Gedenkteken voor de Joodse doden zonder graf
tijdens eenvoudige plechtigheid onthuld
Kort en Bondig j
Overtuigende zege
van de H.RJ.V.
De kleine
wereld
MODERNE AUTOBEDRIJVEN
MAANDAG 4 OCTOBER 1948
HAARLEMS DAGBLAD
Zondagmorgen, op de laatste dag van
het Joodse jaar 5708, werd in tegenwoor
digheid van de Commissaris der Koningin
j in de provincie Noordholland dr. J. E. ba
ron de Vos van Steenwijk, de burgemees
ter van Haarlem mr. P. O. F. M. Cremers,
twee Haarlemse wethouders de heren A.
J. M. Angenent en mr. A. F. H. Schreurs,
de gemeentesecretaris mr. Th. A. Wesstra,
de burgemeester van Haarlemmerliede en
Spaarnwoude mr. Simons, de opper
rabbijn van de Portugees-Joodse gemeente
S. Rodrigues de Pereira, tal van hoog
waardigheidsbekleders in het Joodse leven
en vele vertegenwoordigers van organisa
ties en instellingen, waaronder de heer K.
R. van Staal namens de Nederlandse Ver
eniging van Ex-politieke Gevangenen, op
de Joodse begraafplaats aan de Amster
damse vaart een eenvoudig monument ont
huld ter nagedachtenis aan hen die in de
oorlogsjaren de Joodse gemeenschap ont
vielen.
De voorzitter van het kerkbestuur van
de Nederlands Israëlitische Gemeente, de
'heer J. H. Davids, hield"daarbij een rede,
waarin hij eraan herinnerde, dat op de
dag af vijf jaar geleden, ook aan de voor
avond van het Joodse Nieuwjaar, de Duit
sers in Amsterdam hun slotrazzia hielden,
hetgeen voor de meesten het begin van
i het smartelijk einde betekende. Daarom
had het kerkbestuur juist deze dag uitge
kozen voor de onthulling van het monu
ment.
Sinds zulke onherstelbare bressen in onze
J gelederen zijn geschoten, de rouw in ons
leven is neergedaald en de wereld een zo
totaal ander aanzicht voor ons heeft ge-
kregen, zijn de bijzondere dagen in het
Joodse jaar zwaargeladen periodes van
weemoedige herinnering", aldus spreker.
Mozes zei in zijn laatste ure: „Het leven,
ja het leven zult gij kiezen". Ware de
Joodse gemeenschap zich dit woord meer
bewust geweest: de Duitse progroms zou
den niet de vernietiging van zes millioen
Joden ten gevolge hebben gehad, meende
de heer Davids, die over het monument zei:
Het is als dat van de onbekende soldaat.
Het vermeldt geen namen. Maar erachter
en eromheen verrijst het onafzienbare
leger der ongeteld velen, wier beeld wij
als een kleinood in ons hart meedragen.
Eén naam noemde de heer Davids in het
bijzonder, die van I. A. Lessing, de man
die zich in dienst stelde der Joodse doden,
die zijn hart had verpand aan de Joodse
begraafplaats. „Dat wij zelfs niet weten
of hij zelf wel een graf heeft gevonden is
slechts een klein deel van de Joodse tra-
I giek, maar het is een grote tragiek op zich-
i zelf".
Het monument, waarop in het Hebreeuws
staat gegrift: „Een herinnering aan de
Haarlemse Joden en aan allen, die in de
jaren 5700 tot 5705 in gevangenschap
gingen, de dood vonden, doch geen graf of
althans geen graf in eigen omgeving von
den. Moge God hen ten goede herdenken
en mogen hun zielen worden opgenomen
in de bundeling des levens", werd door de
heer Chapon onthuld. Op een voetstuk is
I een zuil van hardsteen opgetrokken, die
aan beide zijden, haast tot aan het voet
stuk, maar niet geheel en al tot de bodem,
is afgezakt. Het symboliseert het geweld,
waarmede de Joodse Gemeenschap aan
alle kanten is stukgeslagen. Doch in het
j midden verrijst een forse zuil in Zweeds
marmer, die met een lamp, het eeuwig
brandende licht, in wit marmer gehouwen,
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 2 October 1948.
ONDERTROUWD: 1 Oct., A. M. van der
Pas en P. M. Death; 2 Oct., J. T. Polak en H.
M. Vergeer.
GEHUWD: 2 Oct., C. C. van 'der Hout en
A. A. van den Bosch.
BEVALLEN van een zoon: 30 Sept., C. van
der PeetRutte; 1 Oct., H. M. PluisNijs-
sen; J. SchoutenWielinga; G. Draaisma—
Akker; J. O. F. van der Horst—van Schaik;
A. W. A. M. LobmanMannesse; 2 Oct., M.
J. Hirsvan Asselt.
BEVALLEN van een dochter: 30 Sept., A.
M. Vink—van Schie; 2 Oct., E. M. Prins-
Zijp; J. Koningvan der Zande; H. Le Belle
—van Koperen.
OVERLEDEN: 30 Sept., J. Pilanen—de
Boer, 80 j., Graaf Willemstraat; 1 Oct. J, J.
M, Zwagerman, 2 j., KI. Houtstraat; H. P. J.
de Jongde Cock, 63 j,, M. v. Heemskerk-"
itraat; W. de Ridder, 22 m., Spaarndamseweg.
