Haarlems Dagblad In Engeland Russisch ontwapeningsvoorstel in de politieke UNO-commissie Moeder des Vaderlands Ridder der Militaire Willemsorde Scherp protest der Westelijken tegen Sovjet-luchtmanoeuvres Spaanse ballingen smeden het ijzer nu het gloeiend is Roofmoord op Zandvoorts winkelier aan het licht gekomen 63e Jaargang No. 19060 Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin. 10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred. 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37. Tel. 12230. Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132. Vrijdag 8 October 1948 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal f 4.25. Franco per post f 4,75. Postgiro 273107. \dvert.tarieven op aanvraag bij de Administratie. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom cn <©prcrtjtc Uaarlnractic Courant (3lnno 165-6) Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem DE VERONDERSTELLING, onlangs hier geuit, dat de aarzelende, soms afwe gende houding van de Britse regering jnzake West-Europese eenheid althans ten idelc veroorzaakt zou worden door de slechte gezondheidstoestand van de pre mier, heeft gisteren bevestiging gevonden |n mededelingen van onze Londense cor respondent. Ondanks officiële tegenspraken houden de geruchten over Attlee's nade- irend aftreden aan. Hij lijdt aan uitputting ten nervositeit, Men verwacht zijn aftreden (evenwel niet voor April of Mei 1949; er {zou nu een strijd om het premierschap (gaande zijn tussen Herbert Morrison en [Aneurin Bevan, maar ook Ernest Bevin en Stafford Cripps worden genoemd. Een welingelicht Engelsman, die geen deel neemt aan de politieke partijstrijd, noem- [de mij dezer dagen nog een vijfde naam, [namelijk die van Chuter Ede, de minister van Binnenlandse Zaken. Maar hij be schouwde Stafford Cripps, de minister Economische Zaken, als de man die de meeste kans maakt om tenslotte door de Koning ontboden te worden. „The Kling sent for mris de term, die men ia Engeland in zulk geval pleegt te be zigen. Het Nederlandse publiek zal het nu niet bijster interesseren, wie van de concur rerende Labour-leiders tenslotte de ere palm zal wegdragen als Attlee aftreedt. Die namen zeggen het weinig. Als de zaak tot beslissing komt zal blijken dat het niet slechts een kwestie van namen is; zoals iedere grote partij bezit ook de Labour Party haar linker- en rechtervleugel en kan men er tevens een middengroep in ontwaren. Bovendien zijn er de verschillen tussen de man die vooruitziend beleid durft te voeren en de politieke opportunist; per soonlijke gaven en karaktereigenschappen tellen niet gering als het een zo belangrijke post als die van Prime Minister van Groot- Brittannië geldt. Persoonlijk welzijn telt derhalve ook mee en wie zich bewust is van het feit, dat wij in een periode verkeren waarin grote beslissingen aan de orde komen kan het alleen betreuren dat mr. Attlee in wankele gezondheidstoestand verkeert en dus niet over de volle energie kan beschikken, in omstandigheden als deze vereist. Tot zijn partij behoren velen, die zich bij de be oordeling ook van buitenlandse vraagstuk ken en dus van de Europese aaneensluiting laten leiden door hun Labour-opvattingen. Dit is voor het Europese Congres in Den Haag bizonder duidelijk gebleken. Het toont een m.i. verkeerd inzicht. Europese eenheid zal zich in eerste instantie moeten voltrekken in een sfeer die boven die van partijpolitiek ligt. Dat wil dus zeggen allen die haar voorstaan, tot welke partij zij ook behoren, zullen om de zaak zelf en dus onvoorwaardelijk moeten handelen Wil men tot overeenstemming komen. Het geldt een vereniging van volken, niet van onderhandelende fracties van volken. Vol komen duidelijk is dat als eenmaal een Europees lees: West-Europees parle ment gevormd zal zijn, zich daarin partijen zuilen vormen, ongetwijfeld in breder lijnen dan nu in de meeste parlementen het geval is. Het is te voorzien dat de