Lofprijzingen uit zestien monden; Hulde voor de heren Deinum en Schuil maar Sterk verminderde scheepvaart in Haarlem De vrachtauto Dc kleine wereld VRIJDAG I OCTOBER 1948 HAARLEMS DAGBLAD •RECEPTIE IN DE SCHOUWBURG: Wethouder Geluk opende gisteravond de reeks van speciale voorstellingen ter viering van het dertigjarig bestaan van de voor deze gelegenheid in bloemrijk feesttenue gestoken schouwburg met een korte rede voering, waarin hij de aanwezigen herin nerde aan de veelzijdige aanleiding tot vreugde bij dit jubileum. Komende op het chapiter, dat er in Haar lem overigens dringend behoefte aan een tweede theater bestaat, merkte hij geestig op dat het bestuur van de gemeente, als er wederom een stadgenoot zich geroepen mocht voelen om tot oprichting daarvan een royaal bedrag te schenken, gaarne in overweging zou nemen dat te aanvaarden! Spreker richtte, dankbaar voor de be toonde belangstelling, een hartelijk woord van welkom tot de Commissaris van de Koningin in de provincie Utrecht, oud-bur gemeester M. A. Reinalda, die destijds deel uitmaakte van de eerste raad van beheer en als zodanig het toneelleven hier ter stede op de voet heeft gevolgd. Het regende waardering. Na de pauze, die op de voorstelling van „De held 0*1 de soldaat" door de toneel groep Comedia volgde, kwamen dé geluk wensen, begeleid door steeds meer bloemen en geschenkenin ontvangst genomen door de stralende directeur in het décor van nieuwe gordijnen van alle kanten los. Burgemeester Cremers zocht een „zondebok" om de gevoelens van grote waardering op over te dragen en vond die in de persoon van de heer Deinum. Dank zij diens fijne smaak, diens kennis van het toneel en de macht van diens innemende persoonlijkheid krijgt HaaiAem steeds het beste van het hedendaagse répertoire voor gezet, aldus vatte deze eerste spreker zijn lofprijzing samen. Mr. Hoog, sprekende in zijn kwaliteit van voorzitter van de raad van advies, maakte van het daaraan ver bonden recht gebruik door te zeggen: Ga voort tjiet de tot dusver gevolgde politiek, dan blijft het theater zijn eervolle plaats in het artistieke leven behouden. Nadat de heer Houtman uit Utrecht de gelukwensen van de vereniging van schouwburgdirecties, waarvan de heer Deinum de voortvarende voorzitter is, met een bloemenhulde had bekrachtigd, ont stond er een genoegelijk verschil van me ning tussen diens collega's Bendien uit Am sterdam en Carpentier Alting uit Den Haag over de ouderdom van hun theaters. Overi gens zei de heer Bendien tot zijn Haar lemse vriend: „Wij dragen u zoveel achting toe, omdat u een zakelijke kijk op de din gen weet te paren aan grote kennis en liefde!" Comedianten en onderduikers. Bij afwezigheid van Cor Hermus, die juist één dag te laat in het land terugkeert om getuige van het feest te kunnen zijn, ver tolkte Johan de Meester de dankbaarheid van deijeerste bespeler, door te zeggen, dat alle leden van Comedia altijd blij zijn als de generale repetitie van een nieuw stuk In Haarlem wordt gehouden, al was het slechts omdat men nergens anders zo'n des kundige en toegewijde staf van technisch personeel aantreft. Daar was.Jo Sternheim, van het Amsterdamse Toneelgezelschap, het mee eens, al had hij twee aanmerkin gen: „Het toneel is onze werkplaats en de zaal om zo te zeggen onze huiskamer, maar die werkplaats moet nodig worden uitge breid en in de huiskamer zou men best een nieuwe lamp kunnen gebruiken." Deze laatste wéns kan misschien weldra in vervulling gaan, want een vertegen woordiger van alle Haarlemse amateur verenigingen bood een geschenk in couvert met inhoud aan, daarbij de wens te kennen gevend dat dit het begin zou vormen van een fonds tot aankoop van een nieuwe kroon aan de zoldering, hetgeen de heer Deinum beloofde. De tweede enveloppe kwam van mejuffr. Hofstede Crull, namens de commissie voor de schoolvoorstellingen. Jeugd en toneel kunnen niet buiten elkaar, zei deze spreek ster, dankbaar voor de ondervonden actieve medewerking om dit contact te verstevigen. Agenda voor Haarlem VRIJDAG 1 OCTOBER Stadsschouwburg: „Driekoningenavond", 8 uur. Gem. Concertgebouw: „Ereschuld en Dankbaarheid", Indische filmavond, 8 uur. City: „Waterloo-bridge", 18 j., 2, 4.