Haarlems Dagblad Madioen weer in handen van de republikeinse troepen Wedden Canadese resolutie dringt aan op het accepteren van controleplan Doodstraf geëist tegen Poos en Slagter Joegoslavische regering legt een onafhankelijkheidsverklaring af 63e Jaargang No. 19054 Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin. 10724. 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred. 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230. Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132. Vrijdag 1 ÖctoHer 1948 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal f4.25. Franco per post ƒ4,75. Postgiro 273107. Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom cn «öprrclitc iBaarlcmactic Courant (3tnno 165-6) Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem HET WETSONTWERP tot weder-invoe- ring van de totalisator op wedrennen I is door de Tweede Kamer met 45 tegen 25 stemmen aangenomen. In de Eerste Kamer 1 zal het ook wel een meerderheid vinden en dus wet worden-. Die gebeurtenis zal met vreugde worden begroet door de man nen van de paardenfokkerij en de bezoekers I van wedrennen. Het bezoek aan de rennen zal ongetwijfeld sterk toenemen. De fiscus zal er ook wel bij varen en het ongeregel de wedden, hetwelk ordeloos is,, zal erdoor bedwongen worden. Want de totalisator is eigenlijk een onder officieel toezicht onbe rispelijk werkende rekenmachine. Men weet met hem, waar men aan toe is. Hij ver zamelt het' geld, dat wedders op ver schillende paarden in een race hebben ge zet. Hij rekent netjes uit, hoe velen op Saperlipopette III, hoevelen op Imperator, hoevelen op Gerrit en hoevelen op helio trope hebben gespeeld. De kleurigheid van de namen behoort tot de vele bekoringen der paardensport. Als nu de meerderheid op Gerrit gespeeld heeft en dit edele'ros I wint, moet het geld van de verliezers over een groot aantal mensen verdeeld worden en krijgen ze dus elk maar een bescheiden winstje. Hebben daarentegen maar enkelen hun vertrouwen aan Gerrit geschonken, is hij dus niet favoriet maar outsider geweest, j dan wordt het geld van vele verliezers over enkele winnende wedders verdeeld en sle pen die ieder' een grote winst binnen. Er zit natuurlijk nog meer aan vast; men kan in goed-bezette races ook op de tweede en derde aankomende wedden. -Men kan zijn vertrouwen in de snelheid van een paard niet zover uitstrekken, dat men het als winnaar voorspelt, maar het voor hét be halen van een der eerste drie plaatsen „steunen". Dat is een wat voorzichtiger gok. Maar die brengt natuurlijk minder op. Ook kan men de helft van zijn geld op winnen en de andere helft op het behalen van een der eerste drie plaatsen zetten, welke wijze I van wedden in Frankrijk als „a cheval" en I in Engeland als ~,each way" bekend staat, j Verdere détails moeten hier buiten be schouwing blijven, behalve één. Dat is na- I melijk het feit, dat eer men de pot gaat verdelen een zekere aftrek voor het alge meen belang plaatsvindt. Laat ons dat ,,de fiscus" noemen. Hij is de enige, die bij iedere race wint. Te Parijs had men inder tijd de regel ik weet niet of het nog zo is dat 10 van de pot was bestemd voor de ziekenhuizen van de hoofdstad. Millioenen werden daar aldus voor verwor ven. Deze speciale bestemming was geluk kig gekozen, waiit'iedere Verliezende wed der kon zich troosten met de gedachte, dat hij aan de verpleging, hopelijk genezing, van lijdende medemensen had bijgedragen. En dit plakte een etiket van zekere onbaat zuchtigheid op de wedderij. Tien procent (toevallige) onbaatzuchtigheid. Mochten er mensen zijn die hopen, dat de totalisator hun een gemakkelijke ge legenheid zal bieden om eindelijk rijk te worden, dan dienen zij tegen deze illusie te worden gewaarschuwd. Het is waar dat kopers van loten in de Staatsloterij door minister Mansholt terecht aangeduid als een andere reglementering van het gokken en daarbij een, die