Labour Party, de Partij van de Arbeid in Hollandse vertaling, er daar een van zal zijn. Maar dit kan men niet anders zien dan als tweede instantie: de vereniging der volken zelf, voorgestaan door hun grote meerderheid, staat voorop. Van een man als Attlee kan men aanne men dat hij dit inziet en dat zijn invloed te dezer zake heilzaam zou kunnen werken. Het valt daarom temeer te betreuren dat hij niet in de conditie verkeert waarin men als één der initiatief-nemers in een grote onderneming dient te zijn. Want de tijd dringt. Dat is hier eerder gezegd; houdt u ervan verzekerd dat velen, in dit land en in andere landen van het Westen, beseffen dat de tijd dringt en dat het gevaar bestaat dat men het goede ogenblik voorbij laat gaan. Het valt Engelsen en Fransen vaak moeilijk, eikaars optreden en werkwijze te waarderen. Er is een verschil in geaard heid, dat tussen Nederlanders en Fransen ook geldt maar in veel minder mate. Daar zou een afzonderlijke beschouwing aan te wijden zijn. Onder de Engelse en Franse staatslieden zijn er niettemin telkens ge weest, die het andere volk heel wel begre pen en het bijzondere sympathie toedroe gen. In het vooroorlogse verleden waren dit kenmerkend zulke figuren als Aristide Briand en Austen Chamberlain. Onder de tegenwoordige Engelse staatslieden geldt het bijzonder sterk voor Winston Churchill, groot vriend van Frankrijk, maar nu niet aan het bewind. Het is jammer dat zich onder de huidige leidende figuren der Labour Party blijkbaar geen bijzondere kenners en vrienden van Frankrijk be vinden. In Engeland zijn, merkwaardigerwijze, nog steeds velen te vinden die een soort traditioneel vertrouwen hebben in veilig heid van hun land vanwegehet Kanaal. Dit lijlct, nadat het begin van de tweede Wereldoorlog het grote ycvaar van lucht aanvallen getoond heeft en nu iedereen weet, dat in een volgende oorlog het lucht- wapen nog veel fataler uitwerking zou kun nen doen gelden, vrijwel onbegrijpelijk. Maar dierbare ideeën sterven traag. Een aantal Engelsen schijnt het geloof in de bescherming door het Kanaal, die fictie geworden is, niet te willen opgeven. Of schoon zoveel van hun landgenoten er anders over denken en er tallooze malen tegen gewaarschuwd is. „The illusion of the ditch", noemde een Engelse publicist het in een gesprek dat wij hadden. Het is ook deze factor, die zich doet gelden in de Britse aarzeling ten aanzien van Europese eenheid sommigen menen nog dat zij in een veiliger positie verkeren dan wij. Het is niet zo prettig dit alles te moeten overwegen. Maar het strekt tot beter be grip van de stemming. R- P. CROQUETJES OORZAAK VAN VERGIFTIGING? Een twee-jarig kind van een Amster damse drogist is, waarschijnlijk ten gevolge Van vergiftiging, in een der Amsterdamse ziekenhuizen overleden. De drogist, zijn vrouw en een zuigeling zijn ter observatie in het ziekenhuis opgenomen. Zij voelden zich onwel na het nuttigen van croquetjes, die zij in een winkel hadden gekocht. De Gemeentelijke Geneeskundige Dienst ver goedt, dat hier sprake is \un paratyphus. De Engelse afgevaardigde vertolkt het wantrouwen der West-Europese volken De politieke commissie van de UNO heeft besloten een sub-commissie in te stellen die het probleem der atoomcontrölc van voren af aan zal moeten bestuderen en zo mogelijk een ontwerp voor controle zal moeten opstellen, dat onafhankelijk is van de tot nu toe ingediende voorstellen. Daar na heeft de politieke commissie een begin gemaakt met het debat over het Russische ontwapeningsvoorstel, dat aan de Algemene Vergadering is aangeboden en verminde ring der bewapening van de vijf grote lan den met een-derde voorstelt benevens ver bod van atoomwapens en instelling van een controle-commissie uit de Veiligheidsraad. Wïsjinski leidde dit Russische voorstel in de politieke commissie in met een rede, waarin hij wees op „de volhardende Rus sische politiek om scheiding der volken te voorkomen." „Deze