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Prairiehelden", 18 j., 2.30, 7 en 9.14 uur. Frans Hals: „Geheime op dracht". 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Kismet", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Palace: „Joe Brown", alle leeft., 2. 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Vlammen over San Fran cisco", 18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. ZATERDAG 2 OCTOBER Stadsschouwburg: Opera „Madame But terfly". 8 uur. Frans Hals Museum: Sonaten- avond Ans Bouter en Eduard Biele, 8 uur. Kloppersingelkerk: ..Youth for Christ", 8 uur. Frans Hals Museum: Toneelteptoonstelling Uur <tot en met 10 October! - Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen. De toneelschrijver Henk Bakker wenste namens de vereniging „Cremer" een afzon derlijke appel te schillen, omdat de op richter daarvan tevens de eerste directeur van de schouwburg was. Deze spreker, die de inboedel met een salontafel verrijkte, had tevens een slof sigaretten bij zich voor de toneelmeester Voskuilen en diens secon danten, welke hij prees om hun perfecte rolbezetting achter de schermen. „Duistere aangelegenheden" was het on derwerp van een ingewikkelde causerie door de heer Kraneveld van Postaal Ge noegen, die de aanbieding van een zwart achterdoek een welkom geschenk vooraf ging. Namens de toneelrecensenten bood de heer W. van Willige een drietal i ingelijste tekeningen van de hoofdpersonen j uit „Tartuffe" van de hand van Herman j Moerkerk aan. Het personeel van de 1 schouwburg zorgde met portretten van koningin Juliana en prinses Wilhelmina 1 voor nog meer passende wandversiering, De heer Piet Vander onthulde het geheim dat de schouwburg tijdens de oorlog enige onderduikers in verzekerde veiligheid had gesteld. De heer Assmann maakte zich tenslotte tot tolk van de gevoelens van het publiek: J. B. Schuil gehuldigd. „Men zou uit alle vriendelijke woorden kunnen afleiden dat niet de schouwburg, maar ik de jarige was," aldus begon de Uw consumentencrediet is goud waard! Verlang daarom slechts het aller beste, dus voor sterke, degelijke en voor delige schoenen Bata geeft méér waarde! 133 Filialen in Nederland (Adv.) heer Deinum zijn antwoord aan de sprekers. „Doch ik ben helaas de dertig reeds gepas seerd." Het verheugde hem overigens op recht dat het streven om Haarlem op kunst zinnig gebied een stad van de eerste rang te maken gelukkig weerklank heeft gevon den bij het publiek, dat hij tot ernstige volharding in de liefde voor het toneel aanspoorde. Wethouder Geluk had evenwel het laat ste woord en dat gebruikte hij om de heer J. B. Schuil schrijver, acteur en criticus te huldigen. Deze is namelijk reeds se dert de oprichting van het theater lid van de raad van beheer of hoe deze commissie later ook geheten heeft. Het jubileum van de schouwburg is dus ook het zijne. Als beloning voor de vele uit liefde voor het toneel bewezen diensten, werd de heer Schuil onderscheiden met het zilveren in signe, waarvan hij /iu de vijfde drager is. Doch dit geschiedde tijdens de receptie in de grote foyer die in een bijzonder aan gename stemming tot ver na middernacht voortduurde. Zo lang bleef de stroom