men nooit heeft opge heven altijd een kans hebben om de honderdduizend te winnen. Die kans bieden Gerrit, Imperator, Heliotrope en hun vier voetige kornuiten ook. Maar niet in één slag, tenzij men een hoog bedrag op een volkomen outsider zou zetten. En op den duur een fortuin te winnen met wedden op paarden is vrijwel uitgesloten. Ervaren, hardnekkige wedders hebben mij indertijd in Frankrijk zowel als in Engeland ver zekerd, dat zij blij mochten zijn als. zij aan het eind van een jaar geen verlies boekten. Dan was het eigenlijk meegelopen. Want, zeiden'zij, als Fortuna ons de 'gemiddelde I dosis geluk schenkt en meer kan men op den duur niet verwachten dan zou- I den wij precies uit moeten komenmet aftrek van die tien procent te algemenen I nutte. Er zijn wonderlijke dingen gebeurd. Ik heb het bijgewoond, op de tribune in Mai-' sons-Laffitte, dat een meneer die nog nooit rennen had bijgewoond de ogen toekneep, met een speld in het programma prikte en op het aldus aangewezen paard een groot bedrag zette. Zijn vrienden lachten hem uit, maar dat paard won, als volkomen outsider. Die man kreeg 100 maal zijn inzet als winst uitbetaald. Hij werd er bleek van. Hij in casseerde zijn honderdduizenden frarifcs, zei dat hij nooit meer op een dergelijke plaats zou terugkomen en nam de benen. De grote vraag blijft, df hij nooit is teruggekomen. Heeft hij dat gedaan, dan is hij zijn winst ongetwijfeld allang weer kwijt. Êr zijn mensen die wedden om het wed- den. Sommigen doen het uit hartstocht en gaan eraan te gronde. Anderen zijn er matig door bekoord, wagen dus minder en rollen er veelal wel door. Hoeveel het hun al gekost heeft vertellen zij meestal niet. Het is ook moeilijk te berekenen, want er komt bij dat zij vaak een feestje geven als zij gewonnen hebben, maar dat niet terug krijgen als zij hebben verloren. Ook zijn er nog de vele mensen die een enkele keer voor de aardigheid eens een kleinig heid wagen, maar die niet door de gok worden meegesleept. Die lopen geen gevaar. Onder hen vindt men naar mijn mening de zeldzamen, die op den duur wat aan het wedden hebben verdiend. Ondanks zichzelf en ondanks hun gebrek aan kennis van de paarden, hun afstamming, hun uithoudings vermogen op langere afstand, hun persoon lijke voorkeur voor een zachte of een harde baan en zo meer. De serieuze gewoonte wedders weten daar alles van. Zij besteden er veel tijd. aandacht en zelfs arbeid aan. Maar Heliogabalus, Mephisto II, Nikker, Courtisane III en ook de hierboven ge noemde Gerrit, wiens naam zoveel degelij ker klinkt, lachen daarmee. Zij schijnen van alles te verzinnen om de wedders te bedotten. En als men gaat menen, dat al leen outsiders kans hebben, winnen ineens op een wedstrijd-middag alle favorieten. Als gij op Heliogabalus zijt gaan rekenen en al meermalen op hem gewonnen hebt, wil hij de volgende maal plotseling niet eens starten. Om kort te gaan en te besluiten: Pas op. Ze zijn sierlijk, slank, soepel, snel, glanzend. Maar reken niet op hen. Wel op prof. Lief- tinck. R. P- Het centraal laboratorium van de bloed- tranfusiedïenst van het Rode Kruis krijgt nog dit jaar een nieuw tehuis in het Binnen gasthuis te Amsterdam. i De oliestad Tjepoe door oprukkende communistische troepen bedreigd De republikeinse militaire gouverneur, kolonel Gatot Soebroto, heeft volgens An- tara medegedeeld, dat Madioen Donder dagmiddag om kwart over vier in handen van de republikeinse strijdkrachten gevallen. In zijn dagorder deelde de kolo nel voorts mede, dat Wonogiri, Ngawi en Magetan eveneens werden veroverd; de volgende campagne zal zijn gericht op Patjitan, Ponorogo ën Poerwodadi. Ten aanzien van de herovering van Madioen meldt „de stem van het vrije In donesië" (dat is de republikeinse propa- gandazender), dat toen de republikeinse troepen Goreng Gar eng, 10 kilometer ten Westen van Madioen, Woensdag binnen vielen, de opstandelingen niet in staat