vredes-politiek", aldus Wisjinski, „is gericht tegen de oorlogsophitsers en dingen als de oorlogspsychose, zoals deze gekweekt wordt in de Verenigde Staten." De Britse minister van Staat. Hector Mc Neil verklaarde: „Wij weten allen, dat het voorstel van Wisjinski geen reëel voorstel is en niet de voorwaarden van vertrouwen kan scheppen, vanwaar een ontwapening moet uitgaan. Wisjinski weet tot op de laatste man en laatste cent precies wat het Verenigd Koninkrijk uitgeeft voor bewape ning, hoeveel manschappen we hebben, hoe we ze opleiden, wat voor wapens zij ge bruiken en waar zij zich bevinden. Doch kan iemand, eventueel een van die landen, die in de nauwste betrekking met de Sovjet Unie staan, ons met enige zekerheid iets over de Rusxische cijfers vertellen?" Hier verhief McNeil zijn stem en strak naar Wisjinski kijkend zeide hij: „In 1947- '48 bedroeg het percentage van het natio nale inkomen van de Sovjet-Unie, dat aan bewapening werd uitgegeven, hoeveel.... ja, hoeveel? Mijnheer Wisjinski, sla er eens een slag naar. Vijf procent? Tien procent? Volgens gepubliceerde cijfers was het 17 procent. Een niet onbelangrijk getal. Doch ik ben er niet geheel zeker van, dat het daarmede ophoudt, aangezien er vorig jaar een geschat begrotingsoverschot was van 41 milliard roebel en ik het niet het flauw ste idee van heb hoe dat bedrag gebruikt is." McNeil voegde er aan toe, dat de Sovjet regering in 1937 17,5 milliard roebel uitgaf voor bewapening, en thans 66,1 milliard. In zijn opwinding over de woorden struikelend zeide McNeil: „Mijn land is na de oorlog aan een drastisch ont- wapenings- en demobilisaticprogram begonnen. Dit is traditioneel voor mijn land en voor alle West-Europese lan den. Wij zijn tot het uiterste gegaan, doch nu staan wij tegenover dit cijfer van 66,1 milliard. Wat ik vraag is een serie voorstellen, die de volken van de wereld ervan zullen overtuigen, dat het de Sovjet-Unie ernst is en dat zij niets te verbergen heeft." De heer Rollin van België stelde de vraag, hoe Wisjinski er aan kon twijfelen, dat de volken van Europa en in het bij zonder van West-Europa, die onder twee oorlogen geleden hadden, koste wat het kost, een derde oorlog wensen te vermij den, Rollin gaf toe, dat de wereld, door de bewapeningswedloop van thans, „waarbij vergeleken de bewapeningswedloop van vóór 1940 in het niet verzinkt", zichzelf aan het uitputten is tot nut van niemand. Al mijn landgenoten, aldus Rollin, en ook de leider van onze regering, wensen echter te ontwapenen. Niets is belachelijker dan te beweren, dat Spaak andere doelen zou na jagen dan waarborging van de veiligheid van zijn land en naburen." Na de rede van Rollin werd de vergade ring verdaagd tot Zaterdag. Politie maakte een einde aan grote smokkelhandel Wederom hebben rijkspolitie en douane recherche een omvangrijke smokkelaffaire, welke in Amsterdam uitlopers had, aan het licht weten te brengen. Ditmaal was het een smokkelbende, welke haar hoofdkwartier in een boerderij nabij Enschedé had en zich bezig hield met het smokkelen van nagelgarnituren, scha ren en schakelaars en dergelijke artikelen uit Duitsland. Zij werden daar geruild legen koffie en levensmiddelen. welke eveneens clandestien naar Duitsland wer den overgebracht. Gearresteerd zijn de landbouwer L. H. Sch. uit Enschedé, de winkelier H. M. uit Amsterdam, de commissionair E. K. en een vijftal zakenlieden uit Twente. Sedert 1946, toen met deze smokkelarij begonnen werd, is voor een bedrag van 150.000 aan goederen uit Duitsland naar ons land gebracht. Commissie van Drie doet verzoeningspogingen in Indonesië De politieke activiteiten van de Commis sie van Goede Diensten zijn informeel en hebben nog niet het stadium bereikt, waar op zij openbaar kunnen worden gemaakt, aldus zeide een woordvoerder der Com missie op een persconferentie, waarmede de wekelijkse ontmoetingen met de pers, die sedert vijf weken waren onderbroken, werden hervat. Desgevraagd