van gelukwensen aanhouden. Toneelmeester II. C. Voskuilen wenst, na de aanbieding van het geschenk door het technisch personeelde directeur van de Stadsschouwburg, de lieer Herman Deinum, geluk met het dertigjarig bestaan van het theater De pantomime keert terug op het Nederlands Toneel Wie vergetenwas, hoe het in een pan tomime nu eigenlijk toegaat, heeft dank zij de film „Les enfants du Paradis" zijn ge heugen kunnen -opfrissen. Het is al meer dan twintig jaar geleden dat in ons land voor het laatst gebarenspelen werden ver toond oudere lezers hebben misschien de opvoeringen door Marie van Westerhoven Anna Sablairolles nog wel gezien. De altijd door zijn fijne smaak geleide caba retier Wim Sonneveld acht thans echter, gesterkt door het Franse voorbeeld, de tijd gekomen om te pogen het al te lang mis kende mimodrama ook hier in ere te her stellen. In samenwerking met Georgette Hagedoorn en Cruys Voorbergh, met Hetty Blok en Lia Dorana bereidt hij daartoe een speciaal programma voor, onder leiding van Marcel Marceau, die in de bovengenoemde film de rol van Harlekijn vervulde. Dezer dagen heeft Marcel Marceau in Amsterdam een demonstratie van zijn bijna vergeten kunst gegeven. Deze pantomime speler won verleden jaar de staatsprijs, in gesteld ter nagedachtenis van Jean Gas- pard Deburau, de grootste der Pierrots, die meer dan honderd jaar geleden met zijn mimes geheel Parijs veroverde en de ach ting van zulke romantische dichters als Théophile Gautier en Victor Hugo door zijn optreden in een obscuur theater voor koord dansers en worstelaars, waar de onderlaag der maatschappij dag aan dag in de enge lenbak samenstroomde. Deze vereniging van uiterstgn bewijst toch wel dat de stomme comedie berust op de uitbeelding van het elementaire in de mens. Marcel Marceau ontleende zijn virtuose gebarentaal aan het circus en aan het mu seum voor beeldende kunst, aan de zwij gende film en aan het ballet. De moeilijke techniek van de gestyleerde overdrijving van het doen en laten van normale wezens in het dagelijks leven is bij hem tot een tweede natuur geworden. Zijn burleske personage Bip dichterlijk ingesteld tegenover de realiteit, maar on herroepelijk tot caricatuur gedoemd bij iedere poging tot ontvluchting daaruit wekt lachlust met een droefgeestige na smaak op. Hij heeft daartoe geen woorden nodig, verwerpt zelfs het gebruik daarvan, want de taal van het lichaam is ondubbel zinnig. De toeschouwer wordt geconfron teerd met een groteske vertekening van zijn eiken spiegelbeeld. Daarom zullen er altijd mensen zijn, die niet van de pantomime kunnen houden, namelijk degenen die er bezwaar tegen hebben dat personen van hun omgeving de clown uithangen. Jean Louis Barrault noemt nog een tweede categorie van tegen standers: de luien van geest, die de stilte niet kunnen verdragen en hun verbeel dingskracht niet meer willen inspannen dan strikt noodzakelijk is. Doch allen, die zich verheugen in het bezit van gevoel voor waarachtige humor, zullen de herleving van deze expressievorm van harte toe juichen. De artistieke integriteit van Wim Sonne veld zal ons behoeden voor zulke extrava ganties naar het platkomieke, waaraan de pantomime een halve eeuw geleden te gronde ging. Titels als „De drie gebochel den van Bagdad" zullen op zijn affiches wel niet voorkomen Wel zal hij zich voor lopig beperken tot het door eeuwenoude conventies bepaalde genre van Pierrot en Colombine, maar met een typisch nationale inslag. DAVID KONING. Jubilerend weeshuis voerde een feestspel op Donderdagavond waren de regenten, het personeel en de wezen van het 550-jarige Gereformeerd oi Burgerweeshuis in de Leeuwerik vlak bij de plaats, waar net oudste weeshuis