wa ren hun gevangenen weg te voeren. „Voordat de opstandelingen zelf vluchtten, hebben zij daarom tientallen personen vermoord, onder wie godsdienstleraars, onderwijzers, volksleiders en bestuurs ambtenaren". De PTT te Madioen functioneert nor maal, aldus de zender. De republikeinen hebben de radiozender van Madioen weer in gebruik genomen. De rust in de stad is weergekeerd. De zuiveringsoperaties duren voort. „De stem van het vrije Indonesië" zegt verder te hebben vernomen, dat Moëso en zijn handlangers zijn gevlucht naar Doen- goes, ten Zuiden van Madioen, daaraan toevoegend, dat de tekenen van demorali satie onder de opstandelingen met de dag duidelijker worden; steeds meer troepen lopen uit de onrustige gebieden weg en betuigen hun trouw aan de republikeinse regering. Daarentegen meldt de radio volgens United Press, dat een eenheid van de vierde divisie van Soerakarta naar de rebellen is overgelopen en op het ogenblik oprukt naar de oliestad Tjepoe, ten Noor den van Madioen. In Tjepoe zijn de raffinaderijen van de Shell en de gebouwen van de Standard Oil. Nadere bijzonderheden werden niet gegeven. Tenslotte meldde Antara nog, dat een niet geïdentificeerde gewapende eenheid van 100 man een aanval heeft gedaan op de republikeinse barakken in Magelang ten Noord-Westep van Djokja. De aanvallers werden na een kort, doch hevig vuurge vecht teruggeslagen. Maandag Veiligheidsraad over Berlijnse kwestie De Veiligheidsraad is tegen Maandag bijeengeroepen om een begin te maken met de debatten over de Berlijnse crisis, aldus meldt United Press. Schietende Russen In Berlijn heeft Donderdag een tweetal Russische soldaten, dat per motorfiets de Amerikaanse zone binnenreed, schoten ge lost op een troepje Duitsers. De Ameri kaanse politie kwam tussenbeide en nam het motorrijwiel in beslag, dofih later werd het teruggeven toen de Russen de zaak bleken te willen sussen en hun excuses aanboden. Hogere rantsoenen voor de W est-Berlijners De Amerikaanse commandant in Berlijn, kolonel Frank Howley, heeft verslaggevers medegedeeld, dat de luchtbrug, die nu hon derd dagen oud is, zo effectief is geweest, dat geallieerde deskundigen overwegen deze winter de rantsoenen van de West- Berljjners te verhogen. Een Britse woordvoerder verklaarde, dat sinds het begin der blokkade op 23 Juni, 285.000 ton voedsel en steenkool door Britse en Amerikaanse vliegtuigen in de stad zijn gebracht. Er is een voedselreserve voor 39 dagen. Voor het opbouwen van winterreserves zijn deze maand 70.000 ton steenkool in de stad gebracht, dat is meer dan verbruikt wordt. Generaal Ganeval, de Franse comman dant in Berlijn, verklaarde dat de lucht brug niet aan tijd is gebonden. Hij ver volgde: „Het gebruik van geweld is niet voordelig en ik hoop dat de Sovjets dit langzamerhand zullen gaan inzien. De be volking van Berlijn behoeft niet bang te zijn. Er is tussen~de Westelijke mogend heden geen verschil van mening en het is er ook nooit geweest". Moeso, de in Moskou geoefende leider van de communisten op Javatijdens een kort geleden door hem gehouden radio-recje. Bij de terugkeer van dr. Van Moök In verband met de terugkomst van dr. H. J. van Mook in Indonesië heeft de In- disch-Nederlandse 'Partij te Batavia een brief tot de minister-president W. Drees •gericht, waarin zij onder meer schreef: „Met vreugde hebben velen met ons de terugkomst van de luitenant-gouverneur- generaal in Indonesië op Vrijdagmiddag 24 September begroet en tevens met voldoe ning het bericht vernomen, dat Zijne Excellentie althans voorlopig op zijn hoge en voorlopige post zal blijven. Het bestuur van de Indisch-Nederlandse Partij heeft de besprekingen van het Ne derlandse kabinet en de diverse autori teiten uit Indonesië met grote aandacht gevolgd. Daarbij is aan het licht gekomen, dat de positie van dr. Van Mook door zui ver Nederlandse partij-politieke belangen ernstig wordt bedreigd op een