verklaarde de woordvoerder, dat de Commissie informele pogingen doet om de partijen tot elkaar te brengen teneinde te komen tot een hervat ting der onderhandelingen. Reuter meldt over de activiteit van de Commissie nog, dat er een geheim monde ling overleg heeft plaats gehad tussen het lid der commissie voor de Verenigde Sta ten, de heer Cochran, en Nederlandse in stanties en dat, volgens republikeinse zegs lieden, de heer Cochran het Nederlandse standpunt aan de republikeinse onderhan delingsdelegatie heeft medegedeeld. Bij dit mondelinge overleg werd van Amerikaanse en Nederlandse zijde de wederzijdse visie gegeven op hetgeen een basis zou kunnen vormen voor de toekomstige besprekingen met de republiek. Ontwapening van linkse strijdgroepen in Djokjakarta. Na de communistische staats greep van Moeso werden in de republi keinse hoofdstad snel maatregelen getrof fen tegen de strijdgroepen van linkse organisaties, verbonden in het Front Demokrasi Rakjat. Op de foto: de Pesindo levert haar wapens in. Op de Sonsbeekweide te Arnhem heeft Koningin Juliana gisteren een aantal onderscheidingen uitgereikt. Hier slaat zij haar moeder, Prinses Wilhelmina, tot Ridder Eerste Klasse der Militaire Willemsotde. „Wij zijn vandaag bijeen om grote daden te gedenken uit het jongste ver leden. Het is een zeer bijzondere ge beurtenis, dat de Militaire Willems orde eerste klasse kan worden uitge reikt voor het front der troepen aan Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Wilhelmina der Nederlanden. Zij, die als vorstin anderen vertrouwen heeft gegeven, kreeg bij haar jubileum de erenaam „Moeder des Vaderlands". Met haar zullen wij andere mannen eren, die in bezet Nederland en andere delen van de wereld groot werk heb ben verricht". Deze woorden sprak Koningin Juliana Donderdag op de Sonsbeekweide te Arnhem, waar H.M. uitvoering gaf aan haar eerste Koninklijk Besluit: het ver- lonen van de Militaire Willemsorde Eerste Klasse aan haar moeder, prinses Wilhel mina der Nederlanden. Voorts werden meer dan veertig Nederlandse militairen, vliegers, koopvaardij-officieren en burgers onderscheiden voor hun heldhaftig optre den in de bezettingstijd. De Koningin las vervolgens het Ko ninklijk Besluit van 4 September 1948 voor, waarbij Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Wilhelmina wordt benoemd tot Ridder ie klasse der Militaire Willemsorde. Daarna las C. W. T. baron van Boetzelaer, luitenant ter zee der le klasse, adjudant van de Koningin, de besluiten voor, waarin de verschillende heldendaden van de te onderscheiden Nederlanders werden ver meld Nadat de nieuwe ridders beëdigd wareh, hing Koningin Juliana haar moeder het oranje lint met blauwe strepen om, beho rende bij het Grootkruis der Militaire Wil lemsorde en gaf haar vervolgens de sym bolische ridderslag op de linkerschouder. De Kcningin en^Prins Bernhard verricht ten vervolgens deze symbolische hande lingen bij de andere nieuwe ridders. Vervolgens reikte de Koningin de ove rige onderscheidingen uit. De nieuwe ridders zijn de oud-stuurman ter koopvaardij B. B. Bakker te 's-Graven- hage; kolonel W. Ch. J. M. van Lanschot te Vught, van het wapen der cavalerie; ritmeester G A. van Borssum Buisman te Wassenaar van het wapen der cavalerie; kapitein H. G. de Jonge te 's-Gravenhage van het wapen der artillerie; reserve le luitenant M. J. Knottenbelt te Londen van het wapen der infanterie; de heer C. P. van den Hoek te Werkendam; de heer J. de Landgraaf te Sliedrecht en dr. G. M. H. Veeneklaas te Utrecht. Het Vlieger kruis ontving onder andere jhr. E. Sandberg te Heemstede, kapitein vlieger-waarnemer der Koninklijke Land- Amsterdam heeft een sluitende begroting Bijzondere rijksuitkering op bijna f 10 millioen geraamd De gemeentebegroting van Amsterdam voor 1949 sluit in ontvangsten en uitgaven op 172.024.648 of ruim 4 millioen lager dan de begroting"voor 1948. Hierbij moet echter in aanmerking