stond „onder ons", zoals de voorzitter van het regentschap, dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk het in een gezellig speech je noemde. Er waren ook heel wat oud-wezen in de zaal, het geen baron de Vos van Steenwijk een be wijs achtte, dat zijn voorgangers het nog zo slecht niet hadden gedaan en hij hoopte dat bij het 600-jarig bestaan de pupillen van thans in even grote getale bij de vie ring zouden" opkomen. Daarna begon de opvoering van het feestspel „Taal der eeuwen" in eendrach tige samenwerking van regenten, personeel en wezen. In zes taferelen werden enige bewogen episoden uit het- leven van het huis ver beeld. De dreigende wegvoei-ing van 150 jongens naar Veenhuizen in 1825, de con trasten tussen de opvoeders-met-roe-en- bullepees en hen die humanere methoden voorstonden in de zeventiende eeuw, de hongersnood tijdens het beleg en tenslotte in een groots opgezette scène de schenking door Ridder Cuser in 1394 van zijn huis en landerijen aan de stad Haar lem tot een veilig huis voor de verlaten kinderen. Het geheel werd omlijst door een inleidend en afsluitend toneel, waarin op gelukkige wijze het contact met het heden gesymboliseerd werd, een heden, dat tot taak heeft de draad, eens door Rid der Cuser uit erbarmen met de vereen zaamde kinderen begonnen, verder te spin nen, Zowel oud als jong hebben zich met deze historische kaleidoscoop terecht kostelijk vermaakt en zij hebben de diepere zin er van niet kunnen misverstaan. Want het ware te wensen dat vele amateurtonelisten een voorbeeld namen aan de goede smaak en de liefde waarmee deze gelegenheids acteurs hun feestspel op de planken brach ten. Vooral het aandeel dat de weeshuis- ieugd was toebedeeld blonk uit door zijn frisheid. Geen heilige boontjes, maar meis jes en jongens zonder verdoezeling van hun feilen en gebreken. Daarbij was telkeiffc voor een zinrijke muzikale afsluiting der taferelen gezorgd en voor de costumering kon men niets dan lof hebben. Baron de Vos van Steenwijk zei in zijn openingswoord, dat deze bijeenkomst als een hoogtepunt in de feestviering was te beschouwen. Dit spel is dat inderdaad ge worden, omdat het zo onmiskenbaar ge dragen werd door de gedachte der dienen de liefde van hen die over h»t Gerefor meerd of Burgerweeshuis zijn gpsteld. In de tè Utrecht gehouden algemene vergadering van de Nederlandse Vereniging voor de Volkszang is tot erelid benoemd Tj. Franken te Haarlem. is de grote concurrent gebleken Vroeger had Haarlem een bloeiend scheepvaartverkeer. In het Spaarne en ook zelfs op enkele punten aan kleinere water wegen heerste een levendige bedrijvigheid. Schepen voeren af en aan, en ook het laden en lossen gaf veel drukte. De stoom vaartmaatschappij W. Bus voer met meer dan 20 stoomboten op Amsterdam, Utrecht. Leiden, Gouda en Rotterdam. Daarnaast bestonden nog verscheidene andere»beurt- vaarten. Nu is daarvan niet heel veel meer over. Dat de scheepvaart in onze wateren sterk is afgenomen blijkt ook wel uit de Statis tische Gegevens der gemeente Haarlem. In de eerste, zes maanden van 1948 heb ben in Haarlem gelost of geladen 2839 sche pen met een tonneninhoud van 220.531. Voor dezelfde maanden van 1938 waren de cijfers 3899 schepen en 279.096 ton. De behoefte der Haarlemmers is in die 10 jaar natuurlijk niet verminderd, de ver klaring is dat veel nu vervoerd wordt per as. Vroeger werd eèn zeer groot gedeelte van de goederen per schip vervoerd. In de tijd dat er veel huizen gebouwd werden was de kade van het Noorder Buiten Spaar ne geregeld in beslag genomen door de schepen, die daar de enorme hoeveelheden bouwmaterialen losten. Nu wordt er helaas! veel minder gebouwd en eéh groot percentage der