moment, dat alles in het werk moet worden gesteld om het afnemend wederzijds vertrouwen tussen Indonesiërs en Nederlanders weer in een groter vertrouwen te doen overgaan, een vertrouwen, dat de huidige Kroonver- tegenwoordiger in ruime mate bezit". De brief eindigt met een protest tegen deze gang van zaken. Drastische zuivering De Hongaarse Nationale Boerenpartij die deel uitmaakt van de regeringscoalitie, maakt bekend dat als gevolg van een zui veringsactie 10.000 van de 18.000 leden der afdeling Boedapest uit de partij zijn ge stoten. (United Press). CONSUMENTENCREDIET Het Centraal Bureau voor het Consu- mentencredïet vestigt er de aandacht op, dat de nieuwe waardebonnen voor het Consumentencrediet met ingang van van daag geldig zijn. „Aio om controle" in de politieke commissie Trygve Lie wil een UNO-politie Donderdag is in de politieke commissie van de UNO het debat begonnen over de contröle van de atoomenergie. Onderwerp der eerste debatten was'het door de meer derheid van de leden der atoomcommissie en van de Veiligheidsraad aanbevolen con troleplan, dat,in Juni door een Sovjet-veto verworpen is. De Canadese afgevaardigde, generaal McNaughton zeide in een rede, dat de UNO hier een kwestie onder handen heeft, die „een eind aan de beschaving zou kunnen maken." Hij wees op de verhoging van de explosiekracht rvan de atoombom sinds, Hirosjima. De verklaringen van McNaughton lieten de mogelijkheid open, dat Rusland wellicht eveneens in het bezit is van enkele atoom bommen en dat Canada en Engeland, de nauwe medewerkers van de Verenigde Staten bij de ontwikkeling van de atoom splitsing, eveneens enkele bommen in hun bezit zouden hebben. Maar McNaughton, die twee jaar lang een belangrijke rol heeft gespeeld in de debatten in de commissie voor'atoomener gie, liet er geen twijfel over bestaan, dat in kwantiteit en kwaliteit de 'Amerikaanse bommen „de kroon spannen". McNaughton diende een resolutie waarin aan de Algemene Vergadering wordt gevraagd het Amerikaanse plan voor con tröle voor de atoomenergie goed te keuren en er bij alle leden van de verenigde vol ken op aan te dringen het Amerikaanse plan te aanvaarden op basis voor de ont wikkeling van een internationaal controle plan. Daarna viel de Amerikaanse afgevaar digde Warren Austin het Sovjet-plan, om de atoombom buiten de wet te stellen zon der effectieve internationale contröle, aan. Hij zei, dat de slechte vordering bij dit vraagstuk niet de schuld van het Westen maar van Rusland was. Austin zei: „Vrees heeft de hoop vervan gen omdat de Sovjet-Unie blijft aandringen op het plaatsen van haar souvereiriiteit boven de veiligheid en het voortbestaan van allen." De Sovjet-afgevaardigde Wisjinksi vroeg verdaging der vergadering tot heden, om tijd te hebben de Canadese resolutie te be studeren. Aldus werd besloten. UNO-politie. Trygve Lie, de secretaris-generaal van de UNO, heeft Donderdag zijn'plan bekend gemaakt betreffende een UNO-politiemacht van de sterkte van 800 man, die later „met Koning Guslaaf van Zweden is ondanks zijn negentig jaren nog lot opmerkelijke sportieve prestaties in slaat. Zo legde hij begin dezer week tijdens een jachtpartij in Zuid Zweden met twee schoten achter elkaar een tweetal elanden neer die „op topsnelheid" passeerden. De krasse monarch in het jachtterrein, wachtend op nieuwe prooi. verscheidene duizenden manschappen" kan worden uitgebreid. Het corps zou bestaan uit 300 permanent gemobiliseerde leden en 500 reservisten. De laatsten zouden in hun eigen landen blij ven, doch op korte termijn in dienst moe ten kunnen treden. De bewapening zou bestaan uit wapens voor persoonlijke verdediging, zoals revol vers, geweren en lichte automatische wa pens. Het corps zou beschikken over vier pantserwagens, 36 jeeps en aanhangwagens, 36 vrachtwagens en 20 mobiele radio-een heden. Lie verklaarde, dat geen tanks of grote aanvalswapens deel van de uitrusting zul