worden genomen, dat de bijzondere rijksuitkering wordt ge raamd op 9.900.000 en de algemene uit kering op 36.216.578. macht. Het Kruis van Verdienste ontvingen de heren R. J. L. Brouwer te Haarlem, ka pitein ter koopvaardij en J. H. Koning te Vogelenzang, kwartiermeester der Ko ninklijke Marine. Djokja meldt massamoorden door de communisten Radio Djokja berichtte Donderdag, dat tijdens de tiendaagse opstand te Ma- dioen meer dan duizend personen door de communisten zijn onthoofd. Te Doengoes zijn zestig personen ver moord. onder wie vier meisjes. De republikeinse minister van Voorlich ting Mohammed Natsir heeft verklaard, dat in Madioen en in de andere „bevrijde ge bieden" de toestand weer normaal is. Hij zeide, dat de rebellen niet over zee kunnen vluchten, omdat Patjitan in regerings handen is. Donderdag maakte een trein uit Djokja een proefrit tot Madioen. De gevangengenomen opstandelingen, militairen zowel als burgers, zullen binnen kort door het hooggerechtshof te Djokja berecht worden. Strijd om Tjepoe. Republikeinse militaire autoriteiten te Magelang deelden aan Antara mede, dat het oliecentrum Tjepoe thans „het been is waarom wordt gevochten" tussen de com munistische rebellen en de republikeinse troepen. Ze zeiden, dat de gevechten nog voortduren en dat de opstandelingen op 6 October een deel der raffinaderijen in brand hebben gestoken. Deze brand duurt nog voort. Door de moeilijke verbindingen zijn over de gevechten geen bijzonderheden te verkrijgen. De republikeinse troepen hebben in het Noorden van Midden-Java heden Poerwo- dadi bezet, volgens een bericht van Antara, dat hiermede een mededeling weergeeft van het republikeinse ministerie van Defensie. Deze mededeling meldt verder, dat de repu blikeinse troepen hun opmars in Noordoos telijke richting voortzetten naar Tjepoe en daarbij genaderd zijn tot Blora, ongeveer 40 km ten Oosten van Poerwodadi, onge veer op de helft van de afstand Poerwo dadiTjepoe. Het woord is aan De gewichtigste gebeurtenissen in deze wereld seven de mensen meer stof tot spreken dan tot denken. Franse regering grijpt naar het uiterste middel Gebruik van troepen bi] de hoogovenbedrijven In een speciale bijeenkomst heeft het Franse kabinet maatregelen voorbereid, om indien nodig, door middel van troepen de werkzaamheden in grote en vitale hoog ovenbedrijven ..te beveiligen en voortgang te doen vinden". Deze bedrijven bevinden zich in het Noordelijk steenkoolgebied. De toestand ten aanzien van de stakin gen wordt steeds ingewikkelder. Driehon derd duizend mijnwerkers en nagenoeg honderdduizend metaalarbeiders in Oost- Frankrijk hebben het werk stop gezet. In een groot aantal havens zijn de havenar beiders in staking. Onder het spoorwegpersoneel komt een zekere agitatie tot uiting, vooral in Noord- Frankrijk, waar de meerderheid een sta king wil. Daarbij is de oplossing, die men meende gevonden te hebben voor het geschil in de gas- en electriciteitsbedrijven op een mis lukking uitgelopen. Ook de pogingen om een oplossing te vinden voor de mijnwerkersstaking zijn mislukt. De regering schijnt thans drastische maatregelen te willen nemen. Donderdag ochtend hebben de minister van Binnen landse Zaken, de militaire leiders, de hoofden van de nationale veiligheid en de prefecten van de betrokken streken ge zamenlijk maatregelen beraamd. Aanzegging kwam eerst binnen toen oefeningen reeds begonnen waren Russische super for ten deden schijnaanva! op Erfurt Britse en Amerikaanse functionarissen van het Berlijnse luchtveiligheidscentrum hebben wat werd genoemd „het krachtig ste protest tot dusver" ingediend tegen „overtredingen" van de vliegvoorschriften in' de luchtcorridors door de Sovjets. Er werd in de eerste plaats geprotesteerd tegen de te late aanzegging door de Sovjet- hoofdcontroleur, dat er „manoeuvres op grote schaal" zouden worden gehouden in de luchtcorridors gisteren tussen 6 en 17 uur. De manoeuvres waren al begonnen