Agenda voor Haarlem
MAANDAG 4 OCTOBER
Stadsschouwburg: „Duet voor twee han
den", 8 uur. City: „Waterloo-bridge". 18 j., 2,
4.30, 7 en 9.15 uur. Spaarne: „Prairiehelden",
18 j., 2.30, 7 en 9.15 uur, Frans Hals: „Gehei
me opdracht", 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: Kismet", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Palace: „Joe Brown", alle leeft., 2, 4.15
7 en 9.15 uur. Luxor: „Vlammen over San
Francisco". 18 j.. 2. 4.15, 7 en 9.15 uur,
DINSDAG a OCTOBER
Stadsschouwburg: „Ballet der lage landen".
8 uur. Gemeentelijk Concertgebouw: Leden
concert HOV, 8 uur. Frans Hals Museum:
Toneeltentoonstelling 105 uur (tot en met
10 Oct.), Bioscopen: Middag- en avondvoor-
ïtellingen.
wordt bekroond.Het symboliseert de kracht
waarmee een nieuw geslacht zich opricht
en in de duisternis der verwoesting nieuw
licht uitstraalt. Het geheel is door de firma
Koster in Amsterdam uitgevoerd naar een
ontwerp van de bekwame bouwmeester
van de Joodse gemeente de heer Peere
boom.
De Opperrabbijn J. Tal hield vervolgens
een predikatie, die tot strekking had, dat
de mens het zover behoort te brengen, dat
hij God huldigt zowel voor de rampspoed
als voor de voorspoed in dit leven. De
plechtigheid werd met het reciteren van
de 23 ste Psalm besloten.
„Madame Butterfly"
door de Ned. Opera
Ja, de Opera hoordé er ook bij in de reeks
feestvoorstellingen ter gelegenheid van het
30-jarig bestaan van onze Stadsschouw
burg. Zij was immers eveneens van de
partij toen hij ingewijd werd. Men stond
er zelfs destijds op dat die inwijding met
een origineel Nederlands werk zou geschie
den, doch daar het operagezelschap van
Koopman geen Hollands stuk op het réper
toire had, doch - echter wel een Vlaams,
namelijk de „Herbergprinses" van Jan
Blockx, kreeg Haarlem dit werk te horen
op de tweede speeldag in het nieuwe ge
bouw. De dag te voren was „De Heks van
Haarlem" van Frederik van Eeden gegeven.
Nog herinner ik mij levendig de ontroe
rende indrukken van de carnavalsscène
in het décor van de Grote Markt van
Brussel. Wij waren in de spannende laatste
dagen van de eerste wereldoorlog en we
zagen het toen nog steeds bezette Brussel
in feest; het was alsof dit toneelbeeld in
onze nieuwe Schouwburg een nabije,
vurig verhoopte werkelijkheid werd. De
Opera van Koopman heeft ons in de eerste
jaren van de Stadsschouwburg vele goede
opvoeringen bezorgd, maar wat de tegen
woordige Nederlandse Opera Zaterdag
avond met Butterfly (in 't Italiaans ge
zongen) ten beste gaf, overtrof toch in geen
geringe mate de prestaties van toen. Vooral
de détail-verzorging en het streven naar
eenheid door een vast regie-plan, wijzen
er op hoe onze opera-cultuur intussen ge
groeid is.
Aan de samenstelling van het koor, bij
voorbeeld, is nu de grootste zorg besteed.
Wat is dat heerlijk van klank! En wat een
prachtig orkest, al was dan nog de helft
van de strijkers thuis gebleven, bij gebrek
aan ruimte in de „vergrote" orkestbak.
Greet Koeman in de hoofdrol gaf een
van de sterkste creaties van Butterfly die
ik mij herinneren kan. Wel kon zij be
grijpelijk! de illusie niet geven die we
indertijd kregen van de kleine echte
Japanse Butterfly (haar naam schiet mij
niet te binnen), maar niettemin was haar
inleven in de tragische rol en ook haar
zingen van een zeldzame perfectie. Naast
een zo dominerende figuur kwam de Soe-
zoeki van Lidy van der Veen als vanzelf op
het tweede plan. Ik heb wel eens beleefd,
dat de concurrentie tussen die twee figuren
bedenkelijk werd.
Chris Scheffer was een brillant zingende
Pinkerton, Otto Couperus echter een wat
linkse Sharpless; overigens een moeilijke
rol, juist omdat zij zo gewoon is. De Goro
van Chris Taverne was goed, maar niet
„denderend". De kleinere rollen, vervuld
door Peter van Zon, Frits Bosch, J, Duive-
man en Eva de Jong lieten niets te wensen.
Samenvattend zou ik kunnen zeggen dat
het grote succes dat de opvoering genoot,
hoofdzakelijk te danken was aan Greet
Koeman, aan regisseur Paul Pella, die men
verantwoordelijk mag achten voor het
hechte samenspel, en aan de dirigent Otto
Glastra van Loon, die de partituur van
Puccini alle recht liet wedervaren.
JOS. DE KLERK.
Jan Musch droeg voor
Jan Musch onze grootste acteur na
Bouwmeester, zoals professor Walch eens
schreef gaf Zondagmiddag in de Renais-
sancezaal van het Frans Halsmuseum ter
opluistering van de daar gehouden toneel
tentoonstelling enige proeven ten beste van
zijn waarlijk magistrale declamatiekunst,
die een enorme bijval oogstten. Hoe jam-
rrjer dat er nog zoveel plaatsen onbezet
bleven. De afwezigen hebben meer gemist
dan uit dit verslag kan blijken.