len uitmaken, doch dat een verbindings officier op het hoofdkwartier van de UNO zo nodig de hulp van leden-regeringen zou kunnen inroepen voor de verschaffing van vliegtuigen en schepen. De leden van het corps zouden zoveel mogelijk ongehuwd moeten zijn. Het is van groot belang, aldus Lie, dat op een zo breed mogelijke geografische basis wordt aange worven. Het corps zou slechts tot taak heb- „Jeugdige fascisten" in Boedapest opgehangen In Boedapest zijn Donderdag twee jon gelieden opgehangen wegens het opblazen van een Russisch gedenkteken. Volgens een officiële bekendmaking heb ben Aljos" Stumpf en George Herpenauer, jeugdige fascisten, Vrijdag in het dorp Mor een monument opgeblazendat was opge richt ter herdenking van de Russische ge vallen soldaten. De explosiemiddelen zijn vier jaar geleden door het Duitse leger achtergelaten. Het tweetal werd Donderdag veroordeeld Hel woord is aan...„ Wilhelm B u s c h: Maar zie, gelijk het meestal doet, 't komt anders uit dan men ver moedt. en meteen opgehangen. Een andere be klaagde kreeg levenslange gevangenisstraf en een vierde kreeg tien jaar. De beklaag den hebben bekend ook nog andere terreur daden te hebben willen uitvoeren, zoals moorden op coifimunistische leiders. (United Press). „Niemand heeft op zo intensieve wijze de Duitsers geholpen" De procureur-fiscaal bij het Bijzondere Gerechtshof in Den Haag, mr. r. S. de Gruyter, heeft Donderdag de doodstraf ge- eist tegen de beide Haagse politiemannen L. Poos en M. Slagter, die tijdens de bezet ting voor de Duitsers hebben gewerkt. „Er zijn er geen", aldus mr. De Gruyter, „die de Duitsers op zulk een effectieve wijze en 111 zulk een grote omvang hulp hebben ver leend als deze verdachten. Het dossier, waarin een ontstellend aantal feiten is ver werkt, is waarschijnlijk het grootste, dat door een bijzonder gerechtshof in behan deling is genomen". De behandeling van deze zaak, welke vier dagen in beslag nam, begon met een compliment van de president aan de ver dedigster, mej. mr. I. Boon, die- op korte terifiijn de verdediging op zich heeft willen nemen, nadat mr. J. E. van der Starf», zon der het Hof in te lichten, de verdediging had neergelegd. De president verklaarde, een klacht tegen mr. Van der Starp te zul- In het gebouw van het Rode Kruis te Amster dam zijn gistermiddag onderscheidingen uit gereikt. Prs. Mastenbroek, hoofd van de moc- aenneïkcentrale, ontvangt boor zijn moedig optreden tijdens de brand in het koelhuis Amerika te Amsterdam het Kruis van Ver- VY \JL V XJ.V. U Y-JI "Yin OJYYIIV.1 YYI. IC.C.IX 11YM ben 'waarnemers van de UNO te bescher- dienste uit handen van baron Van Tut/U 1 men en „geneutraliseerde .doelen te be waken." Het voorstel van Lie zal worden bespro ken door de politieke commissie. Serooskerken. Aan drs Mastenbroeks leiding bij het reddingswerk tijdens genoemde brand was het te danken dat waardevolle hoeveelheden bloedplasma en moedermelk behouden bleven. „Het land is ten zeerste verbaasd over de Rusland en de naburen" campagne van United Press meldt uit Belgrado: Don derdag heeft de regering van Joegoslavië een verklaring afgelegd lil het parlement, waarin zij openlijk uitdrukking gaf aan haar onafhankelijke politiek ten opzichte van Rusland en de Cominform-Ianden. Deze verklaring was vervat in een door de vice-premier Neskowitsj voor het vol tallige parlement voorgelezen bekendma king, waarin de regering volledige instem ming betuigde met een resolutie, die zestig parlementsleden hadden ingediend en die voor Joegoslavië volledige onafhankelijk heid eiste. De resolutie, die werd voorgelezen dooi de Servische afgevaardigde Stambolitsj, veroordeelde de Sovjet-Unie en de Com- inform wegens de gevoerde campagne tegen Joegoslavië en bevestigde het ver trouwen van Joegoslavië in de politiek van onafhankelijkheid, welke door Tito wordt gevoerd. Stambolitsj werd herhaaldelijk door luide bijvalsbetuigingen