Eensgezind anti-Francofront Overeenkomst tussen socialisten en monarchisten De grootste en invloedrijkste twee for maties van Spaanse bannelingen, de socia listen onder leiding van Prieto en de aan hangers van Don Juan onder leiding van Gil Robles hebben elkaar gevonden onder de druk der omstandigheden. De toene mende blijken van West-Europese neigin gen in de richting van Spanje dat een ontbrekende schakel vormt in de Europese regionale samenwerking hebben deze beide groepen overtuigd van de noodzake lijkheid op korte termijn een aanbod te kunnen doen aan de West-Europese coali tie. Zjj hebben een overeenkomst gesloten waardoor zij zich kunnen presenteren als de vertegenwoordigers van Spanje om te voorkomen dat West-Europa zich „bii ge brek aan beter" met Franco zou willen verstaan over de inschakeling van Spanje. Hiermede hebben zij Franco het gras voor de voeten willen wegmaaien. Of de positie van Franco hierdoor enige schade heeft geleden zal de tijd moeten uitwijzen, aan gezien de overeenkomst nog niet is gepu bliceerd en er dus ook geen aanwijzingen zy"n op welke manier het anti-Francofront het democratisch regiem in Spanje wil her stellen. De tekst van het accoord was gisteren aan de Britse gezant te Parijs, Ashley Clark, overhandigd en is thans te Londen aangekomen. De overeenkomst was gete kend door de leider der socialisten in bal lingschap, Indalecio Prieto, en door de monarchistische leider Gil Robles. In antwoord op een vraag zeide de woordvoerder van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken, dat de overeen komst de „welwillende steun" van de Britse regering heeft. Hij herinnerde er aan, dat Ernest Bevin ongeveer een jaar geleden een serie persoonlijke besprekingen gehad heeft met Prieto en Robles. De woordvoerder wees vervolgens op de verklaring van Groot-Brittannië. Frankrijk en de Verenigde Staten in Maart 1946, waarbij aangedrongen werd op de instel ling van een „waarlijk democratische re gering in Spanje en samenwerking tussen de democratische partijen in ballingschap". Op de vraag of de Britse regering een eventueel verzoek om de resolutie van de UNO terzake het terugtrekken van ambas sadeurs en gezanten uit Madrid te niet te doen in overweging zou nemen zeide de woordvoerder dat in het Britse standpunt ten opzichte van de Spaanse kwestie geen verandering is gekomen. Het is zeker, aldus Reuter, dat het sluiten van de overeenkomst een belangrijke in vloed zal hebben op een eventueel debat in de UNO over de Spaanse kwestie. Uit Spaanse republikeinse bron wordt officieel gemeld, dat de nota betreffende de tussen de Spaanse socialisten en monar chisten gesloten overeenkomst voor de op richting van een „democratisch anti- Franco-blok" gelijktijdig te Madrid en te Parijs aan de vetregenwoordigers der Ver enigde Staten, Groot-Brittannië, België, Nederland, Luxemburg en Frankrijk over handigd is. Uit Parijs wordt nader vernomen, dal volgens de overeenkomst de socialisten van Prieto er in toegestemd hebben dat de constitutionele monarchie in Spanje her steld wordt, zodra „het democratisch re giem" dat van Franco zou vervangen. toen de aanzegging binnenkwam. Hierin stond dat er luchtafweergeschut in actie zou komen, parachute-sprongen zouden worden uitgevoerd, vliegtuigen op elkaar zouden schieten, van de grond af zou wor den geschoten en in formatie zou worden gevlogen. De Amerikaanse controleur vond te kwestie zo ernstig, dat hij haar heeft voorgelegd aan de Amerikaanse waar nemende militaire gouverneur, generaal- majoor Hayes. Er gingen ook geruchten dat de Russische vliegers op enkele niet-bebouwde plekken geladen bommen zouden hebben afgewor pen, maar Britse en Amerikaanse functio narissen verklaren dat hierover officieel niets gerapporteerd is en dat zij deze ge ruchten daarom niet ernstig opnemen. Superforten met straalmotoren? Tijdens de oefeningen van het Russische luchtwapen boven Thüringcn hebben oog getuigen voor