Het programma opende met een
solovertolking van een fragment uit het
drama „Julius Caesar" van Shakespeare,
de befaamde Forum-scène. Helder en za
kelijk klonk de bondige toespraak van
Brutus tot de verzamelde burgers, laaiend
van meeslepende overredingskracht de
sterk demagogische oratie van Marcus
Antonius. Geen lettergreep van de tekst
ging verloren of vroeg om nadere ver
klaring. Misschien hebben de ironische
toespelingen op de „achtenswaardigheid"
iets van hun vroegere scherpte verloren.
Een zeldzaam op iedere finesse gecon
centreerd uitbeeldingsvermogen gaf het
korte demonstratieve gruwelverhaal „Het
hart dat zichzelf verried" van Edgar Allan
Poe huiveringwekkende spanning. Mees
terlijk verliep het samenspel tussen woord
en gebaar, het dualisme tussen waanzin en
protesterend redeneervermogen. Van geheel
andere aard was de zeer geestige levendig
heid waardoor het vertelsel „De Vlinder"
van Hans Christiaan Andersen als een
smetteloos juweel van zuivere humor werd
belicht.
Een onuitwisbare indruk liet Jan Musch
achter bij zijn toehoorders, die als één man
opstonden om hem daarvoor dank te
brengen, met zijn bewogen voordracht van
de wanhoops-episode uit het derde bedrijf
van het monumentale treurspel „Paradijs
vloek" van Alphonse Laudy, met die frap
pante stokregel „En Satan pijpt en Adam
gaat voorop" als telkens terugkerend
hoogtepunt. Met ditzelfde stuk, dat in 1920
is voltooid, behaalde Musch zijn eerste
grote succes als vaste bespeler van de thans
jubilerende schouwburg.
Zonder hem, die het toneelbeeld in Haar
lem zovele jaren heeft beheerst, zou het
feest niet compleet zijn geweest. Dat
zei de heer Schuil aan het eind van de
middag. En het publiek zei het hem na
met geestdriftig applaus.
DAVID KONING
BAZAR IN HET WEESHUIS
Het slot van de jubileumfeesten van het
Burgerweeshuis zal bestaan uit een bazar in
het weeshuis op 5, 6 en 7 October. De opening
zal plaats hebben op Dinsdagavond 5 October
om 8 uur, de andere dagen is de bazar ge
opend van 11 tot 22.30. Dank zij de mede
werking van feestcomités, oud-wezen en
stadgenoten beloven het gezellige dagen te
worden. Behalve de verkoop van huishou
delijke artikelen, levensmiddelen, kinderkle
ding en luxe artikelen zijn er vele attracties
zoals een poffertjeskraam, film en miniatuur
kermis.
Het weggedeelte TerschuurVoorthui
zen is gestremd. Het verkeer moet omrijden
over de weg HoevelakenPutten en de weg
PuttenVoorthuizen.
Koningin Juliana zal Donderdag 7 Oc
tober een bezoek aan Arnhem brengen. Zij
zal een aantal militaire onderscheidingen
uitreiken en een negental ridders der Mili
taire Willemsorde beëdigen.
Het Nederlandse Horecabedrijf heeft als
opbrengst van een door de ondernemers ge
houden inzameling ten behoeve van de
N1WIN, de Stichting 19401945 en het Ne
derlandse Sanatorium voor Longlijders te
Davos, aan elk dezer instellingen een bedrag
van f 6000 overgemaakt.
Vrijdag is de Jan van Eyck-academie te
Maastricht geopend. Het is de eerste katho
lieke academie voor beeldende kunsten in
ons land.
De berichten, welke verschenen zijn in
Duitse bladen van de Britse zóne van Duits
land als zou de Nederlandse regering haar
eisen inzake grenscorrectie hebben inge
trokken, worden door het ministerie van
Buitenlandse Zaken volkomen onjuist ge
noemd.
HAARLEM EN OMGEVING
De Vrouwen-Gemeenschap „G.G.G." zal
haar bijeenkomsten niet langer houden in
het gebouw aan de Kinderhuissingel, omdat
dit te klein is, maar in het gebouw Theosofia,
Nassauplein.
De toneelvereniging „De Kennemer
Kunstkring" geeft Donderdag 14 October een
toneelavond in de stadsschouwburg.
De R.K. mandolinevereniging „Santa
Lucia" werd omgezet in „Animato". Als
nieuwe dirigent treedt op de heer Chr.
Monter.
Op Zaterdag 9 October geeft de zangeres
To Kion onder auspiciën van het comité voor-
jonge toonkunstenaars in de Renaissancezaal
van het Frans Halsmuseum een recital.
Elisabeth Bouwman zal declameren.
Op 6 en 7 October zal de spoorweg
overgang in de Pijlslaan te Haarlem wegens
herstellingswerkzaamheden tussen 6 en 17 u.
Voor alle verkeer afgesloten zijn.
Een 48-jarige boomkweker die een bor
reltje te veel op had, moest Zaterdagavond op
het Frans Halsplein met zijn auto uitwijken
voor een wandelaar. Hij verloor de macht
over het stuur en reed een verkeerszuil om
ver. De auto moest worden weggesleept,
Een vijftigtal ouden van degen zal
Dinsdagmorgen een bezoek brengen aan het
Marine-propaganda-vaartuig „Vandersteng",
dat deze week in het Spaarne tegenover de
Damstraat ligt. Tevoren maken de oudjes op
een andere boot een tochtje. Zaterdagmiddag
is uit een der hutten van „Vandersteng" een
electrisch scheerapparaat en uit een andere
hut een glazen model van het vaartuig ge
stolen. De bemanning betreurt dat, omdat het
publiek de vrijheid krijgt zich overal in het
schip te bewegen,
Mej. dr. K. Akkerman wordt door B. en
W. voorgedragen voor de benoeming tot tijde
lijk lerares in de plant- en dierkunde aan de
HBS voor meisjes te Haarlem.
