen opdat de regeringen bij de nood zakelijke toenadering kunnen steunen op de sympathie en zelfs de geestdrift der volken. Middel. Een der middelen, die hiertoe kunnen strekken is de Europese assemblée, welke het instrument kan vormen, waardoor de Europese volken uitdrukking kunnen geven aan hun verlangen naar eenheid en vrede. Deze assemblée zal een vergadering zijn waar de vertegenwoordigers van de Euro pese volken plannen kunnen bespreken voor de economische- en politieke ontwik keling van Europa en waar zij aanbeve lingen kunnen uitwerken om hun respec tievelijke regeringen voor te leggen. De assemblée kan natuurlijk rustig de vorde ringen der regeringen ter bereiking van Europa's eenheid gade slaan, maar daar naast bewijzen dat zij een lichaam is om deze pogingen in de diverse landen te stimuleren. Dit alles is op het ogenblik nog toekomst muziek. De stap, die nu van de regeringen gevraagd zal worden is bescheidener, maar zou toch. eenmaal genomen zijnde onher roepelijk dit feit stellen. Voor het moment zal van de vijf landen, die het tractaat van Brussel hebben getekend, gevraagd worden om toestemming tot bijeenroeping van een voorbereidende conferentie, gevormd uit vertegenwoordigers van de vijf parlemen ten. Deze voorbereidende conferentie zal niet over eigen gezag beschikken. Haar werkzaamheid zal bestaan in het bespreken van de practische problemen verbonden aan een Europese assemblée en in het doen van de betreffende aanbevelingen bij de vijf regeringen. De regeringen .blijven uiteraard geheel vrij ten aanzien van deze aanbevelingen, kunnen deze amenderen en wijzigen en zijn niet gebonden tot aanvaar ding er van. Europa's vrijheid. Mocht het onmogelijk blijken een Euro pese assemblée in het leven te roepen, dan zou dit voo* millioenen mensen in alle landen een teleurstelling zijn. Meer en meer wordt het woord Europa in 's mensen geest synoniem met het begrip vrijheid. De Europese assemblée is, afgezien van haar practisch nut, een symbool van internatio nale vooruitgang. Leidende politieke figu ren uit alle Europese landen hebben de gedachte van een Europese eenheid toe gejuicht. Aanvaarding door de regeringen van dit voorstel zal door de volken beschouwd worden als een bewijs van oprechtheid in het streven naar de zo veel genoemde samenwerking. De gedachte van een Europese assemblée werd geboren in Den Haag, op het histo risch congres, dat de afgelopen Meimaand werd gehouden. Ik heb het vertrouwen", aldus besloot de heer Sandys zijn interview, „dat het Nederlandse volk en zijn regering het ver langen koesteren om alles te doen wat mogelijk is om deze grote gedachte wer kelijkheid te doen worden". Queuille krijgt steun De Franse nationale vergadering heeft met 355 tegen 225 stemmen haar instem ming betuigd met de nieuwe regering van Henri Queuille. Men beschouwt deze stemming als een bevestiging van het vertrouwen, dat men Zaterdag in de regering heeft uitgespro ken, toen Queuille voor zijn benoeming de meerderheid van stemmen kreeg. De stemming volgde na een onbelangrijk debat over de algemene politiek der re gering, aldus meldt Reuter, dat door de communisten werd geopend. Het onder werp van de stemming was een motie van de regering, het debat voor onbepaalde tijd te verdagen. DR. BEEL IN BATAVIA. Dr. Beel is heden te Batavia aangekomen. Hij werd verwelkomd door Raden Abdoel- kadir, de heer Neher, luitenant-generaal Spoor en vele militaire en burgerlijke autoriteiten. Morrison kondigt uitstel van demobilisatie aan De Engelse regering heeft besloten, dat do militairen, die in de komende paar maanden gedemobiliseerd zouden worden, nog drie maanden in dienst moeten blijven, indien zij op heden hun eenheden nog niet verlaten hebben, aldus heeft Herbert Mor rison. plaatsvervangend minister-president, bekend gemaakt in het parlement, dat in speciale zitting bijeengeroepen was om de bevoegdheden van het Hogerhuis te be spreken. Volgens Morrison zal de sterkte van de Engelse strijdkrachten aan het eind van het jaar 80 Ó00 man meer zijn dan indien het oorspronkelijke programma was ge volgd. Weldra zal voor de drie categorieën der strijdkrachten (leger, vloot en lucht macht) een speciale wervingsactie worden ingezet. „Ook moeten wij de verbetering van de uitrusting, in het bijzonder op het gebied van luchtverdediging en infanterie- wapens. bespoedigen". Morrison zeide, dat deze verklaring niet „in de geest van een paniek" moet worden opgevat. „Wij betreuren het. dat een der- gelnke verklaring moet worden afgelegd", Morrison begon met de mededeling, dat er in vele delen van de wereld spanning heerst. „Ondanks alle pogingen, die aan gewend zijn om een oplossing te verkrijgen voor de vele vraagstukken, die tengevolge van de vorige oorlog gerezen zijn, geeft de toestand reden tot ongerustheid en in deze omstandigheden heeft de minister-presi dent mij verzocht deze verklaring in ver band met de defensie af te leggen. De re gering heeft geen andere keuze dan deze voorzorgsmaatregelen te nemen", aldus