materialen wordt nog per as vervoerd. De auto's halen de stenen en dakpannen aan de fabrieken en rijden daarmee tot op de plek waar die materialen verwerkt worden. Met hout gaat het in veel gevallen evenzo. Anders moeten de schepen aan de fabrieken eerst geladen worden en dan moeten de materialen in Haarlem ge lost en weer geladen worden in auto of vrachtwagen. In veel gevallen is daarom transport alleen per auto voordeliger. Toen er nog veel turf 'gestookt werd. waren er speciale turfschepen die geregeld tussen Haarlem en de veenstreken voeren. De naam Turfmarkt herinnert daaraan nog. De Houtmarkt dankt haar naam aan de aanvoer van hout per schip. Opmerkelijk is dat het aantal schepen dat alleen door Haarlem (het Spaarne) vaart dus zonder laden of lossen sinds 1938 is toegenomen. In de eerste zes maan den van 1948 waren dit 5408 schepen met 395.778 ton en in diezelfde maanden van 1938 slechts 2266 schepen en 140.433 ton. Die toeneming dankt'Haarlem aan het feit, dat de havengelden voor doorvarende sche pen van 4 tot 3 cent per ton zijn verlaagd. Het blijkt dat vele schippers liever over Haarlem dan Amsterdam hun route kiezen. Toneel „De held en de soldaat" vrij naar G. B. Shaw Comedia zette gisteravond het jubileum programma van de schouwburg in met een bruisende opvoering van de amusante per siflage „De held en de soldaat" van George Bernard Shaw, die een bezoek aan het theater inderdaad tot een echt feestelijke gebeurtenis maakte. Dat was een goed begin! Deze anti-romantische comedie, welke in de laatste vier decennia onder verschil lende namen reeds door menig gezelschap in den lande werd opgevoerd, is door Shaw bedoeld als een scherpe hekeling van de op valse gevoelens drijvende ado ratie van dubieuze oorlogshelden. Hij schreef in 1927 aan Alfred Suto, dat het stuk pas succes begon te oogsten na de wereldoorlog de eerste voorstellingen werden gegeven in 1894 toen het publiek het harde soldatenleven van wat naderbij had leren kennen en eindelijk inzag, dat dit een klassiek blijspel was en niet een operette zonder muziek. Eerst na de aan raking met de werkelijkheid begreep men de belachelijkheid van voze dweepzucht. Inmiddels leven wij twintig jaar later. Er is niemand meer die in ernst zal den ken aan verheerlijking van gewapende conflicten als zodanig of aan de deelnemers daaraan. Maar is dit stuk daarom ver ouderd? Geenszins. De manier waarop Shaw het humorloze kwazi-idealisme van de aan bidders der sentimentele grootspraak in contrast brengt met de nuchtere werke lijkheidszin, houdt mede door de vernuf tige uitwerking van deze tegenstelling het publiek met het grootste gemak een gehele avond allerplezierigst bezig. Johan de Meester heeft deze comedie als een klucht opgevat mèt muziek zelfs, die overigens beter achterwege gelaten kan worden om alle banden met de actuali teit te verbreken. Maar nodig was dat niet. Het stuk is boordevol op het beginsel van de verrassende anti-climax gebouwde handeling en de dialogen eijn nog even levenslustig als vijftig jaar geleden. Door een teveel aan komische charge zijn de verhoudingen, tot schade aan de moraal, wat al te scheef getrokken. Maar als men zich eenmaal verenigd heeft met deze zienswijze van de regis seur hetgeen heus niet zo moeilijk is wat kan men dan genieten van deze leuke vertoning. Er zijn twee uitstekende vrou wenrollen: van Ank van der Moer en tan Lous Hensen. De eerste voortdurend char mant in haar dwaze gevoelsoverdrijving, de andere laaiend van felle levensdrang. Guus Hermus kon al zijn negingen tot ko mische typering uitvieren, nu hij de vrij heid had zijn officier, volkomen in strijd met de aanwijzingen aan Shaw, als een operette-figuur voor