Luitenant J. G. van den Bcrgh, waar
nemend commandant van de Stormschool
Bloemendaal, is bevorderd tot kapitein.
De Volksuniversiteit heeft op haar pro
gramma ook een cursus esperanto geplaatst.
De cursus beginnei's wordt vanavond ingezet
en die voor gevorderden Dinsdagavond. In de
school aan het Weltevredenplein in Haarlem-
Noord komen de cursisten bijeen.
GENIET MEER VAN UW WONING
Laat nu Glas in Lood in Uw suite maken.
Uw levenlang heeft U er plezier van.
Zelfs de prijs zal U nog meevallen.
Vraagt ons vrijblijvend inlichtingen.
Voor smaakvol Glas in Lood
Zaak tegen inspecteur Van M.
in laatste stadium
Zaterdagochtend behandelde de Bijzon
dere Kantonrechter in de huiselijke om
geving van zijn griffie aan het Kenaupark
het laatste gedeelte van de zaak tegen de
Haarlemse inspecteur van politie C. v. M.
Naar aanleiding van het verslag van de
vorige zitting had een Haarlemse tuinder
een klacht tegen hem ingediend.
In Februari 1945 had deze getuige een
vrouw, die hij voor een Duitse aanzag en
die over zijn land had gelopen, met enige
klappen daarvan verwijderd. Deze vrouw
in werkelijkheid de echtgenote van een
Nederlander die in Engeland vertoefde
had zich toen tot Van M. een goede
kennis van haar gewend en deze was
naar de tuinder toe gegaan en had hem
een klap met de gummi knuppel gegeven.
De beschuldigde gaf het feit toe: „Ik
vond het misselijk om een vrouw zo te
rammen".
Gezien de omstandigheden de vrouw,
wier persoonlijke moeilijkheden hij kende,
was geheel overstuur werd op deze wijze
„snel recht" gedaan, zonder dat de Duitsers
er zich mee bemoeiden. Dat hij altijd zo
vlot met de gummiknuppel was hetgeen
de Kantonrechter met het oog op de andere
ingebrachte beschuldigingen van dezelfde
aard aannemelijk achtte ontkende Van
M. evenwel beslist.
Mr. Roeffen trachtte nog eens de be
weegredenen die Van M. eerst tot de aan
melding, later tot het bedanken voor de
N.S.B. hadden geleid, te peilen, waarna de
verdediger, mr, J. van der Hoeven, in een
korte aanvulling op het onlangs gehouden
pleidooi betoogde, dat de thans ingediende
klacht wel voor, maar zeker niet tegen Van
M.'s goede politieke gezindheid getuigde.
Tenslotte wees mr. Van der Hoeven er
nogmaals op, dat én het optreden van Van
M. in de illegaliteit én de manier waarop
hij de landsbelangen na de bevrijding
heeft gediend, iedere corrigerende maat
regel overbodig hadden gemaakt.
Het advies zal op Donderdag 14 October
worden gegeven.
Eerste Dinsdag-ledenconcert
der H.O.V.
Op Dinsdag 5 October zal de Haarlemse
Orkest Vereniging het winterseizoen inzetten
met een ledenconcert van de serie A, waar
aan de vermaarde Poolse pianist Stefan
Askenase zijn solistische medewerking zal
verlenen met 't pianoconcert van Schumann.
Het concert, dat onder leiding zal staan
van Marinus Adam, opent met een uitvoering
van de Haarlem Suite, een werk, dat de jonge
Nederlandse componist Herman Strategier
tijdens zijn verblijf in Haarlem kort na
de bevrijding schreef en dat hij opdroeg aan
enige vrienden, van wie hij tijdens de oor
logswinter veel hulp ondervond.
Hierna volgt het optreden van Stefan
Askenase. waarna tenslotte de Symphonie
No. 6 „in Urfassung" van Brückenr zal
worden uitgevoerd.
Sonatenavond
in Frans Halsmuseum
Het opvallend individuele klankkarakter
van de violoncel en de eveneens volstrekt
typerende klankkleur van de piano be
zitten weinig gemeenschappelijke kenmer
ken, die een waarborg vormen voor een
gunstige klankenversmelting. Zolang beide
instrumenten gecombineerd in dienst ge
steld worden van absolute muziek blijkt
deze omstandigheid minder van betekenis
dan wanneer het gaat om de vertolking
van muziek van romantische aard, muziek
dus waarin de innerlijke bewogenheid van
haar schepper tot uitdrukking wordt ge
bracht. Want dan wordt het individuele
karakter van de violoncel en de piano in
het bijzonder geaccentueerd en dan wor
den er aan de uitvoerende instrumenta
listen inzake samenspel en het verkrijgen
van eenheid naar de geest wel zeer bij
zondere eisen gesteld. Ook de pianiste Ans
Bouter en de violoncellist Eduard Biele za
gen zich Zaterdagavond bij de sonaten-
voordracht, die zij in de door kaarsen ver
lichte Renaissance-zaal van het Frans
Halsmuseum gaven, voor deze eisen ge
plaatst. Inzonderheid gold dit voor de So
nate in A gr. terts op. 69 van L. v. Beet
hoven en de Sonate in e kl. terts op. 38 van
Joh. Brahms, twee werken, waarin emotio
nele geladenheid ontspanning vindt in een
bevallig en geestig Scherzo (Beethoven) en
een Allegretto (Brahms). De in deze delen
verkregen vertolkingseenheid was frap
pant, vooral in vergelijking met hetgeen
bereikt werd in de andere delen van deze
werken, waarbij het voortstuwende spel
van de pianiste en de evenwichtige voor
dracht van de violoncellist op de voorgrond
traden. Een zeer geslaagde inleiding van
de avond werd de technisch gaaf, en met
fraaie toonvorming gespeelde Sonate in G
gr. terts van G. B. Sammartini. Hierbij
waren de snaren van het strijkinstrument
nog niet onderwoi'pen aan het later op de
avond snel toenemende vochtigheidsgehalte
der *uitvoeringsruimte, wat de oorzaak
werd van het ontstaan van menige onge
wenste boventoon.