Morrison. Communistische actie in Indië strafbaar gesteld De Nederlands-Indische regering heeft een communiqué uitgegeven waarin onder meer wordt gezegd: „De ontwikkeling van de communistische actie gedurende de laatste maanden in Zuiil-Oost-Azië en elders heeft duidelijk de methoden en doeleinden van deze actie in het licht gesteld. Mag zij aanvankelijk de schijn aannemen van legale wegen te volgen, zodra de om standigheden daarvoor rijp worden geacht onthult zij zich als een beweging, welke ge richt is op omverwerping of tenminste aan randing van het gevestigde wettige gezag en ontwrichting van het maatschappelijk en economisch leven. Mitsdien acht de regering het noodzake lijk uitdrukkelijk te verklaren, dat iedere communistische actie in strijd is met de openbare orde cn valt onder dc strafartike- ien. welke de openbare orde beschermen. Dit geldt evenzeer voor individuele acti viteit als voor het deelnemen aan vereni gingen op communistische grondslag. Terwijl reeds geruime tijd van overheids wege maatregelen tegen deze misdadige werkzaamheid zijn getroffen, zal nu ver der deze werkzaamheid met alle ten dien ste staande wettige middelen worden be streden. Het spreekt van zelf dat deze bestrijding zich alleen richt tegen hen, die de misda dige oogmerken der communistische agita tie uitvoeren, nastreven of propageren en niet tekort doet aan vrijheid van woord en geschrift of van politieke organisatie, zo lang deze geen communistische ondergrond heeft en daarmede grenzen van wettige en vreedzame actie niet worden overschre den". Derde Kerstpakketfen-actie van de N.I.W.I.N. „De NIWIN wil dc mannen in Indië boven hetgeen waarop zij als militair aan spraak hebben, een aanvullende wclzjjns- verzorging geven, die naast de materiële waarde wil getuigen van hartelijkheid en dankbaarheid, doch vooral ook een bewijs wil zijn, dat het Nederlandse volk zijn zonen niet vergeet, ook al zijn zij vele dui zenden kilometers van het vaderland ver wijderd". Dit zeide gisteravond Prins Bernhard in een radiorede ter gelegenheid van het feit. dat twee jaar geleden de NIWIN haar werk begon. De Prins dankte particulieren en overheid, de plaatstelijke NIWIN-comités en de Nederlanders in het buitenland voor hun steun, waardoor het mogelijk is ge weest, 9V2 millioen aan de verzorging van de troepen in Indië te besteden. „Wij moeten", aldus de Prins, „vóór alles dit werk onbaatzuchtig doen. Wij moeten naamloos dienen en niet voor elk geschenk een „dankje" willen ontvangen. Zelfs als er klachten komen en die komen er helaas omdat zowel de organisatie in Ne derland als die in Indië kinderziekten heeft moeten doormaken moeten we desondanks alle krachten blijven inspan nen en trachten, het steeds beter te doen. Het bedrag van 9'4 millioen gulden werd door de NIWIN in twee jaar besteed aan boeken, uitzending van artisten, film apparatuur en films, muziek, sportmate- riaal. toneel. Kerstpakketten, jubileum pakketten, verjaardagspakketten, steun aan de geestelijke verzorgers, radiotoestel len en nog veel meer. Ruim 9 millioen is ongetwijfeld een groot bedrag, doch het betekent in twee jaar voor 200.000 perso nen slechts 6V2 cent per man per dag. Nadrukkelijk wil ik wijzen op het na tionale belang van deze gezamenlijke in spanning. Gedurende de juist achter ons liggende feestdagen hebben wij onze nat: - nale saamhorigheid sterk gevoeld en op grootse wijze tot uitdrukking gebracht. De Koningin en ik zijn hiervan sterk onder de indruk. Laten wij allen, als consequentie hiervan, ook van harte samenwerken. Ook voor het NIWIN-werk zijn de woorden van Prinses Wilhelmina, „Eendracht en nog eens eendracht", de enig juiste richtlijn. Dit werd door Koningin Juliana bij haar inhuldiging nog eens met grote nadruk herhaald. Het is zeker niet in de laatste plaats bij het NIWIN-werk, dat wij ons deze woorden tot werkelijkheid moeten maken". Minister Stikker naar Washington Onze parlementaire redacteur sefnt dat de minister van Buitenlandse Zaken, mr. D. U. Stikker, vandaag per vliegtuig naar Washington zal vertrekken voor het voeren van besprekingen met de Amerikaanse regering over de algemene politieke toe stand en over de ontwikkeling van het communisme in het Verre Oosten. Het geval-Sjarifoeddin en dc vereniging van de linkse groepen in de republiek met de communisten zullen dus hierbij aan de orde komen. Verwacht wordt, dat' mr. Stikker reeds binnen enkele dagen in Nederland zal terugkeren. OVERDAG DROOG WEER. Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. In De Bilt. geldig van Woens dagavond tot Donderdagavond: Gedurende de avond en nacht zwaar bewolkt met enkele buien en vooral iangs de kust tijdelijk krachtige, naar Noordelijke richtingen draaiende wind. Morgen overdag enkele overdrijvende wolkenvelden. Droog weer en afnemen de wind. Iets kouder dan vandaag. 16 September: Zon op oió uur. onder 18 53 uur Maan op 18-i7 uur, onder 3.39 uur ''■wow.tijacaocowcttwoowicwoooujL

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1948 | | pagina 1