te stellen. Hij doet dat kosteRjk. De laconieke onbeschaamd- -heden, die Han Bentz van den Berg zich als de beroepssoldaat mag verdorloven. worden getemperd door een humoristisch accent, dat "aan deze rol een bijzonder markant karakter verleent. Jopie Tour- niaire, Jules Verstraete en John Soer dragen het hunne bij tot vervolmaking van het genoegen, dat men aan deze voor stelling vrij naar G. B. Shaw be leeft. Décors en costuums zijn af. DAVID KONING Coupeuse verkocht goed van een ander Een in het Huis van Bewaring te Amster dam verblijvende zes en twintig jarige cou peuse heeft aan de Haarlemse recherche bekend, dat zij een van een vriendin geleen de japon verkocht had voor f 7,50 aan een Haarlemse koopvrouw. De japon is in beslag genomen. Tegen deze is proces-verbaal op gemaakt wegens schuldheling en wegens het niet inschrijven van de koop in het koop- mansregister. Voorts is gebleken, dat de coupeuse enige tijd geleden twee lappen japonstof, welke zij had gekregen, om er een japon van te vervaardigen, voor f7,50 had verhecht. Deze lappen zijn eveneens in beslag 1 genomen. Maar die geringe toeneming heeft het scheepvaartverkeer in Haarlem toch niet kunnen redden. De sterke achteruitgang springt trouwens pas in 't oog als wij bij de vergelijking verder teruggaan dan 1938. De Statistische Gegevens lopen terug tot 1926. Toen losten of laadden er in Haarlem 12312 schepen en voeren hier door 15684 schepen. In het geheel dus 27996 schepen. Nu is het totaal voor de eerste zes maan den van 1948 8247 schepen, wat over een vol jaar berekend niet meer dan 16.500 wordt. Een vermindering dus van 12000 sche pen! Maar. nog sterker spreekt de vermin dering als wij bedenken dat in 1926 in Haarlem 12.312 schepen laadden of losten. Voor het eerste half jaar van 1948 is dit slechts 2839! Muziek Kinderkoor „Inter Nos" Jan Booda heeft zijn kinderkoor niet veel rust gegund na de vermoeiende con certreis naar Zwitserland, waaraan na tuurlijk een intensieve voorbereiding was voorafgegaan want alweer moest voor het concert dat Donderdagavond in de Grote Kerk gegeven werd, de uitgebreide De Ruyter-cantate worden opgewarmd en voorts moesten ook nog de Kroningslie deren van Philip Loots worden ingestu deerd. Ondertussen, hel is niet de slechtste methode om een koor fit te houden! En fit was „Inter Nos" buiten kijf. Er werd doorlopend fris, zuiver en vlot gezongen: slechts de gebruikelijke on zekerheid op die éne toon in het slotlied van de Kroningscyclus, waar de dirigent ik ben er zeker van uit den treure op gehamerd heeft, gaf een moment van twijfel. Booda heeft er goed aan gedaan deze fraaie Wilhelmina-liederen nog eens te laten klinken op dit kerkconcert. We hebben ze tijdens de jubileumfeesten jam mer genoeg niet gehoord, hoewel we, helaas, nog al wat onbeduidends voor lief hebben moeten nemen. Men begrijpt soms niet hoe het beste voorbijgegaan wordt, en prullewerk van de ergste soort de eer geniet, uitgevoerd te worden. Het is jammer dat deze gezonde feest liederen van Loots wegens de troons afstand van Koningin Wilhelmina nu eigenlijk hun taak hebben vervuld. Muzi kaal blijven zij in hun genre merkwaardig. Waar is de componist die ons een derge lijke Julianaliederenreeks schenkt? De De Ruyter-cantate is, wat de muzikale structuur aangaat, een vrij onbeduidend stuk. Maar dat neemt niet weg dat er een paar mooie melodieën in zitten vooral het koor „met moed en volharding" en daar drijft het op, alsmede op de partij van de jeugdige Michiel, toen hij nog zeeldraaier was. Die partij, gezongen door een ljnaap uit het koor, blijft altijd een attractie en een succes. Ook ditmaal, en welverdiend! Mevrouw Ans Stroïnk en Herman Hülsmann