Bijzonder veel indruk konden Ans Bouter
en Eduard Biele maken met de Sonate op.
4 van Zoltón Kodaly, die met constante
spanning, een rijkdom van klank en meer
malen met felle rhythmiek, typerend voor
de door Hongaarse volksmuziek beïnvloede
componist, werd uitgevoerd. Een vrij tal
rijk auditorium heeft met warme bijval en
bloemen aan de uitvoerenden van zijn ver
diende waardering doen bliiken.
P. ZWAANSWIJK
Kapwedstrijden
in het Krelage-huis
Kappers uit alle delen van het land wa
ren gisteren naar Haarlem gekomen om
elkaar in het Krelage-huis te ontmoeten in
de nationale kap-wedstrijd die was uitge
schreven door de Nederlandse Bond van
Technische clubs van kappers. Aan de ene
kant van het gebouw bouwden de dames
kappers kunstige haartooien op de hoofden
van geduldige dames, aan de andere kant
waren de herenkappers in de weer om met
kam en schaar de haardossen van hun man
nelijke slachtoffers te fatsoeneren.
Vooral bij de dames zagen wij Indruk
wekkende haartooien in alle kleuren die
men zich zou kunnen voorstellen. Eén was
er zelfs, die zich bij haar zwart toilet met
groene garnering een groen kapsel had
laten aanmeten en blauw haar ontbrak ook
niet. Het grootste deel had het echter bij
de natuurlijke kleuren gelaten en velen
van deze jongedames waren een lust voor
het oog.
Het geheel kreeg een internationaal tin
tje door het bezoek van een 140-tal Zweedse
kappers, waarvan er ook enigen in de jury
waren benoemd. Deze jury had het overi
gens druk genoeg, want zij moest minstens
150 mensen in de nek kijken.
Nadat 's avonds de ijzer-ondulatie-wed
strijd was afgelopen, werd er tot laat in de
nacht gedanst op de muziek van Jan Cor-
duweners orkest.
Feestavond
Droste's jubileumfonds
In de recreatiezaal van de firma Droste
te Haarlem vond Zaterdagavond ter gele
genheid van het feit dat zes werknemers
25 jaar geleden in dienst van de maat
schappij traden, een door het jubileum
fonds georganiseerde feestavond plaats.
De bijeenkomst werd door de voorzitter
van het Jubileumfonds met enkele woor
den geopend, waarna de president-direc
teur de heer Ch. E. Visser met enige har
telijke woorden de jubilarissen geluk
wenste.
Tot slot deelde de heer Visser mede, dat
de ere-penningen welke in de vorige jaren
aan de jubilarissen zijn uitgereikt niet van
zilver waren, doch dat de maatschappij nu
in staat gesteld is meer zilveren penningen
te krijgen, waardoor het ook mogelijk is
de niet zilveren penningen tegen zilveren
te ruilen.
Het programma voor de feestavond werd
verzorgd door het orkest van Hoogoven-
staten „The Velno's", onder leiding van
Barend Kuhfus, welk orkest ook ditmaal,
vooral door de parafrase van Ferry Ba-
rendse „In een groen, groen knollenland",
weer veel succes oogstte.
Ook „de Plankenlanders", onder leiding
van Wim Dumont, met hun schetsen en
liedjes konden telkenmale een dankbaar
applaus incasseren. Van het liedje, waarin
Wim Dumont allerlei aardige dingen van
de Droste-fabrieken ophaalde, werd het
refrein door alle aanwezigen meegezongen.
De balletgroep van de heer A. Dors voerde
nog een aardige Hawaii-dans uit.
Na afloop van deze uitstekend geslaagde
avond werd nog enige uren gezellig ge
danst onder leiding van de heer J. Goemaat.
Heemstede
Fancy-fair
Ten bate van de Verkenners en Gidsen
in de parochie Berkenrode zal Donderdag
een fancy-fair worden geopend in het R.-K.
Verenigingsgebouw.
SCHEEPVAART
Amstelkerk. MonroviaAmsterdam 3 Oct.
van Dakar. Congostroom, 3 Oct. van Dakar
naar Havre. Delfland, 3 Oct. van Hamburg n.
Amsterdam. Gaasterkerk. MombassaAm
sterdam pass. 3 Oct, Ouessant. Garoet. Java
—Rotterdam 4 Oct. te Poortershaven. Groote
Beer, BataviaAmsterdam pass. 3 Oct. So-
cotra. Johan van Oldenbarnevelt, Amsterdam
Java 3 Oct. te Port Said. Meliskerk. Am
sterdamWest Afrika 2 Oct. van Dakar,
Nigerstroom. 3 Oct. te Novoredondo. Sibajak,
BataviaRotterdam pass. 3 Oct. Kaap Bon.
Van Riemsdijk. Amsterdam—Batavia pass. 3
Oct. Algiers. Weltevreden. 2 Oct. van Bela-
wan naar Batavia.