gedwongen zijn voorlezing te onderbreken. De reso lutie werd tenslotte met algemene stemmen aangenomen. Alle afgevaardigden begroetten het aan nemen van de resolutie met groot enthou siasme dat tot uitdrukking kwam in lang durig „Leve Tito"-geroep en rhythmisch applaus van de 500 afgevaardigden en ruim honderd personen op de publieke tribune. De resolutie is het eerste officiële blijk van Joegoslavië's houding jegens de Com- inform en geeft voor het eerst uitdrukking aan de Joegoslavische mening dat Rusland betrokken is bij de campagne van de Cominform tegen Joegoslavië. Stambolitsj herinnerde aan het Russische aandeel in de campagne tegen Joegoslavië met de volgende woorden: „Met betrekking tot de correcte houding van Joegoslavië jegens de Cominform-Ianden en Rusland is Joegoslavië ten zeerste verbaasd over de campagne die door de buurstaten en zelfs door Rusland in de laatste drie maanden is gevoerd". In de resolutie werd het volledig ver trouwen uitgesproken in de politiek zoals die tot dusverre door de Joegoslavische regering is gevoerd. Stambolitsj eindigde zijn voorlezing van de resolutie met de volgende woorden: „Het parlement van Joegoslavië wijst als onmogelijk de scheiding van partijleider- schap en regering van de hand en be schouwt de aanvallen op de communisti sche partij als aanvallen op de regering en haar buitenlandse politiek. Het parle ment wijst eveneens af de aanvallen op vier leden van de regering, Tito, Ranko- witsj, Djilas en Kar del j, omdat de regering evenzeer een geheel is als de communisti sche partij". (United Press) Militair hulpprogram voor West-Europa Te Washington wordt vernomen, dat de Verenigde Staten en Canada reeds infor meel hun goedkeuring hebben gehecht aan de benoeming van veldmaarschalk Mont gomery tofc voorzitter van de verdedigings- raad der West-Europese Unie. Als deel van zijn bijdrage tot het gemeen schappelijke verdedigingsplan wordt be oogd dat Engeland vele van de wapens zal fabriceren, vooral vliegtuigen, die de con tinentale mogendheden behoeven om haar verdediging zo spoedig mogelijk op peil te brengen. Dit is een van de redenen, zo meldt een correspondent van Reuter, dat Engeland vrij grote hoeveelheden staal en alumi nium kan verwachten op grond van het program voor militaire hulp, dat in Januari aan het Amerikaanse Congres zal worden voorgelegd. Gezaghebbende kringen te Washington verklaren, dat het program zal voorzien in de onmiddellijke verscheping van Ameri kaanse wapens en tanks uit de overtollige legervoorraden naar Europa, alsmede grondstoffen voor de wapenfabricage in West-Europa. Politieke deskundigen te Washington voorspellen, dat het militaire hulpprogram niet gemakkelijk door het Congres zal wor den goedgekeurd. Men heeft hier vooral op het oog de mogelijkheid dat Frankrijk com munistisch zou worden en de kans, dat de Amerikaanse wapens in Europa in handen van een eventuële aanvaller zouden vallen. len indienen bij de Raad van Toezicht en Discipline van de Orde van Advocaten. Er waren in deze zaak niet minder dan 64 getuigen opgeroepen, waarvan 19 door de verdediging. Eén der eersten, die ge hoord werd, was generaal Jhr. Röell, die in Juni 1940 de grondslag legde voor de ondergrondse organisatie, \yelke later als de Ordedienst bekend werd. Door zich als illegale werkers voor te doen, waren de verdachten in deze organisatie doorge drongen, hetgeen de arrestatie van ruim negentig personen ten gevolge had. De meesten werden gefusilleerd. Ruim een uur vergde het voorlezen van verklaringen, afgelegd door vaders, moe ders, weduwen, verloofden en vrienden van de velen, die het leven lieten nadat zij door de verdachten in de val gelokt wa ren. Poos en Slagter konden niet ontkennen aan al deze arrestaties te hebben medege werkt, maar beweerden, ook velen te heb ben laten lopen en zelfs mensen te hebben gewaarschuwd die zij moesten arresteren. Dat zij hun