vertolkten met glans de overige solopartijen. De eerste maakte als soliste bovendien indruk met het mooie lied Avond van Lodewijk Mortelmans, en de tweede met In 't Woud van Loots. Jan Booda verzorgde zelf de klavier partijen. Hij moet zijn koor wel goed on der de duim hebben, om met goed gevolg de functies van dirigent en begeleider te kunnen combineren. JOS. DE KLERK. Dubbelmannenkwartet „Inter Nos" Eén dezer dagen herdacht het dubbelman nenkwartet „Inter Nos", onder leiding van de heer Nico Hoogerwerf. zijn 30-jarig be staan. In verband hiermede zal in Januari 1949 een jubileumconcert worden gegeven, waaraan mevrouw Jo Vincent, sopraan en mej. Frieda Hoogerwerf, piano, zullen mede werken. Dit plastiekje can prinses Elisabeth en haar rijpaard „Tommy" is vervaardigd op wens van de Koningin van Engeland. Het is in porcelein uitgevoerd in een serie van 100 stuks en „alleen voor export" bestemd. Zij zullen verkocht worden voor ongeveer f 1000,— per stuk Sexuele voorlichting De directeur van de Gemeentelijke Genees kundige en Gezondheidsdienst deelt ons mede. dat vanwege de Commissie voor de Geestelijke Volksgezondheid zich een aantal artsen bereid verklaard heeft voordrachten te houden over sexuele voorlichting, aange zien hierover grote misverstanden en con flicten bestaan, die aanleiding kunnen geven tot het ontstaan van zenuwstoornissen, enz. Het is de bedoeling deze voordrachten te houden op ouderavonden van scholen voor L. O. en voor de rijpere jeugd der middelbare scholen. Hulde „Mijn hut is de uwe; beschik over mijn bezittingen naar believen," zo zegt de Be douin ergens in Afrika tegen de vreemd» gast, die vermoeid en hongerig met het dalen van de zon in het tentenkamp een onderdak zoekt. Dat schijnt daar zo dc ge woonte te zijn; ik heb dat eens geschreven gekregen door een kennis die het zelf had ondervonden. Misschien is het een beetje overdreven, maar het is toch een schone gedachte, dat er op deze kleine wereld gastvrije deuren openstaan voor wie er binnen willen vallen met hun avondlijk verlangen naar rust en de veilige gezellig heid van vier muren en een dak. Die kleine wereld van vandaag dat kleine bolletje in de oneindigheid moet van oen afstand bezien wel dagelijks ongast vrijer lijken. Ge zoudt van de maan af eens door een kijker moeten turen: ijzeren gor dijnen. Westwallen en Oostwallen, hekken en prikkeldraad, borden met verboden dit en verboden dat, soldaten met blinkende bajonetten langs een grens, nijdige mensen die tegen elkaar grommen over schuttingen en heitjes. „Uw kippen vliegen gedurig in mijn tuin tje" en „Uw hond doet op mijn stoep" en „Uw antwoordnota is onbevredigend" en „houdt uw kinderen uit mijn gangetje." Zo gaat dat. Zo wemelt en roezemoest de wereld van boze gezichten en scherpe woorden. Zo zitten we op dat kleine bol letje onze poortjes en deurtjes toe te hou den en te grauwen en te snauwen tegen wie durft te kijken naar een korrel grond die wij veroverd hebben. Dat is allemaal te zien door die kijker op de maan. En daarom is het een schone ge dachte van die Bedoum met zijn tent. Kom er in, zegt hij in het Bedouins, hij schikt een eind op en klapt in zijn handen dat er een kussen bijgebracht moet worden. Zo is de Bedouinse wijs. Maar ge hoeft daarvoor niet naar Afrika te gaan. Bedouins zijn er overal op de wereld. Misschien is uw buur man er een, misschien zyt ge e* zelf een. Want om uw tent open te zetten voor wie haar als een toevlucht beschouwt behoeft ge niet met een kaftan om ergens aan de Sahara te zitten huizen. Ge behoeft er al leen maar een groot hart voor te hebben. Een hart, dat even groot is als dat van de vrolijke zwerver, die de wereld als zijn tuin beschouwt en