Boschfontein, Kaapstad—Amsterdam 2 Oct.
van Teneriffe. Oranje, BataviaAmsterdam
3 Oct. te Colombo. Oranjefontein, 2 Oct. van
Durban naar Lorenzo Marquez. Volendam,
4 Oct. van Rotterdam via Bremerhaven naar
Buenos Aires.
Cross van het Naaldenveld
Het eerste grote hippische evenement van
dit seizoen in de Kennemer contreien de
cross-country van het Naaldenveld is
Zaterdagmiddag geëindigd in een overtui
gende overwinning voor de jonge en zeer
actieve Haarlemse Rij- en Jachtvereniging,
die deze cross ook had georganiseerd.
De équipe-prijs, waarom werd gestreden
door de Stichting Paardensport Amsterdam,
de Stichting Rijcentrum Hofstad en de HR
JV werd door de Haarlemmers met ruim
twee minuten voorsprong gewonnen en
later bleek dat deze équipe bij gebrek
aan vergelijkingsmateriaal min of meer op
goed geluk samengesteld nog veel ster
ker had kunnen zijn. indien men meer ver
trouwen had gesteld in de snelheid van
Tentor Le Grand en het ijzeren doorzet
tingsvermogen van Bella Cose.
Ook in de individuele klassering toonden
de Haarlemmers hoe zeer zij zich in het
terrein thuis voelen. Weliswaar konden zij
de razend snelle Cocktail van J. van Win
gerden uit Den Haag die het drie kilometer
lange parcours met 22 hindernissen in 5
minuten 9 seconden aflegde (gem. snelheid
35 km per uur) niet kloppen, maar H. La-
geman benaderde hem dicht door Ranger
in voorbeeldige stijl rond te brengen in 5
min. 14 sec. Hij werd tweede. Ook de derde
en vijfde prijs waren voor de HRJV.
Het parcours was zeer fair met goed op
gestelde. smakelijke hindernissen en al was
het door de heersende textielschaarste hier
en daar wat spaarzaam uitgevlagd, er wa
ren slechts twee van de 33 deelnemers die
een vlag misreden. Dat de cross overigens
niet kinderachtig was, bleek wel toen zelfs
een paar cracks de strijd onderweg moes
ten staken. De Haarlemse équipe was dan
ook de enige die ongeschonden rondkwam,
wel een bewijs dat zij haar terrein-routine
uitgebuit heeft. Hoopgevend was ook de
voortreffelijke prestatie van de jeugdige
mej. K. Schleicher, die de naam van haar
paard, Quite Well, alle eer aandeed door
haar energiek, maar gelijkmatig rijden, dat
haar de juniores-prijs bezorgde in een tijd
van 6 min. 11 sec.
Wanneer de HRJV-ruiters op deze voet
doorgaan, dan zijn er in het verdere sei
zoen wij denken vooral aan de équipe
cross in hét Gooi op 30 October fikse
successen van hen te verwachten.
De uitslagen luidden:
Individueel klassement: 1. J. van Win
gerden (SRH) op Cocktail 5 min. 9 sec. 2.
H. Lageman (HRJV) op Ranger 5 min. 14
sec. 3. H. Paanen (HRJV) op Tentor le
Grand 5 min. 27 sec. 4. J. Melchers (SPA)
op Sir Bachelor 5 min. 28 sec. 5. W. L.
Brugsma (HRJV) op Bella Cose 5 min. 33
sec. 6. J. E. A. van Vilsteren (SRH) op Tap
toe 5 min. 39 sec.
Equipe-prijs: 1. HRJV: H. Lageman op
Ranger, G. J. van Limburgh op Wild Cat,
J. Willemse op Joy en W. L. Brugsma op
Jebalda. Totaaltijd voor de beste drie par-
coursen 18 min. 14 sec. 2. SPA in 20 min.
21 sec.
Roeien
Sclioolwedstrijden
In het afgelopen weekeinde heeft de
roei- en zeilvereniging „Het Spaarne" roei-
wedstrijden voor scholen gehouden, waar
voor grote belangstelling bestond. Reeds
Zaterdag zijn enige eindstrijden verroeid.
De uitslagen luiden:
Overnaadse vier dames snelroeien (oud
leerlingen): 1. Meisjes HBS. H. Minnema
(bg), R. de Vries, M. Verduyn, I. Molijn
(sl); N.N. (st); 2. Christelijk Lyceum.
Stijlroeien meisjes in dubbel wherry: 1.
Gymnasium, I. Scheltema (bg), A. v. d.
Möhlen (sl.), N.N.(st): 2. HBS B; 3. HBS A.
Snelroeien jongens in single wherry: 1.
Gymnasium, A. Rühl, E. O. v. d. Bergh (st);
2. HBS B; 3. Kennemer Lyceum.
Stijlroeien meisjes in oefenskiff: 1. Sanc-
ta Maria, T. Duynstee; 2. HBS B (T. Hidde-
Stïjlroeien meisjes in overnaadse skiff:
I. HBS A, G. Geerling: 2. HBS B (L. Tjeb-
bes); 3. Gymnasium (A. v. d. Möhlen).
Overnaadse skiff dames stijlroeien (oud-
leerlingen): 1. Meisjes HBS (L. Morée); 2.
HBS B (mevr. A. HazevoetThijm).
Snelroeien jongens in dubbel wherry: 1.
Kennemer Lyceum, D. Schepers (bg), J.
Wigman (sl), R. Bak (st); 2. Gymnasium;
3. HBS B 2.
Snelroeien jongens in overnaadse skiff:
1. Kennemer Lyceum. A. Schepers; 2.
Christelijk Lyceum (H. Koen); 3. ULO C
(P. Venster).