het eerst moderne viermoto rige bommenwerpers in grote formaties waargenomen. De machines ondernamen een schijnaanval op de stad Erfurt. Zij vlo gen in formaties van 50 tol 80 toestellen uit alle richtingen op de stad aan. Uit de beschrijvingen valt op te maken, dat de Russische superforten geconstrueerd zijn naar het model van de Amerikaanse B-29. Uit het feit dat nauwelijks motorgeronk te horen was, leidt men af dat de machines met straalaandrijving worden voortbewo gen. Ook elders zijn Russische superforten van hetzelfde type gestationneerd. Meer dan duizend arbeiders werken op liet ogen blik in continubedrijf aan de inrichting van het vliegveld Brandis bij Leipzig, dat in 1945 door de Russen bijna geheel was vernield. Met de grootste spoed worden betonnen startbanen, ondergrondse benzine dépots en schuilplaatsen aangelegd. Nog vóór het aanbreken van de winter zal het vliegveld in gebruik worden genomen. De Schiedamse politie is een afschuwe lijke roofmoord op het spoor gekomen, die reeds in Maart 1945 werd gepleegd op de Zandvoortse winkelier Jac. Boer. Het drie tal mannen, dat het complot smeedde en ten uitvoer bracht, is gearresteerd. Het heeft een volledige bekentenis afgelegd. De heer Boer, die in die dagen naar de hoofdstad was geëvacueerd, reisde regel matig van Amsterdam naar Schiedam voor het inkopen van jenever. De heer Boer kocht soms grote partijen waarvoor hij grote geldbedragen op zak had. Ook op 5 Maart 1945 vertrok de heer Boer weer naar Schiedam, in gezelschap van een vriend, beiden op de fiets. Te Schiedam ging ieder zijns weegs. De heer Boer nam er contact op met de scheeps bouwer A. M., diens compagnon J. M. H. en de 33-jarige weger H. J. IC, allen te Schiedam. M. zette een plannetje in elkaar om de heer Boer uit de weg te ruimen en zich van zijn geld meester te maken. H. en K. lokten de Zandvoorter mee naar een winkelpand aan de Broersvest, zoge naamd met het doel hem jenever te ver kopen. Terwijl K. hem aan flessen met ..oude klare" liet ruiken, waarbij de heer Boer schuin tegen een tafeltje leunde, heeft H. hem een nekschot gegeven. Het geld, dat de heer Boer bij zich had, 27000 werd verdeeld. H. en K. ontvingen ieder tien mille, M. die achter de schermen ge bleven was, zeven mille. Het lijk van het slachtoffer hebben zij toen op een plaatsje achter het huis begraven, nadat zij eerst zijn papieren verbrand hadden. Alles is 7.0 geheimzinnig in zijn werk gegaan, dat nie mand van de buren er iets van opgemerkt heeft. De vrouw van het slachtoffer, die al verscheidene malen had laten informeren waar haar man bleef, kreeg enige dagen later een briefje onder haar deur gescho ven, waarin werd medegedeeld, dat haar man bij een razzia moest zijn opgepikt. Deze zaak zou vermoedelijk nooit aan het licht zijn gekomen, ware het niet, dat er in de lasserij en scheepsbouwerij van M. praatjes gingen over een lang geleden ge pleegde moord. De politie is toen aan het speuren gegaan en het resultaat is geweest, dat het lijk van de heer Boer achter het bewuste pand aan de Broersvest kon wor den opgegraven en de daders konden wor den gearresteerd. M. is een bekende cricket-speler. Hij had juist een contract getekend voor „Ramsbottom" te Manchester en zou dezer dagen als cricketer naar Engeland ver trekken. AANHOUDEND FRAAI HERFSTWEER Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrijdag avond tot Zaterdagavond: Tamelijk heldere nacht met hier en daar vorming van nevel of mist en op som mige tegen de wind beschutte plaatsen nachtvorst. Morgen overdag: droog weer met voornamelijk in het Noorden van het land enkele overdrijvende wolkenvelden en iets lagere tempera tuur. Overigens vrij zonnig en ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag, Zwakke tot matige wind tussen Noord- Oost en Oost. 9 October: Zon op 6 54 uur onder IRin uur Maan op 15.14 uur, onder 21.51 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1948 | | pagina 1