er op uit getrokken is omdat hij zich veilig voelt tussen zijn broers en zusters de mensen, die hij in de morgen groet met een zwaai van zijn.hoed, die hij in de middag op een lustig lied vergast en met wie hij des avonds een stuk brood hoopt te delen. De zwerver dat is een antiquiteit ge worden. Die komt men vandaag den dag niet veel meer tegen. Daar is de wereld om zo te zeggen wat te klein en te druk voor geworden. Maar ze zijn er nog. Zij laten dat niet meer zo openlijk merken zij hebben zich gemoderniseerd. Zij lopen niet meer langs de landwegen, zij dragen geen geruite bundel meer aan een stok over de schouder. Maar zij hebben nog hun kinderlijke, grote hart dat argeloos en vrolijk vertrouwt op de schoonste deugd der mensen. Die deugd, die zeggen doet: Kom erin, vriehd. Of: wat kan ik voor u doen? Of: als uw kippen graag in mijn tuin scharre len, laat ze scharrelen. Of: Uw kinderen vinden mijn gangetje gezelliger dan het uwe, dus laat ze in het mijne. Of: laten wij proberen om uit te vissen waarom wij ruzie hebben, dan blijkt misschien dat we 'f ons maar hebben verbeeld. Of: Uw hond heeft zich in de stoep vergist, ik zal er een blik en veger bij halen. Dat is de schoonste deugd. Zij zou sol daten en ijzeren gordijnen kunnen doen verdwijnen, zij zou het leven op een kleine wereld minder ingewikkeld en minder ge vaarlijk kunnen maken. Als ik ooit in Afrika kom. koop ik in de bloemenwinkel aan het Saharaplein een geurig boeket voor de tien vrouwen van de Bedouin. Hier, daar moet ge maar samen van doen. Het is een hulde aan uw open deur en aan uw open hart. L. Voor U goed nieuws L&cst onze advertentie in dit blad. Voor Uw verhuizingen dus naar: F. DAMIAANS ZN. ZIJLVEST 41, HAARLEM TEL. 12456 (Adv.) Gas en electricifeit te Haarlem Toeneming vastrecht-gebruikers De statistiek van het aantal gas- en elec- triciteitsgebruikers te Haarlem demon streert de woningnood die er In Haarlem is. Op 1 Januari 1940, dus even voor de oor log. waren er 38119 woningen, tegen 38296 op 1 Juli 1948. Een vermeerdering van slechts 177, welk aantal voornamelijk nog in de loop van 1940 gebouwd is. Het opmerkelijke is intussen dat het aantal aansluitingen op gas en electriciteit in die jaren in veel sterker mate gestegen is. Voor gas zijn de cüfers 1940' 34658 cn 1948: 38333; voor electriciteit 1940: 37.777 11 1948: 41103. Zeer veel gezinnen die sa- nenwonen hebben afzonderlijke meters, vaarmee althans één der vele bronnen van ngenoegen vermeden wordt. Interessant is na te. gaan hoe het sinds iet uitbreken van de oorlog gegaan is met Ie aansluitingen op het vastrecht- of huis- ïoudtarief. In 1940 waren er voor gas 7803 en voor electriciteit 14403. Nu zijn er voor gas 11713 en voor electriciteit 15.549. Daaruit blijkt dat de stijging bij het gas het groot ste is. In de oorlogsjaren is, tengevolge van de rantsoenering, het aantal vastrechtgebrui kers tijdelijk sterk verminderd. Dat tarief, dat alleen voordelen biedt bij een vrij groot gebruik, had in die tijd voor velen de aantrekkelijkheid verloren. Nu er weer wat meer verbruikt wordt, komen er weer veel aanvragen voor dit tarief. In het tijd vak van 1 October 1947 tot 1 Juli 1948 ver meerderde het aantal voor gas met 1436 en voor electriciteit met 2030. Hoe meer het verbruik opgevoerd kan worden hoe groter het aantal vastrechtaansluitingen wordt. Bij het gas zijn 21831 muntmeterinstalla ties in gebruik en bij de electriciteit 8081. Op de laatste dag van de tentoonstelling „De Nederlandse Vrouw 1898—1 943" passeer* de de 200 000ste bewk^te: de ha een gedenkbqek. een strijkijzer en een kalen der ten geschenke kreeg.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1948 | | pagina 5