Snelroeien jongens in overnaadse twee:
1. HBS B. R. van Ligten (bg), E. Bartels
(sl), E. O. v. d. Bergh (st): 2. HBS B 3.
Overnaadse vier heren (oud-leerlingen):
1. Triniteits Lyceum, J. Maas (bg); E.
Duynstee, H. Stockmann, J. Duynstee (sl),
A. H. M. Lohman (st); 2. HBS B.
Stijlroeien meisjes in overnaadse twee:
1. HÈS B. M. Asbeek Brusse (bg). L. Tjeb-
bes (sl), N.N. (st): 2. Kennemer Lyceum 2.
Overnaadse skiff dames snelroeien (oud
leerlingen): 1. Meisjes HBS, H. Minnema; 2.
Kennemer Lyceum (H. Lazet).
Snelroeien voor mixed-vieren: 1. Kenne
mer Lyceum, R. Maier (bg), J. Wigman. A.
Schepers, M. Adema van Scheltema (sl),
N.N. (st); 2. HBS B.
Overnaadse twee heren (oud-leerlingen):
1. Triniteits Lyceum, H. Stockmann (bg),
J. Duynstee (sl), F. van Manen (st); 2.
Kennemer Lyceum.
Productiviteitswedstrijd voor mixed-dub-
belwherries: 1. Kennemer Lyceum/Lorentz
Lyceum. J. Noy (bg), M. Adema van Schel
tema (sl); 2. HBS B; 3. Gymnasium 2.
Mixed-vieren snelroeien (oud-leerlingen)
1. Triniteits Lyceum/Meisjes HBS, R. de
Vries (bg), J. Duynstee. H. Stockmann, I.
Molijn (sl), T. Duynstee (st). 2. Kennemer
Lyceum.
Hoofdnummer. Stijlroeien meisjes in
overnaadse vier: 1 Kennemer Lyceum, R.
Maier (bg), J. v. d. Berge. L. André de la
Porte. M, Adema van Scheltema (sl). N.N.
(st); 2. HBS B: 3. 't Kopje.
Overnaadse skiff heren (oud-leerlingen):
1. HBS B, P. G. Mulder Jr.; 2. Kennemer
Lyceum (C. Wilbrenninck); 3. Christelijk
Lyceum (M. Sanders).
Hoofdnummer. Snelroeien jongens in
overnaadse vier: 1. Christelijk Lyceum, K.
Koen (bg), N. Suringar. H. André de la
Porte. H. Koene (sl). G. Loman (st); 2.
Kennemer Lyceum; 3. HBS B.
Snelroeien meisjes in overnaadse skiff: 1.
R. Beekes, 2. M. Kloos (beiden Kennemer
Lyceum
Hockey-uitslagen
In de wedstrijd BMHC—Leiden viel De
Jong voor Bosschart in. doch hij was na zijn
ziekte nog niet in staat een behoorlijk spel
te vertonen. De gehele Bloemendaalse voor
hoede was niet op dreef en zij liet kansen
voorbij gaan. In de tweede helft opende
Bouwman de score. Leiden kwam in de laat
ste tien minuten opzetten en Goekoop zette
de achterstand om in een voorsprong van
2-1.
BDHC kwam uit tegen het sterke 't Gooi.
dat een goed spel demonstreerde. Er zat ver
band in de ploeg en het resultaat was, dat de
rust met 02 inging. Eerste kort voor het
einde kwamen de Bloemendaalse dames op
zetten. Mejuffrouw Komin drukte het over
wicht in een doelpunt uit.
De uitslagen waren:
Heren. Eerste klasse: HHIJC—HDM 6—2:
HOC—TOGO 0—3; Be Fair—Gooi 4—0; La
renHilversum 50: BMHCLeiden 12:
AmsterdamDelftse Stud. 20,
Promotieklasse A: AllianceHOC II 32;
Delftse Stud. IIGroen Geel 24; Asvion—
HBS 1—1.
Promotieklasse B: HDM II—BMHC II 3—0:
MRHC—Victoria 3—3; Zandvoort—HHIJC II
0-3.
3
Twee ogen
Of dieren een ziel hebben, zou ons alleen
een dier vertellen kunnen. En omdat de
dieren ook op dat punt uiterst zwijgzaam
zijn, weten wij het niet. Tussen twee Blij—
dorpse tralies door heb ik in een paar
sombere ogen een ziel menen te zien. En
daarin was zo het een en ander te lezen.
Twaalf jaar geleden werd Mawas. of
Bonzo, zoals hij nu heet, in de vochtige
hitte van een Noord-Sumatraans oerwoud
geboren. In de ruisende geheimzinnigheid
van een schemerige wereld leerde hij de
veiligheid van moeders armen kennen, de
nijdige grauwen van zijn vader waren
hem een richtsnoer op zijn pad toen hij
ouder werd. En het bewustzijn van een
onmetelijke kracht in zijn armen gaven
hem een beschermende liefde voor zijn
vrouw, die hij veroverde ten koste van een
bloederige scheur in zijn rechterhand. Het
litteken heeft hij nog. Hij kan er met een
droevig genoegen naar kijken als naar het
vergeelde portret van een verloren ge
liefde.
Want Mawas heeft zijn grote liefde ver
loren. Hij heeft zijn gehele grote zonnige
wereld verloren, nadat hij er twaalf jaar
lang in geleefd had, nadat hij twaalf jaar
lang gemeend had er te zullen sterven.
Nu zal hij sterven in een kleinere wereld.