slachtoffers mishandeld had den, ontkenden zij ten sterkste. Enige getuigen legden verklaringen af over de wijze waarop zij in de val gelopen waren, toen zij in 1942 met een vissersvaar tuig naar Engeland wilden gaan. Toen zij aan boord kwamen, werden zij door de verdachten, die zich enigszins vermomd hadden, gearresteerd. „Englandspiel". De verdachten zijn ook betrokken geweest bij het „Englandspiel", namelijk als leden van' een „ontvangstcomité" dat Nederlan ders, die uit Engeland kwamen en hier met een valscherm uit een vliegtuig werden neergelaten, arresteerde. Door zijn „Eng landspiel" was Schreieder, die ook in deze zaak als getuige werd gehoord, van hun komst op de hoogte. „Ik stelde hun mede werking op hoge prijs" verklaarde Schreie der,' „zij hebben een zeer bijzondere Duitse onderscheiding gekregen en zijn zelfs aan Himmler voorgesteld." Het zijn ook Poos en Slagter geweest, die de Zandvoortse drukker W. Gertenbach hebben gearresteerd. Door de arrestatie van enige leden van de „Parool-groep", die door verraad in handen vielen van de S.D., toen zij in Scheveningen scheep naar En geland wilden gaan, kreeg de S.D. een papier in handen, waaruit bleek, dat de heer F. Goedhai-t in de illegaliteit werkte onder de naam Den Hartogh. Poos en Slag ter zijn toen naar Gertenbach in Zandvoort gegaan en hebben gezegd, dat zij van Den Hartogh kwamen om exemplaren van het illegale „Parool" te halen. De drukker en twee leden van zijn personeel liepen op deze wijze in de val. Ook in vele andere plaatsen hebben de verdachten een rol gespeeld bij het arreste ren van illegale werkers. Slagter was bo vendien leider van een „Sonderkommando", dat bezitters van valse persoonsbewijzen moest aanhouden. Bij het fusilleren van 120 Nederlanders bij de „Woeste Hoeve", na de aanslag op Rauter, heeft Slagter de namen der slachtoffers voorgelezen. „Als ik ge weigerd had, was ik zelf doodgeschoten" beweerde hij. Requisitoir. In zijn requisitoir zeide de procureur fiscaal, dat verdachten onvëx'vangbnre krachten voor de Duitsers zijn geweest. Zij hebben hun taak met de grootste ijver en toewijding vervuld en waren er steeds op uit, zo snel mogelijk promotie te maken. Zij deden zulk „verdienstelijk" werk, dat de Duitsers geen afstand -van hen wilden en ook niet konden doen, omdat zij in te Vfeel geheimen waren ingewijd. De gevol gen van hun handelingen zijn verschrik kelijk geweest; uit zuiver eigenbelang heb- - ben zij het leven van ongeveer 200 strijders voor de goede zaak op het spel gezet. Bo vendien hebben tallozen door hun toedoen in Duitse concentratiekampen' de grootste ellende moeten doormaken. „Voor dit alles past slechts de zwaarste straf", zo besloot mr. De Gruyter. De raadsvrouwe, mej. mr. I. Boon, ging uitvoerig de levensloop der beide verdach ten na, die, naar zij verklaarde, in meer dan honderd gevallen hulp aan gearres teerden hadden verleend. Zij verzocht rekening te houden met de omstandigheid, dat tijdens de bezetting vele politiemannen door de houding van hun chefs in grote moeilijkheden zijn geraakt en zich met enig recht kunnen beroepen de morele mede schuld van hun superieuren. Zij verzocht de verdgchten niet door de doodstraf te laten boeten voor hun daden. Op 14 October zal het Hof uitspraak doen. VERANDERLIJKE BEWOLKING Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrijdag avond tot Zaterdagavond: Voor het Noordwestelijk gedeelte van het land: Overwegend droog weer met veranderlijke 'bewolking en plaatselijk ochtendmist. Ongeveer dezelfde tempe ratuur als vandaag. Zwakke tot matige wind tussen West en Zuid. Voor hét overige gedeelte van het land: Droog weer met veranderlijke bewol king en plaatselijk ochtendmist. Onge veer dezelfde temperatuur als vandaag. Weinig wind. 2 October: Zon op 6.42 uur. onder 18.16 uur Maan op 5.51 uur, onder 18.22 uur A

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1948 | | pagina 1