Het is een ruimte die begrensd is door ijze
ren staven. De zon tekent strepen op de
vloer, op zijn lichaam, op alles waarnaar
hij kijkt. Strepen om heen heen, aan alle
kanten, als spottende uitroeptekens achter
het woord dat met een gloeiende naald in
zijn hart gegrift is: „Gevangen!"
Mawas is een orang oetan, die zich ver
gist heeft in de mensen. Dat is hem niet
aan te rekenen: Als mensen zich zo vaak
vergissen, waarom dan apen niet? Hij had
ze wel gezien, toen hij in een hoge klapper
met nieuwsgierige, vlugge ogen de wirwar
van planten en bomen verkende, maar hij
had zich vergist toen hij dacht dat ze om
andere dingen kwamen dan om hem. Hij
had aanvankelijk zelfs plezier gehad in het
spelletje, van boom tot boom te slingeren
boven hun hoofden, terwijl zij schreeuwend
en met stokken tegen de boomstammen
timmerend zijn weg volgden.
Wat maalt een Mawas om wat er op
de grond gebeurt, als hij zelf hoog en vrij
door de klappers zwiert? Hij zou die men
sen zijn wereld eens tonen. Hij zou hun
eens laten zien hoe wijd en hoe ruim die
was. Van de hoogte uit leidde hij zijn
gasten rond door de zonnige, rumoerende
vrolijkheid van zijn majestueus verblijf.
Tot hij in een uithoek van zijn rijk met
een overmoedige reuzenzwaai een eenzame
klapperboom tot zitplaats koos.
Toen vergiste hij zich opnieuw. Als
hagedissen zo vlug klommen de mensen in
de bomen rondom, zij kapten de takken en
bouwden een lege ruimte rond de woe
dende Mawas, die in verbeten wanhoop
zijn berekeningen voor een ontsnapping
maakte. Die berekeningen faalden, hij wist
dat al vooruit, de lege ruimte bood geen
steun. En waarschijnlijk omdat hij geen
ziel heeft, voelt een Mawas niets voor zelf
moord. Hij zou er de trots en de wanhoop
voor hebben gehad, maar daar hoort een
ziel bij. En dus liet hij zich vangen na
drie dagen van somber stilzwijgen en holle
honger.
Toen hij beneden kwam, heette hij
Bonzo.
In Blijdorp komen vrolijke kinderen
door de tralies kijken, zij worden stil van
zijn dreigende blik. Zij begrijpen niet dat
die aardige aap zo boos kan zijn.
Weet hij dan niet dat het vandaag die
rendag is? L-
Official Dealer Bulck en Chevrolet
VAN LENT - HEEMSTEDE - TEL. 28810
(Adv.)
Promotieklasse C: StrawberriesHilver
sum II 10: Amsterdam IIISCHC II 20;
AMVJAmersfoort 40.
Tweede klasse D: Kievitente Werve 11;
HBS II—Hurley 0—4; BMHC III—Adelbors
ten 13; Strawberries IIAlkmaar II 12.
Dames. Eerste klasse: Be Fair—Hilversum
0—4: Rood Wit—Kieviten 2—3; HHUC—Am
sterdam 21; BDHCGooi 12.
Promotieklasse B: LeidenBDHC II 21;
Pinoké—Strawberries 1—1Amersfoort—
HBS 1—2; Amsterdam IIRood Wit II 2—1.
Tweede klasse B: Alkmaar—Ever Swift
21: Cl te WerveLeiden III 10: Zuidwijk
—Amsterdam III 3—1; BDCH III—Zandvoort
1—4.
Schaken
Haarlem—WGA 4V2~v>V2
De Haarlemse Schaakclub verloor met 5'-i
4'-' in de hoofdklasse competitie van
WGA.
De uitslag luidt: R. A. G. Davidson, Haar
lem—J. Been. WGA 1—0; J. H. Marwitz,
Haarlem—Crabbendam, WGA ViL; J. G.
Baay, Haarlem—E. D. de Waal, WGA 0—1;
G. Krone, Haarlem G. Kapsenberg, WGA
10; F. A. Spinhoven, Haarlem—G. W. Spit-
tuler, WGA 1—0; J. R. Snoeck Henkemans.
HaarlemJ. T. G. Donk. WGA 01; J. J.
Bert. HaarlemN. D. Oud. WGA 10; J.
van 't Sas, Haarlem—W. Hendriks. WGA
0—1; J. Nijman. Haarlem—S. van Sctten,
WGA 0—i; J de Vlies, Haarlem—P. E. Wit-
teman, WGA 0—1.
OUD-MINISTER S. DE GRAAFF
OVERLEDEN
Te Oegstgeest is. 87 jaar oud, overleden
de heer S. de Graaf f, die van 1919 tot 1925
in het eerste en tweede ministerie Ruys de
Beerenbrouck minister van Koloniën is
geweest.
MR. G. F. DE STOPPELAAR
OVERLEDEN
Aan de vooravond van de te Bodegraven
gehouden nationale wedstrijd voor helpers
en helpsterscolonnes van het Rode Kruis-
corps is de commandant van dit corps, mr.
G. F. de Stoppelaar, bij een bezoek aan
Bodegraven plotseling op 49-jarige leeftijd
overleden.
Amsterdamse Beurs
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
Koninklijke Olie
335%
338
282
284%
242 y2
243 y2
A. K. U
157 >/2
Nederlandse Ford
3141/2
Nederlandse Kabel
278
v. Berkel's Patent
121
Scheepvaart-Unie
171
171%
Holl -Amerika Lijn
174
Deli Maatschappij
1511/2
153%
H. V. A
252
255%
A'dam Rubber
163
165
Ned. Handel Mij.
153%
N.-I. Handelsbank
116
BiUiton MJj II
391
